________________
સાધના
૧૯.
જન્મ-મરણની પરપરા વધે છે અને જન્મ-મરણની પરંપરા એ જ સર્વ દુઃખાનું મૂળ છે.
અર્થાંનાં કારણું, સ્વરૂપ અને વિષય–એ ત્રણેય આ રીતે જો જીવને દુ:ખજનક જ છે, તેા તેનું ફળ (Fruit) પણુ દુઃખકારક હોય એમાં કાંઈ પણ આશ્ચય નથી. તે પણ એ. અથથી જ કામસામગ્રી પ્રાપ્ત થઈ શકે છે, એ કારણે કામેાપભાગના અથી આત્માએ આગળ-પાછળનાં એ સઘળાં કષ્ટોને અવગણીને પણુ અપ્રાપ્તિની પાછળ મચ્યા રહે છે. અને પાપ કરવામાં પાછું વળીને જોતા નથી. છતાં અથથી મળતાં કામભોગનાં સાધના અને એ સાધનાથી મળતાં. સુખાના જો વિચાર કરવામાં આવે, તે એ સુખના લેશની ખાતર ભૂત અને ભાવિમાં ઉત્પન્ન થતુ મહાન કષ્ટ વેઠવા - માટે કોઈ પણ બુદ્ધિમાન તૈયાર ન જ થાય. વિષયનું સુખ કેટલું તુચ્છ છે, એ વસ્તુના વિચાર આપણે કામપુરુષાથ ની અન કરતાના વિચાર વખતે કરવાનું રાખી, આટલા તુચ્છ ફળને બાદ કરતાં જે શેષ ફળ અપુરુષાર્થના સાધકને પ્રાપ્ત થાય છે, તે જરા જોઈ લઈએ. અ પુરુષાર્થના સાધક આત્મા જેટલા અને એકઠા કરે છે, તે બધા આરભાદિ પાપનું અધિકરણુ બને છે અને પાપના અધિકરણ ઉપર . મમત્વભાવ ધારણ કરનાર આત્માને સંસારમાં પાત થાય છે. પાપના અધિકરણરૂપ એ લક્ષ્મી ક્વચિત્ દુશ્મનાને પણ ઉપ- - કારક થાય છે. અને જો એમ ન થાય, તે પણ એના મમ વવાનને સર્પ–ઉંદરાદિ નીચ ભવાની પ્રાપ્તિ તા અવશ્ય .
