________________
૧૧૮
પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર કરણ, વિશ્લેષણ, ક્ષેભણ, સ્તંભન, મેહન આદિ કર્મોને વિષે સિદ્ધિને આપે છે.
-શ્રી નમસ્કાર માહામ્ય પ્રકાશ-૬ ૨. શંકા-નવકાર જેવા પવિત્ર મંત્ર વડે મારણ, મેહન અને વશીકરણાદિ ક્ષુદ્ર ક્રિયાઓની સિદ્ધિ કેટલા અંશે. વ્યાજબી ગણાય?
સમાધાન-ક્રિયાઓની અલ્પતા કે મહત્તા ઉદ્દેશ ઉપરથી મપાય છે. વૈષયિક સ્વાર્થ આદિનાં કારણે થતી. વશીકરણાદિ ક્રિયાઓ શુદ્ર છે. શાસનસેવા કે ધર્મરક્ષા આદિ ઉચ્ચ હેતુઓથી થતી તે જ ક્રિયાઓ શુદ્ર નહિ પણ ઉચ્ચ છે. ઉત્તમ મંત્રને ઉપગ જે અધમ કાર્ય માટે કઈ કરે, તે તેની હાનિ તેને થાય જ છે. મંત્ર તે પિતાનું કાર્ય કરે જ છે. જે તેમ ન કરે, તે તે મંત્ર ગણાય નહિ. અને તેનામાં અચિન્ય શક્તિ મનાય નહિ.
૩. શંકા-કલિકાલસર્વજ્ઞ શ્રી હેમચંદ્રસૂરિ પહેલાના સમર્થ આચાર્યોએ શ્રી નવકારને મંત્ર તરીકે કહેલ છે?
સમાધાન-સમર્થ શાસ્ત્રકાર અને ટીકાકાર આચાર્ય શ્રી હરિભદ્રસૂરિએ સ્વરચિત પજ્ઞટીકાયુક્ત શ્રી ગબિન્દુ ગ્રન્થના પૂર્વસેવા અધિકારમાં ફરમાવ્યું છે કે
मासोपवासमित्या हुर्मत्युध्नं तु तपोधनाः । मृत्युंजयजपोपेतं परिशुद्धं विधानतः ।।
