________________
196
મહેબૂબ દેસાઈ
‘કુરાને શરીફ’માં પ્રેમ, કરુણા, અહિંસાને લગતી આયાતો ઠેર ઠેર જોવા મળે છે. જેમ કે, ‘ખુદા ક્ષમાશીલ અને પ્રેમાળ છે. એવું એક પણ પ્રાણી આ પૃથ્વી પર નથી કે જેની આજીવિકાનો ભાર ખુદા પર ન હોય. તે પ્રાણીમાત્રના નિવાસ અને અંતિમ વિશ્રામધામને જાણે છે.'
‘અને ખુદા તમારા ઉપર કૃપાદૃષ્ટિ રાખવા ઇચ્છે છે, પણ ક્ષુદ્ર વાસનાઓની પાછળ ભટકનાર લોકો તમે આડે માર્ગે જઈને ખુદાથી દૂર ચાલ્યા જાવ છો.'
‘ધરતી પર ફસાદ ઉત્પન્ન ન કરો. અલ્લાહને પુકારતા રહો. નિશ્ચિત અલ્લાહની કૃપા સારા ચારિત્ર્યવાળા લોકોની સમીપ છે.’
‘જે કોઈ રજમાત્ર પણ નેકી (સદ્કાર્ય) ક૨શે અને જે રજમાત્ર પણ બૂરાઈ ક૨શે, તેને સૌને ખુદા જોઈ રહ્યો છે. તારો રબ (ખુદા) એવો નથી કે તે વિનાકારણ વસ્તીઓને નષ્ટ કરે.’
‘અલ્લાહને શું પડી છે કે તે તમને અકારણ યાતનાઓ આપે ? જો તમે કૃતજ્ઞતા દેખાડતા રહો અને શ્રદ્ધાથી નીતિના માર્ગે ચાલતા રહો.'
અને જો તમે લોકોથી બદલો લો તો બસ એટલો જ લો જેટલી તમારી ઉપર બળજબરી કરવામાં આવી હોય, પરંતુ જો સબ્ર રાખો તો તે ખુદાને વધારે પસંદ છે.’
‘તેઓ જે સદ્દકાર્યો કરે છે તેની કદર કરવામાં આવશે. અલ્લાહ સંયમી લોકોને સારી રીતે ઓળખે છે. જ્યારે તમને કોઈ સલામ કરે તો તમે પણ તેને અત્યંત સારા શબ્દોમાં જવાબ વાળો. અથવા જેવા શબ્દો તેણે કહ્યા છે તેવા જ શબ્દોમાં જવાબ વાળો. અલ્લાહ દરેક બાબતોનો નિગેહબાન છે.'
‘શેતાન માત્ર એટલું જ ઇચ્છે છે કે દારૂ અને જુગાર દ્વારા તમારી વચ્ચે દુશ્મનાવટ અને વેરભાવના ઉત્પન્ન થાય. તમને અલ્લાહની યાદ અને નમાજથી અટકાવે. શું તમે અટકી જશો ?'
આવી પ્રેમ, શ્રદ્ધા, કરુણા અને અહિંસાની શીખ આપતી ‘કુરાને શરીફ’ની આયાતોને હજરત મહંમદસાહેબે પોતાના જીવનમાં આચારમાં પણ મૂકી હતી.
અને એટલે જ મહંમદસાહેબ વિશે ગાંધીજીએ કહ્યું છે,
‘મહંમદ (સલ) પણ ભારે કલાકાર કહેવાય. તેમનું કુરાન અરબી સાહિત્યમાં સુંદરમાં સુંદર છે. પંડિતો પણ તેને એવું જ વર્ણવે છે. એનું કારણ શું ? એનું કારણ એ જ કે તેણે સત્ય જોયું અને સત્ય પ્રગટ કર્યું.’
ઇસ્લામમાં માંસાહાર તેની સંસ્કૃતિના ભાગ તરીકે સ્વીકારવામાં આવે છે. કારણ કે અરબસ્તાનનો રેતાળ પ્રદેશ એ સમયે ઉપજાઉ ન હતો. ત્યાં શાકભાજી, ફળફળાદિ કે અન્ય કોઈ વનસ્પતિ ઉત્પન્ન થતી ન હતી. પરિણામે માનવસમાજને ટકી રહેવા ફરજિયાત માંસાહાર કરવો પડતો હતો. પણ તેનો બિલકુલ એવો અર્થ નથી થતો કે ઇસ્લામ માંસાહાર દ્વારા હિંસાને પ્રાધાન્ય આપે છે. ઇસ્લામના પવિત્ર ગ્રંથ ‘કુરાને શરીફ'માં ઠે૨ ઠે૨ અહિંસા અને શાંતિને વિશેષ મહત્ત્વ
