________________
માનવતાની મહેંક
11
ભગવાન પધારે છે. આપણે ઘેર કોઈ અતિથિ આવે ત્યારે કેટલો બધો આનંદ થાય છે. ત્યારે આ તો સ્વયં તીર્થકર ભગવાન આવી રહ્યા છે અને તે પણ આપણી સાથે વસવા. જ્યાં તીર્થકર ભગવાન બિરાજમાન હોય, ત્યાં તેમની દૃષ્ટિ પડે ત્યાં સુધી કોઈપણ વ્યક્તિ ભોજન વિના ભૂખી ન હોય.” આમ કહીને એમણે ગામલોકોને કહ્યું, “તમારે ઘેર પ્રસંગ હોય અને તમે સ્નેહીજનોને નિમંત્રણ આપો, એમ દરેક ઘરની વ્યક્તિએ બહારગામ વસતા પોતાનાં સગાંઓને આ મંગલ પ્રસંગે આગ્રહભેર બોલાવવા.”
ત્રણ દિવસ આખા ગામને જમાડવાની જવાબદારી દીપચંદભાઈએ માથે લીધી. ટ્રકોમાં ગાદલાં અને ગોદડાં ભરીને આવ્યા અને નાતજાતના તમામ ભેદ ભૂલીને આખા ગામે ત્રણ દિવસ સુધી મીઠાઈનાં ભાવતાં ભોજન કર્યા અને ઈશ્વરના આગમનનો પ્રસંગ ઊજવ્યો. આમ દીપચંદભાઈએ ક્યારેય નાતજાતનો ભેદ જોયો નહોતો. ધર્મ કે પ્રદેશની સંકુચિત દિવાલોને આધારે ભેદભાવ કરતા નહોતા. ઘણાં મુસ્લિમ બિરાદરો તો હજયાત્રાએ જતાં પહેલાં એમના આશીર્વાદ લેવા આવતા હતા.
એમના મનમાં ગુજરાતમાં મેડિકલ કૉલેજ કરવાની ઇચ્છા હતી, પણ તે સફળ થઈ નહીં. ઉજ્જૈનમાં એકસો કરોડના ખર્ચે મેડિકલ કૉલેજ અને હૉસ્પિટલ બંધાવી અને ત્યાં રોજનાં 2500 દર્દીઓને વિનામૂલ્ય સઘળી સુવિધા અને સારવાર આપવાનું આયોજન કર્યું.
સૌરાષ્ટ્ર યુનિવર્સિટી કે સોમનાથ યુનિવર્સિટીને માતબર રકમનું દાન કર્યું. એકસો કરતાં વધુ પાંજરાપોળો અને પચાસથી વધુ છાત્રાલયોનું નિર્માણ કર્યું. આમાંથી અડધાં છાત્રાલયો તો પછાત વર્ગના કે આદિવાસી-વનવાસી બાળકો માટેનાં નિવાસસ્થાનો બન્યાં. શારીરિક અને માનસિક વિકલાંગો માટેની અનેક શાળાઓને એમણે મદદ કરી. હૉસ્પિટલ અને કોમ્યુનિટી હેલ્થ સેન્ટર ઉપરાંત કેન્સર, હૃદયરોગ કે થેલેસેમિયા જેવા રોગોના પચીસ હજાર દર્દીઓને તેઓ આર્થિક સહાય કરતા હતા.
પૂર, વાવાઝોડું, ભૂકંપ કે દુષ્કાળ જેવી આફત આવે એટલે સહુ દીપચંદભાઈ પાસે દોડી જાય. એ પછી મચ્છુ ડેમની હોનારત હોય કે લાતૂર કે ઓરિસ્સાનો ભૂકંપ હોય, આવા એક ભૂકંપ સમયે એમણે 400 જેટલી શાળાઓ ઊભી કરીને વિક્રમ સર્યો હતો.
સવારે કોઈ કાર્યક્રમમાં જવાનું હોય, તો એમનો પહેલો આગ્રહ પૂજાપાઠનો રહેતો. રોજ સવારે દસ વાગ્યા સુધી એમનો પૂજાપાઠ ચાલે. કાર્યક્રમમાં મોડા પહોંચાય તો વાંધો નહીં, પણ પૂજાપાઠમાં સહેજે ચૂક નહીં. એમાં લેશમાત્ર ઉતાવળ નહીં. વળી ભગવાન પાસે સામે હાથ જોડીને એ ક્યારેય કશું માગતા નહીં. એ એમ માનતા કે અપેક્ષા સાથે ભગવાન પાસે જવાય નહીં, કોઈ સાધુ-મહારાજ કહે કે બીજું બધું તો ઠીક, પણ મોક્ષની તો માગણી કરો, ત્યારે તેઓ ઉત્તર આપતા, “ભગવાને આ જન્મમાં મને જે આપ્યું છે, તે દાન અને સેવા દ્વારા પાછું આપી રહ્યો છું. હું એણે સોંપેલું કર્મ કરું છું, અને એના બદલામાં એની પાસેથી મોક્ષ કે બીજું કંઈ માગું, તે કેવું કહેવાય ? મોક્ષના બદલે ફરી ફરી જન્મ ઇચ્છે છું, જેથી દાન અને સેવા થાય.
આવી દાનગંગા વહેવડાવનાર વ્યક્તિના જીવનમાં અનોખી કરકસર હતી. એકવાર અમે શિકાગોમાં એમના જ્યેષ્ઠ પુત્ર ડૉ. રશ્મિભાઈ ગાર્ડીને ત્યાં સાથે ઊતર્યા હતા. શિકાગોમાં યોજાયેલી