________________
આ ઉપરાંત અન્ય બળો પણ જો વહીવટદાર પાસે હોય તો તે શ્રીસંઘ, શાસનને વધારે લાભ કરી શકે છે.
સભા : બીજાં કયાં બળ હોય તો વધારે લાભ થાય ?
બળ અનેક પ્રકારનાં હોય છે. મનોબળ, વચનબળ, કાયબળ, બુદ્ધિબળ : શ્રીસંઘ અને શાસનના કાર્ય માટે દરેક પ્રકારના બળની જરૂર પડે છે. જે વ્યક્તિમાં આ બધાં જ બળ હોય તે શ્રીસંઘ અને શાસનની બહુ જ સારી સેવા કરી શકે. જેનામાં બધા જ પ્રકારનાં બળ ન હોય પણ કોઈ એક બે પ્રકારનું બળ હોય તો પણ તે તેટલા પ્રમાણમાં તો શ્રીસંઘ-શાસનની સુંદર સેવા કરી શકે. બળહીન માણસ કે જેની પાસે કોઈ પણ પ્રકારનું બળ ન હોય તે તો આ ક્ષેત્રમાં આવીને પણ ભારભૂત બને છે. સભા: મનોબળ અને બુદ્ધિબળમાં શું ફરક ? ગમે તે વિષયમાં ગમે તેટલો લાંબો સમય વિચારવાનું હોય તો પણ ન થાકે અને વિચારી શકે તે મનોબળને આભારી છે. જ્યારે અટપટા પ્રશ્નોમાં અટવાયા વગર એમાંથી પણ બરાબર રસ્તો કાઢી શકે એ બુદ્ધિબળને આભારી છે.
શ્રીસંઘ-શાસનના કાર્યને પાર પાડવા કોઈને પણ સંમત કરવો હોય તો તે બુદ્ધિબળથી થઈ શકે છે. સભા સંઘ સંચાલન માટે ઈન્દ્રિયોનું બળ જોઈએ કે નહિ ?
જરૂર જોઈએ. એનો સમાવેશ થાયબળમાં કર્યો છે. શ્રીસંઘ અને શાસનનાં કેટલાંક એવાં પણ કાર્યો હોય છે કે જેમાં આંખોનું તેજ બહુ જ જરૂર પડે, તો કેટલાંક એવાં પણ કામ હોય છે કે જેમાં શ્રવણશક્તિની બહુ જ જરૂર પડે. આ બધાનો સાર એ છે કે જેટલું બળ વધારે એટલી શ્રીસંઘ-શાસનની સેવા વધુ સારી રીતે થઈ શકે.
ટૂંકમાં કહો તો મનબળ, વચનબળ, કાયબળ, બુદ્ધિબળ, ઈન્દ્રિયોનું બળ
चेइयदव्वविणासे इसिघाए पवयणस्स उड्डाहे । संजइचउत्थभंगे, मूलग्गी बोहिलाभस्स ।।
- संबोध प्रकरण
૮૨
જૈનસંઘના મોભીઓને માર્ગદર્શન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org