________________
-૧૭૨
પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર
સમસ્ત સુખાનુ કેન્દ્ર તાત્પર્ય એ છે કે
--સતષની ભાવના જાગ્રત કરે અને આ મંત્રને સમજે. અભ્યાસનિયમનુ આ મંત્રનું મનન, ચિન્તન અને સ્મરણ નિરંતર કરે. આ એક સિદ્ધાંત છે કે—જે ચેાગ્યતાને પાતામાં પ્રગટ કરવી હોય, તે ચેાગ્યતાનું વારવાર સ્મરણ તથા ચિંતન કરવુ જોઈ એ. પ્રત્યેક વ્યક્તિનું ચરમ લક્ષ્ય જ્ઞાન, દર્શીન, સુખ અને વીય રૂપ શુદ્ધ આત્મશક્તિને પ્રાપ્ત કરવુ તે છે. આ શુદ્ધ, અમૂર્ત, રત્નત્રયસ્વરૂપ, સચ્ચિદાનંદ . આત્મા જ પ્રાપ્ત કરવાચૈાગ્ય છે, તેથી જ રત્નત્રયસ્વરૂપ પંચપરમેષ્ટિવાચક શ્રી નમસ્કાર મહામંત્રના અભ્યાસ પરમ આવશ્યક છે. આ મંત્રના અભ્યાસથી શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપમાં તત્પરતાની સાથે પ્રવૃત્તિ કરવી, તે તત્પરતાનિયમને જીવનમાં ઉતાર્યો કહેવાય છે. મનુષ્યમાં અનુકરણની પ્રધાનવૃત્તિ દેખાય છે. આ વૃત્તિના કારણે શ્રી પંચપરમેષ્ઠિના આદશ સામે રાખીને તેના અનુકરણથી પાતાના વિકાસ કરી શકાય છે.
મનેાવિજ્ઞાન માને છે કે-મનુષ્યમાં ભેજન શૈધવુ, દોડવું, લડવુ, ઉત્સુકતા, રચના, સંગ્રહ, વિકણું, શરણાગત થવું, કામપ્રવૃત્તિ, શિશુરક્ષા, ખીજા પ્રત્યે પ્રેમ, આત્મપ્રકાશન, વિનીતતા અને હાસ્ય-આ ચૌદ મૂળ વૃત્તિએ (Insitets) દેખાય છે. આ વૃત્તિએનું અસ્તિત્વ સંસારના સર્વ પ્રાણીએમાં દેખાય છે. પરંતુ મૂળ વૃત્તિએમાં મનુષ્યની વિશે'ષતા એ છે કે-તે આ વૃત્તિએમાં સમુચિત પરિવર્તન કરી શકે છે. કેવળ મૂળ વૃત્તિએથી સંચાલિત જીવન અસભ્ય અને