Book Title: Jain Sanghna Mobhione Margdarshan
Author(s): Kirtiyashsuri
Publisher: Sanmarg Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004832/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ og o ziadi bhArgadarza0 pAvApurI tIrthadhAma (rAjasthAna)nAM pravacano Sim EsGen international ternational Private Person Only 3931-LSUZWW anello ary.org pravacana prabhAvaka pujya AcAryadava Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9 saMghanA mobhIone mArgadarzana Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janasaMghanA mobhIone mArgadarzana pAvApura tIrthagrAma (rAja.)nAM pravacano pravacanakAra vardhamAnataponidhi pUjya AcArya zrI vijaya guNayazasUrIzvarajI ma. sA. nA ziSyaratna pravacanaprabhAvaka pUjya AcArya zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja zakyA H prakAzaka : wjA prakAzana ve. mU. tapa. jene ArAdhanA bhavana, pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380001. phona : 25352072 - pheksa : 25392789 Email : sanmargp@icenet.net Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jALasaMghanA mobhIone mAdirzana pAvApurI tIrthadhAma (rAja)nAM pravacano 81-87163-550 : prakAzaka : tyA prakArata bdha. mU. tapa. jaina ArAdhanA bhavana pAchIyAnI poLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380001. phona : 25352072 - pheksa : 2pa392789 E-mail : sanmargp@icenet.net vimocana divasa H saM. 2070, vaizAkha suda-5, zanivAra, tA. 24-4-2004 vimocana sthaLa : zrI pAvApurI tIrthadhAma-jIvametrIdhAma (rAjasthAna) gujarAtI : prathama AvRtti : vi. saM. 20600 nakala : 3000 gujarAtI : dvitIya AvRtti H vi. saM. 2061 0 nakala : 3000 (hArDa bAunDa) gujarAtI : dvitIya AvRtti : vi.saM. 2061 0 nakala : 2002 (peparabeka) hiMdI : prathama AvRtti : vi. saM. 2070 0 nakala : 3000 -~~ ~-44+ saMparkasthAna - prAptisthAna -masja----- * ': amadAvAda : janmA prakAzana kAryAlaya H muMbaIH sanmArga parivAra 309, phinIksa bilDIMga, prArthanA samAja, 457, esa. vI. pI. roDa, muMbaI-40OO04. phona : (O) 2388 3420 H surata : vipula DAyamaMDa 205-206, AnaMda, bIje mALa, jadAkhADI, mahIdharapurA, surata-395003. phona : (O) 421205, (R) 220405 ? pAvApurI tIrthadhAma : zrI pAvApurI tIrthadhAma-jIvamaitrIdhAma kaMDalA-dilhI hAIve, kRSNagaMja, ji. sirohI (rAja.) 307001 Phone : 02972-286866, 67, 68 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ........... ( (& ....... sanmA prakAzana dvArA Ayojita janasaMghanA mobhIone mArgadarzana pAvApurI tIrthadhAma (rAja.)nAM pravacano pustaka prakAzanano lAbha lenAra che. pI. saMghavI cerITebala TrasTa pAvApura tIrthagrAma dilhI-kaMDalA hAIve, kRSNagaMja, ji. sirohI (rAja.)-307001 Ape karelI vyutabhaktinI amo hArdika anumodanA karIe chIe ane bhaviSyamAM paNa Apa uttarottara uttama kakSAnI zrutabhakti karatA raho evI zubhecchA pAThavIe chIe. li.janmA pradAna Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama viSaya zrI pAvApurI tIrthadhAma - eka najare... 500 prakAzakIya pAvApurI tIrthadhAmamAM susaphaLa TrasTI snehamilana bAbukAkAnuM vaktavya TrasTI milana-vAcanAzreNInAM saMsmaraNo (raMgIna citro) prathama pravacana : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya dvitIya pravacana : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya dharmopadezaka kevo joIe ? saMghasaMcAlakanA guNo : 1 2 3 - -- zubhasvajana dhanavAna yukta (yogya) kulIna 4 5 akSudra 6 - dhairyabaLayukta 7 - buddhizALI 8 dharmarAgI 9 gurujanapUjAkaraNati 10 - zuzruSAdiguNayukta 11 vidhijJAtA - - deva-guru-dharmanA AdhAre dharmI ke dharmInA AdhAre deva-guru-dharma ?. 4 pRSTha 6 12 atyaMtaAjJApradhAna 114 tRtIya pravacana : zrI jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva ...... 119 caturtha pravacana H TrasTI bahumAna prasaMge pUjyazrInI hitazikSA . 142 paMcama pravacana : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA H 143 10 14 16-23 ........01 ......44 .49 .56 57 32 72 .76 .77 80 83 .91 96 106 112 150 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Twee sAtakSetro :..... 1-2 jinamUrti-jinamaMdira 3jinAgama-jJAna 4-5 sAdhu-sAdhvI 6-7 zrAvaka-zrAvikA : sAdharmikabhakti anukaMpA-jIvadayA zubhakSetra-zubhakhAtu-sarvasAdhAraNa pariziSTa-1 : yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA keTalAka muddA pariziSTa-2 : dareka kAryo vidhipUrvaka ja karavAM joIe, avidhithI karavAmAM ghaNAM nukasAna thAya che pariziSTa-3 : 'dravyasaptatikA'nA AdhAre keTalIka samajavA jevI bAbato pariziSTa-4 : jinamaMdira (derAsara) saMbaMdhI keTalAka kAryo : je saMghanA AgevAne ka2vAnAM hoya che pariziSTa-pa : dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! pariziSTa-6 : A2tI-maMgaLadIvAnI thALImAM mUkAyela dravya aMge peDhInA be patro pariziSTa-7 : kizorabhAI saMghavInuM vaktavya B pariziSTa-8 : prakAzabhAI si2oDIvALAnuM vaktavya pariziSTa-9 : vikhyAta arthavizeSajJa nimeSabhAI kaMpANIe mokalAvelA TrasTa saMbaMdhI muddA. pariziSTa-10 : nAmAMkita cArTarDa ekAunTanTa pI. sI. paramAranuM vaktavya pariziSTa-11 : vikhyAta cArTarDa ekAunTanTa TI.pI. ostavAlajInuM vaktavya :05 5 ......... 153 153 170 176 182 184 192 202 203 206 209 217 219 221 225 229 231 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ || zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | zrI pAvApurI tIrthadhAma ema jIva maitrI dhAma " jaya kare the T che. ' na', kI kAra Sla kera pitA -hi ke |, da * sAkaraNanA 3 hajAra 7. phariNa raja rasa .3 : hajAro A RE dilhI-kaMDalA hAIve, kannagaMja, ji. sirohI (rAja.)-307001 Tel. No. 02972-286866, 286867, 286868 - Fax-02972-286814 zrI pAvApurI tIrthadhAma eka najare... mAlagAMva, jillo-sirohI (rAjasthAna) nivAsI jaina zve. mU. pU. pAgaccha vIzA osavAla "saMghavI pUnamacaMdajI dhanAjI bAphanA, ke. pI. saMghavI parivAra" dvArA AyojIta ane nirmANa thayela A tIrtha pa00 vIghA mIna (87,12,000 ghanaphUTa) mAM phelAyela zrI pAvApurI tIrthadhAma badbhuta vizALatA sAthe sauMdaryanuM alaukika rUpa che. ahIM zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bhagavAnanuM bhavya jinAlaya che. sAdharmikono sneha che, dharmazALA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thiA sAdharmikabhaktibhavananI paNa suMdara sagavaDa che. prANIsRSTinA abola pazuonA rakSaNa-pAlana mATe sumati jIvarakSA kendra che, jyAM Aje 300thI ya vadhu mUMgA Dhoro Azraya pAmela che. ItihAsanA ullekha mujaba bhagavAna zrI mahAvIranA caraNasparzathI pavitra thayela A pAvana vasuMdharA che. agaNita vRkSothI chavAyela lIlA raMganI cAdara prabhuzrI pArzvanA varNanuM sUcana kare che. pUjAbhakti mATe ropAyelAM 500 caMdana vRkSo atre ugI suvAsita caMdanathI prabhupUjAmAM sahAyaka banaze. jainadharmanAM sAtakSetronI maktinuM ane anukaMpA-jIvadayAnuM prabaLa AlaMbana A tIrtha banI rahyuM che. makti, zaurya, dAna, sevA ane dharmabhAvanAthI sevAthI bharapUra sauMdaryamaya jANe dharatInuM naMdanavana che. marudharamAM khIleluM eka navuM kalpavRkSa zrI pAvApurI tIrthadhAma jIvametrI dhAma che. prabhuzrI mahAvIradevanA nirvANanI puNya tIrthabhUmi zrI pAvApurI nAmathI laIne bhagavAna mahAvIranA caraNothI maMDita pAvApurI jaLamaMdira ane prabhunI prathama ane aMtimadezanAnI sAkSIrUpa caturmukha pratimAmaMDita samavasaraNa maMdiranuM nirmANa, bhagavAna mahAvIranA sattAvIza bhavo, covIsa vIrthakaro, kevalya vRkSa ane caraNapAdukA, tIrthAdhirAja zrI zatruMjaya garirAjanI racanA, zrI zatruMjaya nadI, zrI zatruMjaya sAthe saMkaLAyela aneka puNya smArako, gurumaMdiro vagerenuM abhUtapUrva Ayojana, 5000 aThThama 15 ArAdhako, hajAro oLI ArAdhako, cAturmAsa ArAdhako ane upadhAnatapa ArAdhakonA tapa-japa-baLathI A bhUmi pavitra che. hajAro pU. sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtonA caraNasparza ane temanA raja-kaNathI banela pavitra vahArabhUmi paNa che. jaya... jaya... jaya zrI pAvApurI tIrthadhAma-jIvamaitrI dhAma. - likhitam ke. pI. saMghavI cerITebala TrasTa - zrI sumati jIvarakSA kendra ke. pI. saMghavI rilIjIyasa TrasTa maMDaLa Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakIya 'jainasaMghanA mobhIo' eka mahattvapUrNa kaDI che jainazAsananA mahattvapUrNa sAte kSetronA saMcAlana-vahIvaTanI ! sadguru gItArtha bhagavaMtonA zrImukhe zrAvaka jIvananI sAmAcArI sAMbhaLanAra zrAvako vizeSa yogyatA khIlatAM sAta kSetro AdinA saMcAlana-vahIvaTa mATe yogya bane che. A kSetronuM jinAjJAnusAra saMcAlana-vahIvaTa yAvat tIrthaMka25NAnI bheTa Ape che to emAM karAtI upekSA Adi vaza AtmAne narakagamana sudhInAM duHkho bhogavavAno vAro Ave che. mATe ja A sthAne AvelA, AvatA ke AvavA mAgatA puNyAtmAoe A dareka kSetranI zAstrIya maryAdAonuM vizada jJAna meLavI levuM anivArya bane che. saMsAra hoya ke jainazAsana hoya, dareka sthAne te te sthAnanA saMcAlana-vahIvaTa mATe jarUrI jJAna hovuM-meLavavuM anivArya manAya che. saMsAranI bAbatamAM AvA jJAnanA abhAve gADuM aTakI jAya che. evuM na thAya mATe saMsArIjano cIvaTathI jJAna meLave che. jyAMthI paNa jJAna maLe tyAM doDI jAya che ane prayatna karI jJAna prApta karI le che. jyAre dharmakSetronA saMcAlana-vahIvaTamAM A lakSya-prayatna prAyaH dekhAto nathI. varSothI saMcAlana-vahIvaTa karatA saMghanA movaDIone paNa dharmakSetronI vyAkhyA, svarUpa, maryAdAno prAraMbhika-khyAla paNa hoto nathI. emAM vaLI kadAgraha, pUrvagraha Adi graho bhaLavAthI saMghanI samAdhimAM kAramo utpAta macI jAya tyAM sudhInI paristhiti paNa sarjAtI hoya che. dharmakSetronI maryAdAthI ajANa saMcAlako-vahIvaTadAro pote to pApa bAMdhI DUbatA hoya che sAthesAthe emanA vizvAse rahelA saMghajanone paNa DUbADavAmAM nimittarUpa banatA hoya che. anaMtakALe, mahApuNyodaye maLelA jinendrazAsanane 8 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teo A rIte hArI jaI pharIthI anaMtakALa sudhI ene nahIM meLavavAnuM pApakarma upArjI letA hoya che. A paristhitimAM saMghanA mobhIo sAthosAtha potAne paNa dharmakSetronI maryAdAo temaja vahIvaTadAronI javAbadArIonuM sarvAMgiNa jJAna prApta karavAnI zubha bhAvanA ke. pI. saMghavI parivAranA zrIyuta bAbukAkAne thaI ane emAMthI ja emanA ja parivAra dvArA nirmita-saMcAlita pAvApurI tIrthadhAma (rAjasthAna) khAte bhAratavarSIya tIrtho ane dhArmika TrasTanA TrasTIonA milana-sanmAna tema ja sAta-kSetrAdinA saMcAlana-vahIvaTa saMbaMdhI jJAnapradAnanA eka yAdagAra vyAkhyAnavAcanAzreNI ujavAI. jainazAsanaziratAja suvizALa gacchAdhipati pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna vardhamAnataponidhi pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya guNayazasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna pravacanaprabhAvaka pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanI puNya nizrAmAM A samAroha yojAyo. zrIyuta bAbukAkAnI bhAvanAnusAra A samArohamAM pUjyazrIe TrasTI-dharmakSetranA saMcAlaka-vahIvaTadAronA guNo aMge prakAza pAtharavA paMcAzakajI tema ja dravyasaptatikA graMthAdhAre pravacano karyA to vaLI sAte kSetra tema ja anukaMpA-jIvadayA jevA karuNApAtra kSetro aMgenI zAstrIya maryAdAo paNa khuba ja rocaka zailImAM samajAvI. A pravacano e ja vakhate pUjyazrInA ziSya munirAjo noTamAM jhaDapI letA hatA. te joIne zrI bAbukAkAe pUjyazrIne A pravacano tatkALa taiyAra karI ApavA vinaMtI karI; jethI teone ene sakaLa zrIsaMghanA lAbhArthe prakAzita karavAno lAbha maLI zake. temanI vinaMtIne lakSyamAM laI A pravacano taiyAra karAyAM che. khUba ja TuMka samayamAM A pravacanonuM pustaka aprApya banatAM enI bIjI AvRttinuM prakAzana paNa A sAthe ke. pI. saMghavI cerITebala TrasTanA Arthika sahayogathI karavAmAM AvI rahyuM che. pustakanI atIva upayogitA joI enuM hiMdI bhASAMtara paNa taiyAra karI teonA ja sahayogathI prakAzita thaI cUkyuM che. sahu koI A pravacanone zAMtithI vAMcI, vicArI, zAstrasUcita maryAdAonA AdarzamAM joI joI dharmakSetronuM saMcAlana-vahIvaTa karI tenA phaLarUpe yAvat tIrthakaratva pAmI sva-para zreya sAdhe e ja abhilASA. - janmA prakAzana Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvApurI tIrthadhAmamAM susaphaLa TrasTI sneha-milana 600 thI vadhu TrasTIo pathAryA * traNa divasamAM 13 kalAka vyAkhyAna-vAcanA, sAtakSetra, jIvadayA, anukaMpAne lagatuM zAstrIya mArgadarzana apAyuM * prativarSa saMmelananI mAgaNI *TrasTIonuM bhAvabharyuM bahumAna * ke. pI. saMghavI TrasTanuM udAra Ayojana * yAdagAra mAhola * marughanuM abhinava pArzvaghAma=pAvApurI tIrthaghAma vardhamAnataponidhi pU. A. zrI vijaya guNayaza sU. ma. sA. tathA pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI vijaya kIrtiyaza sU. ma. sA. nA rAjasthAnamAM vicaraNa thavAnA samAcAra maLatAM ja pAvApurI tIrthadhAmanA agraNI saMsthApaka TrasTI zrI bAbubhAI saMghavIe hastagiri tIrthe AvI pUjyazrIne potAnA tIrthaMgaNe sthiratA karI jJAnadAna karavA aMge vinaMtI karela. varSothI emanI bhAvanA hatI ke mArI jema ja dharmasthAnonA TrasTIo mArA AMgaNe AvI mAruM bahumAna svIkAre ane temanI sAthe sadgurunA zrImukhe sahu maLI TrasTIonI javAbadArIo, kartavyo, bhUmikA ane lAyakAta aMgenuM zAstrIya mArgadarzana meLavIe. e bhAvanAne sAkAra karavA temaNe bhAratavarSIya tIrthakSetra ane dharmadhAmonA TrasTIonuM eka snehamilana-bahumAna samAroha yojavAnuM nirdhAryuM. suMdara posTara banAvI gAmegAma - saMgho ane tIrthadhAmo 52 mokalyuM. saMdhotIrthonA TrasTIo pAsethI jarUrI phormo paNa bharAvI maMgAvyAM. vi. saM. 2059, caitra suda pra. 3, dvitIya-3 ane 4, zukra, zazina ane ravi, 10 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tA. 4, 5 ane 6 eprilanA divaso e mATe nakkI thayA. pravacanaprabhAvaka pUjyazrI mAlagAma-siroDI thaI prathama divase pAvApurI tIrthadhAma khAte padhAratAM TrasTa ane saMsthApaka parivAre bhAvabharyuM sAmaiyuM karyuM. amadAvAdanuM milana benDa Adi sAmagrI rAkhela. ke. pI. saMghavI parivAranA mobhI bAbukAkA tathA tIrthanA menejiMga TrasTI zrI prakAzabhAI vagere pUjyazrI sAme mana mUkIne nAcI uThyA. - traNa divasa vyAkhyAna-vAcanAzreNI khUba ja rasaprada rahI. savAre 9 thI 12 pachI bapore 3-30 thI 5-30 ane rAtre 8 thI 9 athavA 9 thI 10 Ama traNa-traNa vyAkhyAno kula-13 kalAka pravacana thayela. lagabhaga 100 jeTalA TrasTIo bhAratabharamAMthI padhAryA hatA. tIrtha saMsthApaka bAbubhAIe prathama svAgata pravacana karI potAnI bhAvanA, manamAM Avela vicAra ane pUjyazrIno upakAra varNavyo. kizorabhAI saMghavIe tIrthamAM thayela kAryanI vigata prastuta karI hatI ane prakAzabhAI siroDIvALA (menejiMga TrasTI) e tIrthanA bhAvi vikAsa kAryakramono nirdeza Apyo hato. traNe divasa sabhA saMcAlana karyuM hatuM suratanA paMDitavaryazrI mANekacaMdajI sonethAe ! traNa divasa pravacanomAM pUjyazrIe prAraMbhika bhUmikA-utthAna, TrasTI ke saMcAlaka banavA mATe zAstra batAvelA 12 jarUrI guNo, bhaktipAtra evA jinamUrti Adi sAte kSetronI Avaka-jAvakanA mArgo temaja maryAdAo, karuNApAtra anukaMpA ane jIvadayA kSetranA saMcAlananAM rahasyo temaja jayaNApAlananAM marmo, TrasTIonAM kartavyo, javAbadArIo, lAbha-nukasAna Adi aMge khUba ja taMdurusta zailImAM samajAvela. rAtri pravacana daramyAna teozrIe AtmAnI AMtarika lAyakAtanA ughADa mATenuM mArgadarzana ApavA adhyAtma sAdhanA e viSaya upara hiMdI bhASAmAM pravacana Apela. chellA divase paNa zrotAonA AgrahathI divasanuM pravacana paNa hiMdI bhASAmAM karela. traNa divasa prAtaH uSAbhakti, sAMje saMdhyAbhaktinuM Ayojana rahetuM. derAsarano viziSTa dIpaka zaNagAra ane raMgoLIo paNa thatI. prabhubhaktimAM taraboLa karavA vardhamAna jinabhakti maMDaLa kAMdIvalInA parezabhAI Adie niHsvArtha sevA pradAna karI saune prabhubhaktimAM lIna karela. A avasare bhAratabharamAMthI mAnavaMtA TrasTIo padhArelA, jemAM nAkoDA tIrthanA menejiMga TrasTI zrI caMpAlAlajI sAthecA, nAgezvara tIrthanA zrI dIpacaMdajI 11 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dilhIH Atmavallabha phAunDezananA zrI rAjakumArajI jaina, zrI ralAlajI, zaMkhezvara 108 tIrthanA zrI somAbhAI - ha2goviMdabhAInI joDI, puranA zrI pI. sI. paramAra, AbujInA zrI surezabhAI surANA, olatIrthanA murabbI zrI zAMtilAla harilAla, hastagiri Adi tIrthonA zrI lAla kakalacaMda, jaina zAsananA jayaMtabhAI, jAmanagarathI navInabhAI, trayI saMgha amadAvAdanA jayezabhAI, zrI jJAnacaMdajI jaina vagere pramukha hatA. savAya paNa jodhapura, ajamera, pAlI, bhinamAla, amadAvAda, surata, muMbaI dUra-sudUranA sthAnothI TrasTI mahodayo padhArelA. zrI zaMkhezvara bhoyaNIjI nA pramukha zrI zrIyakabhAI araviMdabhAIne mahArASTramAM jarUrI kArye vAnuM teozrI eka divasa pUrve AvIne zubhecchA vyakta karI gayA hatA. , pRbhAmAM TrasTIoe aneka savAlo pUchyA, jenA pUjyazrI taraphathI zAstrIya dhAno prApta thatAM sabhA jhUmI uThatI hatI. bIjA divase tIrthonA temaja saMghonA pramukha, upapramukha ke menejiMga TrasTIonuM pI. saMghavI TrasTe bahumAna karyuM. bahumAnamAM tilaka-hA2-sApho uparAMta cAMdInuM cinha arpaNa karAyela. atithi vizeSarUpe AmaMtrita zrI pI. sI. 52mA2 ane zrI TI. pI. ostavAle 1 divase kAyadA-kAnUna ane jaina siddhAMtanA pariprekSyamAM TrasTa ekTanI nonA arthaghaTana ane paripAlana aMge savigata samaja Apela. zrI paramAra 2 samitinA sabhya hatA. temaNe kamiTInA anubhavo rajU karyA. jyAre tavAlajIe vizeSa rUpathI dhArmika ane dharmAdA TrasTonI bAbatamAM mArgadarzana o, TrasTonA vahIvaTa aMge koI paNa takalIpha Ave tyAre sevA pradAna karavAnI dharI ApI hatI. baMne atithi vizeSonuM TrasTe bahumAna karela. vekhyAta artha-vizeSajJa zrI nimeSabhAI kaMpANI nAdurusta svAsthyavaza AvI na aa chatAM temaNe zubhecchA saMdeza sAthe TrasTIoe karavA-na karavA aMgenI tonI atyaMta upayogI bane tevI samarI lakhIne mokalAvela. mAyojaka ke. pI. saMghavI parivArane AvelA TrasTIoe maLI pharI pharI AvA tana gurudevanI nizrAmAM yojavA mATe vinaMtI karI. jethI Ayojaka parivAra .ta AnaMdita banyo hato. bhAvimAM paNa AvA Ayojana yojavAnI bhAvanA paNa Ne vyakta karela. pUjyazrIe traNa traNa divasa athAka parizrama ka2I pravacana na karyuM te badala ke. pI. saMghavI parivAre upakAra smaraNa karela. 12 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ trIjA divase janmArtha prakAzana dvArA chapAyela traNa hiMdI pustakonuM vimocana karI pUjyazrIne arpaNa karAyela. pustakanuM nAma 9. jinazAsana ke prati hamArA uttaradAyitva pra : pU. A. zrI vijayarAmacandrasUrima. sA. vimocaka : jJAnacaMdajI jaina 2. jinAjJA paramamaMtra samarpaka : bAbubhAI saMghavI pra : pU. A. zrIvinayItiyazasUri ma. sA. samarpaka : kizorabhAI saMghavI pra : pU. A. zrIvinayIrtiyazasUri ma. sA. vimocaka : TI. pI. ostavAla 3. prArthanA sUtra ke mAdhyama se paramAtmA ko prArthanA vimocaka : dhanezabhAI saMghavI samarpaka : paM. mANekalAla sonethA ke. pI. saMghavI TrasTa parivAre pUjyazrInuM gurupUjana karyuM temaja kAmaLI paNa vahorAvela. A prasaMge pUjyazrInA samudAyavartI temaja anya-anya samudAyavartI sAdhvIjI bhagavaMto paNa padhAryAM hatAM. parivAra dvArA saMcAlita sumati jIvarakSA kendranI paNa pUjyazrIe mulAkAta laI tyAM cAlatI jIvadayAlakSI pravRttinuM nirIkSaNa karyuM ane jarUrI mArgadarzana paNa ApyuM. tIrthamAM nirmANa thanAra jalamaMdira-samavasaraNa maMdira aMge paNa TrasTe mArgadarzana mAgatAM pUjyazrIe tyAM padhArI mArgadarzana karela. marudharamAM mIThI vIraDI samAna A pAvApurI dhAma banyAne mAtra be varSa thayAM che. e gALAmAM 6 lAkha jeTalA yAtrALu atre padhArI cUkyA che. 500 vIghA jamIna para e tIrtha saMkula ane jIvadayA kendra patharAyela che. ke. pI. saMghavI parivAre traNe divasa AgaMtukonI uttama bhojyathI bhakti karI ane vidAya samaye bhAthuM paNa bAMdhI ApyuM hatuM. traNa divasanA TUMkA gALAmAM ya saMgIna zAstrajJAna pAmI TrasTIo ghaNA ja utsAhita banyA che. vividha saMghoe pUjyazrI pAse besI aneka viSayonuM mArgadarzana meLavyuM hatuM. temaja potapotAnA saMgha-tIrthamAM cAturmAsAdi mATe padhAravA vinaMtIo paNa karela. 13 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAvApurI tIrthadhAmanA pramukha zrI bAbukAkAnA vaktavyano sArAMza paramakRpALu zrI zaMkhezvara pArzvanAtha prabhunI asIma kRpAthI Aja amArA AMgaNe bhAratabharanA jaina tIrtho ane jinAlayonA TrasTI bhAIonuM snehamilana yojAyuM che. ghaNA varSothI mArA manamAM A aMge bhAvanA ghoLAyA karatI hatI ke, ApaNA AMgaNe A rIte badhA puNyAtmAone bolAvI temanI bhaktibahumAnano lAbha laIe. ane e ja avasare gItArtha jJAnI gurubhagavaMtanI nizrAmAM 'dhArmika kSetranA vahIvaTa' aMgenuM zAstrIya mArgadarzana meLavIe. kAraNa ke, gurumukhe vyAkhyAnamAM ane pustakomAMthI jANavA maLyuM hatuM ke, 'bhagavAnanI AjJA mujaba vahIvaTa karIe to tIrthaMkara nAmakarma baMdhAya che ane AjJA viruddha vahIvaTa karIe to sAtamI narake paNa javAya che.' tyArathI satata vicAra Avato ke, bhagavAnanI AjJA to khUba game che, mATe to ATaATalAM kAryo karavAnuM mana thAya che, paNa 14 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ WORL A che zrI pAvApurI tIrthadhAmanA zrI zaMkhezvara pArzvanAtha prabhu. emanI chatrachAyAmAM ahIM sAte kSetra ane anukaMpAnI vADI lIlIchama banelI che. zrI pAvApurI tIrthadhAma evam jIva maitrI dhAma 1Y INTIMANAntimmu pAvApurI tIrtha dhAma Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUjyazrI vihAra karIne padhAryA che. keka divasonAM zamaNAM sAkAra thayAM che. cAlo mANI laIe. sAmaiyAmAM deha-bhAna bhUlI nAcatA pAvApurI tIrthadhAmanA TrasTIo. upakAra kAje avirata vahetI jJAna-gaMgAH pravacana prabhAvaka pU.A.zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAja rUpe bhale padhAryA o gudeva ! padhAro ama AMgaNe jJAnapradAna karI jinAjJAnusArI vahIvaTanA rahasyo samajAvajo ! Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vanAnuM dhAma banyuM che, rInuM dhAma banyuM che, dirache jaga jayakArI, banatAM narane nArI. karIne padhAratA gurudeva. G padhAro sAhebajI ! A tarapha jIvadayA saMkula che. ApazrI amArI bhUlo batAvajo! ame cUkatA hoie to Tokajo ! sAcI jinAjJA batAvajo ! Gel-Lol! Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA AMgaNe kalpavRkSa avataryuM che. tIrthaMkaranI AjJA samajavA padhArelA tIrthonA TrasTIbaMdhuonuM bhAvabharyuM svagata ho ! - pAvApurI tIrthadhAmanA sthApaka bAbukAkA thoDAM ja varSomAM A mabhUminI kAyApalaTa thaI che. puNyathI maLela saMpattino sadvyaya thayo che. AlAbha sadAya maLyA kare. | - tIrthanA TrasTI mahodaya kizorabhAI En E cation Interatio al For Private Personal use only www.antelbrane Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArI pharaja che ke amArI pAse vizvAsa Ine AvelA sau. koIne paramAtmAnI vANI maLAvavI. mArA gurudevoemane eja zikhavyuM che. - pravacana prabhAvakazrIjI , Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pI. saMghavI ravAranAM traNa nAM suzrAvikA o pUjyazrIne maMgala zakuna vI AvakArI rahyAM che. bhAva-dIpaka to gurudevazrIjI ApaNA aMtaramAM pragaTAvaze pahelAM ApaNe dravya-dIpaka pragaTAvI jJAnanuM bahumAna karIe. mobhIo dvArA dIpa-prAgaTya. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa divasamAM cha vyAkhyAno dvArA vahIvaTadArone aviratapaNe zAstrIya vahIvaTanA marmo samajAvatApravacanaprabhAvakazrIjI. bhAratavarSIya tIrthonA TrasTIo : Avo moko pahelI ja vAramaLyo. 'ame je karIe chIe tenuM pUruM phaLa kema meLavavuM te jANavA maLyuM. Jain Ectucation International For Prvene personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthadhAma khAte jalamaMdira ane samavasaraNa maMdira nirmANAdhIna che. e aMge TrasTa sthApako temaja TrasTIoe pUjyazrInuM zAstrIya mArgadarzana meLavyuM. sAta kSetra ane jainazAsananI prabhAvanA mATe jijJAnA mujabanI jIvadayAanukaMpA thavI joIe. ahIM pa300 mUMgA pazuo gharanuM ghara' jevo anubhava karI rahyAM che. For Private & Personal use only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya vi. saM. 2059 - caitra suda-prathama-3, tA. 4-4-2003, zukravAra. savAre : 9-30, pAvApurI tIrthadhAma-rAjasthAna saMgho mahANubhAvo amariMda-nariMda-vaMdio eso / titthayarehi viNiyamA paNamijjai desaNAraMbhe // | 1 || "devendra ane narendrothI vaMdAyelo A saMgha 'mahAnubhAva' che. dezanAnA prAraMbhe tIrthaMkaro vaDe paNa te nakkI praNAma karAya che." anaMta upakArI carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmA nayasAranA bhavamAM samyagdarzana pAmyA. sAdhanAjIvananA aneka caDAvautA2mAMthI pasAra thaI paccIsamA bhavamAM naMdana rAjavI thayA. 24 lAkha varSa saMsAramAM pasAra karyA pachI emaNe sarvasaMgano tyAga karI sarvaviratino svIkAra karyo. eka lAkha varSanA saMyamaparyAyamAM agiyAra lAkha, eMsI hajAra, chaso pistALIsa mAsakSamaNa dvArA vIzasthAnakanI ArAdhanA karI AtmAne atyaMta ujvaLa banAvyo. e daramyAna aMtaHkaraNamAM pragaTela karuNAnI bhAvadhArA parAkASThAe pahoMcatAM tIrthaMkaranAmakarmanI nikAcanA karI, jethI teo chellA bhavamAM covIsamA tIrthapati zramaNa bhagavAna mahAvIra banyA. pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 1 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naMdana RSinA e paccIsamA bhavamAM eka lAkha varSanA sAdhanAkALamAM teozrIe samyajJAnanA sahAre vizvasthitinuM avalokana karyuM, jagatanA jIvamAtranI avadazAno avabodha karyo. duHkhamukti ane sukhaprApti mATe taraphaDatA jIvonI dizAhIna nirarthaka doDa joI, samyagdarzananA yoge pragaTela Astikya ane anukaMpAnA prabhAve e tArakano AtmA kaMpI UThyo. jIvamAtranI vyathA-viDaMbanAne potAnI vyathAviDaMbaNAnI jema ja anubhavI, aMtaHkaraNamAM karuNAno dhodha vaheto thayo ane uttarottara tIvra banato gayo. manamAM, AtmAnA eke eka pradezamAM eka ja bhAva sabaLapaNe sakriya banyo ke jagatanA jIvamAtrane duHkhamukti ane sukhaprAptino mArga batAvIne e mArge caDAvI dauM. e samayanI emanI e karuNA sarvavyApI hatI, koI jIva emAMthI bAkAta na hato. e jIva sUkSma hoya ke bAdara, trasa hoya ke sthAvara, ekendriya hoya ke paMcendriya, abudha hoya ke prabuddha, rAya hoya ke raMka - badhAne temaNe potAnI karuNAnuM bhAjana banAvyA hatA. teozrIe potAnA nirmaLa jJAnanA prakAzamAM joyuM ke jagatanA jIvamAtra duHkhathI bacavA ane sukhane pAmavA taraphaDiyAM mAre che, Ama chatAM jIva mAtranI avadazA evI che ke "duHkha emane choDatuM nathI ane sukha emane maLatuM nathI." duHkhathI chUTavAnI AzAmAM jIva AgaLa vadhe che, paNa duHkha enA lamaNAmAM AvIne jhIMkAya che; ane sukha maLavAnI AzA jyAre sabaLa bane che, tyAre ja e sukha ene hAthatALI daIne bhAgI jAya che. jhAMjhavAnAM jaLanI pAchaLa doDatA bALa haraNanA jevI avadazA jagatanA jIvonI che. jIvamAtranI A avadazA joIne teozrInA manamAM e prazna UThyo ke jagatano eke eka jIva sadA mATe duHkhathI chUTI zake ane sadA kALa mATe sukhane pAmI zake, e mATe huM zuM karI zakuM ? saMgho mahANubhAvo, amariMda-NariMdavaMdio eso| titthayarehi vi niyamA, paNamijjai desaNAraMbhe / / - cetyavahana mafmANe 2 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teozrIe joyuM ke, A pUrA saMsAramAM koI evI sAmagrI, paristhiti ke pAna nathI ke jenA sahAre jagatanA jIvo pUrNarUpe duHkhamukta banI zake ane pUrNa sukhanA svAmI banI zake. A sAdhanAkALamAM prabhunA jIvanamAM pAMca sAdhakabaLo sakriya banyAM hatAM. - samyajJAnanA sahAre prabhu jagata ane jagatanA pratyeka jIvanI pratyeka thatine samyapharUpe jANI zakatA hatA, samajI zakatA hatA. 2 - samyagdarzananA hAre prabhu sarva paristhitine yathAsthita rIte saddahI zakatA hatA, pratIta karI katA hatA. 3 - samyakakaruNAnA kAraNe prabhunA aMtaHkaraNamAM jIvamAtra pratye pAra karuNAbhAva pragaTyo hato. 4- parArthakaraNanA kAraNe prabhunuM aMtaHkaraNa gatanA pratyeka jIvo duHkhathI sarvathA mukta bane ane saMpUrNa sukhanA svAmI bane mATe atyaMta tatpara banyuM hatuM ane 5 - samyakracAritranA kAraNe prabhu te Teino samyaphapuruSArtha karavA sakriya banyA hatA. prabhunA hRdayamAM jIvamAtra pratye mAtAnA vAtsalyane ya vAmaNuM banAve evo tsalyano mahAsamaMdara hiloLe caDyo hato ane e vAtsalyanI bharatI krame krame rAkASThAe pahoMcI hatI. jeNe prabhunI bhAvadhArAne avirata, ujjavaLa ane gavaMtI banAvI hatI. UMDI anuprekSAnA prakAzamAM prabhue joyuM ke cauda rAjaloka pramANa A vizvamAM ka paNa gati evI nathI, eka paNa yoni evI nathI ane lokanA agrabhAga viAya eka paNa sthAna evuM nathI ke jyAM jIva sadA mATe, duHkhamukti ane baprAptinuM AzvAsana pAmI zake. lokanA agrabhAge pahoMcelA paNa badhA ja jIvo duHkhamukta banI sukhanA AmI banyA hoya evuM paNa prabhue na joyuM; kAraNa ke, lokanA agrabhAge hoMcanArA jIvo paNa be bhAgamAM vaheMcAyelA hatA. jeo karmano kSaya karI, zarIrI banI lokanA agrabhAge pahoMcyA hatA, teo duHkhamukta banIne indra evaM narendroM se vaMdita yaha saMgha 'mahAnubhAva' hai, kyoMki tIrthaMkaroM se bhI dezanA ke prAraMbha meM use nizcita vaMdana kiyA - caityavaMdana madamANa che - pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 3 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukhanA svAmI banyA hatA; ane jeo karmano bhAra laIne zarIranA baMdhana sAthe tyAM pahoMcyA hatA, te to tyAM paNa duHkhanA kalaNamAM ja khUMpelA hatA ane sukhanA paDachAyAnI jhAMkha paNa emane maLI na hatI. prabhue UMDI anuprekSAmAM e paNa joyuM ke karmakSaya karI azarIrI banIne lokanA agrabhAge pahoMcavAmAM jIvone jo saphaLatA maLe to teo sarvathA duHkhamukta banI pUrNa sukha-sAmrAjyanA svAmI banI zake. e mATenI saphaLatAno pAyo prabhune samyagdarzana, samyagnAna ane samyacAritranI sAdhanAmAM dekhAyo ane enA AdhAra tarIke eka mAtra jainazAsana dekhAyuM. mATe ja prabhunA hRdayamAM e bhAvanAno dhodha vaheto thayo ke, "jo hove muja zakti IsI, savi jIva karuM zAsana2sI." jIvone jo A 'zAsana' maLI jAya, maLeluM A zAsana jIvone jo gamI jAya ane gamelA A zAsananA caraNe jIvo jo potAnuM sarvasva samarpI de to duHkhamukti ane sukhaprAptinA mArge jIva sahelAIthI AgaLa vadhI jAya. jyAre jyAre snAtra bhaNAvAya che tyAre tyAre, 'jo hove muja zakti IsI, savi jIva karuM zAsanarasI' - A kaDI ghaNI jagyAe vAraMvAra gavAtI hoya che. Ama chatAM e aMge vimarza keTalA loko karatA haze - e savAla che. je koI vimarza kare, tene to AvA samaye manamAM tarata ja thavuM joIe ke, prabhue A bhAvanA zA mATe karI ? A bhAvanAno marma zuM ? A bhAvanAmAM evuM zuM che ke enA dvArA prabhue tIrthaMkaranAmakarma bAMdhyuM - nikAcyuM ane enA sahAre prabhu traNa jagatanA nAtha banyA. anya tIrthaMkaro karatAM bhagavAna zrImahAvIradevanA jIvananI ghaNI ghaTanAo nirALI che. bhagavAna zrImahAvIre to naMdana RSinA bhavamAM A bhAvanAne 11,80,645 mAsakSamaNanA tapa dvArA eka lAkha varSa sudhI satata paripuSTa karI, tIrthaMkaranAmakarmanuM nikAcana karyuM. . jo avirao'vi saMghe bhattiM titthuNNaIM sayA kuNai / avirayasammaddiTThI pabhAvago sAvago so vi / / guNasthAnaka kramAroha TIkA jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26mA bhavamAM prabhu dazamA prANI nAmanA devalokamAM utpanna thayA. parama verakti ane tattvaciMtanamAM nimagna banI, tyAMnuM AyuSya pUrNa karyuM. 27mAM mavamAM prabhu mA trizalAnI kukSIthI janma pAmyA, 30 varSanI uMmare saMyamadharmano vIkAra karyo, tyArabAda sADA bAra varSa ane paMdara divasa sudhI ApaNA upara be jagatanA nAthe je upakAra karyo che te kalpanAtIta che. ApaNA upara prabhuno upakAra zuM? e aMge ApaNe to sAmAnya rIte eTaluM 4 vicAryuM che ke prabhue kevaLajJAna pAmI zAsananI sthApanA karI ane te pachI pADA ogaNatrIsa varSa sudhI avanitala para viharI dharmabodha Apyo; paNa bApaNI A mAnyatA adhUrI che. prabhue zAsananI sthApanA karI sADA bogaNatrIsa varSa dharmabodha Apyo, e upakAra to kharo ja, paNa te pahelAM sADA bAra varSa ane paMdara divasa sudhI prabhue je ghora sAdhanA karI ghora upasargo sahana karyA, te paNa ApaNA upara upakAra karavA mATe ja. samartha zAstrakAra-ziromaNi pUjyapAda AcAryazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje "yogazataka' nAmanA mahAna graMthamAM lakhyuM che ke, "prabhu dhArata to mAtra dhyAnadhArA dvArA paNa svayaM potAnAM karmono kSaya karI zakata; Ama chatAM prabhue vividha abhigraho karIne sADA bAra varSanI je sAdhanA karI, te sAdhako upara anugraha karavA mATe karI che." tyAM lakhyuM che ke, "mavizcaramAtA varmavazitAyAmapi tathaviliyatugrhaay jAnAno'pi vicitrAnabhigrahAnAsevitavAn / ' bhagavAna caramazarIrI hatA, karmo potAne vaza hatAM tema jANatA hatA, chatAM ziSyonA-sAdhakonA upakAra mATe bhagavAne vividha prakAranA abhigraho karyA. A badhuM karIne prabhue ghAtikarmano kSaya sAdhyo ane prabhu vItarAga banyA, sarvajJa, sarvadarzI banyA te pachI prabhue je zAsana sthApyuM te paNa ApaNA upara upakAra karavA mATe ja. prabhu rAjakuLamAM janmyA hatA, sukha-samRddhimAM ucharyA hatA, kyAreya jamIna samyagdRSTi koI zrAvaka vrata le nahIM sakatA ho para hamezA saMgha kI bhakti evaM zAsanaprabhAvanA karatA ho to vaha bhI prabhAvakazrAvaka kahA gayA hai| - guNasthAnaka kramAroha TIkA pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya che Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para paga mUkyo na hato, sUryanuM kiraNa paNa emanA aMgane sparyuM na hatuM. evA janmathI ja mahAsukhI paramAtmAe mArA, tamArA, ApaNA sahunA sukhanA kAje sarva saMgano, sarva svajanono, sarva saMpattino, sarva sukhono ane TUMkamAM kahuM to sarvasvano tyAga karyo. prabhu saMyamI banyA bAda sADA bAra varSa ane paMdara divasa daramyAna kyAreya jamIna para beThA nahi, kyAreya sUIne nidrA lIdhI nahi, ghora upasargo ane parISaha veThavAmAM pAchI pAnI karI nahi, kaThora sAdhanA ane ghorAtighora tapa karyo, sADA bAra varSa ane paMdara divasanA e sAdhanAkALamAM mAtra 349 pAraNAM karyA ane te paNa ThAma covihAra. bAkI badho ja tapa covihAra upavAsathI karyo. jIvananI koIka dhanya paLe tamane sadgurunA zrImukhe zrIAcArAMgajI sUtra sAMbhaLavA maLe to tamane khyAla Ave ke jagatanA nAtha, mahAkaruNAnidhAna bhagavAna zrI mahAvIradeve saMyamajIvana svIkAryA pachInA sAdhanAkALamAM kevAM pArAvAra kaSTo sahana karyA che, kevA ghora upasargo ane parISaho prabhue veThyA che ane evI pArAvAra kaSTabharI jiMdagImAM prabhue kevI anupama sAdhanA karI che ! prabhue A badhuM karIne ghAtikarmano kSaya karyo. vItarAga banI sarvajJa banyA ane zAsanane sthApI, jagatanA jIvamAtrane taravAno mArga vaheto mUkyo. prabhuno ApaNA uparano A kevo mahAna upakAra ! eka zrImaMta AgevAnanA udgAra hatA ke 'sAheba! Aje huM je kAMI chuM, e upakAra mArI mAno che. pitA to nAnI uMmaramAM mUkIne cAlyA gayA, pAchaLa kAMI hatuM nahi, mArI mAe phATelA-tUTelAM kapaDAM paheryA, lokonAM daLaNAM daLyAM, majUrI karIne bhaNAvyo-gaNAvyo, moTo karyo to Aje ahIM pahoMcyo chuM." enI AMkhomAM kRtajJatAno bhAva dekhAto hato. mane paNa Aje kahevAnuM mana thAya ke amArI paNa e "mA" hatI, jeNe sADA bAra varSa ane paMdara divasa sudhI rAna rAna pharIne amArA mATe kAtila kaSTo veThyAM hatAM. sAmethI AvelAM sukha, rAtA : ' pAnAmAM che A karI ne SL, IBPS, jammaM dikkhA nANaM titthayarANaM mahANubhAvANaM / jattha ya kira NivvANaM AgADhaM daMsaNaM hoi / / - vadharmAna dezanA 6 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAgata ane sanmAnone paNa nakArIne duHkhone AvakAryA hatAM. enA ja pariNAme Aje ame ahIM sudhI pahoMcyA chIe. prabhunI sAdhanA parAkASThAe pahoMcI. vaizAkha suda dasamanA divase trIjA pahore RjuvAlukA nadInA kinAre e paramAtmA kevaLajJAna ane kevaLadarzana pAmyA. devoe doDAdoDa karI mUkI ane tyAM najIkamAM ja prathama samavasaraNanuM nirmANa karyuM, paramAtmAe kSaNika dezanA ApI prayANa karyuM; kAraNa ke, je dharmazAsana sthApavuM hatuM te mATe jarUrI saMyamadhara thanArA AtmAo tyAM na hatA ane tIrthaMkara paramAtmA svayaM vidyamAna hovA chatAM zramaNa thanAra AtmAo jyAM sudhI na maLe tyAM sudhI zAsana sthapAya nahi. prabhu tyAMthI prayANa karI pAvApurI padhAryA. sabhA: e ja A pAvApurI ? nA, e A pAvApurI nathI. e pAvApurI to bihAramAM AvyuM che. ahIM AvelA darekane khyAla hovo joIe ke paramAtmAnI pahelI ane chellI dezanA pAvApurImAM ja thaI hatI. te nagarInuM mULa nAma to apApApurI hatuM. paramAtmAe je zAsananI sthApanA karI tene mokSamArga kaho, duHkhamuktino mArga kaho, sukhaprAptino mArga kaho, AdhyAtmika sAmrAjyano mArga kaho ke AtmasvarUpanA pragaTIkaraNano mArga kaho badhuM eka ja che. prabhunuM zAsana zuM che ane ApaNA mATe e jarUrI kema che? e vAtane bahu ja UMDANathI vicAro ! e tamArA hita mATe paNa jarUrI che. pAvApurInA AMgaNe racAyelA samavasaraNamAM bhagavAne agiyAra puNyAtmAone kaI rIte pratibodha karI gaNadhara banAvyA tenI vAta atyAre nathI karato, paNa prabhunI pAvana kRpAthI pariplAvita thaI agiyAreya brAhmaNazreSThoe jyAre paramAtmAnuM ziSyatva svIkAryuM tyAre emane prazna thayo ke A vizvamAM tattva jahA~ tIrthakara-mahAnubhAvoM ke janma, dIkSA, kevalajJAna aura nirvANa hote haiM / vahA~ yAtrA karanevAloM kA samyagdarzana dRDha hatA ? - vadharmAna dezanA pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 7 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM che ? enuM samAdhAna meLavavA emaNe paramAtmAne prazna karyo : 'bhayava ! kiM tarUM ?" paramAtmAe javAba Apyo : 'upannaI vA'=utpanna thAya che paNa - jagatanA tamAma padArtho utpanna thavAnA svabhAvavALA paNa che. A javAbathI emane ghaNuM sAruM samAdhAna maLyuM. Ama chatAM A javAbamAM prabhue kahelA 'vA'- paNa zabdathI navI jijJAsAno janma thayo. tethI bIjI vAra e ja prazna karyo : bhayava ! kiM tatte ? paramAtmAe javAba Apyo : 'vigameI vA'=nAza pAme che paNa - jagatanA tamAma padArtho nAza thavAnA svabhAvavALA paNa che. khUba ja sAruM samAdhAna thayuM. Ama chatAM haju emAM pUrvanI jema ja vadhu jijJAsA pragaTI, eTale emaNe trIjI vAra paNa e ja prazna karyo : bhayava ! kiM tanaM ? paramAtmAe javAba ApatAM jaNAvyuM : 'dhUveI vA'=sthira rahe che paNa jagatanA tamAma padArtho sthira rahevAnA svabhAvavALA paNa che. A javAba maLatAM emane pUrNa samAdhAna thayuM. A traNeya javAbamAM prabhue 'vA'-paNa zabdano prayoga karIne anekAMta-syAdvAda siddhAMtano prakAza ardho. utpAda, vyaya ane dhrauvyanA A javAbamAM prabhue kazuM ja bAkI na rAkhyuM. vizvamAM je kAMI hatuM ane te jevuM hatuM, te badhuM ja A javAbamAM AvI gayuM ane A javAbamAM je na Ave evuM vizvamAM kAMI na hatuM. A samAdhAna thatAM ja emaNe aMtarmuhUrtamAM (48 miniTa karatAMya ocho samaya) cauda pUrva saha dvAdazAMgInI racanA karI. A traNa pado emaNe paNa sAMbhaLyAM ane Aje ApaNe paNa sAMbhaLyAM. emanAmAM zuM hatuM ke emane samagra zrutano bodha thayo, jenA dvArA emaNe dvAdazAMgInI racanA karI ? ane ApaNAmAM evuM zuM nathI ke ApaNane kazo ja bodha thato nathI ? lAITanuM kanekzana ekanuM eka 240 volTejanuM hoya. eka goLo 0 vaoNTapAvarano hoya, jyAre bIjo 200 vaoNTapAvarano hoya. bannemAM e ja kanekzanathI prakAza pragaTe, paNa prakAzamAM keTalI taratamatA ? jevI jenI 8 mukhya-saMya-titva-pamudda-sarvAM tirthaMdi tAva jya / tassa paDicchaMdaMmi kayaMmi, sukayaM kayaM sayalaM / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana hitopadezamAlA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kSamatA tevo teno prakAza. gaNadhara bhagavaMtonI prajJA viziSTa hoya che. teo bIjabuddhinA dhaNI hoya che, tethI temane ATalo viziSTa bodha thAya che ke jenA sahAre teo mAtra 48 miniTa karatAMya ochA samayamAM dvAdazAMgInI racanA karI zakyA. zrI gautamAdi agiyAreya gaNadharoe dvAdazAMgInI racanA karI, paramAtmAzrI mahAvIradeve potAnA nirmaLa jJAnathI ene joI. e sarvathA nirdoSa hatI, sarvAze saMpUrNa hatI, jagatanA jIvamAtranuM hita karavA mATe e sakSama hatI, jagatanA jIvone duHkhamukta karI sukhasamRddha karavAnuM enAmAM sAmarthya hatuM. tethI prabhue ene pramANI. A mATe ja prabhu jyAre UbhA thayA tyAre agiyAreya gaNadharo prabhu sanmukha natamastake UbhA rahyA. vAsacUrNa bharela vajaratnano thALa laI Indra prabhunI najIka AvyA. prabhue emAMthI vAsacUrNa lIdhuM. agiyAreya gaNadharonA mastaka upara vAtacUrNano lepa karI prabhue emanI racela dvAdazAMgIne pramANI tIrthasthApanA karI, temane tIrthanI anujJA ApI. 'tamArI banAvelI dvAdazAMgI pramANabhUta che ane tene jagatamAM pracAravAnI, suyogya jIvo sudhI pahoMcADavAnI tamane huM saMmati ApuM chuM" A teno paramArtha hato. e agiyAra paikInA pAMcamA gaNadhara zrI sudharmAsvAmIjIne prabhue eka vizeSa adhikAra Apyo. A dvAdazAMgIne potAnA jIvanamAM jIvanAra zramaNazramaNIsaMghanuM yogakSema karavAnI javAbadArI zrIsudharmAsvAmIne ApI, jene gaNAnujJA kahevAya che. saMsAratyAga karIne sarvAze dvAdazAMgIne samarpita jIvana jIvavAnI jemanI taiyArI hatI, temano prabhue sAdhu-sAdhvIsaMghamAM samAveza karyo. jemanAmAM evI zakti na hatI, Ama chatAM dvAdazAMgI pratye jene atyaMta Adara-ahobhAva, zraddhA-samarpaNabhAva hato, temano zrAvaka-zrAvikAsaMghamAM samAveza karI, prabhue caturvidha zrIsaMghanI sthApanA karI. LAS : tIrthakarodvArA1- zruta, 2- saMgha, 3 - tIrtha Adi sabhI cIjoM kA pravartana haA hai, ataH unakI pratimA karane se nirmAtA ne saba kucha sukRta kara liyA hai| - hitopadezamAlA pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 9 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturvidha zrIsaMghamAM zramaNa-zramaNIne prathama sthAna ApavAmAM AvyuM ane zrAvaka-zrAvikAne emanI AdhInatAmAM rahevAnuM batAvyuM. zramaNa-zramaNIsaMghamAM paNa AcAryone sarvAdhikAra ApIne cAreya prakAranA saMghane AcAryanI AjJAmAM rahevA jaNAvyuM. A vyavasthA dvArA samagra zAsana pratye cAreya prakAranA zrIsaMghane javAbadAra TharAvIne zrIsaMghane tIrthakaratulya mahattva ApyuM. AnA uparathI dvAdazAMgI ane ene samarpita caturvidha zrIsaMghanuM zuM mahattva che ane emanI zuM javAbadArI che, te spaSTa rIte samajAya tevuM che. bhagavAna zrI mahAvIradeve pramANelI A dvAdazAMgInA sahAre te pachInA 21000 varSa sudhI prabhunuM zAsana cAlavAnuM che, jenA yoge A zAsananA zaraNe AvanAranuM hita sadhAvAnuM che ane jenA sahAre sAdhako zAzvatakAlIna duHkhamukti ane sukhaprAptinA dhyeyane siddha karavAnA che, jenA sahAre sAcA sAdhako vibhAvadazAthI chUTI svabhAvadazAne, pAmara svarUpa choDIne paramAtma svarUpane varavAnA che; jenA sahAre sAcA dharmopadezako duHkhamukti ane sukhaprAptine jhaMkhatA jIvone sAco rAha batAvI pathadarzaka banavAnA che, jenI sAthe jagatanA jIvamAtranA sukha-duHkhano saMbaMdha joDAvAno che, jenA sahAre dharma TakavAno che ane jenA sahAre TakelA dharmanA AdhAre sUrya-caMdra yathAsamaye udayaasta pAmavAnA che, samaMdara maryAdAbaddha rahevAno che, Rtuo samayasara pragaTavAnI che ane dharatI vizvane dhAraNa karavAnI che, code cauda rAjalokamAM sukha-zAMti ane kudaratanA tamAma niyamo pravartavAnA che. kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacandrasUri mahArAje yogazAstramAM lakhyuM che ke, "sUrya-caMdra samayasara Uge che ane Athame che, pRthvI sthira rahe che ane jagatane dhAre che, dariyo maryAdA mUkato nathI ane Rtuo samayasara pravarte che, A badho prabhAva dharmano che.' A dharma prabhunI AjJAmAM rahelo che ane prabhunI e AjJA dvAdazAMgImAM samAyelI che. A AkhI paraspara saMkalita vAtane UMDANathI samajo jo jiNasaMghaM hIlai, saMghAvayassa dukkayaM daTuM / savvajaNahIlaNijjo, bhave bhave hoi so jIvo / / tArA A pAvana mahamada Visit in f kema ja kAna to jo mA che. kAMkareja, pAna | 10 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to dvAdazAMgInuM zuM mahattva che, e dvAdazAMgI pratye caturvidha zrIsaMghanuM zuM kartavya che, ane e kartavya adA karavAthI zrIsaMghane zuM zuM lAbha thAya ane e kartavyane cUkavAthI zrIsaMghane zuM zuM nukasAna thAya, teno sAco khyAla AvI zake. bhagavaMta jyAre sAkSAt hatA ane jyAre emaNe A zAsana sthApyuM tyAre ApaNe hatA ke nahi tenI khabara nathI, paraMtu bhagavAnanA jJAnamAM to ApaNe cokkasa hatA ja. bhagavaMte A zAsananI dhurA mAtra tatkAlIna caturvidha zrIsaMgha upara ja prasthApita karI che, evA bhramamAM rahevAnI jarUra nathI. prabhue tatkAlIna caturvidha zrIsaMgha upara e dhurA mUkIne ra1000 varSa sudhI thanArA caturvidha zrIsaMgha upara A zAsanadhurA mUkavAno saMketa Apyo che. ethI ja zrIsudharmAsvAmIe e dhurA jaMbusvAmIne, emaNe prabhavasvAmIne soMpI, ema kramika rIte e dhurAne AgaLa ne AgaLa soMpatA gayA che. sabhA: eno matalaba to e thayo ke, A javAbadArI mAtra AcAryo upara ja AvI, caturvidha zrIsaMgha upara kyAM AvI? ahIM tamArI bhUla thAya che. niyukti mukhyanI thAya, temAM Azrito AvI jAya. caturvidha zrIsaMghamAM zramaNo mukhya che ane zramaNomAM AcArya mukhya che. eTale mukhyanI niyukti dvArA caturvidha zrIsaMghanI niyukti thaI jAya che. 21000 varSa sudhI A zAsanamAM thanAra sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikAnA khabhA para bhagavaMte A zAsananI dhurA prasthApita karI bhagavaMte kahyuM ke, jagatanA hita mATe A zAsana meM sthApyuM che, e ja AzayathI tame ene calAvajo. vacce be vAta karI lauM : pahelI vAta e che ke, zAsana kyAre sthapAya? konA dvArA sthapAya ? konA dvArA cAle ? kyAM sudhI cAle ? konuM temAM netRtva hoya? ane konI javAbadArI hoya ? e badhI vAta jANavA jevI che. karI saMgha ke kisI aMga dvArA kharAba kAma hone para jo jainasaMgha kI niMdA karatA hai, vaha jIva hara bhava meM sabhI janoM dvArA nidrA - roja vanavA re ! - caityavaMTana madamaNa mArA ' ' pravacana-1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 11 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthaMkara paramAtmA svayaM vidyamAna hovA chatAM zramaNa thanAra AtmAo jyAM sudhI na maLe tyAM sudhI zAsana sthapAya nahi . tIrthaMkara bhagavaMto kAyama rahetA nathI. AyuSyakarma pUruM thatAM eo mokSamAM cAlyA jAya che; tyAra pachI A zAsana zramaNapuMgavothI ja cAle che ane jyAM sudhI zramaNasaMgha vidyamAna hoya tyAM sudhI ja cAle che. mATe ja kahyuM che ke, 'samapnappAno saMyo' - 'saMgha e zramaNapradhAna che.' cAre prakAranA saMghamAM zramaNasaMgha mukhya che ane zramaNomAM AcArya mukhya. mATe kahyuM ke, 'sAvariyo saMgho' - 'saMgha e AcArya sahitano hoya.' A AcArya bhagavaMto ke zramaNa bhagavaMtone mAthe paNa jinAjJA ane jinAjJAne darzAvanAra zAstro hoya che ane enA AdhAre ja AcAryAdi zramaNa bhagavaMto svayaM pravarte che ane Azritone pravartAve che. mATe ja kahyuM ke, 'gAmavavadhU sAhU / ' 'sAdhu AgamarUpI AMkhavALA hoya che.' tho AgAr paDivano |''dharma AjJA sAthe baMdhAyelo che.' A maryAdA amArA, tamArA, saunA khyAlamAM barAbara rahevI joIe. bIjI vAta e che ke tIrthaMkara bhagavaMtane kevaLajJAna thayA bAda paNa jyAM sudhI dvAdazAMgInI racanA na thAya tyAM sudhI zAsana-saMghanI sthApanA na thAya. A jotAM zrutajJAnanuM mahattva keTaluM che, eno khyAla AvI zakaze. eka apekSAe vicArIe to pAMce jJAnamAM UMcAmAM UMcuM jJAna kevaLajJAna che, jyAre bIjI apekSAe vicArIe to pAMce jJAnamAM UMcAmAM UMcu jJAna zrutajJAna che; kAraNa ke, zruta vinA zAsana sthapAya nahi, zruta vinA zAsana cAle nahi ane zruta vinA zAsana Take paNa nahIM. je divase zrutano nAza te divase zAsanano paNa nAza. Aje ApaNe badhA je UjaLA chIe te zrutanI balihArI che. kevaLajJAnI svayaM kevaLajJAnI che, Ama chatAM kevaLajJAnIe paNa upakAra karavo hoya, vyavahAra calAvavo hoya to teo kevaLajJAnane AgaLa na kare, paNa zrutajJAnane ja AgaLa kare. 12 anya kSetre kRtaM pApaM, tIrthakSetre vinazyati / tIrthakSetre kRtaM pApaM, vajralepo bhaviSyati / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrutajJAnI sAdhu gocarIe jAya. zrutano upayoga mUkI 42 doSathI rahita, nirdoSa gocarI laI Ave. kevaLajJAnIne kevaLajJAnathI emAM doSa dekhAya to paNa kazuM bolyA vinA teo gocarI vAparI jAya. bIjI tarapha zrutajJAnI zrutajJAnano upayoga karatAM doSita jaNAyelI gocarI lAvyA hoya paNa kevaLajJAnIne kevaLajJAnathI e gocarI nirdoSa jaNAI hoya to paNa teo e gocarI na vApare. A che zrutajJAnanI mahattA ane anivAryatA. Aje ghaNAne muMjhavaNa thatI hoya che ke Aje kevaLajJAna nathI to ArAdhanA karavI kaI rIte ? bhagavaMta kahe che ke Aje kevaLajJAna nathI ke koI kevaLajJAnI nathI, ema mAnI hatAza thavAnI jarUra nathI. jyAM sudhI zrutajJAna che, zrutajJAnI che; tyAM sudhI tamAre mATe ArAdhanAnAM dvAra khullAM ja che. mATe kevaLajJAna ke kevaLajJAnI nathI, ema mAnIne tamAre muMjhAvAnI koI ja jarUra nathI. tame zrutajJAnInA zaraNe pahoMcI jAo, tamArI ArAdhanA sAcI thaze. eka apekSAe vicArIe to jinaAgama (zruta) e sAtakSetramAM kendrasthAne che. jinabiMba ane jinamaMdirakSetrane oLakhAvanAra ane enI bhaktinA prakAra ane prabhAvane batAvanAra jinaAgama (zruta) che tathA sAdhu-sAdhvI, zrAvakazrAvikA kSetrane oLakhAvI enI bhaktinA prakAra-prabhAvane batAvanAra paNa jinAgama ja che. jinAgamanA AdhAre ja mUrti-maMdiranuM nirmANa thAya che ane jinAgamane AdhAra banAvIne jasAdhu,sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA jIvI zakeche.zrI jinAgamanA AdhAra vinA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ke zrAvikAmAM saMghapaNuM pragaTatuM nathI. AvA aneka dRSTikoNathI vicArazo to tamane paNa samajAze ke, zrutanA AdhAra vinA A zAsananuM koI aMga saMbhavI na zake, dhabakI na zake. zrutanI, zrutajJAnInI upekSA ke anAdara e samagra zAsananI upekSA ke anAdararUpa bane che. na e vAtamAM AgaLa vadhatAM pUrve vacce e vicAraNA karavI jarUrI che ke, anya sthAna meM kiyA pApa tIrthakSetra meM naSTa hotA hai, jabaki tIrthakSetra meM kiyA pApa vajralepa-sA nizcita phaladAyI bana khAtA hai / pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 13 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabhunA AvA mahAna zAsananI javAbadArI tamArA zIre paNa che, evuM tame mAno cho ? prabhue je cAra prakAranA saMgha upara samagra zAsananI, zAsananAM pratyeka aMgonI, sAteya kSetronI javAbadArI mUkI che, e caturvidha zrIsaMghamAM tamAro paNa naMbara che, ethI tamArA zIre paNa e javAbadArI AvI che, ema tame mAno cho ? zuM tame evuM to nathI mAnatAne ke "A badhI ja javAbadArI sAdhu-sAdhvInI che, ApaNAthI thAya eTaluM karIe, bAkI ApaNI koI javAbadArI nathI ?' bhale tame eka nAnA saMghanA, nAnA tIrthanA ke eka nAnakaDA TrasTanA kAryakartA, saMcAlaka ke vahIvaTadAra ho, paNa tame prabhunA sthApelA mahAna saMghanuM eka aMga cho, ane zrIsaMghanA eka aMga tarIke tamArA upara AvelI ke mukAyelI prabhunA zAsananI javAbadArI e jarAya nAnI nathI. tame ene mAthethI khabhe na karI zako. jenA mAthe prabhunA AvA mahAna zAsananI javAbadArI che, temanA mAthe jagatanA tamAma jIvonI du:khamukti ane sukhaprAptinI javAbadArI che. mATe tamArA jIvananI pratyeka pravRttio tamAre prabhunA zAsana pratye javAbadAra banIne nibhAvavAnI che. tame kyAreya enI upekSA na karI zako. tame badhA mobhAdAra mANaso bhegA thayA cho. javAbadArInA sthAne beThA cho. eTale mAre tamane kahevuM che ke je je saMghamAM, je je sthAnamAM tame kAma karatA ho te tamAma saMgha ke sthAna saravALe jainazAsananAM ja aMga che. koI paNa saMgha ke TrasTa ema mAne che, "ame to svataMtra chIe" - to temanI bhUla che. nAno-moTo koIpaNa saMgha ke TrasTa e jainazAsanarUpa, vaTavRkSanI zAkhA che; tenI nAnI-moTI, sArI ke narasI koIpaNa pravRtti samagra zAsanane agara to zAsananAM anya aMgone asarakartA banI zake che. eTale je tame nAnA-moTA koIpaNa saMgha ke TrasTanA saMcAlaka, vahIvaTadAra ho to koIne koI prakAre samagra zAsananI yastu zAsanamAlinye'nAbhogenApi vartate / badhnAti sa tu mithyAtvaM mahAnarthanibandhanam / / - hAI zikSA - triza 14 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAbadArI tamArA zIre Ave che, e vAtano saMgha ke TrasTanI e vAbadArInuM vahana karatAM tamane khyAla hovo joIe. tamane satata e vAtanuM dhyAna hovuM joIe ke, mAruM kAryakSetra bhale nuM dekhAtuM hoya, maryAdita dekhAtuM hoya chatAM mArI e aMgenI sArIrasI pratyeka kAryavAhInI asara pUrA zAsanane asara kare che. AthI .rA para saMpUrNa zAsananI javAbadArI cokkasa che ja. zAsananA koI Na aMgane mArA ajJAna, pramAda, svArtha, upekSA ke bedarakArIthI Thesa na hoMce e jovAnI javAbadArI paNa mArI che ja." ame zrAvakone dharmasAdhanA karavAno upadeza ApIe tyAre ghaNA zrAvako mine kahetA hoya che ke, "mahArAja! tamAre AgaLa-pAchaLa koI javAbadArI thI, amAre ghaNI javAbadArIo hoya che.' evA zrAvakone ghaNIvAra mane evuM chavAnuM mana thAya che ke, tame pahelAM konA ? deva-guru-dharmanA ke svajanarivAra-peDhInA? mAnyuM ke amAre (sAdhune) mAtra deva-guru-dharma ja hoya, dhaMdhoTa-parivAra amAre nathI, tamAre banne ya che. toya emAM paheluM koNa ? sabhA mukhya to deva-guru-dharma ja hoya ne ? "hoya"te to mane ya khabara che. tamAre zuM che te kaho. bAlukAkA : manAvIe chIe potAne deva-guru-dharmanA; paraMtu chIe to kuTuMba-parivAranA ja ! eTale ja saMgha-zAsana pratyenI javAbadArInuM vahana je rIte thavuM joIe te te thatuM nathI. udAyana maMtrIzvaranI vAta tame sAMbhaLI haze. jainazAsanane kalikAlasarvajJa cArya bhagavaMta zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAnI je prApti thaI emAM temano ti mahattvano phALo hato. pUjya AcAryazrI devacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA jyAre dhaMdhUkA padhAryA tyAre jo anajAna meM bhI zAsana kI nindA ho aise kArya meM lagatA hai, vaha mahAna anartha ke kAraNarUpa mithyAtva ko bAMdhatA hai / - dvAtriMzikA pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 15 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAMnI zerIomAM 2matA cAMgadevane jotAM ja emane thayuM ke A bALaka zrI jainazAsananI mahAna prabhAvanA karI zake tevo che, eTale teozrI cAMgadevanI mAtA pAhinIne maLyA ane kahyuM ke, 'jo tuM tAruM A bALaka mane soMpI de to huM ene dIkSA ApuM. dIkSita thaIne e bhaviSyamAM prabhunA zAsananI mahAna prabhAvanA karI zakaze.' cAMgadevanI mA pAhinI atyaMta saraLa ane zraddhALu hatI. te prabhuzAsana pratye samarpaNabhAvane varelI hatI. gurudevanAM AvAM vacano sAMbhaLatAM ja enI romarAjI vikasita thaI. enA AtmAne kAMIka alaukika bhAvonI anubhUti thaI. kALajAnI kora jevA potAnA dIkarAne gurucaraNe samarpita karavA e sajja banI. gurudevane uddezIne eNe vinamrapaNe kahyuM : 'gurudeva ! Apane mArA bALakamAM evI yogyatA jaNAtI hoya to huM ene ApanAM karakamaLamAM samarpita karatAM dhanyatA anubhavuM chuM. paNa gurudeva ! enA pitA jinamatanA anuyAyI nathI. e Aje bahAragAma gayA che. teone A vAta svIkArya nahIM bane. Apa jo bALakanuM kalyANa ka2vA IcchatA ho to Apa ene koI evA suyogya sthAne laI jAo, jyAM enI surakSA thaI zake.' gurudevanA eka vacana upara kALajAnI kora jevA ekanA eka potAnA dIkarAne soMpavAnI taiyArI - e deva, guru, dharma pratyeno kevo samarpaNabhAva hoya to saMbhavI zake ! ahIM pAhinIne e vicAra na Avyo ke, jo chokaro ATalo lakSaNavaMto hoya to e mane keTalo kAma lAgaze ? enA pitAne pUchyA vagara ekAeka Ama kema soMpI devAya ? pote nA na pADI zake to enA pitAnA nAme paNa nA pADavAnI zakyatA hatI. e paNa na karavuM hoya to enA pitA AvIne pAcho na laI Ave evI to koI bhUmikA sarjavAnI jarUra ja na hatI. Ama chatAM pAhinIe e paNa karyuM. 