________________
s
,
સ્વાધ્યાય અને નવકાર ત્રણ કારણો છે. (૧) દ્વાદશાંગના સ્થાને તેને ઉપગ થાય છે, (૨) પરિણામની વિશુદ્ધિનું કારણ છે અને તેનાથી (૩) જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્રનું પણું આરાધન થાય છે.
શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે-ઘરમાં જ્યારે આગ લાગે, ત્યારે લેક જેમ કણ-કપાસાદિ અન્ય વસ્તુને છેડીને એકાદ મહામૂલા કિંમતી રત્નને ગ્રહણ કરે છે, અથવા રણસંગ્રામને વિષે સુભટ જ્યારે બીજો ઉપાય ન હોય, ત્યારે તલવાર, ભાલા વગેરે શસ્ત્રોને છોડીને એક અમેઘ બાણ કે શક્તિ આદિ શસ્ત્રને ગ્રહણ કરે છે તેવી રીતે જ્યારે મરણકાળ ઉપસ્થિત થાય, ત્યારે પૂર્વધરે પણ જ્યારે અન્ય કૃત યાદ રાખવા અસમર્થ થાય, ત્યારે દ્વાદશાંગને છેડીને શ્રી અરિહંત આદિના નમસ્કારને જ યાદ કરે છે, તેથી આ નમસ્કાર દ્વાદશાંગને અર્થ છે તે સાબીત થાય છે.
અથવા સઘળું દ્વાદશાંગ પણ પરિણામની વિશુદ્ધિ માટે : જ ભણાય છે. પરમપુરુષ પરમેષ્ઠિઓને નમસ્કાર કરવા દ્વારા પણ તે જ અર્થ સિદ્ધ થાય છે, તેથી તે દ્વાદશાંગાથે છે.
અથવા જ્ઞાન-દર્શન–ચારિત્ર એ જ દ્વાદશાંગાર્થ છે. તે ગુણે શ્રી અરિહંતાદિ પાંચની અંદર રહેલા છે, પણ બીજામાં નથી. શ્રી પંચપરમેષ્ટિ નમસ્કાર દ્વારા તે ત્રણની જ સાધના થાય છે, તેથી પણ તે દ્વાદશાંગાર્થ છે. અથવા સંપૂર્ણ દ્વાદશાંગી દેવ, ગુરુ અને ધર્મસ્વરૂપ છે અને નવકાર પણ દેવ, ગુરુ અને ધર્મસ્વરૂપ છે.
