________________
આત્માઓ ઉપરથી આ કમ છૂટા પડી શકે છે, સર્વ કર્મો છૂટા પડતાં આત્મા મોક્ષમાં પહોંચે છે, તેનું પરમાત્મ સ્વરૂપે પ્રગટ થાય છે.
જો જીવ અને કર્મનો સંબંધ અનાદિકાળથી છે તો તે સંબંધ અનાદિ એવા જીવ અને જગતની જેમ અનંત રહેવો જોઈએ ને? એવો સવાલ ન કરવો. કારણ કે અનાદિ હોય તે અનંતકાળ સુધી રહે જ તેવો કોઈ નિયમ નથી.
મરઘી - ઈંડું - મરધીની પરંપરા અનાદિકાળથી ચાલતી હોવા છતાં ય જો કોઈ મરઘી ઇંડું આપ્યા પહેલાં જ મરી જાય તો તે મરઘીની પરંપરા તો બંધ પડી જ જાય.
પિતા-પુત્રની ચાલી આવતી વંશપરંપરા પણ તેના તમામ દીકરાઓ બ્રહ્મચારી અવસ્થામાં મૃત્યુ પામે કે દીક્ષા લઈ લે તો અટકી જાય છે.
મા -દીકરીની પરંપરા પણ કુંવારિકાવસ્થામાં તમામ દીકરીઓના મોત કે દીક્ષા થતાં અંત પામે છે. જેમ આ બધી અનાદિ પરંપરાનો અંત આવી શકે છે તેમ અનાદિ એવા જીવકર્મના સંયોગનો પણ અંત આવી શકે છે. જ્યારે આ અંત આવે છે ત્યારે આત્માનો મોક્ષ થાય છે. જીવ શિવ બને છે. આપણે સૌએ આવા શિવ બનવાની સાધના કરવાની છે..
ભગવાન ભલે જગત્કર્તા નથી, છતાં ય ભગવાનના દર્શન, વંદન, પૂજન, સત્કાર, સન્માન રોજ અવશ્ય કરવા જ જોઈએ.
પરમાત્મા પ્રત્યેનો સમર્પણભાવ – ભક્તિભાવ - પૂજ્યભાવ પેદા કરવાથી આપણામાં રહેલો અહંભાવ નાશ પામે છે. તે અહંભાવના કારણે બંધાનારા - દુઃખ અને દોષ પેદા કરનારા - કર્મો હવે નહિ બંધાય.
વળી પરમાત્મા પ્રત્યેનો આ વિશિષ્ટભાવ પૂર્વે બંધાયેલા કર્મોનો ઝડપથી પુષ્કળ પ્રમાણમાં નાશ કરશે. પરિણામે જીવનમાં દુઃખો નહિ આવે. પ્રભુભક્તિ નવું પુણ્ય કર્મ બંધાવશે. જેનાથી જીવનમાં સુખ પ્રાપ્ત થશે.
માટે, દુઃખને દૂર કરનારી, સુખને લાવનારી અને પરંપરાએ સર્વે કર્મોનો નાશ કરીને મોક્ષ આપનારી પરમાત્મભક્તિ ભાવવિભોર બનીને રોજ કરવી જોઈએ.
જ્યાં સુધી મોક્ષ ન મળે ત્યાં સુધી જે કર્મો આત્માને સંસારમાં રખડાવે છે તે કર્મો આઠ પ્રકારના છે. ૧) જ્ઞાનાવરણીય કર્મ (૨) દર્શનાવરણીય કર્મ (૩) વેદનીય કર્મ, (૪) મોહનીય કર્મ (૫) આયુષ્ય કર્મ (૬) નામ કર્મ (૭) ગોત્ર કર્મ અને (૮) અંતરાય કર્મ. - આ આઠકમાંથી પહેલાં પાંચ કર્મો વિષે આપણે ઘેર બેઠાં તત્ત્વજ્ઞાન પ્રદીપના અંકોમાં તથા કર્મનું કમ્યુટર ભાગ – ૨ માં વિસ્તારથી વિચારણા કરી છે. હવે છેલ્લા ત્રણ કર્મોને પણ વિસ્તારથી વિચારીએ.
૬ કર્મનું કમ્યુટર ભાગ-૩ .