16 zAstra cintAmaNiH zreSThaH zAstraM kalpadrumaH param / cakSuH sarvatragaM zAstraM, zAstraM dharmasya sAdhanam / / . yogazataka TIkA jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM thoDI tame tamArI bhUmikAno vicAra karo to tamane khyAla Ave ke, AvA avasare tame zuM karo ! koI sadgurunI najara tamArA saMtAna upara TharI jAya ane teo kahe ke, tamAruM A saMtAna prabhuzAsanane ajavALe tevuM che, mane soMpo to ene dIkSA ApI enuM uttama ghaDatara karuM, to tame zuM karo ? Ama to Avo prazna tamane na karata, paNa tame kahyuM ke, "ame bhale saMsAranA hoIe paNa zAsananA paNa chIe. ame to beyanA chIe" mATe tamane pUchyuM. atyAre tamane A badhI vAto karavAno hetu e che ke, saMghanA ke TrasTanA saMcAlaka-vahIvaTadAra tarIke tamAre mATe mAtra rUpiyA ke copaDAno vahIvaTa karavo eTaluM ja paryApta nathI. e sivAya paNa tamArI ghaNI moTI javAbadArI che, saMghazAsananA aMga tarIke paNa saMgha-zAsana pratye tamArI ghaNI moTI javAbadArI che, eno tamane khyAla Ave. pUjya AcAryazrI devacaMdrasUrijI mahArAjane pAhinInI vAta sAcI lAgI. bALakanI rakSA mATe tene laIne khaMbhAta AvyA. maMtrIzvara udAyana ke jeone gurjarezvara siddharAje khaMbhAtanA daMDanAyaka nImyA hatA, zrIsaMghanA mobhI tarIke gurudevanI temanA para najara TharI. temane bolAvI vAta karI ke, "A kArya tamAruM che, A bALakane tamAre jALavavAno che." kAle kadAca koI gurubhagavaMta A pAvApurI tIrthadhAmamAM ke tamArA saMghamAM koI bALakane laIne Ave to tame emane zuM kaho mahAnubhAva ? huM tamArA hRdayamAM e bhAva pedA karavA mAMguM chuM ke "zAsananuM koI paNa kAma AvI paDaze to ame gurudevonI paDakhe UbhA rahIzuM." tamArI bhUmikA ane kartavyano gaMbhIratAthI vicAra karajo. cAMgadevanA pitA jyAre ghare AvyA, tyAre temaNe bALakane gharamAM joyo nahIM, ane pUchaparacha karatAM temane jyAre khabara paDI ke tene jainAcArya laI gayA che, zAstra zreSTha ciMtAmaNi ratna hai, zAstra parama kalpavRkSa hai, hara ora jAnevAlI (saba kucha dekhanevAlI) A~kha zAstra hai, zAstra dharma kA sAdhana hai| - yogazataka TIkA che ke pravacana-1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 17 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre teo tapAsa karatAM karatAM khaMbhAta upAzrayamAM pahoMcyA. tyAre tyAM vyAkhyAna cAlu hatuM, AcArya bhagavaMta emane oLakhI gayA. jevo deza, jevI jAti, jevI uMmara ane jevI saMpannatA, evo vyaktino veSa raheto. e jamAnAmAM veSathI badhuM oLakhAtuM. AcAryadeve udAyana maMtrIne IzAro karyo. emaNe paNa najarathI mApa kADhI sAmA IzArAthI ja gurudevane jaNAvI dIdhuM ke huM saMbhALI laIza." vyAkhyAna patatAM ja cAMgadevanA pitA gurudeva pAse javA UThyA, vaccethI ja emane AMtarIne maMtrIzvare kahyuM : puNyAtmanuM! padhAro mAre AMgaNe ! emaNe kahyuM, "padhAravAnI vAta pachI, A tamArA guru mAro dIkaro upADI lAvyA che, pahelAM emane maLavA do, pachI badhI vAta ! maMtrIzvare kahyuM : "tamAro dIkaro mAre ghare che. Apa padhAro." ghare laI gayA. bhANe jamavA besADyA. dIkarAne sAthe besADyo. dIkarAne jotAM ja eno aDadho roSa zamI gayo. zrAvakasaMgha zramaNane DhAla banAvI potAno bacAva na kare paNa avasara Ave to pote DhAla banI zramaNonI rakSA kare. jamyA bAda beThakakhaMDamAM AvyA, dIkarAne salAmata joI bApano jIva nIce beTho. maMtrIzvare vAtano dora hAthamAM lIdho : 'tame bahu puNyazALI cho, tamArA putra upara gurunI najara TharI. maMtrIzvara udAyanane AgaLa bolatAM aTakAvIne cAMgadevanA pitAe kahyuM : "maMtrIzvara! e badhI vAta javA do. kaho to dIkaro tamane ApI dauM paNa e jatine to nahIM ja !' maMtrIzvare kahyuM, "tamArA dIkarAne vAMdaro banAvavo hoya to mane Apo ane jagapUjya banAvavo hoya to gurudevane Apo.' maMtrIzvara ! samajyo nahi. maMtrIe kahyuM : "juo, mArA traNa dIkarA che. savArathI sAMja emane AvA ja vAnaraveDA karavA paDe che. "AIe, baiThIe, lIjIe, phirase AIegA!" jeTalA paNa mahemAno mArA ghare Ave e badhAMnI jo jaM jagappaIvehiM paNIyaM savvabhAvapaNNavaNaM / Na kuNai suyaM pamANaM, na so pamANaM pavayaNaMmi / / 1 - tamArA 18 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgatA-svAgatA emane karavI paDe che. zuM tame evuM Iccho cho ke tamArA dIkarAnI AvI avadazA thAya ?' 'maMtrIzvara ! to tamArA dIkarAone ja gurune soMpI do ne !' emaNe kahyuM. maMtrIzvara bolyA : 'tamArA putramAM gurune jevAM lakSaNo dekhAyAM che, evAM mArA traNamAMthI ekemAM paNa gurune dekhAtAM nathI. jo gurudevane mArA putromAM evAM lakSaNa dekhAyAM hota to huM eka kSaNano paNa vilaMba na karata. tame kahetA ho to mArA traNeya dIkarAne emane jiMdagIbhara na khUTe teTalA dhana sAthe tamane soMpI dauM ane enA badalAmAM tame tamArA dIkarAne gurudevane soMpI do.' maMtrIzvaranI vAtamAM saccAI hatI. emanA bolamAM hRdayano paDagho hato. eTale maMtrIzvaranI vAta emanA dilane sparzI gaI. emaNe kahyuM, 'maMtrIzvara ! tamArI vAta huM samajI zakyo chuM. mAre tamArA dIkarA ane rUpiyA, kazuM joItuM nathI. huM mArA dIkarAne khuzIthI gurune soMpavA taiyAra chuM.' Ama kahIne emaNe potAnA putra cAMgadevane gurucaraNe samarpita karyo, jenA pariNAme jainazAsanane kalikAlasarvajJa zrIhemacaMdrAcAryajInI prApti thaI. A u52thI tamane saMghanI-saMghapatinI-saMghanA movaDInI javAbadArI zuM che te samajAvuM joIe. kalikAlasarvajJa zrIhemacaMdrAcAryajI jo ApaNane na maLyA hota to 35 karoDa zlokano vAraso ApaNane na maLyo hota. mahArAja kumArapALa jevA zAsanaprabhAvaka rAjarSi ApaNane na maLyA hota. gujarAta-rAjasthAna sahitanAM aDhAreya rAjyomAM je ahiMsAnuM-amArinuM pravartana thayuM te na thayuM hota. kalikAlasarvajJa AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja A kakSAe pahoMcyA, enA mULamAM maMtrIzvara udAyanano nAnosUno phALo na hato. Ama chatAM emanA jIvanamAM emane kyAreya AcArya bhagavaMta mATe evuM nathI thayuM ke, 'Aje tame game teTalA mahAna ho ! paNa enA mULamAM to huM ja hato. jo te divase tamArA jagatpradIpa aise jinezvaroM dvArA kahe gae sabhI bhAvoM ke prakAzaka zruta ko (zAstra ko) jo pramANa nahIM karatA hai, vaha puruSa 'jainazAsana meM pramANabhUta nahIM hai / kalpabhASya pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 19 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAne meM na samajAvyA hota to Aje tame ATale UMce AvyA hota ?'Avo koI bhAva temane nathI Avyo. teo pUjya AcAryazrI hemacaMdrasUri mahArAja pratye jIvanabhara eka ziSyanI jema samarpita rahyA che ane temanI nAnI-moTI pratyeka AjJAo zirasAvaMgha karI che. teonA jIvanano A krama hato ke, roja jinamaMdire darzana-vaMdanAdi karI upAzraye jatA ane vaMdanAdi karyA bAda kAryasevA pUchatA ke, 'bhagavaMta ! sevaka yogya koI kAryasevA ?' tame vahIvaTadAra cho. roja jinapUjA, guruvaMdana-pUjana karavAno ne kAryasevA pUchavAno tamAre koI niyama kharo ? ApaNe tyAM guruvaMdananI vidhi che, temAM paNa keTalI badhI bAbato che ! vaMdana roja ka2vAnuM hovA chatAM vaMdana karatAM pUrve te mATenI AjJA mAMgavAnI, tana-manane saMsAranAM kArya ke anya evI dareka vicAraNAthI mukta karavAnAM ane mana-vacana-kAyAnI ekAgratApUrvaka vaMdanA karavAnI. te pachI gurubhagavaMtanI dareka prakAre kuzaLatAnI pRcchanA karavAnI. jemAM pUchavAnuM ke, - bhagavaMta ! ApanI rAtri - Apano divasa sukhapUrvaka vItyo ? - bhagavaMta ! Apano tapa sukhe - sArI rIte cAle che ? - bhagavaMta ! ApanuM zarIra nIrogI-nirAbAdhapaNe varte che ? - bhagavaMta ! ApanI saMyama-yAtrA sukhapUrvaka paLe che ? - bhagavaMta ! Apane zAtA varte che ? - bhagavaMta ! AhAra-pANIno lAbha ApazojI ! A pachI paNa gurubhagavaMta sAthe thayelA vyavahAramAM je kAMI nAno-moTo avinaya, AzAtanA thayAM hoya tenI mAphI mAMgavAnI che. keTalo badho 20 AkalpavyavahArArthaM zrutaM na vyavahArakam / iti vakturmahattantre prAyazcittaM pradarzitam / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana paMcakalpabhASya Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinamratAbharyo, aucityapUrNa vyavahAra! zrI jainazAsananI mahAnatA enA pratyeka vyavahAromAM dhabakatI jovA maLe che. gurubhagavaMta sAthenA tamArA A vyavahArathI tamane to mahAna lAbha thAya ja che ane emAM jo koIka vAra karmayoge gurubhagavaMtamAM paNa pramAdAdi kAraNe khAmI AvI hoya to te paNa dUra thaI jAya, tevI preraNA temane paNa A vyavahArathI maLe che. vaMdanavidhi samaye tame AvI pRcchA barAbara samajIne karo to ame jo kadAca pramAdavaza tapa ke saMyamanuM pAlana barAbara na karatA hoIe to amAro pramAda dUra thatAM ame tapa ane saMyamadharmanuM sArI rIte pAlana karatA thaI jaIe. zarIra zAtA aMge tame pUcho tyAre sAdhu kahe ke, "deva-guru pasAya." jainazAsananI A ja maryAdA che; kAraNa ke sAdhu potAnA deha pratye nirmama hoya che. mATe sAdhune potAnuM zarIra nirAbAdha rAkhavAnI ciMtA thAya to te pote tene doSarUpa mAne, paNa zrAvakasAdhunuM zarIra nirAbAdha rahe enI ciMtA karyA kare to te temanA mATe guNarUpa bane che. mATe e zrAvakanuM kartavya che. jainazAsananI A badhI UjaLI maryAdAonuM jJAna na hovAne kAraNe ghaNIvAra keTalAMka moTAM mAthAM sAdhu pAse Ave tyAre jANe sAdhunA mitra hoya tema bese. e sAdhune maLavA mATe Ave, vaMdana karavA ke ArAdhanA karavA mATe nahi. sAdhuzrAvakano paraspara vyavahAra paNa tamAre samajavA jevo che. maMtrIzvara udAyana, AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAja pAse vaDIla tarIke ke mitra tarIke nahIM paNa eka adanA sevaka tarIke jatA ane vaMdana karI, sukhazAtA pUchI, kAryasevA pUchatA. emAM ekavAra eka ghaTanA banI, je samajavA kevI che. ekavAra maMtrIzvara udAyanane pU. AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjane idanA karI kAryasevA pUchI. tyAre pUjya AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajI 'zAsana ke astitva taka vyavahAra calAne hetu zruta upayogI nahIM hai' aisA kahanevAle ko zAstra meM bar3A prAyazcitta batAyA hai | - paMcakalpabhASya pravacana-1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 21 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAje kahyuM : "maMtrIzvara ! kArya to che, paNa thaze ?" gurudevanA mukhethI Avo prazna pUchAtAM maMtrIzvarane AMcako lAgyo. Aja sudhI gurudeve je paNa kAryasevA batAvI, te na karI hota to A prazna sthAne hato. paNa Aja sudhImAM gurudeve je paNa kAryasevA jyAre paNa batAvI, tyAre te badhI temaNe karI ja hatI. Ama chatAM Avo prazna pUchAyo eTale emaNe kahyuM : bhagavaMta ! mAro koI aparAdha thayo che ke A rIte Apa pUcho cho ? Apa pharamAvo ! je paNa sevA hoya te karavA sevaka taiyAra che. Ama chatAM pU. AcAryazrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAje bIjI vAra pUchyuM. "maMtrIzvara ! thaze ?' sAMbhaLatAM ja maMtrIzvaranI AMkha bhInI thaI. "bhagavaMta ! mAro zo aparAdha thayo ke ApazrI Avo prazna karo cho ? Apa bilakula niHzaMka raho. je paNa kArya haze te thaze ja!" chatAM AcAryadeva pharIthI bolyA, "maMtrIzvara !vicArIne bolo ! thaze?" AjanI koI vyakti hoya to kahI de ke, "mahArAja ! sIdhesIdhuM bolo ne ! Ama kulaDImAM goLa zuM kAma bhAMgo cho ?" paraMtu maMtrIzvaranA manamAMya Avo vicAra na Avyo, bolavAno to koI prazna ja na hato. atyaMta vyathita thaIne teoe kahyuM : "bhagavaMta! Apa mAgo to A mAthuM trAsakamAM Apane dharI dauM, paNa have Avo koI prazna mane na karatAM Apa je hoya te sIdho Adeza karo tyAre AcAryazrIe kahyuM : "maMtrIzvara ! A bhAIne oLakho cho ? A kumArapALa che, enI tamAre rakSA karavAnI che." A sAMbhaLatAnI sAthe ja maMtrIzvarane eka samaya mATe jANe dharatI paga nIcethI sarakI rahI hoya evo anubhava thayo; kAraNa ke kumArapALane jIvato ke marelo pakaDIne lAvavAno siddharAjano hukama emanA khIsAmAM hato ane gujarAtanA rAjavI siddharAjanA e maMtrI-daMDanAyaka-sevaka hatA. Ama chatAM eka miniTanoya vicAra karyA vinA ja maMtrIzvara udAyanane kahyuM, 'gurudeva!'tahatti Apa nizcita rahejo. kumArapALanI rakSAnI saMpUrNa javAbadArI mArI. jyAM TET - adRSTArthe'nudhAvantaH zAstradIpaM vinA jaDAH / prApnuvanti paraM khedaM, praskhalantaH pade pade / / jJAnasAra 22 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sudhI mAruM hRdaya dhabakatuM haze, tyAM sudhI kumArapALano vALa paNa vAMko nahi thavA dauM." kumArapALane kahyuM : "padhAro puNyazAlI." bahumAnapUrvaka potAnA ghare laI gayA. manamAM kumArapALa mATe paNa nabaLo vicAra na Avyo ke ANe mane dharmasaMkaTamAM nAkhyo. A bAju siddharAja jayasiMhane putra na hato. AgAhI hatI ke rAjagAdI para kumArapALa Avaze. rAjAne kumArapALa para svabhAvathI ja vaira hatuM. tethI udAyanano putra cAhaDa ke je teno mAnIto hato, tene rAja ApavAnI tenI IcchA hatI. cAhaDane guptacarothI khabara maLI ke, kumArapALa khaMbhAta che, eTaluM ja nahi potAnA pitAnA ghare ja che. A bAtamI maLatAM ja e mArate ghoDe khaMbhAta Avyo. pitAne kahyuM : "mane pAke pAye evA samAcAra maLyA che ke kumArapALa khaMbhAtamAM che, mATe ja tapAsa karavA Avyo chuM." udAyana maMtrIne khoTuM bolavuM nathI. chatAM dIkarAnA hAthamAM kumArapALa kyAMya AvI na jAya eno pAko prabaMdha karIne kahyuM : "kumArapALa khaMbhAtamAM ja hoya to enI tapAsa karavI joIe !" cAhaDe kahyuM : "pitAjI, bAtamI to evI maLI che ke ApaNA ja mahelamAM kumArapALa Azraya laI rahyo che." udAyane kahyuM : "je hoya te, ApaNe tapAsa karI laIe. mahelamAM haze to bIje kyAM jaI zakavAno che ?" teo paNa tapAsamAM sAthe joDAyA. badhuM ja tapAsyuM, paNa kumArapALano kyAMya patto na lAgyo, tyAre cAhaDane aMdAja Avyo ke kumArapALa aMtaHpuramAM haze ! ane e mATe eNe aMtaHpuramAM praveza karavA paga upADyo tyAre udayane talavAra myAnamukta karI ene dhamakAvyo, "khabaradAra ! aMtaHpuramAM pravezavA hiMmata karI to, A samazera tArI sagI nahi thAya !" strIonAM aMtaHpuramAM puruSono praveza niSiddha hato. khudadIkarAne mATe paNa. cAhaDa vIlA moDhe pitAnI mAphI mAMgIne cAlyo gayo. kumArapALanI rakSA thaI. gurunAM eka vacana khAtara sagA dIkarA indriyoM se nahIM jAnI jAtI bAbatoM ko jAnane hetu zAstrarUpI dIpaka lie binA dauDanevAle jaDa (mUrkha) loga kadama kadama para ThokareM khAte khAte baDe kheda ko pAte haiN| - jJAnasAra pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 23 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAme paNa talavAra ugAmanAra maMtrIzvara udAyananI zAsananiSThA, gurvajJApAlana kevuM hatuM, eno A eka namUno che. zAsana-saMghanI sevA je AvA samarpaNa dvArA thAya te emane ema to na ja thaI zake. zAsanane ane zrIsaMghane jALavavAvALA puNyAtmAonI A vAta che. pUrvanA mahApuruSoe je zrIjainazAsanane ane zrIsaMghane potAnA prANanA-sarvasvanA bhoge sAcavyAM che, te zAsanane ane zrIsaMghane jALavavAnI, enuM zAstrIya maryAdA anusAra saMcAlana karavAnI tamArI javAbadArI che. A zAsana sAtakSetromAM vaheMcAyeluM che. emAM sauthI pahelAM jinamUrti-1 ane jinamaMdira-2 Ave che. te pachI jinAgama-3 Ave che ane tyArabAda e traNene mAnanArA sAdhu-4, sAdhvI-5, zrAvaka-6 ane zrAvikA-7 Ave che. A sAte sAta kSetro enA mULabhUta rUpamAM taratAM-dhabakatAM rahe te jovAnI jvAbadArI tamArI-amArI-ApaNI saunI che. mAtra benka belensa vadhe, paiso vadhe, vahIvaTa vadhe ethI jvAbadArI pUrNa thaI nathI tI. e pratyeka kSetro dhabakatAM rahe, jagatano uddhAra karatAM rahe, koI paNa rIte kyAreya sidAya nahIM, upekSita thAya nahi te mATe je kAMI paNa karavuM paDe te badhuM ja karavAnI amArI, tamArI, ApaNI saunI jvAbadArI che. A jvAbadArI, sAdhue sAdhunI bhUmikA mujaba ane zrAvakoe zrAvakonI bhUmikA mujaba vahana karavAnI che. e jvAbadArIne sArI rIte vahana karavA mATe sau prathama sAdhuoe gItArtha banavAnI ane zrAvakoe bahuzruta zrAvaka banavAnI bahu ja jarUra che. zAsananI ArAdhanA, prabhAvanA ane rakSA karavA mATe sAdhuoe jema gItArtha banavuM jarUrI che, tema zrAvakoe bahuzruta banavuM anivArya che. dharmanuM bahu jJAna hoya, bahu graMtho vAMcyA hoya te bahuzruta kahevAya evuM nathI; paraMtu sadguru bhagavaMtonA caraNomAM besIne ghaNAM zAstro sAMbhaLI jeNe pacAvyAM hoya te bahuzruta kahevAya. mATe ahIM vidvAna vagere zabdo na vAparatAM 'bahuzruta' zabda ANAbhaMgaM daTTu majjhatthA ThiMti je tusiNiAe / avihiaNumo aNAe tesiM pi u hoi vayalovo // * saMghakulaka 24 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAparyo che. bahuzruta banavA mATe gurusevA anivArya che. gurunI sevA karIne 1 - sUtrano jANa, 2 - arthano jANa, 3 - utsargano jANa, 4 - apavAdano jANa, 5 - bhAvanI jANa ane 6 - vyavahArano jANa: ema cha bAbatono je niSNAta bane che, tenAmAM bahuzrutatA Ave che. sAdhune mATe paNa bhagavAnanI AjJA che ke, koI paNa navA gAmamAM - saMghamAM javAnuM thAya, tyAMnI koI paNa bAbatamAM kAMI karavAnuM ke koI abhiprAya ApavAnuM thAya, tyAre pahelAM tyAMnA bahuzruta zrAvakano saMparka karI enI sAthe vicAra-vimarza karavo. pachI ja kArya karavuM ke abhiprAya Apavo. te te samayanA dravya, kSetra, kALa, bhAva saMbaMdhI mAhitI tyAMnA bahuzruta zrAvako pAsethI sArI rIte maLI zake. te gItArtha sAdhune bahu upayogI bane. emaNe ghaNA ghaNA gurubhagavaMtonA mukhe ghaNAM zAstro-paraMparAo-AcaraNAo Adi sAMbhaLyAM hoya ne gAma-saMghanI paristhitithI paNa e vAkepha hoya, tethI paristhitinuM samyapha Akalana karI sAdhune jaNAvI zake. paNa emanuM kAma gurune kahevA pUratuM ja maryAdita hoya. gurune kahyuM ke kAma pUruM. pachI je nirNaya Adi levAno hoya ke kArya karavAnuM hoya te gItArtha gurune AdhIna hoya. gItArtha gurune mAhitI pahoMcADavAnuM kAma zrAvakanuM che, paNa pachIno adhikAra eno nathI. huM A kahIne tamArA adhikAra upara kApa nathI mUkato, paNa jenazAsananI UjaLI maryAdAo aMge tamAruM dhyAna doravA mAMguM chuM. eka tarapha vitarAganA zAsanano adano Ajano dIkSita sAdhu hoya ne bIjI tarapha moTAmAM moTo gaNAto zrAvaka hoya to paNa sAdhu e sAdhu ja che ane zrAvaka e zrAvaka ja che. zrAvakanuM sthAna sAdhu upara kyAreya hoI na zake. e zramaNono upAsaka-sevaka ja hoya. eTale ja to zrAvaka zramaNopAsaka tarIke oLakhAya che. sAdhune zAstranirdiSTa saMyogomAM bhagavAnanI AjJA mujaba jyAre apavAdanuM ila ' , , RT 1 / jinAjJA ke bhaMga ko dekhakara jo mauna raha mAdhyasthya dhAraNa kara baiTha jAte haiM, isa taraha avidhi kI anumodanA se unake bhI vratoM kA nAza ho jAtA hai| saghakalaka pravacana-1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 25 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sevana karavAnI jarUra paDe ane temAM koI zrAvakanI jarUra UbhI thAya tema hoya to AvA bahuzruta kakSAnA zrAvakanI samakSa ke enA sahAre e apavAdasevavAnI AjJA che. apavAdanI vAta game tevA zrAvakane kahevAya paNa nahIM, enI AgaLa sevAya paNa nahIM. ema karavAthI to unmArga ja vadhe. evA apavAda sevatAM bAkInA agItArtha sAdhuneya khabara na paDe ane abahuzruta zrAvakone paNa khabara na paDe enuM dhyAna rAkhavAnuM che. apavAdasevanane lagatuM kArya bahuzruta zrAvaka ja patAvI de, te anyane khabara paNa paDavA na de. bahuzruta banavA mATe gurumukhe zAstrajJAna meLavavuM jarUrI che. ahIM vahIvaTadAra puNyAtmAo mATe paNa "zrAddhavidhi graMthano abhyAsa sarva prathama karI levo jarUrI che. gujarAtI ane hiMdI bhASAmAM paNa enA anuvAda prakAzita thaI cUkyA che. emAM zrAvaka jIvananA mULabhUta AcAronuM vigatathI varNana che. bIjA naMbare vahIvaTadAroe "dravyasaptatikA graMthano abhyAsa karavo jarUrI che. bhagavaMtanI AjJA mujaba sAte kSetro temaja anukaMpA-jIvadayAnA kSetrono vahIvaTa kema karavo, kema na karavo vagere mAhitI temAM Apela che. AjathI 300 varSa pahelAM e graMtha pUrvAcAryonA aneka graMthono AdhAra laI banAvelo che. Ama jovA jaIe to zAsananuM kArya karavA mATe, dharmakSetranA saMcAlaka, vahIvaTadAra Adi rUpe konI niyukti karavI vagereno adhikAra paramAtmAe AcAryone Apelo che; paraMtu e adhikAra Aje AcAryo pAse rahyo nathI ke rahevA dIdho nathI. bAbukAkA Ama kema banyuM? zrAvakomAMthI zramaNopAsakapaNuM gayuM mATe Ama banyuM che. TrasTa ekTa Avyo, bahumatIvAda Avyo, cUMTaNIprathAnuM aniSTa AvyuM, jamAnAvAda Avyo, guruno saMga chUTyo, gurunI upAsanA gaI, gurunI garimAnuM jJAna gayuM. Aje TrasTI banavAvALA evA paNa ghaNA maLe che, jemane guruvaMdana karatAM paNa jaha jeva u mokkhaphalA ANA ArAhiyA jiNidANaM / saMsAraduHkhaphalaA taha ceva virAhiA hoi / / ::: - pAvaDara 26 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvaDatuM nathI. paisA vadhI gayA, mobho vadhI gayo, eTale paisAnA jore ke mobhAnA jore ke koNInA jore TrasTI banI gayA athavA to jemanI sAthe temanA Arthika, sAmAjika, rAjakIya vyavahAro hatA, saMbaMdho hatA, temaNe temane AgaLa karyA ane A rIte gAdI para AvI gayA, enuM A pariNAma che. TrasTI banavAnI yogyatAno vicAra ja Aje kyAM thAya che? TrasTI bananAra ke banAvanAra bemAMthI ekane paNa e khabara nathI ke TrasTI banavA mATe kevA kevA ane keTalA keTalA guNo joIe ane e mATe zrI jainazAsananI kevI UjaLI maryAdA che! AjanI to mane khabara nathI paNa varSo pUrve rAjasthAnanI e sthiti hatI ke rAjasthAnanA nAnA-moTA gAmanA mahAjana pAse daMDanuM jora hatuM. mahAjananI vAta na mAne to enA gharano prasaMga na Ave tyAM sudhI ja mahAjana cUpa rahetuM. paNa jyAre enA gharano prasaMga Avato tyAre mahAjana tAjumAjuM thaI jatuM ane enI sAme moTA zrImaMta - mAMdhAtAne paNa tyAM jhUkavuM paDatuM. gRhasthomAM A rIte mahAjanazAhI hatI. dunyavI vyavahAromAM mahAjanazAhI rahetI, saMghanAM kAryomAM saMghazAhI rahetI. e rIte amArA AcAryomAM sUrizAhI rahetI. e badhuM Aje gayuM. tethI ghaNA anartho UbhA thavA mAMDyA che. eka vAra dasa mobhAdAra zrAvako mArA paramatAraka gurudevazrI pAse AvyA ane saMghanI kAyApalaTa thAya e mATenuM mArgadarzana mAMgyuM. "sAheba ! koIka Ayojana goThavI Apo !" paramatAraka gurudevazrI dharmakSetranA-dhArmikavyavahAranA UMDA anubhavI hatA. teozrIe joyuM ke samyajJAna ane sabhyazraddhA vinA samyaguAcAra saMbhavita nathI. jo zrIsaMghamAM samyajJAna ane enA dvArA sabhyazraddhAno pAyo majabUta thAya to AkhA zrIsaMghanI kAyApalaTa sahelAIthI thaI jAya. vartamAna viTaMbaNAnuM jaise ArAdhI huI jinAjJA mokSaphala ko detI hai, vaise hI virAdhI huI jinAjJA saMsAra ke duHkhaphala ko hI denevAlI vI de ___- paMcavastuka pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 27 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa samyajJAnanA abhAvane AbhArI che, tevuM teozrIjI spaSTa joI zakatA hatA. tethI teozrIjIe upakArabuddhithI kahyuM ke, "tamAro Akho saMgha maLI Therave ke, "ApaNe ApaNI AkhI peDhI to bagADI, have bhAvi peDhIne bagADavI nathI. e mATe dIkaro jyAM sudhI pAMca pratikramaNa, jIvavicAra ane navatattva artha sAthe na bhaNe tyAM sudhI enI kamANI khAvI nahIM, ane dIkarI jyAM sudhI eTaluM na bhaNe tyAM sudhI ene koInA ghare vaLAvavI nahi. vaLI tame moTAo eTaluM jyAM sudhI na bhaNo tyAM sudhI rojanuM eka sAmAyika karI bhaNavAno puruSArtha cAlu rAkhavAno." jo ATaluM paNa thAya to thoDA ja samayamAM zrIsaMghanI kAyApalaTa thaI zake." jainazAsananuM ATaluM prAthamika jJAna haze to tenA pAyA upara sabhyazraddhA ane samyaguAcaraNanI ImArata caNI zakAze. A rIte jJAna, zraddhA ane AcaraNane varelo zrAvaka zrIsaMgha ane zAsananI ArAdhanA, prabhAvanA ane rakSA mATe jyAre je kAMI karavA jevuM haze, te vivekapUrvaka karI zakaze. mAtra kaTAsaNe besIne dharmakriyA karI lo e paryApta nathI, paNa A pAyAnuM nakkara jJAna joIe. vyavahAramAM jema S.S.C. hoya ane bAkInI koI paNa lAInamAM tyAra pachI javAya che, tema jainazAsananI A S.S.C. che, A pAyAnuM Ayojana che. jo tame ATaluM karazo to pUro zrIsaMgha samyajJAna, samyazraddhAna ane samyaphacAritrathI jhaLahaLI UThaze. jainazAsanane sAcA arthamAM samajavA ane ArAdhavAnI enI nakkara bhUmikA taiyAra thaze. varSothI vahIvaTa karanArAonI, zrIsaMghanA banI beThelA AgevAnonI avadazA to juo. emane jainazAsananA mahAmaMtra navakAramAM zuM Ave che ane enuM svarUpa-prabhAva zuM che, enuM paNa bhAna nathI. ene paMcaparameSThinA svarUpanuM paNa jJAna nathI. ene devatattva, gurutattva ke dharmatattvanuM paNa bhAna nathI. ene A te na yenAjJA yAvadArAddhA sa tAvallabhate sukham / yAvad virAdhitA yena tAvaduHkhaM labheta saH / / - yogasAra 2 kapa 28 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenazAsananA jIva-vijJAnanuM paNa jJAna nathI ane e jIvone abhayadAna zI rIte ApavuM, emane svajIvananI kaI kaI ane kevI kevI pravRttiothI bhaya-duHkha thAya che ane enAthI bacavA zuM karavuM? enuM paNa bhAna nathI. ene guru sAthe kevo vyavahAra karavo, kevo na karavo, eno paNa khyAla nathI. ene samabhAvanI sAdhanAnA mahattvano ke niSpApa jIvanazailIno paNa khyAla nathI. ethI ja sAmAyika jevA sAdhanA jIvanano paNa ene paricaya nathI. ene jainazAsananA karmasiddhAMtano paNa khyAla nathI ane puNya-pApanA vipAkono paNa khyAla nathI. ene navatattvanuM paNa bhAna nathI ane jainazAsananAM bhUgoLa, khagoLa, ItihAsa ke vizvavyavasthAnuM paNa jJAna nathI. ene jainazAsananA samyaguAcAranuM paNa jJAna nathI ane sAtakSetranuM svarUpa ke enI bhaktinA prakAro ke enI dravya vyavasthAno paNa khyAla nathI. pAMca pratikramaNa, jIvavicAra ane navatattvano abhyAsa karavAthI A badhAno prAthamika bodha maLI zake che. pachI e potAnI kakSA mujaba vizeSa bodha meLavavA sajja bane to samagra jainazAsana-saMghanI kAyApalaTa sahelAIthI thaI zake. Aje jainasaMghanA AgevAnone zrI jainazAsananuM A prAthamika jJAna na hovAnA kAraNe ghaNI moTI viDaMbaNA sarjAI che. zrIsaMgha pArAvAra ApattimAM mukAI gayo che. Aje tamArI AgaLa dharmopadezake vyAkhyAna karavuM hoya to eka eka paribhASAnA zabdo TALavA paDe. ghaNI badhI prAraMbhika bhUmikAo, vyAkhyAo bAMdhIne bolavuM paDe. paNa jo ekavAra tame A prAthamika bodha meLavI lIdho hoya to pachI sIdhI tattvajJAnanI ja vAta ame karI zakIe. tame paNa sUtra-arthano abhyAsa thayA bAda bolI zako ke, "chattIsa guNo guru majha=mArA gurudeva chatrIsa guNavALA che agara to chatrIsa guNavALA hoya e ja mArA guru che. gauravabhera jagatane tame kahI zako ke, paNa mananA kAkA mane mArA bApA karI hatI. kArobAraDa, mA nA ja .tns E nuM 1 ja ja che ke tenA pati vira rAjA " che . jinAjJA kI jo jitanI ArAdhanA karatA hai, vaha utanA sukha pAtA hai evaM jinAjJA kI jo jitanI virAdhanA karatA hai, vaha utanA duHkha pAtA hai / - vora pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 29 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "AvuM gurutattva jagatamAM kyAMya nahi maLe. hoya to laI Avo !" eka IriyAvahI bhaNo to jIvadayA zuM? jIva zuM? jIvarakSA ane jIvanI hiMsA-ahiMsAnA pariNAmo zuM? eno bodha thaI jAya.amArA varSonA paricaya pAmelA zrAvakone Aje AmAMnuM kazuM ja AvaDatuM nathI. vahIvaTanA sthAne beThelA puNyAtmAone paNa vahIvaTa saMbaMdhI nAnI-moTI koI bAbatonuM jJAna hotuM nathI. Aje amArA mATe je bhaNavAnuM kahyuM che, te ame bhaNatA ja nathI te tamArA kAraNe tame lokoe amArA upara bahu moTo upakAra (!) karyo che ema kahuM ne ? ke jethI kazuM ja bhaNyA-gaNyA vinA ame zrI sudharmAsvAmInI pATe besI zakIe ane ame je kAMI bolIe temAM vagara samaje tame mAthuM halAvavA mAMDo ! tame bolo ke, vAvaNI thAto jorDanI' ane ame bolIe ke,"jAvAnI tho nerA to va nI.' ane baMnenuM gADuM barAbara cAle. A paristhiti thavA pAmI che. Aje nirNaya para Avo ke, amAre zrI jainazAsananuM utthAna karavuM che. e mATe amArAthI bane teTaluM yogadAna ApavuM che. ema karIne bhAvimAM zrI jenazAsanane evuM majabUta banAvavuM che ke, be-cAra peDhIo sudhI ene vAMdho na Ave. bahu hRdayathI kahuM chuM ke tame-ame evA sthAna para beThA chIe ke e bahu jokhamadArInAM sthAna che. jo e sthAna para ApaNane besatAM na AvaDe to pArAvAra ApattinA bhoga banavuM paDe. "paMcavastuka' nAmanA graMtharatnamAM pUjyapAda A. zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe AcAryapadanI javAbadArIjokhamadArInuM varNana karatAM kahyuM che : zrI gautamAdi mahAmunioe je sUripadane vahana karyuM che e sUripadane apAtra-kupAtramAM tame Apazo to enuM mahApApa tamArA kapALe coMTaze. e game tene tame na ApI zako. tame ene suyogya ziSyane ja Apajo. "gaja pAkhara khara navi vahe re - hAthInI aMbADI hAthI ja samaipavittI savvA ANAbajjha tti bhavaphalA ceva / titthayarudeseNa vi na tattao sA taduddesA / / rIta - patyavAna mahAbhAi pikI - dareka 30 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upADI zake ane e ene ja zobhe. gadheDA upara jo aMbADI mUkavAmAM Ave to gadheDoya mare ane aMbADI paNa tUTe. tamArI vAta karavI hatI te mATe pahelAM amArI vAta karI, have tamArI karuM. dharmakSetranI javAbadArI letAM ane koInA mAthe mUkatAM bahu ja coksAI karavI jarUrI che. jo emAM kALajI na rAkhI to javAbadArI lenAra ane denAra beya durgatinA bhAgI bane che. jenA zIre dharmakSetronI javAbadArI mukAI te vyakti jo suyogya hoya ane suyogya rIte te dharmakSetranI javAbadArInuM vahana kare to te yAvatu tIrthaMkaranAmakarmanuM upArjana karIne tIrthakara banI zake, ane te potAnA kalyANa sAthe agaNita jIvonuM kalyANa karI zake. paraMtu tevI yogyatA na hovA chatAM jo A sAtakSetranI-dharmakSetranI javAbadArI levA devAnuM thAya, ane javAbadArI lIdhA pachI tene yogya rIte nibhAvI na zakAya ke upekSA karAya to dharmakSetra sidAya. enAthI evuM mahApApa baMdhAya ke chevaTe sAtamI narake paNa javuM paDe ane cirakALa sudhI dAvAnaLa samA A saMsAramAM bhavabhramaNa karavuM paDe, bhaTakavuM paDe. vahIvaTamAM koI paNa nimitte upekSA thAya, kyAMka koIno ahaM TakarAya, koI svArtha ADo Ave ane jinAjJAthI viparIta rIte vahIvaTa thAya, zAsananA mULabhUta mArgane Thesa pahoMcADavAmAM tamArAthI nimitta banI javAya to tenA dAruNa vipAko bhogavavAno vAro Ave. A badhI bAbatone dharmagraMtho dvArA jANI e jinAjJAnI upekSAthI bacazo to ja tamAruM kalyANa thaze. ajainomAM eka vAta Ave che : koI mANasane pAyamAla karavo hoya to kahevAtuM ke ene koI maMdiranA pUjArI banAvI devo; kAraNa ke jo e pUjArI thAya to kyAMka koI nimitte e devadravyanA nAzamAM, bhakSaNamAM nimitta banI jAya, jethI karIne durgatimAM jAya ane pAyamAla thAya. devadravya khAnAranI bhUMDI gati tyAM paNa batAvavAmAM AvI che. svecchA se kI gaI sabhI pravRtti jinAjJArahita hone se saMsAraphala denevAlI hI hotI hai| tIrthaMkara se saMbaMdhita bhI aisI kriyA tAttvika rUpa se tIrthaMkara se saMbaMdhavAlI nahIM banatI / - caityavaMdana mahAbhASya tA . ga pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 31 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmakSetrano vahIvaTa Ama jovA jaIe to kAcA pArA jevI vastu che. chatAM e badhuMya dhyAnamAM rAkhIne vahIvaTa to karavAno ja che ane e tamArI jvAbadArI paNa che ja. mukhya vAta pharI kahI dauM. A jIvana zramaNatva pAmavA mATe ja che. te jyAM sudhI na pAmI zakAya tyAM sudhI te pAmavAnA lakSya ane puruSArthapUrvaka sAcuM zrAvakatva pAmavAno, bAra vratadhArI zrAvaka banavAno puruSArtha ka2vAno che. zrAvakapaNAmAMya tamArA mATe mukhyasthAne deva-guru-dharma-dharmI ane dharmasthAno 2hevAM joIe, gha2-saMsAra-parivAra-dhana-peDhI vagereno kramAMka tyArabAda. A kalikAlamAM jainazAsananI ArAdhanA karavA mATenAM AlaMbano be che jinabiMba ane 2 - jinAgama. pUjAmAM paNa kahyuM che - "viSamakALa jinabiMba, jinAgama bhaviyaNanuM AdhArA." : 1 - bhUtakALanA tamArA, amArA pUrvaja sAdhakoe svarNAdi dhAtuo, vaja-nIla Adi ratno, uttama jAtinA pASANothI anekAneka lAkSaNika jinabiMbonuM nirmANa karyuM - karAvyuM che ane tene sthApavA mATe tIrtho, mahAtIrthonAM tema ja jinamaMdironAM Thera Thera nirmANa karyAM che ane e vAraso ApaNane ApI gayA che. mahArAjA samrATa saMpratie traNa khaMDanI pRthvIne jinamaMdirathI maMDita karI dIdhI. savA lAkha navAM jinamaMdiro ane savA karoDa jinapratimAo bharAvI pratiSThita karI hatI. maMtrIzvara vimaLazA, mahArAjA kumArapALa, maMtrIzvara vastupAla, tejapAla, zreSThivarya dharaNAzA Adi puNyavaMtA AtmAoe ajabagajabanAM jinabiMbo ane jinamaMdirothI pRthvIne alaMkRta karI hatI. A rAjasthAnamAM paNa gAmaDe gAmaDe jaIe ane nAcI UThavAnuM mana thAya evAM alaukika jinabiMbo temaja jinAlayo jovA maLe. sakala saMgha e jinabiMbo ane jinAlayonI samyak bhakti karI zake, te maMdiro sadAya prANavaMtAM-dhabakatAM 2he, enA jirNodvAra thaI navapallavita bane, 32 dharmastapaH saMyamadAnamukhyo, jinAjJayA syAtphaladaH samagraH / AjJAvihInaH parihArayogyaH, palAlavat kevalamAzrito'pi // - suktiratnAvalI jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM jyAM nUtana jinamaMdironI AvazyakatA hoya tyAM tyAM vidhipUrvaka navAM jinAlayo bane, e mATe ghaNuM badhuM vicAravuM jarUrI che. ghaNAM badhAM sthAne evI paristhiti jovAmAM Ave che ke, vahIvaTadAro potAnA saMghamAM lAkho, karoDonI devadravyanI Upaja thavA chatAM, 'te amArI che, amArA saMghamAM ja rahevI joIe' - tema mAnI dabAvI besI jAya che. enA upara - anadhikRta mamatva keLavI mAlika bane che, anya sthAnomAM jyAM jyAM jarUra hoya tyAM mokalatA nathI. pariNAme jIrNazIrNa thayelAM ke thavA AvelAM gAmegAmanAM jinamaMdiro-tIrtho jokhamAya che, prabhupratimAnI AbhA naMdavAya che, ArAdhaka AtmAonAM uttama AlaMbano chinavAya che, e badhuM ja pApa ayogya rIte 2kama dabAvI rAkhanAra e vahIvaTadAronA mAthe Ave che. keTalAka kamanasIba vahIvaTadAro to evA hoya che ke, saMghe kharcelA ane vahIvaTanI rUe potAnA kabajAmAM AvelA e devadravya upara mAlikabanIne besI jAya che. jyAM kharekhara jarUra hoya tyAM paNa 'mane TrasTI banAvo to ja A rUpiyA ApuM' ane jo ene TrasTI banAvavAmAM na Ave to jIrNoddhAranI apekSA rAkhatuM derAsara paDI jAya to paNa potAnA vahIvaTamAMthI eka pAI na Ape. AvA vahIvaTadAro mATe kaI gati hoI zake, e zAstro sAMbhaLo to khyAla Ave. na paisA koIe kharcyA ane mAlika e banI bese, jinamaMdira banatAM aTake ke jIrNa banela jinamaMdira paDI jAya enI darakAra paNa na kare. sAva svArthAMdha vahIvaTadAronI sadgati zI rIte thAya ? vahIvaTadAre rUpiyAno mAtra vahIvaTa nathI ka2vAno, paNa dharmakSetronI-sAteya kSetronI vidhi-bahumAnapUrvaka bhakti karavAnI che, ane e mATe dharmakSetramAM AvelA eka eka rUpiyAno dharmakSetranI maryAdA mujaba viniyoga paNa karavAno che; ane e dvArA prabhunA zAsanane ane zAsananAM pratyeka aMgone dhabakatAM, prANavaMtAM rAkhI enA dvArA jagatanA jIvamAtranA kalyANanuM sarjana karavAnuM che. tapa, saMyama, dAna Adi dharma jinAjJA se hI saMpUrNa phaladAyI banatA hai, jinAjJAhIna kevala kriyArUpa kiyA gayA dharma to ghAsa kI bhAMti choDane lAyaka hotA hai / suktiratnAvalI pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 33 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsanamAM kAyado che ke, uchAmaNI bolIne enA rUpiyA tarata bharavA paDe. moDuM cAle ja nahi. koI saMyogamAM moDuM thAya to bajAramAM zAhukArImAM je vyAja cAlatuM hoya te dare pUruM vyAja bharavuM ja paDe. be-cAra varSe bharajo, hamaNAM tamArI pAse rAkhI mUkajo, maMgAvIe pachI mokalajo': ema kahevAno ke ema karavAno koIne adhikAra nathI. jyAre caDAvo bolAyo te vakhate je haiyAnA bhAva hoya che, te divaso vItyA bAda hotA nathI. be-pAMca varSa vItI gayA bAda to tevA bhAvo kyAMthI Ave ? pariNAme kharcIne paNa bhAva-vRddhi Adino lAbha temane maLato nathI. vaLI koka devuM mAthe laIne marI jAya to te kayA bhavamAM cUkavAya? bhavabhramaNa ane duHkhanI paraMparA ubhI thaI jAya. keTalAka vahIvaTadAro to mamatvavaza thaIne dharmakSetranA dhanane niSkAraNa benkomAM mUke, enA upara kreDiTa pote meLave. e keDiTathI potAnA dhaMdhA calAve ane e kamANI khAya e paNa mahApApa che. keTalAka vahIvaTadArane presTija Isyu banI jAya, pachI game te thAya to paNa rAtI pAI paNa Ape nahi. e mAne ke paiso ApI daIza to pachI huM vahIvaTa zAno karIza ? mAruM varcasva zI rIte raheze ? amane paNa kahe ke huM TrasTI banyo tyAre TrasTanI koI mUDI-saMpatti na hatI paNa Aje ATalA lAkha-ATalA karoDanI mUDI che. sabhA keTalA rUpiyA rAkhavA joIe ? mane pUcho cho ? je saMghanA loko "sakSama hoya te saMghamAM kazuM ja rAkhavAnI jarUra nathI. A vAtane vigatavAra samajavI joIe : "kharI rIta to e che ke, dharmanAM dareka kAryo, dareka kSetronI bhakti, dareka vyaktie svadravyano vyaya karIne karavAnI che ane dareka kSetromAM thatI Avakano nidhi karavAno che, koI kAryamAM eno upayoga karavAno nathI. jyAre koI zaktimAna na hoya tyAre te te kSetronuM jai icchaha nivvANaM ahavA loesu viulaM kittiM / tA jiNavaraNihiTe, vihimagge AyaraM kuNaha / / * * kAla karI. - dravyasaptatikA 34 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arya zAstramaryAdAnusAra te te nidhimAMthI ka2vAnuM che. jyAre te te kSetranI bhakti vagerenuM kArya ka2vA saMgha ke vahIvaTadAra sakSama na oya tyAre vahIvaTadAranuM e kartavya bane che ke te te kSetranA dravyamAMthI zAstrIya ryAdAnusAra te te bhakti-kAryane saMpanna kare - paNa te kSetrane sidAvA na de. AjanI keTalIka paristhiti viSama banI che. rAjakIya, kAyadAkIya risthiti paNa jokhamI banI che ane dharmadravyanI surakSAnI vyavasthA mATe paNa rmazAstranI maryAdA na jaLavAya evA saMyoga UbhA thayA che. vahIvaTa karanAra rga paNa dharmazAstronI maryAdAnA jJAna vagarano ane zraddhA vagarano Ubho thato Aya che. sudhArAvAda ane nAstikavAdano bharaDo cAre bAju vyApaka banato jAya A badhI paristhitimAM dharmadravyano kyAMya durupayoga na thaI jAya mATe, mayasa2 jarUrI kSetromAM zAstramaryAdAnusAra teno viniyoga thaI jAya ane e rA e kSetro prANavaMtAM-dhabakatAM banI jagatano uddhAra karanAra bane, evA zubha tuthI, te te kSetranA dravyane zAstrIya maryAdAnusAra yathAyogya rIte tatkALa parI nAMkhavuM joIe." eka mahArASTranA saMghe mane zrI jinamaMdiranI pratiSThA mATe vinaMtI karI. jasthAnI bhAIo hatA. meM vinaMtI svIkArI. jaya bolAI. emAMthI 5-15 Io UbhA thayA ane temaNe alaga khUNAmAM UbhAM UbhAM miTiMga cAlu karI. za miniTa sudhI ghUsapUsa cAlyA karI. aMdaroaMdara mUMjhAtA hoya tevuM lAgyuM. lAka zabdo pakaDAyA. thoDo aMdAja paNa Avyo. mane khyAla Avyo ke emane vIne mane kAMIka pUchavuM che, kAMIka kahevuM che, paNa temanI hiMmata cAlatI nathI, to mUMjhAya che. eTale meM ja sAmethI bolAvyA. tyAre mUMjhAtAM mUMjhAtAM emaNe huM 'vAvasI thorA tarA TA ?' mane khyAla AvI gayo ke mUMjhavaNa zAnI che. kIdhuM, 'mArA keTalA TakA tema pUcho cho ne ?' 'TM vAvasI.' e bolyA. A sAMbhaLIne mane sakheda Azcarya thayuM. mane thayuM ke nirapekSa jIvana jIvatA yadi Apa, mokSa yA vizva meM vipula kIrti kI kAmanA rakha ho, to zrI jinezvara dvArA batAe vidhimArga meM Adara rakho / dravyasaptatikA pravacana-1 : prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 35 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramaNasaMghanI chAyA kevI naMdavAI gaI ke AvA prazno UThavA lAgyA!mane jarA emane vadhAre tapAsavAnuM mana thayuM eTale meM kahyuM, "AvuM tame mane zI rIte pUchI zako ? badhA ja TakA mArA ja hoya ne ? huM AvuM, mArI nizrAmAM bolI bolAya, pachI to e badhuM mAruM ja gaNAya ne ?' badhA hebatAI gayA ane bolyA ke, "nI vAvasI pha vALavI varo.' eka bhAI bolyA, 100 % thaUT vine vAvatI, 50% rANI.' mane manamAM bahu ja hasavuM AvyuM ane apAra duHkha paNa thayuM. e pachI meM emane AzvAsana ApyuM ane kahyuM ke "mAro eka paNa Tako nathI. gabharAtA nahi." pachI emane samajAvyuM : "A jainazAsananI mUDI che, mArI ke tamArI koInI nathI. huM ke tame kone ApavI, koNe rAkhavI e nakkI na karI zakIe. zAsana bhagavAnanuM che, ene bhagavAnanI AjJA mujaba calAvavAnuM che. kharekhara to saMghe potAnuM jinAlaya svadravyathI ja baMdhAvavuM joIe. potAnA zrIsaMghanA jinAlayano jIrNoddhAra paNa svadravyathI ja karAvavo joIe. Ama chatAM zakti na hoya ke ullAsa vadhato na hoya to paNa zrIsaMghanI devadravyanI AvakamAMthI potAnA zrIsaMghanA jinAlaya mATe jeTaluM joIe teTaluM rAkhIvAparI bAkI badhuM anyatra jinAlayonA jIrNoddhAra-navanirmANa mATe ApavuM joIe. emAM paNa mArA taraphathI tamane kazuM sUcana nahi thAya, paNa zAstrIya maryAdAnusAra eno kyAM, kaI rIte upayoga thAya te jaNAvIza. je tamAre paNa mAnavAnuM ja hoya ane emAM ja tamArA saunuM hita che. mAruM koI kAma nathI ane mAre kyAMya rUpiyA ApavAnA paNa nathI. tame jyAre mArgadarzana mAMgo tyAre kyAM kyAM vAparI zakAya teno nirdeza karI zakuM. bAkI tame devadravya rAkhI mUkavA mAMgatA ho to tema to karavA na ja dauM. tame pote rAkho ke benkomAM rAkhI vahIvaTo calAvo ane e mATe tame amAro upayoga karI jAo temAM huM saMmata nathI." A sAMbhaLI emano jIva nIce beTho. sabhA e lokone mUMjhavaNa kema ubhI thaI ? A A ICCUPAGINI GIORNOCO sthApanAva avidhiniSedhazceti pravacanabhaktiH prasiddhA naH / / adhyAtmasAra 36 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahu ja prAmANikatApUrvaka e vAta kahevI jarUrI banI che ke, zramaNa saMghamAM rahelI vyaktio paNa kyAMka bhUlI paDI che. teo kyAMka koIne koI projekTa laIne besI gayA che. enuM A pariNAma che. ahIM A sudharmAsvAmIjInI pATe hAla tamAruM ghaDatara karavA beTho chuM, mATe tamArI bhUla batAvuM chuM. paNa amArI bhUla hoya to tame paNa jarUra batAvI zako cho ane amAre eno svIkAra ane sudhAra karavo ja joIe. baMne ekabIjAnI bhUla batAvI zakIe paNa baMnenI rItamAM pharaka che. bApa dIkarAnI bhUla kADhe te kAnabUTI pakaDIne, jyAre dIkarAne bApanI bhUla kahevAnI hoya to bApanA paga pakaDIne. Avo viveka paraspara jaLavAze to parasparane ghaNo moTo phAyado thaze ane saMgha-zAsanane ApaNA dvArA thatuM nukasAna aTakaze. saMbodhaprakaraNamAM pU. A. zrI haribhadrasUri mahArAja kahe che ke, sAdhune jo mUrti-maMdira banAvavAno, pratiSThA-utsava karavAno manoratha jAge to kahyuM ke, "vahelI take tuM A ogho bAjumAM mUkI de. A badhAM kAmo tamAre (sAdhue) karavAnAM nathI, e kAryo zrAvakanAM che. saMsAramAM, AsaktimAM, pApamAM DUbelAne taravA mATenAM te AlaMbano che, te kAma sAdhunAM nathI." sabhA : preraNA paNa nahIM karavAnI ? jI nA, preraNA paNa amAre karavAnI nathI. ame tamane tamArAM pAvakajIvananAM kartavyo batAvIe. zrAvakanAM divasanAM kartavyo A A che, atrinAM kartavyo A A che, parvanAM kartavyo A A che, vArSika kartavyo A A che, jIvananAM kartavyo A A che, ema zrAddhavidhi Adi dharmagraMthonA AdhAre majAvIe. emAM jIvananAM kartavyorUpe jinabiMba-nirmANa, jinamaMdiranirmANa, pratiSThA, utsava Adi aMge samajAvIe. emAM tame pUcho ke, zAstramAM A aMgenI zI vidhi Ave che ?to kahIe ke, A zAstramAM A aMge A vidhi batAvI che. zakti anusAra A kartavyo karavAthI kevA kevA lAbho thAya, zakti 1-vidhiko prarUpaNA, 2-vidhikA prema, 3-vidhi ke IcchukoM ke AgevidhimArga kI sthApanA evaM 4 - avidhi kA niSedha yaha hamArI pravacana(zAsana) bhakti prasiddha hai| - adhyAtmasAra kAma ma ma ma ma makara pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 37 ! Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM na karavAthI kevAM kevAM nukasAna thAya, A kartavyo vidhi mujaba, jinAjJA mujaba karavAthI kevuM hita thAya; vidhinI upekSA karIne, jinAjJAne bAjumAM mUkIne karavAthI kevuM ahita thAya; jeNe jeNe A kartavyo vidhi mujaba, jinAjJA mujaba karyA, ene kevo kevo lAbha thayo; te mujaba na karyA tene kevuM kevuM nukasAna thayuM; tamAre paNa A kAryamAM pramAda ke upekSA karavA jevI nathI, AtmahitanA AvA avasaro ucita rIte vadhAvI levA joIe : Avo badho ja upadeza ApI zakIe, paNa e badhAM kAryo ame na karIe; ane e karavAno tamane Adeza, AjJA ke dabANa paNa na ja karI zakIe. eka vAta tame spaSTa samajI lo. sAmAyika to nirAraMbha anuSThAna che ne ? sabhA : hA. e sAmAyika jevuM anuSThAna paNa tame karo, ema amArAthI na kahevAya. paNa sAmAyika karavA jevuM che, ema amArAthI jarUra kahevAya. sAmAyika pAratAM tame be Adeza mAgo cho ne ? pahelAM tame mAgo cho ke, "he bhagavaMta ! huM sAmAyika pAruM ?' tyAre ame kahIe ke, "puNo vi kAyavvI pharIthI karavA jevuM che. paNa tamArI bhAvanAzakti-saMyoga na hoya to tame javAba Apo ke, "yathAzakti." te pachI bIjo Adeza mAMgo cho : "bhagavaMta ! meM to sAmAyika pAryuM. tyAre ame kahIe ke, AyAro na moravyo' AcAra choDavA jevo nathI. tyAre tame e vAtano svIkAra karI kabUlAtamAM 'tahatti'= tema ja che ema kaho cho. ethI paNa nizcita thAya ke sAmAyika jevI AraMbharahita pravRtti karavAno paNa ame Adeza na karI zakIe, to derAsara ke jemAM AraMbhano aMza rahelo che, teno ame kaI rIte Adeza karI zakIe ? sAmAyika karavAmAM zo lAbha ? nahi karavAmAM zuM nukasAna ? koNe koNe sAmAyika karyA ? kevo lAbha maLyo ? e badhI vAta karI zakIe. paNa 'tuM kara" AsannasiddhiANaM vihipariNAmo u hoi sayAkAlaM / vihiccAo avihibhattI abhavvajiadUrabhavvANaM / / - - 3556 S 38 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema na kahIe. sabhA vAMdho zuM? guru kahe paNa tyAre jo tamArA saMyoga na hoya ane jo tame na karo to sAdhunA Adezano-AjJAno bhaMga thAya. e AjJA bhaMgAvavAnuM pApa gurune lAge; ane kadAca gurunA AdezathI mana na hovA chatAM kare to temAM mana sthira na rahe. ArtadhyAna vageremAM caDe tenuM paNa pApa gurunA kapALe coMTe. mATe sAmAyika vagere levA-pAravAnA AdezamAM paNa ghaNI badhI vivekapUrNa vidhi batAvI che. A uparathI tamane e khyAla Avavo joIe ke, anAraMbha evA sAmAyikane karavAno ane sAraMbha chatAM niravadya evA jinamaMdira nirmANa Adi kAryono Adeza paNa amArAthI jo na apAya to amArAthI te kArya laIne kema besI zakAya ? amArI - sAdhuonI kyAMya duniyAmAM peDhI nathI paNa AvA dhaMdhA zarU thayA che. ame amArI maryAdAmAM rahIe, tame tamArI maryAdAmAM raho temAM ja amAruM ane tamAruM kalyANa che. kharI maryAdA mujaba jo rahIe to tamArAthI amane pUchyA vinA pANI paNa na pivAya. AcAryane koI pUche to temanI paNa javAbadArI che ke, e potAnI koI vAta na kare. je paNa vAta kare te jinAjJAnI ja vAta kare, e jinAjJAne batAvatAM A dharmazAstronI ja vAta kare. moTAmAM moTo vakIla hoya to paNa korTamAM dalIla-rajUAta karatAM ene kAyadAnI kalama TAMkavI ja paDe. moTAmAM moTo nyAyAdhIza hoya to paNa tene jajamenTamAM je nirNaya Ape, tenA samarthanamAM kAyadAnI kalama TAMkavI ja paDe. mane Ama lAge che, mAro A abhiprAya che, ema kAyadAthI nirapekSa banI svataMtrapaNe abhiprAya ApavAno adhikAra jema jaja ke vakIla koIne nathI; tema ahIM paNa koIne nathI. game tevA moTA AcArya paNa je kahe te A zAstramAM darzAvela zrI jinAjJAne AMkha sAme rAkhIne ja kahe. jo jIva nikaTa bhAvi meM muktipada pAnevAle haiM, unheM hI hamezA vidhi mujaba karane kI bhAvanA hotI hai / vidhi tyAga evaM avidhi Adara to abhavya evaM bhArIkarmI bhavya (durbhavya) nIvo ho hota ? | mArI - parezAna pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 39 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstranI vidhi mujaba karavAnuM thAya to Aje jema tame jayapura jaI bajAramAMthI game tevI taiyAra mUrti laI Avo cho, tema na lAvI zako. mUrtinirmANa mATenI paNa vidhi zAstromAM je batAvI che, tene anusaravuM paDe. pASANa kema lAvavo, kevo lAvavo, kaI rIte pUjA karIne lAvavo, kema ghaDavo, kArIgara kevo rAkhavo, ene kaI rIte rAkhavo, kaI rIte jALavavo, enI ghaNI badhI vidhio che. e hasato-khIlato prasanna hovo joIe. kArIgaranuM moDhuM udAsa jue to TrasTI enI pUchaparacha kare. pahelAM enuM kAma baMdha rakhAve. patnI mAMdI hoya, dhyAna rAkhanAra koI na hoya, tethI mana udAsa hoya to ene ghare mokale. nizcita kare. prasanna thAya pachI kAma karAve. kAraNa ke, enI khuzInAkhuzInAM pratibiMba pratimAmAM paDe. hajAronuM tAraka AlaMbana kalaMkita ke dUSita bane e na cAle. maMdiranA kArIgaro jo duHkhI hoya to emanA duHkhanA bhAvo maMdiramAM Utare. Aje siddhagiri para jatAM ja kema bhAvono dariyo UmaTe che ? pUrvajoe zAstromAM batAvela vidhi-bahumAnapUrvaka jinabiMba-jinamaMdironAM nirmANa karAvyAM che mATe. anItinuM dhana e tamAruM che ja nahi, e koka bIjAnuM che. e dhana tame vAparo teno lAbha tamane zI rIte maLe ? e dhanathI dharma ka2vAno tamane koI adhikAra paNa nathI. svadhana-svadravya vAparIne paNa dharmakArya jyAre thatuM tyAre moTA thALamAM pUratuM dhana bharI bhagavAna AgaLa caDAvI jAhera karAtuM. 'mArI jANa mujaba A kArya meM svadhanathI karyuM-karAvyuM che, chatAM ajANamAMya koI bIjAnuM dhana AmAM vaparAyuM hoya to teno lAbha te puNyAtmAne thajo, mane nahi !' kyAMya koI saMghane, koI vyaktine jinabiMba-jinamaMdira Adi nirmANa pharavAnAM hoya ke koI tamane e kArya soMpe tyAre e viSaya saMbaMdhI badhI ja mAhitI gItArtha gurubhagavaMta pAsethI pahelAM meLavavI joIe. paMcAzaka, SoDazaka, ro jo jahavAyaM na kuNai micchaddiTThI tao vi ko aNNo / vaDDei u micchattaM parassa saMkaM jaNemANo / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana zrAddhadinakRtya Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvatrizad dvAtrizikA, stavaparijJA vagere dharmagraMthomAM ane mUrtividhAna tema ja zilpanA paNa aneka graMthomAM e aMgenI vigata ApavAmAM AvelI che. gurunizrAe mahino mAsa e bAbatono abhyAsa karI, potAnI pariNatibhAvadhArA ene anurUpa banAvavI bahu jarUrI che, tamArA bhAvone e mATe keLavavA jarUrI che. nakkI karavuM joIe ke mUrtimaMdira AdinuM nirmANa prathama to svoddhAra mATe karavAnuM che, pachI ethI paranoya uddhAra thAya e bIjI vAta. emAM paNa je A nirmANakArya svadravyathI kare, ane je saMghanA tAbAmAM rahelA sAdhAraNa dravya ke devadravya Adi dhanathI kare, te baMnemAM vAparavAnI rIta alagaalaga che. svadravyathI nirmANa karanAre udAra thaI varasI javAnuM che, jyAre saMghadravyathI kArya karanAre jokhI-jokhIne, eka paNa paiso veDaphAya nahi e rIte vAparavAnuM che; chatAM eka vAta cokkasa dhyAnamAM rAkhavAnI hoya che ke koIne nIcovI nathI nAMkhavAnA. pahelAMnA kALamAM saMgha ke vyakti koI paNa nirmANakArya karatA te svadravyathI ja karatA, devadravyamAMthI maMdiro na banatAM. sabhA to devadravyanuM zuM karAtuM ? eno nidhi karavAnI vidhi che. gupta bhaMDAra karatA, saMgha enAM roja darzana karato. yathAzakti emAM roja umero karato ane bhAvanA bhAvato ke, Aje to ame badhAM kAryo karavA samartha chIe, kAle na jANe evo koI kALa Ave jyAre koI karavAvALuM na hoya tyAre A dravyamAMthI jinamaMdirano jIrNoddhAra-nirmANAdi kArya thatAM rahe. A mULa vAta hovA chatAM Aje amAre bIjI vAta karavI paDe che. tamArA saunA puNya (!) sarakAra tamane evI maLI che ke game tyAre eka ja kalamanA gode madhuM haDapa karI leze, kazuM kahevAya tema nathI. mATe je paNa devadravyAdi Avaka thAya che, tene suyogya sthAne tatkALa vAparI ja devI e jarUrI banyuM che. "jo vyakti jinezvara kathita vacana kA yathAsthita pAlana karatA nahIM' - usake jaisA mithyAtvI anya kauna ho sakatA hai ? kyoMki anya kozaMkA utpanna karAkara vaha mithyAtva kI hI vRddhi karatA hai| sAkara : pravacana-1: prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 41 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArAM saMtAno - tamArI AvanAra peDhInuM tame koI ghaDatara karyuM nathI. je viparIta zikSaNa teo pAme che, tenAthI pAkA nAstika banI rahyA che. sAte kSetro aMgenI zraddhA temanAmAM rahI nathI ane pariNAme tamArA sthAne vahIvaTamAM AvyA bAda teo A badhuM dravya sAmAjika kSetramAM vAparI de ema paNa bane. mATe ja A apavAdika AjJA batAvI ke devadravyano upayoga karI badhAM ja prAcIna tIrtho, mahAtIrtho ane jinAlayonA jIrNoddhAra karI devA joIe. badhA ja jIrNoddhAra thaI jAya chatAM devadravya vadhe to jyAM jyAM vasati hoya, tyAM tyAM nUtana caityonA nirmANamAM e dravya lagAvI devuM joIe. paraMtu A badhAM kAryo barAbara kyAre thAya ? zrAvakasaMghanuM netRtva barAbara hoya to ! Aje to amAruM - AcAryonuM paNa saMgha paranuM netRtva gayuM. eka ja gAmamAM keTalAM taDAM ? osavAla-poravAla, dazA-vIsA, tame ja bolo ! amane paNa kahI de 'vAvasI ! theM jo najo maMjUra paLa aDhe to nai nIjI ne na !' emanI vAta Ave tyAM pakkaDa pAkI ! A rAjasthAnamAM kevAM tIrtha jevAM maMdiro che ! eka eka pratimAo kevI benamUna che ! pUrvajoe pANInI jema paisA reDIne A dhAmo banAvyAM che. mogala AkramaNo AdithI e Aje khaMDita-jarjara avasthAmAM maLe che. jemanA hAthamAM eno vahIvaTa che, temanI potAnI pAse devadravyanA karoDo rUpiyA che. pote eno jIrNoddhAra karatA nathI, bIjA svadravya ke saMghanA devadravyathI ka2vA mAge to tene karavA detA nathI. A rIte haka karavAthI potAnI durgati UbhI thAya che, e teo zuM jANatA nathI ? cAlu varSe mAre giranArajInA saMghamAM nizrA ApavAnuM thayuM. nAno hato tyAre gayelo, paNa bahu dhyAna nahi . A vakhate giranArajI gayo to kALajIpUrvaka badhuM joyuM. eka eka jinamaMdira ane pratimA adbhuta che. zrI neminAtha paramAtmAnAM jyAM traNa-traNa kalyANaka thayelAM che ane saMgha-zruti mujaba AgAmI covIzInA 42 jaha bhoyaNamavihikayaM viNAsae vihikayaM jIvAvei / taha avihikao dhammo dei bhavaM vihikao mukkhaM / / - dravyasaptatikA TIkA jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 se tIrthakaro jyAMthI mokSe javAnA che, e mahAtIrthanI Aje je hAlata che, te joI na zakAya evI che. ATalA badhA sakSama saMgho che, karoDo rUpiyA paDyA che, chatAM kAMI na karI zake ? nIcethI upara caDo tyAM sudhI tamane khabara na paDe ke A jaina tIrtha che. cAre bAju arjanono gherAvo thaI gayo che. khuda paramAtmAnAM maMdironI ane prabhunI pratimAnI paristhiti juo to khyAla Ave. 15 varSa pahelAM A bhUmi para Avyo tyAre ahIMthI najIka rahelA mIrapura tIrthe javAnuM thayeluM. traNe bAju parvato - anokhuM kahI zakAya tevuM kudaratI vAtAvaraNa. alaukika jinamaMdira che. kahevAya che ke Abu upara maMtrIzvara vimalazAhe vimalavasahI banAvI tenI preraNA A jinAlayamAMthI temane maLI hatI. Aje te bismAra hAlatamAM che. kema tene pharI navapallavita banAvavAmAM na Ave ? abhuta tIrtha hoya ne pAse karoDo-abajo rUpiyA paDyA hoya chatAM jIrNoddhAra karAvIe to ApaNe jinamUrti-jinamaMdirakSetranuM kartavya cUkI rahyA chIe, ema nathI lAgatuM? jinamUrti-jinamaMdira pratye ApaNuM kartavya zuM che, e ApaNe vicAravAnuM che. Aje sAMje A aMge ja AgaLa vAta karIzuM. na * * * * * * * * * * *," A 'T ''' avidhi se kiyA bhojana jyoM vinAza karatA hai, evaM vidhi bhojana jilAtA hai, tyoM avidhi se kiyA dharma saMsAra ko detA hai evaM vidhi se kiyA dharma mokSa detA hai| - dravyasaptatikA TIkA mA nA | pAka 2 ja che ( rAha e jotA . pravacana-1 prabhuno upakAra ane zrIsaMghanuM kartavya 43 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 2 vi. saM. 2059 - caitra suda-prathama-3, tA. 4-4-2003, zukravAra. bapore : : 3-00, pAvApurI tIrthadhAma (rAja.) vItarAga ! saparyAyAstavAjJApAlanaM param / AjJArAdvA virAddhA ca zivAya ca bhavAya ca / / "vItarAga paramAtman ! tArI pUjA karatAM paNa tArI AjJAnuM pAlana zreSTha che; kema ke ArAdhelI tArI AjJA mokSa mATe thAya che ane virAyelI tArI AjJA saMsAra mATe thAya che." anaMta upakArI carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA zAstrakAra paramarSi kalikAlasarvajJa AcArya zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe 'vItarAga stava' nAmanA mahAna graMtharatnamAM vItarAga paramAtmAnI stavanA karatAM karatAM AgaLa vadhIne vItarAga paramAtmAnI AjJAnI stavanA karI che. vItarAga paramAtmAnI pUjA mahimAvaMtI che, temAM koI bemata ja nathI; chatAM jayaNAya dhammajaNaNI jayaNA dhammassa pAlaNI ceva / tavvuDDikarI jayaNA egaMtasuhAvahA jayaNA / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana dharmabiMdu Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ likAlasarvajJa prabhu paramAtmAne uddezIne kahe che ke, "tamArI pUjA karatAMya mArI AjJAnuM pAlana vadhu mahattvanuM che. tamArI pUjAthI mukti maLe e vAta mAcI; paNa mukti maLe ja evo ekAMta nathI. maLeya kharI ane na paNa maLe. riMtu tamArI AjJAnA pAlanathI to avazya mukti maLe ja; kAraNa ke, tamArI nAjJApAlanamAM mukti ApavAnI saMpUrNa zakti che. je vyakti jeTalA aMze AjJApAlana kare che, AjJAne ArAdhe che, tene teTalA aMze sukhaprApti thAya che ane mukti enI nizcita thAya che; ane je vyakti nAjJApAlananI jeTalA aMze upekSA kare, jeTalA aMze virAdhanA kare, teTalA aMze duHkhI thAya ane tenuM bhavabhramaNa vadhe che. zrIsaMghanA sabhya tarIke ApaNe badhA AjJA sAthe baMdhAyelA chIe. jagatamAM paramAtmAnA sAdhu tarIke amAre jIvavuM hoya ane paramAtmAnA zrAvaka tarIke mAre jIvavuM hoya to amArI ane tamArI pahelI pharaja paramAtmAnI AjJAne risAvaMdya karIne yathAzakya jIvanamAM ArAdhavI-AcaravI te che. derAsaramAM prabhunI pUjA karavA janAra vyaktine mATe prabhu karatAM A niyAmAM koI caDiyAtuM nathI. Ama chatAM e prabhunI pUjA karatAM pahelAM potAnA liATe tilaka-cAMllo zA mATe kare? prabhunI AjJA zirasAvaMgha karavA mATe ja .? prabhunI AjJAne mastake caDAvyA vinA prabhune sparzavAno paNa adhikAra Lito nathI, to pachI AjJAne svIkAryA vinA zAsananAM aMgonI-sAtakSetronI nakti-vahIvaTano adhikAra kaI rIte maLe ? amAre ane tamAre koI paNa baMdhana toya to eka jinAjJAnuM. zrIjinAjJAnuM baMdhana je svIkAre tene karmasattA ke jagata dhI na zake. je jinAjJAnuM baMdhana na svIkAre tene karmasattA to bAMdhe ja paNa gatamAM koNa koNa ene na bAMdhe e savAla che. AjJA ochI-vattI pALI zakAya evuM bane, paNa AjJAnA AdaramAM tochAvattApaNuM na ja cAle. yatanA dharma kI mAtA hai, yatanA dharma kA pAlana karanevAlI hai, yatanA dharma kI vRddhi karanevAlI hai / yatanA ekAMta sukha lAnI saiA - dharmabiMdu pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 45 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je vyakti sarvasaMgano tyAga karI, potAnA samagra jIvanane prabhu caraNe samarpita karavA sarvavirati ane mahAvratono svIkAra karI, enuM akhaMDa pAlana kare, te ja prabhunI AjJAnuM akhaMDa ArAdhanA karI zake. gRhasthajIvanamAM e zakya nathI. Ama chatAM AjJAnA AdaramAM sAdhu ane zrAvaka baMne samAna ja. pAlanamAM sAdhu AgaLa ane zrAvaka pAchaLa paNa AdaramAM baMne samAna. zrAvakamAM paNa alaga alaga kakSA hoya. koI bAra vratadhArI, koI ekAda vratadhArI to koI samyaktadhArI. e darekanI bhUmikA mujaba AjJApAlanamAM pharaka, paraMtu AjJAnA AdaramAM koI pharaka nahIM. A nirNaya pahelA karavo paDaze. AjJAnA Adara vinA zrAvaka banI ja na zakAya to saMghanA vahIvaTadAra zI rIte banI zakAya? ame paNa AjJA bAjumAM mUkI daIe to sAdhurUpe na ja rahI zakIe to AcArya, upAdhyAya, paMnyAsa, gaNIrUpe kaI rIte rahI zakIe ? zrI jainazAsananA koI paNa aMgane lagatuM koIpaNa kArya karavAno adhikAra tene ja maLe je zrI jinAjJA pratye natamastaka hoya. zrI jinAjJA pratyenA samarpaNa vinA zrI jenazAsananA koIpaNa aMgane lagatA koIpaNa kAryane karavAno adhikAra maLato nathI ane adhikAra vinA kArya karanAra potAnI-paranI ane prabhuzAsananI viDaMbaNA karyA vinA paNa raheto nathI. samartha zAstrakAra pUjyapAda AcAryazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAje yogazataka' graMthamAM jaNAvyuM che ke - ahigAriNo uvAeNa, hoi siddhi samatthavatthumi / "dareka vastumAM adhikArI vyaktine ucita prayatna dvArA siddhi prApta thAya che." eTale AjJA pratyeno Adara pragaTyA pachI paNa jainazAsananA koI paNa aMga mATe kAMI paNa karavAno darekane adhikAra maLato nathI. te mATe kAka nirAkAGkSatayA pUjA, kartavyA kAGkhyA yataH / bhakticchalena devasya, pratyutA''zAtanA bhavet / / - pArzvanAtha caritra kaIka kAma karI kAnanA | 46 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa te te prakAranI yogyatA hovI jarUrI che. pravacana-dharmadezanAnI bAbatamAM paNa amane adhikAra-yogyatA vinA AgaLa vadhavAnI nA pADI che. A mATe cetavaNI ApatAM zrIsanmatitarka nAmanA mahAna dArzanika graMthamAM jaNAvyuM che ke - hu sAsaNabhattimettaeNaM siddhaMtajANago hoi / Na vijANago viNiyamA paNNavaNANicchio NAmaM / / "jainazAsana upara apAra bhakti che, eTalAmAtrathI koI siddhAMtano jJAtA banI jato nathI, siddhAMtano jJAtA paNa nakkI prarUpaNAmAM nizcita mativALo bane ja evo niyama nathI." kAraNa ke, jainazAsananuM koI paNa kArya karavA jema jainazAsana pratye bhakti hovI anivArya che, tema jainazAsananAM te te aMgone lagatuM jJAna hovuM anivArya che; ane e jJAnanI sAthosAtha bIjI paNa ghaNI badhI kSamatAo hovI anivArya che, je AgaLa batAvIzuM. e vinA siddhAMtanA jJAtAthI paNa dezanA ApI na zakAya. jyAM sudhI AvI yogyatA-adhikAra na pragaTe tyAM sudhI mauna rahevAnuM che. 