________________
પરમેષ્ઠિ નમસ્કાર છે, એ ઐયના ગે શાસ્ત્રોક્ત વિધિ મુજબ ક્રિયા થાય છે અને એ કિયાના પ્રતાપે કમલ ઘટે છે. પરિણામે નિર્વાણસુખની પ્રાપ્તિ થાય છે. શ્રી પરમેષ્ઠિનમસ્કાર શાસ્ત્રોમાં ચિન્તામણિથી અને કલ્પવૃક્ષથી પણ અધિક ફળદાયી કહ્યો. છે, તે વચન આ અપેક્ષાએ ચરિતાર્થ થાય છે. સૂર્ય–ખદ્યોત દુષ્ટાત
તકનુસારી પ્રત્યે જેમ બીજાંકુર ન્યાયથી નવકારની સર્વધર્મવ્યાપકતા સિદ્ધ થાય છે, તેમ સૂર્ય-ખદ્યોતના દષ્ટાન્તથી પણ શાસ્ત્રકારભગવંત શ્રી નવકારની શ્રેષ્ઠતા સિદ્ધ કરી બતાવે છે. આચાર્ય ભગવંત શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મેગદષ્ટિસમુચ્ચય નામક ગ્રન્થરત્નમાં ફરમાવે છે કે
ताविकः पक्षपातश्च, भावशून्या च या क्रिया। अनयोरन्तरं ज्ञेयं, भानुखद्योतयोरिव ॥१॥
અર્થ—તાવિક પક્ષપાત અને ભાવશૂન્ય ક્રિયા, એ બે વચ્ચે સૂર્ય અને ખજુઆ જેટલું અંતર સમજવું.
અહીં પક્ષપાત એટલે શુભેચ્છા, અંતરંગ આદર અને પરમાર્થ રાગ. નમસ્કાર એ પરમેષ્ટિઓ પ્રત્યે અને તેઓના ગુણે પ્રત્યે પરમાર્થ રાગને સૂચવે છે તથા અંતરંગ આદરને બતાવે છે. લેકમાં જેમ ભાવ વિનાનું ભજન લખ્યું છે, તેમ લેકોત્તરમાં ભાવ વિનાની ભક્તિ વધ્યા છે. પરમેષ્ટિએ પ્રત્યેના ભાવ વિના અને અંતરંગ આદર વિના તેઓની