________________
સાધન કેઈક આત્માઓને એ પુરુષાર્થો અનર્થકર નહિ થતાં એ અર્થકર થયા હોય કે થતા હોય, તે તેનું કારણ એ પુરૂ પાર્થવિષયક તે આત્માને અનાદિકાલીન અગ્ય અનુરાગ સુગ્ય ઉપદેશના બળે પ્રથમથી દૂર થયેલ હોય છે. પરંતુ જેટલા પ્રમાણમાં એ અયોગ્ય વસ્તુ પ્રત્યે અનુરાગ ગયેલે નથી હોતે, તેટલા પ્રમાણમાં તે આત્માઓને પણ તે અનુરાગરૂપી વિષનું દુષ્પરિણામ જોગવવું પડે જ છે. આ વગેરે કારણે એ શ્રી જૈનશાસનમાં એક ધર્મપુરુષાર્થ જ ઉપાદેય મનાયેલ છે. ધર્મપુરુષાર્થ એટલે મોક્ષ માટે સર્વ—
નાં વચનેને અનુસરીને થતે મૈથ્યાદિ ભાવયુક્ત જીવને શુભ પ્રયત્નવિશેષ. ધર્મના પ્રકારઃ
એ ધર્મના ચાર પ્રકાર પડી જાય છે. નામધર્મ,
જ શાસ્ત્રોમાં કહ્યું છે કે અર્થ-કામને ઉપદેશ એ રાગીને કુપચ્ચના ઉપદેશની જેમ અહિતકર છેઃ સળગતા. ઘરમાં ઘીની આહુતિના પ્રક્ષેપતુલ્ય છે: તરસ્યાને તપાવેલું તાંબું પીવાલાયક છે ઃ ક્ષત ઉપર ક્ષાર નાંખવા બરાબર છે ? ફસે ખાનારના પગ પકડવા સમાન છેઃ ડૂબતાને ગળે શિલા બાંધવાતુલ્ય છે: પડતાના પગ ઉપર પાટુ અને માથા ઉપર ઘનના ઘા કરવા બરાબર છેઃ વનરને મદિરા પાવતુલ્ય છે: હડકાયાને મેઘની ગર્જના અને ઉન્માથિતને મયૂરના ઉલ્લાપા. સંમાન છે.