'zAsana mAruM che eTale mAre zAsana mATe kAMIka karavuM joIe' - ema mAnI koI kAMI ka2vA mAMDe to jJAnI kahe che thobhI jA ! tAruM e kAma nathI. je kArya karavuM che, tenAM saghaLAM pAsAMonuM jJAna joIe ane e mATe jarUrI bIjI paNa ghaNA prakAranI yogyatA joIe. e na hoya teNe to mUMgA ja rahevAnuM che. jo ema na hoya to zrotAo je eka vizvAsa laIne ahIM Ave che ke 'ahIMthI je maLaze te hitakara satya ja maLaze ane ahIM hitakara satya maLaze ja' - te baMne vizvAsamAM goTALA vaLI jAya. sabhAmAM game te vyakti beThI hoya, tene hitakara satya ja pIrasavAnuM che, ahitakara satya na ja pIrasAya. ene jo ajANatAMya asatya pIrasAI jAya ke bhagavAna kI pUjA saMsAra-mula kI kAmanA se nahIM karanI cAhie, kyoMki saMsAra sukha kI kAmanA se kI jAtI dikhAvaTI bhakti se to prabhu kI AzAtanA hI hotI hai / - pArzvanAtha caritra pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 47 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahitakara satya pIrasAI jAya to sabhAne geramArge doravAnuM pApa upadezakane lAge. temanuM ahita thAya te doSa upadezakane lAge. e ja rIte enI sAme badhI samajaNa, zakti ane adhikAra hovA chatAM svArthavaza mauna rahIe to AvanAra je UMdhuM laI jAya, enuM paNa pApa dharmopadezakane lAge. sabhA mauna rahIe to pApa lAge ? hA. A ja to anekAMta che. Ama mauna rahIe te dharma, paNa hitakara evA satyanuM prakAzana karavAnA avasare mauna rahIe to adharma, amArAM pAMca mahAvrata lopAI jAya, ame mAtra vezamAM ja sAdhu rahIe. eTalA mATe to lakhyuM ke - ANAbhaMgaM daTuM, majjhatthA Nu havaMti je tusiNA / avihi aNumoyaNAe, tesi pi hoi vayalovo / / 1 / / "AjJAno bhaMga thato joIne jeo madhyasthabhAvane dharIne mauna rahe che, teone avidhinI anumodanAnA kAraNe temano paNa valopa thAya che." kalikAlasarvajJa prabhu to AgaLa vadhIne bIjI vAta kare che : dharmadhvaMse kriyAlope, svasiddhAntArthaviplave / apRSTenA'pi zaktena, vaktavyaM taniSedhitum / / "dharmano nAza thato hoya, kriyAo lopAtI hoya, sarvajJazAsananA siddhAMto sAme baLavo pokArAto hoya evA avasare zaktisaMpannane koI pUche ke na pUche paNa tene aTakAvanArI vANI uccAravI ja joIe." paraMtu jenAmAM evI yogyatA-zakti na hoya, teNe kazuM ja nathI karavAnuM. mATe ja lakhyuM ke - jenAmAM gItArthatA vagere Avazyaka guNo na hoya te jo dharmopadeza Ape ke zAsananI rakSA-prabhAvanAnI koIpaNa pravRtti potAnI rIte kare to te jainazAsanano-jinAjJAno nAza kare che. zrI "sanmati taka'mAM jaNAvyuM ke - ussuttabhAsagANaM bohiNAso annNtsNsaaro| pANaccaye vi dhIrA ussuttaM to na bhAsaMti / / - vizeSAvAra bhASya 48 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'vruti mahALa vikeMti / ' 'khedanI vAta che ke te (zrI jinezvaradevanI) mahAAjJAne DubADI rahyo che.' zrI zramaNasaMgha mATenI A badhI vAto eTalA mATe karuM chuM ke enAthI tamane khyAla Ave ke amArA mATe paNa jo AvAM badhAM niyaMtraNo-maryAdAo hoya to tamArA mATe paNa mahApuruSoe zuM zuM kahyuM haze ! tethI A badhI vAtono zraddhApUrvaka amala karavAmAM ja amAruM, tamAruM, ApaNA baMnenuM hita che. mahAmahopAdhyAyazrI yazovijayajI mahArAjAe 350 gAthAnA stavanamAM A ja vAtane saraLa rIte samajAvatAM lakhyuM ke - gItAratha' jayaNAvaMta', bhavabhIru jeha mahaMta / tasa vayaNe loke tarIe, pravahaNathI jima darie / / bIjo to bolI boLe, zuM kIje niraguNa ToLe / "je gItArtha hoya - 1, yatanAvAna hoya - 2, bhavabhIru hoya - 3, mahAna hoya - 4, tenA vacananA upadezanA sahAre, vahANathI jema dariyAmAM tarAya tema saMsArathI tarI zakAya." "je AvA na hoya te to bolIne zAsanane boLavAnuM-DubADavAnuM kAma kare che, evA nirguNanAM ToLAM bhegAM karIne zuM phAyado ?" sabhA : sAheba, A kaDIono artha jarA vigatavAra samajAvo ne ? samajAvuM chuM. ema ne ema AgaLa nahi vadhuM. tamArI jANavAnI ATalI IcchA che, to mane vigatavAra samajAvavuM vadhAre gamaze. have ApaNe gItArtha vagere eka eka guNane jarA samajI laIe : 1 - gItArtha : jenI pAse dharmopadezanuM zravaNa karavAnuM che, dharmanuM mArgadarzana levAnuM che, te sAdhu gItArtha joIe. gIta eTale AgamanAM sUtro ane artha eTale te Agama paMcAMgImAM rajU karAyela artha. A banneyano je jANakAra hoya tene gItArtha kahevAya. eTale AgamanI paMcAMgIno pariNata zAstra viruddha prarUpaNA karanevAloM kA samyaktva naSTa ho jAtA hai, evaM unheM anaMta saMsAra kI prApti hotI hai, ataH dhIra puruSa prANa jAne para bhI zAstra viruddha prarUpaNA karate nahIM / - vizeSAvazyaka bhASya pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 49 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAtA. jinavacanano ane enAM rahasyono je jANakAra hoya te gItArtha kahevAya. tyArabAda 2 - jayaNAvaMta : yatanAvAna. je gItArtha hoya te paNa yatanAvAna joIe. matalaba ke je jANyuM te mujaba yathAzakya AcaranAra joIe . jANakAra hoya paNa potAnA jIvanamAM jJAnAnusArI yathAzakya AcaraNa na hoya to loka UMdhuM laI jAya. e mAne ke 'AvA jJAnI paNa Ama kare che to ApaNane ka2vAmAM zuM vAMdho ?' je jANakArI meLavI tene anurUpa yathAzakya jIvanavyavahAra paNa joIe ja, nahi to potAnA bacAva mATe khoTuM bolavAnuM paNa banI zake. koI sAdhu gItArtha hoya, yatanAvAna hoya to paNa teTalAmAtrathI te upadeza ApavA mATe adhikArI nathI gaNAto. e uparAMta paNa bIjA be guNo jarUrI che. eTale te pachI temaNe trIjA guNanI 2jUAta karI che, 'bhavabhIru.' 3 - bhavabhIru : bhavabhramaNano jene bhaya hoya te bhavabhIru kahevAya che. gItArtha ane yatanAvAna matalaba ke jJAnI ane yathAzakya AcAravAna banyA pachI paNa bhavabhaya hovo anivArya bane che. je jJAnI-gItArtha hoya te yatanAvAna-AcaraNAvAna hoya ja evo jema niyama nathI, tema je gItArtha hoya, yatanAvAna hoya te bhavabhIru hoya ja tevo paNa niyama nathI. gItArtha ane yatanAvAna paNa ghaNA jIvo bhavabhIru nathI hotA. abhavI, durvyavI ane aneka bhArekarmI jIvo paNa evA hoya che ke jeo sAdhupaNuM svIkArI, gItArtha bane, AcArasaMpanna bane, paNa enI pAchaLano emano uddeza ja kAMIka judo hoya. e dvArA paNa e vartamAna jIvanamAM nAmanA, khyAti kIrti, pratiSThA meLavavA jhaMkhatA hoya, jethI emane bhavano bhaya jarA paNa na hoya. AvA sAdhu dharmopadeza kare tyAre jo jinAjJA mujabanuM satya bolatAM ene vartamAna jIvananI nAmanA-kIrtine, sthAna-mAnane vAMdho Avato jaNAya to temane jinAjJAthI viparIta bolatAM vAra na lAge. kAraNa ke temane bhavanI, paraloknI, kriyAH sarvAH pravartante gurau sAkSiNi nAnyathA / cakSuSmAnapi no pazyed vastu ced bhAskaro na hi / / 50 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana - * zatruMjaya mAhAtmya Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApanI zraddhA ja hotI nathI. mATe Ama karavAthI mane pApabaMdha thaze, mAre durgatimAM javuM paDaze, mAruM bhavabhramaNa vadhI jaze, AvI koI vAta emane aDatI jUnathI. mATe dharmopadezaka mATe 'bhavabhIru' nAmano trIjo guNa paNa anivArya che. ane e pachI chellA guNano ullekha karatAM kahyuM ke, 'mahaMta.' 4 - mahaMta=mahAna : je gItArtha hoya, yatanAvAna hoya ane bhavabhIru paNa hoya, tene paNa teTalAmAtrathI dharmopadezano adhikAra nathI maLato. e mATe haju eka guNa Avazyaka bane che ane te che, 'mahAna.' jo jinavacana, jinazAsana mahAna che to teno upadeza ApanAra paNa mahAna jahovo joIe. A mahAnatA paNa be jAtanI joIe. eka- jemAM badalAnI koI apekSA na hoya, ekAMte 5o5kA2no ja bhAva hoya. e niHsvArtha bhAvarUpa mahAnatA ke je kSayopazamabhAvanI pedAza che, te joIe ane bIjI - puNyanI pedAzarUpa mahAnatA che, e paNa joIe. puNyaprakRtio evI khIlelI hoya ke enuM vacana ane eno vyavahAra banneya zrotAjano mATe Adeya bane, AdarapAtra bane. dharmopadeza ApanAra evo niHsvArtha joIe ke ene dharmopadezanA badalAmAM kAMI paNa meLavavAnI IcchA ja na hoya. na dharmopadezanA badalAmAM ene na to zrotAvarga bhego karavAnI IcchA hoya ke na to bhaktavarga bhego karavAnI IcchA hoya. na to enA badalAmAM mAnasanmAna meLavavAnI IcchA hoya ke na ene kAMIka karAvI levAnI vRtti hoya. enI bhAvanA to ekamAtra jinarAjano mArga zrotAne samajAvIne zrotAvarganuM AtmakalyANa sAdhavAnI ja hoya. AvI cittavRtti mohanIyakarmanA kSayopazamathI prApta thAya che. jema karmanA kSayopazamathI pragaTela niHsvArthabhAve parArthakaraNanI bhAvanArUpa mahAnatA jarUrI che, tema sAmAnuM hita karavAmAM sahAyaka bane tevI puNyaprakRtithI pragaTela prabhAvasaMpannatArUpa mahAnatA paNa jarUrI che. sabhI kriyAe~ guru kI sAkSI meM kI jAtI hai| guru kI sAkSI binA koI kriyA nahIM ho sakatI / yadi sUrya na ho to A~khoM vAlA AdamI bhI padArtha ko dekha nahIM pAtA / - zatruMjaya mAhAtmya pravacana-2 : saMdhasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 51 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenI puNyaprakRti khIlelI hoya e vyakti koI vAta TUMkANamAM kare to sAMbhaLanAra kahe ke, "joyuM ! eka paNa zabda vadhArAno vApare che ? kevuM jokhI jokhIne bole che ?' e ja varNana jo e vistArathI kare to kahe ke, "kevI karuNAbuddhi che ! jarA paNa thAkyA vinA vigatavAra vAta kare che. kevuM judI judI rIte vistAra karIne samajAve che !' e jo potAnI vAta mIThAzathI kare to kahe "joyuM ! kevI AvaData che ! badhAno prema jItI zake che ane kaDavAza-kaDakAIthI koI vAta kare to kahe ke, "kevI hitabuddhi che ke koInI paNa zeha-zaramamAM AvyA vinA je kAMI kahevA jevuM che te badhuM ja spaSTa kahI de che ! enI sAme jenI puNyaprakRti khIlelI na hoya e koI vAta TUMkANamAM kare to kahe ke, "bolatAMya AvaDatuM nathI. vIMTo vALI dIdho. vastune spaSTa karavAnI jarAya AvaData nathI.' vistArathI samajAve to kahe, "bahu lAMbuM lAMbuM bole che bhAI ! kaMTALI javAya che. mIThAzathI kare to kahe ke, "badhAne mAkhaNa lagADyuM rAkhe che ane kaDavAza-kaDakAIthI bole to kahe ke, "bhASA-samitinuM bhAna ja nathI. vAtavAtamAM boIlara phATe che. pariNAme AjJAnI viDaMbanA thAya. mATe zrI jainazAsananA dharmopadezaka gItArtha, yatanAvAna, bhavabhIru ane mahAna - A cAre ya guNothI yukta hovA jarUrI che. jenAmAM A cAra guNo na hoya evo sAdhu jo zrI jainazAsanano dharmopadezaka banavA jAya to tenA mATe pUjya upAdhyAyajI mahArAje lakhyuM che ke, "vIno to volTI voke, zuM vaLIne nirapuTo' je A cAra guNavALA na hoya te to bolIne jinAjJAne, jinavacanane ane jainazAsanane boLavAnuM-DubADavAnuM kAma kare che. evAM guNa vagaranAM dharmopadezakanAM ToLAMne zuM karavAnAM ? zrI jainazAsananA dharmopadezakanI yogyatA-adhikAra mATenI vAta tamArI sAme karIne tamane khyAla ApavA mAMguM chuM ke, dharmopadezaka mATe paNa jo AvuM titthayarasamo sUrI jo samma jiNamayaM payAsei / ANaM aikkamaMto so kApuriso na sappuriso / / re ' nA ? * * - gacchAcArapayannA para jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ niyaMtraNa hoya to tamArA mATe paNa keTaluM niyaMtraNa haze ! tamAre jo zrI jainazAsananI sevA karIne tamAruM AtmakalyANa sAdhavuM hoya to samAre paNa te mATe jarUrI guNo keLavavA ja paDaze. mAtra cUMTaNI laDIne TrasTI banI javuM, rUpiyA ke mobhAnA jore TrasTI banI javuM, lAgavaga ke koNInA jore vahIvaTa hAthamAM laI levo e zrI jainazAsananI maryAdAnuM pAlana nahIM paNa ullaMghana che. e zrI jainazAsananI sevA nahIM paNa AzAtanA-aparAdha che. jo tame koIpaNa zrIsaMghanA ke saMgha-TrasTanA TrasTI ke adhikRta vahIvaTadAra ho to tamAre mAthe ghaNI moTI javAbadArI Ave che ane e mATe tamAre dareka rIte sajjatA keLavavI jarUrI che, guNasaMpanna banavuM jarUrI che, dareka rItano bhoga Apavo Avazyaka che. mAtra TrasTI banI besavAthI nahIM cAle. zrI jainazAsananA saMcAlaka tarIke jema jainAcAryonI javAbadArI che ane e temaNe yogya rIte pAra pADavAnI che, tema zrAvakasaMghamAM paNa jeo mobhInA sthAne che, AgevAna che, TrasTI, pramukha, sekreTarI vagere pado upara beThA che, e badhAnI paNa ghaNI moTI javAbadArI che. temanI eka paNa pravRtti evI na ja hovI joIe ke jene joIne zrI jainazAsana ke zrI jaina saMgha mATe koI mANasa nabaLo abhiprAya bAMdhI jAya. sabhA : dharmopadezaka mATe A kaDImAM cAra guNo batAvyA, tema bIje bIjA koI guNo batAvyA che kharA? hA, dharmopadezaka mATe ahIM jema cAra guNo batAvyA che, tema anyatra chatrIsa guNa paNa batAvyA che. Ama chatAM A cAra guNomAM e chatrIsa guNono judI judI apekSAe samAveza thaI jAya che. sabhA: jema dharmopadezaka mATe cAra ke chatrIsa guNo batAvyA che, tema saMghanA saMcAlaka, vahIvaTadAra mATe koI guNa batAvyA che kharA ? hA . jo jinamata ko samyak prakAra se kahate haiM, ve AcArya tIrthakara samAna haiM / jina-AjJA ko ullaMdhita karanevAlA kApuruSa (khalapuruSa) hai, vaha satpuruSa nahIM hai| - gacchAcArapayannA pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 53 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA, jarUra. jema dharmopadezaka mATe cAra ke chatrIsa guNo batAvyA che, tema saMghanA saMcAlaka, vahIvaTadAra mATe dravyasaptatikA, paMcAzaka vagere graMthomAM bAra guNa batAvyA che. ane e samajAvavAnI bhUmikA taiyAra karavA mATe ja A badhuM kahI rahyo chuM. Ama chatAM eka vAta karI dauM ke, A vAta koInI bAdabAkI karavA mATe ke koInI sAme AMgaLI karavA mATe nathI, paNa A vAta to ApaNA potAnAmAM e lAyakAta na hoya to pedA karavA mATe che. je koI navI vyakti A kSetramAM AvavA IcchatI hoya, ke jene A kSetramAM lAvavAnA hoya, temaNe paNa A guNo samajI levA jarUrI che. badhAne thavuM joIe ke, mArAmAM A guNo nathI to lAvavA che, ochA hoya to vadhAravA che ane jemane lAge ke mArAmAM A guNa nathI ane AvI zake tema paNa nathI, temaNe A kSetra (dharmakSetra-saMcAlana) choDI devAnuM che. "maruM tyAM sudhI gAdI na ja choDuM evo Agraha rAkhavAno nahIM. Aje keTalAMka kuTuMbonA vaDIla ghaNA moTA dharmAtmA gaNAya che, paNa e jyAre mare tyAre pAchaLa moTuM mIMDuM rahe che. Ama kema bane che, e tame kyAreya vicAryuM? emaNe varSo sudhI mAtra dharmakriyA ja karI, dharma na karyo. parivArane paNa dharma pamADavAno prayatna na karyo. tethI pAchaLanI peDhIne dharmano vAraso na maLyo. evI ja paristhiti dharmakSetranA saMcAlanamAM paNa thaI che. vahIvaTa karanAra pote vahIvaTa kare te samajyA, paNa navA koIne joDavAno, taiyAra karavAno prayatna ja na kare. navo koI joDAvA mAge to tene jarAya sahakAra na Ape, tenI nAnI bhUlane AgaLa karI tene toDI nAkhe, utsAha bhAMgI pADe. 5% jeTalI bhUla hoya tene 7pa% jeTalI karIne batAve. pelo Avato-joDAto aTakI jAya. AthI rahe zuM? pAchaLa aMdhAruM ja ne ! amArA vaDIla guruvaryoe amAruM ghaDatara na karyuM hota to temanA gayA pachI ame zAsananuM yatkiMcit paNa je kArya karI zakIe chIe te zuM karI zakta? tema uppannasaMsayA je samma pucchaMti neva gIyatthe / cukkaMti suddhamaggA te pallavaggAhipaMDiccA / / tyavaMdana mahAbhASya kAkA e kola karI vADI no rAga mA ! hepaki. hAla 54 jetasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame paNa tamArAM saMtAno, Azrito ane sevako ke anugAmIonuM ghaDatara nahi karo to A zAsana calAvazo zI rIte ? gharamAM bALaka janme tyArathI e zramaNa bane evuM enuM ghaDatara karavuM joIe. jo te zramaNa banI zake tevuM na lAge to e zramaNopAsaka bane tevuM tenuM ghaDatara karavuM joIe. enAmAM kAMIka camakAro dekhAya to ene zAsanaprabhAvaka-saMrakSaka nanAvavA vizeSa prakAre enuM ghaDatara karavuM joIe. jo tenAmAM vahIvaTI kSamatA khAya to te dharmakSetrano suMdara vahIvaTadAra bane e rItano prayatna karavo joIe. mA badhI ja javAbadArI tamArA zIre che. dharmakSetrano vahIvaTa vagere karavA mATe je bAra guNonI vAta atyAre karavI che, te guNonuM varNana 'dravyasaptatikA', 'paMcAzaka' vagere mahAgraMthomAM karAyuM che. nA guNonI samaja keLavavI jema jarUrI che, tema A guNonI anivArya nAvazyakatA mATe zraddhA pragaTavI paNa eTalI ja jarUrI che. je vyakti A bAra guNone UMDANathI samajI enI anivArya AvazyakatA aMge zraddhA dharAve te ja mene amalamAM lAvI zake. dharmakSetrano vahIvaTa karanAranA jIvanamAM jo A bAra guNo amalamAM AvI jAya to dareka dareka dharmakSetro dhabakatAM banIne aneka jIvo uTe upakAraka banI zake. mATe A bAra guNone barAbara samajyAno, samajIne menI anivArya AvazyakatA aMge zraddhA pragaTAvavAno ane yathAzakya amalamAM AvavAno tame prayatna karo te tamArA hita mATe paNa bahu jarUrI che. mATe sau pahelAM potAnA jIvanamAM A bAra guNo keLavAya, te pachI potAnAM tAno, AzritomAM paNa e guNo Ave tenI takedArI rakhAya ane je koI rmakSetramAM navA joDAvA IcchatA hoya temane pUratuM pIThabaLa apAya te bahu ja rUrI che. A guNomAM keTalAka kSamatAne lagatA che, keTalAka puNyaprakRtine lagatA che, aMzamAtra paDha kara paMDita bane loga saMzaya paidA hone para bhI gItArtha ko pUchate hI nahIM, ataeva ve zuddha mokSamArga ko cUka nAte haiM| caityavaMdana mahAbhASya pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 55 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to keTalAka Atmavizuddhi para AdhAra rAkhanArA che. jene kevaLa svayaMnI sAdhanA ja karavI che, ene mATe mAtra AtmavizuddhirUpa guNo hoya to paNa cAlI zake; paNa jene svayaMnI sAdhanA uparAMta anya AtmAonI sAdhanAmAM sahAyaka banavAnuM che, jeNe anyane paNa ArAdhanAmAM joDavAnA che, tene mATe puNyaprakRtinA guNo paNa joIe ja. sauthI pahelAM bAra guNono nAmollekha karI te pachI bAra guNonuM kramazaH varNana joIe. " ahigArI ya gihattho, 'suhasayaNo vittimaM 'juo kulajo / gacchuddo vivoi, "mAM tadda dhammAnI ya / / / / gurupUAkaraNaraI, " sussUsAiguNasaMgao ceva / NAyA'higayavihANassa, dhaNiyamA 2''NApahANo ya / / 2 / / - 1 - sArAM (sAnukULa) svajanavALo, 2 - dhanavAna, 3 - sanmAnya, 4 - kuLavAna, 5 - azudra, 6 - dhRtibaLavAna, 7 - matimAna, 8 - dharmarAgI, 9 - gurupUjA karavAnI rucivALo, 10 - zuzruSA vagere guNavALo, 11 - prastuta viSayano jANakAra, 12 - AjJAne mukhya banAvanAro gRhastha (vahIvaTa mATe) adhikArI che-yogya che. jenAmAM A bA2 guNo hoya te gRhastha utkRSTa koTino adhikArI che. jenAmAM A bAra paikI pAMca guNo hoya te nimna kakSAno adhikArI che ane jenAmAM chathI agiyA2 guNo hoya te madhyama kakSAno adhikA2I che. dharmakSetranuM saMcAlana karavuM e paNa AtmasAdhanAnuM ja eka aMga che, jenA dvArA sva-paranuM Atmahita sAdhI zakAya che. 56 guNavikAsa vinA AtmasAdhanA zakya nathI. dharmakSetranA saMcAlana mATe guNasAdhanA anivArya bane che. ahIM batAvela eka eka guNa sAthe sarvAMgINa jIvanavikAsanI vAtane emAM vaNI levAmAM AvI che. jo samma jiNamaggaM payAsae nibbhae NirAsaMse / so bhavvANa jANaM dIvasamo bhavasamuddami / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana - mahAnizItha sUtra Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A bAra guNomAM kaI vastu bAkI rahe che ? A eka eka guNanI vAtane vigatavAra spaSTa karavI che. have ApaNe kramazaH eka eka guNano vicAra karIe : 1 - sudAyo - sArAM svajanavALo: 1 - zubhasvajano-asaMkliSTabAndhavaH / azubhasvajano hi svajanAnAM lokadharmaviruddhacAritvena na zubhabhAvavRddhimApnoti, na ca pravacanaM prabhAvayitumalam / zubhavajana : zubhasvajanaeTale sArA-saMkleza vagaranA svajanaparivAravALo. kharAba svajana-parivAra lokaviruddha ane dharmaviruddha kAryo kare. AthI zubhabhAvanI vRddhi na thAya ane zAsanaprabhAvanA paNa na thAya. sabhAH A pahelA guNanA saMdarbhamAM "dhArmika kSetranA saMcAlana sAthe snehIjano kevA che ? ene zuM levA devA ?" e vAta dhyAnamAM rahevI joIe ke, dhArmika kSetranuM saMcAlana sAdhue nahi paNa saMsArI vyaktie karavAnuM che. saMsArI vyakti saMsAranAM, svajanonAM baMdhanothI baMdhAyelo che. jo svajano sArAM na hoya, sAnukULa na hoya to svajano taraphathI jevI anukULatA maLavI joIe, tevI anukULatA, sAtha-sahakAra maLato nathI ane e na maLe to dharmakSetranuM saMcAlana sArI rIte thaI zakatuM nathI. jemanA jIvanamAM saMkleza na hoya, lokaviruddha pravRtti ke dharmaviruddha pravRtti na hoya te svajanone sArAM svajana kahevAya che. AvAM sArAM svajano jene maLyAM hoya ke jeNe potAnAM svajanone AvAM sArAM keLavyAM hoya tevI vyakti dharmakSetrano vahIvaTa karavA mATe yogya che. AvA sArA svajanavALI vyakti dharmakSetrano vahIvaTa kare to zubhabhAvanI paNa vRddhi thAya ane zAsananI prabhAvanA paNa thAya. jenAM svajano saMklezanA svabhAvavALAM hoya, vAte vAte kleza-kaMkAza karatAM - 1 : mamatA sonI joDI : : : nirbhaya evaM apekSArahita banakara jo jinezvara ke mArga ko samyak kahatA hai, vaha bhavya jIvoM ke lie bhavasamudra meM dIpa yA veTa (TApu) samAna hai .. ___- mahAnizItha sUtra pravacana-2H saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya pa7 . Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya, lokamAM paNa je je pravRttione niMdya kahevAya tevI mAMsAhAra, madirApAna corI, zikAra, jugAra, vezyAgamana, parastrIgamana, niMdA vagere lokaviruddhe pravRtti ke dharmaviruddha pravRtti karatAM hoya, te vyakti jo dharmakSetrano vahIvaTa kare ke to tenAthI zubhabhAvanI vRddhi paNa thatI nathI ane dharmanI prabhAvanA paNa thatI nathI. Avo vahIvaTadAra pote ja aMdarathI vyathita hoya che ane loko paNa ene anAdaranI najare jue, eTale enI vAta Adeya na bane. ghaNIvAra to AvA vahIvaTadAranAM svajano dharmanA kSetramAM adhikArapUrvaka pagapesAro karI dharmakSetrane saMklezamaya banAve che, to keTalIkavAra dharmakSetrane adharmano aDDo banAvavA sudhI paNa pahoMce che. eTale A viSayamAM ghaNI badhI rIte vicAravAnuM che. eTalA ja mATe dharmakSetrano vahIvaTa karanAra puNyAtmAnAM svajano sArAM ane anukULa hovAM jarUrI che. A saMdarbhamAM eka muddo e paNa vicAraNIya bane che ke, enAM snehI-svajano sArAM ane anukULa kyAre hoya ? eno potAno svabhAva sAro hoya to, eNe potAnAM svajanonuM sA2I 2Ite ghaDatara karyuM hoya to. jeno potAno svabhAva sAro hoya te ghara-parivAravALAne, badhAne ja priya hoya. e badhAne jALavIne jIvato hoya. A rIte jIvyo hoya eTale ApoApa badhA ene anukULa thaIne rahe. eno moTAmAM moTo phAyado e thAya ke, e vyakti game teTalA kalAka dharma-dharmakSetra saMcAlana mATe Ape to paNa enA parivArajano ene kazuM na kahe . e mudde kyAreya kleza-kaMkAza na kare, uparathI kahe ke, amArI ciMtA nA karazo. tame zAsananuM kAma karajo, ame ahIMnuM badhuM saMbhALI lezuM. je vyakti kuTuMba sAthe sAro vyavahAra karI na zake te dharmasthAnamAM sAro vyavahAra zI rIte karI zake ? je potAnA kuTuMbano prema-vizvAsa meLavI na zake te dharmakSetramAM aparicitono prema-vizvAsa zI rIte meLavI zake ? je kuTuMbIo sAthenA vyavahAramAM paNa potAno svArtha goNa na karI zake te dharmakSetramAM zI rIte 18 nUnamalpazrutasyApi gurorAcArazAlinaH / hIlanA bhasmasAt kuryAd guNaM vanhirivendhanam / / dvAtriMzikA jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI zake? je potAnAM gaNAtAM svajano-kuTuMbIone na jALavI zake te saMghanA sabhyone zI rIte jALavI zake? je potAnA kuTuMba-parivAra sAthe paNa zAMtithIsauhArdathI vAta-vartAva na karI zake te saMghanA sabhyo sAthe sAro vyavahAra zI rIte karI zake? je svabhAva gharamAM, gharanA vyavahAramAM hoya te ja svabhAva moTe bhAge varmakSetramAM vyakta thato hoya che. mATe zrIsaMgha, saMghanAM aMgo ane zAsananAM pratyeka kSetronuM saMcAlana karanAra vyakti evI hovI jarUrI che ke jeNe svajana parivArano prema-vizvAsa jItIne svajana-parivArane potAne anukULa banAvyo hoya, te vyakti saMgha saMcAlana karavA mATe yogya che. AvI yogya vyaktine saMghasaMcAlananA kAryamAM svajana-parivArano paNa sAtha-sahakAra maLyA kare ane zrIsaMghanA sabhyono paNa sAtha-sahakAra maLyA kare. jethI saMgha, zAsananAM dareka kAryone te ullAsapUrvaka suMdara rIte pAra pADI zake che ane e dvArA prabhuzAsananI rUDI prabhAvanA paNa karI zake che. vahIvaTadAre dharmakSetranA saMcAlanamAM zarIranI zakti paNa vAparavI paDe che ane dhanavyaya paNa karavo paDe che. jyAre jyAre AvazyakatA UbhI thAya tyAre tyAre samayano paNa pUro bhoga Apavo ja paDe che. A dareka kArya karatAM sAMsArika jIvana, pArivArika jIvana, vyAvahArika jIvanane gauNa karavuM paDe che. e badhu gauNa banatAM enI asaro parivAranA eka eka jana upara paDe che. A badhI asarone parivArano eka eka jana tyAre ja sahajatAthI svIkArI zake che ke e mudde kyAreya gharamAM kleza-kaMkAza na thAya. A rIte kleza-kaMkAza na thavAnA kAraNe vahIvaTa karanArano zubhabhAva jaLavAI rahe che, vahIvaTa sArI rIte thAya che, jenA kAraNe cokkasa prasaMge dharmaprabhAvanA paNa sArI rIte thaI zake che. paNa A kyAre bane ? jyAre dharmakSetranA saMcAlanamAM joDAnAra vyakti pote sArI hoya; matalaba ke prAthamika guNovALI hoya, ane teNe ucita vyavahArathI parivArajanonAM mana ane vizvAsa jItIne temane potAne anukULa banAvI dIdhAM ja lA ka hatA. A agni jyoM iMdhana ko jalA kara rAkha kara detA hai, tyoM alpajJAnI aise bhI AcArasaMpanna guru kI niMdA AtmaguNa ko bhasmasAt kara detI hai / - dvAtriMzikA pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 59 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya, to koIpaNa prakAranuM vahIvaTI kArya te nizcitapaNe karI zake che. vaLI svajana-parivAra sAthe ucita vyavahAra jALavIne temano prema-vizvAsa saMpAdana karyo hoya to, saMgha-zAsananA koIpaNa kArya mATe game teTalo samaya phALavavo paDe ke game teTalo dhanavyaya karavo paDe ke game tyAre te mATe game te prakArano ghasAro paNa veThavo paDe, to te dareka mATe svajanono premabharyo sahakAra maLyA kare. e nimitte gharamAM kyAreya gRhaphleza paNa na thAya ke emAM kyAreya koInA taraphathI avarodha paNa na thAya. uparathI darekae mATe AnaMda ane gaurava anubhave, jenAthI potAnI cittapariNati paNa svastha ane nirmaLa rahe ane potAnA parivAranI cittapariNati paNa svastha rahe, nirmaLa rahe ane bhAvonI vRddhi thAya ane potAne ane potAnA parivArane A kAryothI suMdara Atmika lAbha thAya.AvI taMdurasta vyakti saMghanuM saMcAlana kare to zrIsaMghanI cittapariNati paNa niSThAmaya ane nirmaLa rahe, jethI zrIsaMghanuM paNa Atmika zreya sArI rIte thAya. aneka dRSTikoNathI A muddAne joI, vicArI zakAya tema che. atyAre to samayanI maryAdAne lakSyamAM rAkhIne ATalI ja vAta karavI che. sabhA Ape kahyuM ke, jenAM svajano lokaviruddha pravRtti karatAM hoya tevo vahIvaTadAra yogya na gaNAya. to lokaviruddha pravRtti eTale zuM ? lokaviruddha pravRtti be rIte vicArI zakAya : je loko paralokane AMkha sAme rAkhIne jIvatA hoya evA lokone ziSTa loko kahevAya che. AvA ziSTa lokomAM je je pravRttio niMdya-anucita gaNAtI hoya te pravRttine lokaviruddha pravRtti kahevAya.bIjI rIte vicArIe to Ihaloka eTale A loka-A janma, paraloka eTale parajanma ane ubhayaloka eTale A janma ane pachInA janma. je pravRtti karavAthI A lokamAM - eTale ke vartamAna jIvanamAM ahita thAya, tevI pravRttione "A lokaviruddha pravRtti kahevAya che - 1. jema ke, koInI niMdA karavI, hINuM bolavuM, koInA duHkhamAM rAjI thavuM vagere jiNabhavaNaM biMbapUA kIrati jiNANa na kae kiMtu / suhabhAvaNAnimittaM buhANa iyarANa bohatthaM / / - tyavaMna mAmA ! ' .dara , kaDA dahADA, TIvIDI - kAkA rANA 60 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emAM Ave. je pravRttio ka2vAthI paraloka bagaDe, evI pravRttine 'paralokaviruddha' pravRtti kahevAya che - 2. jema ke, khetI karavI, okTroya-TekSa ugharAvavA, koTavAla jevAM kAryonI nokarI karavI vagere AmAM Ave. A badhAM kAryo karavAthI vartamAna jIvanamAM sIdhuM ahita nathI thatuM, paNa enAthI pariNAmo kaThora thAya che, jethI paraloka bagaDe che ane ahIM paNa aprItinuM kAraNa banI zake che, tethI tene paralokaviruddha pravRtti kahevAya che. je pravRtti ka2vAthI vartamAna jIvana paNa bagaDe ane paralokanuM bhAvi jIvana paNa bagaDe, evI pravRtti te 'ubhayalokaviruddha' pravRtti kahevAya che, jemAM sAte sAta vyasano Ave che : madirApAna -1, mAMsAhAra-2, zikAra-3, jugA2-4, parastrIgamana-5, vezyAgamana-6 ane corI-7 : A sAta vyasano sevavAM e ubhayalokaviruddha pravRtti che. A paikInI koIpaNa pravRtti karavAthI A loka ane paraloka : baMneyamAM AtmAnuM ahita thAya che. eTale A loka, paraloka ke ubhayalokaviruddha pravRtti paikInI koIpaNa pravRtti je kare, tene paNa lokaviruddha pravRtti kahevAya che. , sabhA jo vahIvaTa karanAra pote ja AvI lokaviruddha pravRtti karato hoya to zuM karavuM ? jo vahIvaTa karanAranAM svajano paNa lokaviruddha pravRtti karatAM hoya to te paNa na cAle, to vahIvaTa karanAra pote ja AvI lokaviruddha pravRtti kare to zI rIte calAvI levAya ? Aje keTalIka jagyAethI evuM sAMbhaLavA maLe che ke, vahIvaTadAronA jIvanamAM paNa sAteya ke sAta paikInAM keTalAMka vyasano ghara karI beThAM hoya che, Ama chatAM ene koI dUra karI zakatuM nathI; kAraNa ke, Aje saMgho upara zramaNasaMghanuM varcasva rahyuM nathI. kAraNa ke cUMTaNInA sahAre, bahumati ane jinamaMdira evaM pratimA pUjA jinezvara ke lie nahIM kI jAtI / paraMtu jJAnI aura alpajJAnI jIvoM ko zubha bhAvanA prApta ho ataeva kI jAtI hai / caityavaMdana mahAbhASya pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 61 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paisAnA jore TrasTI banI beThelAone dharma ke dharmAcArya sAthe kazI ja levAdevA nathI. mATe ja zrIsaMgha ane saMghanAM tamAma aMgo Aje sidAI rahyAM che, niMdAI paNa rahyAM che. tethI pote paNa sAro ane svajano paNa sArAM joIe. 2 - vittisaMnumo - dhanavAna-nyAyasaMpanna dhanavALoH 2 - vittasaMyuto - dravyapatiH / anIdRzasya hi tadArabdhamapi na siddhyati, tadasiddhau ca khedabhAjanaM bhavati / parAbhyarthanAdvAreNa tatsAdhayannapi janahAsyo bhavati "aho jinabhavanakAraNavyAjenAyaM kuTumbaM puSNAti" saMbhAvanAhetutvAditi / dhanavAna dhanavAna na hoya to zarU kareluM kArya pUruM karI zake nahi, AthI tene kheda thAya. bIjAnI pAsethI dhana mAgIne kArya pUruM kare to lokamAM hAMsIpAtra bane, ajJAna loka, "jinamaMdira baMdhAvavAnA bahAne paisA laIne A vyakti potAnA kuTuMbanuM poSaNa kare che', evI aneka kuzaMkAo kare. dharmakSetranuM saMcAlana karavA mATe jarUrI bAraguNo paikI bIjo guNa che, dhanavAna hovuM te.je dhananA kAraNe vyakti dhanavAna kahevAya che, te dhana puNyodayathI nyAyanA mArge prApta thayeluM hovuM joIe. ArAdhaka banavA mATe dhananI AvazyakatA nathI, paNa prabhAvaka banavuM hoya to dhana paNa eka sAdhana tarIke upayogI banI zake che. pUrve zrIsaMgha hastaka karAtAM zrI jinamaMdiranirmANa Adi kAryomAM ke gurubhaktisAdharmika bhaktinAM kAryomAM sakSama vyaktione sAthe rAkhatA. koI jarUra UbhI thAya to, zrImaMta ekalo ja badhuM patAvI de, saMghanA mAthe kazo bhAra na rahevA de. avasare dharmadravyanI koI ucApata karI jAya, koInI ugharANI na AvI zake tema hoya to pote ja lAbha laI bharapAI karI de; paNa zrImaMtAI batAvavA ke bIjAne dabAvavA vagere kAraNe zrImaMtone UbhA na rakhAya. sabhA: evI zakti na hoya eNe TrasTI na banavuM ? jenAmAM vahIvaTadAra banavAnI yogyatA na hoya teNe na ja banavuM joIe. yogyatA vagara adhikAra hAthamAM levAthI potAnuM, zrIsaMghanuM ane zAsananuM, darekanuM sadA zubhadhyAnamasAralakSmI - phalaM caturdhA sukRtAptiruccaiH / tIrthotratistIrthakRtAM padAptirguNA hi yAtrAprabhavAH syurete / / - priyaMjanuyA 62 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana AND Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahita thAya che. A praznanA uttaramAM bIjI paNa keTalIka spaSTatA karI lauM ke, vahIvaTadAra banavA mATe pUrepUrA bAra guNa hoya to te sauthI zreSTha che, paNa jo kadAca tevuM na bane to ochAmAM ochA pAMca guNa to hovI ja joIe. pAMca guNavALI vyakti jaghanya kakSAnI, chathI agiyAra guNavALI vyakti madhyama kakSAnI ane bAra guNavALI vyakti utkRSTa kakSAnI adhikArI bane che. je vyaktimAM bAra guNa pUrA na hoya paNa ochA guNo hoya, tene mATe paNa kayA guNa na hoya to cAle ane kayA guNa to hovA ja joIe, e paNa samajavuM paDe. guNonA viSayamAM A mukhya-gauNabhAva bahu ja agatyano che ane e mATe gItArtha gurubhagavaMtanuM mArgadarzana Avazyaka bane che. mATe ja vahIvaTadAranI niyukti karatAM pUrve zrIsaMghanA agraNIoe gItArtha gurubhagavaMtanuM mArgadarzana meLavavuM ati anivArya che. ApaNe tyAM kyAreya paNa Ilekzana cUMTaNI paddhati na hatI, paNa silekzana zailI hatI. A silekzana karavAnuM kArya paNa dharmanA adhikRta jANakAro dvArA karAtuM ane e mATe teo gItArtha gurubhagavaMtanuM mArgadarzana letA. paisAnA jore, mobhAnA jore, lAgavaganA jore, dAMDAI karIne, koIne dabAvIne, melI ramato ramIne ke kAyadAnA jore dharmakSetramAM dAkhala thavuM ke AgaLa AvavuM e zrIsaMgha ane zAsanano moTAmAM moTo aparAdha che. enAthI enuM potAnuM, zrIsaMghanuM ane zAsananuM kAramuM ahita thAya che. chelle enuM ane enA samarthakonuM to ati kAramuM ahita thAya che. sabhAH hamaNAM ja Ape kahyuM ke TrasTI bananAra dhanavAna joIe, to have Apa ema kema kaho cho ke, paisAnA jore TrasTI banavuM e dharmazAstrano aparAdha che ? mArI kahelI vAtane tame barAbara samajI nathI zakyA, mATe tamane A prazna 1-hamezA zubhadhyAna, 2- asAra aisI lakSmI ke phala rUpa dAna, zIla, tapa evaM bhAva : yUM cAra prakAra ke zreSTha puNya kI prApti, 3 - zAsana prabhAvanA evaM 4 - tIrthaMkara pada kI prApti : ye lAbha tIrthayAtrA se prApta | hatI - yathArI | havAmAna khAtA pravacana-2 saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 63 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayo. paisAnA jore TrasTI thavuM ane paisAdAra hoya temane TrasTI banAvavA e be vacce ghaNo moTo taphAvata che. vahIvaTadAra dhanasaMpanna hovo jarUrI che, teno artha e che ke, bIjA guNonI sAthe dhananI zakti enAmAM hoya to te dhananA sahAre te zrIsaMgha ane zAsananI sevA sArI rIte karI zake; paNa jenAmAM anya jarUrI guNo na hoya te mAtra paisAnA jore TrasTI banI bese to ghaNo moTo anartha thAya. sabhA : have barAbara samajAyuM. haju paNa vadhAre samajI lo. vahIvaTadAramAM je je guNo jarUrI che, te paikIno A eka guNa che; paNa e guNa sarvasva che evuM nathI. dhanavAna hovuM - e guNa paNa eTalA mATe jarUrI che ke e potAnA paisAnA bhoge saMgha-zAsananI sevA kare, e jarUra paDe to game teTalo dhanavyaya karIne paNa saMgha-zAsanane AMca na AvavA de ke saMgha-zAsananA kAmane kyAreya sidAvA na de. saMgha-zAsananA kAma mATe e potAnA dhanano paNa upayoga kare ane e dhananA sahAre samAjamAM UbhI thayela potAnI AbhA ane bahoLA saMbaMdhono upayoga karIne paNa e saMgha-zAsanane dhabakatuM rAkhe. enA paisAnuM jora kyAreya saMgha-zAsanane ApattimAM na mUke, paNa e paisAnA jore saMgha-zAsananI Apattine sahelAIthI dUra karI zake, mATe dhanavAnane saMcAlananA kAryamAM joDavAno che. saMgha-zAsananA koIpaNa kArya mATe kyAreya, kyAMya paNa javuM paDe to ene potAnuM ghara-kuTuMba sidAvAno prazna na rahe. javA-AvavAnA bhADAno ke te te prasaMge jarUrI ADA kharcAonI paNa ene ciMtA na rahe. je kAryo karavAM anivArya hoya, paNa eno bhAra saMgha upara ke saMghanI peDhI upara ApavA jevo na hoya, te bhAra to potAnA khabhA upara sahelAIthI upADI zake. jarUra paDe to potAnA nokara-cAkarane saMgha-zAsananA kAryamAM joDI zake. AvAM aneka kAraNosara saMghasaMcAlananA kAryabhAra mATe dhanasaMpanna vyaktine niyukta karavAnuM jaNAvyuM che. jiNabhavaNe jiNabiMbe, putthayalihaNe caubihe saMghe / jo vavai niyadavvaM, sukayatthA te a saMsAre / / kAkA : 4 pii nA kAkA 64 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' : : sabhA: Ape kahyuM ke, "vahIvaTadAranI niyukti karatAM pUrve dharmAcAryanuM zAstrIya mArgadarzana levuM'- paNa judA judA dharmAcAryono abhiprAya judo judo Avato hoya to zuM karavuM? jo dharmAcAryoe dharmazAstranA AdhAre ja abhiprAya ApavAno hoya to bhinna bhinna abhiprAya ApavAnuM khAsa koI kAraNa rahetuM nathI. dharmazAstranI maryAdAne cUkIne, aMgata lAgaNIone vaza thaIne jyAre abhiprAya apAya tyAre ja temAM pharaka AvI zake. sAmAnya rIte dareka saMghane mATe paNa nizcita dharmAcAryanuM mArgadarzana levAnuM nakkI hovuM joIe. zrIsaMghe mArgadarzana mATe kayA dharmAcAryane nakkI karavA, temAM teNe paNa viveka karavAno che ane ene mATe eNe paNa zAstrIya maryAdAonuM jJAna meLavavuM jarUrI che. zrIsaMghanA mAthe jema dharmAcArya hovA jarUrI che, tema dharmAcAryanA mAthe paNa bIjinAjJAne darzAvatAM dharmazAstro hovAM jarUrI che. zrIsaMghe evA ja dharmAcAryane zirachatra banAvavA joIe ke jemanA mAthe zrIjinAjJAne darzAvatAM dharmazAstro hoya. sabhA AvA to aneka dharmAcAryo hoya to emAMthI amAre konuM mAnavuM? jema ema.bI.bI.esa. aneka DaoNkTara hoya. A dareka DaoNkTarano DaoNkTara tarIke to eka sarakho ja Adara karavAno hoya; Ama chatAM jema phemilI DaoNkTara to emAMthI koI eka ja hoya; e ja rIte jinAjJAne zire dharatA dharmAcAryono darekano ekasarakho Adara karavA chatAM niyamita mArgadarzana mATe to koI eka dharmAcAryane mAthe rAkhavA ja joIe ke je dharmAcAryane tamArA zrIsaMghanI dareka paristhitino khyAla hoya ane jemanI pAsethI tame sahelAIthI mArgadarzana meLavI zako tema ho. jo manuSya 1-jinamaMdira, 2-jinapratimA, 3- Agama lekhana evaM 4 - sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikArUpa caturvidha saMgha kI bhakti meM svadravya botA hai, vaha isa saMsAra meM kRtArtha banA hai / - priyaMkaranRpakathA pravacana-2 saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 65 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vAta barAbara dhyAnamAM rAkhajo ke, dharmAcArya pAse tamAre mArgadarzana meLavavAnuM che ane e mujaba tamAre cAlavAnuM che. emane tamAre doravAnA nathI paNa emanAthI tamAre dorAvAnuM che. tamArI dhAraNA mujabanA abhiprAyo emanI pAsethI tamAre meLavavAnA nathI, emanA abhiprAya mujaba tamAre cAlavAno prayatna karavAno che. sabhA sarvagacchIya tIrthomAM zuM karavuM? sarvagacchIya tIrthomAM paNa sAmAnya nirNayo lAvavA mATe dharmAcArya to joIe ja. je mahattvanA muddA hoya tenA nikAlano paNa upAya joIe ke nahi ? koIpaNa gAma, tIrtha ke saMghanI bAbatamAM ame game tema prathamadarzI vAto jANIne ja abhiprAya ApI na daIe.emAM to kyAreka lAbhane badale nukasAna paNa thaI jAya. mULa vAta para Avo. zrImaMtone dharmakSetronuM sukAna kema soMpavuM tenI vAta cAlatI hatI. eka vAta e paNa dhyAnamAM rAkhavI jarUrI che ke, zrImaMtAI e puNyodayathI pragaTelo guNa che. A guNa sAthe AtmazuddhimAMthI (kSayopazamabhAvamAMthI) pragaTelA audArya vagere guNo hoya to ja A guNanI kiMmata che. jo zrImaMta hoya paNa ene saMgha ke zAsana mATe koI bhAva ja na hoya, enAmAM udAratA-namratA vagere guNo na hoya,zrImaMtAInA bhoge saMgha-zAsananI sevA karavAnA badale saMghazAsananA bhoge potAnI zrImaMtAIne jALavavA-vadhAravAno bhAva hoya, to tevA zrImaMtane AvA sthAne mUkI na zakAya. eka gAmamAM vyAkhyAnamAM pAtharavAnI jAjama phATI gaI hatI. munimajI navI kharIdI lAvyA. vyAkhyAna vakhate gAmanA AgevAna zrImate navI jAjama pAtharelI joI. tarata munimane bolAvI pUchyuM, "jAjama navI kema ?' javAba maLyo, "jUnI phATI gaI hatI, tethI navI lAvyA." zeThe pUchyuM, "kyA khAtAmAMthI ceihareNa kei pasaMtarUveNa kei biMbeNa / pUAisayA ane bujhaMti tahovaeseNa / / - velyavaMtra maThamASya, 66 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAvyA?' - "sAdhAraNa." zeThe kahyuM, "kema bhAI ! ame sAdhAraNa thaI gayA chIe ke tuM A jAjama sAdhAraNamAMthI lAvyo ? jeTalA rUpiyA thayA hoya te ApI dauM chuM ane have AvI bhUla karato nahIM. zrImaMtone dharmakSetranA AgevAna zA mATe banAvavA ? te samajyA ne ? Aje nokaronA pagAranAM dhoraNo paNa badalAyAM che. ghaNI takalIpho vadhI che. nokaronAM dabANane vaza thaIne game te rIte pagAra vadhArI de to saMsthAne kAyamI muzkelI thAya ane nokarone jarUra pUratuM na maLe to temanuM jIvana sidAya, enI asara saMghanAM kAryo upara paDe; ane jo nokaronI vRtti bagaDe to teo nabaLA rastA paNa apanAve, jethI saMghane-dharmasaMsthAne nukasAna thAya. evA samaye zrImaMta vahIvaTadAra saMsthAmAMthI bAMdhelo pagAra Ape ane vadhArAnI dravyarAzi potAnA taraphathI ApI nokaravargane khuza rAkhe. saMsthAne nukasAna na thAya e jovuM jema jarUrI che, tema sAmAnya mANasane nukasAna na thAya e jovuM paNa eTaluM ja jarUrI che. pharI eka vAta samajI lo ke vyaktigata sthAna mATenA niyamo judA che ane saMghanA vahIvaTanA niyamo judA che. emAM ghaNI vicAraNA karavI paDe. sabhA vyAje mUDI mUkI temAMthI ApIe chIe. emAM paNa have ghaNI muzkelI UbhI thaI che. vyAjanA daro jhaDapathI ghaTatA jAya che. dina pratidina takalIpha vadhavAnI che. kAyamI yojanAo karatAM saMghamAM vArSika lAgA nakkI karIne ugharAvavAmAM Ave ane temAMthI vahIvaTa karAya to A prazna saraLatAthI ukelI zakAya. evA ja koI ucita upAyo karavA paDaze, paNa vyAjanA bharose have rahI nahi zakAya. dAkhalA tarIke prabhunI aSTa prakArI pUjAnI sAmagrI mATenA bAra mAsanA lAbhanA nakarA ke caDAvA karIne Adeza apAya. bAra mahinA sudhI lAbha lenAra puNyAtmA parivAranuM nAma borDa para lakhAya to khAlI rahelA mahinAono khyAla AvatAM bAkInI vyaktio te lAbha laI zake. eka karatAM be puNyazALI lAbha kirtaneka loga maMdira ko dekha, kitaneka prazAMta rUpavAlI pratimA ko dekha, kitaneka pUjA kI viziSTatA ko dekha to kitaneka upadeza se bodha pAtA (vira, mUrti, jUnI vaMcADyAH cAra vI mahAnatA| gativrArthanA karI che paivaMlA madamAga pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 67 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ levA taiyAra thAya tyAM caDAvo bolAya.varSa pUruM thatAM pharI jUnA puNyAtmAno saMparka karAya. pharI lAbha levAnI bhAvanA puchAya. bhAvanA hoya to emane lAbha apAya, na hoya to bIjA bhAvanAvALAne lAbha apAya. sabhA bhADAnI Avaka karIe to ? emAM paNa ghaNAM jokhama che. enA kAyadA paNa vicitra banyA che, je saravALe bhADuAtanI ja tarapheNa kare che. Aje nakkI kareluM bhADuM bhAvimAM sAva sAmAnya banI jAya. ethI nibhAva thAya nahi ane bhADuAta joDe haMmezanI mAthAkUTa UbhI raheze; ane "kabajo baLavAna'nA nyAye saMghanI milakata saravALe saMghanI na rahe, evI paristhiti Aje sarjAI che. keTalAMka kArya evAM hoya ke je anivAryapaNe karavAM ja paDe, je karyA vagara chUTako ja na hoya. tenA mATe vArSika caDAvA/nakarA AdinI vyavasthA goThavavI joIe. jyAre keTalAMka kArya evAM hoya ke je na karIe to cAle, to tevAM kAryo jatAM karavAM paDe. dAkhalA tarIke prabhupUjAnI, derAsaranI sAphasaphAI, jALavaNI, rakSA vagerenI vyavasthA karavI ja paDe. jyAre vArSika sAlagIrI divase saMghajamaNa karavuM ja joIe evo Agraha na rakhAya. dAtA hoya, Avaka hoya to karAya, na hoya to na paNa karAya. badhe viveka jarUrI che. dharmakSetranA saMcAlana mATe dhanavAna kema jarUrI che, te A uparathI samajAI jaze. dhanavAne udAra banIne dharmakSetranuM saMcAlana karavAnuM che. e mATe e puNyAtmAe potAnuM khIsuM khulluM rAkhavAnuM ane badhAM kAmonA lAbha meLavavAnA che, jethI e sva-paranuM sAcuM AtmakalyANa karI zake. eka vAta khAsa kahevAnI che ke, A kALamAM 1 - devadravya ane 2- jJAnadravya, A be dravyano binajarUrI saMgraha karavo ucita jaNAto nathI. jyAM jyAM jinamaMdiro jIrNa thayAM hoya, tenA jIrNoddhAra mATe devadravya vAparI devuM joIe. jyAM jyAM navA jinamaMdironI jarUra hoya tyAM tyAM devadravyano vyaya karIne navAM bhattIe jiNavarANaM paramAe khINapejjadosANaM / AroggabohilAbhaM samAhimaraNaM ca pAveMti / / - paityavaMdana nakAmINa nA karI 68 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinamaMdironuM nirmANa karI levuM joIe. eka vAta dhyAnamAM rahe ke, paheluM mahattva jIrNoddhArane ApavuM ane tyAra pachI AvazyakatA hoya tyAM navA jinamaMdiranA nirmANamAM vAparavuM, ane jJAnadravya ApaNA prAcIna AgamAdi graMthone tADapatra ke TakAu kAgaLa para lakhAvavAmAM vApI devuM joIe. te ja rIte abhyAsa vagere mATe jarUrI ane zuddha karIne pragaTa karAtA prAcIna graMthonA prakAzanamAM teno upayoga karI levo joIe. e uparAMta pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone bhaNAvatA ajaina paMDitonA pagAramAM ke jJAnabhaMDAro sthApavAmAM ane jJAnabhaMDAro mATe jarUrI graMtho vasAvavAmAM vA52I devuM joIe. jo Ama nahi thAya to devadravyano vyAvahArika kAryo mATe ane jJAnadravyano vyAvahArika keLavaNImAM upayoga karavAnI vRttivALo varga ubho thaI rahyo che. evo varga jo vahIvaTI kSetramAM dAkhala thaI gayo ke evA varganuM nabaLA vahIvaTadAro upara dabANa vadhI gayuM, to A badhuM dravya evA kAryomAM vaparAI javAnI Apatti Avaze. to bIjI tarapha sa2kA2I DoLo paNa dharmAdA dravya upara maMDAyelo che, e game tyAre ene haDapa karI jaze. sabhA : saMsthA, saMsthAnA paisAmAMthI caDAvo bolI zake ke nahi ? na bolI zakAya. Aje AvI garabaDo zarU thaI gaI che, te huM jANuM chuM. AjanA keTalAka TrasTIo koIka sthAne kAryakramamAM jAya, tyAM thatA prAsaMgika caDAvA ke TIpamAM potAnA mobhA mujaba je kAMI lakhAvavuM ke bolavuM paDe te lakhAvI de ane enI cUkavaNI saMsthAnI te te khAtAnI 2kamamAMthI kare. potAnuM nAma UbhuM rahe chatAM potAne jarAya ghasAro veThavo na paDe, mATe AvI badhI nabaLI rItarasamo apanAvAtI hoya che, je jarAya yogya nathI. AvI badhI garabaDo ka2vA mATe ja evA vahIvaTadAro potAnA hastakanI saMsthAnA paisA rAkhI mUkatA hoya che ane jarUra hovA chatAM bIje mokalatA nathI. jIvadayAmAM cAre bAju jarUra hovA chatAM paNa na vApare, ane pote kyAMka jAya rAga-dveSa ko khatama karanevAle jinezvaroM kI zreSTha bhakti se Arogya (mokSa), bodhilAbha evaM samAdhimaraNa prApta kiyA nAtA hai / caityavaMdana mahAbhASya pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 69 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to saMsthAnA nAme TIpamAM lakhAve, A kAma sAruM nathI. ghaNA to "A badho rUpiyI amArA taDAno-paMcano-mahAjanano-saMghano che, te amArI pAse ja rahevA joIe' evo Agraha rAkhe che. bIjA taDA-paMca-mahAjana ke saMghane ApavAnI vAta ja nahi; A mAnasikatA paNa moTuM pApa baMdhAve che. vahIvaTadArone AvI vyavahAra karavAno koI adhikAra nathI. je saMsthAmAM AvA vahIvaTadAro hoya te saMsthA hastakanA vahIvaTamAM zrAvake caDAvo bolavo nahIM ke koI lAbha levo nahi evuM kahevuM paDe evA divaso AvI lAgyA che. sabhA: zarata karIne sAdhu comAsu karavA Ave to e rIte comAsu karAvavuM ke nahIM ? zAnI zarata ? sabhA : "comAsAmAM je Avaka thAya tenA ATalA TakA amane ApavA' evI zarata. sAdhu AvI zarata kare ja zA mATe ? paisAthI je kAmo karavAnAM hoya, evAM to koI kAma sAdhue karavAnAM ja nathI, to sAdhune paisAnI jarUra ja kyAM rahI ke te evI zarata kare ? sabhAH emanA hastaka koI projekTo cAlatA hoya tene mATe kare ne ? sAdhue evA koI projekTo karavAnA ja nathI. je vastu sAdhue na karavAnI hoya temAM tamArAthI protsAhana zI rIte apAya ? sabhA na ApIe to e comAsu karavA na Ave to amAre zuM karavuM? je evI zarato na kare temane lAvavA, paNa e tamane nahi pAlave; kAraNa ke, ghaNI jagyAe paristhiti evI che ke vahIvaTadAro game tevo vahIvaTa karatA hoya emAM je DakhalagIrI na kare evA jasAdhu ene joIe. potAnI AvakamAMthI 30 thI 50 TakA ApIne paNa potAnA Apakhuda vahIvaTamAM kyAMya hastakSepa na kare ane jiNabhavaNakaraNavihI, suddhA bhUmi dalaM ca ktttthaaii| bhiyagANatisaMdhANaM sAsayavuDDi ya jayaNA ya / / - nadi pravA2A. 70 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mote potAnI khurazI sAcavI zake evA sAdhuo ene vadhAre mAphaka Ave che. A praznanI eka bIjI paNa bAju che ke keTalAka vahIvaTadArone to mAtra paiso bhego karavAmAM ane e paisAnA jore potAno svArtha sAdhavAmAM ja rasa hoya che. ethI enA hastakanA vahIvaTamAMthI eka rUpiyo paNa ene vAparavAnI IcchA hotI nathI. ene sAdhunI paNa jarUra eTalA ja pUratI hoya che ke enA vahIvaTa mATe rUpiyA bhegA karI Ape che evA sAdhunA prabhAve rUpiyA bhegA thayA kare. AvA vahIvaTadArone to sAdhue kahevuM paDe ke bhegA karelA rUpiyA yogya jagyAe vAparI do. chevaTe amArI nizrAmAM je rUpiyA bhegA thAya tene to tatkALa yogya jagyAe vAparI ja nAkhavA paDaze. jo tamane e maMjura hoya to ame comAsu AvIe. hA ! amAre koI kAma nathI, amArA taraphathI koI sthaLa mATenuM dabANa nathI, paraMtu zAstrIya maryAdA anusAra jyAM jarUra hoya tyAM tatkALa paiso vAparavAno hoya to AvIe, to AvI zaratamAM vAMdho nathI. tame game tyAM dravya veDaphI do ema huM nathI kaheto, paNa je Avaka thaI te vidhavidha tIrtho, gAmomAM jAte jaI tapAsa karIne e rakama tamAre vAparavI joIe. agara to te te tIrthone, gAmone tamAre jANa karavI joIe ke amArI pAse ATalI ATalI Avaka thaI che, tamAre tyAM koI kArya hoya to jaNAvazo; jethI ame lAbha laI zakIe. sabhA nUtana maMdira banAvI zakAya ke nahi ? na ja banAvI zakAya evuM nathI. paraMtu rAjamArga to evo che ke, nUtana jinamaMdira vyaktie ke saMghe potAnA vyaktigata dhanathI banAvavAnuM che; paraMtu jyAre e zakya na hoya ane ArAdhanA mATe jinamaMdiranI jarUra hoya to vartamAnanI viSama paristhitimAM devadravya game tyAM veDaphAI na jAya, te mATe 'deva mATenuM dravya devanA kAryamAM ja vaparAya' - evA hetuthI nUtana jinamaMdiranA jinamaMdira nirmANa kI vidhi meM1-zuddha bhUmi, 2- iMTa, lakaDA-pASANa Adi sAmagrI kI zuddhi, 3 - zilpI, nokara varga Adi ko na ThaganA, 4 - khuda ke bhAvoM kI vRddhi evaM 5 - yatanA (jIvadayA kA bhAva) itanI cIne gAvA pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 71 , Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirmANamAM devadravya ApavuM ja joIe. paNa jyAM binajarUrI rIte sAdhuo dvArA maTho UbhA karAI rahyA hoya tyAM ApavAnI jarUra nathI. A kAma sAdhunuM che ja nahi. Ama chatAM mAre kahevuM che ke, ekalA sAdhupakSe ja doSa che tevuM paNa nathI. emAM nAmanA, kIrti, sattAnA bhUkhyA, gRhastho paNa eTalA ja javAbadAra che. ghaNA zrAvako saMghonI devadravya AdinI mUDI A rIte dabAvI beThA che, evA loko pAsethI takasAdhu sAdhuo avasara joIne potAne joItuM dravya kaDhAvavA mAge che. jyAM sAdhuo paNa mArga bhUlyA hoya ane vahIvaTadAro paNa mArga bhUlyA hoya tyAM kahevuM zuM ? vahIvaTadAro khoTI rIte paisA dabAvIne besI gayA hoya, temanI pAsethI paisA kaDhAvavA ane yogya jagyAe yogya rIte vaparAvavA e khoTuM nathI; paNa sAdhue pote AvA projekTo ka2vA ane e mATe paisA kaDhAvavA e jarUra khoTuM che. savAre A aMge vAta karI gayo chuM, chatAM keTalAka navA bhAIo AvyA che, mATe AvA prazna UThe che. have pharI guNonI vAta upara AvIe. tame koIka dhArmika saMsthAnA pramukha, upapramukha, maMtrI, menejiMga TrasTI, khajAnacI ke sekreTarI cho, e aMgenI javAbadArI nibhAvo cho, enI vAtano mane AnaMda che; paNa e padanI javAbadArI-jokhamadArI kaI che, te tame samajo ane ene barAbara nibhAvo to temAM ja tamAruM kalyANa che. jo tame ene na samajo ke na nibhAvo to tamAruM akalyANa nizcita che, mATe A badhI vAto tamane samajAvI rahyo chuM. 3 - nuo - yukta, sanmAnayogya : 3 - yuktaH - rAjasatkArAdiyogyaH / pratyanIkAdinA'paribhUtaH / iti yAvat yukta H pratiSThita. rAjA taraphathI mAna-sanmAna vagerene yogya hoya, jethI karIne virodhIo koIpaNa kAmamAM jeno sAmano karavAnI hiMmata karI na zake, tyAM sudhInI lAyakAta dharAvanAra. 