Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० श०६ उ०१ सू० २ करणस्वरूपनिरूपणम् ७९१ अशुभात्मिकां वेदनां वेदयन्ति ? अनुभवन्ति ? अथवा 'अकरणओ असायं वेयणं वेयंति ? ' अकरणतः करणं विना असातां वेदनां वेदयन्ति ?। भगवानाह'गोयमा ! नेरइया णं करणओ असायं वेयणं वेयंति, हे गौतम ! नैरयिकाः खलु करणतो मनोवचनादिद्वारा असाताम् दुःखरूपां वेदनां वेदयन्ति, ‘णो अकरणओ असायं वेयणं वेयंति' नो अकरणतः करणं विना असातां वेदनां वेदयन्ति । गौतम आह-' से केणटेणं' हे भदन्त ! तत् केनार्थेन नैरयिकाः करणतोऽसातां वेदनां वेदयन्ति, नो अकरणतः ? किं तत्र कारणमिति प्रश्नाशयः ? भगवानाह'गोयमा ! नेरइयाणं चउविहे करणे पण्णत्ते' हे गौतम ! नैरयिकाणां चतुर्विध करणं प्रज्ञप्तम् , 'तं जहा-मणकरणे, वयकरणे, कायकरणे, कम्मकरणे' तद्यथाआशातावेदना का अनुभव करते रहते हैं सो वे मनवचन कायादि द्वारा उस अशुभात्मक अशाता का अनुभव करते हैं ? या करण के विना ही असातावेदना का अनुभव करते हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं कि (गोयमा) हे गौतम ! (नेरइयाणं करणओ असायं वेयणं वेयंति) नारक जीव नरकों में जो अशुभात्मक असाता का वेदन करते हैं-वे मनवचन काय आदि करण द्वारा उसका वेदन करते हैं, करणविना उसका वेदन नहीं करते हैं । नारक जीव नरकों में करणद्वारा ही अशातावेदना का अनुभव करते हैं करण के विना नहीं ऐसा जो आपने कहा है सो (से केणडेणं ) ऐसा आप किस कारण से कहते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं कि (गोयमा) हे गौतम ! (नेरइयाणं चउबिहे करणे पण्णत्ते) नारक जीवों में अभी मनकरण, वचनकरण, વેદન કરે છે, તે શું મન, વચન, કાય અને કર્મરૂપ કરણે વડે અશુભાત્મક અશાતાનું વદન કરે છે, કે અકરણથી (કરણ વિના જ) અશાતવેદનાનું वहन रे छ?
उत्तर- गोयमा !" उ गौतम ! (नेरइयाणं करणओ असायंवेयणं वेयंति ) ना२। नरहनी म४२ २ सशुमा सशातार्नु वहन ४३ छ, ते મન, વચન, કાય આદિ કરણે દ્વારા જ કરે છે, કારણ વિના તેઓ તેનું વેદન કરતા નથી.
प्रश्न-" से केणठेणं" 8 महन्त ! मा५ ॥ ॥२ सयु । छ। કે નારક જીવો કરણ દ્વારા જ અશાતવેદનાનું વેદન કરે છે, કરણ વિના તેઓ તેનું વેદન કરતા નથી ?
उत्तर-“ गोयमा !" उ गीतम! ( नेरइयाणं चउविहे करणे पण्णत्ते ) મેં આગળ કહ્યું તે પ્રમાણે નારક જીવોમાં મનકરણ, વચનકરણ, કાયકરણ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