________________
અધ્યાત્મયોગી અવધૂત શ્રી ચિદાનંદજીની વાણી
ગમે તેટલા સાધનામાર્ગો દ્વારા શરીરને કષ્ટ આપવામાં આવે પણ જેમ રાતદિવસ પાણીનું મથન કરવા છતાં ઘી પ્રાપ્ત થતું નથી એમ બધા પ્રયત્નો નકામા જાય છે. દરેક ધર્મનાં દર્શનો-શાસ્ત્રો-ગ્રંથો પોતપોતાની રીતે આંધળા જેમ હાથીનું એક અંગ પકડીને હાથીને ઓળખાવવાનો પ્રયત્ન કરે એવાં છે. સર્વાગ દર્શન થાય પછી તો જેમ મીઠાની પૂતળી સાગરમાં ઓગળી જાય, એનો તાગ લઈ શકે નહીં, ભળી જાય પછી પોતાનો અનુભવ કેમ વર્ણવી શકે ? પોતાનું અસ્તિત્વ જ પલટી ગયું હોય - આવો તત્ત્વાર્થ પ્રાપ્ત કરવાની શીખ સંતકવિ આપે છે.
આજ સખી મેરે વાલમા, નિજ મંદિર આવે; અતિ આનંદ હિયે ધરીને, હસી હસી કંઠ લગાયે રે.
- આજ સખી મેરે વાલમા... સહજ સ્વભાવ જળ કરી, રુચિ ધર નવરાયે; - થાળ ભરી ગુણ સુખકી, નિજ હાથેથી જિયાયે રે.
આજ સખી મેરે વાલમા... સુરભિ અનુભવ રસ ભરી, પાન બીડાં ખવરાયે, ચિદાનંદ મિલ દંપતી, મન વાંછિત પાયે રે.
આજ સુખી મેરે વાલમા. પોતાની અતિ રહસ્યભરી ગોપનીય વાત કોઈ પણ નારી માત્ર પોતાની સખી–સાહેલીને જ કહી શકે. ચિદાનંદજીનો નારીભાવ આ પદમાં આ રીતે વ્યક્ત થયો છે. મિલન-શૃંગારનું વર્ણન અતિ સંયમિત રીતે કરતાં કવિ પરમાત્મ સાક્ષાત્કારની ક્ષણોને અધ્યાત્મની પરિભાષામાં વ્યક્ત કરે છે. તે સખી, આજે મારા પ્રીતમ મારી આંતરચેતનાના ઘરમાં – હૃદયમંદિરમાં પધાર્યા, મારા અંતરમાં અતિ આનંદ ઊભરાયો ને મેં હસી હસીને આલિંગન આપીને એનો સત્કાર કર્યો. શુદ્ધ ભાવરૂપી જળમાં એને પ્રેમસ્નાન કરાવ્યું. સત્ત્વગુણની સુખડી જમાડી અને અનુભવરસનાં પાનબીડાં ખવરાવ્યાં. - આત્મા અને પરમાત્માનું આ મિલન થતાં મનવાંછિત ફળ પ્રાપ્ત થઈ ગયું.” ચિદાનંદજીની પ્રેમલક્ષણા ભક્તિની કાવ્યસરવાણી પણ આપણા હૈયાને ભીંજવી દે તેવી છે. હો પ્રીતમજી !રે, પ્રીત કો રીત અતીત તજી ચિત્ત ધારીએ
૦૦૦ મત જાવો જોર વિજોર વાલમ ! અબ મત જાઓ રે.. પિલ પિઉ પિઉ રટત બજૈયા, ગરજત ઘન અતિ ઘોર; ચમ ચમ ચમ ચમકત ચપલા, મોર કરત મિલ શોર વાલમ ! અબ મત જાઓ રે..
૦૦૦ પિયા, નિજ મહેલ પધારો રે, કરી કરુણા મહારાજ ..
૦૦૦