72 jiNamaMdira bhUmie dasagaM AsAyaNANaM vajjeha / jiNadavvabhakkhaNe rakkhaNe ya dose guNe muNaha / / darzanazuddhi prakaraNa jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanmAnayogya-bahumAnya : dharmakSetrano saMcAlaka mAnanI apekSA na rAkhe paNa eno svabhAva, vyavahAra ja evo hoya ke loko tene sahaja mAna Ape, enI vAtane mAnya rAkhe. eno vinaya, sadAcAra ane vyavahAra evo hoya ke loko enI vAta mAnyA vinA rahe nahi, ene sanmAna ApyA vinA rahe nahIM. e koI paNa sArI vAta mUke ke tarata ja loko ene svIkArI ja le. zrIdharmaratna prakaraNa graMthamAM zrI zAMtisUrijI mahArAje 'lokapriyatA' nAmano guNa batAvyo che. dharma karavA mATe e eka jarUrI guNa kahyo che. jenAmAM cha guNo hoya te lokapriya banI zake che. A lokaviruddha pravRttino tyAga-1, paraloka viruddha pravRttino tyAga-2, ubhayalokaviruddha pravRttino tyAga-3, vinaya samRddha-4, zIla samRddha-pa ane dAna samRddha-6, jenAmAM A cha guNo hoya te sahaja rIte lokapriya banI zake. emAMthI A loka, paraloka ane ubhayaloka viruddha pravRttino tyAga - ema traNa guNonuM svarUpa pahelA guNanA avasare vicAryuM che. eTale pharI rIpITa nathI karato. jenAmAM A traNeya prakAranI lokaviruddha pravRttio na hoya, ane AgaLa vadhIne cothA naMbare vinayasamRddha : jIvana vinayaguNathI samRddha hovuM joIe - 4, pAMcamA naMbare zIlasamRddha : jIvana sadAcArothI maghamaghatuM banela joIe sadAcArI hovo joIe - 5 ane chaThThA naMbare dAnasamRddha : dAnavIra-udAra hovo joIe - 6. A cha guNo hoya te lokapriya banI zake; na hoya te lokapriya banato nathI. TrasTI bananAra AtmAmAM A cha guNa avazya hovA joIe, e koIpaNa prastAva mUke ke sahaja loko svIkArI le. AnA uparathI tamAre e samajavuM jarUrI che ke, TrasTI, vahIvaTadAra, saMcAlaka bananAre A trIjA yukta guNane meLavavA, A lokamAM aprIti kare, ahita kare tevA niMdA vagere dUSaNothI jIvanane mukta rAkhavAnuM che - 1, paralokamAM ahita kare tevA karmAdAnanA dhaMdhA vagerethI dU22hevAnuM che - 2,ane A lokaane paralokanebagADe tevAM sAteya vyasano paikInA eka eka vyasanane jIvanathI dU2 2AkhavAnuM che - 3. jainamaMdira kI bhUmi meM dasa AzAtanAe~ tyAgeM tathA devadravya ke bhakSaNa ke doSa evaM rakSaNa ke lAbha jAneM / darzanazuddhi prakaraNa pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 73 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLI teNe mAna-kaSAyathI mukta rahIne vinIta banavAnuM che. mAna vagere kaSAyathI jAtane e rIte mukta karavAnI che ke jethI vinaya sahaja bane ane jIvananA pratyeka vyavahAramAM namratAnAM sahajapaNe darzana thAya, evuM jIvana banAvavAnuM che - 4. tathA Asakti vagerethI e hade mukta banavAnuM che, jethI jIvana sadAcArathI sahajapaNe ja bharyuM bharyuM banI jAya - 5. ane udAratA guNane evo AtmasAt karavAno che ke, sahajapaNe dAnanI pravRtti thayA ja kare - 7. pahelA viruddhAdi tyAga e traNa doSa TaLe eTale aprItinuM kAraNa na rahe ane chellA vinayAdi samRddha e traNa guNa pragaTe eTale darekane sahajapaNe ja sadbhAva Ubho thAya. AvuM bane to vahIvaTakartA saune mATe svIkArya, AdaraNIya, mAnya, sanmAnya banI jAya. A trIjo guNa eTalA mATe jarUrI che ke, Avo vahIvaTadAra zrIsaMgha ane zAsananA hita mATe je paNa kArya hAthamAM le, temAM tene badhAno sAtha-sahakAra sahelAIthI maLI rahe. koI enI sAme na Ubho rahe, badhA ja enI sAthe joDAIne zAsanasevA-bhaktinAM, rakSAnAM kAryone pAra pADe. zAsana ane saMghanAM kAryono eTalo lAMbo vyApa hoya che ke kyAre konI jarUra paDe te kAMI kahevAya nahIM. AvA samaye saMgha-saMcAlaka lokamAnya, lokapriya hoya to dareka kAryo sahelAIthI pAra paDe. saMghanA hita mATe je keTalAka nirNayo karavAnA hoya enI badhI vigato badhAne kahevAya tevI na hoya, chatAM badhAMnI saMmati anivArya hoya, to te AvA vahIvaTadAra saunI saMmati meLavI zake. bhAvanagarano eka prasaMga kahuM mArA paramatAraka gurudevazrIjIne dIkSAnAM prAraMbhika varSomAM potAnA vaDIla gurudevo sAthe bhAvanagara rahevAnuM thayuM. saMghanI miTiMga cAlatI hatI. loko paraspara evI bolAcAlImAM caDyA hatA ke vAtAvaraNa ekadama garamAgarama jaNAtuM hatuM. lAgatuM hatuM ke game tyAre maggANusArI pAyaM, samma-viTThI taheva annu-virii| ee 'higAriNo iha visesao dhammasatthaMmi / / - vyastatA 74 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArAmArI zarU thaI jaze. eTalAmAM saMghanA AgevAna AvyA. jevo emano praveza thayo ke tarata ja zAMti sthapAI gaI. emaNe saMghanAM kAryonI vAta rajU karI. bIjA AgevAne prastAvane anumodana ApyuM. AmaNe pUchyuM, "saMghajano ! bolo A aMge tamAre kAMI kahevuM che ?" "nA, sAheba.' badhAe jinazAsananI jaya bolAvI ane TharAva pasAra thaI gayo. saMghanAM kAmo A rIte thAya. badhAne pUchIne nirNaya karavA javAya to kAmo kyAreya pUrAM na thAya. badhAmAM samajavAnI ne pacAvavAnI trevaDa hotI nathI. tamArA gharamAM eka zAka banAvavAnuM hoya to paNa badhAne pUchavA UbhA nathI rahetA. AjanI lokazAhImAM ajJAna, aNaghaDa ane binaanubhavI mANasonA anubhavonA AdhAre pUrA rASTra cAlavAnuM AvyuM. ajJAnInA anubhave jJAnIoe cAlavuM ? ke jJAnIonA anubhave ajJAnIoe ? ApaNe tyAM Ilekzana (cUMTaNI) na hatuM, paNa silekzana (pasaMdagI) hatuM. sArA mANaso silekTa-pasaMda karAtA. gItArtha gurubhagavaMtonuM mArgadarzana levAtuM. eka vAta dhyAnamAM rahe ke, lokapriya banavAnI mahenata nathI karavAnI, paNa jIvana evuM doSamukta ane guNasamRddha banAvavAnuM che ke, jethI sahajapaNe lokapriya banI javAya. je koI jIva jIvanane doSamukta banAvIne guNasamRddha banAve che te sahajapaNe lokapriya bane che, ene lokapriya banavAnI khevanA nathI hotI; ane je lokapriya banavA mahenata kare che, te moTe bhAge mAyAcAra-daMbhanuM sevana kare che, tenuM jIvana guNamukta ane doSayukta bane che. 4- suno - kuLavAna - uttama kuLamAM utpanna thayela 4 - kulaja : prazasyakulajAto'nindyakulajAto vA / anyathAvidhena hi vihitaM tatrAtyantaM lokAdeyaM syAditi / kulInaH uttama kuLamAM janmelo hovo joIe. tevA viziSTa uttama kuLamAM ka 1- mArgAnusArI, 2 - samyagdRSTi aura 3 - aNuvratadhArI; ye tIna dharmadravya ke vahIvaTa hetu prAyaH vizeSa adhikArI haiM, aisA dharmazAstroM meM kahA gayA hai| - dravyasaptatikA pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 75 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpanna na thayo hoya to paNa niMghakuLamAM utpanna thayelo na hovo joIe; kAraNa ke, nighakuLamAM utpanna thayela jIve kareluM kArya lokamAM Adeya banatuM nathI. vahIvaTa karanAra puNyAtmA uttama kuLa ane uttama jAtimAM utpanna thayelo hovo joIe. pitAnA vaMzane kuLa kahevAya ane mAtAnA vaMzane jAti kahevAya. kuLavAna kyAreya javAbadArIne, kAryabhArane mAthethI khabhe na kare ane jAtivAna kyAreya anucita kArya na kare. jenuM kuLa uttama hoya te kSamatAvAna hoya. e hAthamAM lIdheluM kAma pAra pADIne ja rahe. enA khabhe je paNa kAryano bhAra mukAyo hoya ene e sAMgopAMga pAra pamADIne rahe. ene koIno sAtha-sahakAra maLe ke na maLe, paNa ekavAra je kArya teNe mAthe lIdhuM tene pAra pADavAno ja prayatna kare. zrIjainazAsana ane zrIsaMghamAM aneka javAbadArIpUrNa kAryo UbhAM thayA ja karatAM hoya che. te paikInAM anivArya kAryo samayasara ane ucita rIte thAya to ja A zAsana jhAkajhamALa rahe ane zrIsaMgha dhabakato rahe. jo te mujaba na thAya to zAsananI zobhA jhAMkhI paDe ane zrIsaMgha sidAvA lAge. A paristhitimAM saMgha saMcAlakanI ghaNI moTI javAbadArI rahe che, jene eNe yogya rIte nibhAvavI ane pAra pADavI jarUrI hoya che. A kArya uttama kuLamAM janmelA mATe pAra pADavuM sahaja bane che. mATe saMghasaMcAlaka mATe kuLavAna hovuM bahu ja jarUrI che. jainazAsananI javAbadArI je khabhA upara UMcakavAnI che, te khabhA majabUta ja joIe. "koI AvyuM nathI, huM ekalo zuM karuM ?' AvA nabaLA-khedakArI veNa je kuLavAna hoya te kyAreya na bole. ekalahAthe badhA kAma pAra pADI de. jenI jAti uttama hoya te lajjA Adi guNovALo hoya. e akAryamAM kyAreya pravRtta na thAya. kuLanI sAthe jAti samajI ja levAnI. jAtivAna vRSabha, jema potAnA mAthe mukAyela bhArane vahana karIne ja rahe, e kyAreya besI paNa na paDe ane kyAreya e bhArane phaMgoLI paNa na de, evuM ja ahIM hovuM joIe. gadheDAnI hAlata bahu judI hoya che. enA mAthe thoDo vadhAre bhAra Ave to e taM nANaM taM ca vitrANaM, taM kalAsu a kosalaM / sA buddhI porisaM taM ca deva-kajjeNa jaM vaye tti / / -zrAdhAdanakRtya 76 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ besI paDe ane thoDo ocho bhAra hoya to UMcakIne pheMkI paNa che. je jIvo uttama kuLanA na hoya emanAmAM AvuM banatuM ghaNIvAra jovA maLe ke e koI bhAra levA ja taiyAra na hoya; chatAM koI enA upara parANe mUke to kAM to e ene phaMgoLI de athavA adhavacce ja kahe ke, have tamAre je karavuM hoya te karo, mArAthI kAMI nahIM thAya, agara to kAmane bagADI mUke. A kSetramAM jo AvuM thAya to zrIsaMgha ane zAsanane pArAvAra nukasAna thAya. AvuM na thAya mATe vahIvaTadAra, mATe zrIsaMghasaMcAlaka mATe kulIna-kuLavAna hovuM e jarUrI che. 5 - adhuro - azudra - udAra, akrUra : 5 - akSudro-akRpaNaH / kRpaNo hyaucityena dravyavyayakaraNAzaktatvAna tatsAdhanAya zAsanaprabhAvanAya cAlam / athavA akSudro-akrUraH / krUreNa hi paropatApitvAjanadveSyeNa kRtaM tadAyatanaM tanmatsareNa janadveSyaM syAditi / akSaka azudra eTale kRpaNatArahita. kRpaNa jIva ucita dravyavyaya na karI zakavAthI kArya kare nahi ane kare to paNa zAsanaprabhAvanA na karI zake athavA azudra eTale krUratArahita. krUra jIva bIjAne saMtApa pedA karanAro hovAthI loko tenA pratye dveSavALA banI jAya. AthI tenA karelA maMdirAdi nirmANanA kArya upara paNa dveSa kare. azudra guNane samajavA mATe kSudratA doSane samajavo jarUrI che. sAmAnya rIte sudrano artha tuccha-agaMbhIra evo thato hoya che. jyAre ahIM prastuta viSayamAM sudrano artha anudAra athavA krUra evo karyo che. jenAmAM udAratA na hoya te zudra kahevAya. eTale je udAra hoya tene azudra kahevAya. e ja rIte jenAmAM krUratA hoya te kSudra kahevAya ane jenAmAM krUratA na hoya te azudra kahevAya. vahI jJAna hai, vahI vijJAna hai, vahI kalAoM meM kuzalatA hai, buddhi aura puruSArtha bhI vahI hai, jisakA upayoga bhagavAna ke kArya meM hotA hai| - zrAddhadinakRtya pravacana-2 saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 77 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmakSetranA saMcAlana mATe udAratA guNa bahu ja jarUrI che. e vinA hAthamAM lIdheluM kArya te pAra pADI zake nahi ane pAra pADelA kAryane prabhAvaka paNa banAvI zake nahi. udAratA vagarano vahIvaTadAra potAnA dhanalobhanA kAraNe saMgha ke zAsananA koIpaNa kAmamAM potAnA upara bhAra na AvI jAya, pote kyAMya ghasAvuM na paDe tenI satata kALajI rAkhe. jo ene ema lAge ke saMghanuM koI kArya karatAM potAnA upara eno bhAra Avaze ke potAne eno ghasAro veThavo paDaze, to te e saMghanuM kArya karavAnuM na thAya evo prayatna kare; e kArya karavuM ja paDe tevuM hoya to pote na karavuM paDe ane bIjAne mAthe Ave evo prayatna kare. pote karavuM ja paDe to eno ghasAro ke kharca saMghanI saMsthA upara nAMkhe, javA-AvavAnuM gADI-bhADuM, 2hevA-Uta2vAno kharca paNa saMghanI saMsthA upara nAMkhe ane kAma evuM kare ke emAM koI bhalIvAra na Ave. eTalA mATe kahyuM ke vahIvaTadAra azudra, udAra hovo joIe, jethI jyAM jarUra paDe tyAM udAratApUrvaka e dhanavyaya karIne saMghanAM dareka kAryone sArI rIte pAra paNa pADI zake ane e kAryone prabhAvaka paNa banAvI zake. e ja rIte vahIvaTa karanAra akrUra-dayALu hovo joIe. eno svabhAva ja evo hoya ke, enA koIpaNa vyavahArathI koIne saMtApa na thAya, jethI koIne enA upara dveSa na thAya. Avo vahIvaTadAra dareka pAsethI sArI rIte kAma karAvI zake. vahIvaTadAra svabhAve krUra-nirdaya hoya to enI nabaLI asara dharmakArya upara thAya. eNe kareluM sAruM kAma paNa anAdaraNIya banI jAya che. e ja rIte kSudrano artha tuccha, halako, kazuM sahana na karI zake, kAMI paNa pacAvI na zake tevo thAya che, jyAre akSudrano artha atuccha, mahAna AzayavALo, badhuM ja sahI le ane badhuM ja pacAvI zake tevo thAya che; e u52thI dharmakSetranuM saMcAlana ka2nA2 mahAna AzayavALo, Tharela, sahanazIla ane gaMbhIra joIe. 7. No mAyA No piyA, No bhajjA Na sarIraM Neva bAMdhavA / picchae tattha ThANaMmi jattha atthaM tu picchae / zrAddhada jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAvA akSudratA guNane varelo vahIvaTadAra potAnI mahattA karatAM kAryanI ahatAne mukhya kare. mane pUchyuM nahi ? mane bolAvyo nahi ?" - evI vRtti na hoya. dasa TrasTI hoya, nava TrasTIo bhegA thaI koI sArI vAta nakkI kare tyAre ADe Ave. kAma thavA na de. potAno ahaM ke IrSA vacce lAve ane kAmane bagADe, e kSudratA che. azudra vyakti to koIno nAno ke moTo aparAdha thayo hoya to paNa gaLI khAya. mithI tene apanAvI le. "mArA mATe e AvuM nabaLuM kema bolyo ? have tenI sAthe koI saMbaMdha nahi' - AvI koI vRtti enAmAM na hoya. vyaktigata mAnAkAMkSA jatI karavAnI jenAmAM vRtti hoya te ja dharmakSetranA saMcAlanane sArI rIte karI zake che. A guNane keLavyA vinA je loko TrasTI banI gayA hoya che ane A guNa hovA jarUrI che, evuM paNa jene nathI lAgatuM evA zudra loko vAte vAte saMghamAM kajiyo ubho karIne zrIsaMghanAM-zAsananAM kAmomAM avarodha Ubho kare che, jenA pariNAme zrIsaMghanAM keTalAMya karavA yogya kAryo aTakI paDe che, zrIsaMghanI pragati rUMdhAya che, Arthika rIte paNa zrIsaMghane ghaNuM badhuM sahana karavuM paDe che. mudra svabhAvanA vahIvaTadAro nAnA-moTAno viveka paNa jALavI zakatA nathI. gurubhagavaMto sAthe vinaya-vivekanI maryAdAno bhaMga karatAM paNa emane vAra lAgatI nathI. potAnA ahaM khAtara zrIsaMghanA moTAmAM moTA kAmane paNa toDI pADIne pArAvAra pApa bAMdhe che. 7 - viki - dhRti-dhIratAnA baLavALoH 6 - dhRtibalikaH - cittasamAdhAnalakSaNasAmarthyayuktaH / dhRtibalavihIno hi dravyavyaye pazcAttApAna puNyabhAjanaM bhavati / gheryabaLayukta eTale dhIrajarUpa baLathI yukta, arthAt cittanI samAdhirUpa jisa sthAna meM AdamI paisA (dhana) dekhatA hai, vahA~ mAtA, pitA, patnI, zarIra evaM bhAIoM kA saMbaMdha dekhane khaDA nahIM rahatA / arthAt dhana se durbuddhi paidA hotI hai / - zrAddhadinakRtya pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNabhava ane kartavya 79 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baLathI yukta. Avo jIva dhAryA karatAM adhika dhanavyaya thaI jAya to paNa pazcAttApa na kare. AnAthI viparIta jIva dhAryA karatAM adhika dhanavyaya thaI jAya to pazcAttApa kare. pariNAme je puNya-lAbha maLavo joIe te na maLe. je dhIrajavALo hoya tene vairyavAna kahevAya che. hAthamAM lIdhelA koIpaNa kAryane pAra pADavA mATe A guNa anivArya bane che. lIdheluM kArya pUrNa karavAmAM aneka prazno UbhA thAya che, aneka prakAranA avarodha paNa Ave che. keTalIkavAra dhAryA karatAM dhanavyaya ane anya zaktiono paNa vyaya vadhu pramANamAM karavo paDe che ke thaI jAya che, tyAre dhRtibaLavALAne manamAM saMkleza na thAya. e potAnA manane cokkasa vicAro, dRSTikoNathI samajAvI zake ane prasannatApUrvaka kAmane pAra pADI zake. ene kyAreya meM Ama kema karyuM ? ATaluM kema khacyuM? evo pazcAttApa na thAya, jethI te karelA sukRtane dhoI nAMkhato nathI. dareka kAryo sarakhAM nathI hotAM, eTale kAma hAthamAM lIdhA pachI e cokkasa samaye ane cokkasa rIte pUrAM thAya ja evuM nathI hotuM. keTalAMka kAmomAM to aneka avarodha paNa Ave ane ghaNI takalIpho veThyA pachI ghaNA lAMbA samaye paNa pUrAM thAya. AvI paristhitimAM jo dhIraja na hoya to AdarelA kAmane adhavacce ja mUkI devAnuM thAya. jarAka dhAryA mujaba na thayuM, koI vacce AvyuM, koIe niMdATIkA karI ke dhAryA karatAM kAma bhAre nIkaLyuM to dhIraja vagarano e kAmane adhavacce paDatuM mUkIne zrIsaMghane, zAsanane pArAvAra nukasAna pahoMcADe che; jyAre je kAma hAthamAM lIdhAM te badhAM tarata pUrAM thAya tema to na ja bane, e mATe dhairyadhIraja joIe. kAma karatAM bane ke koI karanAra mATe nabaLuM paNa bole, gALoya Ape.evI paristhitimAM dhIrajavALI vyakti koInI sArI-sAcI vAta hoya to svIkArI le ane kharAba-khoTI vAta hoya to upekSA kare paNa kAmane nukasAna na thavA de. paramAtmAnI AjJA pramANe kArya thatuM hoya te barAbara cAlu rAkhe. A badhuM dhIraja hoya to ja banI zake. vAtavAtamAM adhIro banI jAya, e savvatthAmeNa tahiM saMgheNa hoi lagiyavvaM / sacaritta-acarittINa ya savvesi hoi kajjaM tu / / - Avazyaka sUtra tamAM karo 80 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAbadArInA sthAne na TakI zake. hAthamAM lIdhela kAma adhavacce mUkI devAnuM nathI, ene pUruM karavAnuM che. je vyakti aMdarathI Tharela hoya te ja dhairyavAna banI zake. dIrdhadarzitA, pariNAma para dRSTi hoya to dhIraja pragaTI zake. dareka vastune phaLavAmAM kALa joIe. "akALe AMbA pAkatA nathI ane dhIrajanAM phaLa mIThAM kahevAya che, te A saMdarbhamAM upayogI bane tema che. jyAre koI mahattvanA nirNayo levAnA hoya tyAre dhIrajavALI vyakti dareka vyaktinAM maMtavyone sArI rIte sAMbhaLI zake che, bhale e maMtavyo potAnA vicArothI viruddha dizAmAM hoya. A rIte dhIraja dharIne sAmAnAM maMtavyone sAMbhaLanArane keTalIkavAra vicAravAnI ghaNI ja navI dizA paNa maLatI hoya che, jenA pariNAme sArA nirNayo laI zakAya che. utAvaLamAM khoTA nirNayo letAM bacAya che jyAre badhAne sAMbhaLIne saMtoSa paNa ApI zakAya che. ane e rIte paNa badhAno sAtha-sahakAra meLavIne dharmanAM kAryone sArI rIte pAra pADI zakAya che. utAvaLamAM khoTA nirNayo thatA nathI ane ene kAraNe zrIsaMgha-zAsanane nukasAna thatuM paNa aTake che. parasparano vinaya-viveka paNa sacavAya. AvA aneka dRSTikoNathI vicArazo to tamane khyAla Avaze ke pairya hoya to keTalA phAyadA thAya ane na hoya to keTalAM nukasAna thAya. jenI pAse dhRti-dhIratAnuM baLa hoya te A rIte game teTalo Arthika ghasAro veThavo paDe to paNa te veThIne kArya pAra pADI zake che. je paNa sahana karavuM paDe te karIne paNa kAryane pAra pADI zake che. e lAMbA samaya sudhI pariNAmanI rAha joIne kAryane pariNAma sudhI pahoMcADI paNa zake che. A badhAM kAraNosara dhRtilAbha jarUrI che, kAraNa ke, dareka paristhitimAM potAnA manane suyogya vaLAMka ApIne svastha rAkhavAnuM ene mATe sahaja hoya che. mATe ja dravyasaptatikAmAM lakhyuM ke - 'dhRtibalikaH - cittasamAdhAnalakSaNasAmarthyayuk / ' kAkA karI (zAsana kI rakSA ke kArya meM) sAdhu (cAritradhArI) evaM zrAvaka (acAritrI) tathA samasta saMgha ko laga jAnA cAhie / kyoMki yaha sabhI kA kartavya hai / - Avazyaka sUtra jika, pravacana-2 saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 81 Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A uparAMta anya baLo paNa jo vahIvaTadAra pAse hoya to te zrIsaMgha, zAsanane vadhAre lAbha karI zake che. sabhA : bIjAM kayAM baLa hoya to vadhAre lAbha thAya ? baLa aneka prakAranAM hoya che. manobaLa, vacanabaLa, kAyabaLa, buddhibaLa : zrIsaMgha ane zAsananA kArya mATe dareka prakAranA baLanI jarUra paDe che. je vyaktimAM A badhAM ja baLa hoya te zrIsaMgha ane zAsananI bahu ja sArI sevA karI zake. jenAmAM badhA ja prakAranAM baLa na hoya paNa koI eka be prakAranuM baLa hoya to paNa te teTalA pramANamAM to zrIsaMgha-zAsananI suMdara sevA karI zake. baLahIna mANasa ke jenI pAse koI paNa prakAranuM baLa na hoya te to A kSetramAM AvIne paNa bhArabhUta bane che. sabhA: manobaLa ane buddhibaLamAM zuM pharaka ? game te viSayamAM game teTalo lAMbo samaya vicAravAnuM hoya to paNa na thAke ane vicArI zake te manobaLane AbhArI che. jyAre aTapaTA praznomAM aTavAyA vagara emAMthI paNa barAbara rasto kADhI zake e buddhibaLane AbhArI che. zrIsaMgha-zAsananA kAryane pAra pADavA koIne paNa saMmata karavo hoya to te buddhibaLathI thaI zake che. sabhA saMgha saMcAlana mATe IndriyonuM baLa joIe ke nahi ? jarUra joIe. eno samAveza thAyabaLamAM karyo che. zrIsaMgha ane zAsananAM keTalAMka evAM paNa kAryo hoya che ke jemAM AMkhonuM teja bahu ja jarUra paDe, to keTalAMka evAM paNa kAma hoya che ke jemAM zravaNazaktinI bahu ja jarUra paDe. A badhAno sAra e che ke jeTaluM baLa vadhAre eTalI zrIsaMgha-zAsananI sevA vadhu sArI rIte thaI zake. TUMkamAM kaho to manabaLa, vacanabaLa, kAyabaLa, buddhibaLa, IndriyonuM baLa ceiyadavvaviNAse isighAe pavayaNassa uDDAhe / saMjaicautthabhaMge, mUlaggI bohilAbhassa / / - saMbodha prakaraNa 82 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vagere badhuM ja barAbara joIe. vANInuM baLa paNa joIe ane vicAravAnI kSamatA paNa joIe. enA zarIranuM baMdhAraNa evuM khaDatala joIe ke zAsananA kAma mATe kyAMya doDAdoDa karavI paDe to majethI karI zake, emAM e jarAya thAke nahi. huM to mArI A/c rUmamAM bharAI rahIza, khurazI upara besI rahIza, mArAthI AghA-pAchA nahi thavAya, tame phIlDavarka karI Avajo, ema kahyuM kAma na thAya. svayaM emAM bhAga laIne pAra pADanAro joIe . hA, ema bane ke saMghamAM koI vyakti bauddhika rIte sakSama dekhAya, bhale zarIra kAma karatuM na hoya to e potAnI buddhino upayoga kare, 'huM doDI zakato nathI, paNa mArA joguM koI paNa kAma hoya to sukhe jaNAvajo' - ema te kahI rAkhe ane saMcAlako teno paNa upayoga kare. koInI pAse viziSTa kakSAnuM buddhibaLa na hoya paNa zarIrano majabUta hoya to e kahe ke, ApaNane plAniMgamAM bahu samaja na paDe, e tame karo paNa mane doDavAnuM kAma batAvo. huM e jarUra karIza, to tene tenA yogya doDAdoDInuM kArya apAya. A badhuM vicAratAM ApaNane e vAta spaSTarUpe samajAvI joIe ke, vahIvaTadAramAM anya guNonI jema dhIratAnuM baLa hovuM anivArya che ane bIjAM paNa baLo jo enI pAse hoya to te vadhAre lAbha karI zake. 7 - maDyuM - matimAna-buddhimAna : 7 - matimAn - buddhiyuktaH / mativihIno hyanupAyapravRttena dRSTAdRSTaphalabhAgbhavati / buddhizALI : buddhirahita jIva ayogya pravRtti karanAro hovAthI A loka ane paralokanuM phaLa meLavI zakato nathI. AthI ahIM 'buddhizALI' ema kahyuM che. saMghasaMcAlakano sAtamo guNa matimAna che. enI spaSTatA karatAM dravyasaptatikAkArazrIe lakhyuM ke - 'svata: prazastathImAn' 'svAbhAvika rIte ja sArI buddhivALo.' 1- devadravya kA vinAza karane meM, 2- munikA ghAta karane meM, 3 - zAsana kI malinatA karane meM evaM, 4- sAdhvI ke brahmacarya kA bhaMga karane meM bodhi kI prAptirUpa vRkSa ke mUla meM agni laga jAtA hai arthAt ye cAra pApa karanevAle ko bhAvI meM samyaktva - jainadharma kI prApti nahIM hotI / -saMbodha prakaraNa pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 83 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhi to maLI paNa te prazasta eTale ke sArI ane te paNa svAbhAvika rIte. paristhitivaza, samaya pUrato sArI buddhivALo ema nahi. sahajapaNe ja ene sArA vicAra Ave, sAruM ja sUje, sAro ja ukela UThe, evI buddhivALo, nirmaLa, niSpApa buddhivALo. jethI e dharmanA viSayamAM dareka kAryone dharmanI maryAdA mujaba ja pAra pADI zake. jemanI pAse buddhi na hoya te paNa dharmakSetrano vahIvaTa karavA mATe lAyaka nathI ane jenI pAse buddhi hovA chatAM e buddhi nirmaLa na hoya, sabaLI na hoya, te paNa dharmakSetrano vahIvaTa karavA mATe lAyaka nathI. buddhi vagarano vahIvaTadAra dharmakSetrane ane zAsanane Dagale ne pagale khADAmAM utAre che, ane aprazasta buddhivALo vahIvaTadAra to dharmakSetrane jene bharapAI na karI zakAya, evA pArAvAra nukasAnano bhoga banAve che. buddhi vagaranA ke aprazasta buddhivALA lokone dharmakSetramAM kyAMya sthAna na ApavuM joIe. Aje vahIvaTI kSetramAM dAkhala thayelA ghaNA vahIvaTadAro aprazasta buddhivALA hoI dharmane, dharmanI maryAdAone, dharmanA vyavahArone sAcA arthamAM samajI zakatA nathI ane samajavAnI darakAra paNa rAkhatA nathI. evA loko zrIsaMghane-zAsanane pArAvAra nukasAna pahoMcADe che. mATe ja zAstrakAra bhagavaMtoe kahyuM che ke - sUkSmabuddhyA sadA jJeyo, dharmo dharmArthibhirnaraiH / anyathA dharmabuddhyaiva, tadvighAtaH prasajyate / / "dharmanA Icchuka lokoe dharmane haMmezAM sUkSma buddhithI jANavA joIe, nahitara dharmabuddhithI jadharmano nAza thAya." jeNe paNa svayaM dharma karavo hoya, bIjA pAse dharma karAvavo hoya, bIjAne dharmamAM joDavA hoya, teNe pahelAM dharmanA svarUpane sUkSma buddhithI samajavuM joIe. jenA para A javAbadArI Ave che, teNe potAnI matine sUkSma banAvavI joIe, je NaM titthayarAINaM mahaI-AsAyaNaM kujjA / seNaM ajjhavasAyaM paDucca jAva aNaMtasaMsAriyattaNaM tti / / vAta jANI A koi mAnazotha sUtra - mahAnizItha sUtra 84 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ agara to jenI mati sUkSma hoya teNe ja A javAbadArI svIkAravI joIe. buddhine sUkSma banAvavA mATe matijJAnAvaraNIya karmano kSayopazama keLavavo jarUrI che. ene khIlavavA mATe anya upAyonI jema gurunizrAe zrutAbhyAsa karavo e paNa eTalo ja jarUrI che. vahIvaTanA kSetre upayogI graMthonuM sUkSmatAthI adhyayana karavuM jarUrI che. e rIte abhyAsa, adhyayana, parizIlana karavAmAM Ave to mati jarUra sUkSma banaze. zrI upadezapada graMthanA pahelA bhAgano abhyAsa karo to khyAla Ave ke buddhine keLavavA mATe, sUkSma banAvavA mATe, nirmaLa banAvavA mATe kevo kevo puruSArtha karAto hoya che ! saMgha saMcAlaka sUtrano ane arthano jANakAra hovo joIe, utsarga ane apavAdano jANakAra hovo joIe ane nizcaya tathA vyavahArano paNa jANakAra hovo joIe. jo enA jIvanamAM jarUrI sUtra-arthanuM jJAna hoya, utsargaapavAdanuM jJAna hoya ane nizcaya-vyavahAranuM jJAna hoya to ja te zrIsaMgha ane zAsananAM pratyeka kartavyone samyapha rIte pAra pADI zake. sUtra-artha, utsarga-apavAda ane nizcaya-vyavahAranuM jJAna te ja meLavI zake ke jenI buddhi-prajJA sUkSma hoya. je vyakti A rIte sUkSma-prajJA, mArgastha-prajJAnA sahAre A badho abhyAsa kare tene kyAre zuM karavuM, na karavuM teno viveka aMdarathI pragaTaze. keTalIka bAbato je evI hoya che ke te sAmAnya saMyogamAM na ja karAya, Ama chatAM vizeSa saMyogamAM e karavI ja joIe. e ja rIte keTalAMka kAryo evAM hoya che ke je sAmAnya saMyogamAM karavAnAM hoya paNa te vizeSa saMyogamAM na ja karavAnAM hoya. A badhuM utsarga-apavAdanA jJAnathI nirNata thAya che. yAmAhA , ra devA tIrthakara paramAtmA Adi kI jo baDI AzAtanA karatA hai, vaha apane bhAvoM ke AdhAra se TheTha anaMta saMsArIpana bhI pAtA - manizA sUtra pravacana-2 saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 85 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koIpaNa pravRtti karatAM lakSya kayuM joIe ane e lakSya bAMdhyA pachI e lakSyane siddha karavA kyAre kaI pravRtti karavI, na karavI, e badhuM utsarga-apavAda ane nizcaya-vyavahAranA jJAnathI nakkI thAya che. bhagavaMte darzAvelI pratyeka AjJAno ullekha sUtramAMthI maLe che ane e sUtrAtmaka AjJAnuM UMDANa enA arthamAMthI maLe che. eTale prabhunI AjJAnA mULa sudhI pahoMcavA sUtra ane arthanuM jJAna jarUrI che. e sUtrArthanA jJAnano samyagu viveka karavA utsarga-apavAdanA jJAnanI jarUra che ane e utsarga-apavAdanA AcaraNa samaye aMtaraMga pariNAtine ucita DhALa ApavA ane bAhya vyavahArane ucita AkAra ApavA nizcaya-vyavahAranA jJAnanI jarUra che. A badhuM jJAna prazastabuddhi, sUkSmabuddhi vinA zI rIte pragaTe ? e samajAya e mATe zAstramAM AvatuM eka daSTAMta samajAvuM chuM : mAsakSamaNanA tapasvI eka mahAtmA hatA. mAsakSamaNanA pAraNe eka uttama zrAvakanA ghare vahoravA gayA. zrAvake dareka vastunuM nAma daIne vinaMtI karI. mahAtmAne je jarUrI hatuM te vahoryuM paNa kharuM, paraMtu e jamAnAmAM jene uttamamAM uttama ane kImatImAM kImatI kahI zakAya evA siMha kesarIyA modakanI vinaMtI karavAnuM zrAvaka bhUlI gayo. mahAtmA uttama hatA, chatAM karmayoge "siMha kesarIyA modaka manamAM vasI gayA. khAnadAnI evI ke maMgAya nahi. gocarI vahorI upAzraye AvyA. vidhivat gocarI vAparI, divasanI badhI kriyA karI, rAtre saMthAro karI sUI gayA. manamAMthI modaka khasatA nathI, emAMthI cittabhrama thaI gayo. vAyu magaja para savAra thaI gayo. aDadhI rAte UThyA, pratikramaNanI kriyA karI, pratilekhana karyuM, svAdhyAya karI lIdho, porasI bhaNAvIne pAtrapratilekhana paNa karI lIdhuM. thoDI vAra thaI ane madhyAhna thayuM mAnI jhoLI nAMkhI vahoravA nIkaLI paDyA. e ja zrAvakanA ghare AvI pahoMcyA. cittabhrama eTalo prabaLa hato ke "dharmalAbhanA prAsAdo dRzyate jINeH pratyavAyapada dhanam / RNaM sarvamabhavyaM prAga devarNaM tvazubhAzubham / / kAraNa paDa - vyasaMtati TIel 86 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badale "siMha kesarIyA modaka bolAI gayuM. zrAvakanAM bAraNAM ughADAM ja hatAM. tarata doDI AvyA ane gharanA AgevAna e zrAvaka AkhI ja paristhiti samajI gayA. potAnI bhUlanuM-pramAdanuM ja A pariNAma AvyuM ke mahAtmAnI A dazA thaI, evuM zrAvakane samajAI gayuM. e zrAvaka bahuzruta hatA, emaNe avasara oLakhI lIdho ane prasaMgocita kartavya-akartavyano nirNaya paNa karI lIdho ane tarata ja mahAtmAne be hAtha joDIne vinaMtI karI ke, "bhagavaMtapadhAro!" A sthAne kadAca tame ho to zuM karo mahAnubhAva? huM tamane 'prazastabuddhi, sUkSmabuddhi' kone kahevAya te batAvuM chuM. eno parivAra paNa jAgI gayo paNa koI pUchatuM nathI ke A zuM karI rahyA che ! kAraNa ke, temanA jIvanamAM suhalavo - sArA parivAravALo" pahelo guNa paNa hato. aMdaroaMdara vAta ke kAnAphUsI paNa thatI nathI ke mahArAjane rAtre vahorAvAya ? gharanA badhA ja sabhyo mAnapUrvaka UbhA rahI gayA. gharanA movaDInuM varcasva kevuM haze ! emaNe darekane kevA keLavyA haze ! zrAvake DabbAmAMthI modaka kADhyA ane pAnuM AkhuM bharI dIdhuM. lADu to vahorAvI dIdhA paNa mahAtmA te vAparIne potAnuM vrata bhAMgI na de enI paNa eTalI ja kALajI levAnI hatI. eTale 'bhagavaMta ! padhAro" ema kahI vaLAvavA gayA. jyAM barAbara coka Avyo tyAM pUchyuM : "bhagavaMta! purimaDhane keTalI vAra che ?' e jamAnAmAM AjanA jevI ghaDiyALo na hatI. AkAzamAM sUrya, caMdra, nakSatra, tArA Adi joI samaya nakkI karAto. puruSanI chAyA joI prahara Adi nakkI thatA. lADu pAtramAM AvI gayA hatA, tethI magaja Ameya zAMta banavA mAMDyuM hatuM. mahAtmAe samaya jovA AkAzamAM najara karI tyAM sUrya na dekhANo. caMdra, tArA Adi dekhANA. tarata khyAla Avyo ke mArI bahu moTI bhUla thaI gaI. zrAvake acchA mahala bhI jIrNa bana jAtA hai, dhana ApattiyoM kA sthAna hai, sabhI purAnA RNa kharAba hai aura deva kA RNa to kharAba meM kharAba hai| - pravyalatatiA TIlA kAkA ne ja pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 87 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAne AbAda ugArI lIdhAno paNa khyAla AvI gayo. temaNe tarata ja zrAvakane uddezIne kahyuM : "puNyAtman!tame mane samaya nathI pUchayo paNa avasara oLakhAvIne mane vratabhaMganA pApathI bacAvI lIdho che. have tame nizcita rahejo, A modakono have koI upayoga nahi ja thAya." zrAvake tahatti kahIne mavilAma karyuM ane pAchA pharyA;paNa thayuM ke kadAca haju karmano humalo Ave ane vatabhaMganI zakyatA UbhI thAya to bacAvI lauM, ema mAnI avizvAsa vyakta na thAya ane maryAdA na tUTe te rIte mahAtmAthI thoDuMka aMtara rAkhI pAchaLa pAchaLa gayA. manamAM kyAMya evo bhAva na hato ke "raMge hAtha pakaDI lauM.' mahAtmA gAma bahAra gayA. nirjanasthAna joInIce beThA.jhoLImAMthI eka eka lADu kADhIne tyAM rahelI rAkhamAM coLI vidhi mujaba paraThavavAnI kriyA karI.A badhuM jadazya dUra UbhAM UbhAM ja zrAvake joyuM ane UMDo saMtoSa anubhavyo. temaNe dUrathI jamunirAjane bhAvathI vaMdanA karI ane potAne ghare gayA. munirAja paNa upAzraye AvI AlocanA karI zuddha thayA.A kahevAya prazastabuddhi, sUkSmabuddhi. saMghano vahIvaTa karanAra puNyAtmAnA jIvanamAM AvA to aneka prazno avAra-navAra AvavAnA. kyAMka sAdhunI bhUla hoya, kyAMka sAdhvInI bhUla hoya, kyAMka zrAvakanI bhUla hoya ke kyAMka zrAvikAnI bhUla hoya; cAreya zrIsaMghanAM ja aMga che, emAMthI koIneya ughADA paDAya nahi. e ja rIte emanI bhUlane poSAya paNa nahIM ke e sAme AMkha ADA kAna paNa karAya nahIM. AvA prasaMge eka eka pagaluM sUkSmabuddhithI pUrNa vivekapUrvaka bharavuM joIe ane e bhUlano A rIte prazastabuddhi ane sUkSmabuddhithI nikAla lAvavo joIe. tamArI khudanI ja dIkarIno mAno ke kyAMka khoTA raste paga paDI gayo hoya ane koI tamane kahevA Ave to tame zuM karo ? kahevA AvanAra sAthe tame kevI vAta karo ? ane dIkarIne ekAMtamAM laI jaIne tame ene zuM kaho ? e badhI vAta to tamArA anubhavanI ja che ne ? A badhuM tamane koNe zikhavADyuM. jevo no kaTako na kayaM diNuddharaNaM na kayaM sAhamiyANa vacchala / hiyayaMmi vIarAo, na dhario hArio jammo / / - viTIla 88 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viveka tyAM karavAno che, evo ja viveka ahIM paNa ka2vAno che. paNa e zakya tyAre bane ke dIkarI mArI che evuM jema haiye beThuM che, tevuM ja sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA mArAM che ema lAge tyAre . zrIsaMgha pratye mArApaNAno bhAva hoya ane prazastabuddhi pragaTI hoya to ja AvA prasaMgomAM vivekapUrvakanI pravRtti thaI zake, jenAthI saMgha-zAsananuM, potAnuM ane sAmAnuM hita thaI zake. saMghanA dareka aMganA avaguNo DhAMkavAnI ane AzAtanA nahi karavAnI vAta samyagdarzananA 67 bolamAM Ave che. 'guNastuti avaguNa DhAMkavA jI, AzAtananI hANa' - A paMkti sAMbhaLI che ne ? avaguNa calAvI lo ema nathI kahetA paNa ene cagAvavAnA to nathI ja, ene DhAMkavAnA che ane vivekapUrvaka dUra karavAnA che. saMghanA koIpaNa aMganA avaguNa calAvI na levA e kartavya che, paNa ene cagAvavA e akartavya che. A vAta samajavA mATe varSo pUrve bhAvanagaramAM banela eka ghaTanAnI vAta karuM : mArA pa2matA2ka gurudevazrIe potAnA prAraMbhika varSomAM joyelI-jANelI A vAta che. bhAvanagaranA eka upAzrayamAM be vayovRddha sAdhu rahetA hatA. koI kAraNe baMnemAM aNabanAva thayo. vAta AgaLa vadhI bolAcAlIthI mArAmArI sudhI pahoMcI, lokonuM ToLuM bheguM thaI gayuM. bhegA thayelA loko mahAtmAo mATe jAtajAtanI vAto karavA lAgyA. eTalAmAM AgevAnane koke khabara ApI. te AvyA. e AgevAnano prabhAva evo hato ke emane AvatA joIne ja ToLuM vIkharAyuM. emAMthI ekane pakaDyo ane pUchyuM ke zuM vAta che ? kema badhA A rIte bhegA thayA hatA ? eNe kahyuM : 'mahArAja sAheba jhagaDo-mArAmArI karatA hatA eTale' A sAMbhaLI tarata ja AgevAne ene dhamakAvIne kahyuM : 'tArA gharamAM tArAM mA-bApa jhagaDatAM nathI ? cAlo 2vAnA thAo ahIMthI'- ema kahIne e nisane ? - TIna-luAlIyoM yA uddhAra na viyA, 2 - sAmi vAtsalya na kiyA, 3 - vItarAga paramAtmA ko hRdaya meM dhAraNa na kiyA, usane yaha janma vyartha ga~vA diyA hai / - dharmabiMdu TIkA pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 89 Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhAne ravAnA karyA ane pachI AgevAna upAzrayamAM dAkhala thayA.emane joIne banneya vRddha mahAtmAo bhaya pAmI gayA. AgevAne jANe kazuM ja na banyuM hoya te rIte moTethI 'sthiNa vaMlaka' kahyuM. najIka jaIne banneya mahAtmAone vidhivat vaMdana karyuM. je mahAtmAne vAgyuM hatuM, temane tapAsI davA vagere lagADI ApI, upacAra karyo. pachI haLavAzathI pUchyuM, A vAgye zI rIte ? mahAtmAo haiyAnA saraLa hatA. AvezamAM AvI gayA, bhUla thaI gaI e badhuM kharuM, paNa manamAM kapaTano koI bhAva na hato, chupAvavAnI koI vRtti na hatI. sahajatAthI kahyuM ke, AvA kAraNe jhaghaDo thayo ane emane mAravA jatAM mane vAgI gayuM. AgevAna zrAvake banneya mahAtmAone bhegA besADyA. kahevA jevuM badhuM ja kahIne tamArA kAraNe Aje zAsananI keTalI badhI apabhrAjanA thaI, e paNa samajAvyuM. jarUra lAgI tyAM kaDaka thaIne maracAM lAge evuM paNa kahyuM. banneyanI AMkhomAM AMsu hatAM. hRdayamAM pazcAttApano bhAva hato. bannee parasparanI kSamApanA karI ane pharI kyAreya AvuM nahIM thAya tevI AgevAna zrAvakane khAtarI ApI. prazastabuddhivALA, AvA sUkSmabuddhizALI vivekI AgevAno, vahIvaTadAra zrAvako hoya to teo zrIsaMgha ane zAsananI kevA kevA avasare, kevI kevI sevA, rakSA, prabhAvanA karI zake! mArA paramatAraka gurudevazrIjI kahetA hatA ke, "zarUAtamAM to huM bahu gabharAI gayo hato ke have zuM thaze ? paNa A puNyAtmAe je rIte vivekapUrvaka kAma karyuM, te joIne manane ghaNo saMtoSa thayo. zrIsaMghanA AgevAno kevA hovA joIe te AnA uparathI samajAvuM joIe. sabhA : zrAvakathI AvuM karAya? AvuM eTale kevuM? AvuM na karAya to zuM gAmamAM vAto karAya? vinaya ane kAma che . dinaM suhaM pi dANaM hoi kupattami asuhaphalameva / sappassa jahA dinaM, khIraM vi visattaNamuvei / / I - yunAna pragopAla 90 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vivekapUrvaka hitakArI je paNa karavuM paDe te badhuM ja karAya ane karavuM ja joIe. mA-bApa jevA bano to badhA ja adhikAra maLe. paNa yAda rahe ke kaDaka thaIne je anuzAsana ka2vAnuM che, te ekAMtamAM ka2vAnuM che, jAhe2mAM nahi. jAheramAM to sAdhuno bacAva ja karavAno hoya. TrasTI bano to AvI AvaData keLavavI paDaze. prazasta ane sUkSmabuddhi hoya to ja A AvaData Ave. pahelAM mA banavAnuM, pachI ja bApa banAya. e mATe haiyuM paNa evuM keLavAyeluM joIe. zAstromAM zrAvakazrAvikAne sAdhu-sAdhvInAM ammA-LiyA mAtA-pitA kahyAM che, A javAbadArI AgevAna zrAvakoe savizeSa adA ka2vAnI hoya che. 8 - ghammarALI - dharmarAgI - - 8 - dharmarALI - zruta-cAritra-kSaLadharmAnura : | dharmAnanurAgI hyuktaguNakalApopeto na jinabhavanavidhAne pravarttate / pravRttAvapi nAbhipretaphalasiddhibhAgiti nAsAvadhikArI / dharmarAgI : eTale zruta ane cAritrarUpa dharmamAM anurAgavALo. dharmarAgarahita jIva maMdira badhAvavAnI (ke dharmano vahIvaTa karavAnI) yogyatAnA sUcaka bIjA aneka guNothI yukta hoya to paNa jinamaMdira baMdhAve nahi; (ke dharmano vahIvaTa kare nahi) Ama chatAM, kadAca baMdhAve (ke dharmano vahIvaTa kare) to paNa ISTa (zubhabhAva vRddhi, zAsana-prabhAvanAdi) phaLa meLavI zake nahi. mATe dharmano rAga na hoya te vyakti adhikArI nathI. saMcAlaka banavAvALA puNyAtmAono AThamo guNa che dharmano rAga. dharma ja sarvazreSTha che, e ja tAraNahAra che, eTale badhA karatA vadhu rAga dharma u52 joIe. 'saMsAra, dhaMdho, vyavahA2 gauNa karIza paNa huM mArA dharmane to gauNa nahIM ja karuM' Avo nirdhAra dharmarAgamAMthI pragaTe che. 'mAre mAruM ghara jALavIne pachI dharma ka2vo che' evuM mAne tevAnuM ahIM dharmakSetranA vahIvaTamAM kAma nathI. avasara sA~pa ko diyA gayA dUdha jaise viSatva ko pAtA hai - vaise kupAtra meM diyA gayA dAna bhI azubha phala ko hI denevAlA vanatA hai / kumArapAla pratibodha pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 91 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avya ghara-peDhInuM kAma gauNa karIne paNa dharmane sAdhI levAnuM mana hoya te ja A saMcAlanano adhikArI che. eka sAthe dharmanuM ane saMsAranuM : baMnenuM kArya AvI paDe tyAre tame kayuM kAma pahelAM karo ? je dharmarAgI hoya te paheluM kAma dharmanuM ja kare. saMyogavizeSamAM saMsAranuM kAma paheluM karavuM paDe to enuM haiyuM DaMkhatuM hoya. dharmano rAgI hoya te rAtribhojana na kare, abhakSya na khAya, apeya na pIe, hoTalamAM na jAya, zrAvakane na chAje evuM eka kAma enA jIvanamAM na hoya. tame ja kaho ame sAdhu keTalA kalAkanA ? sabhA covIse kalAkanA ! covIse kalAkanA ane jIvanabharanA, barAbara ? amAre mATe koI vekezana ke rIsesa hoya ? nA, pATa para hoIe tyAre ja sAdhu ke badhe ja sAdhu? evo ja prazna tamane paNa karI lauM? tame zrAvaka keTalA kalAkanA? tame bhale saMsAramAM raho, saMsAranI badhI kriyA karo paNa te zrAvakapaNAnI maryAdAmAM rahIne ja karo cho ne ? tame saMsAramAM cho eTale tamAre vepAra paNa karavo paDe ane vyavahAra paNa karavo paDe. chokarAnAM lagna paNa karavAM paDe ane chokarInAM lagna paNa karavAM paDe. paNa e badhuM tame zrAvakapaNAnI maryAdAmAM rahIne ja karo ne ? tame vevAI, vepArI ke koIpaNa saMsArI saMbaMdhI kharA, paNa enI pahelAM zrAvaka to kharA ja ne ?tamArI pahelI oLakha kaI ? zrAvakarUpe ke vevAI, vepArIrUpe ? jene jenA para rAga tene e vastu vinA cena na paDe. tame jo dharmarAgI ho to tamane dharma karyA vinA cena na ja paDe ? evA evA paNa vahIvaTadAro hoya che ke je bAra mahine bAra vakhata paNa derAsare na jatA hoya, nabaLAM vyasanomAM phasAyA hoya, emanI sAmAjikavyAvahArikanItimattA paNa sAva nIcI hoya. evA AtmAo jyAre dharmakSetrono vahIvaTa kare tyAre teo ahita karI bese che. huM kokane kahevA nathI beTho paNa tucchaM pi supattami u, dANaM niyameNa suhaphalaM hoi / jaha gAvIe dinaM, tiNaM pi khIrattaNamuvei / / - kumArapAla pratibodha phrakAra che 92 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ badhA ja potapotAnuM AtmanirIkSaNa kare ane jyAM potAnI kSati dekhAya tyAM sudhAro kare e mATe kahuM chuM. meM evA paNa vahIvaTadAra joyA che ke je derAsara khUle tyAre hAjara rahe, keTalA bhagavAna che, keTalA dhAtunA bhagavAna che, keTalA siddhacakrajI che, alaMkAra, AMgI, mukuTa cIjavastu badhI barAbara che ke nahi tenI eka najaramAM parakhAI jAya. pUrve to derAsaramAM seMkaDo pratimAjI rahetAM chatAM AvA vahIvaTadAro badhuM dhyAnamAM rAkhatA. derAsara baMdha thAya te vakhate paNa e hAjara hoya. badhuM ceka karI le pachI ja derAsara maMgaLa thAya, peDhIno roje rojano hisAba e ja divase cokhkho thavo joIe e badhAnuM e dhyAna rAkhatA. bIjA divasa upara na rAkhe ke jethI je goTALo vALavo hoya te vALI zakAya. Aje to vahIvaTo munimonA bharose cAle, e lakhIne laI Ave ane zeTha peDhImAM beThAM beThAM enA bharose ceka para sahI karI Ape. derAsaro tame soMpyAM pUjArIone, gurubhagavaMtone soMpyA munima-mahetAjIne, jJAnabhaMDAra soMpyA lAyabrerIyanone, tamAre potAne zuM karavAnuM rahyuM? eka vAta kahevI che khoTuM lagADazo nahi. Aje tame dharmakSetrono je rIte vahIvaTa karo cho e ja rIte tamArI potAnI peDhIono vahIvaTa karo to uThamaNuM ja karo ne! tyAM saMsAramAM to kadAca Aje uThamaNuM karIne AvatIkAle pAchA besIya jazo paNa ahIM dharmakSetramAM jo tamAruM uThamaNuM thAya to kyAreya beThA thaI zakazo nahi. bhavobhavamAM uThamaNAM cAlu raheze. ghaNA sArA saMgho paNa che jemano vahIvaTa uttama kakSAno cAle che. paNa mAre to tamArAmAM rahelA doSa batAvavAnA che, jethI sudhAra thaI zake. amAro vahIvaTadAra jo pote dezavirati kakSAno hoya to enA jIvanamAM ubhaya TaMkanuM pratikramaNa hoya ne?e sAmAyika-pauSadha Adi ArAdhanA to kare ja ne ? vahIvaTadAra jo samakitadhArI hoya to e devapUjA, gurubhakti, sAdharmikabhakti, vyAkhyAnazravaNa vagere kAryo to kare ja ne? e rIte jaise gAya ko diyA huA tRNa (ghAsa) bhI dUdha bana jAtA hai, vaise supAtra meM diyA huA alpa bhI dAna bezaka zubha phaladAyI vanatA re ! ___ - kumArapAla pratibodha pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 93 Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo e kare, to ja kahevAya ke dharmano rAga che. mArA paramatAraka gurudeva sAva sAdA-saraLa zabdomAM A vAta kahetA : - derAsara tAranAruM che, ghara DubADanAruM che. tamArA haiyAno lagAva kyAM ? - upAzraya tAranAra che, peDhI DubADanArI che. tamArA haiyAno lagAva kyAM ? dharmasAmagrI tAranArI che, saMsArasAmagrI DubADanArI che. tamArA haiyAno lagAva kyAM ? dharmapravRtti tAranArI che, saMsArapravRtti DubADanArI che. tamArA haiyAno lagAva kyAM ? - - dharmajano tAranArA che, ghara DubADanAruM che. tamArA haiyAno lagAva kyAM ? tamArA haiyAno lagAva, DhALa kyAM che enA AdhAre tamane dharmano rAga che ke nahi te nakkI thAya. sabhA : agharuM che. agharuM ja che. dharmakSetranuM saMcAlana e kAMI nAnA chokarAnA khela nathI, e mATe ghaNI guNarAzi, puNya, AvaData vagere badhuM ja joIe. sabhA H TrasTanI peDhI para TrasTI rAtre khAya che. (sabhAmAM hasAhasa) A hasI kADhavA jevI vAta nathI. Aje ghaNAM sthAne A ghaTanA vAstavikatA banI gaI che. duHkhada vAta che A. pArAvAra vedanA thAya che A sAMbhaLIne. tame vAte vAte tamArA mATe 'ame saMgha, ame paccIsamA tIrthaMkara chIe' : ema bolI potAnI vAta manAvavAno - sAdhuo upara paNa dabANa lAvavAno prayAsa karo cho. amane paNa khabara che ke saMgha paccIsamo tIrthaMkara che. Aje savAre pahelAM maMgala zloka paNa eno ja huM bolyo hato. tIrthaMkara paNa e saMghane name. je saMghane tIrthaMkaro name te saMghanI lAyakAta kevI hoya ane enI javAbadArI zuM hoya e 94 jinavara ANArahiyaM vaDDAraMtA vi ke vi jiNadavvaM / bahuti bhavasamudde, mUDhA moheNa annANI / / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana dravyasaptatikA Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samajo cho ? e haoNTalamAM majethI khAnAro hoya ? abhakSya majethI khAnAro hoya? apeya ThaMDAM pINAM majethI pInAro hoya ? pAnamasAlA ane guTakA Adi majethI khAnAro hoya ? sigAreTa-bIDI pInAro hoya ? A badhuM e kare chatAM ene enuM duHkha paNa na hoya, ene e khoTuM paNa na mAnato hoya; Ama chatAM e pote potAne saMgha manAve, potAne paccIsamo tIrthakara kahevarAve ane e sAdhune potAnI AjJA mAnavAnuM kahe, te cAle? bhagavAnanI AjJA sAthe jene kazI levAdevA na hoya, zrAvakapaNAnA sAmAnya AcAro mATe paNa jene lagAva na hoya, niMdya pravRtti karavAmAMya jene thaDakAro na hoya, prAthamika kakSAnI vyavahArazuddhi jALavavAno paNa jeno bhAva na hoya, evA lokono samUha bhego thAya, zuM ene saMgha kahevAya ? zuM ene paccIsamo tIrthakara kahevAya? zuM enI AjJA sAdhuoe zirasAvaMgha karavAnI ? jo AvuM karavAnuM thAya to pariNAma zuM Ave? ame vihAra karatAM chAMyaDo meLavavA kyAMka pAnanA gallA pAse UbhA rahI zakIe ?nahIM; kAraNa ke, emAMthI koIne kAMIka gerasamaja thavAnI zakyatA che. AvuM na thAya te jovAnI jo amArI javAbadArI hoya to tamArI paNa kAMI javAbadArI kharI ke nahi ? Aje ekagAMTha vALIne jAo ke have pachI AvuM kazuM ja adharmapoSaka amArA jIvanamAM nahIM hoya.ahIMAvyo (pAvApurImAM)to jANavA maLyuM ke ahIMrAtre khAvAnuM-khavaDAvavAnuM taddana baMdha che. eTaluM ja nahi ekaeka rUmamAM paNa enuM pAlana thAya e mATe tapAsa karAya che. A khUba sArI vAta che. eka eka tIrthamAM AvA niyamonuM custatAthI pAlana thavuM joIe. Aje to dharmazALAo A/C vALI thavA lAgI che. dharmazALAomAM Dabala beDa AvI gayA che. keTalI suvidhAo vadhI?A. suvidhAone dharmanI suvidhA kahevAya ke adharmanI ? tIrthasthAnomAM suvidhA zAnI joIe? dharma karavA mATenI ke adharma karavA mATenI ? AvI badhI suvidhAo 'jinezvara paramAtmA kI AjJA se viparIta taura-tarIkoM se jo koI bhI vyakti devadravya kI vRddhi bhI kare, to bhI ve ajJAnI evaM mUDha vyakti mohavaza bhavasamudra meM DUba jAte haiM / - dravyasaptatikA pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 95 Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavAnA pariNAme dharma vadhe ke ghaTe ?A dharmazALA che, A koI pAthazALA ke musAphirakhAnuM nathI ke emAM A/c, Dabala beDa jevI pApakArI suvidhA apAya. e ApavI hoya to dharmazALA nAma kADhI nAMkhavuM paDe. 9 - gurupUgArapara - gurupUjA karavAmAM ratiH 1 - gurava - pUjya kovika chokottarazA laukikAH pitrAdayo vayovRddhAzca / lokottarAstu dharmAcAryAdayaH / teSAM pUjAkaraNe yathocitavinayAdyarcAvidhau ratirAsaktiryasya sa tathA / gurupUjAkaraNarato vA / evaMvidho hi janapriyatvena sasahAyatayA samArabdhasAdhanasamartho bhavati / gurujanapUjakaraNarati : eTale mAtA-pitA vagere laukika guru ane dharmAcArya vagere lokottara gurunI ucita vinayAdirUpa pUjA karavAnA dilavALo. Avo jIva lokonA premanuM saMpAdana karI zake che. AthI AraMbheluM kArya lokonA sahakArathI pUruM karI zake che. lokonI sahAyathI rahitanuM kArya adhUruM rahe e susaMbhavita che. dharmakSetranA vahIvaTa mATe jarUrI bAra guNo paikI "gurupUjA karavAmAM rati nAmano navamo guNa che. ahIM guru tarIke mAtA-pitA vagere sAMsArika vaDIlo ane dharmAcArya vagere dharmaguruo samajavAnA che. A banne prakAranA gurujanonI sevA-pUjA, bhakti vagere karavAmAM sahajapaNe AMtarika ruci hovI joIe, ane jo e ruci hoya to ja jyAre jyAre emanI sevA-bhakti karavAnI taka maLe tyAre ene AnaMda Ave. AvI vyakti jo vahIvaTanA kSetramAM hoya to dharmaguruonI ane saMghanA vaDIlonI sevA-bhakti, maryAdA vagerenuM samucita pAlana thaI zake. nAnA-moTAno viveka sahajapaNe jaLavAI zake. A guNa kRtajJatA, namratA ane guNagrAhitAnA saravALArUpe pragaTato hoya che. anyAyopArjitaM dravyaM daza varSANi tiSThati / prApte ca SoDaze varSe, samUlaM vinazyati / / pa .. ' , , , mArA 96 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenAmAM A guNa pragaTyo hoya, te sAmAnya rIte ja saune mATe priya bane che. tene vahIvaTanAM dareka kAryomAM sauno sahakAra maLI rahe che, jene kAraNe AraMbhelAM dareka kAryo sArI rIte pUrNa thAya che. bIjI rIte paNa vicArIe to, sAdhaka AtmAne mATe deva pachI guru ja zaraNarUpa hoya che, kema ke, guru ja deva ane dharmane oLakhAve che. pitAnA sthAne deva che to mAtAnA sthAne guru che. mAtA saMtAnane janma Ape che. saMtAna paNa pahelAM mAtAne oLakhato thAya che. e samajaNo thAya tyAM enI mAtA ene pitAnI oLakhANa karAve che. e rIte guru ApaNane devanI oLakha karAve che. evA gurunI sevA karavI e sAdhakanuM parama kartavya che. tame paNa amArI khUba sevA-bhakti karo cho, amArI ghaNI kALajI lo cho enI nA nathI; paNa e amArA zarIranI ke AtmAnI ? amArA saMyamanI keTalI kALajI lo ? tame amane AhAra-pANI, vastra-pAtra, kaMbaLa-auSadhi, vasati (sthAna) Adi badhuM ja pUruM pADo cho paNa amAruM saMyama nirmaLa banI rahe e mATe zI kALajI lo cho ? tame amane AhAra-pANIthI laI vastra-vasati sudhI dareka bAbato nirdoSa Apo to tame amArA saMyamanI ciMtA karI ema kahevAya, ane niSkAraNa sadoSa Apo to emAM amArA saMyamanI ciMtA nathI karI ema kahevAya. mAre tamane kahevuM che ke tame amane amRta bhojana Apo. samajyA nahIM? tame amane lUkhuMsUkuM bhojana paNa Apo paNa jo e nirdoSa haze to amArA mATe amRta bhojana banaze; jo doSita haze to e viSarUpa banI jaze. amArA saMyamabaLanI hiMsA karanAruM banaze. zAstrakAro doSita bhikSAne pauruSaSmI bhikSA eTale saMyamabaLaghAtinI bhikSAnA nAme oLakhAve che. keTalAka to amane kahe "mahArAja! sAdhunA doSa to sAdhu ja jANe ne ? amAre jANavAnI zI jarUra ?' mAre emane kahevuM paDe, bhAI ! tamAro paNa e anyAya se prApta dhana daza varSa taka TikatA hai / solahave sAla meM to vaha mUDI ke sAtha nAza pAtA hai / - nItizAstra pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 97 Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ doSamAM hisso che, mATe tamAre paNa jANavAnI jarUra che. kula beMtALIsa doSa lAgatA hoya che, emAMthI pahelA soLa doSa tamArI garabaDamAMthI UbhA thAya che, pachInA soLa doSa amArI garabaDamAMthI UbhA thAya che ane chellA daza doSa tamArI ane amArI bhAgIdArIthI UbhA thAya che. tame kadAca amArI garabaDamAMthI UbhA thatA doSa na jANo paNa tamArAthI ane tamArI-amArI bhAgIdArIthI UbhA thatA doSa na jANo to kema cAle ? A to ahIM mAtra thoDAka chAMTaNAM karuM chuM. avasara nathI ke savigata samajAvuM, paNa avasara meLavI tamAre samajavA to paDaze ja. Aje ajJAna keTaluM ghara karI gayuM che!tame je bolo cho tenA arthanI paNa ghaNIvAra tamane khabara hotI nathI. eka nAno dAkhalo ApuM. tame amane vaMdana karavA Avo tyAre IcchakAra sUtra bolo cho ? sabhA : hA. emAM "bhAta-pANIno lAbha dejojI. bolo cho ? sabhA : hA. A tamArI vinaMtI sAMbhaLIne ame amArA sAdhune tamArA ghare bhAta ane pANI levA mokalIe to baMne maLe kharAM ? ke pachI ekalo AhAra ja maLe ane pANI mATe AMbela khAte javAnuM kaho? jo ema ja amAre javAnuM hoya to pachI tamAre IcchakAra sudhAravo joIe ne ? bhAta pANIno lAbha dezojI nA badale 'bhAtano lAbha dezojI" ane pANI mATe "AMbela khAte jazojI' ema bolavuM joIe ne ? tamAre tyAM ukALela pANI maLe ? sAdhu-sAdhvI vahoravA Ave to kahI do cho ne ke "sAheba thoDI vAra pachI padhArajo, e mATalAM mUkI dau ." e pANI UkaLyuM konA mATe ? tame ja jo sacittanA tyAgI hota, tamAre ukALelA pANIno niyama hota to sa hariUNa ya paradavvaM pUaM to kuNai jinnvriNdaannN| dahiUNa caMdaNataraM kuNai iMgAlavANijjaM / / ( zAka - satiza Taa 98 jesaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamAre tyAMthI nirdoSa pANI maLata ne ? sAdhu-sAdhvIjInA saMyamanI sAcI ciMtA jo tamane thAya to A zakya bane. kolejIyana garla. eTIkeTamAM UcharelI. Ama chatAM lagna thayA pachI dIkaro janme tyAre ene kema UMcakavo, kema ramADavo, kema paMpALavo, kema navaDAvavo, kema jhADo-pezAba karAvavo e badhuM ja ene AvaDI jAya ? kyAM zIkhavA gaI hatI e ? aMdara mAtRtvabhAva pedA thAya ke badho ja vyavahAra AvaDI jAya, ane e mATe e potAnI badhI ja eTIkeTa choDIne jyAre je karavuM paDe te badhuM ja kare. tema ahIM sAdhu-sAdhvIjI pratye bhaktibhAva, pUjyabhAva pedA thAya to emanI pUjAnA prakAro badhA ja AvaDI jAya. deva-guru-dharma pratye je di' samarpaNabhAva jAgaze te divase potAnI meLe bhAva jAgaze. keTalAka amane AvIne kahe, 'mahArAja sAheba, amArA gAmamAM koIne sAdhunI paDI ja nathI. A to sAruM che ke, amAruM ghara emane sAcave che. mahArAja sAheba, sAcuM kahuM ke gha2mAM badhAM rAtre khAya che, chatAM meM kahI rAkhyuM che ke sAMje pAMca vAge badhI rasoI taiyAra thaI javI joIe. bicArA mahArAja kyAM jAya ? ApaNe ja badho lAbha laIe chIe sAheba !' A bhakti che ke phajetI ? tame badhA rAtribhojananA tyAgI ho ane sAMje samayasara jamatA ho to A prazna na Avata. sAdhu-sAdhvIjIne saMyamadeha TakAvavA joItuM dravya nirdoSa maLI jAta. tame savAre UThIne sIdhA cA-pANI karIne ravAnA thaI jAo to sAdhu-sAdhvIne navakA2zI nirdoSa kyAMthI maLe ? tame pote navakArazI karatA ho to e TAIme sAdhu-sAdhvIne paNa nirdoSa maLI zake ne ? sAdhu-sAdhvIone vastra-pAtra vagere paNa tamArI pAsethI ja vahoravAno vidhi che. gRhastha je vAparatA hoya ke vAparI lIdhAM hoya tevAM vastro vahorI, sAdhusAdhvI potAno nirvAha karatAM hatAM. paNa Aje jo tamArI pAse sAdhu-sAdhvI vaho2vA Ave to tamAre tyAM zuM maLe ? penTa ke sUTanuM kApaDa ja ne ? Aje to paradravya kA haraNa kara jo usase jinezvara kI pUjA karatA hai, vaha mAno caMdana ke vRkSa ko jalAkara koyalA kara becane kA dhaMdhA karatA hai / dravyasaptatikA TIkA - pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 99 Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e paNa gayuM, sIdhA bajAramAM jaIne TelarameIDa-reDImeIDa laI paherIne ja bahAra Ave pachI nirdoSa kyAMthI maLe ? sAdhu bhagavaMto mArA gurudeva che, paMcamahAvratadhArI che, mane mokSamArga ApanAra che, sAcI samaja ApanArA, bhavasamudramAMthI utAranArA che, ema lAge to emanuM saMyama sAruM jaLavAya, e mATe badhuM ja karavAnuM mana thAya. roja savAre derAsare darzana-vAsakSepa pUjA karyA bAda upAzraye jaI guruvaMdanagurupUjana-jJAnapUjana karavAno niyama kharo ? tyAM jaI temanI sukha-zAtA pUchavAnI kharI ? Aje koI mahArAja sAhebane tAva Ave to pUchanAra maLe che ke 'sAheba ! zuM karuM ? jyUsa, cA, ukALo, Apa kaho te karI ApuM.' A bhakti nathI paNa ajJAna che. bhAva bhaktino che paNa AjJA mujabano nathI ane A rIta sArI nathI. zrAvako ghaNA udAra pAkyA che ! Aje amArA sAdhuo mATe ja upAzrayo baMdhAvI Ape che. kharekhara to sAdhu-sAdhvIthI emAM UtarAya ja nahIM. konA mATe baMdhAvyo ? zrAvako mATe, emanI dharmArAdhanA mATe ? sAmAyika, pratikramaNa, vyAkhyAnazravaNa ke pauSadha mATe baMdhAvyo hoya to sAdhu-sAdhvIjI mATe e nirdoSa, paNa sAdhu-sAdhvIjI mATe ja banAve to ? ApaNe tyAM mATe ja pauSadhazAlA, sAmAyikazALA, ArAdhanabhavana jevAM nAmo hatAM. A upAzrayomAM lAITa-paMkhA jevAM sAdhano na vaparAya. tame pote sAmAyika-pauSadha karatA hota to tamane upAzrayo kevA joIe teno khyAla Avata. sattvavALAne to koIpaNa sthAna pratikULa nathI hotuM. alpasattva ke hInasattvavALA sAdhakonI samAdhi naMdavAya nahi, jayaNAdharmanuM barAbara pAlana thAya te mATe kevAM bArI-bAraNAM, havAujAsa hovAM joIe e tamane khyAla Avata. pAriSThApanikA samitinA pAlana mATe paThavavAnI jagyA kevI joIe eno paNa khyAla Avata. pahelAM zrAvako Akho divasa upAzrayamAM AvI sAmAyika karatA. divasa agiddho jo u davvaMmi jiNatthaM Nei vittharaM / eeNaM so mahAsatto, vuccae jiNasAsaNe / / 100 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana zrAddhadinakRtya Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daramyAna sAmAyika karanArA ArAdhakonI avara-javara cAlu ja rahetI, jene kAraNe koI paNa samaye pAMca-paccIsa ArAdhako to svAdhyAyamAM beThA ja hoya. e rIte zrAvako upAzrayamAM hoya to karmayoge koI sAdhune pramAda naDato hoya to temAM breka lAgI jAya, sAdhune divase sUvA karavAmAM saMkoca naDI jAya ane pramAdathI bacAva thAya. karmodaye sAdhune patana pAmavAnAM nimitta maLe to paNa zrAvakonI hAjarI hoya to bacAva thaI jato. jene khoTuM karavuM ja hoya e to game tevA saMyogomAM karavAno ja che; paNa jene khoTuM karavAno bhAva na hoya, paNa karmodaya enI pAse khoTuM karAvavA mAMgato hoya, tevA AtmAo to jarUra bacI zakatA. mArA paramatAraka gurudevanA eka mahAna ziSyaratna hatA. nAma hatuM pUjya AcAryadeva zrI mAnatuMgasUrijI mahArAja. eo kahetA ke tijorIne je tALuM marAya che te corathI bacavA mATe nathI hotuM, paraMtu zAhukArane cora banatAM aTakAvavA mATe hoya che. samajyA ? cora to game tevAM tALAM lagADo toya te tene toDI zake che, zAhukArane ADuM-avaLuM karavAnuM mana na thAya mATe A maryAdA che. A vAta dareka maryAdA-vyavahAramAM lAgu paDI zake tevI che. A badhI vAta huM je karI gayo te suvihita sAdhuonI surakSA mATe kahI gayo chuM, jene khoTuM karavuM ja che enA mATe AmAMnI koI vAta nathI. gurubhakti kevI hoya che, e mATe pUjya AtmArAmajI mahArAjano banelo eka prasaMga kahuM : paMjAbathI gujarAta AvyA bAda pharI paMjAba gayA. tyAMnA eka gAmanA saMghe khUba vinaMtI karI cAturmAsa karAvyuM. praveza paNa thaI gayo. pAMca-sAta divasa thayA ne sAdhuo aMdaroaMdara khUba mUMjhANA, paNa maryAdAnA kAraNe koI kAMI bolyuM nahi. Ama chatAM pUjya AtmArAmajI mahArAjane khyAla AvatAM teozrIe sAdhuone pUchyuM ke, "mUMjhavaNa zenI che spaSTa kaho."sAdhuoe kahyuM, "bhagavaMta! ahIM peTapUratI gocarI paNa maLatI nathI. cAra mahinA kADhavAnA che, te kema E - I dravya meM agRddha (mUrchArahita) banakara jo vyakti jinezvara kA dhana baDhAtA hai, vaha usI kAraNa se jainazAsana meM mahAsattvazAlI kahalAtA hai| - zrAddhadinakRtya ja , 41, 4 pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 101 Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nIkaLaze, tenI mUMjhavaNa che." "kema zuM thayuM ?" "bhagavaMta ! ahIMnI zrAvikA sthAnakavAsI matane mAnanArI che. ame vahoravA jaIe eTale e badhuM asUjhatuM karI nAMkhe. kyAMka kAcA pANIthI hAtha dhoI nAMkhe, to kyAMka AMgaNAmAM kAcuM pANI reDI nAMkhe. kyAMka cUlAne aDI jAya to kyAMka sacittano sparza karI de." ema che? to karo vihAranI taiyArI !saMyama na paLe evA kSetramAM ApaNAthI kema rahevAya ?" pUjya AtmArAmajI mahArAje Adeza karyo ane sAdhuo vihAranI taiyArI karavA lAgyA. e samaya AjanA jevo na hato. Aje to tame savAre vyAkhyAnamAM Avo te pAchA bIjA divase savAre ja Avo. bapore-sAMje upAzrayamAM zuM bane, tamane khabara ja na hoya. e samaye zrAvako savAra-bapora-sAMja avAra-navAra upAzraye AvatA ja rahetA; kAraNa ke, emanA hRdayamAM ane jIvanamAM gurunuM sthAna hatuM. bapore zrAvako AvyA ne vihAranI taiyArI joI. Azcarya thayuM ane AgevAna zrAvake gurudevane pRcchA karI "hajI to cAturmAsa praveza thayo che, vihAra kema ?" tyAre gurudeve badhI vAta karI. AgevAna vicakSaNa hato. eNe kahyuM, "gurudeva! 