Book Title: Rajasthani Hindi Shabdakosh Part 01
Author(s): Badriprasad Sakariya, Bhupatiram Sakariya
Publisher: Panchshil Prakashan
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
उतरतो
www.kobatirth.org
( १४४ )
तत्तत् अर्थी को प्रगट करती है । जैसे ( प्रथं क्रम से ) ४. हाकमी उतरणी । जागीरी उतरणी । ५. अंगरखी उतरणी । ६. रोटी उतरणी । सीरो उतरणो । ७. हिसाब उतररणो । ८. पखवाड़ो उतरण । ६. फोटू उतरणो । १०. भाव उतरणी । ११. मूंढो उतरगो । १२. जहर उतरणो । १३. मटकी उतरणी । १४. हाथ उतणो । १५. नदी सू पार उतररणो । १६. खराद सू चूड़ी उतरणी । १७. ताव उतररणो । १८. नशो उतरणो । १६. रंग उतरणो । २०. बिदामरा छिलका काढिया तो सेर री अधसेर उतरी । २१. रीस उतरणी । २२. मन उतरणो । २३. नदी रो पाणी उतरणो । उतरतो - ( वि०) १. जो तुलना में घटिया हो । २. निम्न श्रेणी का । हलके दर्जे का । ३. ऊपर से नीचे आता हुआ । उतरता हुआ । उतराई - ( ना० ) १. ऊपर से नीचे आने की क्रिया । उतरान । २. ढलान । ढळाव । उतरान । ३. नाव द्वारा पार होने या पार करने का काम । ४. नाव द्वारा पार करने की मजदूरी । ५. पार उतरने का कर । ६. उठाई हुई वस्तु को सहारा देकर नीचे रखवाने का काम । उतराखंड - ( न० ) १. हिमालय पर्वतप्रदेश का एक नाम। २. बदरी - केदार, गंगोत्री-यमुनोत्तरी और कैलाश आदि हिमालय का तीर्थ प्रदेश । ३. भारत के उत्तर प्रदेश का उत्तरी भाग । हिमालय पर्वत के आस पास का प्रदेश । उतरारण - ( न० ) १ उत्तर दिशा । २ उतार । ढलाई | ढलाव | उतराई । ३. सूर्य का उत्तरायण प्रवेश पर्व । मकर संक्रान्ति | उतराणो - ( क्रि०) १. उठाई हुई वस्तु को सहारा देकर नीचे रखवाना । उतराना ।
उतारणी
उतरवाना । २. ऊपर से नीचे लाने में
मदद करना ।
उतराद - ( न०) उत्तर दिशा ।
उतरादू - ( वि० ) १. उत्तर दिशा की ओर का । (श्रव्य ) उत्तर दिशा में । उतरादो -दे० उतरा । उतराध— दे० उतराद । उतराधी - दे० उतरा । उतराधू - दे० उतराद् । उतरावणो - दे० उतराणो । उतरासरण - ( न० ) मकान के द्वार पर
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
लगने वाले छज्जे के नीचे का पत्थर । उतंग - ( न० ) १. घोडा। २. सूर्यं । (वि० ) ऊँचा । उत्त ु ंग । उतंत - (वि०) उत्पन्न । उतरियोड़ो - ( वि० ) १ उतरा हुआ । २. व्याकुल । चितित । २. बेकार । उतरो - (वि०) उतना ।
1
उताप - ( न० ) १. पीड़ा । दुख । २. रोग । उतार - ( न० ) १. कद, विस्तार या मात्रा आदि में कमी होते रहने का भाव । क्रमशः घटने की प्रवृत्ति । घटने की क्रिया । २. उतरने की क्रिया । ३. ढाळ । ढलाव । ४. घटाव | कमी । ५. पतन । उतार-चढाव - ( न०) १. उतरना चढ़ना । २. उतराई - चढ़ाई । ढलाव और चढ़ाव । नीचाई - ऊँचाई । ३. अवनति और उन्नति । पतनोन्नति ।
उताररण- ग्रब्ब - ( न० ) १. गवं उतारने वाला । गर्वभंजन । २. परमात्मा । उतारगो - ( क्रि०) १. ऊँचे से नीचे लाना ।
२. उठाई हुई वस्तु को नीचे रखना । ३. पहने हुए वस्त्र को शरीर से अलग करना । ४. निछावर करना । ५. निगलना । ६. पार ले जाना । ७. पद से हटाना । ८. श्राश्रय देना । ठहराना । ६. तैयार करना । १०. नकल करना । ११. उग्र प्रभाव दूर करना ।
For Private and Personal Use Only
