________________
સાધના
E
tr
“ કુમારી જેમ સ્ત્રીસુખને ન જાણે અથવા અધપુરુષ -જેમ ઘટરૂપને ન જાણે, તેમ બ્રહ્મ (મેક્ષ ), જે સ્વયં વૈદ્ય છે, તેને અબ્રહ્મ (મેક્ષ નહિ પામેલા આત્માએ ) કદી પણ ન જાણી શકે.’”
એ વાત વધુ સ્પષ્ટ સમજવા માટે એ કન્યાએનુ દૃષ્ટાન્ત છે. પુરુષથી અસ'યુક્ત, અભિન્નરજક સ્ત્રીને કન્યા કહેવામાં આવે છે. એવી એ કન્યાઓને પરસ્પર અન્ય ત પ્રીતિ હતી. બન્નેને પરસ્પર સ`કેત થયેા કે પુરુષના ભેગથી થનારૂ' સુખ પરસ્પર એક-ખીજીએ એક-બીજીને કહેવુ. એમાંથી એક કન્યાનું પાણિગ્રહણ થયું. ખીજીએ તેણીને પૂછ્યું' કે-કેવું સુખ છે ? તેણીએ કહ્યું કે- હું સખી ! એ સુખને હું કહેવા માંગુ તે! પશુ કહી શકું તેમ નથી. ’ બીજી ૪૩ છે કે-‘તું કરેલી પ્રતિજ્ઞાથી ભ્રષ્ટ થાય છે, ’ કાળાન્તરે તે પણ પરણી અને સ્વપતિ સાથે રહી. પતિનું સુખ ત્રાનુભવથી જાણ્યું. તે વર્ણનાતીત છે, એમ સાક્ષાત્ જાણીને પેાતાની મેળે જ તે પેાતાની સખી પાસે ગઈ અને કહ્યું કે-‘હું સખી ! જેવું તેં કહ્યું તેમજ છે. બીજાને આ સુખ કહી શકાય તેવું નથી. ’
એ પ્રમાણે જે સિદ્ધિનુ' સુખ છે, તેને સિદ્ધો જ જાણે છે, કારણ કે–તેના અનુભત્ર તેએને જ છે. તે સુખને નડુિ પામેલા આત્માઓને તેના અનુભવ નથી, તેથી તેઓ કેવી રીતે જાણી શકે અને કહી શકે? જ્ઞાની પણ તેનુ વર્ણન કી શકતા નથી. તે માટે કહ્યુ છે કે