24 kalAkanI mudata Apo. emAM ThekANuM na paDe to Apa khuzIthI vihAra karajo." gurudeve svIkAryuM. AgevAne gAmanA badhA bhAIone bhegA karyA. vAta karI, "juo, ApaNe gurudevane cAra mahinA mATe lAvyA chIe. paNa ApaNA gharanI zrImatIo kevI che te ApaNe jANIe chIe. gurudevane gocarI-pANI e vahorAvatI nathI. ApaNA gurudevanI bhakti ApaNe karavAnI che. jo tame badhA maMjUra ho to ApaNe eka kAma karavAnuM che. Aje ghare jAo tyAre eka eka khaccara ghare laI javAnuM ane zrImatIone kahI devAnuM ke A khaccara para besI tame tamArA piyara cAlyA pI . ma mUllaM viNa jiNANaM uvagaraNaM camara-chatta-kalasAI / jo vAvarai mUDho Niyakajje so havai duhio / 102 jetasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAo, ame cAra mahinA amArA gurudevanI bhakti karIzuM. comAsuM pUruM thaye tamane pAchA bolAvI lezuM' e pradezamAM musApharI mATe khaccara vaparAtuM. badhAe ekamatIthI vAta svIkArI lIdhI ane ghare jatAM eka eka khaccara laI gayA. AMgaNe khaccara baMdhANuM, tyAM ja gharavALIne dhrAsako paDyo. koI lagna vagere nathI to khaccara kema ? zuM koI mAThA samAcAra AvyA ? tyAM zrAvakoe badhI vAta karI. piyara javAnI vAta AvI tyAM badhI DAhIDamarI thaI gaI ane gurubhagavaMtanI bhakti sAcavavAnI javAbadArI svIkArI. e zrAvakonA haiye guru pratye kevo bhAva haze tyAre A banyuM haze!patnI karatAMya guru vadhAre lAgyA haze tyArebanyuM haze ne ? gharanA vyavahAra karatAM gurusaMbaMdhI vyavahAra vadhAre lAgyo tyAre ja A banyuM ne ? A gurupUjananI vAta cAlI rahI che. netRtva sakSama hoya to badhA ja rastA nIkaLe. anupamAdevI jevAM jyAM hoya tyAM temanuM netRtva gharamAM hoya te khoTuM nathI; kema ke dharmanI bAbatamAM emanI buddhi ghaNI AgaLa hatI. paNa tamArI nAmardAInA kAraNe strIonuM varcasva thAya to te khoTuM ja che, te na thavuM joIe. zikharajInI rakSAnI vAta laI kalakattAnA keTalAka zrAvako amadAvAda AvyA hatA. lAlabhAI zeThane zikharajI padhAravA vinaMti karI. zeTha jAya to ja zikharajInuM kAma thAya ema hatuM. zeThe game te kAraNe dharAra nA pADI dIdhI. AvelA AgevAnonA moDhAM paDI gayAM. zeThanAM mA gaMgAmAne A vAtanI khabara paDI. emaNe e lokone kahyuM "tame ciMtA na karazo. e zenI nA pADe ? jarUra Avaze." zeTha peDhIthI ghare AvyA, jamavA beThA ane gaMgAmAe bhANAmAM pANI (pASANa) mUkyo. zeTha coMkyA, "A zuM che ?' tyAre mAe lAla AMkho karI kahyuM ke teM zikharajI mATe nA pADI? zarama na AvI?" zeTha bhUla samajI gayA. tarata page paDI mAnI mAphI mAMgI. kahyuM, "mA! huM jarUra jaIza." ane chevaTe jaI surakSAnuM kArya karyuM. Ama, strIo paNa potAnAM varcasvano upayoga karatI. ta Rdha karI zake to mUlya (nakarA) die binA zrI jinezvara ke (maMdira ke) cAmara, chatra, kalaza Adi upakaraNoM ko jo apane kArya meM istemAla karatA hai, vaha mUDha vyakti duHkhI banatA hai| - dravyasaptatikA pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 103 Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelAnA jamAnAmAM dIkaro game teTalo moTo hoya, e jamavA bese tyAre mA ja bhANuM pIrasatI. mA na hoya tyAre patnI bhANuM pIrasatI. e vakhate mA ke patnI pUchatI ke Aje bajAramAM zuM karI AvyA ? paraMtu zuM laIne AvyA ? - ema nahotI pUchatI. samajyA ? kAMIka ADuM avaLuM karIne AvyA che ema khabara paDatI to patnI kahetI ke "meM kyAreya tamane kahyuM che ke A laI Avo ne te laI Avo? tame je lAvo emAM ghara kaI rIte calAvavuM te mArI mAe mane zIkhavIne mokalI che. A pApa karIne tame kaI durgatimAM jazo? tame lAveluM ame vAparI lezuM, paNa enuM pApa to tamAre ja bhogavavuM paDaze" A rIte hitazikSA detI ane dharmanA mArge vALatI. strIo paNa AkhA kuTuMbane A rIte jarUra tArI zake, chatAM strIonI ghaNI maryAdAo che. hA, strIone tame sAdhvIsaMghanI sevAbhaktimAM joDI zako. emanI pAse tattvajJAna bhaNI gaNIne e taiyAra thAya ane pachI e potAnAM saMtAnone gaLathuthImAM ja tattvajJAna bhaNAvanArI thAya. jenazAsanamAM kudaratI ja badhI vyavasthA goThavAyelI che je Aje mRta:prAya banI gaI che, ApaNe ene punarjIvita banAvavAnI che. e ja rIte sAdhu bhagavaMto pAse tame ane tamArA saMtAno rojano eka kalAka, aThavADIe eka divasa ane varSe eka mAsa bhaNavA jAo to pAMca ja varSamAM sakaLa saMghanI kAyApalaTa thaI jAya. roja pAThazALAe janAro nAno dIkaro, rAtribhojanamAM keTaluM pApa che te jANI ghare Avyo. potAno bApa rAtre khAto hato. e chokaro vacce paDyo. "pappA tamane rAtre nahi khAvA dauM. plIja ! rAtanA nahi khAtA. mAre tamane narakamAM javA devA nathI. ane rAtre khAnAro bApa chokarAnI lAgaNI-bhAvanA joIne kAyama mATe rAtre khAto maTI gayo. bIjI tarapha evo paNa bApa joyo ke, chokaro pAThazALAethI rAtre nahi khAvAnI bAdhA laI Avyo.bApane khabara paDI to pAThazALAnA mAstarane jaI bhakkhei jo uvikkhei, jiNadavvaM tu saavo| paNNAhINo bhave jo ya lippai pApa-kammuNA / / - saMjoya kAraNa. 104 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamakAvI AvyA. "chokarAne bhaNavA mokalyo che, bagADavA nahi. bAdhA ApI to yAda rAkhajo !? eka bIjo paNa prasaMga kahuM sAdhu-sAdhvIno saMparka na hoya, dharmanA saMskAra na hoya to kevI paristhitinuM nirmANa thAya te AnA parathI samajI zakazo. muMbaInI eka AMkhanI hospITalamAM mArA gurudevane motiyo utarAvavAno thayo. tyAM ja bAjumAM eka jaina pezanTa paNa dAkhala thayelA hatA. amArA sAdhu mahArAja gocarI vahoravA jatA hatA tyAre temane paNa vahorAvavAnI bhAvanA thaI ane amane vinaMtI karI, "mahArAja!" amAre tyAM cA-kophI-dUdha vagere che, Apa padhArajo" sAdhu gayA tyAre emane kaI rIte vahorAvavuM tenI kazI ja rIta - vidhi AvaDatI na hatI. pagamAM caMpala paherela hatI. badhI vastu sajAvI mUkI dIdhI hatI ane eka bena bolyAM, "mahArAja ! A badhuM che emAMthI Apane je joIe te laI lo !" bhAvanA sArI hatI paNa ajJAna kevuM? Aje jaina gharonI A paristhiti thavA lAgI che. sAdhusAdhvIno paricaya gayo ane dharmanA saMskAroya gayA. muMbaInA phleTomAM amArA sAdhuo vahoravA jAya tyAre jainonA konvenTa kalcaramAM bhaNelA bALako, "aMkala!kyA loge ? aMkala phirase AnA." evuM bolatAM paNa sAMbhaLyAM che. AmAM kAMI ApaNI zobhA nathI. TUMkamAM kahuM to, dharmakSetrano vahIvaTa karanAra vyavahAranA kSetromAM potAnAM mAtA-pitA vagere vaDIlonI sevA-bhakti karanAra hovo joIe ane dharmanA kSetre dharmaguruonI sevA-bhaktimAM AnaMdanI anubhUti karanAra hovo joIe. je vahIvaTadAronA jIvanamAM A guNa nathI hoto, tevA vahIvaTadAro dharmakSetrano vahIvaTa zA mATe kare che ?, e karavA pAchaLa emano uddeza zuM che, e moTuM zaMkAnuM sthAna che. ahIM beThelA tamAma vahIvaTadAro A viSayamAM potAnuM jIvana tapAse e bahu ja jarUrI che. jo zrAvaka devadravya kA bhakSaNa karatA hai, usakI upekSA karatA hai, evaM aviveka se usakA vahIvaTa karatA hai, vaha pApakarma se lipta hotA hai| - saMbodha prakaraNa pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 105 Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 - susyUsALuLasaMgo - zuzruSA vagere buddhinA ATha guNavALA hovuM - 10 - zuzrUSAdiguNasaMgata evaca / zuzrUSA zrotumicchA, tadAdayo'STaguNAH tadyathA - "zuzrUSA zravaLa ceva, grahanuM ghArAM tathA / "C uhApoho'rthavijJAnaM, tattvajJAnaM tu dhIguNAH / / 1 / / taiH samanvita eva ca / caivazabdo samudryAvadhAraNArthau niyojitAvaiva / evaMvidho hi zAstrasaMskRtabuddhitvenopAyajJatayepsitArthasAdhako bhavati / zuzruSAdi guNayukta : buddhinA zuzruSA vagere ATha guNoyukta hovuM. te A pramANe - "zuzruSA, zravaNa, grahaNa, dhAraNa, Uha, apoha, artha-vijJAna ane e ATha buddhinA guNo che." tattvajJAna dharmakSetranA saMcAlakamAM jarUrI bAra guNo paikI dazamo guNa che, zuzruSA vagere buddhinA ATha guNovALA hovuM te. buddhinA ATha guNothI yukta jIvanI buddhi zAstrabhAvita hovAthI te sAcA upAyane jANanAra hoya che. AthI te ISTakAryanI siddhi karI zake che. Aje ghaNuM saMbhaLAya che chatAM e zrutanuM vAstavika phaLa maLatuM nathI. jJAnIbhagavaMto kahe che ke, A badhI paristhiti sarjAvAnuM kAraNa e che ke, arthIpaNuM nathI. e dharmazravaNa niyamita karavAnuM. jyAM sudhI sadguruno yoga maLe tyAM sudhI dareka saMcAlaka emanI pAse jaI vidhipUrvaka dharmazravaNa kare ja. thoDAM varSa pUrve zrAvako evA maLatA ke koIke AcArAMga sAMbhaLyuM hoya, koIke sUyagaDAMga sAMbhaLyuM hoya, to koIke agiyAre aMga sAMbhaLyAM hoya. ame vyAkhyAna karatAM kyAreka koI vAtamAM bhUlIe tyAre e bahuzruta zrAvako amArI sAme dhArI dhArIne jotA. chatAM ame na samajIe to hAtha joDIne vinayapUrvaka pRcchA karatA : 'bhagavaMta ! A vastu samajANI nahi, pharI samajAvo.' chatAM paNa amane ceiyadavvaM sAhAraNaM ca jo dohai mohiyamaio / dhammaM ca so na yANai ahavA baddhAuo narae || 106 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana * saMbodha prakaraNa Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khyAla na Ave to kahetA ke "A vastu amuka AcArya bhagavaMte Ama kahI che, Ape paNa amuka samaye Ama kahelI che. Aje Apa Ama kaho cho; to bhagavaMta ! eno meLa besato nathI. tattva zuM che ? ane A rIte amane ThekANe lAvatA. mArA paramatAraka gurudeva to kahetA ke bahuzruta zrotA e vaktAnI lagAma che. vaktA jarAka zAstranI dhurAthI AgaLa pAchaLa thAya ke e ene tarata aTakAve, sIdhA mArge calAve. Aje evA zrAvako jovA kyAM maLe ? ghaNA to kRta tti pApana mAnI sAMbhaLI le ke vAvavA pramANam karIne svIkArI le. samajIne svIkAranArA keTalA ? dharmakSetrano vahIvaTa karavA mATe zuzruSA vagere buddhinA je ATha guNonI jarUra che, tenuM svarUpa pahelAM samajI laIe. te pachI te aMgeno jarUrI vimarza karIe : (1) pahelo guNa che zuzruSA : zuzruSA eTale sAMbhaLavAnI tIvra IcchAlaganI-tAlAvelI-talapa. vyasanI mANasane vyasananI jevI talapa hoya tevI dharmane dharmazravaNanI talapa hoya che. taka maLe ke tarata doDI jAya. Aje moTe bhAge dharmakriyA mAtra vyavahArathI dekhAdekhIthI ja thAya che, ethI vizeSa kazuM hotuM nathI. pahelAM to tattva jANavAnI IcchA-zuzruSA hovIpragaTavI joIe. (2) zuzraSA pachI zravaNa Ave che. jenA haiyAmAM sAcI zuzruSA hoya te taka maLe tyAre zravaNa karyA vinA rahe ja nahi. A zravaNa karanAra dharmanuM zravaNa kevI rIte kare, te jaNAvatAM samakitanI saDasaTha bolanI sakjhAyamAM lakhyuM che ke - "taruNa sukhI strI parivaryo re, catura suNe suragIta; tehathI rAge ati ghaNe re, dharma suNyAnI rIta." koInavayuvAna hoya,paiseTake ane mAnasikarIte paNa sukhI hoya,pAse prItipAtra evI strI beThI hoya,svayaM pote svara-saMgItanI abhiruci ane jJAna dharAvato hoya dAdA: kamAvI zakAya. mArA dAdA che ke, banA devadravya evaM sAdhAraNa dravya ko jo mugdhamati jIva svayaM ke upayoga meM letA hai, vaha dharma ko jAnatA nahIM athavA usane naraka kA AyuSya bAMdha liyA hai| - saMbodha prakaraNa * * * * * * * * * * * * . kapa '' che. pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 107 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane emAM ene devatAI gaMdharvasaMgIta sAMbhaLavA maLe to jevA rAgathI, ekAgratAthI sAMbhaLe, ethI paNa vadhu rAgathI dharmAtmA dharmazravaNane kare, ema ahIM kahyuM che. sAMbhaLavAnI paNa khAsa rIta che dRSTi guru upara hoya, baMne hAtha joDelA hoya, khesa paherelo hoya, khesano eka cheDo mukha AgaLa rahe, e rIte caityavaMdananA Asane besI upayogapUrvaka dharmazravaNa karavAnuM che. (3) zravaNa pachI trIjo guNa che grahaNa. sadgurunA mukhe je sAMbhaLyuM tene mAnasika upayogapUrvaka svIkAravAnuM che. gurubhagavaMta jema jema dharmopadeza ApatA jAya, tema tema te vAtane manomana barAbara jhIlatA javuM, bauddhika rIte pakaDatA javuM, samajatA javuM tene grahaNa kahevAya che. A mATe zravaNa samaye aMtaraMga rucipUrvakanI ekAgratA joIe ane je kAMI gurubhagavaMta kahe, te vAta samajavI mArA mATe upakAraka che - lAbhadAyaka che' evuM lAgavuM joIe. jo AvI lAgaNI hoya to ja sAMbhaLeluM samajavAno-pakaDavAno prayatna thAya che. ghaNA to je sAMbhaLyuM te prAmANikapaNe tyAM ja mUkIne janArA hoya che. eka kAnethI sAMbhaLI bIjA kAnethI kADhI nAMkhanArA ghaNA hoya che, paNa apAyelo upadeza svIkAranArA khUba ja ochA hoya che. maMDapanA cheDe apAtI prabhAvanA badhA le ane ghare pahocADatA hoya che, paNa ame ahIM doDha-be kalAka je prabhAvanA karIe chIe, e koNa ghare laI jAya? amArI vAtano svIkAra thato nathI, tethI ja te vastu tamArA jIvanamAM pariNAma pAmatI nathI. (4) grahaNa pachI cothA naMbare dhAraNA Ave che. je paNa sAMbhaLyuM teno svIkAra karyA bAda tene yAda rAkhavuM, dhArI rAkhavuM, pakaDI rAkhavuM, bhulAI na jAya tenI kALajI rAkhavI, tene dhAraNA kahevAya che. zravaNa karIne grahaNa karyA pachI tene barAbara dhArI rAkhavuM jarUrI hoya che. jo dhAraNA na thAya to vastu visAre paDe. ghaNA vyAkhyAna sAMbhaLIne Ave ane kahe ke Aje vyAkhyAnamAM ghaNI majA paDI. paNa zenI majA ? zuM viSaya hato ? AyANa jo bhaMjai paDivanadhaNaM Na dei devassa / garahaMta covikkhai, so vi hu paribhamai saMsAre / / 108 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zI vAta AvI ? kayuM dRSTAMta AvyuM ? to kahe ke, e badhuM yAda nathI. basa, majA AvI, tema ja bole. e sUcave che ke enAmAM dhAraNAguNa nathI. ghaNA puNyAtmAo potAne sAMbhaLeluM badhuM yAda nathI rahetuM to noTa-pena laIne AvatA hoya che. 2jU karAyelI vAtone potAnI rIte TapakAvI le, ghare jaI enA upara vicAra kare. A rIte paNa vyAkhyAnAdimAM kahevAyela tattva dhArI zakAya. (5-6) dhAraNA pachI pAMcamA ane chaThThA naMbare Ave che Uha ane apoha. Uha eTale prazno uThAvavA ane apoha eTale jAte ja tenAM samAdhAno meLavavAM. sAMbhaLelA, svIkArelA, dhAraNa karelA padArthanuM manamAM ghammara valoNuM thAya, maMthana thAya, manamAM ne manamAM prazna-pratiprazna thAya, jenA pariNAme chevaTe tattvanirNayarUpa navanIta nIkaLe. A padArthano prAraMbha kyAMthI ? AgaLa kaI rIte vadhyo ? kyAM vaLAMka Avyo ? kayuM udAharaNa ApyuM ? kayA tarko ApyA ? kayA zAstrapATho rajU karAyA ? upasaMhAra kaI rIte thayo ? eno sAra zuM ? A rIte aneka prakAranA prazno uThAvI uThAvI enA uttaro meLavavAnA. (7) Uha-apohanI ATalI prakriyA thayA pachI apoha pachI sAtamA kramAMke arthavijJAna thAya. paramArtha hAthamAM Ave. paraMtu eTaluM thAya e paryApta nathI tyAra pachI AThamo guNa jarUrI che. (8) arthavijJAna pachI AThamo guNa tattvajJAna Ave che. tattvajJAna thavuM eTale tattvanA viSayamAM nizcaya thavo. je tattva je svarUpe hoya ane je svarUpe na hoya te ja rIte te tattvano nizcayAtmaka bodha thAya tene 'tattvajJAna' kahevAya che. jene AvuM tattvajJAna thAya te tattvajJAnamAM evo acaLa banI jAya ke, koI paNa ene tattvathI calAyamAna na karI zake. Aje to tattvanirNaya paNa kyAM rahyo ? tattvavijJAna karatAM pahelAM jJAna zuM ane vijJAna zuM te paNa jANavuM paDe. vastunA ekAda pAsAnuM ekAda paryAyanuM jJAna e mAtra jJAna che; jyAre jo devadravya kI Aya kA bhaMga karatA hai, khuda kabUla kiyA devadravya detA nahIM, khuda kI niMdA (yA khuda se vasUlAta) suna upekSA karatA hai, vaha bhI saMsAra meM rakhaDatA hai / - darzanazuddhi prakaraNa pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 109 Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvAgINa, badhAM ja pAsA-paryAyanuM jJAna e vijJAna che. vijJAna karavA mATe padArthane naya- nipAthI samajavo paDe. syAdvAda-anekAMtanA siddhAMto kAme lagADavA paDe. mAtra ApaNe syAdvAdI-anekAMtavAdI ema bolavAthI kAma nathI thatuM. eno matalaba samajavo paDe. Ama paNa thAya ane Ama paNa thAya e syAdvAda nathI. e to asthiravAda che. syAdvAda to nizcitavAda che. eTale A apekSAe Ama ja thAya ane A apekSAe Ama na ja thAya, evA nizcayapUrvakano syAdvAda che. eka vyaktimAM bhale kAko, mAmo, bhAI, sasaro, dIkaro, jamAI jevA aneka guNa rahyA paNa kAko che te bhatrIjAnI apekSAe ja, bhANAnI apekSAe nahIM ja. tema mAmo che te bhANIyAnI apekSAe ja. bhAI che te bhAI ke bahenanI apekSAe ja. sasaro che te jamAI ke dIkarAnI vahunI apekSAe ja. dIkaro che te bApa ke mAnI apekSAe ja. jamAI che te sasarA ke sAsunI apekSAe ja. bIjI apekSAe nahi ja. A rIte dareke dareka viSayamAM dareka rIte UMDANathI samajavuM jarUrI che. A badhuM samajavA mATe ghaNuM badhuM bhaNavuM jarUrI che. koI vastu kartavya hoya te utsargathI kartavya hoya apavAdathI e akartavya paNa hoya. koI vastu utsargathI akartavya hoya te apavAdathI kartavya paNa hoya; e mATe utsarga zuM ne apavAda zuM? e paNa jANavuM paDe. utsarga eTale rAjamArga ane apavAda eTale ADamArga-DAyavarjhana. rAjamArga barAbara hoya to DAvayarjana para cAlavAnI jarUra nathI. roDa tUTyo hoya ke roDa upara calAya tevuM na hoya, tyAre ja DAyavarjhana para cAlavAnuM hoya che. DAyavarjana para cAlavAnuM te paNa rAjamArge caDavA mATe ja. je DAyavarjana rAjamArge na caDAve te DAyavarjana-apavAda nathI paNa unmArga ja che. A badhuM ja tame jANo to sAcuM arthavijJAna-tattvanirNaya thAya ane pachI enI zraddhA asthimajjA banI jAya. ene koI pheravI na zake. jiNapavayaNavuddhikaraM pabhAvagaM NANadaMsaNaguNANaM / vaDheto jiNadavvaM titthayarattaM lahai jIvo / / bhAjapa nA kAra tamAma -saMbodha prakaraNa 110 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAstromAM taMgiyA nagarInA zrAvakonuM varNana Ave che. e mATe moTo AlAvo lakhAyo che. temAM - da, diyA, puchiyA, vichiyA, dayanIvADanIvA ... Ama kahI aMte aneka prakAronA devonAM nAma lakhI, "revedi pi savALA ' e devothI paNa calAyamAna nahi thanArA, ema jaNAvyuM che. emanuM jJAna kevuM haze ! bhagavAnanA samavasaraNamAM jatA-AvatA e zrAvakone vacce chae darzananA vAdIo paNa maLatA ane prabhunA zAsana pratyenI zraddhAthI emane calita karavAno prayatna karatA. te vakhate te zrAvako emanI sAthe vAda karI emane niruttara karatA. Aje to amArA A zrAvako... chApAmAM kAMIka Ave ane emane phALa paDe. sAheba ! vaijJAniko Ama kahe che ane tema kahe che. to pachI ApaNAM zAstromAM je kahyuM che, enuM zuM? zuM e badhuM khoTuM to nahi hoya ne ? sAheba! vaijJAnikone khoTI vAta karIne zuM phAyado ?' ene pUchuM ke, to zAstrakArone khoTI vAta karIne zuM phAyado ? to eno enI pAse koI javAba na hoya. AjanuM sAyansa pote kahe che ke, amane jeTaluM dekhAyuM teTaluM ja ame kahIe chIe, kAle bIjuM dekhAze to te kahIzuM. amArI vAta so TakA satya che ke e aMtima satya che ema mAnavAnI koI jarUra nathI. vaijJAnikonAM sAdhano maryAdita che, temanI zakti maryAdita che. maryAdita sAdhana-zaktithI dekhAyuM tene ja so TakA satya mAnI levuM e kevI aMdhazraddhALutA? A loko amArA dharmAtmAone aMdhazraddhAnuM kahe che. huM pUchuM chuM ke dekhatA mANasa para zraddhA rAkhe te aMdhazraddhA ke AMdhaLA mANasa para zraddhA rAkhe te aMdhazraddhA ?' karI , jainazAsana kI vRddhi karanevAle evaM jJAnadarzana guNoM kI prabhAvanA karanevAle aise devadravya kI vRddhi karanevAlA jIva tIrthaMkarapanA pAtA hai| - saMbodha prakaraNa pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 111 Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjathI hajAro varSa pUrve prayoga vinA, prayogazALA vinA koI hiMsAcAra ke arthavyaya vinA paramAtmAe mAtra kevalyadRSTithI joI-jANI je padArtho batAvyA, tenA para zraddhA mUke te aMdhazraddhALu? ke vAre-tahevAre abhiprAya badalatA, varSe-pAMca varSe siddhAMta badalatA, ghora hiMsA ane kAramAM arthavyaya pachI kAMIka jANe, adhUruM jANe ane ene pUruM-badhuM che e rUpe rajU kare, tenA upara zraddhA mUke te aMdhazraddhALuM? e tame zAMtithI vicArajo. dharmano vahIvaTa karanArajo zuzruSA vagere buddhinA ATha guNone varelo na hoya to vAtevAte enI zraddhA Dagumagu thatI hoya, koI paNa vastuno, vidhino yathArtha bodha ene na hoya to e sAcI rIte saMgha-zAsananuM kArya na karI zake. mATe vahIvaTa karanAra mATe A guNa bahu ja jarUrI che. samaya hoya to A muddAne khUba sArI rIte ApaNe carcA zakIe tema che. koI tamane aMdhazraddhALu kahe tethI mUMjhAI na jatA. tene zAMtithI paDakArajo, samajAvajo. A rIte jinezvaranA zAsananI eka eka vAta tamAre jANavI joIe ane jANIne jIvanamAM apanAvavI joIe. A thayo saMcAlakanI lAyakAtano dasamo guNa. have agiyAramA guNanI vicAraNA karIe. 11 - vAhiyAvihAIr - prastuta vidhAnano jJAtA - 11 - jJAtA-vidvAn / kasyetyAha - adhikRtavidhAnasya jinabhavanakAraNavidheH / evaMvidhena hi kriyamANaM tadvivakSitArthasAdhakaM bhavati / vidhijJAtA : jinamaMdira baMdhAvanAra (vahIvaTa karanAra) jinamaMdira baMdhAvavAnI vidhino (vahIvaTa karavAnI vidhino jANakAra hovo joIe. vidhino jANakAra jIva jinamaMdiranirmANa dvArA (vahIvaTa dvArA) vivakSita (svabhAvanI vRddhi ane zAsanaprabhAvanArUpa) kArya sAdhI zake che. vidhithI ajANa jIva jinamaMdiranirmANa dvArA (vahIvaTa dvArA) vivakSita kArya sAdhI zakato nathI. ON kaI ja na tad kara in S A jipavaya JI jiNapavayaNavuDkiraM pabhAvagaM NANadaMsaNaguNANaM / rakkhaMto jiNadavvaM parittasaMsArio hoi / / -saMbodha prakaraNa 11ra jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmakSetrano vahIvaTa karanAre teNe je je kAryo ka2vAnAM che, te te viSayanuM, tene lagatI tamAma vidhionuM pUrepUruM jJAna meLavI levuM joIe. jainazAsananI bhUgoLa ke khagoLa zuM kahe che e viSayanuM jJAna haju tame nathI meLavyuM, e haju ekavAra cAlI zake, paNa saMcAlanakSetra mATe jarUrI evA viSayonuM sAMgopAMga jJAna to joIe ja. e na hoya to kema cAle ? emAM zAstrIya vidhi-maryAdAonuM jJAna paNa joIe ane kAyadAkIya maryAdAonuM jJAna paNa joIe. vyAvahArika vidhi-niSedhano khyAla paNa joIe ane avasarocita kArya-akAryano paNa khyAla joIe. dharmakSetranA saMcAlana mATe jarUrI 'zrAddhavidhi', 'dharmasaMgraha' ane 'dravyasaptatikA' jevA graMthono abhyAsa vahelAmAM vahelI take karI levo joIe. jyAM na samajAya tyAM gItArtha gurune pUchIne temanuM mArgadarzana meLavIne samajane spaSTa karavI joIe. je vastu tamane na samajAya te tamane gItArtha guruo jarUra samajAvaze, paNa mahenata karIne tamAre taiyAra thavuM joIe. A uparAMta je rAjyamAM tame rahetA ho e rAjyanA je je kAyadAo tamArI saMsthAne lAgu paDatA hoya eno paNa sAro abhyAsa tamAre ka2vo jarUrI che. e kAyadAmAM vakhatovakhata thatA pheraphAro, karonA daro, chUTachATo, vividha provijano Adino paNa abhyAsa joIe, e mATe jarUrI evA kAyadAkIya salAhakAro pAsethI paNa jJAna meLavavuM joIe. je vahIvaTadArone A badhuM jJAna nathI hotuM ane jeo e jJAna na hovA chatAM tenA jANakArane pUchatA nathI ke temanA dvArA apAtI samajane svIkAratA paNa nathI, teo zrIsaMghane ane zAsanane pArAvAra nukasAnamAM utAre che ane e dvArA e pote potAnuM paNa kAramuM ahita kare che. AvuM na bane mATe te te kAryanI vidhinA jANakAra banavuM ja joIe. 12 - ALAvaDhALo - AjJAne pradhAna karanAra, AjJAno Adara karanAra - jainazAsana kI vRddhi karanevAle evaM jJAnadarzana guNoM kI prabhAvanA karanevAle aise devadravya kI rakSA karanevAlA alpasaMsArI (layumI) rotA hai / saMbodha prakaraNa pravacana-2 : saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 113 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 - dhanikamatyarthamAjJApradhAnazcAgamaparatantrazca / etena hi tatkAritaM lokottarakriyatvena nirvANAGgaM bhavati / atyaMta jinAjJApradhAna : jinAjJAna-jinAgamane atyaMta pradhAna mAnanAro hovo joIe. jinAgamane AdhIna jIve kareluM kArya mokSanuM kAraNa bane che, jinAgamathI nirapekSa jIve kareluM kArya mokSanuM kAraNa banatuM nathI. jinAjJAnA pAlanamAM daDha : A guNa agiyAramA guNa pachI Ave che ane badhA guNamAM Ama kaho to A guNa mugaTarU5 che. dharmakSetrano vahIvaTa karanAranuM jIvana atyaMta AjJApradhAna hovuM joIe. nAnI-moTI tamAma pravRtti teNe jinAjJAne AdhIna rahIne, ene AgaLa karIne ja karavI joIe. koIpaNa viSayamAM zrI jinezvaradevanI AjJAne samajavA mATe AgamazAstrono AdhAra levo jarUrI hoya che. e vinA bhagavAna zrIjinezvaradevanI AjJAne jANI zakAtI nathI. AthI ja vahIvaTa karanAra dareka viSayamAM AgamazAstrano Adara karanArA hoya. e ene AdhIna ja hoya. e kyAreya dharmazAstrathI AghopAcho na ja thAya. mATe lakhyuM ke - Agamane parataMtra hoya. mATe ja enI sAme lAkha vAta Ave to kahe ke, "mane tame zuM kaho cho emAM rasa nathI. mane jinAjJA zuM che, e jANavAmAM rasa che." jo ene koI jinAjJAne darzAvatuM dharmazAstra batAve to tarata enuM mastaka jhUkI jAya. AjJAthI e AghopAcho na thAya. zrAvakarUpe paNa jo enA mAthe jinAjJAnuM baMdhana hoya ja, to saMcAlaka tarIke to enA mATe e baMdhana vadhu agatyanuM banI jAya che. sabhA : AjJAnI vyAkhyA alaga alaga sthAnethI alaga alaga maLe to zuM karavuM ? e mATe to dazamA guNamAM buddhinA ATha guNo batAvyA che. e ATha cAraNI devAidavvaNAse desaNamohaM ca baMdhai mUDho / ummaggadesago vA jiNamuNisaMghAisattuvva / / 114 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamane ApI dIdhI, teno tamAre upayoga karavAno che. eka bhAMDo paNa kharIdavAno hoya to tame tapAsa karo. cAra kAchiyAne tyAM bhAva kaDhAvo pachI kharIdo. eka dharmanA kSetramAM ja temane parIkSA karavI pAlavatI nathI. A bAramo AjJApradhAna guNa zikharanA kaLazarUpa che. derAsara banI jAya paNa kaLaza - iMDuM na mukAya tyAM sudhI e paripUrNa nathI gaNAtuM. tema agiyAra guNa AvyA bAda paNa A bAramo guNa hovo-Avavo khUba jarUrI che. adhyAtmasAramAM adhyAtmadhyAnayoganI prAptinA 33 upAyo batAvavAmAM AvyA che, temAM paNa pahelAM A ja vAta batAvavAmAM AvI che. nizcityAgamatattvaM tasmAdutsRjya lokasaMjJAM ca / zraddhAvivekasAraM yatitavyaM yoginA nityam / / pahelAM Agamatattvano nirNaya karavAno, tenAthI lokasaMjJAne jItavAnI ane e rIte lokasaMjJAne jItIne Agamavacana upara zraddhA keLavavAnI; ane e AgamavacananI zraddhAnA sahAre sAcA-khoTAno, kartavya-akartavyano viveka karavApUrvaka yogIe haMmezAM adhyAtmane meLavavA prayatna karavAno che. dharmazAstromAM Thera Thera jinAjJApAlana ane e mATe dharmazAstranuM anusaraNa karavAnuM vidhAna karavAmAM AvyuM che. nAnI ke moTI koI paNa dharmakriyA karavI hoya ke dharmAnuSThAna karavAnuM hoya, vahIvaTI kSetranuM koI paNa kArya hoya ke anuzAsananI koIpaNa pravRtti hoya, sAteya kSetranuM dravya utpanna karavAnuM hoya ke enI vRddhi karavAnI hoya, te dravyano koIpaNa kAryamAM viniyoga karavAno hoya ke viniyoga thato aTakAvavAno hoya, dareka viSayamAM jinAjJAne ja mahattva ApavAnuM che; ane e mATe dareka bAbatamAM dharmazAstrono sahAro levAno che. enI upekSA karatA vargane ke vyaktine Teko Apavo ke enA mUka sAkSI banavuM, e paNa moTAmAM moTo aparAdha che. dharmakSetrano vahIvaTa karanAre A vAta kyAreya bhUlavA jevI nathI. unmArga kI dezanA denevAlA jase darzanamohanIya karma bAMdhatA hai, athavA 1-jinezvarakA,2-munikAevaM,3-saMghakAduzmanajaise darzanamohanIya karmabAMdhatA hai, ThIka vaise hI devadravya Adi dharmadravyoM kA vinAza karane meM mUDha vyaktidarzanamohanIya karmabAMdhatA hai| - dravyasaptatikA che. ja cheke pravacana-2: saMgha saMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 115 Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jo AgamazAstrono Adara karI jinAjJAno Adara karyo, to sarvatra saphaLatA ane sadgati nizcita che. paNa jo AgamazAstrono anAdara karyo to e sAkSAt jinAjJAnI ane zrIjinezvaradevano ja anAdara che. enuM pariNAma pagale pagale viDaMbaNA ane durgatinuM bhramaNa nizcita che. AgamazAstronI AjJA mujaba vahIvaTa karanAra mATe jema yAvatuM tIrthakara nAmakarmano baMdha nizcita che, tema AgamazAstronI AjJAno anAdara karI vahIvaTa karanAra mATe yAvat sAtamI naraka ane duraMta saMsAra che. mATe ja kahyuM che ke - mApa gho, ghamo ApaINa paDavo dharma AjJAmAM che, dharma AjJA sAthe baMdhAyelo che. ' korTa tame joI che ke nahi mane khabara nathI. tyAM vAdI-prativAdI bane Ave. korTa baMnene savAla pUche. baMnene sAMbhaLe. baMnenA vakIlone sAMbhaLe. e vakhate vAdI' prativAdI' ema saMbodhana kare. AropI hoya tene paNa kahevAto AropI' ema ja saMbodhana kare. nirNaya thAya nahi tyAM sudhI madhyastha ja rahe. paNa e madhyasthatA kyAM sudhI ? potAne nirNaya na thAya tyAM sudhI ja ne ? jevo nirNaya thAya tevI sajA saMbhaLAve ? AropIne gunegAra paNa jAhera kare ? pachI jajameMTamAM paNa e ja lakhe ? tema ahIM jinAjJAnI bAbatamAM paNa che. e vAta Ave tyAre, jyAM sudhI tamane emAMthI satya na samajAya, prabhunI sAcI AjJA na samajAya tyAM sudhI tame mauna raho, taTastha raho, koI paNa pakSamAM na DhaLo ane samajavAno pUrepUro prayatna jArI rAkho; paNa ekavAra samajAI jAya pachI to satyanA pakSamAM ja raho ! ekavAra mArA gurudeva nAsikamAM hatA. emane sakhata tAva Avelo. bAjunA pradezamAMthI kolejanA bhaNelA-gaNelA ejyukeTeDa kahevAya tevA yuvAno emanAM darzane ane kAMIka vyAkhyAna sAMbhaLavA maLe e mATe AvelA. pUjyazrI vyAkhyAna ApI zake tema na hatA.e lokono Agraha hato ke pUjyazrI bhale vyAkhyAna na devadravyeNa yA vRddhigurudravyeNa yaddhanam / taddhanaM kulanAzAya, mRto'pi narakaM vrajet / / 116 jetasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApI zake paNa amane ekAda vAkyamAMya hitazikSA Ape to ame jarUra potAne bhAgyazALI mAnIzuM. chevaTe pUjyazrIne vAta karI. teozrIe eka ja vAkyamAM hitazikSA ApI. "je viSayamAM tame pUruM jANatA na ho te viSayamAM tamAre kyAreya koIpaNa abhiprAya na Apavo" samajyA ? Aje mAre paNa tamane eka TUMkI hitazikSA ApavI che. mAtra traNa ja zabdo ApavA che : 1 - AjJA, 2 - vidhi ane 3 - jayaNA A traNane pakaDIne tame cAlazo to tamAruM kalyANa ja kalyANa che. A traNanI upekSAmAM akalyANa che. zrAvakanA gharamAM to jayaNA e ja maMgala che. jenA jIvanamAM jayaNA nahi tenA gharamAM ke jIvanamAM maMgala nahi. samaja vinAnI jayaNAnI, AjJA vinAnI ke AjJA nirapekSa evI kahevAtI jayaNAnI, kazI ja kiMmata nathI. mATe badhAmAM AjJA-jinAjJA ja caDiyAtI che. AjJA ane vidhi sAthe jayaNAno saMbaMdha ane sumeLa racAya to jainazAsana Ajeya jayavaMta banI jAya. jAta mATe kyAreya DhIluM mUkavuM nahi ane jinAjJAnI vAta Ave tyAM DhIluM mUkavuM ke mUkavAnI vAta karavI, e AjanA jamAnAnI phezana thaI gaI che, je bilakula yogya nathI. ApaNe tyAM to vyaktigata rIte potAnI jAtano koI vicAra karavAno nathI ane jinAjJAnI bAbatamAM kyAMya bAMdhachoDa karavAnI nathI" e vicAra che. A rIte "sukhasvajanathI laIne "AjJApradhAna sudhInA bAra guNa jenAmAM hoya te vyakti zrIsaMghanuM saMcAlana-vahIvaTa karavA mATe adhikArI che. jenAmAM A guNo na hoya, jenI A guNo meLavavAnI darakAra paNa na hoya te tenA mATe sarvathA anadhikArI che. A mATe dareke potAnI jAtanuM nirIkSaNa karavuM atyaMta jarUrI che. devadravya se jo svadhana kI vRddhi kI jAtI hai, evaM gurudravya se jo dhana grahaNa kiyA jAtA hai, vaha dhana kula ke nAza hetu hotA che, vaM mane para vada nara meM gItA - nitya pravacana-2: saMghasaMcAlakano guNavaibhava ane kartavya 117 Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A badhuM huM kahI rahyo chuM te tame koIkane mATe na vicAratA, paNa jAta mATe vicArajo. ahIM saMghavIjI bahumAna karaze tyAre badhA sApho-pAghaDI potAne mAthe paheraze, paNa huM ahIM je sApho-pAghaDI paherAvavA mAguM chuM, te bIjAne paherAvavAnI peravI karo ane jAte nahi pahero to kema cAlaze ? jenA haiyAmAM sAcI dharmabhAvanA haze, paramAtmAnI AjJA upara sAcuM samarpaNa haze, te buddhino upayoga karI jAtane ThagavAno dhaMdho nahi kare. jenA haiyAmAM sAcI dharmabhAvanA nahi hoya, jene bhagavAnanI AjJA pratye sAco samarpaNabhAva nahi hoya te ja buddhinA upayoga dvArA jAtane ThagavAno dhaMdho karaze. A vAta AtmasAkSIe vicArazo to enuM sAruM ja pariNAma AvavAnuM che. AtmasAkSIe nahi vicAro to A paNa eka buddhino vyAyAma banI raheze. enAthI kazuM sAruM nahi nIpaje. Aje keTaluMka kahyuM che. kaDaka thaIne paNa kahyuM che. tamAro pramAda haThe e mATe tema kahevuM jarUrI lAgyuM mATe kahyuM che. saravALe temAM ja saunuM hita che. A aMge vadhu vAto kAle karavAnI bhAvanA che. ka, rAjakoTa prabhAsve mA marti kuryAt prANaiH kaNThagatairapi / agnidagdhAH prarohanti, prabhAdagyo na rohayet / / A , , , 118 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva vi. saM. 2059 - caitra suda dvitIya-3, tA. 5-4-2003, zanivAra. - savAre 9-30 pAvApurI tIrthadhAma (rAjasthAna) vItarAga ! saparyAyAstavAjJApAlanaM param / AjJArAddhA virAddhA ca zivAya ca bhavAya ca / / "vItarAga paramAtmAnuM!tArI pUjA karatAM paNa tArI AjJAnuM pAlana zreSTha che; kema ke ArAdhelI tArI AjJA mokSa mATe thAya che ane virAdhelI tArI AjJA saMsAra mATe thAya che." anaMta upakArI carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA zAstrakAra paramarSi kalikAlasarvajJa AcArya bhagavaMta zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA vItarAgastava nAmanA mahAna graMtharatnanA mAdhyamathI vItarAga paramAtmAnI stavanA daramyAna emanI AjJAnI stavanA karatAM kahe che ke bhagavaMta ! tamArI pUjA karatAM paNa AANTANa cale jAe to bhI devadravya yA sAdhAraNa dravya jaise dhArmika dravyoM para najara mata kara ! kyoMki Aga se jale (vRkSa) phira se Ugate hai, para dhArmika dravyoM ke bhogarUpa Aga se jalA AdamI kabhI U~cA nahIM AtA / - I- Fa, karo pravacana-3 jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 119 Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tamArI AjJAnuM pAlana, e vadhu mahattvapUrNa che. kAraNa ke, tamArI AjJAnI ArAdhanA muktinI bheTa dhare che, jyAre tamArI AjJAnI virAdhanA saMsAranuM sarjana kare che. jene muktie pahoMcavuM che, ene mATe AjJAnI ArAdhanA karavI anivArya che. je AjJAnI ArAdhanAnA badale virAdhanA kare che, ene mATe saMsAra bhramaNa nizcita bane che. saMsAramAM paNa AjJAno ArAdhaka sukhI bane che ane AjJAno virAdhaka duHkhI bane che. jema mukti ane saMsAranuM kAraNa AjJAnI ArAdhanA-virAdhanA che, tema sadgati-durgatinuM, sukha ane duHkhanuM kAraNa paNa AjJAnI ArAdhanA-virAdhanA che. TUMkamAM kahIe to je kAMI sAruM, zreSTha che, tenuM mULa AjJAnI ArAdhanA che ane je kAMI kharAba-nabaLuM che, tenuM mULa AjJAnI virAdhanA che. sArAmAM zreSTha mukti che ane kharAbamAM kharAba saMsAra che. mATe ja AjJAnI ArAdhanAvirAdhanAnA aMtima pariNAma tarIke mokSa ane saMsArane ahIM rajU karavAmAM AvyAM che. A viSayamAM thoDA vadhAre UMDA UtaravuM hoya to upamitibhavaprapaMcA kathA'nA AThamA prakAzane yAda karavo paDaze. upamitibhavaprapaMcA kathA e jainazAsanano mahAna kathAgraMtha che. siddharSi gaNinI e bheTa che. bhavaviraktine pragaTa karavAnuM e mahAna AlaMbana che. emAM lakhyuM che ke, jagatamAM koInA paNa jIvanamAM koI paNa prakAranuM je sukha jovA maLe che te A bhavamAM ke gatabhavomAM karelI arihaMtanI AjJAnI ArAdhanAnuM ja phaLa che, ane jagatamAM koInA paNa jIvanamAM koIpaNa prakAranuM duHkha jovA maLe che te A bhavamAM ke gatabhavomAM karelI zrI arihaMta paramAtmAnI AjJAnI virAdhanAnuM ja phaLa che. mArA, tamArA, ApaNA saunA jIvanamAM jo kyAMya paNa sukhano chAMyaDo jovA maLato hoya to tenA mULamAM A bhava ke parabhavamAM ApaNe kyAMka bhagavAnanI rAjaya sarakAra nI kacerInI sAravAranA para pAra - yathAne viSasaMsoM, dugdhe kAJjikasaGgamaH / tathAtmano dhanenoccaiH, saMsoM gurusampadaH / / 120 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAne ArAdhI che e ja kAraNa che, ane ApaNA jIvanamAM kyAMya du:kha AvyuM hoya temAM paNa A bhavamAM ke parabhavamAM kyAMka bhagavAnanI AjJAnI virAdhanA karI che, e ja kAraNa che. zrI jinezvaradevo sarvajJa hatA, sarvadarzI hatA, anaMta karuNAnA svAmI hatA. jagatanA pratyeka jIvo du:khathI mukta banI zAzvata sukhanA svAmI bane, e ja emanI bhAvanA hatI. emaNe e ja eka AzayathI dharmazAsananI sthApanA karI ane eno ja upadeza Apyo, e upadezane ja ApaNe AjJArUpe svIkAravAno che. tame je paNa javAbadArI tamArA zire svIkArI che, e jo AjJApAlananA eka bhAgarUpe hoya to ja tenI zrI jainazAsanamAM kiMmata che. e ja AjJApAlananA bhAgarUpe na hoya to tevI pravRttinI zrI jainazAsanamAM phUTI koDInI kiMmata nathI. jo amane paNa AjJApAlanano bhAva na hoya to amArA saMyamajIvananI paNa kazI kiMmata nathI, to pachI AjJApAlananA bhAva vagaranI tamArI pravRttionI kiMmata kyAMthI hoI zake ? amAre amArI pratyeka bAbato jinAjJAne anurUpa che ke nahi te jovAnuM che. jo hoya to AnaMda, na hoya to te bAbatamAM sudhAro karavAno prayatna karavAno. tema tamAre paNa tamArI pratyeka bAbato jinAjJAnarUpa che ke nahi te jovAnuM che, jo hoya to AnaMda mAnavAno, na hoya to tene anurUpa jIvana banAvavA prayatna karavAno. AjJA na samajavAnA kAraNe, AjJA pratye ajJAna hovAnA kAraNe, ajANatAM kAMIka AjJAviruddha thaI jAya to te haju jhAjhuM nukasAna nahi kare, prAyazcitta karavAthI tenI zuddhi thaI zake; paraMtu AjJAnI upekSA ke anAdara hoya, badhA kahe tema karavuM, pachI bhagavAnanI AjJA bhale bIjI hoya; A rItano jeno bhAva hoya, te vyakti sarvasvanI paNa nyochAvarI kare to paNa tenI kazI kiMmata nathI. ethI enuM kalyANa nahi thAya. ATaluM nakkI thayA bAda bhagavaMtanI AjJA kaI kaI tenI ja mAtra jANakArI karI. jaise khAnAjahara ke yogase jahara banajAtA hai, dUdha meM chAcha milane para vaha khaTTA bana jAtA hai, usI prakAra khuda ke dhana meM bar3oM kI saMpatti (devadravya Adi) mila jAnepara svadhana bhI vaisA hI banajAtA hai |(atH sabhIkhAtoM kI thailI eka na rakheM, sabakA vahIvaTa alaga kareM / ) - zatrujaya mAhAtmya pravacana-3: jinAjJA ane dharmazAstronuM mahatva 121 Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavAnI ke meLavavAnI rahe. pachI AjJApAlana ghaNuM saraLa banI jaze. zramaNajIvana sArI rIte kema jIvavuM, zramaNajIvananA AcAro sArI rIte kema pALavA ane zrAvakajIvananA darzana-pUjana vagere vyavahAro kema pALavA, eTalI ja bhagavAnanI AjJA che, - evuM nathI. sAdhu-sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAe potAnA jIvananI pratyeka pravRttio kaI kaI rIte karavI ane kaI kaI rIte na karavI, e mATe paNa prabhunI AjJAo che. mATe ja saMghanuM saMcAlana, sAtakSetranI vyavasthA, zAsananI ArAdhanA-prabhAvanA-rakSAnAM kAryo zI rIte karavAM, e tamAma vAtone darzAvatI prabhunI AjJAo che, je jANavI dareka mATe anivArya che. e AjJAo zAstrathI jaNAya che, mATe ja jJAnIoe zAstrano Adara karavAno kahyo. zAstre puraskRte tasmAt, vItarAgaH puraskRtaH / puraskRte punastasmAd, niyamAtsarvasiddhayaH / / 1 / / "jeNe zAstrano Adara karyo teNe vItarAgano Adara karyo ane vItarAgano Adara karavAvALAne nakkI badhI siddhio maLe che." sAdhanAnuM kSetra atIndriya che. emAM mAtra indriyonA AdhAre niSkarSo kADhI zakAya nahi. e atIndriya-adRSTa kSetramAM ke AtmakalyANanA mArgamAM zAstrarUpI dIpaka lIdhA vinA je koI paga mAMDavA jAya tene Dagale ne pagale Thokara ja khAvAno vAro Ave che. mATe ja kahyuM paNa che ke - adRSTArthe'nudhAvantaH, zAstradIpaM vinA jaDAH / prApnuvanti paraM khedaM, praskhalantaH pade pade / / "nahidekhAtA padArthonI bAbatamAM zAstrarUpadIpakavinA nirNaya karavA doDatA jaDalokoDagalene pagalespalanA pAmavAthI kheda(zAka)ne pAme che." tame ema mAnatA ho ke duniyAno ghaNo vyavahAra karyo che anubhava ghaNo meLavyo che, rAkhamAMthI rUpiyA upajAvatAM AvaDe che, tenA AdhAre ahIM devadravyaM gurudravyaM dahedAsaptamaM kulam / aGgAAlamiva tatsprasTuM yujyate na hi dhImatAm / / - dravyasaptatikA TIkA 122 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmakSetramAM paNa vahIvaTa karI lezuM; to te mAnyatA bhUla bharelI che. dharmakSetranA saMcAlana mATe, sAtakSetranA vahIvaTa mATe ati mahattvapUrNa AjJAomaryAdAone jANavA mATe, bIjA ghaNA badhA graMthono lAMbo-pahoLo abhyAsa na ja karI zako to paNa 'dravyasaptatikA'no abhyAsa to karavo ja joIe. jagadguru AcArya zrI vijaya hIrasUrIzvarajI mahArAjAnA ziSyaratna AcArya zrI vijaya senasUrIzvarajI mahArAjanA ziSyaratna AcArya zrI vijaya devasUrijI mahArAje svayaM jemane upAdhyAya padavI ApI hatI ane tatkAlIna gItArthomAM jemanuM viziSTa nAma hatuM, te upAdhyAyajI zrI lAvaNyavijayajI mahArAje 300 varSa pUrve dravyasaptatikA graMthanI racanA karI che, jemAM emaNe pUrvanAM zAstrono pUrato sahAro lIdho che. Agamo to tame vAMcI zakavAnA nathI. zruta to dariyo che, temAM UtaravAnI tamArI koI tAkAta nathI. mATe saMgraha gAthAo temaja svaracita gAthAothI ratnanA saMcaya jevo A graMtha temaNe banAvyo che, jemAM sAta kSetranI AvakajAvakanA mArgo AdinuM vigatavAra varNana che, e kSetronA saMcAlanamAM tamArI ane amArI bhUmikA kaI kaI ane tamArAM ane amArAM kartavyo kayAM kayAM te paNa temAM batAvavAmAM AvyuM che. amAre e vahIvaTathI kyAM aLagA rahevuM ane kyAre ne kyAM emAM bhaLavuM ? kyAM prekSaka banavuM ane kyAM tamArA para savAra thavuM ? teno viveka paNa batAvyo che. amane paNa kahyuM ke, 'dharmadravyano kyAMya vinAza thato hoya, jinAjJAnuM khaMDana thatuM hoya to tamAre tamArI pUrI zaktithI e vinAza ane khaMDanane rokavAno prayatna karavAno.' jo ame enI upekSA karIe to amAro ya saMsAra yAvat anaMto vadhI jAya. devadravya evaM gurudravya sAta pIDhIoM taka kula ko jalAtA hai, ataH aMgAre kI taraha buddhimAnoM ke lie usakA sparza karanA bhI yogya nahIM / - dravyasaptatikA TIkA pravacana-3 : jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 123 Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ceiyadavvaviNAse, taddavvaviNAse duvihabhee / sAhU uvikkhamANo, aNaMtasaMsArio hoi / / 16 / / "devadravyano vinAza thato hoya ke devadravyathI lAvelA-kharIdelA-meLavelA navA ke jUnA be ya prakAranA dravyano vinAza thato hoya, tyAre tenI upekSA karanAro sAdhu yAvata) anaMta saMsArI thAya che. A rIte amane paNa cetavaNI ApI che. nAnAmAM nAnI bhUlonA prAyazcittamAM vidhAno paNa emAM che. saMcAlaka tarIkenI tamArI guNagarimA kevI hovI joIe e batAvavA mATe cheka paMcAlakajI sudhI pahoMcI emAMthI gAthAo lAvI emAM TAMkavAmAM AvI che. paMcAlakajI e pUjya AcArya zrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjano banAvelo graMtha che. emanI prApti jainazAsanane thaI e paNa eka rasaprada bAbata che. emano samaya ghaNo vilakSaNa hato. bauddhonuM sAmrAjya cAre bAjuM khIleluM hatuM. emanI sAme jhIMka jhIlavI ghaNI agharI hatI. to bIjI tarapha vaidika matanA anuyAyI brAhmaNonuM jora paNa ochuM na hatuM. tevA samaye cittoDanA mahArANAnA rAjapurohita, jainonA kaTTara dveSI ane kaTTara vaidika matAvalaMbI brAhmaNa haribhadra hatA. emane eka pratijJA hatI. koInuM boleluM jo na samajAya to tenA ziSya banI javuM. emAM eka prasaMga banyo. eka sAdhvIjI mahArAjanI bolelI gAthA emane na samajANI. artha samajavA sAdhvIjI mahArAja pAse gayA. sAdhvIjI mahArAja jainazAsananI ujjavaLa maryAdAonAM pAlaka hatAM. emaNe kahyuM : A artha samajAvavAno amAro sAdhvIono adhikAra nathI. A mATe tame amArA AcArya pAse jAo. arthajijJAsA evI tIvra hatI ke teo AcAryazrI pAse gayA. AcAryazrIe temanI pAtratA joIne kahyuM : "A gAthAno artha jANavo hoya to tamAre jaina dIkSA levI paDaze." teo e mATe paNa taiyAra ja hatA. temaNe dIkSA lIdhI ane potAnI pratijJA mujaba emanuM ziSyatva svIkAryuM, jaM sAsayasuhasAhaNa-mANAArAhaNaM jirNidANaM / tA tIe jaiavvaM jiNavayaNavisuddhabuddhIhiM / / bhaktapayukkhANa 124 jetasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemAMthI teo samartha AcArya thayA. AjJApAlana ane maryAdApAlananuM zuM pariNAma Ave te vicAro. ghaNA vahIvaTadAro amane AvIne kahe "sAheba thoDA udAra bano. matalaba ke thoDA DhIlA bano!thoDA amArA bhegA bhaLo to ghaNo lAbha thaze!mAre tamane pUchavuM che ke, ame tamArAmAM bhaLIe to lAbha thAya ke tame amArAmAM bhaLo to lAbha thAya ? amAre tamAruM mAnavAnuM ke, tamAre amAruM mAnavAnuM? koNa konuM mAne to lAbha ? sabhA amAruM ya thoDuM mAna to rAkhavuM joIe ne ? sAdhu mAna konuM rAkhe ? tamAruM ke jenI khAtara saMsAra choDyo, dIkSA lIdhI te paMcaparameSThinuM ? tamAruM mAna paNa jALavIe, jo tame paMcaparameSThinI vAta laI Avo to ! bAkI paMcaparameSThinI koI vAta hoya nahi ane potAno ja kakko kharo karAvavA mAgo to e zI rIte bane ? A rIte tamAruM mAna jALavavA jaIe to A pATe besavAno adhikAra paNa ame gumAvI besIe chIe. vAta nIkaLI ja che to kahI dauM - vi. saM. "1985-86 eTale IsavIsana-1929-30nI A vAta che. mArA paramatAraka gurudeva emanAya gurudeva ane dAdAgurudeva sAthe muMbaI cAturmAsa birAjamAna hatA. sudhArAvAda e samaye phUlyophAlyo hato. "bALadIkSAo baMdha thavI joIe." "sAdhuo samAjanuM khAya che, emaNe samAjanI paNa ciMtA karavI joIe." "je sAdhuo samAjanuM khAI samAjanuM kAMI na kare, te samAja mATe bhArarUpa che." sAdhuoe reMTiyo kAMtavo joIe, sAdhvIe hospITalamAM narsanuM kAma karavuM joIe, devadravya sAdharmikone ApavuM joIe, jJAnadravyane skUlo, kolejo Adi vyAvahArika keLavaNImAM vAparavuM joIe.' "maMdira ane mUrtionI jarUra nathI", "zAstro e to jarIpurANAM pothAM che, A kALamAM eno koI upayoga nathI." "TIlAM-TapakAM karavAnAM baMdha karo, ethI jinezvaroM kI AjJA kA ArAdhana zAzvata (mokSa) sukha kA sAdhana hai ataH jinavacana se vizuddha bane buddhimAnoM ko jinAjJA meM prayatna karanA caahie| - bhaktapaJcakkhANa upara na ma ma ma ma ma aa paNa A kisa che. te e che ke pravacana-3: jinAjJA ane dharmazAstronuM mahatva 125 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koIno uddhAra nahIM thAya." "pUjA-paDikkamaNAmAM samaya barabAda karavAnI koI jarUra nathI." "occhava-mahotsavamAM dhanano upayoga e to dhanano dhUmADo karavA barAbara che." AvI to keTalIe vicitra vAtono vAvaMToLa UThyo hato. e samaye sAmA pUre taravAnuM kAma e mahApuruSe karyuM hatuM. e mATe emaNe potAnI samagra jAtane hoDamAM mUkI hatI. AtmasAmarthya, cAritrabaLa ane dezanAnI pracaMDa tAkAtathI e tamAma vamaLone nAthavAnuM kAma emaNe ekale hAthe upADyuM hatuM. eka eka pravacananA aMte enA gherA pratyAghAto paDatA hatA. gharomAM, bajAromAM, zerIomAM jyAM juo tyAM enI ja carcA thatI. dainika peparomAM paNa enI asaro vidhavidha rIte paDaghAyA karatI. emAMthI pariNAmalakSI eka navA saMgharSano prAraMbha thayo hato. sudhArakonI eka eka vAtono yuktipuraHsara zAstrasApekSa javAba apAI rahyo hato. A AkhAe prativAdanuM pratibiMba, zrI saMghasvarUpa darzana bhAga-1 thI 5 ane AcArAMga sUtranAM pravacano bhAga-1 thI 14mAM prakAzita thayela pravacanomAM Aje paNa jovA maLe che. A badhA pratikAranuM pariNAma evuM hakArAtmaka AvyuM ke jeo sudhArAvAdanA cakravAtamAM aTavAyA hatA, te mukta thaI gayA, ane e badhA paNa A abhiyAnamAM joDAyA. jAgRtino zaMkhanAda phUMkAyo. zrotAone jJAnano ujAsa lAdhyo. zraddhAnA pAyA majabUta thayA. sudhArakonA killAo tUTavA lAgyA. sudhArAvAdano prabaLa sAmano thayo. jenA pariNAme vAtAvaraNamAM sArI evI garamI AvI. sudhArAvAdIoe joyuM ke A pravacano cAlaze to have TakavuM muzkela che, koI paNa rIte A pravacano baMdha thavAM ja joIe. pravacanone baMdha karAvavA keTalAka madhyasthI karanArA lokono saMparka sAdhyo. javAbadArI emane soMpAI. emaNe mArA paramatAraka gurudevazrIjInA bhakta AgevAnone A javAbadArI soMpavA saMparka karyo. teo emanI vAtamAM aniyANodAramaNo harisavasa visappakaMcuiyarAi / pUei guruM saMghaM sAhamiyamAi bhattIe / / - bhaktapajhakkhANa 126 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhoLavAI gayA. vAta ema thaI ke, 'banneya bAjunAM pravacano baMdha karAvIe.' e mATe pahelethI ja sudhArakoe nakkI karelI yojanA mujaba te bhakta AgevAnone sudhArakonI vAto jyAM pIrasAtI tevA sthAne laI gayA ane tyAMthI temane 'jo tame tyAM vyAkhyAna baMdha karAvo to ame paNa baMdha karazuM,' evuM vacana apAvyuM. have teo ahIM AvyA. jIvatalAla pratApazI, nagInadAsa karamacaMda jevAM moTAM mAthAM A kAryavAhImAM saMkaLAyAM hatAM. teo lAlabAga AvyA. pU. A. zrI vijaya dAnasUrIzvarajI mahArAjAne maLI vAta karI. emaNe mA2A paramatAraka gurudevane bolAvI kahyuM : 'A vyAkhyAna baMdha karAvavA AvyA che e aMge zuM karavuM che ?' mArA gurudeve dAdAgurudevane javAba Apyo : 'sAheba, Apa jema kaho tema karazuM.' 'ema nahi, tAre ja nirNaya levAno che.' tyAre banneya gurudevoe samagra paristhitine AMkha sAme rAkhI vimarza karyo, vimarzanA aMte nirNaya lIdho ke, "pravacano cAlu rAkhavAM, baMdha na karavAM." dAdAgurudevanI nizrAmAM AgevAnone uttara ApatAM mArA paramatAraka gurudevazrIe kahyuM : 'pravacano baMdha nahi karI zakAya, pravacano to cAlu ja raheze !' paNa 'Ape amArI vAta dhyAnamAM lIdhI ?''tamArI vAta dhyAnamAM lIdhA pachI ja A uttara Apyo che.' 'zuM Apano A ja nirNaya che ?' 'hA, emAM koI pha2ka nathI' 'to ame evI jAhe2Ata ka2zuM ke koI pravacanamAM ja nahIM Ave.' 'eno amane kyAM vAMdho che koI nahIM Ave to ame amArA sAdhuone saMbhaLAvazuM. 'tamArI pAse amAruM koI sthAna kharuM ke nahIM ?' 'sAdhu pAse tamAruM sthAna jarUra che, paNa te sAdhunA caraNomAM, ethI vizeSa kyAMya nahIM.''to have ame ahIMnA 2kSaNanI vyavasthA nahi karI zakIe' 'emAM ciMtAnuM koI kAraNa nathI. ame sAdhuo kyAreya koInA rakSaNa upara jIvatA nathI. amArI rakSA prabhunA zAsananA sahAre thatI hoya che. e mudde tame nizciMta rahezo. tame tamArA badhA - 2- niyALArahita, 2 - vAramanavAhA, rU - pUrva se romAMcita banA huvA zrAvaka guru kI, saMgha kI, sAdharmika Adi kI bhakti se pUjA reM| bhaktapacakkhANa pravacana-3 : jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 127 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja maiyA-gurakhAone chUTA karI zako cho, amArI koI ciMtA na karazo." A vArtAlApanA aMte jIvAbhAI, nagInabhAI vagere UbhA thaI gayA. jIvAbhAInA avAjamAM ugratA ane Aveza vartAto hato. traNeya AgevAno nIce AvyA. upAzrayanA oTale beThA. Aje paNa e vAtanI sAkha pUrato oTalo tyAM mojUda che. nagInabhAIe kahyuM : "jIvAbhAI ! sAcuM kahuM to, mane to Aje eka sAcA sAdhunAM darzana thayAM. jene saMsArInI kAMI paDI ja na hoya, je ekamAtra vItarAga zAsananA sahAre ja jIvato hoya. tamane nathI lAgatuM ke AjanA vyavahAramAM ApaNe bhUla karI che ?' 'bhUla to karI ja che, paNa karavuM zuM? mArAthI bolAI gayuM. mane paNa thAya che ke mAre Ama nahotuM kahevuM joItuM." Ama bolIne jIvAbhAI poke poke raDI paDyA. traNeya AgevAno pharI upara AvyA. bannee pUjyonA pagamAM paDI mAphI mAMgI. banneya pUjyoe sahaja bhAve mAphI ApI ane samajAvyuM ke "dharmopadeza sAMbhaLavA AvanArane dharmopadeza Apavo e sAdhunuM kartavya che. vidhimArga samajavA mAge ene vidhi samajAvavI amArI pharaja che." adhyAtmasAramAM kahyuM che - vidhikathanaM vidhirAgo, vidhimArgasthApanaM vidhicchUnAm / avidhiniSedhazceti pravacanabhaktiH prasiddhA naH / / "vidhinuM kathana karavuM, vidhino rAga dharavo, vidhimArge cAlavA IcchatA loko AgaLa vidhimArganuM sthApana karavuM ane avidhino niSedha karavo A pramANe amArI pravacana pratyenI bhakti che." gurudeve AgaLa kahyuM : "A vyAkhyAna baMdha rAkhavAmAM Ave to jagata sudhI paramAtmAno sAco mArga pahoMce zI rIte ?" je paristhitimAM A badho vArtAlApa thato e samayanI paristhiti sAmAnya na hatI. e samaye rojanI khUnanI dhamakIo ane jAsAciThThIo AvatI. eka niyadavyamaIva jiNidabhavaNajiNabiMbavarapaiTThAsu / viyarai pasatthaputthaya-sutitthatitthayarapUAsu / / bhaktapakkhANa 128 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAtamAM pAMca vAra to gurudevanA saMthArAnI jagyA badalAtI. khuda dAdAguru jAgatA rahI emanI surakSAnuM dhyAna rAkhatA. e samayamAM A moTAM mAthAMoe ja upAzrayamAM bhaiyAonI surakSA goThavelI. tema ja vyAkhyAna-vihAra samaye paNa temanA kharce polisa tainAta rahetI. AvI paristhitimAM javAba Apavo ke, 'ame tamArI surakSAnA bharose jIvatA nathI, ame paramAtmA mahAvIradevanA, amArA gurudevonA, dharmazAstranA ane amArA saMyamanA baLe jIvIe chIe. kAlathI nahIM AjathI ja tamArA bhaiyAone uThAvI lo' : A keTalI asAmAnya vAta che ! mATe ja nagInabhAIe kahyuM ke, 'jIvAbhAI moTI bhUla thaI gaI. ApaNAthI AvuM bolAya ja nahi. vItarAganA zAsanano sAco sAdhu to Aje ja joyo !' jIvAbhAIne ya vAta sparzI tyAM ne tyAM dhrusake dhrusake raDI paDyA. upara AvI gurudevonA pagamAM mAthuM mUkI pApanuM prAyazcitta karyuM. 'sAdhuoe amAruM mAna jALavavuM joIe,' evI vAta tame karI eno A javAba che. sAcI vAta bALaka paNa laI Ave to jarUra manAya, khoTI vAta moTA mAMdhAtAnI hoya toya na ja manAya. sAdhu jinAjJAne baMdhAyelA che jagatane nahi. AcAryazrI guNasAgarasUrijInuM nAma tame sAMbhaLyuM haze. aMcalagacchanA gacchAdhipati hatA. gRhastha jIvanamAM teo prakhara gAMdhIvAdI hatA. jaina pravacana (pU. A. zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanAM pravacano chApatuM sAptAhika) vAMcIne emane gAMdhIvAda ane sudhArAvAdanAM aniSTo samajAyAM. e badhuM emaNe choDyuM ane emane dIkSAno bhAva jAgyo. dIkSA laI cheka AcAryagacchAdhipati pada sudhI pahoMcyA. emaNe jAhe2mAM kaheluM ke - "sudhArAvAdIo, je evI paristhiti sarjavA icchatA hatA ke, 'sAdhuoe reMTiyo kAMtavo paDe ane sAdhvIjIoe hospiTalomAM narsonuM kAma karavuM paDe', paraMtu AcAryazrI rAmacaMdrasUrijI mahArAjanA prabhAve ja teo emAM saphaLa na thaI zakyA." zrAvaka; jinezvara ke maMdira meM, jinapratimA kI zreSTha pratiSThAoM meM, zreSTha pustakoM ko likhavAne meM, sutIrtha evaM tIrthaMkara kI pUjAoM meM apanA khUba svadravya lagAtA hai / bhaktapacakkhANa pravacana-3 : jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 129 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAnakavAsI matamAM dIkSita thayelI keTalIka sAdhvIo Aje paNa bihAramAM Avela eka hospiTalamAM narsanuM kAma kare che, jenA phoTA sAtheno ahevAla eka gujarAtI sAptAhikamAM be varSa pUrve ja pragaTa thaI cUkyo che. eTale A badhI koI kAlpanika vAta nathI. Aje dhIme dhIme lAITa, mAIka vagere aneka prakAranAM IlekTrika sAdhanothI laIne zramaNajIvananI maryAdAno bhaMga karatAM aneka sAdhanono upayoga zramaNasaMghamAM praveza karavA dvAra khakhaDAvI rahyo che, to kyAMka teno upayoga zarU paNa thaI gayo che. A paristhitimAM zrI jainazAsananI ane zramaNa saMghanI UjaLI maryAdAonA jatana mATe caturvidha zrIsaMghe sajAga rahevAnI jarUra che ane saMgha saMcAlako-vahIvaTadAronI A paNa eka moTI javAbadArI che. caturvidha zrIsaMghanuM e kartavya che ke, pratyeka bAbatomAM eNe sarvajJa bhagavaMtanI AjJA anusAra cAlavAnuM che ane e AjJAnuM jJAna zAstromAMthI meLavavAnuM che. maLelI buddhino upayoga zAstravacananI sAme nahIM, paNa enA UMDANane samajavA mATe karavAno che. eTale "sAdhue to lakIranA phakIra banavAnuM che ane emAM ja sAdhunuM kalyANa che. je buddhi maLI che, teno upayoga A zAstronI lakIrone samajavAmAM ja karavAno che, enI sAme thavA mATe karavAno nathI." ame jo sAvadha na rahIe to Aje mAIka AvatAM keTalI vAra lAge ? sAheba, AmAM lAbha keTalo ! tame doDha-be kalAka gaLA phADo toya ghaNAne saMbhaLAtuM nathI. AmAM to badhAne barAbara saMbhaLAya. pachI AgaLa vadhI kaheze ke sAheba, Ama eka ja sthAne purAyelA raho enA karatAM jarA TI.vI.vIDIo kebala para dekhAo to! keTalo lAbha thAya ? sAheba, aneka gAma, nagara, dezomAM eka sAthe ApanI vAta-Apano vicAra pahoMcI jaze. jarA vicAro sAheba! pachI paradezamAM vasatA amArA jaino kahe: sAheba, varSamAM ekAda jarnI-saphara karo to ame paNa dharma karatA thaI jaIe. have tame kaho, mAre javuM ke nahi ? arihaMta-siddha-ceiya-pavayaNa-Ayariya-savvasAhusu / tivvaM karesu bhattiM, tigaraNasuddheNa bhAveNaM / / bhaktapayakkhANa 130 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : thoDIka chUTa rAkho to ? chUTa rAkhavI e amArA hAthanI vAta nathI. jyArathI dIkSA lIdhI tyArathI ame bhagavAnanA zAsanane, zAsananI UjaLI maryAdAne vecANa thayelA chIe. amArAthI e zAsananI UjaLI maryAdAne darzAvatAM zAstronI AjJAthI uparavaTa jaIne kazuM ja na karAya. tamane khyAla che ke amArI pratijJA "tivihaM tiviheNanI che ? emAM koI chUTa na maLe. vItarAganA sAdhune AvI koI chUTachATa na hoya. kharI vAta to e che ke jene dharmanI bhUkha lAgI hoya, temaNe jyAM dharma maLe, dharmaguru maLe tyAM javuM joIe. vepAra mATe jAo cho tema. Ama chatAM jene chUTachATa levI ja hoya teNe pahelAM ogho mUkI devo joIe. bAkI veSa sAdhuno dharavo ane jIvana saMsArInuM jIvavuM, AvuM bevaDuM jIvanadhoraNa kyAreya na cAle, na calAvAya. sAdhupaNAmAM chUTachATa levA-devAnuM kyAreya na bane. pUjya AcAryazrI haribhadrasUrIzvarajI mahArAjanI vAtamAMthI A muddo nIkaLyo. emAMthI sAdhu tamAruM mAna rAkhe ke nahi enI vAtamAM mArA paramatAraka gurudevanI vAta thaI. tame amArI nizrAmAM pAMca-paMdara hajAra rUpiyA vAparo ane kaho ke amArI vAta mAno. tame jAo ne bIjo AvI paccIsa-paccAsa hajAra rUpiyA vAparIne kahe ke, mArI vAta mAno, to mAre konuM mAnavAnuM ? A sAdhupaNuM kyAM mUkI AvuM? pahelAM paNa kahyuM ke sAcI vAta nAno paNa laI Ave to jarUra mAnavAnI, khoTI vAta game tevo camarabaMdhIya laI Ave to bilakula nahi mAnavAnI. Aje zramaNasaMgha upara zrAvakonuM varcasva sthApavAno prayatna zarU thayo che. sthAnakavAsI saMpradAyamAM keTaleka sthaLe e zarU thaI gayuM che. sAdhunAM comAsAM paNa zrAvako nakkI kare, pratikramaNanA kAusagnamAM logassa ghaTADe, sAdhuone daMDa e PAra arihaMta, siddha,3-jinamaMdira-jinapratimA, 4-pravacana (Agama),5- AcArya evaM6-sarvasAdhuoM kI trikaraNazaddhabhAva se tIvra bhakti karUMgA / (aisA zrAvaka manoratha karatA hai / ) pravacana-3H jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 131 Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ape, pATe zuM bolavuM na bolavuM e zrAvako nakkI kare e keTaluM yogya che? haju zvetAMbara mUrtipUjaka tapagaccha jainasaMghamAM e dUSaNa nathI AvyuM, e sadbhAgya mAno ! vacce eka vAra cokkasa varga taraphathI ApaNe tyAM paNa A prayAsa thayo hato, paraMtu suyogya vyaktionA prayAsathI e prayatna niSphaLa banyo hato. Aje sadbhAgya che jaina zvetAMbara mUrtipUjakonuM ke A maryAdA jaLavAI che. e maryAdAne jIvatI, jAgatI, dhabakatI rAkhavAnI javAbadArI ApaNI che. tame nakkI karo ke "ApaNe "zramaNopAsaka' ja banI rahevuM che. kyAreya paNa sarvasaMgatyAgI sAdhu-sAdhvI upara amAruM varcasva sthApIzuM nahi. sabhAH bhadrabAhusvAmIjIne saMghe AjJA karI hatI ne ? kayA saMghe ? zrAvakasaMghe ke zramaNasaMghe ? e zrAvakasaMgha nahi paNa zramaNa saMgha hato, mahAnubhAva ! ApaNI vAta maryAdApAlananI cAlatI hatI. sAdhvIjI mahArAjanA upAzraya pAsethI haribhadra brAhmaNa jatA hatA tyAre sAdhvIjInA mukhathI nIkaLato svAdhyAyaghoSa kAne paDyo. emAM bolAyelI "cakkI durga hari paNaga' vALI gAthA kAne paDI. Aje tamArA gharanI bahArathI koI jAya to zeno avAja saMbhaLAya? zabdo samajAyA, paraMtu e zabdo pAribhASika hovAnA kAraNe eno artha na samajANo. pratijJA yAda hatI.tarata sAdhvIjI mahArAja pAse pahoMcI vinayapUrvaka gAthAno artha jaNAvavAnI vinaMti karI. sAdhvIjI mahArAja paNa maryAdAnAM barAbara pAlaka hatAM. sabhA eka gAthAno artha na batAve ? na batAvyo. maryAdApAlana, jinAjJApAlana ati agatyanI bAbata che. puruSonI sanmukha vyAkhyAna karavAnI sAthvInI maryAdA nathI. eTale sAdhvIjIe kahyuM : "A rIte gAthAno artha tamane kahevAno amAro adhikAra nathI. A mATe egA vi sA samatthA, jiNabhattI duggaI nivAre / dulahAi~ lahAveu~, Asiddhi paraMparasuhAI / / -bhaktapakkhANa 132 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tame amArA AcAryadeva pAsenI vasatImAM che, tyAM jaI artha meLavI zako." A rIte sAdhvIjI mahArAje haribhadra brAhmaNane pUjya AcArya mahArAja pAse mokalyA. jo sIdho artha ApI dIdho hota to jainazAsanane samartha zAstrakAra maharSi AcAryazrI haribhadrasUrijInI ane temaNe racela 1444 graMthonI je bheTa maLI, te kadAca na maLI hota. AcArya bhagavaMta mahAgItArtha hatA. haribhadra brAhmaNane jotAM ja temanA vyaktitvane pArakhI lIdhuM. temanA AtmAne ane emanA dvArA thanArA jainazAsananA lAbhane joIne kahyuM ke, "jo tame saMsAratyAga karI jinamatano ane jaina dIkSAno svIkAra karo to tamane mAthAno artha jaNAvuM." haribhadra brAhmaNanI arthajijJAsA eTalI prabaLa hatI ke te mATe temaNe vaidika mata choDI jinamatano ane saMsAra choDI jinamatanI dIkSAno svIkAra karyo. e pachI jyAre emaNe jinAgamono abhyAsa karyo tyAre temanA mithyAtvano nAza thayo, tattvanI pratIti thaI ane emanA hRdayamAMthI ugAro sarI paDyA : kathaM amhArisA jIvA, dUsamAdosadUsiyA / hA aNAhA kahaM huMtA, jai na huMti jiNAgamo ? / / "dUSama kALanA doSathI dUSita banelA amArA jevA jIvone, jo jinAgama na maLyuM hota to anAtha evA amAruM zuM thAta?" e zrImAn haribhadrasUrIzvarajI mahArAje racelo ja A paMcAlakajI graMtha che ke jenA zlokAdhAre ApaNe saMcAlakanA guNono vicAra karI gayA chIe. AgaLa vicAra karatAM pahelAM have zrI dravyasaptatikA graMthanA AdhAre be gAthAothI TUMkamAM e guNono thoDo vicAra karI laIe : ahigArI ya gihattho, suhasayaNo vittamaM juo kulajo / akhuddo dhiibalio, maimaM taha dhammarAgI ya / / 5 / / eka vaha jinabhakti bhI aisI hai ki jo durgati kA nivAraNa karane, evaM jaba taka mokSa na hoM taba taka hara bhavoM meM durlabha sukhoM ko dilAne meM samartha hai| - bhaktapayakkhANa pravacana-3H jinAjJA ane dharmazAstronuM mahatva 133 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurupUAkaraNaraI sussUsAiguNasaMgao ceva / NAyAhigayavihANassa dhaNiyamANApahANo ya / / 6 / / 1 - sukhasvajana: - anukUlakuTumbA''divargasahitaH, sukha-svajana dharAvanAra kuTuMbIvarga-sagAM-saMbaMdhI-jJAti-mitra jene anukULa hoya, dareka sArA kAmamAM saMmata tathA sAtha ApanAra-protsAhaka hoya. 2 - vittavAn - nyAyA'rjitaRddhimAn, zrImaMta nyAyathI meLavelA dhanathI samRddha hoya. 3 - yuktaH - rAjasatkArA''diyogyaH, "pratyanIkA''dinA'paribhUtaH" iti yAvat yuktaH pratiSThita-rAjA taraphanA mAna-sanmAna vagerene yogya hoya, jethI karIne virodhIo koI paNa kAmamAM jeno sAmano karavAnI hiMmata karI na zake, tyAM sudhInI lAyakAta dharAvanAra. 