Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयन्द्रियका टी० २०६४०५ सू० १ तमस्कायस्वरूपनिरूपणम् १०५५ अरुणोदकं समुद्रं द्विचत्वारिंशद्योजनसहस्राणि अवगाह्य उल्लङ्घ्य अरुणोदक समु. द्रस्य द्विचत्वारिंशत्सहस्रयोजनगमनानन्तरमित्यर्थः ' उवरिल्लाओ जलंताओ एगपएसियाए सेढीए-एत्थ णं तमुक्काए समुट्ठिए' परितनाद् जलान्तात् जलान्तिमभागात् एकप्रदेशिकायां एक एव न द्वयादयः उपर्यधः प्रदेशो यस्यां सा तस्यां श्रेण्यां समभित्तितायामित्यर्थः नतु एकप्रदेशप्रमाणायां, तथात्वे जीवानाम् असंख्यातप्रदेशावगाहस्वभावत्वेन एकप्रदेशप्रमाणायां श्रेणौ जीवावगाहाभावपङ्गात् चारों और से घेरे हुए अरुणोदय समुद्र को ४२ हजार योजन उल्लंधित करके-अर्थात् अरुणवरद्वीप की बाह्यजगती के अन्तिम भाग से लगाकर अरुणोदय समुद्र को ४२ हजार योजनप्रमाणे पार करने के बाद ( उवरिल्लाओ जलंताओ ) उपरितन जलान्त आता है जल के अन्तिमभाग का नाम जलान्त है। इस जलान्तके ऊपर ही (एगपएसियाए सेढीए एत्थ णं तमुकाए समुट्ठिए ) ऊपर नीचे समान है-प्रदेश जिसमें ऐसी दीवाल के जैसी एक प्रदेशिका श्रेणी है यहां पर "एक प्रदेशिका श्रेणि" का अर्थ ऐसा नहीं करना चाहिये कि " जिसमें एक ही प्रदेश हो, दो आदि प्रदेश न हों-ऐसी जो श्रेणी है, वह एक प्रदेशिका श्रेणी है" क्यों कि ऐसा अर्थ करने में सिद्धान्त से बाधा आती है कारण कि जीवों का स्वभाव आकाश के असंख्यात प्रदेशों में अवगाहन करने का है अतः एकप्रदेश प्रमाण वाली श्रेणी में जीवों के अवगाहन होने का
समुदं बायालीसं जोयणसहस्साणी ओगाहित्ता) दीपने यारे तथा धेशन રહેલા અરુણોદય સમુદ્રમાં ૪૨૦૦૦ એજનનું અંતર પાર કરીને–એટલે કે અણવર દ્વીપની બાહા જગતીના અન્તિમ ભાગથી શરૂ કરીને અરુણોદય समुद्रने ४२००० योन प्रभा पा२ ४३शने “ उवरिल्लाओ जलताओ" 6५રિતન જલાન્ત આવે છે. (જળના અન્તિમ ભાગને જલાન્ત કહે છે.) તે rairaनी 6५२०४ ( एगपएसियाए सेढीए एत्थणं तमुक्काए समुट्रिए ) ५२ અને નીચેના ભાગમાં સમાન પ્રદેશવાળી, દીવાલના જેવી એક પ્રદેશિકા શ્રેણિ छ. मी " एक प्रदेशिका श्रेणि" नाव। म ४२वन नहीं है “જેમાં એક જ પ્રદેશ હોય, બે ત્રણ આદિ પ્રદેશ ન હોય, એવી જે શ્રેણી છે તેને એકપ્રદેશિકા શ્રેણી કહે છે. ” કારણ કે એ અર્થ કરવામાં સિદ્ધાન્તની દષ્ટિએ બાધા ( મુશ્કેલી) નડે છે, કારણ કે આકાશના અસંખ્યાત પ્રદેશોમાં અવગાહના કરવાને જેને સ્વભાવ છે. તેથી એક પ્રદેશ પ્રમાણવાળી શ્રેણીમાં ઇવેનું અવગાહન હોવાનું સંભવી શકતું નથી. તમસ્કાયને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
