________________
મહામંત્રના ઉપકાર
૧૦૧
પંચમી ગતિને પ્રાપ્ત કરવા માટે સતન ઉદ્યમી રહે છે. આ વગેરે કારણેાથી શ્રી સાધુભગવંતની કાયા, તેની ઈન્દ્રિયા અને મન, તેએાના વિચારો તથા તેની આસ`પાસનું વાતાવરણ હુંમેશાં વિશુદ્ધ રહે છે. આ વાતાવરણને સ્પર્શનાર અથવા તેનું માત્ર મનથી ધ્યાન કરનાર, તેમજ ચિંતન અને સ્મરણ કરનાર આત્મા સ્પર્શનેન્દ્રિયના અયેાગ્ય અનુરાગથી મુક્ત થાય છે, એટલુ જ નહિ પણ દેવાંગનાએના સ્પર્શીને પણ તેની આગળ તુચ્છ સમજે છે—તાલપુટ વિષતુલ્ય સમજે છે. જે સ્પશનેન્દ્રિયને વિષય દુઃખ અને દુર્ગતિના હૅતુ છે, તેને જ જો સ્થાનપલટો આપવામાં આવે, તે તે સુખ અને સદ્ગતિના હેતુ થઈ જાય છે. વસ્તુતઃ સુખ અને સદ્ગતિનું સાધન શુભ ધ્યાન છે. સાધુના સ્પર્શ, અથવા સાધુને સ્પર્શેલા વાતાવરણના સ્પર્શ, અથવા એ પવિત્ર સ્પના માત્ર માનસિક વિચાર પણ જીવના શુભ ધ્યાનને ઉત્તેજે છે. આ શુભ ધ્યાનના બળે જીવ સતિના અધિકારી થાય છે. અપ્રશસ્ત વિષયે જેમ અશુભ ધ્યાનને જગાડે છે, તેમ પ્રશસ્ત વિષયેા શુભ ધ્યાનને જગાડવાનું સામર્થ્ય ધરાવે છે. કહ્યું છે કે
सल्लं कामा विसं कामा, कामा आसीविसोवमा । कामे य पत्थमाणा, अकामा जंति दुग्गई || १॥
અથ –વિષયે એ શલ્ય છે, વિષ છે અને આશીવિષની ઉપમાવાળા છે. તે વિષયેાની ઈચ્છા કરવા માત્રથી જેની પાસે તે વિષયેા નથી, તેઓ પણ દુર્ગતિમાં જાય છે.
