________________
પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર
ઉત્તર-શાસ્ત્રોમાં ફરમાવ્યું છે કે-પ્રભાવશાળી ખીજાક્ષરાની ઉત્પત્તિ શ્રી નમસ્કારમત્રમાંથી થઈ છે. શ્રી નમસ્કારમંત્રમાં ખીજાક્ષરા ગર્ભિત રીતે રહેલાં છે. બધા મામાં ખીજાક્ષરા પ્રગટ જ હાવા જોઈએ એવા નિયમ નથી. કહ્યું છે કે
૧૧૬
વળ-તિયા-રિદા, રૂત્ર મંતઢવીયાળિ સવ્વાવાf । सव्वेसि तेसि मूलो, इको नartarमंतो || १ || नवकारवरमंतो
અથ -પ્રણવ-માયા-અહુ વગેરે પ્રભાવશાળી મંત્રખીજાનું ઉત્પત્તિસ્થાન એક નવકાર વર મંત્ર છે. (૧)
.
પ્રશ્ન-નમસ્કારના આઢિ અક્ષરોમાં • અનિલાના ’ રહેલા છે, તેને બીજાક્ષર માની શકાય ?
'
ઉત્તર-નમસ્કારના આદિ અક્ષરેથી મનેલ અત્તિબારણા ને સ્વતંત્ર મંત્ર માનેલે છે. તેને ખીજક્ષરો તરીકે વણુ વેલ જાણવામાં નથી.
પ્રશ્ન-નમસ્કારના આદિ અક્ષરેથી ‘ અનિલના ’ અને છે પણ ૐ શી રીતે ખને ? સિદ્ધના‘સિ’ન લેતાં ૮ અશરીરી ’શબ્દના ‘’લેવામાં આવે છે, એટલે તે મૂળ શબ્દ નડુ પણ પર્યાયશબ્દ થયા. એ રીતે પર્યાયશબ્દ ઉચિત ગણાય ?
ઉત્તર-કાર એ લેાકમાં પરમેશ્વરવાચક મંત્ર તરીકે પ્રસિદ્ધ છે અને તેના ઉચ્ચારણ વડે ઈશ્વરની ઉત્કૃષ્ટ સ્તુતિ