________________
210
માલતી શાહ
સમવાયાંગસૂત્ર વગેરે આગમો પ્રકાશિત થયેલાં છે.
વિવિધ વિશેષાંકો : સાહિત્ય પ્રકાશનની બાબતમાં તો ઉત્તમ સાહિત્ય તૈયાર કરીને વિદ્યાલય પ્રસંગે પ્રસંગે સમાજને પીરસતી જ રહી છે. તેના એક એક મહોત્સવ પ્રસંગે માત્ર બે-ચાર દિવસ ઉત્સવ ઊજવ્યો, બધા હળ્યા-મળ્યા, વિચારણા કરી અને છૂટા પડ્યા એવું કરીને સંતોષ ન માનતાં, દરેક મહોત્સવ પ્રસંગે એક એકથી ચઢિયાતા દળદાર ગ્રંથો બહાર પાડતા જ ગયા અને આ રીતે વર્ષો પછી પણ આપણા હાથમાં આવે તો આપણને વાંચતાં ગૌરવ થાય, આપણને નવા નવા જ્ઞાનપ્રદેશોમાં લઈ જાય તેવા ગ્રંથોરૂપી ‘અક્ષર’ મૂડી આપતા જ ગયા. ભલે પછી તે ‘રજતમહોત્સવ ગ્રંથ’ હોય, ‘સુવર્ણમહોત્સવ ગ્રંથ’ હોય કે ‘જ્ઞાનાંજલિ’ હોય. આવા તો કેટલાય ગ્રંથો સમાજની અદ્ભુત મૂડી છે.
ધનનું વાવેતર : શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયને જ્ઞાનપ્રસારની પ્રવૃત્તિમાં સમાજ. વધુ ને વધુ જોડાય તે તરફની દૃષ્ટિ હતી. સંસ્થાના આદ્યપ્રેરક પૂ. આચાર્ય વલ્લભસૂરિની જ્ઞાનરૂપી સૂર્યના પ્રકાશથી સમાજની ઉન્નતિની ભાવના સમયે સમયે હોદ્દા ઉપર આવતા સંચાલકો, વિદ્યાપ્રેમીઓના દિલમાં પણ વસેલી હતી અને એટલે જે જે પ્રવૃત્તિઓ સંસ્થામાં ચાલતી હતી તેમાં હજુ શું ખૂટે છે ? હજી ક્યાં અજ્ઞાનને દૂર કરવાનો પ્રયત્ન થઈ શકે તેમ છે ? આ વિચારવલોણું સતત ચાલ્યા કરતું. જે છે તેમાં સંતોષ માનીને બેસી રહેવાને બદલે હજી તો આ ક૨વા જેવું છે, આ થઈ શકે તેમ છે, એ વિચારીને તેને માટેના સઘન પ્રયત્નો શરૂ કરવામાં વિદ્યાલયે ક્યાંય પાછી પાની કરી નથી. આવો નવો વિચાર - નવી દિશા પકડાય એટલે તે માટેનું આયોજન થાય, તે માટે આર્થિક મદદ મેળવવા માટે સમાજ પાસે ટહેલ નાખવામાં આવે, વિદ્વાનોનાં સૂચનો મેળવવામાં આવે અને આમ નવી એક પ્રવૃત્તિના શ્રીગણેશ થાય. શ્રી મહાવીર જૈન વિદ્યાલયનાં પ્રારંભિક વર્ષોમાં એક સુંદર વાત કરવામાં આવી હતી કે ‘ભણેલો ભીખ માગશે તો તે પણ આયોજનપૂર્વક માગશે.' આમ પાસે પૈસો ન હોવા છતાં ખૂબ મહેનતે ઘડેલી વિશાળ પ્રવૃત્તિની યોજના સમાજ સામે મૂકવામાં આવે અને આ યોજનામાં વિદ્યાપ્રેમી શ્રેષ્ઠીવર્ગ ઉદારદિલે સખાવત આપે. અહીંયાં તો એક અર્થમાં ધનનું વાવેતર થતું હતું એટલે પોતાની મૂડીના બળે સમાજને જો તેનું સારું વળતર મળતું હોય તો તેમાં પોતાનું દ્રવ્ય રોકવામાં કાંઈ વાંધો નહીં, એવી શ્રદ્ધા સમાજને રહેતી.
જૈન સાહિત્ય સમારોહ : આવી એક નવી પ્રવૃત્તિની શરૂઆત વિદ્યાલયનાં ૬૦ વર્ષ પૂરાં થતાં હીરક મહોત્સવ પ્રસંગે થઈ. તે છે ‘જૈન સાહિત્ય સમારોહ'. કોઈ સાંપ્રદાયિક દૃષ્ટિથી તેની શરૂઆત કરવામાં આવી ન હતી. સંશોધકો, વિદ્વાનો, દીર્ઘદ્રષ્ટાઓની એક વિચારણા આકાર લેતી હતી કે જૈનો પાસે સાહિત્ય, કલા, દર્શન વગેરેનો જે વિપુલ વારસો છે, જેનો અભ્યાસ જર્મનો અહીં આવીને કરી ગયા છે, પરદેશમાં પણ જૈનશાસ્ત્રના અભ્યાસની માંગ વધી છે ત્યારે આ દિશામાં જે અભ્યાસીઓ છે તેને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, સંશોધન અને તુલનાત્મક દૃષ્ટિએ અભ્યાસ ક૨વા માટે આવા સાહિત્ય સમારોહ યોજાય તે જરૂરી છે. વિપુલ જૈન સાહિત્યમાંથી ઘણું અપ્રગટ છે તેનો અભ્યાસ કરીને તેના કાયમી પ્રકાશનની વ્યવસ્થા પણ થઈ શકે. ઈ. સ. ૧૯૧૩ના માર્ચ માસમાં જોધપુર ખાતે એક જૈન સાહિત્ય પરિષદ યોજાઈ હતી. જેમાં ડૉ. હર્મન જેકોબી જેવા પરદેશી વિદ્યાને
