________________
તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
આપણે ત્યાં દસ પર્વતિથિએ લીલોતરી ન ખાવી, કપડા ન ધોવા, તપશ્ચર્યા કરવી, આરંભ - સમારંભ ઓછા કરવા, વિશેષ ધર્મારાધના કરવી; એવું જે કહેવાય છે, તેનું કારણ એ છે કે તે દિવસોમાં ઘણું કરીને આવતાભવનું આયુષ્ય બંધાવાની શક્યતા છે. તેથી જો તે દિવસોમાં આરંભ- સમારંભ ઘટાડી દેવાય, ધર્મારાધના વધારી દેવાય તો આવતાભવનું સારી ગતિનું આયુષ્ય બંધાઈ શકે.
પર્વતિથિએલીલોતરી ન ખવાય તો ફળો શી રીતે ખાઈ શકાય? ફળો લીલોતરી નથી તો શું સુકોતરી છે? પાકા કેળા, કેરીનો રસ, સક્કરટેટી, જામફળનું શાક, સફરજન, ચીકુ, પપૈયું વગેરે કોઈપણ ફળ કે તેના જ્યુસ વગેરે પણ લીલોતરી હોવાથી પવતિથિએ લઈ શકાય નહિ.
આપણા બધાનો સામાન્યતઃ અનુભવ એવો છે કે કઠોળ કે સુકા શાક વગેરે કરતાં લીલા શાકમાં સ્વાદ વધારે આવે છે. ખાવામાં મજા પડે છે. બસ આ મજા પડવી તે જ આસક્તિ ! આસક્તિદોષ તો આત્માના અનાસક્તિ નામના ગુણને ખતમ કરે છે. જીવહિંસા કરતાં ય ગુણહિંસા વધારે ભયંકર છે. આ ગુણહિંસા ન થવા દેવા પર્વતિથિએ લીલા શાકભાજી ન ખવાય.
લીલા શાક કરતાં ય પાકા કેળાના શાક, કેરીનો રસ, સક્કરટેટી વગેરે ફળ ખાવામાં આસક્તિ વધારે જ થાય ને? તો પર્વતિથિએ જો લીલા શાકભાજી ન ખવાય તો ફળાદિ પણ ન જ ખવાય. વર્તમાનકાળે જૈનોના ઘણા ઘરોમાં પર્વતિથિએ લીલા શાકભાજી રાંધવાનું બંધ હોવા છતાં ય ફળોનો તથા કાચા કેળાના શાકનો છૂટથી ઉપયોગ શરૂ થવા લાગ્યો છે, તે બંધ કરવો જરૂરી છે.
અહીં એ વાત પણ અત્યંત વિચારણીય છે કે પર્વતિથિએ જો લીલોતરી ન વપરાય તો મીઠાઈ વપરાય? શું લીલોતરી કરતાં મીઠાઈ ખાવામાં વધુ આસક્તિ નથી થતી? તે જ રીતે પર્વતિથિના દિવસે વિગઈનો છૂટથી ઉપયોગ કરાય?
જો પર્વતિથિએ લીલોતરી ન વપરાય તો ગુસ્સો કરાય? પૈસાની કારમી મૂચ્છ ધારણ કરાય? અહંકારનો નશો કરાય? માયા - કપટનો આશરો લેવાય? દળાવવું - ભરડાવવું - કપડા ધોવા વગેરે આરંભ - સમારંભના કાર્યો કરાય? ભયંકર કર્માદાન કરનારા ધંધા કરાય?
પર્વતિથિએ આયુષ્ય બંધાવાની શક્યતા હોવાથી આસક્તિ કરાવનાર લીલોતરી ફળફળાદિ ન ખવાય તેમ મીઠાઈ - વિગઈ પણ ન જ ખવાય ને? ક્રોધ, પૈસાની મૂચ્છ અહંકારનો નશો, આરંભ - સમારંભના કાર્યો પણ ન જ કરાય ને? ગંભીરતાથી વિચારીને અમલ કરવા જેવો છે, જેથી પરભવમાં દુર્ગતિમાં જવું ન પડે. વીતરાગ પરમાત્માની આજ્ઞા વિરુદ્ધ કાંઈપણ લખાયું હોય તો
મિચ્છામિ દુક્કડમ્.
બાકીના ત્રણ કમની માહિતી કર્મનું કમ્યુટર ભાગ - ૩માં મળશે. ijit
Site
પામr filiarryitter
*
* *
યુટ૨ ભાગ-૨