4 - kulajaH - sarvazyaH, kRtapratijJAdinirvAhakaH, kuLavaMta : uttama vaMzamAM janmela hoya. jethI karIne, pratijJA-kabUlAta vagere je pramANe kare, tenuM te pramANe barAbara pAlana karanAra. - akSaH - tAnazoTTa, azudraH halakaTapaNuM ke kRpaNapaNuM na dharAvatAM dAnakuzaLa, udAradila. 6 - dhRtibalikaH - cittasamAdhAnalakSaNasAmarthyayuk, khUba dhIrajavaMtaH game tevA vikaTa saMjogomAM paNa mananuM samatolapaNuM na gumAvatAM, te TakAvI rAkhavAnuM sAmarthya dharAvanAra. 7 - matimAn - svata: prAratathImA, matimAna : jAtasamajathI sArI, buddhizALI, suMdara, pariNAmadarzI samaja dharAvanAra. viNayAhIA vijA diti phalaM iha pare alogami / na phalaMti viNayahINA sassANi va toyahINANi / / 134 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 - ghaDaDasa dharmanA rAgI sArI rIte dharmiSTha. 2- guruparata: - "pUnanI sevAparAya: rUArtha, gurubhaktimAM tatpara H eTale ke gurusthAne rahelA pUjavA yogya puruSonI sevA-bhakti karavAmAM tatpara. 20 - zukUvA-DaliyAH satta: - 'viveka' rUArtha, zuzruSA vagere guNoyukta H vivekI : zAstro sAMbhaLavAnI IcchA vagere dharmapremInA ATha guNo zAstromAM jaNAvyA che te dharAvanAra, vivekI. 11 - jJAtA - prastutavidhAnasya - 'caityadravyA''divRddhividheH' itya'rthaH, cAlu bAbatanA anubhavI-jJAtA-vidvAna : caityadravya vageremAM vadhAro karavAnI vidhi vagerenA sArA jANakAra. 12 - AjJApradhAna: - AgamaparatantraH, AjJApradhAna : zrI AgamazAstronI AjJAne AdhIna. ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhajo ke, paMcAlakajImAM "virAsaMku' pAThanA AdhAre dhanavAna'eTalo ja artha karyo che; jyAre dravyasaptatikA vRttimAM vittama gugo' evA pAThanA AdhAre "dhanavAna ane yogya' evo artha karyo che. ethI paMcAzakavRttinA AdhAre 11 guNa thAya che; jyAre dravyasaptatikAnA AdhAre yogya' guNano umero thatAM 12 guNa thAya che. vadhumAM dravyasaptatikA vRttimAM gAthAnA krama karatAM vRttimAM guNono krama judo che, ATaluM te graMtha vAMcatAM tamArA dhyAnamAM rahevuM joIe, jethI samajavAmAM kyAreya muzkelI na thAya. zrI paMcAlakajImAM A guNo jinamaMdira nirmANa karanAra mATe varNavyA che, : : : : vinaya se paDhI huI vidyA isa loka evaM paraloka meM phaladAyI hai / vinayahIna vidyA phalatI nahIM jaise ki - jala binA ke nAna-kSotra! - dharmasaMgraha pravacana-3: jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 135 Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAre dravyasaptatikAmAM A guNone dharmadravyanI vRddhi-vahIvaTa karanAra mATe paNa varNavyA che ane eno khulAso karatAM teozrIe lakhyuM che ke - "vRddhidvAranirUpaNA'rtham caityakAraNA'dhikAriguNopalakSaNena paJcAzakagAthAbhyAm Adau sAmAnyataH tada'dhikAriNaM nirUpayati / " "vRddhi karavAnA vAranI samaja ApatAM pahelAM, derAsara karAvavAne kazrI jinapratimAjI bharAvavAne yogya adhikArInA guNo zrIpaMcAzakamAM nIcenIbe gAthAothI jaNAvyA che. tene upalakSaNa (bIjI paNa evI bAbatomAM eguNone yogya adhikArInI sUcanA) rUpasamajIne, sAmAnyathI pahelAM vRddhi-vahIvaTa karanAra adhikArInuM svarUpa samajAvavAnI zarUAta karavAmAM Ave che." sabhA : dharmakSetranA saMcAlanamAM sAdhanazuddhino Agraha rAkhavo joIe ke nahi ? sAmAnya saMyogomAM to sAdhanazuddhino Agraha rahevo ja joIe. vizeSa kAraNa vinA azuddha sAdhanono upayoga dharmakSetrane dUSita banAve che. Ama chatAM prasaMga vizeSamAM sIdhI rIte jyAre mArganI, zAsananI ke saMghanI rakSA zakya na jaNAya to tenI rakSA mATe azuddha sAdhanono paNa vivekapUrvaka upayoga karavo jarUrI bane che. eTalA ja mATe saMgha ke zAsana saMcAlananI javAbadArI jenA mAthe hoya tevA puNyAtmAne to kyAreka nabaLA mANasone paNa hAthamAM rAkhavA paDe. "lAtoM ke bhUta bAtoM se nahi mAnate" ema kahevata che evA lokone dharma upara upadrava karatAM aTakAvavA kyAreka halakA mANasono sahayoga paNa upayogI thaI paDato hoya che. zatruMjaya girirAja para koI aMgreja moTo amaladAra AvavAnI vAta hatI. pAlitANAnA ThAkora ane sAthe laIne zatruMjayanA maMdiro batAvavA javAnA hatA. e loko bUTa paherI, sIgAreTa phUMkatA tyAM jAya evI vAta hatI. emane samajAvavAnA mahAjane pUrA prayatna karyA. girirAja amAro pavitra pahADa che, sajjhAya-jhANa-tava-osahesu uvaesa-thui-payANesu / saMtaguNakittaNesu ya, na huMti puNaruttadosA u / / 136 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAM pagamAM bUTa paherI na javAya vagere samajAvyuM, paNa sattA AgaLa zANapaNa nakAmuM jAya che; e mAnyA nahi. A bAju mahAjane, tame jene bhAIloka kaho cho ne, evA be bAroTone bolAvI badhI vAta karI, emanA kuTuMba-kabIlAnI javAbadArI lIdhI. e lokoe paNa khAtarI ApI ke kyAMya mahAjananuM nAma nahi Ave, kAma thaI jaze. e divasa Avyo. vAIsaroya ane ThAkora bUTa paherI jyAre taleTIe pahelA pagathiye paga mUkavA gayA tyAre ekAeka jhADImAMthI be bukAnIdhArI dunALI baMdUko laI AvyA ane baMnenI chAtIe tAkI dIdhI. "khabaradAra!jUtAM paherIne pavitra pahADa para gayA to, A baMdUka tamArI sagI nahi thAya tyAM ja DaranA mAryA baMnee jUtAM kADhyAM. bIjA be mANaso pAchaLathI AvIne jUtAM upADI gayA ane A rIte zatruMjayanI AzAtanA nivArAI. mArgarakSAnI vAta Ave tyAre bhale vaNika loko hAthamAM talavAra na le, paNa konI pAse levarAvavI, e tene barAbara AvaDe. eka kIDI-maMkoDIne paNa du:kha na thAya e rIte jIvavuM e sAdhunuM jIvana che, chatAM avasara Ave tyAre A veSane DhAMkIne hAthamAM talavAra levAnI vidhi paNa zAstra sAdhune batAvI che. zrAvakanA jIvanamAM sAttvikatAnI sAthe udAratA paNa kevI hoya che tenI vAta karuM cAMpA vANiyAnuM nAma to tame sAMbhaLyuM ja haze. e ghaNo zrImaMta hato ane suzrAvaka paNa hato; Ama chatAM ene lobha naDyo eTale paradeza kamAvA gayo. puNya ene yArI ApI, ethI e ghaNuM kamAyo. kamAyelA e dhananuM ratnomAM rUpAMtara karIne ene vAMsaLImAM bharIne eNe potAnI kammare bAMdhyuM. aMga upara paNa pUratAM AbhUSaNo paherelAM hatAM. UMTa upara savAra thaI sAthe svarakSaNa mATe dhanuSya-bANa laI e potAnA gAma tarapha cAlyo. vacce gIca jhADIno pradeza Avyo. enI vacovaca jyAre e Avyo tyAre ekAeka jhADImAMthI bUma AvI. eya ! tAro UMTa Ubho rAkha.' eNe svasthatAthI potAno UMTa Ubho rAkhyo. svAdhyAya, dhyAna, tapa, auSadha, upadeza, stuti evaM dAna tathA saMtoM ke guNa kIrtanoM meM 'punarukti' nAmaka doSa nahIM hote pravacana-3:jinAjJA ane dharmazAstronuM mahatva 137 Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhADImAMthI bukAnIdhArI traNa lUMTArAo kUdIne bahAra AvyA. Ama chatAM A jarAya gabharAyA vinA Ubho rahyo. "eya ! bola tArI pAse zuM zuM che ?" lUTArAmAMthI eka bolyo. ANe kahyuM : "mArA aMga para dekhAya che, te to che ja; e sivAya paNa huM je kamAIne lAvyo chuM, te badhuM mArI kamare vAMsaLImAM bhareluM che." 'tAre e badhuM ApI devuM paDaze!" lUMTArAe trADa pADI. ANe svastha mane pUchayuM, 'dAnamAM mAgo cho ? kAraNa vyAjabI lAgaze to badhuM ja ApI daIza. lUMTArAe kahyuM. "ame bAmaNa nathI ke mAgIne laIe; ame kSatriya chIe baLathI laIzuM." eTale cAMpAe tarata ja kahyuM ke, "baLathI levA mAgo to rAtI pAI paNa nahi maLe. ema baLathI ApI dauM to mArI patnI mane gharamAM na pesavA de ane e mane kahe ke, "Aje dhana ApyuM kAle maneya ApI dezo.' lUMTArAoe kahyuM to laDavA taiyAra thaI jA !" jevI laDavAnI celenja AvI tevo e UMTa parathI nIce kUdI paDyo. lUMTArA thoDA pAchaLa khasyA. enI kUdavAnI rIta jotAM lAgyuM ke pAgala lAge che ke zuM? paNa haju kAMI e vicAre e pahelAM to eNe potAnA bhAthAmAMthI lokhaMDanAM be tIra kheMcI kADhyAM ane jotajotAmAM to toDIne nAMkhI dIdhAM. emane lAgyuM : lAge che to baLiyo. lokhaMDanAM bANa Ama jotajotAmAM toDI nAMkhyAM. A joIne e loko vicAramAM paDyA. eNe karelo vyavahAra emanI samajamAM na Avyo. eTale emane kutUhala pedA thayuM. emaNe pUchyuM : "bhAI ! laDavAnI vAta pachI, pahelAM kahe ke tuM UMTa parathI nIce kema kUdI paDyo ? ane bhAthAmAMthI be bANone kADhIne ene teM toDI kema nAMkhyAM ?' traNeya lUMTArAonA manamAM eka ja vicAra cAlato hato ke A mANasano vyavahAra sAmAnya mANasa jevo nathI lAgato; kAraNa ke, jyAre bhaya Ave tyAre mANasa bhAgavA mAMDe ane potAnI pAse raheluM dhana chupAve, jyAre ANe to ziSTAH ziSTatvamAyAnti ziSTamArgAnupAlanAt / tallaGghanAdaziSTatvaM teSAM samanupadyate / / - tirukSasajIvaTI 138 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UbhA rahIne badhuM batAvyuM. laDavAno vAro Ave to mANasa upara hoya to vadhu sahelAIthI laDI zake, Ama chatAM A UMTa uparathI kUdI nIce Avyo. zastra vadhu hoya to yuddha sArI rIte jitAya; jyAre ANe to be bANa toDI nAMkhyAM. pahelI najare jotAM A mANasanI pravRtti buddhihIna jevI lAge che, paNa eno cahero jotAM A buddhihIna nahi, paNa pAkI gaNatarIvALo lAge che. eTale emaNe enI pravRtti aMge jijJAsA vyakta karI tyAre javAbamAM cAMpAe kahyuM, "juo, tame mane rokyo to huM rokAI gayo; kema ke mArI pAse anItinuM dhana nathI. je che te mArI jAta mahenatathI kamAyelo chuM. bIjuM, mane koIno Dara nathI; kAraNa ke, mArA rakSaNanI mArAmAM tAkAta che ane puNya-pApanA siddhAMtane mAnanAro chuM. mArA bhAgyamAM haze to koInIe paDAvavAnI tAkAta nathI.' trIjuM, mAre koInI sAthe sAmethI laDavuM nahIM evI pratijJA che; chatAM tame mane laDavAnI pharaja pADI eTale mAre laDavuM paDe che. cothuM, huM UMTa uparathI laDuM ne tame nIce rahIne laDo to te vAjabI na gaNAya. te adharmayuddha che, mATe meM UMTano tyAga karyo. sAmo mane laDavAnI pharaja pADe ane mAre laDavuM paNa paDe toya anItithI to na ja laDavuM, evI mArI pratijJA che." to bANa kema toDI nAMkhyAM ?" lUMTArAe adhIrAIthI prazna karyo. tyAre eno uttara ApatAM eNe kahyuM : "mAre eka vyakti para eka ja bANano prahAra karavAno niyama che. tame traNa cho, bANa pAMca hatAM. rakhene mAruM koI bANa niSphaLa jAya ane mane jIvavAno lobha naDI jAya, to tamArA upara ekathI bIjI vAra prahAra thaI jAya; ane jo Ama thaI jAya to mAro niyama bhAMge. e na bhAMge mATe meM mArAM be bANa toDI nAMkhyAM." have e lokone phALa paDI, eTale emaNe ene pUchyuM : "zuM tane pAkI khAtarI che ke tArA ekeka bANathI ame traNeya pUrA thaI jaIzuM ?' javAbamAM cAMpAe kahyuM : "emAM jarA jeTalI paNa zaMkA rAkhatA nahi.' Eaa pADe . kAma mATe tArI mAtA nA mahAna ziSTa puruSa ziSTa-mArga kA pAlana karane se ziSTatva ko pAte haiM / ziSTa mArga kA ullaMghana karane se aziSTatva pAte haiM / - yatilakSaNasamujhaya TIkA pravacana-3:jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 139 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaLatuM ja lUMTArAoe kahyuM: 'tArI vAtanI amane pratIti kaI rIte thAya ? jo A paMkhI UDI rahyuM che tene mArI batAva to mAnIe." cAMpAe kahyuM : "mAre to tamArI sAtheya laDavuM nathI, A to tame pharaja pADI che mATe laDavuM paDe che. to A paMkhI to bicAruM niraparAdhI che, ene zI rIte mArI zakAya ?" "to pachI amane vizvAsa zI rIte thAya ?" lUMTArAoe kahyuM. "lo, A mArA gaLAmAMthI jhINAmAM jhINAM motInI mALA, tamArAmAMthI koI paNa eka jaNa ene laIne chellAmAM chellI najara pahoMce tyAM jaI mAthA para mUkIne UbhA raho. mAruM bANa tamArA mAthAnA vALaneya aDyA vinA sIdhI mALA laIne jAya to mAnajo ke tamArAmAMthI eka paNa nahi ja bace.' traNamAMthI eka jaNa mALA laI chellAmAM chellI najara pahoMce tyAM jaI mAthe mALA laI Ubho rahyo. te pachI thoDI ja vAramAM kyAre bANa AvyuM ane kyAre mALA laI gayuM tenI khabareya na paDI. A joIne e lokoe laDavAno vicAra mAMDI vALyo. emane thayuM : "AnI sAthe laDavAmAM majA nathI." eka lUMTAro bolyo : "jyAre tame sAMbhaLo ke gujarAtanI gAdIe vanarAja cAvaDo beTho che, tyAre tame amane maLavA Avajo " A sAMbhaLatAM ja Azcaryacakita thaI cAMpo bolyo : "zuM tame vanarAja cho ? tamArI A sthiti kema?" vAtacIta daramyAna badhI paristhiti jANI cAMpAe kahyuM: "have tame mAMgatA nathI, eTale tamArI kSAtravaTa paNa jaLavAya che; ane kAryanuM mahattva samajIne huM sAmethI ja A badhuM samarpita karIne jAu , eTale mAruM kartavya paNa adA thAya che. haju paNa ghaNuM dhana mAre tyAM paDyuM che; jyAre paNa joIe tyAre maMgAvajo" ema kahIne kamAyelA badhA ja dhanano tyAM Dhagalo karI dIdho. A hatI sAttvikatA ane udAratA. tamArA sAdhanazuddhinA praznanA anusaMdhAnamAM A badhI vAta karavAnuM banyuM che. have pAchA mULa viSaya upara AvIe. yo niranubandhadoSAt zrAddho'nAbhogavAn vRjinabhIruH / gurubhakto graharahitaH so'pi jJAnyeva tatphalataH / / hatA - tirukSaorTI 140 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA : dAnanA viSayamAM pAtra-apAtrano viveka zI rIte karavo ? jainazAsanamAM anukaMpAnuM keTaluM mahattva ? jinabiMba, jinamaMdira, jinaAgama, jinano sAdhu, jinanI sAdhvI, jinano zrAvaka ane jinanI zrAvikA : A sAta kSetra ja supAtra che. emAM ApeluM dhana mokSanI saMpatti Ape che. anukaMpA ane jIvadayA kSetra supAtra nathI ke kupAtra paNa nathI, e karuNApAtra kSetro che. emAM potAnA haiyAnA karuNAnA-anukaMpAnA pariNAma TakyA rahe, emanuM dravya-bhAva du:kha dUra thAya e mATe ane jainazAsananI prabhAvanA-rakSAnA dhyeyathI ApavAnuM che. e sIdhA nahi paraMtu svargaprAptinA mArge, paraMparAe mokSa apAve che. mATe supAtramAM emano naMbara nahi . mAtAnI bhakti karavAnI hoya che, pitAnI bhakti ka2vAnI hoya che. patnInI bhakti nahi paNa jALavaNI karavAnI hoya che, nokara-cAkara AzritavarganuM dhyAna rAkhavAnuM hoya che. jema A traNe bhAvanAmAM ghaNo pharaka hoya che; tema sAtakSetro, anukaMpA ane jIvadayAnI bAbatamAM paNa phera hoya che. e badhAmAM viveka karavAno che. je paNa karo temAM zAsana sAthe-mukti sAthe ApaNuM joDANa thavuM anivArya che. A aMge haju vadhu je kahevAnuM che te have pachI. jo niranubaMdha doSa ke kAraNa ajJAna hone para bhI zraddhAlu hai, pApabhIru hai, gurubhakta hai, kadAgraharahita hai - vaha bhI jJAna kA phala prApta hone se jJAnI hai / - yatilakSaNasamucaya TIkA pravacana-3 : jinAjJA ane dharmazAstronuM mahattva 141 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TrasTI bahumAna prasaMge pUjyazrInI hitazikSA vi. saM. 2059 - caitra suda-dvitIya-3, tA. 5-4-2003, zanivAra, bapore : 5-00, pAvApurI tIrthadhAma (rAjasthAna) A prasaMgane uddezIne keTalIka vAto mAre tamArA dhyAnamAM lAvavAnI che. Ajano prasaMga samyagdarzananI zuddhi mATeno prasaMga che. tame samyagdarzananA ATha AcAronI vAto sAMbhaLI haze. pratikramaNamAM jJAnAcAra AdinI gAthAo AvatI hoya che, emAM niHsaMyi niHviya gAthA darzanAcAranA AcAro batAve che. emAMno eka AcAra che upabRhaNA. koIe nAnuM paNa sukRta karyuM hoya, tenI evI rIte upabRhaNA-anumodanA karAya ke e sukRtamAM AgaLa vadhe, navanavAM sukRto karavAno eno utsAha vadhe, kyAMya eno pramAda ke kSati thatI hoya to e dUra karI zake, evI zubha kAmanAthI AvAM Ayojana karAtAM hoya che. enAthI karanAra, karAvanAra, anumodanA karanAra darekanA samyagdarzananI zuddhi thatI hoya che, AtmA nirmaLa banato hoya che ane e sukRtano puNyalAbha ene paNa AvI maLato hoya che. jainazAsananI che ane e sukRtano nI mAthoDavyasavavRvRttiSa: 1 gantArau gantavyaM prApnuta etau yugapadeva / / 142 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana yatilakSaNasamucaya TIkA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A AgavI, alaukika, evI vyavasthA che. jemanuM paNa bahumAna thAya temanA manamAM e bhAva pragaTavo joIe ke, Aja sudhI mArA mAthe je javAbadArI hatI te have vadhe che. Aja sudhImAM prabhuzAsananI, zrIsaMghanI sevA-bhaktinuM je paNa kArya meM karyuM che, tethI vadhu have mAre karavAnuM che ane je paNa karavAnuM che, te jinAjJA pramANe karavAnuM che. Aja sudhI bhale zAstrajJAna na hatuM, eTale jema tema paNa kArya thayuM che, paNa have A badhA viSayonuM zAstrIya jJAna mAre cokkasa meLavavuM che, jethI ajANatAM ya jinAjJA viruddhanI koI pravRtti na thaI jAya. bahumAna zabdamAM bahumAna A be zabdo Ave che. bahu zabda bhAravAcaka che. tamArA upara khUba bhAra Ave che. A bahumAna' tamane eka ja vAta jaNAve che ke have jinAjJA anusAra zAsana, saMghanA kAryano bhAra tamArA khabhe mUkyo che, te bhAra tamAre upADIne jIvavAnuM che. bahumAna samaye sApho paherAvyo, prasaMga pate tame sApho utArI devAnA e khabara che; paNa e sAphA sAthe tamArA upara jinAjJA anusAra zAsana, saMghanA kAryonI - javAbadArIno je adazya bhAra mukAyo che, te have Utaravo na joIe. have jIvanamAM kyAMya mAna-kaSAya, IrSyA-asUyA, ahaM ke koI nabaLI vRttio sparzavI na joIe. AvuM kAMIka Ave to tarata A pAvApurI dhAma"ne tame yAda karajo. ahIMnA mAholane yAda karajo. caturvidha zrIsaMghanI hAjarIne yAda karajo. saMghanI upasthitimAM saMghavI parivAre Aje tamAruM bahumAna karyuM che, e paLane yAda karajo. A darekano have tamane bhAra hovo joIe. ame - sAdhuo tamArA-zrAvakanA bahumAnamAM hAjara zA mATe rahIe ? amAre zI jarUra ? hAjara na rahIe to cAle. koI amane pUche nahIM ke kema hAjara rahyA? chatAM ame hAjara eTalA mATe rahyA ke tamAruM bahumAna amArI nizrAmAM thAya ane koka vAra tame kAMIka khoTuM karavA mAgatA ho to amArI mArga para jA rahe do puruSoM meM eka dekhatA ho aura dUsarA usa dekhate kA anusaraNa karanevAlA aMdha ho, to donoM eka sAtha hI gaMtavya sthAna para pahu~cate haiN| - yatilakSaNasamujhaya TIkA ka tAdA rAkhatA to te 4 pravacana-4 TrasTI bahumAna prasaMge pUjyazrInI hitazikSA 143 Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMkhanI zarama tamane naDe. e zaramanA mAryA tame pApathI UgarI jAva. rAtanA vyAkhyAnamAM gaI kAle Atmika utthAnanI ghaNI vAto karI hatI. AjanA rAtri vyAkhyAnamAM paNa e aMge AgaLa vAto karIzuM ane AvatI kAle savAre sAtakSetrane lagatI sIdhI vAto karavAnI bhAvanA che. jethI ApaNA saMmilanano hetu sacavAya. emAM rilIjIyasa ane ceriTebala TrasTo aMge paNa keTaluMka mArgadarzana ApavAnuM che. Aje bahumAna thaI gayuM. have ApaNe jaI zakIe - ema mAnI tamArAmAMthI keTalAke javAno vicAra karyo haze. tame rokAo ema huM nathI kaheto paNa vidhi to ema che ke dharmaguruo Ave e pahelAM tamAre AvavuM joIe ane dharmaguruo jAya pachI ja tamArAthI javAya. Ama chatAM vyAkhyAnazravaNanI kriyAmAM paNa jema keTalAke evo vyavahAra rAkhyo che ke, gurumahArAja AvyA bAda AvavuM ane gurumahArAja vyAkhyAna pUruM kare ane jAya e pahelAM UbhA thaI ravAnA thavuM. te ja paddhati keTalAkoe AvA kAryakramomAM paNa rAkhI che, je ucita nathI. amArI vyakti tarIke koI kiMmata nathI, paNa A sudharmAsvAmInI vyAkhyAnapITha ane AcAryapada : ema baMne sthAnanI maryAdA protocol proTokola tamAre barAbara jALavavI ja joIe. zrI ke. pI. saMghavI parivAre bahu zubha bhAvanAthI tamArA bahumAna kAje ane vyAkhyAna-vAcanAzreNI dvArA tamane tamArA dharmakSetranA saMcAlananuM thoDuMghaNuMya zAstrIya jJAna maLe e mATenuM A Ayojana goThavyuM ane eno anubhava tame karyo. ghaNA saMghoe ane saMghanA movaDIoe amane AvIne kahyuM ke, "AvAM Ayojano tame goThavo' - paNa Ayojano goThavavAM e amAruM sAdhunuM kAma nathI. AvA puNyAtmA zrAvako e goThave to ame amArAM zakti-saMyoga mujaba tamane zAstrAnusArI jJAna-mArgadarzana ApavAno pUro prayatna karIzuM, amArI badhI ja zakti vAparIne tamane jJAnadAna karavAno puruSArtha karIzuM; paNa eka pAuNai Neva tittiM saddhAlu nANacaraNakajesu / veyAvazatavAisu apuvvagahaNe ya ujjamai / / yatilakSaNasamudyaya TIkA ja have temAM che. mATe 144 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maryAdA cokkasa dhyAnamAM rahevI joIe ke sAdhunuM kAma zuM ? tame vinaMtI karo eTale AvIne maMgalAcaraNa karI zAstramaryAdA mujaba vyAkhyAna-vAcanA ApavI, tame pUcho e praznonA zAstrasApekSa samAdhAno ApavAM, tame je paNa mUMjhavaNa laI Avo eno zAstranA AyanAmAM joI ukela lAvavA prayatna karavo eTaluM ja ! paNa tamAre kyAM UtaravAnuM? zuM jamADavAnuM? kevuM bahumAna karavAnuM ? e badhuM kAma amAruM nathI. A puNyAtmAe pahela karI suMdara kArya karyuM che. potAnA AMgaNe AvuM suMdara Ayojana karI emAM tamane AvakAryA che, AvakArI sanmAnyA che ane sanmAna ja ApyuM che ema nahi paraMtu sAte kSetrAdinA vahIvaTa AdinuM tamane jJAna maLe e mATe nimittarUpa paNa banyA che. tame paNa AmAMthI ghaNI preraNA laI zako cho. potapotAnI zakti mujaba zrAvakajIvananI maryAdAne anurUpa AvA Ayojano vidhavidha sthaLe yojAya ane jJAna-pradAna-svIkAranuM kArya thAya to yogya AtmAone ghaNo lAbha thAya ema che. ja kAi nA mais/w/ zraddhAvAn jJAna evaM cAritra ke kAryoM meM evaM vaiyAvazca-tapa Adi meM tRpti pAtA hI nahIM hai / vaha nayA nayA prApta karane meM udyama karatA rahatA hai| - yatilakSaNasamujhaya TIkA ::: che . pravacana-4 TrasTI bahumAna prasaMge pUjyazrInI hitazikSA 145 Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA vi. saM. 2059 - caitra suda-4, tA. 6-4-2003, ravivAra. savAre 9-30, pAvApurI tIrthadhAma (rAja.) anaMta upakArI carama tIrthapati zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAnA zAsananA paramArthane pAmelA kalikAlasarvajJa AcArya bhagavaMta zrI hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjAe yogazAstra nAmanA mahAna graMtharatnanA tRtIya prakAzamAM samyaktadhArI puNyAtmA zrAvaka savArathI sAMja sudhI kevI dharmasAdhanA kare tenuM varNana karyuM che. e daramyAna zrAvako sAtakSetranI kevI kevI rIte bhakti kare e bAbatamAM teozrIe je kahyuM che, te ghaNu badhuM upayogI ane mahattvapUrNa che, eTale te aMgenI keTalIka vAto Aje mAre tamArI samakSa karavAnI che. zrAvakajIvananuM lakSya zramaNajIvana pAmavAnuM ja hovuM joIe. agara A lakSya nathI to e sAcuM zrAvakajIvana ja nathI. zAstramAM kahyuM che ke - sarvaviratilAlasaH khalu dezaviratipariNAmaH / . ummaggadesao magganAsao guDhahiyayamAilo / saDhasIlo ya sasallo tiriyAUM baMdhae jIvo / / 146 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarvaviratidIkSA-saMyamanI lAlasA hovI e ja kharekhara dezavirati eTale ke zrAvakapaNAno pariNAma (bhAva) che. ahIM muddAnI vAta A che ke, IcchA zabda nathI vAparyo, lAlasA kahI che. lAlasA zabda tatparatA-tAlAvelIne darzAve che. sarvavirati pAmavA mATe lAyaka koNa ? enI vAta rajU karatAM kalikAlasarvajJa AcAryazrIe jaNAvyuM ke, je koI potAnI zakti anusAra sAtakSetramAM dhana vAve che, te ja zrAvaka sarvavirati meLavavA mATe yogya che. teo zrImadnA zabdomAM ja joIe to, yaH sad bAhyamanityaM ca kSetreSu na dhanaM vapet / kathaM varAkazcAritraM duzcaraM sa samAcaret / / '(sad) potAnI pAse raheluM, (bAhya) zarIra vagerethI juduM-para, (anitya) nAzavaMta evuM paNa dhana je sAtakSetromAM vAvato - vAparato nathI, te varAka=garIbaDo, duzrvara (kaThaNa) evA cAritrane kaI rIte pALI zakaze ?" amArA zrotA be prakAranA hoya che : eka sIdhuM lenAra, eka UMdhuM lenAra. ame kahIe ke, 'lakSmI caMcaLa che.' to sIdhuM lenAra zrotA vicA2e ke,'mahArAja sAhebe kahyuM ke lakSmI caMcaLa che, janArI che, to e jAya e pahelAM ja dharmamAM vAparI lauM' - ema vicArI e sAte kSetromAM dhana vApare. jyAre bIjo - UMdhu lenAra zrotA sAMbhaLe ke, 'lakSmI caMcaLa che' to ene thAya 'mahArAja sAhebe ja kahyuM che, lakSmI janArI che. ethI e na jAya mATe tijorImAM pUrIne rAkhuM ane ene be tALAM lagAvuM.' sabhA : dharma meM lagAyA dhana to zAzvata bana jAtA hai na ? jo evI zraddhA hota to Aje zrImaMtonuM dhana sArAmAM sArI rIte dharmakSetromAM vaparAtuM hota. paNa Aje evuM kyAM bane che ? vadhumAM kahuM to dharmakSetramAM dAna karanAre paNa bhaviSyamAM mane vadhu dhana maLe ke unmArga kI dezanA karanevAlA, mokSamArga kA nAzaka, gUDha hRdayavAlA, mAyAvI, vakra svabhAvavAlA evaM zalyayukta jIva tiryaMca gati kA AyuSya bAMdhatA hai / dharmaratnaprakaraNa - pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 147 Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAyama mATe A dhana maLyA kare te mATe dAna karavAnuM nathI. A dAna to A nAzavaMta dhanathI chUTavA ane Atmika dhana-guNasamRddhi meLavavA mATe karavAnuM che. zAlibhadra pUrvabhavamAM khIranuM dAna ApyuM tyAre ene koIe kIdhuM nahotuM ke ApIza to tane 99 peTIo roja maLaze. ratnatrayIrUpI dhana ja evuM che ke, e kyAreya nAza na pAme. e zAzvata rahe. gujarAtI stavanamAM paNa kahyuM che ne "akhaya khajAno mArA nAthano re, meM dITho guru upadeza lAlaca lAgI che sAhibA re, navi bhajIe kumatino leza re." bhagavAnanA darzana-jJAna-cAritrarUpa ratnatrayIno khajAno akSaya che," e gurunA upadezathI meM joyo che. have mane e meLavavAnI lAlaca-tAlAvelI jAgI che. bhagavAna ! have e khajAno maLyA bAda kyAreya kumatino bharamAvyo bIje nahi ja doDuM" A emAM bhAvanA che. vAsudeva, cakravartI, rAjA-mahArAjAonA khajAnA kevA hoya che, enAM Aja sudhI ghaNAM varNano kadAca sAMbhaLyA haze, paNa prabhuno khajAno kyAreya jANyo nathI! e jANyA vinA, pAmyA vinA kyAreya amAruM-tamAruM kalyANa thavAnuM nathI. ApaNe prabhu pAse eka ja mAMgaNI karavAnI che ke - "traNa ratana muja Apo tAtajI, jima na Ave re saMtApa." jenI pAse ratnatrayInuM sAmrAjya che; tene devo, devendro, naro ane narendro paNa name che. tame moTA zrImaMta cho, amArI pAse to kazuM ja nathI. gAmamAM ghara nathI, bajAramAM peDhI nathI, jaMgalamAM jamIna nathI, pAse phUTI koDI nathI, koInA ghare thApaNa nathI, koI paNa benkamAM koI paNa nAme amAruM khAtuM nathI, pAse khIsuM nathI to rUpiyAno savAla ja kyAMthI Ave ?AgaLa-pAchaLa kazuM ja nathI. ekalA AvyA chIe ane ekalA ja jIvIe chIe. chatAM bhAratanA presiDenTa ke prAIma minisTara ahIM AvI caDe topaNa tame emane amArI bAjumAM A rasa ke GR titthayara-pavayaNa-suyaM, AyariyaM gaNaharaM mahiDDIyaM / AsAyaMto bahuso, aNaMtasaMsArio bhaNio / / pharI eka vAra 148 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATa upara besADazo ? kema nahIM ? mahattA konI ? sAdhunI pAse paiso-Tako kazuM ja nathI. chatAM sAdhune ja besADazo ? kema ? sAdhunuM jJAnAdi dhana koI laI jAya to paNa ghaTatuM nathI. e vadhavAnuM ja. jyAre tamAruM dhana koI vAparI le to ghaTI jAya. bolo, tamAruM dhana rAkhavA jevuM ke choDavA jevuM ? sabhA H choDavAnuM mana ja thatuM nathI. nAnuM chokaruM, enA hAthamAM ekavA2 2makaDuM pakaDAvI do, pachI e ene choDe janahi . game teTaluM mAMgazo toya choDaze nahi. kheMcI lo to bheMkaDo tANaze. evI tamArI hAlata che ke nahi ? eka dhananA kAraNe keTalAM duHkho ? keTalAMka dardI to khAsa zrImaMto mATe ja rIjharva che. bI. pI., hAI prezara, kolesToraoNla, nidrAnAza, Tenzana, hArTaeNTeka, esIDITI e zrImaMtone vadhu thAya. ame dhana vagaranA eTale amane koI ja takalIpha nahIM. kyAMka jaIe ne koI kahe, 'ahIMthI cAlyA jAva' - to pAMca miniTamAM nIkaLI jaIe ane tamAre kyAMkathI javAno vAro Ave to nIkaLavAnI taiyArImAM kadAca mahinoya lAgI jAya. mATe ja jJAnIoe kahyuM che ke vidyamAna, bAhya ane anitya-nAzavaMta evA dhanane je sAtakSetramAM vAvato nathI, te zrImaMta nathI paNa bicAro-rAMkaDo che. AvA rAMkaDAne cAritra na ApavuM ema amane AjJA karelI che. AnA parathI tamane sAtakSetramAM dhana vyaya ka2vAnuM keTaluM mahattva che, te samajAze. jo nAzavaMta evuM dhana paNa sAtakSetramAM vAparavAnuM hoya to tana ane mananI maLelI zaktino sadupayoga paNa tyAM ja ka2vo joIe ne ? sAtakSetranA AdhAre ja samAja, saMgha ane amArI-tamArI-saunI sukha-zAMti ane bAhya-atyaMtara AnaMdano AdhAra rahelo che. tIrthaMkara, pravacana, zruta, AcArya, gaNadhara evaM mahARddhisaMpanna sAdhu-bhagavaMtoM kI bAra bAra AzAtanA karanevAle ko anaMtasArI nhA hai / yatilakSaNasamucaya TIkA pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 149 Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 - jinamUrti, 2 - jinamaMdira, 3 - jinAgama, 4 - jinano sAdhu, 5 - jinanI sAdhvI, 9 - jinano zrAvaka ane 7 - jinanI zrAvikA. emAMthI pahelAM traNa kSetra mUMgAM che e bolatAM nathI, ane bAkInAM cAra kSetro bolatAM che. A pAchaLanAM cAre kSetrono AdhAra paNa vAstavamAM pahelAM traNa kSetro ja che. Aje ghaNA sthAne ajJAnathI ema bolAya che ke zrAvaka-zrAvikA haze to uparanAM kSetro sacavAze; paNa ema bolavuM e uparanAM kSetronI AzAtanA che, ghora ajJAna che, zAstranI sAcI samajano abhAva che. mArA paramatAraka gurudeve vaMdittAsUtranA vivaraNamAM eka sthaLe A aMge zAstrIya prakAza pAtharyo che : ".. sAte kSetro samakoTinAM che. ema mAnI levAnI bhUla na thavI joIe; kAraNa ke, bhagavAne sAtakSetro kahyAM che, paNa te badhAM samAna che ema nathI. sAtakSetronuM pratipAdana karanAra zrI jinazAsanamAM zrI jinamUrti, zrI jinamaMdira ane zrI jinAgama, e mukhya kSetro che ane ethI ja zrI jinamUrti, zrI jinamaMdira ane zrI jinAgama jene na game, e sAdhu kahevAto hoya to te sAdhu nathI, sAdhvI kahevAtI hoya to te sAdhvI nathI, zrAvaka kahevAto hoya to te zrAvaka nathI ane zrAvikA kahevAtI hoya to te zrAvikA nathI. zrAvaka-zrAvikA e uparanA pAMcenA pUjArI che, pAMcenA mAlika pote che ema nahIM paNa pAMce potAnA mAlika che - ema zrAvaka-zrAvikAe mAnavuM ja joIe. zrAvaka ane zrAvikA, zrI jinabibAdi pAMcanA pUjaka che mATe ja pote paNa pUjya-koTinAM che, paNa zrAvaka-zrAvikA haze to e pAMca Takaze ema nahi! kAraNa ke, e pAMca che to ja zrAvakazrAvikA che. tihaM duSpaDiyAraM ammApiuNo taheva bhaTTissa / dhammAyariyassa puNo bhaNiyaM gurUNo viseseuM / / 150 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaka-zrAvikAnI bhakti karI teNe zrI tIrthaMkaradevanI bhakti karI ema kahevAya ane zrAvaka-zrAvikAnuM apamAna karanAra, e zrI tIrthaMkaradevanuM apamAna karanAra che. ema kahevAya. paNa je AtmAo potAne zrAvaka kahevaDAvavA chatAM zrI jinamUrti Adi kSetro to amAre ja AdhAre che ema mAne che te ane ema manAvavAno upadeza kare che teo to mahApApI che. .... zrAvaka-zrAvikA dharmakSetra kharAM, te poSavA yogya paNa kharAM ane te bhakti karavAne pAtra paNa kharAM, paraMtu e badhuM zAthI? to samajavuM joIe ke teo zrI jinabibAdika pAMce kSetrone pUjanArAM che tethI, paNa nahi ke e pAMceno AdhAra che mATe!Aja to e bhAvanA paNa AvavA lAgI ke, bhagavAna apUjya na rahe e mATe pUjA karIe chIe.' AvI bhAvanAvALA sAdharmI nathI ja! (pRSTha: 14-55-56-57mAMthI saMpIne) dikSAnI vAta nIkaLe tyAre paNa ghaNA kahetA hoya che ke, "badhA ja dIkSA leze to emane roTalI koNa vahorAvaze ?" jANe roTalI vahorAvavA mATe ja e gharamAM rahevA mAge che!emane khyAla nathI hoto ke sAdhu-sAdhvIjI emanA upara javAbadArI mUkIne dIkSA nathI letAM hotAM. e potAnA saMyamabaLa para jIve che. jaino to ghaNI ochI jagyAe rahe che, badhe kAMI jainonAM ghara hotAM nathI. evAM sthAnomAMya majethI bhagavAnanAM sAdhu-sAdhvIjI jIvatAM hoya che, ajainone tyAMthI gocarI-pANI lAvI jIvananirvAha karatAM hoya che. ghaNIvAra to ema bane ke, jaino karatAMya A ajainono bhaktibhAva caDI jAya evo hoya che, ghaNA premathI vahorAve che, AMgaNe bhagavAna AvyA tema teo mAne che ane ghaNA sthAne kahevAtA jainoya bhakti karavAmAM UNA Utare che. eka nakkI vAta che ke, sAdhusAdhvIjI tamArA upara nathI AvatA. dIkSA letI vakhate paNa amArI javAbadArI tame letA ho to ame dIkSA laIe !evI koI kaMDIzana eo nathI mUkatA. mATe 1- mAtA-pitA, 2- svAmI evaM 3 - dharmAcArya guru - ina tInoM ke upakAra kA badalA cUkAnA duHzakya hai / usameM bhI dharmAcArya gurU ke upakAra kA badalA cUkAnA savizeSa duHzakya pravacana-5: sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 151 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ barAbara vicArajo ke, pahelAM traNa kSetro che mATe ja pAchaLanAM cAra kSetro che. pahelA traNanA AdhAre ja pAchaLanA cAra che. amAruM sAdhu-sAdhvIpaNuM ane tamAruM zrAvaka-zrAvikApaNuM koNe batAvyuM? kahevuM ja paDe ne ke arihaMta paramAtmAe!tamane maLelI saMpatti-sukhasAmagrI zenAthI ? kahevuM ja paDe ke puNyathI ! ane puNya paramAtmAnI bhakti-AjJApAlanathI ja utpanna thayuM ne ? je paNa sAruM che te prabhAva jinazAsanano ja. jinazAsananI, paramAtmAnI AjJA ja jinAgamamAM lakhAyela che. eTale jinamUrti, jinamaMdira ane jinAgama - A traNa kSetro ja AdhAra banyAM ne ? tamane koI pUche, "kema che?'to zuM javAba Apo? deva-guru-pasAya' eTale ke, deva-gurunI kRpAnajara ema ja kaho ne ? eTale zuM nakkI thayuM ? deva-gurudharma tamArAthI ? ke tame deva-guru-dharmathI ? keTalAka to amane AvIne kahe ke, "sAheba mA-bApane huM nibhAvuM chuM. kahyuM, "mA-bApa kAMI nibhAvavAnI cIja che ? emanI to sevA-bhakti hoya. nibhAvavAmAM tene hoya ke je mAthe AvIne paDyAM hoya. mAtA-pitA kAMI mAthe AvIne paDyAM nathI. emano to anaMta upakAra che. emanI sevAmAM tame tamArI jAtane jeTalI ghasI nAMkho teTalI ochI che. e to pUjya che, ArAdhya che. Aje to bhagavAnanI bhakti mATe ya "nibhAva phaMDa" zabdano upayoga thavA lAgyo che. e barAbara nathI, "bhakti phaMDa' hovuM joIe. mANasonI bhAvanA khoTI nathI, paNa ajJAna che te dUra thavuM joIe. "bhakti karavI che ane bhaktithI bhavasAgara taravo che' - ema thavuM joIe. A kALamAM kevaLajJAna nathI ane kevaLajJAnI paNa nathI. devAdhideva pratyakSa deha maLatA nathI, tyAre emanI pratimAnuM AlaMbana, emanAM maMdironuM AlaMbana ane emanAM vacano jemAM saMgrahAyelAM che te jinAgaramonuM AlaMbana ja bhavyAtmAo mATe parama AdhAra che. Do . A che . mA, jai vi na sakkaM kAuM, samma jiNabhAsi aNuTThANaM / to sammaM bhAsijjA jaha bhaNikhINarAgehiM / / gacchAcArapatra 15ra jesaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinamUrti jinamaMdira : jinamUrti ane jinamaMdiranuM dravya ekatra paNa hoI zake ane alaga alaga paNa hoI zake. kevaLa jinamUrti mATe ja je dravya AveluM hoya te jinamUrti khAtAnuM dravya kahevAya. eno upayoga jinamUrtinAM nirmANa, cakSu-TIkA-neNa banAvavAmAM, jinamUrtinAM opa ke lepanA kAmamAM, jinamUrtinAM muguTa-Adi AbhUSaNo banAvavAmAM thaI zake che. prasaMga paDye jinamUrtinA rakSaNanA kAryamAM paNa vAparI zakAya. jinamaMdira mATe je dravya AveluM hoya teno upayoga jinamaMdiranA jIrNoddhAra, navanirmANa, durustI, raMgarogAna, rakharakhAva Adi kAryomAM thaI zake. koI khAsa uddezyathI - jene aMgrejImAM "IyaramArkaDuM phaMDa" kahevAya che - dAna AveluM hoya te te ja kAmamAM vAparI zakAya. sAtakSetramAM eka sAmAnya niyama evo che ke, uparanA kSetronuM dravya nIcenA kSetramAM na vAparI zakAya, jyAre nIcenA kSetranuM dravya jarUra paDe tyAre uparanA kSetromAM vAparI zakAya. paNa nIcenA kSetramAM e dravyano vaparAza ke AvazyakatA hoya to tene parANe uparanA kSetramAM laI javAnI jarUra nathI. jinamaMdira ane jinamUrti kSetromAM sAmAnyataH jinamUrti kSetra paheluM gaNAya che ane jinamaMdira kSetra bIjuM gaNAya che. jo ke keTalAka graMthomAM jinamaMdira kSetrane pahelo kramAMka ApavAmAM Avyo che, jyAre jinamUrtine bIjo. Ama chatAM paheluM mahattva to jinamUrtine ja ApyuM che) eTale jinamUrti mATe ja AveluM dravya jinamUrti mATe ja kharacavuM joIe, e jinamaMdiramATena vaparAya.jyAre jinamaMdiramATe AveluM dravya jinamaMdiramAM to vaparAya ja, paNa jarUra paDe to jinamUrtimAM paNa vAparI zakAya. makara :: >> yadi jinokta anuSThAna ko samyak (trikaraNa zuddha) karanA zakya na bane taba bhI vItarAga ne jaisA kahA hai, vaisA hI kheN| -gacchAcArapayatrA Da che pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 153 Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMdiramAM prabhunI sAme mUkela bhaMDAranI Avaka, janmavAMcananA divase bolAtI svapnadarzananI uchAmaNIothI ekatra thayeluM svapnadravya, ghoDIyA AdinI Avaka tema ja upadhAna ke saMgha prasaMge mALAropaNanI thayelI bolInI Avaka e badhuM devadravya gaNAya che. teno upayoga jinamaMdira ane jinamUrti baMnemAM thaI zake che. ahIM eka vAta dhyAnamAM rAkhavI ke suvihita sAdhu-sAdhvIjInA gurupUjananI je Avaka thAya, e jinamaMdirano jIrNoddhAra ke navanirmANanA kAryamAM vAparavI joIe. paraMtu e dhanano jinezvara paramAtmAnI aMgapUjAmAM upayoga na thAya tenI kALajI rAkhavI. kema ke dravyasaptatikAmAM lakhyuM che ke - ninApULAya meva vyApArvam !' jinezvaranI aMgapUjAmAM na ja vAparavuM." sabhA : mUrti bharAvavAno kharca 25000 hoya ane caDAvAnI Avaka lAkha rUpiyAnI thAya to Avaka kyAM jAya? ame to kharco kADhIne bAkInI rakama devadravyamAM laI jaIe chIe. Aje zuM cAle che ke cAlI rahyuM che te mane khabara che. e mAre nathI kahevuM. mAre to e aMge zAstranI maryAdA zuM kahe che, e ja vAta tamArI AgaLa rajU karavAnI che. mUrti bharAvavAno caDAvo karo tyAre mUrtinA nirmANamAM AvatA kharcanI rakamano nakaro alaga jAhera karI levo joIe. e kharcanA nakarAmAMthI mUrti nirmANa karAvI zakAya, paraMtu bharAvavAnA caDAvAnI rakama to pUrepUrI devadravya khAte jamA karavI paDe. bharAvavAnA caDAvAnI rakamamAMthI kharcanI rakama laI zakAya nahi. ghaNA sthAne eka ja kothaLImAMthI badho vyavahAra karavAmAM Ave che. jeTalI chaTTaTThamadasamaduvAlasehiM mAsaddhamAsakhamaNehiM / akaraMto guruvayaNaM, aNaMtasaMsArio bhaNio / / -dharmaratnaprakaraNa cha kare : he mane A mA hA, prakAra, re dara za ra 154 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avaka thAya te badhI eka ja kothaLImAM nAMkhe ane emAMthI ja kharco kADhe, e taddana ayogya che. emAM to devadravyano durupayoga thAya che ane tamArA bhogavavAmAM paNa AvavAnI zakyatA che, jenAM pariNAmo ghaNAM ja dAruNa hoya che, e durgatimAM javAno mArga che. koIe tamane lAkha rUpiyAnuM dAna ApatAM kahyuM ke, A dravyamAMthI mUrti banAvajo, to tame enA vyavasthApaka cho, ethI e dravya mUrti banAvavAmAM ja lagAvavuM joIe; ane vyakti jo ApatI vakhate kahe ke, je dravya vadhe te tame jinamaMdiramAM laI jajo to te vadhela dravya devadravyamAM jamA karI zako cho. 'dravyasaptatikA'nA prAraMbhamAM ja "avadhAraNA" kahelI che. je kArya mATe vAparavAnI nizcita buddhi karelI hoya te avadhAraNA kahevAya che. A thaI dAnathI AvelA dhananI vAta. jyAre caDAvA dvArA Avela dravyano upayoga enI maryAdAnusAra karavo joIe. vaLI mUrti bharAvavAno caDAvo thayo. 80000 no mUrti banAvavAno kharco bharAvavAnA nakarA dvArA Avyo ane caDAvAnI Avaka 4 lAkhanI thaI to A 4 lAkhanI rakama devadravya khAte vAparavAnI vAta paNa dravyasaptatikAmAM karavAmAM AvI che. dravyasaptatikAnI 4thI gAthAnI TIkAmAM Ano khulAso che : "trI rdarvisvastha nizrita dravyaM=revadravya" sutyartha | matra vairca jinaukastabimbe, caityo jinasabhAtaruH' iti haimavacanAt / saparikaro prAsAdo vAsturUpatvena devadravye'ntarbhUtatvAt pRthag noktaH iti / " caityanI=arihaMta prabhunI pratimAnI nizrAnuM dravyanta devadravya' ema artha samajavo. A prasaMge - "maitya binastavikhe, caityo nimAta ' A pramANe kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrAcAryanA anekArthakoSamAM batAvela che. tethI parikara sAthenuM eTale ke potAnA parivArapUrvakanuM jinamaMdira paNa zrI pratimAjI karI cha mama, karasana (cAra upavAsa) kuvAsTisa (pAMca upavAsa), pakSakSamaNa (paMdraha upavAsa) evaM mAsakSamaNa Adi tapa karane para bhI gurU kA vacana (gurvAjJA) nahIM mAnanevAlA anaMta saMsArI - DosA re ma na thatA hoya to A ja dAra == pravacana-pa : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 1papa For Private & Personal Use'Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATenuM vAsturUpa sthAna hovAthI, jinamaMdirane lagatA dravyano paNa devadravyamAM ja samAveza thaI jato hovAthI judo bheda gaNAvyo nathI." eTale sAmAnyapaNe "jinamUrti-kSetranuM dravya jinamUrti-kSetramAM ja vAparavuM joIe' evo niyama hovA chatAM, jinamUrti-kSetramAM enI jarUra na hoya ane jinamaMdira-kSetramAM jarUra UbhI thaI hoya tevA vizeSa saMyogomAM dravyasaptatikAnA A pATha mujaba jinamUrti-kSetranuM dravya jinamaMdira-kSetramAM paNa vAparI zakAya che. zrAddhavidhi, dharmasaMgraha ane dravyasaptatikA jevA graMthonuM tame eka vAra adhyayana karI lo, ane e pachI jo ApaNe A rIte besavAnuM thAya to tame khUba saraLatAthI vastune samajI zakazo. sabhA : gurupUjananI Avaka bAbatamAM Ape kahyuM ke, te jinamaMdiranA jIrNoddhAra ke navanirmANamAM vAparavuM. jyAre keTalAka gurubhagavaMto sAdhu-sAdhvI vaiyAvaccamAM laI javAnuM kahe che to zuM karavuM ? dravyasaptatikAmAM A praznanI carcA karelI che. jagadguru zrI hIrasUrIzvarajI mahArAjAne prazna pUchavAmAM Avyo hato. sAdhunI nANAMthI gurupUjA thaI zake ? emAM Avela dravya kyAM vAparavuM? eno javAba ApatAM jagadgurue Apelo javAba TAMkIne dravyasaptatikAkAre kahyuM ke, gurupUjA-gurunI aMga ane agra pUjA thaI zake ane e gurupUjAnuM dravya jinamaMdirano jIrNoddhAra ke navanirmANamAM laI javuM. e mATenA pUrvAcAryonA pUjananA tema ja tenI Avaka jIrNoddhAramAM laI gayAnA dAkhalAo paNa temaNe TAMkyA che. pU.u.zrI lAvaNyavijayajI mahArAje 1ramI gAthAnI TIkAmAM A vAta karI che. A dravyasaptatikA graMthanuM prakAzana ekavAra AcAryazrI nemisUrijI mahArAjanA samudAya vatI paNa thayeluM che. tyArabAda AcAryazrI siddhisUrijI (bApajI) mahArAjanA samudAyanA paM. zrI caraNavijayajI mahArAje paNa eno anuvAda chapAvelo che. tyArabAda Indora pIpalI bajArathI paM. prabhudAsa anukampA'nukampye syAd bhaktiH pAtre tu snggtaa| anyathAdhIstu dAtRNAmaticAraprasaGgikA / / A eka dAnabattIsI 156 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ becaradAsa pArekha pAse anuvAda karAvI aneka TIppaNIo, pariziSTo sAthe saMskRta-gujarAtImAM A graMtha chapAvAyo che, jenuM saMpAdana sAgarajI mahArAjanA samudAyanA munizrI nirupamasAgarajI mahArAje kareluM che. emAM AgaLanA bhAgamAM saMskRta ane pAchaLanA bhAgamAM gujarAtI anuvAda hato. te meLavavo agharo paDato hoI meM enuM pharIthI saMpAdana karI saMskRta ane gujarAtI anuvAda sAmasAme maLI rahe, koIne paNa meLavavuM hoya, mULa jovuM hoya to sugamatA rahe e rIte goThavI, prakAzita karAvela che. emAM mArA mananI kazI vAta nathI. tame mULa graMtha sAthe enA gujarAtI bhASAMtarane sarakhAvIne vAMcI zako cho ane enI saccAIno nirNaya tame tamArI rIte paNa karI zako cho. eka sAmAnya niyama evo che ke, je khAtAnuM je dravya hoya te dravya te khAtAmAM ja jAya. eTale jinamUrtinuM dravya jinamUrtimAM, jinamaMdiranuM dravya jinamaMdiramAM, jJAnanuM dravya jJAnamAM jAya. e ja nyAye gurunuM dravya paNa gurUkhAtAmAM ja javuM joIe; paNa tema na karatAM e gurudravyane uparanA khAtAmAM laI javAnuM vidhAna kema karAyuM? vaLI parigrahano niyama (mahAvrata) hovAthI sAdhunuM to koI dravya hoya nahi, to gurudravya kyAMthI hoI zake ? AvI zaMkAno zAstrakAroe javAba Apyo che. dharmasaMgraha graMthamAM be prakAranAM gurudravya batAvyAM che : 1 - bhogAI gurudravya, 2 - pUjAI gurudravya. 1 - bhogAI gurudravya : gurUnA bhoga-upabhogamAM AvatAM dravyo jevAM ke, kAMbaLI, kapaDAM, pAtro Adi. eno upayoga sAdhuo karI zake che. mATe evAM dravyone sAdhu pote rAkhI zake che. 2 - pUjAI gurudravya : jyAre sAdhuonI aMgapUjA-agrapUjArUpe caDAvela suvarNAdi dhana sAdhuo pote rAkhI zakatA nathI e kAraNathI ke e apekSAthI e gurudravya gaNAtuM nathI, paraMtu gurunI pUjAnA saMbaMdhathI e dravya AvatuM hovAthI gurudravya kahevAya che ane dravyasaptatikAmAM ApelA nIcenA pATha anukaMpA anukaMpA ke yogya sthAna meM hotI hai, jaba ki bhakti to pAtra meM hI saMgata hai / inameM viparIta buddhi rakhanA to dAtA ke lie aticAra (doSa) karAnevAlI hai| - dAnabattIsI dI to mArI pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 157 Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mujaba teno upayoga karavo joIe. "svarNAdikaM tu gurudravyaM jIrNoddhAre navyacaityakaraNAdau ca vyApAryam / " artha : suvarNa vagere gurudravya to jIrNoddhAra ane nUtana derAsara nirmANa AdimAM vAparavuM joIe. A pATha mujaba, gurumahArAjathI uparanA khAtAmAM arthAt jinamaMdiranA jIrNoddhAra ke navanirmANa AdimAM ja te gurudravya vAparavuM joIe. A pATha mudrita pustakanA pRSTha-48 para ApavAmAM Avelo che. Ama, pUrve kahI gayo tema A dravya jinezvaranI aMgapUjAmAM to na ja vAparavuM joIe. sabhA : devadravyamAMthI bAlAzrama calAvavA lona ApavAmAM Ave che, te cAle? na cAlI zake, emAM moTo vAMdho che. devadravyathI bAlAzrama paNa na calAvAya ane te dravya upAzrayamAM paNa na apAya. tamAro khudano paiso Apo to tame takAdo lagAvI vasUla paNa karo. devadravyamAMthI ApavAthI vasUla karavA koNa javAnuM hatuM ? loko sAthenA mIThA saMbaMdho kyAM bagADavA ? ema mAnI ghaNA dharmAdA dravyanI ugharANI paNa karatA nathI. sabhA : bAlAzramanA chokarAo khUba garIba che, temane ApIe to ? e bALakone zuM tamAre vadhAre garIba banAvavA che ? pahelAMnA pApodaye garIba banyA che, have devadravyano bhogavaTo karAvIne vadhu garIba banAvI durgatimAM dhakelavA che? tame AcAryadeva zrI subodhasAgarasUrijI mahArAjanuM nAma sAMbhaLyuM haze. emaNe mane rUbarUmAM kahelI vAta kahuM emaNe kaheluM ke, "huM nAno hato tyAre borDIgamAM bhaNato hato. mAruM nAma varadhIlAla hatuM. ekavAra borDIMganA prArambhamaGgalaM hyasyA guruzuzrUSaNaM param / etau dharmapravRttAnAM nRNAM pUjAspadaM mahat / / - aSTakaprakaraNa 158 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ derAsaramAM bhaMDAra paranuM keLuM bhUkha lAgelI hovAthI laIne khAI lIdheluM. dIkSA lIdhA pachI mane e yAda AvyuM. e devadravyanA bhogavaTAnA pApathI huM dhrUjI UThyo. jyAre paNa koI bhakta maLe tyAre ene huM kahuM chuM ke, tame derAsaranA bhaMDAramAM amuka rUpiyA nAMkhajo ane kahejo ke, pelA varadhIlAle keLuM khAdhuM hatuM, te pApathI tene ugArajo muddo samajajo. AcAryazrI kalAsasAgarasUrijI mahArAja devadravyanA bhakSaNanA pApathI eTalA badhA DaratA ke e jyAre paNa muMbaImAM AvatA tyAre eka cokkasa upAzrayamAM UtaratA nahi. tyAM svapnadravya-devadravya upAzrayamAM vaparAtuM. TrasTIo emanA mATe alaga vyavasthA karavA IcchatA topaNa e tyAM na ja jatA. e ja AcAryazrIe jIvanabhara mATe cokhA-bhAtano tyAga karI dIdhelo. emane ema hatuM ke, derAsaramAMthI koI cakalI cokhAno dANo upADI jAya ane cokhAnA DhagalAmAM paDI jAya. e cokhA mArA peTamAM jAya to devadravyanA bhakSaNanuM pApa mane lAge. ahIM paNa bhAvanA vicArajo. sabhA sunA hai kI maMdira kI chAyA meM khaDe rahanevAloM ko bhI prAyazcitta AtA hai / jarUra, tame taDakethI jatA ho ane derAsarano chAMyaDo Avato hoya to zAtA meLavavA tyAM UbhA raho ke beso to eno doSa tamane lAge che. maMdiraderAsaranA kaMpAunDamAM praveza karyA bAda koI paNa sAMsArika pravRtti, vAto ke vicAra thaI zake nahi. sabhA derAsaramAM pANI rAkhyuM hoya che, tenAthI moTuM sApha karI zakAya? pUrve A prazna ja nahoto; kema ke badhAnAM moDhAM sApha ja rahetAM. paNa jyArathI tamArA pAna, pAna-masAlA, tamAku, bIDI-sigAreTa, guTakhA ne mAvA AvyA tyArathI tamArA jevA nAmadArone jinadarzanathI vaMcita nahi rAkhavA mATe ja kAma karatA mAtA-pitA kI sevA-zuzrUSA yaha dIkSA kA prathama maMgala hai / kyoMki ye mAtA-pitA dharma meM pravRtti karanevAle manuSyoM kA mahAna pUjAsthAna hai| - aSTakaprakaraNa pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 159 Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TrasTIone pANInI vyavasthA karavI paDI. e vyavasthA sAdhAraNa khAtAmAMthI ane sAdhAraNa khAtAnI jagyAmAM ja karI zakAya. chatAM eno upayoga karanAre to enuM dravya e khAte ApavuM ja joIe. sAdhAraNa khAtAnuM dravya paNa sAdhAraNa vyaktio ja vAparI zake. jeo sAdhAraNa nathI, temaNe sAdhAraNa dravyano upabhoga karavo na joIe. derAsaranI plIntha nIce ghaNA sthAne peDhIo banAvavAmAM Ave che. emAM besIne cA-pANI karavAM ke kazuM khAvuM-pIvuM bilakula yogya nathI. emAM devadravya sivAyanA bIjA khAtAono vahIvaTa paNa na karI zakAya. jo anya khAtAMno vahIvaTa tyAM cAlato hoya to te jagyAnI kiMmata je thatI hoya te rakama sAdhAraNanI ke vaiyaktika UbhI karI devadravya khAte jamA karAvavI joIe. sabhA : bAra mahinAnA kezara-sukhaDanA caDAvA thAya emAM lAbha lIdho, pachI e dravyamAMthI pUjA karIe to cAle ne ? sAcI vidhi pUchatA ho to mAre kahevuM joIe ke, pUjA karavAvALI vyaktie svayaM pote potAnuM ja dravya lAvavuM joIe ane enAthI prabhunI pUjA karavI joIe. bahAragAmathI koI AvyuM ane pUjAnI sAmagrI kadAca bhUlI gayo hoya to te paNa pUjAnAM dravyo tyAM rAkhelAM hoya to pUjA karI zake, mATe dravyo rakhAtAM. paNa e vAparanAra paNa tyAM mUkelI kezara-sukhaDanI peTImAM vAparela dravyanA paisA nAMkhato. pachI to keTalAka saMghomAM ajJAnavaza devadravyamAMthI A sagavaDa thavA lAgI. te anarthane TALavA aSTaprakArI pUjAnAM dravyono vArSika lAbha levAnA caDAvA zarU karAyA che. emAM bAre mAsanA ke mahinA-mahinAnA lAbhanA caDAvA ke nakarA rAkhIne lAbha apAya che, jethI zrAvakone potAnA kartavyarUpe karAtI jinapUjAmAM devadravyanA upabhogano doSa na lAge. A amArA vArI rI , pUjyo'yaM smaraNIyo'yaM sevanIyo'yamAdarAt / asyaiva zAsane bhaktiH kAryA cecetanA'sti vaH / / vadhA - ninana patrINI, I !" karo 160 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Aje jevI dazA zrImaMtonI thaI che, tevI dazA ghaNA lokoe prabhunI karI dIdhI che. eka zrImaMte bIjI vyaktine kahyuM ke, "tame ghaNA nasIbadAra cho ke tamane roja tamArAM mAtA-patnI ke putravadhUnA hAthe banelI rasoI khAvA maLe che, amAre to emAMthI koI hotAM ja nathI, rasoIo rAkhelo che e ja banAve ane pIrase. emAM moDuM thaI jAya to eya rAkhI mUke ane amAre jAte laIne khAvAnuM hoya. A amAruM zrImaMtonuM nasIba che.' tame jAte kesara vATIne prabhunI pUjA karo eno AnaMda koI alaga che, paNa tame to bhagavAnane soMpI dIdhA pUjArIne, bhagavAnanAM jaMgalUchaNAdi e kare ane tamArA mATe paNa kesara taiyAra rAkhe ! badhAM kAma paisAthI na thAya, pote paNa ghasAvuM paDe. mAtra bAra mahinAnuM dravya ApI do (caDAvAthI) ke pUjArIno pagAre ApI do, tethI tamArI javAbadArI pUrNa thatI nathI. huM e cIjane vakhoDato nathI, je karo e sAruM ja che, chatAM vadhu sAruM zuM che e batAvuM ke nahi ? ghare jamAI Ave tyAre gharamAM badhAM ja sAdhano, rasoIo, mANaso hovA chatAM tame pote ja jamADo ? kema bhAI ? mANasa paNa jamADI zake che ne ? paNa nA, tyAM potAne ullAsa che, "mAro jamAI che' - Avo bhAva che. ahIM paramAtmA mArA che' - evo bhAva haju jAgyo nathI, enuM A pariNAma che. paramAtmAnI prakSAla pUjA, aMgaluchaNAM, AMgI, gabhArAnI sAphasUphI Adi badhAM ja kAmo zrAvaka-zrAvikAe jAte ja karavAnAM che. pUjArI rAkhavo paDe te mAtra bahAranAM kAmo karavA mATe. pUrve amArI zrAvikA baheno pote paramAtmAnI pUjA mATenuM jaLa kUvA vagere sthaLethI lAvatI. jeo pote pUjA karI zakatA na hatA, teo paNa puSpa vagere sAmagrI lAvIne pUjA karanArane ApatA ne pUjA karAvatA. yadi ApameM cetanA ho to inhIM vItarAga tIrthaMkara kI AdarapUrvaka pUjA kareM, yAda kareM, sevA kareM - evaM inhIM ke zAsana kI sevA kreN| ___ - jinamahattva batrIzI roja 1 mahAmI | pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 161 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jUnA jamAnAmAM AyaMbila bhavana-khAtAmAM paNa je zrAvaka jamatA te tyAM cokkasa rakama lakhAvatA ke tyAMnA bhaMDAramAM nAMkhatA. AyaMbila tamAre karavAnuM hoya che ane e mATe doDAdoDa vyavasthApakone karavI paDatI hoya che, evI paristhiti Aje thaI che. sabhAH Aje vyAjano dara khUba ghaTI rahyo che. ema ghaTato ja javAno che, ema saMbhaLAya che. to zuM karavuM?ekalA korpasamAMthI (mUDImAMthI) kArya kaI rIte zakya bane ? badhA ja jo svadravyathI badhAM anuSThAno karatA thaI jAya to A prazna ja na rahe. chatAM jyAM sudhI e bane nahi tyAM sudhI prativarSa saMghanI sAme UbhA rahI, saMgha AgaLa rajUAta karI te te varSanI TIpa karavI, athavA te te varSanA lAbhanA caDAvA-nakarA rAkhI lAbha Apavo. Aja sudhI TrasTI nizcita hatA, bephikara hatA. emane saMghanI, saMghanA sabhyonI koI paDI na hatI. have e nahi cAle; kema ke vyAjano dara ghaTavAthI enuM kArya pUruM na thAya. e mATe saMgha pAse javuM ja paDaze. dara varSe rajUAta karI phaMDo UbhAM karavAM paDaze ane e mATe saMgha AgaLa pahelAM badhA hisAbo cokhkhA batAvavA paDaze. saMghajano je je pUche enA javAbo magajane zAMta rAkhI ApavA paDaze. jinAgama-jJAna : AgamAdi jJAnanI pUjAmAM AveluM dravya, jJAnanAM pUjana aMgenI uchAmaNIonuM dravya, jJAnanI samakSa caDAvavAmAM AveluM dravya, dIkSA samaye navadIkSitane jJAnanAM pustaka-pothI-sApaDA-navakAravALI jevAM upakaraNo arpaNa karavAnI bolIonuM dravya, tema ja AcAryAdipada