Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
todneetuptanatesteetlanaduind
i
भवगतीसूत्र भवति, विजयादिषु विरहकालस्य असंख्यातत्वेऽपि असंख्यात्वस्यैव सत्त्वेन असं. ख्यातवर्ववस्थितिकालाविरोधात् । एवं 'सबसिद्धे पलि भोवमस्स संखेन्नइभागो' सार्थसिद्धे देवलोके पल्योपमस्य संख्येयभागोऽस्थितिकालः, तत्रापि विरहकालस्य पल्योपमसंख्यातभागतया तस्य द्विगुणितत्वेऽपि संख्यातभागस्यैव व्यवहाराद् अवस्थितिकालस्य पल्योपमसंख्यातभागाविरोधात् , ' एवं भाणियव्यं वइंति, हायंति, जहण्णेणं एकं समयं, उक्कोसेणं आवलियाए असंखेज्जभागं' एवं तथैव भणितव्यं वक्तव्यं यद् एते उपर्युक्ताः जयन्येन एक समयम् , उत्कृष्टेन आवलिकायाः असंख्येयभागम् वर्धन्ते, हीयन्ते च । 'अवयाणं असंखेजाई वाससहस्साई) विजय, वैजयन्त, जयन्त और अपराजित इन देवलोको में भी असंख्यात हजार वर्ष का अवस्थान काल है। विजयादिकों में विरहकाल असंख्यातरूप है फिर भी उसे द्विगुणित होने पर भी उसमें असंख्यात की ही सत्ता आती है-इसलिये वहां पर असंख्यात वर्ष प्रमाण अवस्थिति काल के होने में कोई विरोध की बात नहीं है। (सम्वसिद्धे पलिओवमस्त संखेजइ भागो) ऐसा जो कहा है कि सर्वार्थसिद्ध में पल्योपमके संख्यातवें भागप्रमाण अवस्थान काल है सो यह भी विरहकाल को लेकर दूना होकर भी संख्यात मागरूप ही रहता है। अर्थात् यहां पर भी विरहकाल पल्पोपम के संख्यातवें भाग प्रमाण है सो द्विगुणित अवस्थापन हो जाने पर भी इसमें संख्यातवें भाग का ही व्यवहार होगा इस ले अवस्पितिकाल ल्यापन के संख्यासवें भाग है ऐसे कथन में कोई विरोध नहीं आता है । (एवं भाणियवं
जियाण असंखेज्जाई वाससहस्साई) विय, वैश्यन्त, ४यन्त मने अ५२ દેવલોકમાં પણ અસંખ્યાત હજાર વર્ષનો અવસ્થાન કાળ છે. વિજયાદિકમાં વિરહકાળ અસંખ્યાત રૂપ છે, તેને બમણું કરવા છતાં પણ તે સંખ્યાત રૂપજ આવે છે, તેથી ત્યાં સંખ્યાત વર્ષ પ્રમાણ અવસ્થાન કાળ હોય છે, એમ કહેपामा वाधा मावत नथी ( सव्वटसिद्धे पलिओमस्स संखेज्जइभागो) मे જે કહ્યું છે કે સર્વાર્થસિદ્ધમાં પલ્યોપમના સંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણ અવસ્થાન કાળ છે, તે તે પણ વિરહકાળને બમણું કરવા છતાં સંખ્યાત ભાગ રૂપ જ રહે છે. એટલે કે ત્યાં પણ વિરહકાળ પલ્યોપમના સંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણ છે. દ્વિગુણિત અવસ્થાપન્ન થઈ જવા છતાં પણ તેમાં સંખ્યામાં ભાગને જ વ્યવહાર થશે, તેથી અવસ્થિત કાળ પાપમના સંખ્યામાં ભાગ પ્રમાણ છે, मेम अपामा ४ मा (i) माता नथी (एवं भाणिय बढ़ति
श्री. भगवती सूत्र:४