________________
મહામંત્રના ઉપકાર
૧૦૫
તે સિદ્ધ કરવાના હૈાય છે. એટલા માટે શ્રી અનુયાગદ્વારસૂત્રમાં કહ્યું કે- બન્નથસ્યરૂ મળ્યું અજ્જરેમાળે ’અર્થાત્ અન્યત્ર કાઈ પણ સ્થળે મનને ન જવા દેવાપૂર્વક જ્યારે આવશ્યક કરે, ત્યારે તે આવશ્યક ભાવ આવશ્યક બને છે. જે વાત આવશ્યકને લાગુ પડે છે, તે જ વાત નમસ્કારાદિ કાઈ પણ સદ્ અનુષ્ઠાનને લાગુ પડે છે.
શ્રી પ’ચપરમેષ્ઠિએમાં રહેલા પ્રશસ્ત વિષયેાના ધ્યાનથી જેમ એકાગ્રતા લાજ્ઞી શકાય છે, તેમ તેઓમાં રહેલા પ્રત્યેક વિશેષગુણને પ્રધાનતા આપીને જો ધ્યાન કરવામાં આવે, તે પણ એકાગ્રતા સાધી શકાય છે. એ એકાગ્રતા દ્રવ્યનમસ્કારને ભાવનમસ્કારમાં પલટવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે. સામાન્ય નિયમ
એવે છે કેપ્સ્યૂલ ઉપરથી સૂક્ષ્મમાં જવું, મૂત ઉપરથી અમૂતમાં જવું અને સાલમનથી નિરાલખનમાં જવું. વિષયા સ્થૂલ, ભૂત અને પરિચિત છે, તેથી પ્રથમ પ્રશસ્ત વિષયાના આલંબન વડે ક્રમે ક્રમે સૂક્ષ્મ, અમૂ અને અપરિચિતમાં પહેાંચી શકાય છે
પરમેષ્ઠિ પાંચ છે, વિષયા પણ પાંચ છે. વિષયે પરિચિત છે, પરમેષ્ટિએ અપરિચિત છે. પરિચિત વિષયેાના આલંબનથી અપરિચિત પરમેષ્ઠિએના સ્વરૂપના પરિચય પામી શકાય છે. એ રીતે પાંચ પાંચનાં પ્રશસ્ત જોડલાં જેટલા અને, તે દરેકનુ આલંબન લઈને શ્રી પંચપરમેષ્ઠિના ધ્યાનમાં તન્મય અની શકાય છે અને એ તન્મયતા દ્વારા નમસ્કારને ભાવનમસ્કારમાં બદલી શકાય છે.
