________________
૨૪
દુખ તેનાથી બીજે દુઃખદાયક વ્યાધિ પણ છે નહીં તેને સ મ્ય પ્રકારે વિચાર કરે તેના જેવું બીજું ઔષધ પણ નથી. સમ્ય વિચાર એટલે શું? શાસ્ત્રમાં તેને વિચાર નીચે પ્રમાણે કહ્યા છે.
સમ્યક વિચાર એટલે સમ્યફ જ્ઞાન હવે સમ્યક જ્ઞાન એ ટલે શું? આત્મા અને દેહની ભિન્નતા સંપૂર્ણ અંશે સમ જવી એનું નામ સમ્યફ જ્ઞાન. દેહના જે જે ભાવે જડ મિથ્યા ૫ ઈત્યાદિ શાસ્ત્રોમાં કહ્યાં છે તે ભાવે આત્માના નહિ સમજતાં દેહના સમજવા અને આત્માના ભાવે જેવા કે અનત જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રા દિ ભાવે દેહના નહીં સમજતા આત્માના સમજવા એનું નામ સમ્યગ્ર જ્ઞાન !!
જ્યાં સુધી તું દેહને તારુ પિતાનું રૂપ માને છે ત્યાં સુધી સઘળા દુઃખો તને છે. જ્યારે સમ્યક જ્ઞાનથી એમ જણા છે કે હું આત્મા, દેહથી અતિશય ભિન્ન છુ. અને સતરૂપ ચૈતન્યરૂપ, આનદરૂપ હુંજ છું. પણ આ દેહને કાંઇજ સંબં ધ નથી, એમ જ્યારે સમજાશે ત્યારે સઘળા સુખ વિના પ્રયત્ન તને આપો આપ પ્રાપ્ત થશે. જે કેઈ, ઘડીમાં પિતાને દેહરૂપ માની સ્ત્રિ, ધન, વિષયાદિકમાં આસક્ત થાય અને ઘડીમાં પિતાના આત્માને સિદ્ધરૂપ માની, જ્ઞાન, વૈરાગ્ય, ધર્મ થાનાદિમાં આસકત થાય, એવા ગડબડીયા પુરુષને સમ્યક જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થવી દુર્લભ છે
