Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 1036
________________

१०२२
भगवतीसूत्रे अपि भवन्ति, 'सधजीवाणं एवं पुच्छा' सर्वजीवानां नैरयिकादीनामपि एवम्जीवसामान्यवदेव पृच्छा गौतमस्य प्रश्नो विज्ञेयः । भगवानाह- गोयमा ! नेरइया अपच्चक वागी जाव-चउरिदिया' हे गौतम ! नैरयिकाः अप्रत्याख्यानिनोविरतिरहिता भवन्ति, यावत्-चतुरिन्द्रिया अपि अप्रत्याख्यानिनः अविरता भवन्ति, यावत्-करणात्-भवनपतय एकेन्द्रियाः पृथिव्यादयः पञ्च स्थावराः, द्वीन्द्रियाः त्रीन्द्रियाः संग्राह्याः, किन्तु ' सेसा दो पडिसेहेयव्या' नैरयिकादिचतुरिन्द्रियपर्यअब गौतम इसी बात को जानने के लिये नारक आदि जीवों के विषयमें प्रभु से ऐसा कहते हैं कि हे भदन्त ! " सव्वजीवाणं एवं पुच्छा" मेरी इच्छा इसी प्रकार से सब जीवों के प्रत्याख्यान आदि को जानने के लिये हो रही है सो आप मुझे समझाईये-क्यों कि अभी तक तो आपने हमें सामान्यरूप से जीव के विषय में प्रत्याख्यान आदि को समझाया है । गौतमके इस प्रश्न का समाधान करने के निमित्त प्रभु उनसे कहते हैं कि-'गोयमा' हे गौतम ! (नेरइया अपच्चक्खाणी जाव चरिंदिया) नारक जीव अप्रत्याख्यानी होते हैं-क्यों कि उनके किसी भी प्रकार की विरति का उदय नहीं हो सकता है। इसी प्रकार से चौइन्द्रिय जीव भी अप्रत्याख्यानी होते है। यहां पर यावत् शब्द से"भवनपति, एकेन्द्रिय जीव-अर्थात् पृथिव्यादिक पांच स्थावर, द्वीन्द्रिय, तेइन्द्रिय" इन सबका ग्रहण हुआ है। अतः जब ये सब जीव अप्रत्या
હવે ગૌતમ સ્વામી નારકાદિ જેના વિષયમાં પણ આ પ્રકારના જ प्रश्न पूछे छ-( सधजीवाणं एवं पुच्छा) 3 महन्त ! समस्त वोना પ્રત્યાખ્યાન આદિના વિષયમાં પણ મારે એજ પ્રકારને પ્રશ્ન છે. આપે સામાન્ય રૂપે જીવન પ્રત્યાખ્યાન આદિ વિષે તે સમજાવ્યું, પણ હવે નારક આદિ પ્રત્યેક પર્યાયને જેના પ્રત્યાખ્યાન આદિ વિષે જાણવાની મારી ઇચ્છા છે.
महावीर प्रभु गौतम. स्वाभान 20 प्रभारी ४१५ मा छ- (गोयमा !) है गौतम ! ( नेरइया अपच्चरखाणी जाव च उरिदिया ) ना२४ ७३ अप्रत्याખ્યાની હોય છે, કારણ કે તેમાં કઈ પણ પ્રકારની વિરતિને ઉદય સંભવી શકતું નથી. એ જ પ્રમાણે ચતુરિન્દ્રિય પર્યન્તના જીવે પણ અપ્રત્યાખ્યાની डाय छे. मी " जाव ( 4-)" ५४थी “ मनपति, केन्द्रिय ॥ પ્રવીકાય આદિ પાંચ સ્થાવર ) દ્વીન્દ્રિય અને તેઈન્દ્રિય” આટલા જીવને ગ્રહણ કરવા. આ રીતે એ બધાં જ અપ્રત્યાખ્યાન (અવિરત ) હેવાથી. તેમને પ્રત્યાખ્યાની પણ કહ્યા નથી અને પ્રત્યાખ્યાના--પ્રત્યાખ્યાની પણ કહ્યા
श्री. भगवती सूत्र:४


Page Navigation
1 ... 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142