________________
કળશ-૧૭૮
रागादीनामुदयमदयं दारयत्कारणानां कार्य बन्धं विधिधमधुना सद्य एव प्र I ज्ञानज्योतिः क्षपिततिमिरं साधु सन्नद्धमेतत् तद्वद्यद्वत्प्रसरमपरः कोऽपि नास्यावृणोति । । १७-१७९ । ।
૩૮૧
તત્ જ્ઞાનજ્યોતિ: તદ્દન્ સન્નદ્ધમ્” ‘આ જ્ઞાનજ્યોતિ સ્વાનુભવગોચર શુદ્ધ ચૈતન્યવસ્તુ...’ આ..હા..હા...! ભગવાનઆત્મા ! એકલો પ્રજ્ઞાબ્રહ્મ જ્ઞાનસ્વરૂપનો કંદ છે એ જ્ઞાનસ્વરૂપના અનુભવથી પ્રગટ થાય છે. સ્વાનુભવગોચર શુદ્ધ ચૈતન્યવસ્તુ પોતાના બળ-પરાક્રમ સાથે એવી પ્રગટ થઈ...’ આહા..હા...! એ કર્મ ખસ્યા ને થયું, રાગ કર્યો, કંઈક શુભ ભાવ કર્યો માટે આ થયું એમ નહિ. આહા..હા...! જ્ઞાનસ્વરૂપી ભગવાન પોતાના આત્માના બળથી, અંતરના પુરુષાર્થથી જ્ઞાનજ્યોતિ પ્રગટ થઈ. આહા..હા...!
આત્મા ચૈતન્ય સ્વરૂપ અનાકુળ આનંદનો રસકંદ પોતાના પુરુષાર્થથી પ્રગટ (થઈ). વસ્તુ તો હતી, પણ પર્યાયમાં પ્રગટ થઈ, અવસ્થામાં એનો આનંદ આવ્યો. ઈ છેલ્લું કહેશે, છેલ્લો શબ્દ છે ને ? એમાં છેલ્લો (શબ્દ) છે, છેલ્લો છે, જુઓ ! દ્રવ્યરૂપ જોકે વિદ્યમાન જ હતું તોપણ પ્રગટરૂપ, બંધને દૂર કરતાં થયું.” છેલ્લો શબ્દ છે. છેલ્લી લીટી છે, છેલ્લી. આ તો બધા વીતરાગના ઘરના કાયદા છે, બાપા આહા..હા...! શું કહ્યું ?
‘આ જ્ઞાનજ્યોતિ... આ.. એમ કીધું. આ.. આ એટલે એનું અસ્તિત્વ સિદ્ધ કર્યું. આ આવ્યો, એમ કહે છે ને ? અત્યારે આવ્યો એટલે વસ્તુ થઈ ને ? એમ આ... જ્ઞાનજ્યોતિ ! એ તો જ્ઞાનજ્યોતિ છે. આહા..હા...! સ્વયં જ્યોતિ, જ્ઞાનમૂર્તિ પ્રભુ છે. આહા..હા...! એમાં આ પુણ્ય-પાપ ને રાગ ને શ૨ી૨ ને કર્મ-ફર્મ એમાં છે નહિ. આહા..હા..! આવી વ્યાખ્યા એટલે માણસને (આકરું લાગે છે).
પેલા કહે કે, તમારે એકાંત ન કહેવું. તમારે આમ કહેવું. જબલપુર’માં એવું વ્યાખ્યાન (થયું). અરે... પ્રભુ ! પણ મારગ આ છે ને, પ્રભુ ! બીજા પણ કહે અને તમે પણ કહો, એક પાટે બેસીને સૌના પ્રમાણે કહો. અરે... ભગવાન ! આહા..હા....! ભાઈ ! કોઈ વેરી, દુશ્મન નથી, પ્રભુ ! બધા ભગવાન છે. પણ સત્ય છે એ સત્ય રહેશે. સત્યને અસત્ય કરી નાખશે તો નહિ ચાલે, ભાઈ ! ભલે સત્યને માનનારની સંખ્યા થોડી હોય. સત્યને સંખ્યાની જરૂ૨ નથી. સત્યને સત્યના સ્વરૂપની જરૂ૨ છે. ઝાઝા માને તો સત્ય અને થોડા માને તો અસત્ય, એમ નથી. સમજાણું કાંઈ ? આહા...હા...! જબલપુર’નું લખાણ આવ્યું હતું. (આપણા એક મુમુક્ષુને) બોલાવ્યા અને પણ નિયમ આપ્યા કે, તમારે આ પ્રમાણે બોલવું. પેલાને એમ કહે કે, તમારે આમ બોલવું. બન્ને જણા વારાફરતી મંચ ઉપર (બોલવું). એક
