________________
શ્રી લધુ ક્ષેત્ર સમાસ વિસ્તરા સહિત. જયાર્થ–પહેલે દ્વિપે લવણસમુદ્ર, બીજે દ્વીપ કાલેદસમુદ્ર, શેષ સર્વ દ્વીપમાં દ્વાપ સરખા નામવાળા સમુદ્રો છે તે યાવત્ વિરમો=] છેલે સ્વયંભૂરમણ સમુદ્ર સુધી. [સરખા નામ વાળા સમુદ્રો છે.] ૧૦ |
વિસ્તાઃ –પહેલા જ બૂઢીપને વીટાયેલ લવણસમુદ્ર છે, એનું પાણી ખારું હોવાથી [ લવણ=લૂણ સરખું. હેવાથી અથવા એજ પાણીમાંથી લુણ બને છે માટે ] લવણસમુદ્ર નામ છે. તથા બીજા ધાતકીખંડને ચારે બાજુથી વીટાયેલે કાલોદધિ નામને સમુદ્ર છે, એનું પાણી કંઈક વિશેષ કાલ=કાળા વર્ણનું છે અથવા કાલ અને મહાકાલ દેવ એના અધિપતિ છે માટે કાલેદધિ નામનો સમુદ્ર છે, ત્યારબાદ ત્રીજા પુષ્કર દ્વીપને વીટાયેલે પુષ્કરસમુદ્ર છે, ત્યારબાદ વારૂણીવર દ્વીપને વીટાયેલે વારૂણીવરસમુદ્ર છે, એ પ્રમાણે જે નામ દ્વીપનું તેજ નામ તેને વીટાયેલા સમુદ્રનું છે, અને એ રીતે છેલા સ્વયંભૂરમણ દ્વિીપને વીટાયેલે સ્વયંભૂરમણ નામનો સમુદ્ર છે. ત્યારબાદ તીર્થો લેક સમાપ્ત થયો. આગળ કેવળ આકાશ સિવાય બીજું કંઈજ નથી. ૧૦ છે
॥ द्वीपसमुद्रोनां केटलांक नामो॥
હવે ત્રિપ્રત્યવતાર ૧ ૧ જબૂદ્વીપ
( ૧૭ અરૂણ દ્વીપ ૨ લવણું સમુદ્ર
૧૮ અરૂણું સમુદ્ર ૨ ૩ ધાતકીખંડ
૧૯ અરૂણવર દ્વીપ ૪ કાલેદધિ સમુદ્ર
: ૨૦ અરૂણુવર સમુદ્ર ૩ ૫ પુષ્કર દ્વીપ
૨૧ અરૂણુવરાભાસ દ્વીપ ૬ પુષ્કર સમુદ્ર
( ૨૨ અરૂણુવરાવભાસ સમુદ્ર
( ૨૩ કુંડલ દ્વીપ ૪ ૭ વારૂણીવર દ્વીપ
૨૪ કુંડલ સમુદ્ર - ૮ વારૂણીવર સમુદ્ર
૨૫ કુંડલવર દ્વીપ ૫ ૯ ક્ષીરવર દ્વીપ
૨૬ કુંડલવર સમુદ્ર ૧૦ ક્ષીરવર સમુદ્ર
૨૭ કુંડલવરાભાસ દ્વીપ ૬ ૧૧ ઘતવર દ્વીપ
૨૮ કુંડલવરાવભાસ સમુદ્ર ૧૨ ધૃતવર સમુદ્ર
૨૯ અરૂણો પપાત દ્વીપ ૭ ૧૩ ઈબ્રુવર દ્વીપ ૧૪ ઈશ્કવર સમુદ્ર
ઇ વર દ્વીપ ૮ ૧૫ નંદીશ્વર દ્વીપ
y , સમુદ્ર ૧૬ નંદીશ્વર સમુદ્ર
વરાવભાસ દ્વીપ
૧૦ ?
૪
સમુદ્ર