________________
8
રઘુવીર ચૌધરી
ન હતી. પત્ની સવારે પણ કશું બોલી શકી ન હતી.
શેઠે જેરામની મનોદશા સમજી સલાહ આપી હતી : આંખ આડા કાન કરીને ઘણા જીવે છે. જે ટુકડો હાથમાં આવ્યો એટલાથી રાજી રહે છે. પણ તું જુદી માટીનો છે. તારો હિસાબ લઈ પાછો જા. તને ઘરખેતર ભેળાઈ જવાની બીક છે, એ સાચી પડે તો મારોય જીવ બળે.
જેરામે નોકરી છોડી એ જાણી પત્નીએ ખુશી દાખવી પણ એથી એમની વચ્ચેનું અંતર ઘટ્યું નહીં. મોસમ પૂરી થતાં ભાગિયો બીજે જોડાઈ ગયો, પણ એ બાજુના નેળિયે નીકળતાં એ ખેતર બાજુ અચૂક નજર કરતો. જેરામની આંખેથી તણખા ખરતા. પછી એની અને એની પત્ની વચ્ચે અંધારું વધતું. અગાઉની આત્મીયતા જાગી જ નહીં અને એક સાંજે એની પત્ની ઘેર જવા નીકળી ને બીજી દિશામાં વળી ગઈ. જેરામને એ અણધાર્યું નહોતું લાગ્યું. એ બે જણે સુખી થવાનો ટૂંકો રસ્તો અગાઉથી શોધી રાખ્યો હશે. ભલે ગઈ. એની સાથે રહેવાથી તો એકલા રહેવું સારું. દિવસો, મહિનાઓ વીતતા ગયા.
દીકરાએ બાપને ઠપકો આપ્યો : તમારા વહેમનું આ પરિણામ, ભોગવો હવે. જેરામ જાતે રસોઈ કરી દીકરાને જમાડતો. પણ એને હોટલનો નાસ્તો વધુ ગમતો. કૉલેજ છોડી દીધી. ગાંઠવાની વાત નહીં. દીકરો પરણીને સુખી થાય એ દિવસ જોવો હતો. પણ એને કોણ કન્યા આપે ? મા વંઠીને નાસી ગઈ, બાપ વ્યસને ચડ્યો.
જેરામ સખત કામ કરતો. પણ એના સુકાતા જવાનું કારણ તો હતું ઘરખેતરનો સૂનકા૨. દીકરાને કામ ચીંધવાનું પણ એને સૂઝતું નહીં. એને ખાતરી હતી કે દીકરો સામેથી ઠપકો આપશે.
લોક કહેતું : તારો બાપ ઊંધી ખોપરીનો. તારી મા પાછી આવવા તૈયાર છે છતાં લાવવા રાજી નથી. ઘણાંના પગ કૂંડાળામાં પડે છે. પણ સામાની ભલાઈ જોઈ સુધરી જાય છે. તારા બાપને સમજાવ, બે જણા સરખું ખાવા તો પામશો. બે પાંદડે થતાં તનેય કન્યા મળશે.
દીકરાની સલાહ જેરામ સાંભળી રહેતો. છેલ્લે કશોક નિર્ણય કરીને બોલ્યોં : ‘જા, તું તેડી લાવ ં એને. તમે બે સુખી થતાં હો તો મને વાંધો નથી.’
તે દિવસના નિર્ણય મુજબ એણે બધા ઓળખીતાને ‘રામ રામ’ ક૨વાના શરૂ કર્યા હતા. આવો જમ જેવો માણસ મરવાની તૈયારી કરી ચૂક્યો છે એ માનવા કોઈ તૈયાર ન હતું. પણ જે૨ામે ઝેર પીને ઉપર નશો પણ કરી લીધો. જંતુનાશક દવાઓનું ઝેર પીનારા કેવું તરફડે છે એ ઘણાએ જોયું છે. પણ જેરામ છેલ્લા શ્વાસ સુધી મક્કમ રહ્યો.
લોકો એની જીદને, એની ટેકને વખાણે છે. પણ એનું દુ:ખ બધાંથી અજાણ્યું રહી ગયું. ભણેલો દીકરો પણ પામી ન શક્યો કે પ્રેમ ગુમાવનાર માણસ આથી વધુ ભાગ્યે જ જીવી શકે.
