________________
208
માલતી શાહ
ગોવાલિયા ટેંક, ઑગસ્ટ ક્રાંતિ માર્ગ પર આવેલ (૧) શ્રી વાડીલાલ સારાભાઈ વિદ્યાર્થીગૃહ – એ સૌપ્રથમ સ્થપાયેલ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય છે. (હાલમાં નિર્માણ હેઠળ) ત્યારબાદ ક્રમશઃ (૨) અમદાવાદમાં ઈ. સ. ૧૯૪૬માં શ્રી ભોળાભાઈ જેસીંગભાઈ વિદ્યાર્થીગૃહ, (૩) પૂનામાં ઈ. સ. ૧૯૪૭માં શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય - શ્રી ભારત જૈન વિદ્યાલય, (૪) વડોદરામાં ઈ. સ. ૧૯૫૪માં શ્રી લહેરચંદ ઉત્તમચંદ વિદ્યાર્થીગૃહ, (૫) વલ્લભવિદ્યાનગરમાં ઈ. સ. ૧૯૯૭માં શ્રી લહેરચંદ ઉત્તમચંદ વિદ્યાર્થીગૃહ, (૯) ભાવનગરમાં ઈ. સ. ૧૯૭૦માં શ્રી મણિલાલ દુર્લભજી વિદ્યાર્થીગૃહ, (૭) મુંબઈ અંધેરીમાં ઈ. સ. ૧૯૭૨માં આચાર્યશ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી જન્મશતાબ્દી વિદ્યાર્થીગૃહ, (૮) અમદાવાદમાં ઈ. સ. ૧૯૯૪માં શ્રીમતી શારદાબહેન ઉત્તમલાલ મહેતા કન્યા છાત્રાલય, (૯) ઉદયપુરમાં ઈ. સ. ૨૦૦૧માં ડૉ. યાવન્તરાજ પુનમચંદજી અને શ્રીમતી સંપૂર્ણ જૈન વિદ્યાર્થીગૃહ, (૧૦) વલ્લભવિદ્યાનગરમાં ઈ. સ. ૨૦૦૫માં શ્રીમતી નલિનીબહેન પ્રવિણચંદ્ર જમનાદાસ ચાંગાણી કન્યા છાત્રાલય, (૧૧) પૂનામાં ઈ. સ. ૨૦૦૭માં સૌ.. શોભાબેન રસિકલાલ ધારીવાલ કન્યા છાત્રાલયની શરૂઆત કરવામાં આવી.
આ ઉપરાંત શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલય એજ્યુકેશન ફાઉન્ડેશન દ્વારા વડોદરામાં ઈ. સ. ૨૦૦૯માં શ્રી સી. કે. શાહ વિજાપુરવાળા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ મેનેજમેન્ટ કૉલેજ શરૂ કરવામાં આવેલ છે. ઈ. સ. ૧૯૧૫માં ૧૫ વિદ્યાર્થીઓથી શરૂ થયેલ શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયની આ બધી શાખાઓમાં અત્યારે સોળસોથી વધુ વિદ્યાર્થીઓ અને વિદ્યાર્થિનીઓ માટે ક્ષમતા ઊભી કરેલ છે. વિદ્યાર્થીઓમાં પણ ટ્રસ્ટ વિદ્યાર્થી, પેઇંગ વિદ્યાર્થી, હાફ પેઇંગ વિદ્યાર્થી વગેરે યોજનાઓ લાગુ કરીને વિદ્યાર્થીઓને સતત મદદરૂપ થવાનો વિદ્યાલયનો આ સ્તુત્ય પ્રયાસ છે. ,
જિનમંદિર : શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયની સ્થાપનાની શરૂઆતથી જ આ સંસ્થા સાથે જોડાનાર વિદ્યાર્થીને ભણતરની સુવિધાઓ આપવાની સાથે સાથે તેનામાં ધાર્મિક સંસ્કારો પડે તે વાત અવિભાજ્યપણે જોડાયેલ રહી છે. ભણતરની સાથે ગણતર અને અભ્યાસની સાથે સંસ્કરણ - એ આ સંસ્થાનો મૂળભૂત ખ્યાલ છે. આ સંસ્થા માત્ર રહેવા-જમવાની હોસ્ટેલ બની રહેવાને બદલે જિંદગીની પાઠશાળા બની રહે એ ખાસ અગત્યની બાબત હોવાથી આવેલા વિદ્યાર્થીને જિનમંદિર – દેરાસરમાં જઈને દર્શન-સેવા-પૂજા-ધાર્મિક ક્રિયાઓનો પ્રત્યક્ષ ખ્યાલ આવે એવો માહોલ હોવો આવશ્યક ગણાય અને તેથી જ જ્યારે ઈ. સ. ૧૯૧૫માં ૧૫ વિદ્યાર્થીઓને રહેવા માટે ભાડાનું મકાન શોધ્યું ત્યારે તે કૉલેજો અને જિનમંદિરની નજીકનું સ્થાન પસંદ કર્યું. જ્યાં જ્યાં વિદ્યાલયનો વિસ્તાર થતો ગયો ત્યાં ત્યાં શરૂઆતમાં દેરાસરની નજીકનું સ્થાન પસંદ કરાતું, સંસ્થામાં ઘરદેરાસર જેવું જિનમંદિર સ્થાપવામાં આવતું અને વખત જતાં સંસ્થાની અંદર જ જિનમંદિરની પ્રતિષ્ઠા કરવામાં આવતી. જિનાલય ટ્રસ્ટ' દ્વારા ઈ. સ. ૧૯૭૦થી આ પ્રવૃત્તિઓને લગતા નિર્ણયો ટ્રસ્ટીઓ દ્વારા વ્યવસ્થિત રીતે લેવાય છે. મુંબઈમાં અંધેરી શાખામાં, વડોદરા, વલ્લભવિદ્યાનગર, ભાવનગર, ઉદયપુર, પૂના શાખાઓમાં શિખરબંધી દેરાસરો છે. સેન્ડહર્ટ રોડ અને અમદાવાદનાં વિદ્યાર્થીગૃહોમાં ઘરદેરાસરની વ્યવસ્થા છે. આ જિનમંદિરોમાં વિદ્યાર્થીઓની સાથે સાથે આજુબાજુના વિસ્તારના જૈનોને પણ સેવા-પૂજા વગેરેનો લાભ મળે છે.