pradAna samaye maMtrapothIpaTa vagere jJAnasAdhana samarpavAnI bolIonuM dravya jJAnakhAtAmAM jamA karavuM joIe. e jJAnakhAtAnuM dravya AjanA vyavahArika skUla-kaoNlejanA zikSaNamAM vAparI zakAya nahi. tema ja zrAvakonI dhArmika pAThazALAnA bALaka-bAlikA ke prauDhonA sArametanmayA labdhaM zrutAbdheravagAhanAt / bhaktirbhAgavatI bIjaM paramAnandasampadAm / / mArA mAtA nibaIpavagIrI 16ra jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaNavAmAM upayogI thatAM pustako lAvavAmAM paNa eno upayoga karI zakAya nahi. e pAThazALAnA paMDitajI Adi mANasonA pagAra, chokarAMone protsAhana ke stavana-pUjAnI copaDIo kharIdavI vagere koI paNa kAryamAM eno upayoga thaI zake nahIM. ame sAdhu-sAdhvIjI je pravacana ke vAcanAo ApIe chIe enA prakAzanamAM paNa e dravya na vAparavuM joIe. jeTalAM paNa AgamazAstra che, tenI paMcAMgI - mULa, niryukti, bhASya, cUrNi, TIkA sAthe; tathA pUrvAcAryanA racelA AgamAdhArita graMtho, enA AdhAre banelA jeTalA paNa saMskRta-prAkRta graMtho che, ene tADapatra para kotarAvavA-lakhAvavA ke TakAu kAgaLa para lakhAvavA ke chApavA dvArA prakAzita karavAmAM e dravyano upayoga karI zakAya. e rAzimAMthI Thera Thera samRddha jJAnabhaMDAra banAvI zakAya. jJAnabhaMDAra mATe jarUrI tamAma cIjo lAvI zakAya. kabATa, pustaka saMrakSaNa mATe peTIo, lAkaDAnI DabbIo (DAbaDA), kAgaLa, pothI, pATI, oLIyA, ghaMTA, talanA tela vageremAMthI banelI masI, kalamo, tajIyA baru, hiMgaLo, sonAcAMdInA varakhanI banelI zAhI, reparo, ghoDAvaja, tamAkunI poTalIo Adi sAmagrI lAvI zakAya. e sivAya sAdhu-sAdhvIjIne samyajJAnanI prApti thAya e mATe jainetara paMDita rAkhelo hoya to teno pagAra-mahenatANuM emAMthI ApI zakAya. jainane A dravya na ApI zakAya. jaina vikretAne A dravya ApavAnuM thAya to mAtra vikretAne thayela kharIdamUlya jJAnakhAtAmAMthI ApI zakAya, eno napho to cokhkhA sAdhAraNa khAtAmAMthI ja ApI zakAya. mATe jaina vikretAoe A bAbatanI pUrI kALajI rAkhavI joIe. koI paNa gRhastha jJAnakhAtAmAMthI vasAvela-chapAvela pustaka, suyogya nakaro ApyA vinA vAMcI na zake. ene potAne vasAvavuM hoya to pUrI kiMmata jJAnakhAtAmAM cUkavavI ja joIe. zrutasAgara kA avagAhana karane se mujhe ye sAra prApta huvA hai ki - bhagavAna kI bhakti paramAnaMda arthAt mokSarUpa saMpadA zA vana hai ___ - jinamahattvabatrIzI pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 163 Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e uparAMta jaina jJAnabhaMDAromAM ajaina darzanonA, anya anya jJAna zAkhAonA vividha bhASAnA graMtho jJAnakhAtAmAMthI lAvI, vasAvI zakAya. paNa e mATe gItArtha gurubhagavaMtonuM mArgadarzana jarUrI gaNAya. jaina sAdhune gItArtha banavA mATe jaina graMtho uparAMta saMskRta-prAkRta bhASAnA vyAkaraNa, chaMda, nyAya, kAvya, sAhitya, jyotiSa, zilpa, vaidyaka anya e darzanonA graMthonuM jJAna hovuM jarUrI che. e graMtho abhyAsArthe maLI zake mATe jJAnakhAtAmAMthI vasAvI zakAya. ajaina paMDita jaina sAdhu-sAdhvIjIne bhaNAvatA hoya ane jJAnakhAtethI emanuM mahenatANuM cUkavAtuM hoya to emanI pAse e pAThamAM jaina-mumukSu zrAvaka-zrAvikA bhaNavA besI na zake. eTalA bhAganuM dravya emaNe sAdhAraNa ke vyaktigata dravya ApavuM paDe. sabhA : Aja kala aMgrejI lITarecara batAte hai ? hA, e paNa jarUrI che. paNa emAM je viveka joIe, te gItArtha gurubhagavaMtanA mArgadarzanathI prApta thaze. bombe pablika TrasTa ekaTa jevo kAyadAno copaDo hoya enI kalamo jANavA mATe aMgrejI copaDo kharIdI lAvI vasAvavo paDe ema bane. gRhastha jJAnabhaMDAranA koIpaNa pustakano upayoga karavo hoya to te jJAnakhAte ucita nakaro bharIne ja karI zake ane jJAnabhaMDAranAM koIpaNa pustakano upayoga dhArmika hetu sivAya anya koIpaNa hetuthI karI zakAya nahi. eno dharmakAryamAM upayoga thavo joIe. koI kahe ke, mAre Ph.D. karavI che to e mATe bhaMDAranAM pustako ApI zakAya nahi. jJAnabhaMDAra dharmasAdhanA mATe che. laukika siddhio meLavavA mATe nathI. vAta nIkaLI che eTale kahI dauM, AvA Ph.D. karanArAnI hAlata kevI hoya che te. TebalakhurazI para beThAM beThAM, cA-cevaDo uDAvatAM uDAvatAM, pagamAM bUTa-caMpala mArA mAtA nI katA '' - jiNacalaNakamalasevA, sugurupAyapaJavAsaNaM ceva / sajjhAyavAyavaDattaM labhbhaMti pabhUyapuNNehiM / / 164 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paherIne, sigAreTanA dhUmADA kADhatAM kADhatAM e nAmadAro Agama vAMcatA hoya ane enA upara potAnA gappAM hAMkIne Ph.D. thatA hoya che. AvAone jJAnabhaMDAranA graMtho apAya nahIM. eka ghaNI moTI nAmanA dharAvatA sudhAraka paMDita hatA. amadAvAdanI eka nAmaprApta saMsthAmAM e kArya saMbhALatA. tyAM rahI AgamAdi graMthonuM e saMzodhana paNa karatA. ekavAra jarUrI kAma mATe tyAM javAnuM thayuM. mAre eka graMthanI hastalikhita prata jovI hatI. tyAMthI maMgAvI to javAba maLyo ke, phalANA bhAI A kAma saMbhALe che. temanI rajA hoya to ja maLaze. mATe emanI pAse javuM paDyuM. tyAM je hAlata hatI te joI huM eka kSaNa mATe hebatAI gayo. emanuM nAma ghaNuM moTuM hatuM. meM joyuM tyAre e bhAInA eka pagamAM jUtuM hatuM, ekamAM na hatuM. baMne paga Tebala upara karIne khurasImAM beThA hatA. thoDIvAra pahelAM ja tyAM beThAM beThAM cA-pANI karelAM eMThA kapa-2kAbI bAjumAM ja paDyAM hatAM. hAthamAM sigAreTa jalatI hatI ane A rIte bhAI AgamanuM saMzodhana karI rahyA hatA. A jevo huM emanI kebInamAM gayo tevA e bolyA, 'zuM kAma che ?' meM kahyuM, avasthAmAM tame ho to huM tamArI sAthe vAta na karI zakuM. jarA ThIka beso !' e bhAIne na chUTake sigAreTa mUkI barAbara goThavAvuM paDyuM. emanI sAthe mAre prasaMga paDelo. emanA vikRta vicAronA virodhamAM meM avAja uThAvelo, kalama paNa calAvelI; te mane nAmathI oLakhatA hatA. paNa emaNe mane ke meM emane kyAreya joyA na hatA. prasaMga evo banelo ke paMDita beca2dAse bhagavAna mahAvIra ane IndrabhUti gautamasvAmIno kAlpanika saMvAda goThavI emanI AzAtanA karI. e saMvAdamAM bhagavAna vardhamAnakumArane mAtA-pitAnuM mRtyu thatAM hatAzAmAM aTavAyelA ane zrI gautamasvAmIne sAmAjIka maryAdAone toDatA ane vardhamAnakumA2 sAthe atyaMta nimnakakSAno vArtAlApa karatA rajU karAyA hatA. A aMge paMDita becaradAsane mAphI mAMgavI paDI hatI. arihaMta ke caraNakamala kI sevA, sadguru ke caraNa kI paryupAsanA, svAdhyAya evaM dharmavAda meM zreSThatA prabhUta puNya ke yoga se prApta hotI hai / puNyakulaka pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 165 Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A aMge temanI sAthe patravyavahAra karatAM "te samayanA kSatriyo ane brAhmaNonA mAnasane rajU karavA mATe meM A banneya pAtrono upayoga karyo che ane ema karavAno lekhakane hakka che" - evuM lakhyuM hatuM. enA saMdarbhamAM emanI sAme kAyadesara noTisa apAtAM emane mAphI mAMgavI paDI hatI, je te vakhatanA hiMsA virodha" mAsikamAM chapAI hatI. A saMdarbhamAM paMDita mAlavaNiyAe prabuddha jIvananA rajata jayaMti vizeSAMkamAM lakhelA eka lekhamAM baLApo kADhyo hato. je aMge temanI sAme paNa ghaNuM lakhavAnuM banyuM hatuM ane enA anusaMdhAnamAM prabuddha jIvananA te samayanA taMtrI cImanalAla cakubhAIe dilagIrI vyakta karI hatI. AvI je badhI ghaTanAo banI hatI, tenA kAraNe nAmathI teo mane oLakhatA hatA. eTale kahevAno muddo e che ke jJAnadravyano upayoga sAcI rIte karavo ane jJAnadravyathI AvelAM pustako AvA paMDitone ApavAM na joIe. sabhA svadravyathI banAvelA bhaMDAranAM pustakono upayoga to nakaro ApyA vinA karI zakIe ne ? svadravyathI banAvelo jJAnabhaMDAra paNa jo zrutanI bhakti nimitte zrIsaMghane samarpita karyo hoya to teno upayoga yogya nakaro ApyA vinA na karI zakAya. jema ke A zrI ke. pI. saMghavI parivAre svadravyathI ATaluM sarasa jinamaMdira banAvyuM che, Ama chatAM teo paNa eno upayoga potAnI marajI mujaba to na ja karI zake. jinamaMdiramAM jinabhakti sivAyanuM koI kArya na karI zake ane jinabhaktinuM kArya paNa jainazAsananI maryAdA bahAra jaIne na karI zake. mArI A vAta barAbara che ? sabhA : bilakula barAbara che. basa! e ja niyama ahIM paNa lAgu paDe che. jJAnabhaMDArazrIsaMghane samarpaNa thaI gayA bAdaeno upayoga zrAvaka-zrAvikA yogya nakaro ApyA vinA na karI zake. jiNabhavaNa-biMba-putthaya-saMgharUvesu sattakhittesu / vaviyaM dhaNaMpi jAyai sivaphalayamaho aNaMtaguNaM / / 16 janasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabhA: sAdhubhagavaMtanA pustakono upayoga zrAvakathI karAya ke na karAya ? nA, na karI zakAya. zrI dravyasaptatikAnI bAramI gAthAnI vRttimAM lakhyuM che ke - jJAnadravyamapi devadravyavanna kalpate eva / ataH jJAnasatkaM kAgadapatrAdi sAdhvyAdharpitam, zrAddhena svakArye na vyApAryam, svapustikAyAmapi na sthApyam samadhikaM niSkrayaM vinA / jJAnadravya paNa devadravyanI jema (zrAvaka-zrAvikAne) na ja kalpI zake. eTalA mATe jJAnasaMbaMdhI kAgaLa-patra vagere sAdhuAdine arpeluM zrAvake pUrato ke adhika nakaro ApyA vinA potAnA kAryamAM na vAparavuM. potAnA pustako bheguM (lakhAvavA vageremAM) paNa na rAkhavuM. sabhA jJAnadravyano upayoga zuM karavo ? A jJAnadravyamAMthI AgamAdi dharmagraMtho tADapatra para lakhAvavA joIe. e na bane to pachI nepAla vagere je paNa dezamAMthI TakAu kAgaLo maLI zake tenA upara lakhAvavA joIe. AjanI vaizvika paristhiti viSama che. kayA vistArano kaI rIte nAza thaze te kazuM ja kahI zakAya tema nathI. mATe bhAratanA pratyeka rAjyamAM kamase kama eka bhaMDAra, bhUmigata bomba virodhI baMkaro banAvIne temAM graMthone surakSita karI devA joIe. jethI 700-1000-1500 varSa sudhI jJAnane koI UnI AMca na Ave. ekAda sthAne graMtho nAza pAme toya bIjA sthaLethI upalabdha thaI zake. AvuM Ayojana saMghoe ke suzrAvakoe maLIne goThavavuM joIe. AjanAM komyuTaro upara bharoso mUkI zakAya nahi. game tyAre DeTA UDI jAya, vAyarasa lAgu paDe AkAzI tArAo-ulkApAta ke aNubomba jevI honAratothI badhuM sApha thaI jAya. ApaNI jJAnasaMpatti nAza na pAmI jAya te mATe samucita upAyo karavA joIe. mArI che aho Azcarya !jinamaMdira, jinapratimA, jinAgamaevaMjaina saMgha (sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikA) svarUpa sAta kSetro meM boyA gayA dhana anaMta akSata-mokSaphala ko denevAlA banatA hai| pravacana-5: sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 167 Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNIvAra ema bane ke koI gAmamAM sAdhu-sAdhvIjInuM comAsuM thAya, emAM jJAnanI Avaka thAya. TrasTIone kyAM vAparavI enuM jJAna hotuM nathI. tethI teo sAdhu-sAdhvInAM pravacano, TucakAo, zera-zAyarI ane cAturmAsika ArAdhanAnA ahevAlo bharelAM pustakone chApavA mATe jJAnadravyano upayoga kare che. A rIte jJAnadravyano upayoga karavo e jJAnadravyano cokhkho veDaphATa che. sabhA : gurumahArAja kahe che ke, A pustaka chapAvo. jaIne pUcho ke, "bhagavaMta! kayo graMtha che? kayA pUrvAcArye banAvelo che? kaI bhASAmAM che?" emano javAba zAsananI maryAdA mujaba yogya lAge to tamAre chApavA jJAnadravya ApavuM. paraMtu jo javAba saMtoSaprada na jaNAya to dravya ApavA tame baMdhAyelA nathI. chokarAonI ke benonI pAThazALAnuM potAnuM svataMtra phaMDa hoya to tenI AvakamAMthI e pAThazALAnA zikSakano pagAra, chokarAone protsAhana, pustako vagereno kharca karI zakAya. pAThazALAnuM udghATana konA hAthe karavAnuM eno ke chokarAonuM bahumAna konA hAthe karAvavuM eno caDAvo bolAya to te pAThazALA, khAte vAparI zakAya. je je graMtho jJAnakhAtAmAMthI chapAyA hoya tenA vimocana ke prakAzananI uchAmaNI ke pUjananI Avaka thAya te jJAnakhAte ja jamA karavI joIe. sAdhAraNa ke cokhA dravyathI je pustako chapAya tenI vimocanAdinI Avaka te pustakanA ke anya pustakanA prakAzanamAM vAparI zakAya. sabhA : pratikramaNanAM sUtronI bolIo thAya e kyAM jAya ? e bolInI rakama paNa jJAnanAM sUtro hoI jJAnakhAte jAya. e pAThazALAmAM na jAya. zAstro tame sIdhA vAMcI zakatA nathI. e mATe gurubhagavaMto tamane AgamonuM adhyayana karI khUba saraLa subodha bhASAmAM haLavuM karI je tattvajJAna pravacana zrAvako bahukarmA'pi pUjAdyaiH zubhabhAvataH / dalayitvA'khilaM karma zivamApnoti satvaram / 168 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekha Adi mAdhyamathI pIrase che, teno saMgraha karI pustako chapAvAya che, emAM jJAnadravya vAparavuM yogya nathI. e mATe tamArA cokhA dravyano ke sAdhAraNa dravyano viniyoga karavo joIe. jinamUrti, jinamaMdira ane jinAgama kSetra aMge thoDI ghaNI vAto karI. have chellAM cAra kSetro aMge ApaNane je samaya maLyo che, tenI maryAdAmAM thoDIka vAto karI levI che. A cAra kSetro jaMgamakSetra che. pahelAM traNa kSetro sthAvarakSetra hatAM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa saMgha caturvidha zrIsaMgha kahevAya che. e tIrthaMkarano pratinidhi che, eTaluM ja nahi tIrthaMkaranI AjJAne mArI jIvanamAM yathAzakya jIvato hoI tIrthakara sadaza paNa che. AvA sAdhu-sAdhvInI ane zrAvakazrAvikAnI bhakti amAre ane tamAre potapotAnI bhUmikA ane maryAdA pramANe karavAnI che. sAdhu-sAdhvI kSetranI bhakti amAre karavAnI che; jyAre sAdhu-sAdhvI uparAMta zrAvaka-zrAvikAnI bhakti tamAre karavAnI. amAre mATe eka niyama evo che ke, sAdhvIjI bhagavaMto je paNa vahore emAMnuM amAre sAdhuone kazuMya na khape. "majhAtuM na muMba " "sAdhvIe meLaveluM-vahoreluM sAdhu na vApare." gacchAcAra pannA vagere Agama graMthomAM sAdhvIjInI vahorelI cIjavastuo sAdhuo vApare to tene moTo doSa batAvyo che. amAruM vahoreluM jarUra paDe sAdhvIjIne ApI zakIe. eTale sAta kSetramAM je uparanA kSetranuM nIcenA kSetramAM na vaparAya" evo sAmAnya niyama che, temAM ahIM apavAda che. e mATe vyavasthAnI dRSTie sAdhu-sAdhvI kSetra baMne eka ja gaNavAmAM AvyAM che. ApaNe tyAM vaiyAvaccanI bAbatamAM paNa "sAdhu-sAdhvI vaiyAvacca khAtuM' ema ja lakhavA-bolavAno rivAja che. e ja rIte zrAvakazrAvikA kSetramAM paNa arasaparasa samajI levAnuM. tyAM paNa zrAvaka-zrAvikA bhakti athavA sAdharmika bhakti khAtuM e nAme baMneno saMyukta vyavahAra ja pravarte che. zubha bhAva se kI huI pUjA dvArA bhArI karmavAlA bhI zrAvaka sabhI karma ko naSTa karake zIghra mokSaprApti karatA hai / pravacana-5: sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 169 Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhu-sAdhvI : tamAre sAdhu-sAdhvIjInI bhakti karavI hoya to te pahelAM tamAre e baMne kSetro pratye haiyAmAM pUjyabhAva keLavavo paDaze. bane ke sAdhu-sAdhvI vadhu jJAnI na hoya, viziSTa prabhAvaka na hoya, samRddha kuTuMbamAMthI AvyAM na hoya. emanA viziSTa guNo ke pUrvAvasthAno tamane kadAca khyAla na hoya topaNa A mArA paramAtmAnA zAsananA sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMto che, ema mAnI tamAre emanI bhAvapUrvaka nirdoSa AhAra-pANI-vastra-pAtra-auSadha-vasati (upAzraya) ke anya jarUrI upakaraNothI bhakti karavAnI che. emanI saMyamacaryA nirdoSa, niSkalaMka rahe e mATe tamAre prayatna karavAno che. emano vihAra nirupadrava bane, e mATe tamAre Ayojana karavAnuM che. sakSama, udAra ane bhAvanAsaMpanna vyaktione to A be kSetranI bhakti vize vigatathI samajAvI zakAya tema che. cAre bAjunI paDatI paristhitimAM sAdhu-sAdhvIjInA vihAra kema jaLavAI rahe, emanI saMyamacaryA nirdoSa kema banI rahe, vihAranA mArgo kema TakI rahe, e badhA aMge khUba vicAraNA karavI paDe, evI paristhitinuM nirmANa thaI cUkyuM che. Aje malTInezanala kaMpanIoe gAmaDAMonA hAIve paranI kilomITaranA kilomITaranI jagyAo kharIdI lIdhI che. e paTTAmAM kyAMya utAro, gocarIpANI na maLe. pariNAme sAdhu-sAdhvIjInA vihAra baMdha thAya ane eoe eka ja sthAne sthiravAsI thavuM paDe evAM bhayasthAno jhaDapathI UbhAM thavA lAgyAM che. bIjI tarapha vihAranA mArgomAM "vihAradhAmo UbhAM thavA lAgyAM che, jemAM ekAda mANasa rasoI banAvavA mATe rAkhelo hoya. e AvIne sAdhu-sAdhvIjIne zuM zuM banAvavuM e pUchI jAya. A saMyogamAM sAdhu-sAdhvIjI kAMI bole toya mUMjhavaNa, na bole toya mUMjhavaNa. e paristhitimAM sAdhu-sAdhvIsaMghanI saMyamacaryA khUba ja dUSita banI rahI che. vaLI hAIve upara maMdiro banAvavAnI ane ene tIrthanuM nAma ApavAnI jANe Aje hoDa cAlI che. gAmanA bhagavAnanuM utthApana navinajinagehasya nirmANe yatphalaM bhavet / tasmAdaSTaguNaM puNyaM, jIrNoddhAreNa jAyate / / W, M * * * 170 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karIne hAIve para maMdiromAM padharAvavAnuM paNa cAlu thayuM che. ethI sAdhuo gAmamAM jatA aTakyA che. emano gAmanA jaina-ajaino sAtheno nAto-saMbaMdha tUTyo che, ene kAraNe paNa saMyamajIvanane ghaNI hAni pahoMce che. e gAmomAM, jyAM jaino nathI tyAM ajaino sAdhu-sAdhvIjInI khUba bhakti kare che. ghaNI vA2 to jaino karatAM emanI bhakti caDI jAya. sAdhu-sAdhvIjI jAya to utAro Ape, gAmavALA sAdhu-sAdhvIjIne maLavA Ave, sAdhu-sAdhvIjInI jIvanacaryA jue, sAdhu-sAdhvIjIne kahe, 'mahArAjajI, zuM lezo ?' sAdhusAdhvIjI kahe ke, 'rAtre amAre kazuM na cAle.' 'dUdha to lo,' 'dUdha paNa na cAle.' 'to pANI lo. ATalI garamI che mahArAja, pANI to lo.' sAdhu-sAdhvIjI kahe ke, 'amAre rAtre pANI paNa na cAle. divase pANI laIe te paNa cA jevuM UkaLI ThaMDuM thayela hoya te.' A badhuM sAMbhaLIne e lokone khUba AdarabhAva vadhI jAya. pachI gAmavALAne bhegA karI amArI-sAdhunI pAse laI Ave. ame emane dharmakathA kahIe. emAM ahiMsA, satya, sadAcAra AdinI vAto karIe. sAdhuno AcAra kahIe. savAre UThIne jaIe te pahelAM paNa e loko cA-pANInuM pUche, ame nA kahIe. e loko khUba prabhAvita thAya. bodhibIja pAmI jAya : A hato sAdhu-sAdhvIjInA grAmavihArano phAyado. hAIve upara derAsaro banavAthI grAma sAtheno sAdhu-sAdhvIjIno e saMparka tUTyo. e loko bodhibIjathI vaMcita rahyA. vaLI Aje sAdhuonuM jeTaluM dhyAna rakhAya che, teTaluM kadAca sAdhvIjI bhagavaMtonuM dhyAna rAkhavAmAM AvatuM nathI. AvI kaparI paristhitimAMya vartamAnamAM sAdhvIjI bhagavaMto je rIte cAritra pALe che, te kharekhara dhanyavAdane pAtra che. emanI bhakti savizeSa thavI joIe. emane vihAramAM pUratuM rakSaNa ApavuM joIe. sAdhu-sAdhvIjInuM saMyamajIvananirmaLa-niSkalaMka banyuM rahe, e mATe zrAvakasaMghano sAtha-sahakAra paNa eTalo ja apekSita che. eka hAthe tALI vAgatI nae jinamaMdira ke nirmANa se jo phala milatA hai, usase ATha gunA puNya jIrNamaMdira ke uddhAra se milatA hai / pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 171 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. Aje sAdhu-sAdhvI pAse saMsArIo zA mATe Ave che ? koIka AzA laIne Ave che. maMtra-taMtra, dorA-dhAgA, vAsakSepa-rakSApoTalI, yaMtra-mUrti, mAdaLiyuM-zaMkha kAMIne kAMI mahA2Aja Apaze ane ApaNuM kAma thaI jaze, - ema mAnI sAdhu-sAdhvIjI pAse AvanArAnI saMkhyA vadhI che. ghaNe sthAne saMkrAMti, puSyanakSatra ane besatA mahinAnAM mAMgaliko zarU thayAM che. keTalAka sAdhuo to have deva-devIonAM pUjano ane AgaLa vadhIne homa-havano ka2AvatA thayA che, A badhuM ja aniSTa che. zramaNajIvana mATe ghAtaka che. AmAM kyAMya sAdhupaNuM rahetuM nathI, zithilAcAra vyApaka bane che ane pachI sAdhu-sAdhvInAM nAma chApe caDe tyAre tame loko ja bUmarANa macAvo cho. Aje sAdhu-sAdhvIne dharmapracAranA nAme Adhunika sAdhanono upayoga ka2vA mATe prerita ka2vAmAM Ave che. zAsanaprabhAvanAnA nAme prasiddhi-nAmanAnI bhUkha evI rIte bahekAvavAmAM Ave che ke emAM sArA-sArA sAdhu-sAdhvIjI paNa sapaDAI jAya che. vaLI paradeza javAnI paNa lAlaco ApavAmAM Ave che. ghaNA paradeza gayA, jaIne AvyA. ogho rahI gayo, sAdhupaNuM kyAranuM khalAsa thaI gayuM. majethI Aje moTo-vimAnomAM phare che,vijAtIya tattvo joDe hastadhUnana kare che,temanI sAthe eka sITa para bese che. ThaMDA pINAthI laI keTakeTalI cIjono upabhoga kare che. gayA hatA bIjAne pamADavAnA nAme ne pote potAnuM je thoDuMghaNuMya saMyama hatuM te khoI beThA. A hAlata thAya che. tame samajo to saMghanA AgevAnanI rUe tamArI ghaNI javAbadArI che. zramaNa-zramaNIsaMghanI tamAre jema bhakti karavAnI che, tema te jo UMdhe mArge dorAyAM hoya to tene vivekapUrvaka badhA ja upAya karIne mArgamAM pAchA lAvavAnI javAbadArI paNa tamArA zire mukAyelI ja che. have karIe sAdhu-sAdhvI vaiyAvaccanA dravyanI vAta : A dravya be rIte Ave che : 1 - koI vyakti sAdhu-sAdhvIjInI bhakti mATe saMghanI peDhImAM 2kama jamA karAvI jAya te ane 2 - dIkSA samaye dIkSArthIne 'karemi bhaMte'nI pratijJAnuM na dhamakajjA paramatthi kajjaM, na pANihiMsA paramaM akajjaM / na pemarAgA paramatthi baMdhaM, na bohilAbhA paramatthi lAbho / / - gautamakulaka 172 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uccAraNa karAvatAM pUrve je cAritranAM upakaraNo arpaNa ka2vAnAM hoya che, te upakaraNone arpaNa karavAnI bolInI 2kama - A banneya 2kama sAdhu-sAdhvI vaiyAvacca khAte jamA karavAnI hoya che. e dravyano upayoga sAdhu-sAdhvIjInI mAMdagI vakhate tamAma prakAranI cikitsA mATe, temane mATe jarUrI auSadho vagere mATe vAparI zakAya. jaina DaoNkTarane AmAMthI phI na apAya. jaina vikretA pAsethI A dravyamAMthI davA lAvI hoya to naphAnI 2kama judI sAdhAraNakhAtAmAMthI ApavI joIe. sAdhusAdhvIjInI sevAmAM rahela ajaina mANasano pagAra paNa A dravyamAMthI ApI zakAya. sAdhu-sAdhvIjIne saMyamasAdhanAmAM jarUrI upakaraNo paNa AmAMthI lAvI ApI zakAya. A dravyamAMthI lAvela-banAvela koI paNa vastuno upayoga zrAvaka-zrAvikA-mumukSu bhAI-bahena na karI zake. sAdhu-sAdhvI paNa e cIjo zrAvaka-zrAvikA ke mumukSu vagerene na ApI zake. sAdhu-sAdhvIne nirdoSa vastra-pAtra Adi upakaraNo prApta thAya e mATe jJAnIoe batAvelo bIjo paNa eka upAya che. tamArA mATe ughApana nAmanuM prativarSa Aca2vAnuM eka kartavya che. tamArA jIvanamAM jJAna-darzana-cAritratapanI koI paNa ArAdhanA thaI hoya to tenA kaLazAropaNa samAna udyApanaujamaNuM ka2vuM joIe. emAM potAnI zakti mujaba jJAna-darzana ane cAritrane lagatAM dharmopakaraNo lAvI mUkavAnAM hoya che. e udyApanamAM mUkelI tamAma sAmagrI saMghane soMpI devAnI hoya che. emAMnI koI paNa sAmagrI ke choDa paNa potAnA gharamAM rAkhI zakAya nahi. potAnA gharanA prasaMge e udyApanano choDa (caMdaravo-pUMDhiyuM) lAvI bAMdhI zakAya nahi. bAMdhavo hoya to eno nakaro sAdhAraNa khAte Apavo paDe. e badhI sAmagrI caturvidha zrIsaMghamAM jyAM jyAM jarU2 hoya tyAM tatkALa arpaNa karavI joIe ke mokalI devI joIe. mamatvathI rAkhI mUkavI na joIe. dharmakAyoM ke samAna anya koI zreSTha kArya nahIM hai, jIvahiMsA samAna anya koI zreSTha- pApa nahIM hai, premarAga samAna anya koI zreSTha baMdhana nahIM hai aura bodhibIja (samyaktva ) kI prApti ke samAna anya koI mahAna lAbha nahIM hai / gautamakulaka pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 173 Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e udyApanamAM sAdhu-sAdhvIne khapI zake evAM je vastra-pAtrAdi upakaraNo hoya te sAdhu-sAdhvIjI mATe nirdoSa bane che. A rIte udyApana karIne tame sAdhusAdhvIjInI nirdoSa bhakti karI zako. trIjo paNa eka nirdoSa bhaktino upAya che : tamArA gharamAM jeTalA membara hoya teTalA sAdhunA veSanA upakaraNanA seTo ghare darzanArthe vasAvyA hoya. roja sAdhupaNuM prApta thAya e mATe tame e veSanAM darzana karatA ho, to e tamArI dIkSA mATe vasAvelo veSa sAdhu-sAdhvI mATe nirdoSa gaNAya. koI sAdhu-sAdhvIjI padhAre to e veSanI-e vastra-pAtra upakaraNonI vinaMtI karo to tamane nirdoSa lAbha maLI zake. Aje to amane AvIne pUche, sAheba kayuM kApaDa laI AvuM? golDana bUca ke ela.ela.bI. nuM? keTalA panAnuM? kaI mIlanuM? keTalAka to sAmethI laI Ave ane jo ame e na laIe to amane kahe ke, "sAheba, khAsa tamArA mATe ja lAvyA chIe. have jo tame nahi lo to amAre zuM kAma Avaze? amAre to paDyuM ja rahevAnuM che.' mumukSunI dIkSA thAya tyAre "karemi bhaMte' nuM uccAraNa thayA bAdanI sAdhupaNAnI avasthAnI tamAma AvakajinamaMdiranA jIrNoddhAra ke navanirmANamAM ja vAparI zakAya. dIkSAnA samaye, mumukSuavasthAmAM e gharethI nIkaLI gayo che ane "karemi bhaMtenI pratijJAno hajI svIkAra thayo nathI, e vaccenI avasthA saMkrAmaka avasthA che, te avasthAne lagatA upakaraNo arpaNa karavAnA caDAvA sAdhu-sAdhvI vaiyAvacca khAte jamA karAya che. mumukSunuM saMsArathI aMtima prayANa-vidAya tilaka ke vijayatilaka karavAnI uchAmaNI bolAya che, te dravya sAdhAraNa khAte jamA karI zakAya. A badhuM avasthAvizeSane lakSyamAM rAkhIne karAtuM hoya che. ka . : : : yastRNImayImapi kuTI kuryAddadyAttathaikapuSpamapi / bhaktacyA paramagurubhyaH puNyonmAnaM kutastasya ? / / mArI - yathANA, enI koi kAraNa ke jo sArI 174 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAka sthAne gurupUjananuM dravya sAdhu-sAdhvI vaiyAvacca khAtAmAM jamA karavAmAM Ave che, je vAstavamAM jinamaMdirano jIrNoddhAra ke navanirmANamAM ja vaparAvuM joIe. e dravya ayogya rIte vaiyAvaccamAM laI jaI emAMthI sAdhusAdhvInAM vihAranAM sthAnonAM nirmANa ke tyAMnA rasoDAmAM ApavAmAM Ave che. tyAM sAdhu-sAdhvIjI ane emanI sAthe AvatAM mumukSu zrAvaka-zrAvikA ke darzanArthe AvelA jaino ke vihAramAM sAthe rahela jaina mANasanA vAparavAmAM Ave, e badhuM taddana anucita che. A rIte sAdhu-sAdhvIjI ane zrAvakonA peTamAM devadravya jevuM dravya javAno doSa lAge che. sAdhu-sAdhvIjIne kAmanI vahorAvavAno caDAvo thAya to e kAmaLI sAdhusAdhvI vAparI zake, paNa caDAvAnI rakama to jinamaMdirano jIrNoddhAra ke navanirmANamAM ja javI joIe; kema ke "karemi bhaMte uccaryA bAdanI sAdhupaNAnI tamAma avasthA saMbaMdhI Avaka devadravya khAtAmAM ja jAya. jJAnanAM upakaraNo vahorAvavAnI bolInI rakama, sUtravAMcana samaye jJAnapUjA, jJAnane vahorAvavAnA caDAvA bolAya te caDAvAAdinI rakama jJAnakhAtAmAM jaze. sabhAH gurupUjana ane kAmagInI bAbatamAM be mata che to zuM karavuM? hakIkatamAM kahuM to be mata jevuM kazuM ja nathI. A mATe dravyasaptatikAnI 12mI gAthAmAM spaSTa zabdomAM mArgadarzana ApeluM che : "svarNAdikaM tu gurudravyaM jIrNoddhAre navyacaityakaraNAdau ca vyApAryam / " "sonuM vagere gurudravya jinamaMdiranA jIrNoddhAra ane navanirmANa AdimAM vAparavuM." Ama chatAMya e vAta tamArI samajamAM na ja UtaratI hoya to tamane bIjo rasto batAvuM. eka kahe ke, sAdhu-sAdhvI vaiyAvaccamAM laI jAo. bIjo kahe ke, jo ghAsa kI jhopaDI (kuTiyA) banAve (usameM prabhu kI pratimA padharAye-sthApita kare) aura kevala eka puSpa bhI bhakti se paramaguru paramAtmA ko caDhAve usake puNya kA nApa kahA~ se pravacana-5: sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 175 Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinamaMdiranA jIrNoddhAra navanirmANamAM laI jAo. sAcuM zuM? khoTuM zuM? e hajI tame-ame kadAca jANatA nathI. kadAca jJAnInI daSTie uparanA khAtAmAM ja jatuM hoya to to baMnemAM uparanuM khAtuM to jinamaMdirano jIrNoddhAranavanirmANa ja che. emAM laI jAo to koI doSanI saMbhAvanA ja nathI ane jJAnanI dRSTie uparanA khAtAmAM ja jatuM hoya ane tame vaiyAvaccamAM laI jAo to emAM doSanI saMbhAvanA che. e dRSTithI vicAra karIe toya vaiyAvaccamAM laI javuM e yogya nathI - ema tamane paNa jaNAze. jyAM sudhI tamane e bAbatamAM zaMkA che, haju nizcaya thayo nathI tyAM sudhI bemAM UMcA khAte laI javuM hitAvaha che. dAkhalA tarIke ame kyAMka gocarIe jaIe tyAre koI bAbatamAM amane nirdoSa che ke sadoSa che' - eno saMdeha paDe to tyAre zuM karavuM? e mUMjhavaNanuM nirAkaraNa karatAM jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke, kadAca e nirdoSa paNa hoya topaNa jyAM sudhI tamArI zaMkAnuM nirAkaraNa na thAya tyAM sudhI e zaMkAvALuM dravya tamAre na levuM. jyAre tamane pAkI khAtarI thAya ke e dravya nirdoSa ja che pachI ene levAmAM vAMdho nathI. e ja nyAya ahIM lagADavAno che. zrAvaka-zrAvikA sAdharmika bhakti : have rahI zrAvaka-zrAvikAkSetranI vAta ? Aje A kSetranI bAbatamAM be prakAranI vAto cAlatI jovA maLe che. eka varga kahe che ke, pUjA-pUjano, pratiSThA, mahotsavo, ujamaNAM-upadhAna jevAM anuSThAno baMdha karo. A badho dhanano dhUmADo che. enA badale sAdharmikonA utthAna mATe kAMIka karo. sAdharmiko nahi hoya to A badhAM dharmasthAnone ke dharmane koNa TakAvaze ?enI sAme bIjo eka evo varga che ke, jemanuM kRtya e lokonI vAtone ADakatarI rIte paNa Teko Ape che. e varga evo che ke, je aneka prakAranAM dharmanAM kAmo karaze, paNa sAdharmikabhakti-anukaMpA-jIvadayAmAM phUTI koDI paNa A rasa che nA karatA karatA che : A na te narA durgatimApnuvanti, na mUkatAM naiva jaDasvabhAvam / na cAndhatAM buddhivihInatAM ca, ye lekhayantIha jinasya vAkyam / / a - yogArAgIra TIkA 176 jetasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahi kharace. 50 lAkhamAM navakArazIno caDAvo lenAra kahevAto dharmAtmA paNa e ja jamaNamAM ekAda sAmAnya paristhitino sAdharmika AvI jAya ane ene kharekharI jarUrIyAta hoya to 10000 (dasa hajAra) rUpiyA jeTalI paNa bhakti nahi kare. AvA lokonI AvI vRtti-pravRtti dharma ane dharmAnuSThAnone vagovanAra bane che. jJAnI kahe che ke, potAnI zakti hovA chatAM je sAdharmikano uddhAra karato nathI, te vAstavika arthamAM dharmAtmA janathI. jenI bhakti ka2vAnI hoya ene mATe Aje amane keTalAka loko pUche ke, 'sAheba, e rAtre khAya che, ene sAdharmika kahI zakAya ?' mAre emane pUchavuM che ke, tame 'sAdharmikavAtsalyamAM jamavA jAo cho ?' tame kyAreya rAtre khAdhuM nathI ke khAtA nathI ne ? tamArA gharamAMya koI rAtre khAtuM nathI ne ? kahI do ne ke 'ame rAtre khAIe chIe, mATe sAcA arthamAM sAdharmika nathI, ane mATe tamArA dvArA Ayojita sAdharmikavAtsalyamAM ame jamavA AvI zakIe tema nathI !' je bhagavAna ane bhagavAnanI AjJA pratye hRdayathI sAco bahumAnabhAva dharAvato hoya, te tamAro sAdharmika che. bhale kadAca e potAnA saMyoga-zaktiazakti-lAlasA Adi vaza e badhI pravRtti AjJAnusAra karI zakato na hoya; Ama chatAM e potAnA pramAdano ke nabaLAIono bacAva kyAreya na karato hoya. bhagavaMtanI AjJA eNe je rIte ArAdhavI-pALavI joIe te rIte e na ArAdhI - na pALI zakato hoya enuM ene duHkha hoya, emAM e potAnI kamanasIbI mAnato hoya, sudhAravA prayatna karato hoya, to mane kahevA do ke e paNa tamAro sAdharmika ja che. Aje to sAdharmikabhaktinA nAme TukaDA naMkhAya che, keTalIka jagyAe to sAdharmikanI phajetI thAya evA vyavahAra paNa karAya che. sAdharmikane sAmethI madada levA AvavAnuM mana hotuM nathI, paNa keTalIkavAra koI evI paristhitine vaza jo loga yahA~ jinavANI kA lekhana karavAte haiM ve loga na to durgati ko prApta karate haiM, na gUMge banate haiM, nahI mUrkha banate haiM aura na to andhatva yA buddhihInatA ko pAte haiM / - yogazAstrIyaTIkA pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 177 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvavuM paDe to A bhakti karanAra nAmadAra enI pAse phorma bharAvaDAve lAInamAM kalAko sudhI UbhA rAkhe, keTalAya pherA khavaDAve ane chelle prazna pUche : "bhagavAnanI pUjA kare che ?" e kahe ke, "nA, nathI karato' to kahe ravAnA thAo." bIjI vAra e ja bhAI derAsare jaI kapALamAM tilaka karIne Ave ane e ja praznanA javAbamAM kahe ke, "A juo, tilaka. eTale ene pAMca-paccIsa rUpakaDI Ape. A rIte to sAdharmika jUThuM bolavuM paDe evI sthitimAM mukAya che. sAdharmikanI to sAme cAlIne kAMIka bhakti karavAnI hoya. ekavAra, bevAra, pAMca vAra A rIte bhakti karyA pachI e koI dharmakriyA karato na dekhAya to ene sabhAvathI puchAya ke, "mahAnubhAva, kema derAsaramAM dekhAtA nathI ?" to pUchanAranI AMkhanI zarama ene naDe ane e derAsara jato thaI jAya ane dharmakriyA karato paNa thaI jAya, A vidhi hatI. Aje to hAlata ghaNI kharAba che. tame loko sAdharmika bhakti karatA nathI, tethI e tamArA sAdharmiko sIdhA amArI pAse AvI caDe che. "sAheba ! huM tamAro sAdharmika chuM, kAMIka madada karo - ame kahIe 'bhalA bhAI, tuM amAro sAdharmika kyAMthI ? zrAvaka to zrAvakono sAdharmika hoya, paNa e vAta e samaje nahi ane madada karAvavAno Agraha rAkhe. ame kahIe ke, "mahAnubhAva ! tame koI zrAvakane maLIne vAta karo te yogya kahevAya." to e amane kahe ke, "sAheba, amArI vAta koI sAMbhaLatuM nathI.tame bIjuM kAMI na karo toya zAMtithI sAMbhaLo to cho. emAM jo koI sukhI zrAvaka AvI jAya ane ame ene jo enI vAta sAMbhaLIne karavA jevuM karavAnI bhalAmaNa karIe to e pelA madada mAMganAra sAdharmikane barAbara dhamakAve ane kahe ke "ahIM mahArAja pAse avAtuM haze ? mahArAja pAse paisA che ke tane Apaze ? jA, nIce peDhImAM maLaje.' ema kahI ene ravAnA kare, nIce peDhImAM jAya to pUrI khabara laI nAMkhe. "mahArAja pAse kema gayo ? tyAM jaIne amane koI ja lekhayanti narA dhanyA ye jinAgama pustakam / te sarvaM vAGmayaM jJAtvA siddhiM yAnti na saMzayam / / ane vAyolITI Raa kArakhAnAmAM A prakAra koI ja 178 jenasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte zaramamAM nAMkhe che ? le, A laI jA. have pachI A rIte Avato nahi. cAla le ane 2vAnA thA.' e ja loko amane paNa AvIne kahe, 'sAheba, tame kyAM AmAM paDyA ? AvA to keTalAya AvyA karaze, emAM paDavA jevuM nathI.' A paristhiti che ke nahi mahAnubhAva ? sAdharmikabhakti mATe paNa suMdara upAya jarUra karI zakAya tema che. mAno ke gAmamAM 350 ghara che. darekanA ghare varSe dADe koI ne koI prasaMga to Avato ja rahe ne ? e prasaMgomAM svAmivAtsalyo yojAya; sAdharmikane premapUrvaka AmaMtraNa apAya. Ave tyAre dUdhe paga dhovAya, pATale besADI premapUrvaka jamADAya. pachI potAnI zakti mujaba enI evI paherAmaNI karAya ke jethI ene ema thAya ke, "AvAM sAdharmikavAtsalya to roja thajo." pUrve sAdharmikavAtsalyomAM zuddha ghInI nakkara vAnagIo, mIThAIo banatI, je divaso sudhI bagaDe nahi. je vidhavA sAdharmiko jamavA AvI na zakatI, tenA ghare bhAra mokalAto, jemAMthI divaso sudhI emanuM gujarAna cAlatuM. sAdharmikabhaktimAM paherAmaNI ka2vAnI paNa Ave ne ? evI evI vastuo paherAmaNImAM apAya ke garIba sAdharmikanA prasaMgo emAMthI nIkaLI jAya. zuM zuM apAya te kahevAnI jarUra kharI ? sonAnAM ghareNAM paNa apAya. enA ghare dIkarInAM lagna levAnAM hoya to ghareNAM kyAMthI lAvavAM e prazna ene na mUMjhave. "sAdharmiko bicArA che, enuM huM nahi karuM to koNa karaze ?" evuM mAnavuM e pApa che. sAdharmika 'bhaktipAtra' che, e bicAro nathI. mahAna puNyano udaya hoya to ja enI bhaktino tamane lAbha maLe. e je paNa lAbha Ape che, e tamArA upara upakAra kare che. emane kAMIka ApIne ame emanA upara upakAra karyo che, evo bhAva tamArA hRdayamAM hoya to kADhI nAMkhajo. ekAda TukaDo tata puruSa jinAgama-pustakoM ko likhavAte haiM ve sakala zAstra ko jAnakara mokSa prApta karate haiM, isameM saMzaya nahIM hai / - yogazAstrIya TIkA pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 19 Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktinA nAme Apavo ane jIvanabhara enA upara savAra thaI rahevuM, enA jevuM bIjuM koI pApa nathI. sAdharmikabhaktino bIjo eka prakAra batAvuM. bhUtakALamAM pUjAo bhaNAtI. Aje jema pUjArI snAtramAM Ubho rahe tema e vakhate nahotuM rahetuM. ATha pUjAo hoya to AThe ATha pUjAmAM, judA judA ATha ATha bhAIo ane ATha ATha baheno pUjAnAM vastro paherI UbhAM rahetAM. zrImaMta bhAI pUjA bhaNAve tyAre potAnA sAmAnya sthitinA sAdharmikone AmaMtraNa ApatA. emane darekane navI pUjAnI vastrajoDa ApatA. pahelAM jamADI pachI pUjAmAM UbhA rAkhatA. pUjA pUrI thatAM e vastro emane ja laI javAnuM kahetA. pUjA bAda paNa jamADIne ja mokalatA. jo Avo vyavahAra hoya to pUjA keTalA ThAThathI bhaNAya. hAjarI keTalI suMdara rahe! sAdharmikanI dravyabhakti paNa uttama prakAre thAya ane dharmamAM joDavA dvArA bhAvabhakti paNa uttama thAya. nAnA bALakone prabhAvanA eTalI badhI apAtI ke, ene laI jatAM muzkelI paDatI. AvuM karAya to bIjI vAra pUjA hoya to e sAdharmiko Ave ke nahi ? pUjAnI jema sAdharmikabhaktinA prasaMge paNa sAdharmikabhaktinA AkhA AyojananI ane pIrasavA vagere dareka kAryonI javAbadArI Arthika rIte sAmAnya sthitinA sAdharmikone soMpAtI. emane bolAvIne emane pahelAM jamADatA. emane pIrasavAnuM kAma Ayojana karanAra zrImaMta kuTuMba pote karatuM ane sAdharmikabhaktinuM kAma patyA pachI e badhA bolAvelA sAdharmikone pharI jamADI, bahumAna karI, zrIphaLa-cAMllo karI kahevAtuM ke, "ApanA dvArA amAro A prasaMga dIpI UThyo. Apano upakAra kyAreya nahIM bhUlIe." Avo uttama vyavahAra hato. Aje sAdharmikavAtsalyamAM veITaro ane keTararsa bolAvavA paDe che. koI AvatuM nathI kAma karavA ke pIrasavA. kema? udAratA gaI, sAdharmika bhakti gaI paThati-pAThayate paThatAmasau vasana-bhojana-pustaka vastubhiH / pratidinaM kurute ya upagrahaM sa iha sarvavideva bhavetraraH / / mA vorA TIkA 180 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe ! paNa pUjAnI jema ahIM paNa Arthika rIte nabaLA sAdharmikone vinaMtI karIne bolAvo. pahelAM emane jamADo, pachI e pIrase, chelle pAchA jamADI, mIThAInAM moTAM pekeTonI paherAmaNI karI mokalo to kevI suMdara sAdharmikabhaktino lAbha maLe ane vidhi-jayaNAnuM paNa keTaluM suMdara pAlana thAya ! A rIte tame emanI be-cAra vAra bhakti karo, pachI emane hitazikSAnA be-bola kaho to te jarUra teno amala karavA puruSArtha kare. tamArA gharamAM kerInA karaMDiyAnA karaMDiyA Ave, paNa tame kyAreya sAdharmikabhakti karI ? kyAreya sAdharmikone ghera kerIo mokalI ? amane sAdharmikabhaktinAM phaMDa karAvavAmAM rasa nathI. jyAM phaMDa thAya tyAM ghaNAM khaMDa thAya che ane ghaNA phaMda racAya che. phaMDomAM to keTalIkavAra sAdharmikanAM kapaDAM utarAvAya che ane pachI dayA-dAnanI jema eka TukaDo pheMkavAmAM Ave che. mATe evA cakkaramAM phasAvA karatAM svayaM - jAte ja sAdharmikanI bhakti karo. jeTalA paNa puNyAtmAo bhUtakALanI uttama maryAdAo ane zAstrIya mArgone jALavaze, teTalo sAdharmikabhaktino sAco mArga jIvaze, sAcI sAdharmikabhakti thaze ane e rIte tame karo teno amane AnaMda thaze. sAdharmikane kyAreya hINA na mAno. jyAre paNa paramAtmAnA maMdire jAo, upAzrayamAM jAo ke A jAjama para beso tyAre ahIM AvelA badhA ja samAna che ema mAno. koIne nAnA na mAno, badhAne moTA mAno. darekane bahumAna Apo. zrImaMtone koI AgaLa besADe emAM mane vAMdho nathI. e zaktivALA che, to avasare ApattimAM saunI paDakhe raheze. paNa e pote kahe ke, huM AgaLa besuM to te barAbara nathI. zrImaMto potAnuM kartavya cUkyA che, avasare sAdharmikabhakti karatA nathI, eTale sAdharmiko pAsethI paNa emane nabaLA anubhavo thAya che. jo puruSa svayaM samyagjJAna ko paDhatA hai, anyoM ko paDhAtA hai, paDhanevAloM ko vastra - bhojana- pustaka Adi vastuoM se pratidina sahAyatA karatA hai vaha yahA~ nizcita rUpa se sarvajJa banatA hai / yogazAstra TIkA pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 181 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukaMpA-jIvadayA : aSTAhnikA mahotsava ke koI paNa dharmano prasaMga karo to emAM jema sAdharmikabhakti jarUrI che, tema anukaMpA ane jIvadayAnuM kArya paNa ka2vuM eTaluM ja jarUrI che. anukaMpA-jIvadayAnAM kAryo ane ucitadAna ucita rIte na ka2vAnA kA2Ne paNa dharmanI, dharmIonI ane dharmaguruonI niMdA thatI sAMbhaLavA maLe che. varaghoDo nIkaLe ane TrAphika jAma thAya. loko tamane, tamArA dharmane, tamArA deva-gurune niMde; gALo Ape, evuM paNa keTalIkavAra anubhavavA maLe che. AvA samaye sAthe ja anukaMpAnuM viziSTa Ayojana karyuM hoya to e lokone evI taka ja na maLe. varaghoDAnI AgaLa-pAchaLa gADAo rAkhyAM hoya, mIThAInAM pekeTo banAvI emAM rAkhyAM hoya. jevo TrAphika jAma thAya ke tarata tyAM UbhelI dareka gADImAM jarU2I lakhANa sAthe darekane mIThAInuM ekAda pekeTa ApavAmAM Ave to zuM kAma niMdA kare ? niMdA karanAranAM moDhAM mIThAIthI bharI do. A eka ucita prakAranuM dAna che, enAthI e niMdA karatA baMdha thaI jaze. e kAma tamane AvaDatuM nathI mATe niMdA thAya che ane tame emAM nimitta bano cho. sabhA : varaghoDo kADhavo e to nakAmo kharca che, enA badale sAdharmikabhaktimAM ApIe to ? AvuM vicAravuM ke bolavuM te pApa che. kyAreya bolazo nahi. sAdharmikabhaktinuM paNa anuSThAna koNe batAvyuM ? deva ane gurue ja ne ? emanA sanmAnArthe, emanI bhakti nimitte, emano jagatane paricaya thAya e mATe varaghoDA kaDhAya che. emAM nakAmo kharca che ema kahevuM ajJAna che. evuM kahenArAe potAnAM dIkarA-dIkarInA lagnanA kharcA baMdha karyA ? sAdharmikabhaktimAM eNe potAnuM keTaluM ApyuM ? te to kaho ! anukaMpA-jIvadayA e supAtra paNa nathI ane kupAtra paNa nathI, paraMtu e zraddhAlutAM zrAti padArthacintanAt, dhanAni pAtreSu vapatyanAratam / kiratyapuNyAni susAdhusevanAdathApi taM zrAvakamAhuraJjasA / / 182 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana . yogazAstra TIkA KO 4 ]] Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dayApAtra kSetra che. e kSetramAM bhaktithI nahi paNa dayA-karuNAthI ApavAnuM che. jainazAsanamAM A be kAryo potAnI karuNAbhAvanAnI rakSA mATe ane zAsanaprabhAvanA mATe karavAnAM kahyAM che. saghaLAya jIvone ane anyadharmIone paNa jaina dharma tarapha Adara-bahumAnanI lAgaNI pedA thAya ane duHkhI jIvonA duHkhane joI, tenI upekSAthI ApaNA haiyAnA komaLa pariNAma niSphara na banI jAya e mATe A kAryo karavAnAM hoya che. jIvadayAmAM badhA ja jIvonI dayAno samAveza thAya che. pazuo, pakSIo, jaLacaro vagere badhAM emAM Ave. pazuomAM paNa gAya, bheMsa, UMTa, hAthI, bakarI, bhUMDa, kUtarA jevA tamAma pazuono samAveza thAya che. mAtra gAyanI ja dayA karavI, bIjA jIvonI nahi, ema ApaNe jaino nathI mAnatA. ApaNA mATe to dareka jIvato jIva e jIva ja che. pRthvI, pANI, agni, vAyu, vanaspatinA jIvo paNa jIva che. e sthAvara jIva che, jyAre beIndriya, teIndriya, caurikriya ane paMcendriya jIvo e trasa jIva che. paMcendriyamAM jaLacara, sthaLacara ane khecara e traNe Ave. e darekanI rakSA karavAnI che. arthAt jaLanA mAchalA jevA jIvo, sthaLanA gAya-bakarI jevA jIvo ane AkAzanA kabUtara jevA jIvo : e darekanI dayA, rakSA karavAnI che. jeTalA paNa jIva che, temanAM kaSTa-nivAraNa, duHkha-nivAraNa, motanivAraNano emAM hetu hoya che. jeTalA paNa jIvo katalakhAne laI javAtA hoya emane bacAvavA joIe. jeTalA ruNa hoya, rogI jIva hoya emanuM paNa dhyAna rAkhavuM joIe. duSkALamAM Thera Thera cArA-pANInI zodhamAM bhaTakatA ane akALe maratA jIvone paNa bacAvI levA joIe. badhA ja dIna jIvonI dayA karavAnI ApaNI bhAvanA hovI joIe, paNa zakti na hoya to ApaNI sanmukha jeTalA paNa jIva Ave temanI dayA to avazya karavI joIe. eka vAta dhyAnamAM rAkhavI jarUrI che ke sAtakSetranA dravyamAMthI eka paiso paNa nAkAratAta padArtha (tattvajJAna) ke citana se jo zraddhAlutA kA Azraya karatA hai, hamezA jo pAtroM meM (sAta kSetroM meM) dhanoM ko botA hai, susAdhu kI sevA dvArA jo pApoM ko naSTa karatA hai use bhI pravacana-5: sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 183 Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukaMpA ke jIvadayAnA kAryamAM vAparI na zakAya; kema ke sAte sAtakSetra bhaktipAtra che, jyAre anukaMpA-jIvadayA karuNApAtra che. e ja rIte anukaMpA ke jIvadayAkSetrano paNa ekeya paiso sAtakSetranA kAmamAM vAparI na zakAya. sAdhAraNa khAtAno paiso paNa anukaMpA-jIvadayAmAM na vAparI zakAya. tema grAmavikAsanAM kAmo, taLAvo banAvavAM, vRkSo vAvavAM, roDa banAvavA, gaTara vyavasthAo karavI; jevAM kAryomAM : sAdhAraNa khAtAno paiso kyAreya vAparI zakAya nahi. zubhakSetra - zubhakhAtu ke sarvasAdhAraNa mATe je rakama ekaThI thayelI hoya temAMthI sAtakSetra uparAMta anukaMpA-jIvadayA Adi tamAma kArya thaI zake che. rAjasthAnamAM saMghonI je navakArazInA caDAvAnI Avaka thAya che, te sAtakSetra ke tenI sAthe saMkaLAyelAM tenAM peTAkSetromAM vAparI zakAya. te ja rIte ke adhiSThAyaka devadevInA bhaMDAra AdinI Upajano paiso sAdhAraNa khAtAno che, paNa e sAtakSetramAMnuM sAdhAraNa che, e sarvasAdhAraNa nathI; mATe emAMthI anukaMpA-jIvadayAdinAM koI kArya thaI zake nahi. te upAzrayanirmANamAM vAparI zakAya, jemAM mAtra samyagdarzanAdi dharmanAM ja anuSThAna thAya tevA kAryamAM vAparI zakAya, Ama chatAM zrAvaka-zrAvikAnA jamaNavAra ke prabhAvanA ApavA karavAmAM eno upayoga karI zakAya nahi. eka munirAja jhAMpA cuMdaDI ke phUle cUMdaDIno caDAvo thAya enI Avaka to zubhakhAte - sarvasAdhAraNamAM jAya ne ? amArA mahArAje tamArA mATe rasto kADhyo. che ne buddhi ? e rakama sAtakSetra uparAMta anukaMpA-jIvadayA-mAnavarAhata-akAlarAhata-bhUkaMpa rAhata Adi koI paNa mAnavIya ke pazu saMbaMdhI kAryamAM paNa vAparI zakAya. sabhA vastupAla maMtrI Adie kUvA, taLAva-majIdanAM nirmANa karyA hatAM ne? pavarehiM sAhaNehiM pAyaM bhAvo vi jAyae pavaro / na ya anno uvaogo eesiM sayANa laTThayaro / / 184 jetasaMghatA mobhIone mArgadarzana Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ emaNe koI saMghanA dravyamAMthI ke dharmadravyamAMthI enAM nirmANa karAvyAM na hatAM. teo pote rAjAnA maMtrI-senApati hoI aucitya khAtara ke dharmanI rakSAnA hetuthI emaNe e kAryo potAnAM dravyathI ke rAjadravyamAMthI karAvyAM hatAM. emAM paNa emano hetu jaina dharmanI prabhAvanA ke rakSAno ja hato. dilhInA bAdazAha gujarAtano zatru hato. baLiyo hato. vAraMvAra enA taraphathI yuddhano bhaya raheto. e TALavA mATe vastupAla maMtrI avasaranI rAha joI beThA hatA. acAnaka avasara maLyo. bAdazAhanI mA gujarAtanA mArge hajanI yAtrA karavA nIkaLI. sAthe surakSAprabaMdha hato. jahAja dariyAmAM thoDuMka AgaLa vadhyuM tyAM ja cAMciyAo dvArA jahAja lUMTAyuM. A samAcAra jyAre maMtrIzvara vastupALane maLyA ke, temaNe tarata ja rAjyanuM sainya mokalIne jahAja choDAvyuM. mAlasAmAna badho hemakhema laI AvyA. mAne rAjamahelamAM rAkhI Adara-satkAra karyo ane emano prema jItI zAhI surakSA sAthe hajanI yAtrAe mokalyAM. tyAMnI majIda para caDAvavA kImatI toraNa mokalyuM. mA jevAM hajayAtrAthI pAchA pharyA tyAre thoDA divasa sudhI AgatA-svAgatA karI sanmAnasurakSA sAthe dilhI pahoMcADyAM. mAe dilhI jaI bAdazAha-putra AgaLa vastupAlanAM be moDhe vakhANa karyA ane kahyuM ke : "jevo tuM mAro dIkaro che evo ja vastupALa mAro dIkaro che. teM mArA mATe game tevI surakSAnI vyavasthA karI chatAM cAMciyAoe mane lUMTI lIdhI; jyAre vastupALa to e cAMciyAone muddAmAla sAthe pakaDI, mane bacAvI lIdhI. AkhI haja sArAmAM sArI rIte pUrI karAvIne cheka ahIM sudhI mane hemakhema pAchI pahoMcADI,' ema e vastupALanI roja prazaMsA karavA lAgI. e sAMbhaLIne bAdazAhane paNa vastupALane maLavAnuM mana thayuM. AmaMtraNa ApyuM.dilhI bolAvyA. vastupAla paNa gayA.bAdazAhe khAsa mahelamAM rAkhyA. AgatA-svAgatA karI ane Icchita mAgavAnuM kahyuM. vastupALe kazuM ja mAgyuM karI, rAka mAnaje , zaherI garahavA vara rAmomAM mAphI , mArA ' , zreSTha sAdhanoM se prAyaH bhAva bhI zreSTha banatA hai / prApta sabhI sAdhanoM kA jinapUjA meM upayoga karane jaisA anya koI zreSTha upAya nahIM hai| prakaraNa pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 185 Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. mAtra bAdazAha sAthe gujarAtanI maitrI IcchI. bAdazAhe kahyuM, 'maitrI to mAnya che ja paNa mArA saMtoSa khAtara kAMIka mAga,' tyAre vastupALe zuM mAMgyuM ? bhagavAna zrI yugAdinAtha vagerenI pratimA banAvavA mATe mammANI khANamAMthI pASANakhaMDa mAgyA. bAdazAhe ApavAnI vyavasthA karI. musalamAnonA rAjamAM pratimA tUTatI, navI pratimA mATe pASANa nahato maLato. evI paristhitimAM pASANa meLavavA mATe vastupALe A kevo upAya karyo ! AvI buddhi hoya to badhuM ja karavAno adhikAra che. Aje to tamArA gharomAMya Arasa AvI gayA. saMDAsa paNa mArbalamAMthI banavA lAgyAM. eka jamAnAmAM TharAva karAyo hato ke jinamaMdira sivAya kyAMya Arasa vA52vAno nahi. kAraNa ke viSama saMyogonA kAraNe e kALamAM Arasa maLavo durlabha hato. jeTalA paNa dIna, duHkhI, nirdhana, apaMga, AMdhaLA, baherA, lUlA, paMgu, koDhI, rogI, parivArarahita vagere che e badhAne madada ka2vI vagere je kAMI dayA-anukaMpAnAM kAryo karavAnAM che. te (1) hRdayanA karuNAnA bhAvone jIvaMta rAkhavA ane (2) te te jIvonA hRdayamAM jainadharma pratyeno Adara-bahumAnabhAva pedA karavA mATe karavAnAM che, jenAthI janmAMtaramAM paNa e loko jainadharma pAme. AvAM kAryo zAstra batAvelI vidhi-maryAdA mujaba jo karAya to aneka lokonA haiyAmAM bodhibIjanuM vAvetara thAya. anukaMpA khAtAnuM dravya jarUra paDe to jIvadayAmAM vAparI zakAya, paraMtu jIvadayAkhAtAnuM dravya anukaMpAmAM kyAreya na vAparI zakAya. kAraNa ke anukaMpApAtra jIvo to hajuya potAnuM kAMIka karI zake evA che. mAgIneya meLavI zake ke bolIne paNa jaNAvI zake evA che; jyAre dayApAtra evAM mUMgAM Dhoro to kazuM karI zakatAM nathI. emanI ApattinuM nivAraNa zaktisaMpanna dayALu jIvo ja karI zake che. tethI jIvadayA khAtAnuM dravya koI paNa saMyogamAM anukaMpAmAM vAparI zakAya nahi, A maryAdA che. 186 saMsarge'pyupasargANAM dRDhavrataparAyaNAH / dhanyAste kAmadevAdyAH zlAghyAstIrthakRtAmapi / jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana - yogazAstra Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvadayAnuM dravya ekaThuM thAya eTale tarata tenI jarUriyAta mujaba vAparI nAMkhavuM joIe. enA upara mamatA karI mUkI rAkhavuM na joIe. Ama chatAM paNa keTalIka pAMjarApoLo Aje jarUriyAta hovA chatAM avagaNIne F.D. karavAmAM ja mazagula che. bAjunI pAMjarApoLomAM Dhoro maratAM hoya to paNa potAne tyAMthI tyAM kazuM ApatA nathI. jainasaMghanI peDhImAM Avela jIvadayAnI rakama paNa peDhImAM rAkhI na mUkatAM tarata ja pAMjarApoLomAM phALavI devI joIe. jethI teo jarUra mujaba teno tarata ja upayoga karI zake. Aje badhe benkiMganA vyavahAra thayA che. TrasTIo moTe bhAge manamAnI kare che; keTalAka TrasTIo to dharmaguruoe kahelI vAto paNa sAMbhaLavA taiyAra nathI. paNa ema ka2vuM bilakula yogya nathI, ema mAre bhArapUrvaka kahevuM che. sAdhuonI nizrAmAM jIvadayAnAM lAkho rUpiyAnAM phaMDo ekaThAM thAya che, tene A TrasTIo benkomAM mUkI de che. benko jIvadayAnA kAma mATe lona ApatI nathI, paNa katalakhAnAM polTrI, rebiTa phArma jevA hiMsaka kAryomAM ochAmAM ochA vyAje nANAM Ape che. eka bAju jIvadayAnA phaMDamAMthI jIvo kapAya che, enI AvakamAMthI tamane vyAja maLe che ane ethI jIva bacAvAya che. A rIte viSacakra cAlu che. A rIte kAyamI bhaMDoLo bhegAM karavA karatAM varSe varSe saMgha pAse jaI potAno hisAba 2jU karI joItAM nANAM UbhAM ka2vAno rivAja apanAvavo joIe. bAkI je ka2vuM paDe te Apaddharma samajIne karavuM. paraMtu e nimittane AgaLa karI koI paNa sAruM kArya thatuM baMdha na thavuM joIe. paristhitivaza je khoTuM karavuM paDe temAM huM ke ame barAbara karIe chIe. evuM kyAreya mAnavA-manAvavAno prayatna na karavo joIe, paNa potAnI paristhitivaza je lAcArI che,tenuM dhyAna rahevuM joIe ane paristhiti sudharatAM ja sAcA raste AvI javuM joIe. kharuM kahuM to AjJA pratyenA AdaravALA, samaja ane sAmarthyavALA thoDA upasagoM kA saMsarga hone para bhI dRDhatApUrvaka grahaNa kie gaye vratoM ke pAlana me tatpara rahanevAle kAmadeva Adi mahAzrAvaka dhanya haiN| ve tIrthaMkaroM ke lie bhI prazaMsanIya haiM / - yogazAstra - pravacana-5 : sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 187 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANaso AgevAnI laIne AjanA TrasTa ekTa sAme korTamAM dhA nAkhe, ene rada karAvIne ja jaMpe to ghaNo lAbha thAya. je vakhate A TrasTa ekTa amuka rAjyomAM dAkhala thavAno hato, tyAre badhA jainAcAryoe maLIne enI sAme avAja uThAvelo, korTamAM paNa gayA hatA, paraMtu jaina saMghanA te samayanA keTalAka AgevAnoe jaIne eno svIkAra karI lIdho. Aje paNa keTalAMka rAjyomAM TrasTa ekTa nathI. sakSama vyaktioe ene uThAvavA mATe prayatna karavo joIe to ja dharmazAstranAM mArgadarzaka vacanoAjJAo anusAra tame dhArmika dravyano suvyavasthita vahIvaTa ane viniyoga karI zakazo. badhAM ja TrasTo dharmAcAryone AdhIna hovAM joIe, zramaNasaMghane AdhIna hovAM joIe, jethI je paNa dharma ke zAstraviruddha kare tene dUra karI zakAya. paNa Aje to paristhiti evI che ke, tame badhI mAlikI ceriTI kamiznarane soMpI dIdhI che - tame emanI kaThapUtaLInI jema varto cho. AjanA vahIvaTadAro sIdhA ceriTI kamiznara sAthe saMkaLAyelA che. emane dharmaguruo sAthe koI levAdevA na rahI. eTale Aje dharmakSetro ke dharmadravyanA vahIvaTI mudde paNa dharmAcAryonA hAthamAM sIdhI kazI ja sattA na rahI. sabhA : e mATe badhA AcAryonuM saMgaThana thavuM jarUrI nathI lAgatuM? mAtra e mATe ja nahi, samagra zAsananI paristhitinA pariprekSyamAM vicArIe to paNa AcArya bhagavaMtonuM saMgaThana thAya te bahu ja jarUrI che. sabhA : A mATe Apa lIDa lo to jarUra kAma thAya! tamArI bhAvanA barAbara che, paNa paristhiti tame mAno eTalI saraLa nathI. sabhAH e mATe ame badhAne bhegA karavAno prayatna karIe to Apa sAtha Apazo ? jino devaH kRpA dharmo guravo yatra sAdhakaH / zrAvakatvAya kastasmai na zlAghetAvimUDhadhIH ? / / 188 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hA ! jarUra ApIza. paNa eka vAta samajI rAkho ke, A mATeno prayatna game te vyakti kare to pariNAma nahi Ave. A mATeno prayatna karanAra vyaktio puNyazALI, prabhAvazALI hovI jarUrI che ane emanA haiyAmAM zAsana pratyeno rAga, paristhitine samajavAnI kSamatA ane pakSapAtarahita cittavRtti joIe. sabhA : AvI vyaktio jo A mATe prayatna kare to Apano sAthe maLI raheze ? jarUra. prabhuzAsananI rakSA, prabhAvanAnA koIpaNa kArya mATe je paNa samudAyanA je paNa AcArya bhagavaMto vagerene jyAre jyAM paNa maLavuM haze, te aMgeno vicAravimarza vagere je paNa karavuM haze, te mATe mArI-amArI haMmezAM taiyArI raheze ane A mATe mArA vaDIlo taraphathI mane haMmeza mATe saMmati maLatI rahI che ane maLatI raheze. muddo agatyano e che ke, amAre-tamAre anya koIe paNa je kAMI vicAravA-karavAnuM che, te prabhuAjJAne ane e AjJAne darzAvatAM dharmazAstrone AMkha sAme rAkhIne karavAnuM che. jo prabhaAjJAne AgaLa karIne ApaNe kAMI paNa karIzuM to ApaNane saphaLatA maLavAnI zakyatA pUrepUrI che, ane e AjJAnI jo ApaNe koI paNa prakAre upekSA karIzuM to emAM niSphaLatA maLavAnI zakyatA paNa pUrepUrI che. huM, tame, ApaNe sau prabhuAjJAne samajI, tene zirasAvaMgha karI, prabhuzAsana mATe je kAMI karavA yogya hoya te karIzuM to ApaNane dareka rIte saphaLatA maLaze. aMte upasaMhAramAM eTaluM ja jaNAvavuM che ke, A traNa divasamAM jainazAsananAM pratyeka aMgonuM saMcAlana karavA mATe, sAtakSetronI bhakti mATe ane jIvadayAanukaMpAnAM kAryo mATe jainazAsananI ujavaLa maryAdAne dharmazAstronA AdhAre samajAvavAno prayatna karyo che. emAM ajANatAM paNa prabhunI AjJAthI viparIta . hAM . . hAM. kaDavo,I koma jahA~ 'jina' deva haiM, dayA dharma hai, sAdhujana gurugaNa haiM, usa zrAvakatva ko kauna buddhimAna nahIM cAhegA ? - yogazAstra pravacana-paH sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 189 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMI paNa kahevAyuM hoya, kASAyika bhAvanI pariNatithI tamane Thesa pahoMce evuM koI veNa uccArAyuM hoya to deva-guru-dharmanI sAkSIe trividha trividhe "micchA mi dukkaDaM ApuM chuM." ane tamane dharmazAstronA AdhAre kahevAyelI pratyeka vAtane tenA yathArtha svarUpamAM samajavAnI, samajIne tenA upara zraddhA keLavavAnI ane tamArI zaktisaMyoga mujaba amalamAM mUkavAnI hRdayapUrvaka bhalAmaNa karuM chuM. jo tame ema karI zakazo to tamArA hAthe prabhuzAsananI ane zAsananA pratyeka aMganI samucita sevA thaze, je dvArA prabhunA zAsananI samyagu ArAdhanA, prabhAvanA ane rakSA paNa thaze. jenA kAraNe tamArI ane anekanI mukti nikaTa banaze. AvI uttama avasthAne tame pAmo, e ja eka zubhAbhilASA vyakta karavA saha A vAcanAzreNInuM sarvamaMgala karuM chuM. caitya-pratizrayA''rAmapratimAnAM vinAzanam / aGgArAdikriyA cetyazubhasya nAmna AsravAH / / I - vajAzAraTIza 190 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thazovANI ) ANAzuddha mahAjana jANI, tehane saMge rahiye re. ANA pAle sAheba tUse, sakala ApadA kApe. gItArathane mAraga pUchI, chAMDI je unmAdo re, pAle kiriyA te tuja bhakti, pAme jaga jasa vAdo re. - pU. mahAmahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjA racita 350 gAthAnuM stavana 1-jinamaMdira,2-upAzraya,3- udyAna evaM 4-jinapratimAoM kA vinAza karanA tathA 5 - aMgArakarmAdi kriyAe~ karanA-ye saba azubha karma ke Asrava haiM / (inase AtmA meM pApakarma Ate mahA hA) nI vAta - loNIya Taal mAM pravacana-5 sAtakSetranI bhakti ane dravyavyavasthA 191 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA keTalAka muddAo evaM vratasthito bhaktanyA saptakSetryAM dhanaM vapan / dayayA cAtidIneSu mahAzrAvaka ucyate / / 119 / / saptakSetrI jainabimba-jinabhavana'-Agama-sAdhu-sAdhvI -zrAvaka-zrAvikA -lakSaNAH / tasyAM 'nyAyopAtta' - dhanaM vapan nikSipan, kSetre hi bIjasya vapanaM ucitaM na akSetre, kSetratvaM ca saptAnAM rUDhameva / vapanaM ca yathocitasya dravyasya bhaktayA zraddhayA - jinabimbe dhanavapanam 1. jinabimbasya sAradravyaividhApanam 2. nirmitasya jinabimbasya zAstrokta-vidhinA pratiSThApanam 3. aSTAbhizca prakArairabhyarcanam 4. yAtrAvidhAnam 5. viziSTAbharaNabhUSaNam 6. vicitravastraiH paridhApanamiti / 192 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A rIte vAtamAM rahelo, bhaktithI sAte kSetromAM dhanane vAvato, ati dInaduHkhI jIvomAM dayAbhAvathI dhanane vAvato evA zrAvaka'mahAzrAvaka' kahevAya che. sAtakSetro. 