________________
મહામંત્રની વ્યાપકતા
૨૭:
આજ્ઞાનું પાલન પણ તેવુ' જ છે. નમસ્કાર એ હૃદયના ભાવના ઉત્પાદક છે, હૃદયના ભાવના પૂરક છે અથવા હૃદયના ભાવને સૂચક છે. એ કારણે તેને બુદ્ધિમાન પુરુષાએ સર્વ પ્રથમ સ્થાન આપેલું છે.
૩. લાગણીપ્રધાન વર્ગ–
આજ્ઞાપ્રધાન અને યુક્તિપ્રધાન વર્ગ ઉપરાન્ત એક મેાટા વર્ગ એવા છે, કે જે કેવળ લાગણીપ્રધાન હેાય છે. શાસ્ત્રોનાં વચને કરતાં કે તે વચનાને સિદ્ધ કરનારી યુક્તિએ કરતાં પણ આ વતુ' દૃષ્ટાન્તા, કથાનકા કે ચરિત્રા વધારે આકષ ણ કરે છે. આ વને શાસ્ત્રવચન કે હેતુયુક્તિની બહુ ઉપેક્ષા હેાતી નથી. જે ક્રિયા વડે જે લેાકેાને ફાયદા થયા હાય, તેનાં કથાનકા કે ચરિત્રા સાંભળીને તે વર્ગ તેના તરફ દેારાય છે. એવા વર્ગ પ્રમાણમાં હ ંમેશાં મેાટે હાય છે. તે વગ લાગણીપ્રધાન હાય છે. ઘણી વખતે બુદ્ધિજીવી વર્ગમાં જે લાગણી જેવામાં આવતી નથી, તે લાગણી એ વમાં જોવામાં આવે છે. લાગણીપ્રધાનતાના ખળે જ તે વગ ધર્મ પ્રત્યે આકષ ણવાળા રહે છે. આવા વને નમસ્કારની વ્યાપકતા સમજાવવા માટે શાસ્ત્રકાર ભગવતાએ પુષ્કળ દૃષ્ટાન્તા, કથાનકા અને ચરિત્રા કહેલાં છે.
થાનુયાગના પ્રભાવ
નવકારના પ્રભાવે સર્પ ધરણેન્દ્ર બને છે અને સમળી રાજકુમારી તરીકે જન્મે છે. અરણ્યના ભિન્ન રાજા અને
