________________
ઇસ્લામમાં અહિંસા અને શાંતિ
195
યુવાને જવાબ આપ્યો, “ના.' મહંમદસાહેબે કહ્યું, “તો જા, તારી માની સેવા કર કારણ કે તેના પગોમાં જન્નત છે.'
મુસાફરીમાં એક વાર સાથીઓ સાથે હજરત મહંમદ પયગમ્બરસાહેબ પગપાળા જઈ રહ્યા હતા. ભોજનનો સમય થતાં કાફલો એક જગ્યાએ રોકાયો. રાંધવા માટે સૌએ કામની વહેંચણી કરી લીધી. પયગમ્બરસાહેબે બળતણ ભેગું કરવાનું પોતાના માથે લીધું. સાથીઓએ કહ્યું, “આપ એ તકલીફ ન લો, એ કામ અમે કરી લઈશું.”
મહંમદસાહેબે કહ્યું, “પણ હું મારી જાતને તમારા કરતાં ઊંચી રાખવા નથી માગતો. જે પોતાને પોતાના સાથીઓ કરતાં ઉચ્ચ ગણે છે તેને ખુદા નથી ચાહતા.'
હજરત મહંમદ પયગમ્બરસાહેબની ઉમર ૧૩ વર્ષની થવા આવી હતી. તેઓ બીમાર રહેતા હતા. તાવને કારણે અશક્તિ પણ ઘણી લાગતી હતી. આમ છતાં પોતાના બંને પિતરાઈઓ અલી અને ફજલનો ટેકો લઈ તેઓ નિયમિત સાથીઓને મળવા મસ્જિદમાં આવતા, નમાજ પઢતા. તે દિવસે પણ નમાજ પછી તેમણે સાથીઓને કહ્યું, “મારા સાથીઓ, તમારામાંથી કોઈને મેં નુકસાન કર્યું હોય તો તેનો જવાબ આપવા અત્યારે હું મોજૂદ છું. જો તમારામાંથી કોઈનું મારી પાસે કશું લેણું હોય તો જે કંઈ આજે મારી પાસે છે તે બધું તમારું છે.” - એક સાથીએ યાદ અપાવ્યું, “મેં આપના કહેવાથી એક ગરીબ માણસને ત્રણ દિરહામ આપ્યા હતા.'
મહંમદસાહેબે તેને તે જ ક્ષણે ત્રણ દિરહામ આપી દીધા અને કહ્યું, ‘આપણી લેણદેણ માટે આ જગતમાં શરમાવું સારું છે જેથી ખુદાને ત્યાં કષ્ટ સહન કરવું ન પડે.” ખુદાના આવા પાક-પ્યારા પયગમ્બરની વફાત (અવસાન) મુસ્લિમ ચાંદ ૧૨ રબ્બીઉલ અવ્વલ, ૧૧ હિજરી, ૮ જૂન ઈ. સ. કરૂ૨ના રોજ થઈ હતી. નોંધપાત્ર બાબત એ છે કે મહંમદસાહેબનો જન્મ અને વફાત ૧૨ રબ્બીઉલ અવ્વલ અર્થાત્ એક જ મુસ્લિમ તારીખે થયાં હતાં. આમ મહંમદસાહેબનું જીવન સમગ્ર માનવજાતને માટે આદર્શરૂપ છે. એ જ રીતે “કુરાને શરીફનો ઉપદેશ પણ માનવજાતને શાંતિ અને અહિંસાનો પૈગામ આપે છે.
હજરત મહંમદ પયગમ્બર (સ.અ.વ.) પર રમજાન માસમાં ઊતરેલ પ્રથમ વહી શિક્ષણ અને જ્ઞાનના મહત્ત્વને વ્યક્ત કરે છે. તેમાં ક્યાંય હિંસાનો ઇશારો સુધ્ધાં નથી. એ પ્રથમ વહીમાં ખુદાએ મહંમદસાહેબ(સ.અ.વ.)ને કહ્યું હતું,
પઢો-વાંચો પોતાના ખુદાના નામે જેમણે આખા વિશ્વનું સર્જન કર્યું છે, જેણે લોહીના એક બુંદમાંથી ઇન્સાનનું સર્જન કર્યું છે, એ જ તારો પાલનહાર ખુદા છે. જેણે ઇન્સાનને કલમ દ્વારા જ્ઞાન આપ્યું અને ઇન્સાન જે નહોતો જાણતો, જેનાથી એ અજ્ઞાન હતો, તે બધું તેને શીખવ્યું છે.'
“કુરાને શરીફનો આરંભ બિસ્મિલ્લાહ અરરરહેમાન નિરરહિમથી થાય છે. જેનો અર્થ થાય છે, “શરૂ કરું છું અલ્લાહના નામે જે બેહદ મહેરબાન અને દયાળુ છે.”