1 - jainabiMba, 2 - jinamaMdira, 3 - Agama, 4 - sAdhu, 5- sAdhvI, 6 - zrAvaka ane 7 - zrAvikA. AmAM nyAyopArjita dhanane vAvato zrAvaka kSetramAM ja vAvavuM yogya che, akSetramAM nahi. kSetrapaNuM A "sAtamAM ja rUDha che. sAta kSetramAM yathocita-dravyane bhaktipUrvaka vAvavAnuM hoya che. jinabiMba (kSetromAM dhana vAvavuM 1- jinabiMbonuM ratna, suvarNa, pASANa, dhAtu vagere suMdara dravyomAMthI nirmANa karavuM 2-nirmita jinabiMbonI zAstrIya vidhithI pratiSThA karAvavI 3- aSTaprakArI pUjA karavI 4-yAtrA karavI pa-viziSTa AbhUSaNothI aMgaracanA karavI - raMgaberaMgI vastrothI paridhApanA-sajAvaTa karavI pariziSTa-1H yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA 193 Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinabhavane dhanavapanam __(sati vibhave) 1. vidhinA jinabhavanasya vidhApanam 2. bharatAdivad jinabhavanasyottuGga girizrRGgeSu vidhApanam 3. jinAnAM janma-dIkSA-jJAna-nirvANasthAneSu vidhApanam 4. sampratirAjavaJca pratipuraM pratigrAmaM pade pade vidhApanam / asati tu vibhave - 5. tRNakuTyAdirUpasyA'pi vidhApanam 6. rAjAdeH tu vidhApayituH pracuratara-bhANDAgAra-grAma-nagara-maNDala-gokulAdi pradAnaM jinabhavanakSetre vapanam 7. jIrNazIrNAnAM caityAnAM samAracanam 8. naSTabhraSTAnAM samuddharaNam 9. na ca vApI-kUpa-taDAgAdikhananavad-azubhoda jinabhavanAdikaraNamapi tu saMghasamAgamadharmadezanAkaraNavratapratipattyAdikaraNena zubhodarkameva / jinAgamakSetre dhanavapanam -- "jinAgamabahumAninA ca devagurudharmAdayo'pi bahumatA bhavanti / " kiM ca - - "kevalajJAnAdapi jinAgama eva prAmANyenA'tiricyate / " - "ekamapi ca jinAgamavacanaM bhavinAM bhavanAzahetuH / " 1. jinavacanabahumAninA tat pustakeSu lekhanIyam 2. vastrAdibhiH abhyarcanIyam 3. jinAgamapAThakAnAM bhaktipUrvakaM saMmAnanam 194 jetasaMdhanA mobhIone mArgadarzana Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinabhavana (kSetromAM dhana vAvavuM (jenI pAse pUratuM dhana hoya teNe....) 1- vidhipUrvaka jinabhavananuM nirmANa karavuM 2 -bharata cakravartInI jema moTA moTA parvata zikharo para nirmANa karavuM 3 -prabhunA janma-dIkSA-kevaLajJAna ane nirvANa sthAno para nirmANa karavuM 4- saMprati rAjAnI jema dareka nagara, dareka gAma ane dareka sthAne jinamaMdira banAvavA jenI pAse svalpa dhana hoya teNe.... 5- ghAsanuM jhUMpaDuM banAvIne temAM ya jinamaMdira banAvavuM - banAvavAvALo jo rAjA vagere samartha che to moTo bhaMDAra, gAma, nagara, pradeza, gokuLa vagere ApavuM, e jinabhavana kSetramAM vAvavuM che. 7- jIrNa-zIrNa caityone samAravuM. 8- naSTa thayelA ane sthAnabhraSTa thayelA jinamaMdirono punaruddhAra karavo. 9- vAvaDI, kUvo, taLAva vagere khodAvavAnI jema jinamaMdira nirmANa karAvavuM vagere azubhakArI nathI. paraMtu saMghanuM Agamana, dharmadezanAnuM Ayojana, vratasvIkAra vagere dharmAnuSThAna thavAthI zubhakArI ja che. | jinAgama kSetramAM dhana vAvavuM - je jinAgamanuM bahumAna kare che, tenAthI deva-guru-dharma vagerenuM paNa bahumAna thaI jAya che. - kevaLajJAnathI paNa jinAgama ja pramANarUpe prabaLa che. - eka paNa jinAgama vacana bhavya jIvonA bhavano nAza karavAvALuM bane che. 1- jinavacanano bahumAna karanAra, te jJAnane pustakomAM lakhe. 2- enI vastra vagerethI pUjA kare. 3- jinAgama bhaNAvanAranuM bhaktipUrvaka bahumAna kare. pariziSTa-1: yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA. 15 Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. likhitAnAM ca pustakAnAM saMvigna-gItArthebhyo bahumAnapUrvakaM dAnam 5. vyAkhyAyamAnAnAM ca pratidinaM pUjApUrvakaM zravaNam / sAdhukSetre dhanavapanam 1. upakAriNAM prAsukeSaNIyAnAM kalpanIyAnAM cAzanAdInAM dAnam 2. rogApahAriNAM ca bheSajAdInAM dAnam 3. zItAdivAraNArthAnAM ca vakhAdInAM dAnam 4. pratilekhanAheto rajoharaNAdInAM dAnam 5. bhojanAdyarthaM pAtrANAM dAnam 6. aupagrAhikANAM ca daNDakAdInAM dAnam 7. nivAsArthamAzrayANAM dAnam 8. sarvasvasyApi dAnam 9. sAdhudharmodyatasya svaputra-putryAderapi samarpaNam 10.yathA yathA munayo nirAbAdhavRttyA svamanuSThAnamanutiSThanti tathA tathA mahatA prayatnena sampAdanam 11. jina-pravacana-pratyanIkAnAMcasAdhudharmanindAparANAM yathAzakti nivAraNam / sAdhvIkSetre dhanavapanam 1. sAdhvISu sAdhuSviva yathocitAhArAdidAnam 2. duHzIlebhyo nAstikebhyo gopanam 3. svagRhapratyAsattau ca samantato guptAyA guptadvArAyA vasaterdAnam 4. svastrIbhizca tAsAM parica-vidhA-(pa)nam 5. svaputrikANAM ca tatsanidhau dhAraNam 196 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4- lakhelA pustakonuM saMvigna gItArtha sAdhuone bahumAnapUrvaka dAna kare. 5- vyAkhyAnamAM vaMcAtA pustakonuM pUjana karIne roja sAMbhaLe. sAdhu kSetramAM dAna vAvavuM 1-saMyama sAdhanAmAM upakArI banatA nirjIva (prAsuka) ane kalpanIya (eSaNIya) azana vagere AhAranuM dAna kare. 2- rogonuM nivA2Na karatA auSadhonuM dAna kare. 3- ThaMDI vagerenuM nivAraNa karatA vastra vagerenuM dAna kare. 4- pratilekhana ka2vA mATe rajoharaNa (ogho-daMDAsaNa) vagerenuM dAna kare. 5-bhojana vagere mATe pAtranuM dAna kare. 6-aupagrahika upadhirUpe kAma lAgatA dAMDo vagere upakaraNonuM dAna kare. 7 - nivAsa (2hevA) mATe upAzraya Ape. 8 - potAnI samasta saMpattinuM dAna kare. 9-sAdhu dharmano svIkAra karavA IcchatA svaputra-putrI vagerenuM paNa samarpaNa kare. 10 - munirAjo vighna vinA potAnI ArAdhanA karI zake tevA badhA kArya kare. 11 - jainazAsananA zatruo ane sAdhudharmanI niMdA karavAmAM tatpara lokonuM yathAzakti nivAraNa kare. sAdhvIkSetramAM dhana vAvavuM 1- sAdhunI jema ja sAdhvI kSetramAM yathocita AhArAdi dAna ApavuM. 2- durAcArI ane nAstikothI emane dUra rAkhavA. potAnA gharanI nikaTa, cAre bAjuthI gupta ane surakSita dvArovALI vasatI (upAzraya) temane ApavI. 4- potAnI patnI vagere dvA2A temanI sevA-zuzruSA karAvavI. 5- potAnI putrIone temanI pAse rAkhavI. 3 - pariziSTa-1 : yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA... 197 Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. vratodyatAnAM svaputryAdInAM pratyarpaNaM ca 7. vismRtakaraNIyAnAM tatsmAraNam 8. anyAyapravRttisambhave tannivAraNam 9. sakRdanyAyapravRttau zikSaNam 10. punaH punaH pravRttau niSThurabhASaNAdinA tADanam 11. ucitena vastunopacaraNam (upacAraNam-upakaraNam) / zrAvakeSu svadhanavapanam - sAdharmikAH khalu zrAvakasya zrAvakAH / - samAnadhArmikANAM ca saMgamo'pi mahate puNyAya / kiM punaH tadanurUpA pratipattiH ? 1. svaputrAdijanmotsave vivAhe 'nyasminnapi tathAvidhe prakaraNe sAdharmikANAM nimaMtraNam 2.viziSTa-bhojana-tAmbula-vastrA-bharaNAdidAnam 3.Apad-nimagnAnAM ca svadhanavyayenApyuddharaNam 4. antarAyadoSAca vibhavakSaye punaH pUrvabhUmikAprApaNam 5. dharme ca viSIdatAM tena tena prakAreNa dharme sthairyAropaNam 6.pramAdyatAM ca smAraNa-vAraNa-codana-praticodanAdi-karaNam 7. vAcanA-pRcchanA-parivartanA-anuprekSA-dharmakathAdiSu yathAyogyaM viniyojanam 8. viziSTadharmAnuSThAnakaraNArthaM ca sAdhAraNapoSadhazAlAdeH karaNam / 198 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - dIkSA mATe tatpara sva-putrI vagerenuM temane samarpaNa karavuM. 7- svocita AcArane cUkanArane te AcAronI yAdI devI. 8- anyAyanI pravRtti thAya tyAre tene vAravI. 9- ekavAra khoTuM kArya kare tyAre zikSA karavI (zikhAmaNa ApavI). 10 - pharI pharI khoTuM kArya kare tyAre kaThora vacano dvArA zikSA karavI (zabdano mAra mAravo). 11 - ucita vastuo ApI sahAyaka banavuM. zrAvaka kSetramAM dhana vAvavuM - zrAvakanA sAdharmiko to zrAvako ja hoya che. - eka samAna dharmavALAno saMgama paNa mahAna puNya mATe thAya che, to temanI bhakti aMge vadhu kahevuM? 1- potAnA putra vagerenA janmotsava, vivAha ane bIjAM paNa kAryo upasthita thatA sAdharmikone bolAvavA. 2- viziSTa bhojana-pAna-vastra-alaMkAro ApavAM. 3- ApattimAM AvI paDelA tevA sAdharmikono svadhana-vyaya karIne paNa uddhAra karavo. 4- lAbhAMtarAya doSathI nirdhanatA Ave tyAre pharIthI temane pUrvavat banAvavA. pa-dharmamAM pAchA haThatA (kheda pAmatA) sAdharmikone jUdA jUdA prakArothI sthira karavA. - dharmamAM pramAda kare tyAre sAraNA, vAraNA, coyaNA ane paDicoyaNA vagere karavA. 7- vAcanA-pRcchanA-parivartanA-anuprekSA ane dharmakathA vageremAM temane yogyatA mujaba joDavA. 8 - viziSTa dharmAnuSThAna karavA mATe sarvane upayogI evI (sAdhAraNa) pauSadhazALA vagerenuM nirmANa karavuM. pariziSTa-1 yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA.... 199 Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvikAsu dhanavapanam 1. zrAvakavad anyUnAtiriktamutretavyam / na kevalaM saptakSetryAM dhanaM vapan mahAzrAvaka ucyate, kintu atidIneSu api niHsva-andha-badhira - paMgu rogArttaprabhRtiSu kRpayA kevalayA dhanaM vapan na tu bhaktayA / bhaktipUrvakaM hi saptakSetryAM yathocitaM dAnam / atidIneSu kevalayaiva karuNayA svadhanasya vapanaM nyAyyam / tvavicAritapAtrApAtram avimRSTakalpanIya akalpanIyaprakAraM niraticAra sakalavratadhArI saptakSetrI lakSaNe kSetre dhanavapanAd darzanaprabhAvakatAM paramAM dadhAno dIneSu cAtyanta-kRpAparo mahAzrAvaka zabdenocyate / yaH sad bAhyamanityaM ca kSetreSu na dhanaM vapet / kathaM varAkaJcAritraM duzvaraM sa samAcaret / / 120 / / sarvaviratipratipattikalazAropaNo hi zrAvakadharmaprAsAdaH / - yogazAstra- 3 prakAza 200 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvikAkSetramAM dhana vAvavuM 1- zrAvaka kSetranI jema ja bhedabhAva karyA vinA dhana vAvavuM kevaLa sAtakSetromAM ja dhana vAvavAvALo mahAzrAvaka kahevAya, evuM nathI. paraMtu atyaMta dIna eTale nirdhana, aMdha, paMgu, rogI vagere kSetromAM bhaktipUrvaka nahi paraMtu kevaLa dayAbhAvathI dhana vAvavAvALo mahAzrAvaka kahevAya che. sAtakSetromAM to bhaktipUrvaka ja yathocita dAna ApavuM joIe. atyaMta hIna jIvone pAtra-apAtra ane kalpanIya-akalpanIyano bheda vicAryA vinA ja kevaLa karuNAthI svadhana-svadravyane vAvavuM nyAyapUrNa che. niraticAra sarva vratone dharanAro, sAtakSetromAM dhana vAvavAthI zreSTha darzanaprabhAvakatAne dhAraNa karato, dIna-du:khIo tarapha khUba dayALu evo zrAvaka mahAzrAvaka zabdathI varNavAya che. je, potAnI pAsenA, bAhya ane nAzavaMta dhanane kSetromAM vAvato nathI, te bicAro duzcara evA cAritranuM pAlana kema karI zake? sarvavirati (dIkSA)nI prApti svarUpa kaLazAropaNavALo ja "zrAvaka dharmaprAsAda' hoya che. - yogazAstra-trIjo prakAza pariziSTa-1H yogazAstranA AdhAre sAtakSetromAM dhana vAvavA aMgenA... 201 Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-2 dareka kAryo vidhipUrvaka ja karavAM joIe avidhithI karavAmAM ghaNAM nukasAna thAya che upadezapada graMthamAM kahyuM che ke - AsanasiddhiyANaM vihi-pariNAmo u hoi sayAkAlaM / vihiccAo avihibhattI abhavvajiadUrabhavvANaM / / 1 / / dhaNNANaM vihi-jogo vihipakkhA'rAhagA sayA dhnnnnaa| vihi-bahumANI dhaNNA vihipakkhaadUsagA dhaNNA / / 2 / / vihisAraM cia sevai saddhAlU sattimaM aNuTThANaM / davvA''idosaNihao vi pakkhavAyaM vahai taMmi / / 3 / / 1 - je jIvo nikaTamAM ja mokSe jaze, temane sadA vidhi mujaba karavAnI bhAvanA jAge che. 2 - abhavya ane durbhavya jIvone haMmezAM vidhino tyAga ane avidhimAM bhaktibhAva hoya che. 3 - dhanyavAdapAtra jIvone ja vidhino yoga prApta thAya che. 4 - vidhi mujaba ArAdhanA karavAvALA dhanyavAdapAtra che. 5 - vidhinuM bahumAna karavAvALA paNa dhanyavAdapAtra che. 6 - vidhipakSanI niMdA na karavAvALA paNa dhanyavAdapAtra che. 7 - zaktizALI zraddhALuo haMmezA sArI rIte vidhipUrvaka anuSThAna kare che. 8 - koI saMyogavizeSamAM vidhipUrvaka anuSThAna zakya na bane tyAre paNa vidhipUrvaka karavAnA pakSamAM ja rahevuM. 202 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 dravyasaMtikA' nA AdhAre keTalIkasamajavA jevI bAbato potAnA gharano dIvo prabhudarzana karavA derAsare lAvyA ho to te dIvo devadravya' nathI banato. naivedya caDAvavA derAsare thALI-vAsaNa lAvyA ho te paNa "devadravya banatA nathI. AMgI mATe potAnA alaMkAro zuddha karIne prabhane caDAvavA mAtrathI te "devadravya" banatA nathI. e zrAvaka pharI potAnA upayogamAM laI zake che. devanI bhaktimAM je samarpita karavAmAM Ave che, te ja devadravya bane che. dhArmika dravyono vahIvaTa karavA mATe 1 - mArgAnusArI gRhastha, 2 - samyagdaSTi zrAvaka ane 3 - dezaviratidhara zrAvaka adhikArI che. sarvaviratidhara sAdhubhagavaMta paNa viziSTa saMyoga-kAraNa upasthita thAya tyAre dharmadravya-rakSA vagere mATe adhikArI che. karmAdAna (hiMsaka dhaMdhA-phekTarIo-zeromAM rokANa) vagere ayogya kAryono tyAga karIne, uttama vyApAra vagerethI ja devadravya vagere dharmadravyonI vRddhi karavI. zrAvakone vyAjathI paNa devadravya na dhIravuM. bIjAone ApatI vakhate paNa vadhu mUlyanA alaMkAro rAkhIne ja ApavuM. pariziSTa-2-3: dareka kAryo vidhipUrvaka dravyasaptatikAnA AdhAre keTalIka. 203 Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * derAsara Adi dharmasthAnonI vyavasthA, sArasaMbhALa ane vahIvaTa karanArane 'vaiyAvacca' nAmano tapa karyAno lAbha maLe che. - derAsaranI chatanA pa2nALIyAthI Avela pANIno zrAvake potAnA ke bIjAnA kAryamAM upayoga na karavo. kema ke devane caDelA bhogadravyanI jema AvA dravyono upabhoga paNa doSadAyI che. * devadravyanAM vAjAM (vAjiMtro) vagere upakaraNo gurumahArAja ke saMghanI sAme (sAmaiyAmAM) na vagADavAM, na vAparavAM. moTA kA2Ne vagADavAM-vAparavAM ja paDe to vadhAre nakaro ApIne ja vagADavAM-vAparavAM. * devadravyanAM upakaraNo nakaro ApyA vinA potAnA kAryamAM vA52vAvALo duHkhI bane che. * jJAnadravyanA kAgaLo, kalama vagere upakaraNo sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone khapI zake. zrAvaka temano upayoga na karI zake. jJAnadravyanAM lAvelAM-chapAvelAM dhArmika pustako paNa suyogya nakaro ApyA vinA zrAvaka vAMcI na zake. sAdhAraNa dravya paNa saMghe Apela hoya to ja zrAvakane khapI zake. * praznottara samuccaya, AcArapradIpa, AcAradinakara ane zrAddhavidhi vagere graMtho mujaba zrI jinezvara bhagavAnanI aMgapUjAnI jema ja zrI gurumahArAjanI aMgapUjA ane agrapUjA siddha thAya che. gurupUjananuM A dravya guruthI paNa uparanA evA jinamaMdira jIrNoddhAra ane navanirmANa kSetramAM ja vA52vuM joIe. prabhunI aMgapUjAmAM A dravya na vAparavuM. dharmasthAnamAM vA52vA mATe bolela dravya jUduM ja rAkhavuM. ene potAnA aMgata khANI-pINI AdinA kharcamAM bheguM na karavuM.tIrthayAtrA mATekama kADhI hoya to gADIbhADuM,nivAsa, khANI-pINIno kharco temAMthI na kADhavo. e moTuM pApa che. koIke dharmakAryamAM vAparavA mATe kAMIka dhana ApyuM hoya, tene te vyaktinA nAmanI spaSTa jAhe2Ata ka2vApUrvaka vA52vuM joIe. potAnA nAme ke mauna rahIne na vAparavuM. mAtA-pitA vagere svajanone aMtima avasthA prasaMge sukRtamAM je dhana vAparavAnuM jAhe2 karyuM hoya tene saMgha samakSa samayamaryAdA pUrvaka jAhe2 ka2vuM 204 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ane tarata e dhanane temanA nAmathI ja vAparavuM. dharmanA upakaraNone jyAM tyAM rakhaDatA mUkavAthI zrAvakane moTuM prAyazcitta Ave che. mATe dharmopakaraNane sAcavI rAkhavuM ane kAma pUrNa thatAM ja suyogya sthAne mUkavuM. + devadravya vagerenI rakSAnA kAryamAM zakti hovA chatAM upekSA karanAra sAdhu paNa anaMta saMsArI banI jAya che, mATe upekSA na karavI. potAnA prANonI nyochAvarI karIne paNa zAsananI AzAtanAone rokavI joIe. + devadravyanI zAstrokta mArgothI vRddhi ane rakSA karanAra potAno saMsAra sImita kare che ane tIrthakara paNa bane che. jyAre devadravyanuM bhakSaNa, nAza ane upekSA karanAra anaMta saMsArI paNa bane che. ajJAnamAM paNa jo devadravyano bhogavaTo thayo hoya to tarata gItArtha gurubhagavaMto pAse AlocanA-prAyazcitta karavuM joIe. devadravyano jematema upayoga-upabhoga karavAvALAM gAmo-zahero zobhArahita, nirdhana, abhAgyavAna, vyApArahIna ane tuccha banI jAya che. devadravya ane parastrIno bhogavaTo karanAra, sAta vAra sAtamI narake jAya che, ema prabhu zrI mahAvIre zrI gautamasvAmIjIne kahyuM hatuM. jenA gharamAM devadravya bhogavAyuM hoya, tyAMnI koI paNa vastuzrAvake potAnA bhogamAM na levI joIe. * tIrthakaranI AjJAno bhaMga thaI rahelo jovA chatAM je mAdhyastha banI gUMgA rahe che, te avidhinI anumodanA karavAvALA che. ethI temanA vrato-mahAvrato lopAI gayelAM che, ema samajavuM. + dharmanI niMdA karanAra-karAvanArane bhavAMtaramAM dharma prApta thato nathI. bhAvanA potAne mokSa Ape che, jyAre prabhAvanA to potAnI sAthe bIjAne paNa mokSa apAve. jainazAsananI prabhAvanA karanAra jIva tIrthakara bane che. zAstramAM kahyuM che ke - "-virAro thano ' dharma gurunI sAkSImAM karavAno hoya che. pariziSTa-3 dravyasaptatikAnA AdhAre keTalIka samajavA jevI bAbato 205 Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-4 jinamaMdira (derAsara) saMbaMdhI keTalAka kAryo : je saMghanA AgevAne karavAnA hoya che dravyasaptatikA graMthamAM derAsaranuM dhyAna rAkhatA TrasTI-kAryavAda-vyavasthApaka AgevAna suzrAvaka yogya keTalAka kAryo batAvavAmAM AvyA che : 1 - derAsarano cUno vagere padArthothI saMskAra karavo, raMgarogAna karAvavuM. 2 - derAsara ane enI AjubAjunA pradezanI sAphasaphAI karAvavI. 3 - pUjAnAM upakaraNo navAM banAvavAM, sArI rIte rAkhavAM, meLavavAM. 4 - prabhu pratimAjI temaja parikaranI nirmaLatA rAkhavI. 5 - mahApUjA vageremAM dIvAnI rozanI vagere dvArA zobhA-vRddhi karavI. 6 - akSata, naivedya, phaLa vagere nirmAlya vastuonI surakSAnI vyavasthA karavI. nirmAlya vastuone arjanomAM suyogya bhAve vecIne AvelI rakama devadravyamAM jamA karavI. prabhunI AMgImAM caDela varakha 206 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAdaluM vagerene rIphAInarImAM gaLAvIne maLela sonA-cAMdI devadravyamAM jamA karavAM. 7 - kesara-caMdana, dUdha-ghI vagere pUjA yogya vastuo meLavI saMcaya karavo. 8 - devadravya vagerenI temaja dharmAdA dravyanI barAbara ugharANI karavI. 9 - vasUla karela dravya surakSita sthAne rAkhavuM. 10 - badhAM ja dravyo temaja khAtAono hisAba spaSTa ane cokhkho lakhAvavo. 11 - bhaMDAranI Avaka, kharca ane surakSAnI vyavasthA karavI. 12 - bhaMDAra, surakSA-sthAna vagerenA saMrakSaNa mATe cokIdAro vagere rAkhavA. 13 - sAdharmiko, gurubhagavaMto, jJAnabhaMDAra ane dharmazALA vagerenI ucita paddhatithI saMbhALa rAkhavAmAM zaktino upayoga karavo. 14 - RddhisaMpanna zrImaMta zrAvako, siddhAcala vagere mahAtIrthono temaja potAnA gAma-zaheranI AsapAsa AvelA tIrthono uparokta vidhithI rakSaNa kare; uddhAra kare, enA TekSo dUra karAve. A ane AvAM ja anya paNa kAryo karavAM joIe. jevAM ke - 1 - derAsaramAM lAITa-IlekTrisiTIno upayoga na karavo. ghaNAM prAcIna tIrtho ane prabhAvaka derAsaromAM lAITano upayoga karAto nathI. 2 - dIvAone kAcanI hAMDIo vageremAM mUkavAM. jethI trasa jIvonI rakSA thaI zake. 3 - derAsaronA zikhara para kAyamI mAcaDAo na lagADavA. e zilpano doSa gaNAya. enAthI saMghano vikAsa ruMdhAya che. 4 - aMgaluchaNAM-pATalUchaNAM dhovA mATe judI-jUdI vyavasthA goThavavI. pariziSTa-4 jinamaMdira (dasara) saMbaMdhI keTalAMka kAryo je saMghanA... 207 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 snAtrajaLane sUkavI devA mATe moTI, jayaNA paLe tevI kuMDIo banAvavI. emAM nigoda-trasa jIvonI utpatti-nAza na thAya tenuM dhyAna rAkhavuM. 6 derAsaronA zikhara vageremAM jhADa UgI nIkaLe che, je derAsarane nukasAna pahoMcADe che. tene jayaNApUrvaka dUra karavAM. 7 - nirmAlya puSpo chAMyaDAmAM sUkavI thoDA thoDA divasonA AMtare, koInA paga na paDe evA nirjana sthAnamAM paraThavavAM vagere. 208 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 2 5 Da dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! dharmakSetrono vahIvaTa zAstrIya nIti anusAra karavo. bhagavAnanA sAcA pUjArI to zrAvaka-zrAvikA ja hoya che. ApaNA bhagavAnanI pUjAnuM badhuM ja kArya zakya hoya tyAM sudhI pote ja karavuM. - 4 - derAsaromAM munimonI prAyaH jarUra ja nathI. vaDIlo, nivRtto ja tyAM jaI hisAba-copaDA lakhavA-jovA-tapAsavA AdinuM kAma karI zake che. pariziSTa-pa . anya pUjArIne rAkhavo paDe te derAsaranI rakSA, sAphasaphAI, dekharekha vagere bAhya kAryo para dhyAna ApavA pUratuM ja. vaijJAnika vikAsanA lAla-pILAmAM aMjAI jAya tevo jamAnAvAdI amAro TrasTI ke vahIvaTadAra na ja hoya. svAmivAtsalyamAM rAtribhojana, vidaLa bhakSaNa, barapha-AIskrIma, bajArU cIjo, buphe-bhojana jevA rIti-rivAjo na apanAvavA. yAda pariziSTa-5 : dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! 209 Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 - rahevuM joIe ke, ApaNe tyAM khAvAno nahi paNa bhAvapUrvaka khavaDAvavAno mahimA che. - tIrthasthAno ane dharmasthAnomAM navarAtrinA garabAo, janmASTamIno jugAra, AzAtanAo, abhakSya bhakSaNa, apeyapAna na thAya temaja viDIo, TI.vI., TrAnjhisTara, dainika-sAmayika patro vagere dvArA vilAsitA-bibhatsatA, azlilatAne protsAhana na maLe eno pAko baMdobasta karavo. dharmasthAnanuM khAtuM je je benkomAM hoya tyAM TrasTIe potAnuM aMgata khAtuM na rAkhavuM. dhArmika khAtAonI F.D. ane jamA 2kamo upara pote kreDITa na meLave. A moTo doSa che. 9 pote caDAvA bolatAM ja tarata rakama bharI devI. tarata rakama bharavA mATe agAuthI jAherAta karavI. e mATe borDa paNa lagADavuM ane bIjAone paNa 2kama tarata bharavA mATe badhI rIte protsAhita karavA. 10- nakkI karela muhUrtamAM caDAvAnI 2kama na bharAya to zAhukArI darothI cAlI rahela vyAja lagADavAnI vyavasthA goThavI. AvuM na karAya to devadravyAdi dharmadravya, caDAvo bolanAranA ghara-vyApAramAM vaparAya che. ethI teo dharmadravyanA bhogI bane che. 11 - dareka TrasTI ke vahIvaTadAranA mAthe eka gItArtha sadguru hovA joIe ke jemanI zAstrAnusArI AjJA-mArgadarzana enA mATe sarvasva hoya. 12 - amAro TrasTI samyaktvapUrvakanA bAre vratone dhArato hoya to sonAmAM sugaMdha bhaLI. samyaktvadhArI zrAvaka 1 - zrI vItarAgadeva, 2 - nigraMtha guru ane 3 - jinAjJAmUlaka jIvadayApradhAna jaina dharma : A traNe sivAya anya koI paNa rAgI, dveSI, ajJAnI devaguruone temaja hiMsaka dharmone na mAne. anivArya saMyoga vinA temanA sthAnomAM na jAya. 210 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 - TrasTIzrI roja derAsare darzana karI prabhujInI svadravyathI pUjA-bhakti kare. 14 - e derAsare jAya tyAre pahelAM derAsaranuM kAmakAja, sAphasaphAI vagere para lakSya Ape. keTalAM pratimAjI che ? keTalAM siddhacakra che, keTalA alaMkAro barAbara che ? A badhuM tapAsI surakSAnI vyavasthA kare. 15 - TrasTI jinavANI-vyAkhyAnamAM AgaLanI haroLamAM bese. e guruvaMdana, gurupUjana, jJAnapUjana karIne pachI pravacana sAMbhaLe. vyAkhyAnamAM kahevAyelI vAtonI e noMdha kare ane enA para zakya amala paNa. 16 - TrasTI banatAM ja sauthI paheluM kAma gItArtha bhavabhIru guru pAse bhavaAlocanA levI hitAvaha che. potAnI zakti-bhakti vagereno gurudevane pUro khyAla Apavo jarUrI che. jethI teo enI bhUmikA mujabanuM kArya batAvI zake. dArU, 17 - TrasTInA jIvanamAM sAta vyasano to na ja hovA joIe. 1 2 - mAMsAhAra, 3 jugAra, 4 zikAra, 5 - parastrIgamana, 6 - vezyAgamana ane 7 - corI. - 18 - sa2kA2I kAyadA-kAnUna vagerenuM jJAna hovuM e TrasTInI vizeSa lAyakAta che. 19 - sa2kA2I vividha TekSo, okTroya vagerenI corI TrasTI pote na kare. dharmasaMsthAone paNa evA kAryamAM preraNA na Ape. 20- dareka TrasTIe ochAmAM ochuM eka vAra jJAnI guru pAse besIne 'dravyasaptatikA' graMthano anuvAda jarU2 vAMcI levo joIe. dhArmika ane dharmAdA dravyonI vyavasthA mATe saMghamAnya-prAmANika graMtha hovAthI emAM batAvyA mujaba dravyavyavasthA karavAno prabaMdha goThave. 21 - TrasTIe TrasTaDIDano barAbara abhyAsa karavo joIe. emAM zAstravirodhI koI bAbato lakhAI gaI hoya to ucita upAyothI ene sudhA2vI joIe. DIDamAM 'dravyasaptatikA'no ullekha khAsa thAya pariziSTa-5 : dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! 211 Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enI jogavAI karavI joIe. 22 - kAyamI phaMDonA cakkaramAM paDavA karatAM varSe varSanI AvakanA srota ubhA karavA, sAruM che. dA. ta. derAsara mATe aSTaprakArI pUjAdravyonA lAbha levA mATe bAra mahinAnA lAbhanA caDAvA karI borDa upara eka varSa mATe lAbha lenAranuM nAma lakhavAthI varSano kharca prAyaH nIkaLI jAya che. A ja rIte sAdhAraNa khAtA mATe paNa caDAvA ke nakarA nakkI karI, nAmo lakhI zakAya che. dara varSanI 360 tithio paNa noMdhI zakAya. 23 - varSa daramyAnanA vahIvaTamAM ajANatAM ya koI dravyamAM garabaDa thaI hoya, tenAthI bacavA mATe TrasTI, badhA ja khAtAmAM potAnuM gharanuM thoDuM paNa dravya jarUra lakhAve. koI lAbha lIdhAnA badalAmAM A dravya lakhAyela na hovuM joIe. 24- derAsara vagere dharmasthAnonA nokara-karmacArI varga prAyaH TrasTI mAbApanI jema vartaNUka-vyavahAra rAkhe. kAmanI pUrI kALajI mAMge. sAthosAtha sArA kAryanI kadara karatA ya AvaDavI joIe. 25- saMghamAM klezanuM vAtAvaraNa UbhuM na thAya enuM dhyAna rAkhe. to paNa kleza thAya tyAre magajane TADhuM rAkhI tenuM samAdhAna lAve. kleza nivAravA mATe koI gItArtha sadgurunuM zAstrIya mArgadarzana levA mATe lekhita TharAva karAvI levo hitAvaha che. udyavihArI sAdhusAdhvIjI bhagavaMtonuM Agamana, sthiratA, cAturmAsa, pravacana vagere thatAM rahe e mATe prayatnazIla rahe. 26 - ApaNA saMghamAM, tIrthamAM suvihita, zuddhaprarUpaka, 27 - zrAvaka jIvananuM uttama jJAna meLavavA zrAddhavidhi ane dharmasaMgraha bhA. 1nuM pharI pharI paThana-manana TrasTIe karavuM khUba jarUrI che. sAdhubhagavaMtonI sAmAcArInuM jJAna meLavavA mATe dharmasaMgraha bhA. 2nuM gurunizrA meLavI vAMcana karavuM joIe. 28 - bahumatI-sarvAnumatInA cakkaramAM na paDavuM. zAstramatIthI cAlavAno 212 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirNaya karavo. zAstro sarvajJanAM che. sarvajJa ja ApaNuM sAcuM hita karI zake che. mATe zAstrone ja pradhAna-mukhya banAvIne vyavasthA goThavavI. 29 - Ilekzana paddhatine zakyataH TALavI. enAM apAra aniSTo che. saMgha dvArA athavA TrasTa maMDaLa dvArA ja nUtana vahIvaTadAronuM silekzana (pasaMdagI) thAya. gItArtha gurubhagavaMto pAse e pasaMdagI anumodana karAvavuM hitAvaha che. 30 - saMghanI vArSika jarUriyAtane lakSamAM laI; jarU2 pUratI 2kama rAkhI bAkI badhI ja 2kama suyogya kSetromAM lagAvavI joIe. A kALamAM A sauthI jarUrI bAbata che. 31 - je sthAne 2kama vAparavAnI hoya tyAMnI vyavasthA, kSamatA, vahIvaTa vagereno aMdAja kADhI levo joIe. pote jAta-dekharekha tapAsa karI pachI ja dAnamAM 2kama ApavI joIe. saMgha sakSama hoya to 2kama lonarUpe paNa ApI zakAya. 32 - somapurAonA bharose bAMdhakAma, nirmANa, jIrNoddhAra vagere kAryo na karavAM. jaina saMghanA niHsvArtha karmaTha kAryakartA, AgevAnonI salAha levI joIe; jethI saMghanA dravyano khoTo veDaphATa na thAya. 33 - nirmANa-jIrNodvArAdi kArya upara TrasTI pote dekharekha kare, e jarUrI che. kaoNnTrAkTaronA bharose kAma karavAmAM ghaNI parezAnI ane binajarUrI veDaphATa-kharca thavo saMbhavita che. jayaNA paNa paLAtI nathI. 34 - jIvadayAnI 2kama rokI na rAkhavI. tarata jIvone choDAvavA mATe ke pAMjarApoLomAM pazuonA ghAsa-cArA vagere mATe mokalI ApavI joIe; nahitara aMtarAyanuM pApa baMdhAya che. 35 - anukaMpA mATe paNa zAstrIya mArgonuM jJAna meLavavuM jarUrI che. A 2kamathI hiMsAne uttejana ApatI haoNspiTalo vagerene protsAhana na maLe enuM lakSa rAkhavuM. 36 - ApaNA saMghamAM thatA dareka mahattvapUrNa prasaMge jIvadayA ane anukaMpA pariziSTa-5 : dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! 213 Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATe kAMI ne kAMI nakkara kArya thAya enuM lakSya rAkhavuM. A baMne kAryo dharmaprabhAvanAnAM aMga che. 37 - pAMca pratikramaNa, jIvavicAra ane navatattvano arthasahita abhyAsa karI levo e TrasTI mATe dharmakSetrane samajavA ane sva-para hita mATe upayoga karavA khUba jarUrI bAbata che. sAthosAtha "zrAddhavidhi" paNa jarUra vAMcI levI. 38 - sAdhu saMsthAmAM praveza pAmela zithilAcArane TrasTI protsAhana na Ape. ucita upAyo karI vivekapUrvaka zithilAcAra rokavAno prayatna kare. sAdhu-sAdhvIjInI niMdA pote na kare - bIjo kare to na sAMbhaLe. 39 - TrasTI eTale saMghano sevaka. "mAruM ahobhAgya che ke, mane saMghanI sevAnuM saubhAgya sAMpaDyuM tema dareka TrasTI mAne. 40 - jinAjJA anusAra vahIvaTa karavAthI yAvatuM tIrthakara nAmakarmano baMdha thAya che ane jinAjJAthI viparIta vahIvaTa karavAthI anaMta saMsAra paribhramaNa paNa thAya che, mATe lakSa ApI, jinAjJAne samajI eno amala kare. 41 - sAdhu-sAdhvIjIne joI TrasTInuM mastaka jhUkI jAya. emanI vaiyAvaccamAM e rasa le. emanI saMyamayAtrA ane zarIra-svAcyA sukharUpa rahe e mATe dhyAna Ape. 42 - badhA ja copaDA-hisAba arIsAnI jema cokhkhA rAkhe. koI paNa AvI jovA-pUchavA mAge to pUrI dhIrajathI TrasTI ene batAve ane hRdayanI jijJAsAne tRpta karI Ape. koInI sAthe tochaDo-sudra vyavahAra to e na ja kare. 43 - bALaka pAsethI paNa hitakArI sUcana maLe to te premathI svIkAre. 44 - TrasTIonI miTIMgomAM te jarUra hAjara rahe. jinAjJAnusArI kAryamAM te haMmezA sahayoga Ape. AjJA-virodhI kAryane samajadArI ane vivekathI roke. 214 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 45 - sAcuM te ja mAruM ema mAne, paNa mAruM te ja sAcuM; ema na mAne. potAnI vAtano kadAgraha na rAkhe. mAna-kaSAya, ahaMkAra, Igone AdhIna thaI saMghanAM kAryo na bagADe. 46 - bhagavAnanA dhAmamAM kyAMya sigAreTa, bIDI pIvAnuM na thavA de. mAvo, pAna, pAna-masAlA, sopArI vagere e pote na khAya. bIjAne paNa na khavaDAve. AvI khANI-pINI roke. peDhImAM besI cA-kaoNphI athavA nAsto karavo enA mATe zobhAspada nathI ja. 47 - zAsananA koI paNa kArya mATe TrasTI, potAnI zakti hoya to svadravya ja vAparIne lAbha le, zakti na hoya tyAre jeTalo kharca thayo hoya teTalo ja le. dA.ta. kyAMka derAsaranA kArya mATe gayA ho tyAre gADIbhADuM sAdhA2Na khAtAmAMthI levuM paDe to le, paraMtu khAvApIvAno kharca to na ja le. saMghanA kharce kyAMka jAva to te samaya daramyAna aMgata dhaMdho-vyApAra vagere na kare. 48 - derAsara, upAzraya, AyaMbila bhavana, pAThazALA, bhojanazALA, dharmazALA saMbaMdhI nAnI-moTI bAbatono abhyAsa karI, e sthAnonI vyavasthA dharmanIti mujaba barAbara cAlatI rahe e mATenuM Ayojana kare. 49 - TrasTI jo bhAratIya Arya veSabhUSAmAM hoya to zAlIna lAge. zakya hoya to pAzcAtya veSabhUSAno tyAga karavo. 50 - peDhImAM gAdI-takIyA Adi prAcIna vyavasthA rAkhavI. Tebala-khurazI jevI videzI suvidhAo barAbara nathI. 51 - saMghanI peDhIne vartamAnapatrothI dUra rAkhavI. nahitara e sArvajanika vAcanAlaya banI jaze. para - peDhIthI aMgata kArya mATe phona-pheksa vagere na karavA. smaraNamAM hovuM joIe ke, dharmasthAnomAM praveza karatAM pUrve nisIhi bolAya che. 53 - dharmasthAno ujjvaLa, cokhkhAM rAkhavAM. avasare avasare cUno, raMgarogAna Adi lagADavAM. nigoda (zevALa) trasajIvo na thAya, e pariziSTa-5 : dharmasaMsthAonA vahIvaTadArone keTaluMka mArgadarzana ! 215 Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mATenI kALajI rAkhavI. badhA ja kAryamAM jayaNApAlana sarvopari mahattvanI bAbata che. 54 - pratimAjI ane parikarane svaccha-nirmaLa rAkhavAM. papa - pUjA vagere mATe kezara, caMdana, ghI, dhUpa, varakha vagere je je sAmagrI joItI hoya che, teno suyogya saMcaya karavo. paka - dharmasthAnomAM kAma cAlatuM hoya tyAre e kArIgaro pAse potAnA ghara-dhaMdhAnA kAryo na karAvavAM. dharmakArya aTakI jAya tema aMgata kAryo na karAvavAM. pa7 - saMgha svAmivAtsalya vagere mATe zAkabhAjI ke anAja kharIdavA gayA ho tyAre potAnA ghara-dukAna mATe kharIdI na karavI. saMgha mATe holasela bhAvathI kharIdI thAya tyAre vecavAvALo e ja bhAvamAM kharIdanArane mAla ApI de, ema banI zake. AvuM thAya to doSa lAge che. 58 - je je dharmasthAna, je je uddezathI banelAM che, temAM te te uddezanuM ja pAlana thAya, e mATe TrasTI lakSa Ape. dA.ta. AyaMbila bhavana vagere dharmasthAnamAM lagna-vevizALa vagere sAMsArika kAryo na thavA de. 59 - saMghe je vizvAsathI dharmasthAna-dharmadravya saMcAlananuM kArya soMpyuM che, tene pUrI niSThA, lagana ane puruSArthathI TrasTI sArthaka kare. 60- TrasTanA lAbhArthI-tapasvI vagere mATe je vizeSa sagavaDo ke suvidhAo hoya teno TrasTI pote upayoga na kare. lAbhArthI-tapasvIne apAyela suvidhAmAM khAmI to nathI ne ? e tapAsavA mATe pote teTalI suvidhA vApare to barAbara che, paraMtu kAraNa vinA bhogavaTo na kare. dA.ta. attaravAyaNAM, pAraNAM, ekAsaNAM, AyaMbilanI rasoI cAkhavI vagere. 61 - derAsaramAM devadravya ane jIrNoddhAranA ja bhaMDAra mUkavA. bIjA khAtAonA bhaMDAro derAsaranI bahAra suyogya-surakSita sthAno para ja mUkavA. 216 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-6 AratI-maMgaLa dIvAnI thALImAM mUkAyela dravya aMge peDhInA be patro AratI-maMgaLadIvAnI thALImAM mUkela rakama devadravya khAte jAya che, te aMge zrI zatruMjaya tIrthAdhirAja Adi saMkhyAbaMdha tIrthono vahIvaTa saMbhALatI zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhI tathA zrI zaMkhezvarajI tIrthano vahIvaTa saMbhALatI zrI jIvaNadAsa goDIdAsa peDhI (zaMkhezvara)nA patro nIce mujaba che. zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhI taraphathI maLela patranI nakala akSarazaH nIce mujaba che. zeTha ANaMdajI kalyANajI akhila bhAratIya jaina zvetAMbara mUrtipUjaka zrIsaMghanA pratinidhi, jhaverIvADa, amadAvAda-1. patra jA. naM. 793, amadAvAda, zrI mahendrabhAI sAkaracaMda zAha baMgalA naM.1/1, kevaDIyA kolonI, bharUca-393151. vi. tamAro tA. 8-4-95no patra maLela che. te paratve jaNAvavAnuM ke, AratI/ pariziSTa-6H AratI-maMgaLadIvAnI thALImAM mUkAyela dravya aMge peDhInA be patro 217 Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgaLadIvAnA paisA bhaMDAra phaMDa ja gaNAya. goThIono te para koI hakka zeTha ANaMdajI kalyANajI peDhInA vahIvaTanI zAkhA peDhIomAM apAyela nathI te jANazo. - li. janarala menejara uparokta patrathI phalita thAya che ke, zeThazrI ANaMdajI kalyANajInI peTI, amadAvAda hastaka bhAratabharanAM jeTalAM tIrtho ane derAsarono vahIvaTa che, temAM AratI, maMgaLadIvAnA paisA pUjArIone nahi ApatAM bhaMDAra khAte (devadravya khAte) jamA levAya che. A ja pramANe bhAratamAM zaMkhezvarajI tIrtha mahAprasiddhi pAmela che. A tIrthanI yAtrA karavA bhAratabharamAMthI dara varSe lAkho yAtrALuo Ave che. A tIrthamAM paNa AratI maMgaLadIvAnA paisA pUjArIone na apAtAM bhaMDAra khAte (devadravya khAte) laI javAya che. zaMkhezvarajInI peDhI taraphathI maLela patranI nakala akSarazaH nIce mujaba che. patra jA.naM. 185/15/95 zeTha jIvaNadAsa goDIdAsa prati, zrI mahendrabhAI sAkaracaMda zAha zaMkhezvara pArzvanAtha baMgalA naM.1/1, kevaDIyA kolonI, jaina derAsara TrasTa ji.bharUca-393151. vAyA-hArIja, mu.zaMkhezvara, ji. mahesANA. tArIkha : 22-pa-95 zrImAnajI, jayajitendra sAthe lakhavAnuM ke, Apano patra tA. 17-pa-95to maLela che. jemAM AratI/maMgaLadIvAnA paisA bAbate pUchAvela. sadarahu AratI/maMgaLadIvAnA paisA bhaMDAramAM jAya che. pUjArIne anne apAtA nathI. je vidita thAya, kAma sevA lakhAvazo. - li. janarala menejara kanubhAInA jaya jinendra vAMcazojI." sauthI moTA vahIvaTane saMbhALatI tIrthanI peTIomAM AratI/maMgaLadIvAnI Avaka aMge zAstrIya prathAnuM pAlana thAya che, te AnaMda ane anumodanA karavA yogya che. bhArata ane bhArata bahAranA tamAma jinAlayonA vahIvaTadAro A Adarzane lakSa sAme rAkhI zAstrIya hitakArI mArgane amalI banAve e ja abhilASA. ja cheka 218 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-7 pAvApurI tIrthadhAmanA bAhoza TrasTI, ke. pI. saMghavI parivAranA udiyamAna sitArA jevA kizorabhAI haMjArImalajI saMghavIe karela vaktavyano sArAMza pUjyapAda AcAryadeva zrImad vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjanA caraNomAM bhAvabharI vaMdanA. sarva sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone matthaeNa vaMdAmi. mArA vhAlA sAdharmika bhAIo ane bahenone praNAma. atre padhArelA sarva TrasTI bhAIo temaja tIrtho ane jainasaMghonA saMcAlakavahIvaTadAronuM svAgata karatAM amo harSanI lAgaNI anubhavIe chIe. AjathI thoDAM varSo pUrve amArA parivArane bhAvanA thaI ke, jIvadayA mATe koIka nakkara kArya karIe. e mATe amArA mAlagAmanA paramopakArI zrI sumatinAtha prabhunA nAmane sAMkaLI 'zrI sumati jIvarakSA kendra' nAme A sthaLe jIvadayAnI pravRtti zarU karI. thoDA ja samayamAM e pravRttino vyApa vadhato gayo ane Aje pa300 jeTalA mUMgA pazuo emAM khUba ja sArI rIte rakSaNa pAma rahyA che. jIvadayAnI pravRtti zarU karI tyAre bIjI koI moTI vicAraNA na hatI, paraMtu tyArabAda vicAra Avyo ke, jIvadayAno upadeza ApanAra jinezvaradevanuM ahaM pariziSTa-7 : kizorabhAI haMjArImalajI saMghavIe karela vaktavyano sArAMza 219 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ majAnuM dhAma thAya to AvanAra puNyAtmAne jagatanA viziSTa devatattvanI oLakha thAya, bodhibIja paDe ane samyagdarzana Adi guNo pAmI teo AtmavikAsa karI zake. AgaLa vadhI zrAvaka-zrAvikA varganI ArAdhanA mATe suMdara upAzrayo paNa banAvavAmAM Ave to atre judI judI mokSasAdhaka ArAdhanAono mAhola Ubho thAya. emAMthI ja amArA puNyodaye bhavyAtibhavya zrI zaMkhezvara-pArzvanAtha jinAlaya ane baMne upAzraya upa2AMta vizALa bhojanazALA, dharmazALA vagere sarva suvidhAyukta tIrthasaMkula khUba ja TuMkA gALAmAM banavA pAmyuM che; bIjAM aneka kAryo AkAra pAmI rahyAM che. amAruM saubhAgya e che ke, deva-gurunI niraMtara kRpA A saMkula para ane amArA parivAra para varasI rahI che, jethI dina dina vadhu ne vadhu pragati sadhAI rahI che. jainazAsananA sAte kSetronI suMdaratama bhakti uparAMta jIvadayA ane anukaMpAnAM rAhata kAryo atre vizALa pAyA para karavAnI amArI bhAvanA Aje khUba ja sArI rIte saphaLa thaI che ane deva-gurunI kRpAthI ja emAM uttarottara vikAsa thato raheze, evo prabaLa vizvAsa che. amArA kAryamAM kyAMya koI truTi jaNAya to pUjya gurudevo tema ja amArA sAdharmika bhAI-bahenone namra vinaMti che ke, teo amane truTi jaNAve to jarUra ame tene dUra karavAnA zakya prayatno karIzuM. paramAtmA zrI mahAvIradevanI prathama ane aMtima dezanAnI bhUmi tema ja nirvANanI pavitra dharA zrI pAvApurIjInuM nAma sAMkaLI A tIrthadhAma ame eTalA mATe banAvyuM che ke, e paramakaruNAnidhi paramAtmAe ja ApaNane sAte kSetranI bhakti tema ja anukaMpA-jIvadayA Adi kSetro samajAvI, emAM potAnI puNyopArjita zaktino sarvyaya karavAno mArga batAvyo che. amArA tIrthadhAmamAM gata varSe Azare 3 lAkha jeTalA puNyAtmAo padhArIne paramAtmabhaktimAM otaprota banyA hatA. dara varSe e AMka vadhI rahyo che e amAro puNyodaya che. amo temanI suMda2mAM suMdara bhakti karI zakIe evI paramAtmA pAse prArthanA karIe chIe. aMte amane prApta saMpatti ane sAdhanono AtmakalyANa karanAra AvA uttama kAryamAM sadupayoga thAo e ja bhAvanA vyakta karI pUrNa karuM chuM. 220 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-8 pAvApurI tIrthadhAmanA sarjana ane saMvardhana kAje dina-rAta eka karI jahemata uThAvatAM saMniSTha kAryakara menejiMga TrasTI zrI prakAzabhAI siroDIvALAnA vaktavyanosAgraMtha pUjya gurudevo, sAdhvIjI bhagavaMtonA caraNe koTi koTi vaMdana. mArA sAdharmiko, vaDIlo, bhAIo ane bahenone praNAma. AdaraNIya zrI bAbukAkAe A TrasTI-milana-sanmAna ane vyAkhyAnavAcanAzreNInA Ayojana pAchaLanI temanI bhAvanA darzAvI. amArA yuvAna TrasTI zrI kizorabhAIe amArA pAvApurI tIrthadhAmanA utthAna ane Aja sudhInI pragatinI rUparekhA ApI ane mArA upara tIrthadhAmanA bhAvi Ayojanane 2jU ka2vAnI eka javAbadArI soMpI che, tethI huM ApanI samakSa bolavA mATe Ubho thayo chuM. tIrthanA AMgaNe pAyAkIya badhI ja suvidhA thaI gaI che, lAkho yAtrALu teno lAbha laI rahyA che, e ja eno purAvo che. tIrthabhUminuM nAmakaraNa pAvApurI tIrthadhAma che. A nAma rAkhavAnI preraNA pariziSTa-8 : zrI prakAzabhAI siroDIvALAnA vaktavyano sArAMza 221 Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amone pAvApurInI yAtrA daramyAna maLela. tyAMnuM jalamaMdira ane samavasaraNa maMdira joIne amane thayuM ke, marudhara dezamAM paNa prabhu zrI mahAvIra mahArAjA vicaryA che. AbunI taleTInA A tIrthadhAmamAM teozrInI e sAdhanAkALanI smRtine jIvaMta banAve evA saMkulanuM nirmANa thAya ane emAM saune sAta kSetranI bhakti ane duHkhI jIvonI dayAanukaMpAnuM AlaMbana maLyA kare. A mATe have pachI A tIrthadhAmamAM amoe paramAtmA zrI mahAvIradevanuM vizALa jalamaMdira ane samavasaraNa maMdira banAvavAnI bhAvanA rAkhIe chIe. gurubhagavaMtonuM mArgadarzana meLavI amo A kAryamAM zIdhra AgaLa vadhazuM. tyArabAda paramAtmA zrI mahAvIradevanA 27 bhavonI ane aMtima bhavanI ghaTanAone sAkAra karatI suMdara racanAothI banelI paTazAlA banAvavAmAM Avaze. atre birAjamAna zrI zaMkhezvara-pArzvanAtha prabhunA 10 bhavonA suMdara paTo paNa banAvavAmAM Avaze. tIrthanA AMgaNe vizALa jagyA saMpAdita karavAmAM AvI che, te paikInI suyogya bhUmimAM 24 tIrthakara bhagavaMtanI pAdukAnuM sthApana karavAnI amArI gaNatarI che. je je tIrthaMkara paramAtmAne je je vRkSa nIce kevaLajJAna prApta thayuM hatuM, te te vRkSanI nIce suMdara majAnI derIo banAvI, te te paramAtmAnI varNa anusAra caraNapAdukA ane prabhuno paricaya karAvato mAhitIpaTa sthApita karavAnI A yojanA che, je tIrthamAM covIze prabhunI chatrachAyA vartAvaze. taduparAMta tIrthanA AMgaNe sAte kSetranI bhakti sArAmAM sArI rIte thAya evAM kAyamI Ayojana goThavavAnI paNa amArI bhAvanA che. AgaLa vadhI pUjyonA cAturmAsa, upadhAna, vAcanAzreNI ane samyaka jJAna-darzana-cAritranI ArAdhanA uttamottama rIte thAya evAM vividha Ayojano yojavAno paNa vicAra che. 222 janasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atre padhArela pUjyo ane sAdharmiko amone tIrthanA vikAsa ane bhakti mATe jarUrI sUcano kare ke, jethI amo eno zakya amala karI jainazAsananA jayanAda karavAmAM amAro sahabhAga ApI zakIe. amArA sthApaka TrasTI zrI bAbukAkAe tIrthanA kArya mATe mane haMmezA protsAhana ApyuM che. 'Blank Cheque' mArA hAthamAM ApI teoe mane AgaLa vadhAryo che, enA kAraNe ja amo yatkiMcit zAsana sevA ka2vA sobhAgI banyA chIe. pravacanaprabhAvaka pU. A. zrI vijaya kIrtiyazasUrIzvarajI mahArAjazrIe amArI vinaMtIno hRdayanI udAratApUrvaka svIkAra karyo. ugra vihAra karIne atre padhAryA. amArI bhUlo batAvI, sudhAravAnI preraNA karI, bhUlo sudhArIe enI taka ApI, vAtsalya ApIne amone AgaLa vadhAravA prayatna karyo te badala amo teozrInA RNI chIe. teozrI karuNAbhAva rAkhI amArA 'pAvApurI tIrthadhAma'e 'jainazAsananuM eka Adarza tIrtha' bane e mATe jarUrI badhuM ja zAstrIya mArgadarzana pUruM pADe, evI vinaMtIpUrvaka paramAtmAne prArthanA karuM chuM ke, zAsanasevAnuM A amAruM kArya avirata cAlyA kare. pariziSTa-8 : zrI prakAzabhAI siroDIvALAnA vaktavyano sArAMza 225 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-9 vikhyAta artha-vizeSajJa zrIyuta nimeSabhAI kaMpANI, muMbaI e taiyAra karI mokalAvelA ane TrasTI milana vakhate vAMcI saMbhaLAvAyelA * TrasTa banAvatI vakhate dhyAnamAM rAkhavA bAbata keTalAka muddAo : karavA yogya na karavA yogya - TrasTanA uddezo ane TrasTInI sattAo e be judI bAbato che. TrasTanA dastAvejamAM TrasTanA uddezanA muddA aMtargata mAtra uddezono ja ullekha karavo. TrasTIonI sattAno spaSTapaNe judo ullekha karavo joIe. jo TrasTanA uddezane prApta karavA mATe prAsaMgika koI kArya karavAnuM hoya to e mATenI TrasTIonI sattAno alagathI ullekha karavo. - TrasTanA dhArmika ane dharmAdA uddezo mATe svataMtra dastAvejo banAvavA. 224 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana TrasTanA uddezo ane TrasTIonI sattAne bhegI na karavI. prAsaMgika vyApArano TrasTanA uddeza tarIke ullekha na karavo. dhArmika ane dharmAdA uddezonuM sahiyAruM TrasTa na banAvavuM. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - dharmAdA TrasTamAM mAtra dharmAdA uddezone ja samAvavA. dharmAdA sivAyanA uddezone anya dharmAdA uddezo sAthe na sAMkaLavA. - jarUra mujaba cerITI kamiznara athavA sosAyaTInA rajisTrAra pAse TrasTanI noMdhaNI karAvavI. TrasTanI sthApanA pachI tarata ja athavA sthApanAnI mukarara samayamAM InkamaTekSa tArIkhathI eka varSanI aMdara InkamaTekSa kamiznarane kamiznara pAse TrasTanI Form No. 10A mAM arajI karavI. kadAca noMdhaNI karAvavAnuM Form No. 10A bharavAmAM DhIla thAya to cUkavuM nahi. InkamaTekSa kamiznara pAse vilaMba mATe mAphInI arajI karavI. InkamaTekSa kamiznara pAse Form No. 10A mAM sec.-80G aMtargata mAnyatA meLavavA athavA tene cAlu rAkhavAnI maMjUrI meLavavA mATe arajI karavI. TrasTanI Avaka mATe hisAbanA yogya copaDA rAkhavA. tenuM C.A. pAse parIkSaNa karAvavuM ane jarUra hoya to Form No. 103 heThaLa teno ahevAla levo. - TrasTe karela koIpaNa vyApAra mATe judA hisAbanA copaDA rAkhavA ane jo vakaro Act. nA 44 AB mAM sUcita karatAM vadhAre hoya to te copaDAnuM Act. nA 44 AB anusAra jarUrIyAta mujaba lekhA-parIkSaNa (oDITa) karAvavuM. - jo AkAraNI varSanI TrasTanI Avaka kadAca jo Avakapatra Sec.-11,12 mAM maLela chUTanI jogavAIne lakSamAM niyata tArIkha sudhI na lIdhA vagara mahattama karane apAtra maryAdAthI bharAyuM hoya to kama se kama vadhAre hoya to niyata tArIkha pahelAM te AkAraNI varSanA aMta Sec.-139-4A mujaba AvakanuM patraka bharavuM pUrve tene bharavAnuM bhUlavuM na joIe. joIe. pariziSTa-9 : TrasTa banAvatI vakhate dhyAnamAM rAkhavA bAbata keTalAka muddAo 225 Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ochAmAM ochI 85% 2kama TrasTanA uddeza mATe vAparavI. - jo koIpaNa Avaka anya koI paNa rIte utpanna thayelI hoya paNa (dAna tarIke) meLavelI na hoya to Sec.-11(A) aMtargata vikalpanI sUcanA ApavI. jo Avakane pachInA varSamAM vAparavAnI jogavAI hoya to paNa Sec.-11-1B aMtargata vikalpanI sUcanA ApavI. baMne prasaMgomAM Avaka patraka bharavAnI niyata tArIkha pahelAM sUcanA ApavI. jo TrasTanI AvakanA 85% te varSamAM vAparI zakAya tevA na hoya to Avaka patraka bharavA mATe maLela samaya maryAdAmAM AvakanA saMcaya ka2vA bAbata Form No. 10 aMtargata AkAraNI ophisarane sUcanA ApavI. - jo Form No. 10 aMtargata sUcanA bharavAmAM vilaMba thAya to vilaMbanA kAraNone darzAvatI arajI InkamaTekSa kamiznarane karavI ane vilaMba mATe mAphI mAMgavI. - koI cokkasa uddezathI sthAyI dAna vyakti pAsethI maLela hoya (corpus donation)to dAtAo pAsethI te saMbaMdhI vizeSa sUcanAo meLavI levI. rokANa karavA yogya AvakanuM rokANa ke thApaNanuM rokANa Sec.-11(5) nI aMtargata batAvela svarUpe ke paddhatie karavuM. 226 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana dhArmika athavA dharmAdA uddeza sivAya TrasTanI Avakano upayoga ka2vo. dhArmika ane dharmAdA sivAyanA uddeza mATe TrasTanI 2kama na vAparavI. Sec.-10 aMtargata sUcanA ApavAmAM vilaMba na karavo. sAmAnya dAnane sthAyI dAna tarIke (corpusdonation) tarIke na gaNavuM. nahIM sUcita karAyela svarUpe ke paddhatithI koIpaNa rokANa na karavuM. milakatomAM Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anucita samaya maryAdAmAM, kAyadAmAM nirdiSTa na karAyelI askayAmato (Assets) no nikAla karI tenuM nirdiSTa askayAmato tarIke rokANa karavuM. - jo atyAra sudhI Ayakara khAtA pAsethI Ayakara mATeno kAyamI ekAunTa naMbara (Permanent Account No.) meLavyo na hoya to turaMta meLavI levo. jo TrasTa Sec.-194, 195 aMtargata mULamAMthI kapAta mATe lAyaka hoya to Sec.-203 A mujaba TekSa kapAta khAtu (Tax-deduction Account) meLavI levuM. - koI paNa milakatanA vecANathI prApta thayela cokhkhI AvakamAMthI ochAmAM ochI teTalI ja kiMmatanI milakata hAMsala karavI. jethI karIne mUDImAM je paNa kAMI vadhAro thayo hoya tene TrasTanA mULa uddezanA vaparAza tarIke gaNI zakAya. Sec.-11(2) mAM meLavela Avakano jo Sec.-11(2) mAM sUcita karela uddezathI TrasTanA niyaMtraNanI bahAranA kAraNosara vaparAza na thaI zake to uddezane badalIne navA cokkasa uddezo banAvavAnI rajA ApavA mATe AkAraNI ophisarane vinaMtI karavI. nirdiSTa na hoya te svarUpe ane te rIte rokANa cAlu na rAkhavuM ane nahIM sUcita karAyela zeronI mAlikI paNa (anucita samaya maryAdAthI adhika) na rAkhavI. Ayakara bharela calaNa sahita Ayakara khAtAne rajU karAtAM dareka dastAvejo, patro upara kAyamI ekAunTa naMbara lakhavAnuM bhUlavuM nahIM. mULamAMthI kara kapAta saMbaMdhI dareka dastAvejo ane |calaNo upara TAN no ullekha karavAnuM cUkavuM nahIM. pariziSTa-9 : TrusTa banAvatI vakhate dhyAnamAM rAkhavA bAbata keTalAka muddAo 227 Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ InkamaTekSa ekTano sekzana-80G nuM vizleSaNa : jyAre InkamaTekSa sekzana-80G aMtargata sekzana-2(A)(iv), saba sekazana-5 sAthe vaMcAya tyAre temAM jaNAvAyuM che ke jeTalI rakamanuM dAna evI koI saMsthA athavA TrasTane apAyuM hoya ke je bhAratamAM dharmAdA hetuthI sthapAyelA hoya ane bIjI aneka zaratonusAra hoya to teTalI rakama sekzana-80G aMtargata karapAtra na bane. temAMnI eka zarata e che ke, te TrasTa koI eka cokkasa dhArmika nAtajAta mATe ja phAyadAkAraka na hovuM joIe. dharmAdA hetumAM garIbone dhana, zikSaNa, auSadhi sahAya athavA to anya koIpaNa sArvajanika hetu mATenA dhIrANano samAveza thAya che. (InkamaTekSa ekTanuM 2(15) dharmAdAdhArmika TrasTane sekzana-11,12,13 aMtargata maLatI karamukti ane dAtAone sekzana-80G aMtargata maLatI chUTa saMbaMdhI tulanAtmaka koTho : dAna svIkAranAra dAtAone sekzana- ] | eTale ke TrasTa ke je 80G aMtargata maLatI sekzana-10,11,12 karamukti heThaLa sthapAyela hoya te lokone maLatI karamukti dharmAdA TrasTa dharmAdA TrasTa ke je koI eka cokkasa dhArmika jAti ke nAta mATe lAbhakartA hoya maLe vyaktigata dhArmika prayojanathI sthapAyela TrasTa na maLe |na maLe maLe maLe na maLe 228 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-10 mirapura jaina tIrthanA TrasTI, kelakara kamiTInA sabhya nAmAMkita cArTarDa ekAunTanTa zrI pI. sI. paramAre karela mArgadarzaka vaktavyano sArAMza mane lAge che ke, chellAM ghaNAM ghaNAM varSomAM bhAratanA TrasTIonA milanano A pahelo-vahelo ja prasaMga che. A eka khUba ja prazaMsanIya Ayojana che. huM IcchuM chuM ke, A prathama prayAsa aMtima prayAsa na banI rahe. AnA pachI AnAthI paNa moTA pAye sArI rIte jAherAta karIne bhAratanA tamAma saMghonA TrasTIone AmaMtraNa ApI, gurubhagavaMtonI nizrAmAM zAstrIya vahIvaTa aMgenuM jJAna apAvavuM joIe. mAre A satramAM dharmadravyanI vyavasthA mATenuM mArgadarzana ApavAnuM che. paNa be divasathI pUjya AcArya mahArAja sAhebanAM pravacano sAMbhaLuM chuM, tyAre lAge che ke, mAre kazuM ja kahevAnuM rahetuM nathI. badhuM mahArAjajIe kahI ja dIdhuM che. amArI kelakara kamiTI bhAratabharamAM pharI AvI. ghaNAM TrasTo ane TrasTIonI mulAkAto lIdhI. ghaNAMnI amArI sAme phariyAda paNa rahetI hatI. pariziSTa-10 : zrI pI. sI. paramAre karela mArgadarzaka vaktavyano sArAMza 229 Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'sarakAranI kalamo khUba kaDaka che. amuka rakama amuka maryAdAmAM vAparI ja devI joIe' - vagere bAbato aMge khUba Akroza hato. ahIM keTalAka TrasTI bhAIo maLyA, te paNa evI ja vAta karatA hatA. mane prazno paNa pUchatA hatA. mane paNa thayuM ke, A bAbatamAM kAMIka vicAravuM joIe. paraMtu ahIM mahArAja sAhebanA pravacanamAM zAstrIya vAta sAMbhaLI tyAre thayuM ke, dharmazAstronI vAtane anusaranArane A kAyado naDI zakato nathI. mahArAja sAheba to nidhi sivAyanI 2kama rAkhI mUkavAnI ja nA pADe che. jyAM jarUra hoya tyAM tatkALa vAparI devI joIe. pachI rAkhavAnI ane vyavasthA karavAnI vAta ja rahetI nathI. kAyado to ghaNI chUTa Ape che. mAre eTalI ja salAha ApavAnI che ke, TrasTanA vahIvaTamAM dharmazAstra zuM kahe che, te jJAnI guru pAse samajI levuM joIe ane te te viSayanA kAyadAno paNa dharmazAstronI maryAdAmAM rahIne barAbara amala karavo joIe. nahitara TrasTo ane TrasTIo paNa ApattimAM mUkAze. TrasTanA koI paNa kAryamAM aniyamitatA na rAkhavI joIe. dareka ekAunTa sToka-rajisTara vagere barAbara rAkhavAM joIe. bAbukAkAne suMdara bhAvanA jAgI ane ApaNe A rIte gurumahArAjanI nizrAmAM maLyA. A zubha zarUAta thaI che. A ja rIte AgaLa vadhatA rahI, AtmakalyANa sAdhIe. 230 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-11 muMbaInA vikhyAta cArTarDa ekAunTanTa pradhAnamaMtrI zrI bAjapAIjI dvArA viziSTa kamiTimAM niyukti prApta zrI TI. pI. ostavAlajIe karela vaktavyano sArAMza mane ahIM bolAvIne bolavAno moko ApyA badala dhanyavAda. hiMdIgujarAtImAM A viSaya upara bolavAnI Teva nathI. amAruM kAmakAja badhuM ja aMgrejImAM thatuM hoya che. eTale bhASAnI bhUla ta2pha lakSa na ApatAM bhAva tarapha lakSa ApavA bhalAmaNa che. keTalAka rAjyomAM TrasTa eNkTa che, keTalAkamAM nathI. potapotAnA rAjyonA TrasTa-eNkTono abhyAsa karI levo jarUrI che. e bAbatamAM tamArA C.A. sAthe carcA-vimarza karI levo joIe. eTaluM ja nahi, paraMtu tene ApaNA dharmazAstronI, sAte kSetra vagerenI maryAdAo barAbara samajAvavI joIe. vadhumAM InkamaTekSa eNkTa vagere je paNa kAyadAo lAgu paDatA hoya te saMdarbhamAM jJAna meLavI levuM jarUrI che. tamArA TrasTanuM DIDa banAvo tyAre oNbjekTa (hetu-uddezya) klaoNja velaDiphAInDa hovI joIe. dharmakSetranI maryAdAo emAM barAbara samAI jAya te jovuM pariziSTa-11 : zrI TI. pI. ostavAlajIe karela vaktavyano sArAMza 231 Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jarUrI che. rIlIjIyasa ane cerITebala TrasTa bheguM na banAvavuM, jUduM jUduM banAvavuM. cerITebalamAM 80G jevA keTalAka lAbho maLe che. je rIlIjIyasamAM maLatA nathI. paraMtu dhArmika maryAdAonI surakSA mATe to rIlIjIyasa TrasTa ja banAvavuM joIe. ghaNuMkharuM jovAmAM AvyuM che ke dhArmika-dharmAdA TrasTonA TrasTIo potAnA kartavyonI bAbatamAM khUba udAsina hoya che. TrasTonuM kAmakAja munimonA bharose cAlatuM hoya che. ethI TrasTane to nukasAna thAya ja che, sAthosAtha kyAreka TrasTIo paNa moTA jokhamamAM AvI paDatA hoya che. ethI emane A bAbate lakSa ApavuM ane abhyAsa karavuM jarUrI che. eka vAta, kaoNparsanI bAbatamAM khAsa lakSa ApavuM joIe. bhaMDAra upara paNa 'kaoNparsamAM laI javA aMge' spaSTa sUcanA lakhavI joIe. pahoMca para paNa 'A dAna kaoNparsa mATe ApavAmAM Avela che' - evuM lakhANa joIe. enA upara dAtAnI sahI khAsa levI joIe. enA ghaNA lAbho che. TrasTanA phaMDono suyogya vaparAza-rokANa karavuM joIe. Aje ko-oNpa. benkomAM rAkhavuM jokhamI banI gayuM che. ghaNI benko UThI gaI che. mATe mahArAja sAhebe kahyuM tema, 'dhanane badhA joI zake, paraMtu koI laI na zake evA sthAne vAparI nAMkhavuM joIe.' huM bAbubhAI temaja prakAzabhAIne dhanyavAda ApuM chuM, AvuM Ayojana karavA mATe ! bhAvimAM paNa dara varSe ekAda vAra to AvuM Ayojana karI eka-bIjA pAse sAcuM mArgadarzana levuM-ApavuM joIe. pUjya mahArAja sAhebe ApaNane zAstrIya mArgadarzana ApyuM che, te khUba ja sacoTa ane zAstrazuddha mArgadarzana che. eozrIe kevaLa TrasTIonA guNonuM ja varNana nathI karyuM, paraMtu sAthosAtha sAte kSetro, jIvadayA-anukaMpA kSetranuM paNa suMdara mArgadarzana ApyuM che. kharuM kahuM to A traNa divaso meM Enjoy karyA che. jaina TrasTo temaja TrasTIone potAnA TrasTonA saMcAlanamAM koI paNa kAyadAkIya athavA vyavasthApakIya takalIpho Ave tyAre jo teo amAro saMparka karaze to amo jarUra temanI samasyAonA samAdhAna meLavI ApavAmAM sahAyaka banIzuM. bhagavAnanI AjJA viruddha kAMI paNa kahyuM hoya to 'micchA mi dukkaDaM.' 232 jainasaMghanA mobhIone mArgadarzana Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 dholamA manamonA ro jaitA saMghamobhIone mArgadarzana Tea A sAma nI stu ma Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pravaThA pradiAka saMthakALA | annnn hili imarg Prakashan pH. ; 25352072 clreol TY GRAPHICS -3873222423894222 Cerner SRO al User www.almela na