________________
મહામંત્રની વ્યાપકતા
૨૩
~
તે સ્પષ્ટપણે ઉલ્લેખિત કરાયેલ હોય કે ન હોય. સ્પષ્ટપણે જે ઉલ્લેખ કરાએલ ન હોય તો પણ તે ત્યાં રહેલે જ છે એમ સમજવું જોઈએ, કારણ કે-શ્રી પંચનમસ્કારના ઉચ્ચારણ વિના કઈ પણ શાસ્ત્રનું અધ્યયન કે અધ્યાપન શ્રી જૈનશાસનમાં વિહિત નથી. આદિમંગળતા
શ્રી પંચનમસ્કારની સર્વશ્રત અત્યંતરતા અને આદિમંગળતાને શાસ્ત્રકારોનાં વસ્ત્રનથી જાણીને, તેની આચરણા શ્રી નિર્યુક્તિકાર ભગવંતથી માંડીને આજ પર્યંતના સઘળા શ્રતધરોએ માન્ય રાખેલી છે અને આજે પણ કઈ પણ સૂત્ર, વ્યાખ્યાન કે પ્રવચનના પ્રારંભમાં સૌ પ્રથમ શ્રી પંચનમસ્કારને સ્મરવામાં આવે છે તથા સર્વ પ્રકારની શુભ ક્રિયાઓનાં પ્રારંભમાં આદિમંગળ તરીકે તેને જ ગણવામાં આવે છે. ૨. તકનુસારી વર્ગ
શાસ્ત્રાનુસારી વર્ગ પછી બીજે નંબર તકનુસારી વર્ગને આવે છે. શાસ્ત્રાનુસારી વર્ગ જેમ આજ્ઞાપ્રધાન હોય છે, તેમ તકનુસારી વર્ગ યુક્તિપ્રધાન હોય છે. લેકમાં રાજાના વચનની જેમ લોકોત્તર પુરુષમાં શ્રી તીર્થકર–ગણધરોનું વચન કોઈના તરફથી યુક્તિની અપેક્ષા રાખતું નથી. રાજાની આજ્ઞા તે આજ્ઞા જ છે. તેની સામે બુદ્ધિ કે યુક્તિની વાતો ટકતી નથી. શ્રી તીર્થકર–ગણધરોનાં વચનની સામે
