Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० ० ६ ० ४ ० १ जीवस्य सप्रदेशाप्रदेशनिरूपणम् ९८३ अथवा सप्रदेशाश्च अप्रदेशश्च५, अथवा सप्रदेशाश्च अप्रदेशाच६, इति । 'पम्हलेस्स -मुक्कलेस्साए जीवाइओ तियभंगो' पद्मलेश्य-शुक्ललेश्ययोबहुत्वविषयके दण्डके जीवादिकः जीवादिषु पदेषु पूर्वोक्ता एवं त्रयो भङ्गा वक्तव्याः, किन्वत्र पञ्चेन्द्रियतिर्यग्-मनुष्य - वैमानिकपदान्येव वक्तव्यानि, अन्येषु नैरयिकादिषु एतयोः पद्मशुक्ललेश्ययोरभावात् । अलेस्सेहिं जीवसिद्धहि तियभंगो, मणुएसु छन्भंगा' अलेश्येषु-टेश्यारहितेषु जीवसिद्धेषु त्रयो भङ्गाः, तथाहि- सर्वे सम. देशाः १, अथवा सप्रदेशा अपदेशश्च २, अथवा सपदेशाश्च अप्रदेशाचे ३ति । मनुजेषु तु अनाहारकप्रसङ्गोक्ताः षड्भङ्गा वेदितव्याः । अत्र अलेश्यसम्बन्धिनो. रेकत्वबहुत्वविषयकदण्डकयोः जीव-मनुष्य-सिद्धपदान्येव वक्तव्यानि, न तु नैरयिकादिपदानि, तेषाम् अलेश्यत्वासंभवात् , तत्रापि च जीवसिद्धयोः वा १," अप्रदेशाः वा २, सप्रदेशश्च अप्रदेशश्च ३, सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च ४, सप्रदेशाश्च अप्रदेशश्च ५, सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च ६।।
" पम्हलेस्स-सुक्कलेस्साए जीवाइ भो तियभंगो" पद्मलेश्या और शुक्ललेश्या के बहुत्वविषयक दण्डक में जीवादिक पदों में पूर्वोक्त ही तीन भंग होते हैं-यहां पर पञ्चेन्द्रियतिर्यश्च, मनुष्य, वैमानिक इन पदों का ही उच्चारण करना, नैरयिक आदि पदों का नहीं क्यों कि इनमें ये दो लेश्याएँ नहीं होती हैं। " अलेस्सेहिं जीवसिद्धेहिं तियभंगो मणुएसु छ मंगो" लेश्या रहित जीव, सिद्धों में ये तीन भंग होते हैं-(सर्वे सप्रदेशाः १, अथवा-सप्रदेशाः अप्रदेशश्च २, अथवा-सप्रदे शाश्च अप्रदेशाश्च ३"। मनुष्योंमें अनाहारक प्रकरणकी तरहसे ही ६भंग होते हैं। यहां अलेश्या संबंधी एकत्व बहुत्व विषयक दो दण्डकों में छ-(१) सप्रदेशाः वा, (२) अप्रदेशाः वा, (३) सप्रदेशश्च अप्रदेशश्च (४) सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च (५) सप्रदेशाश्च अप्रदेशश्च (६) सप्रदेशाश्च अप्रदेशाश्च )
( पम्हलेस्स-सुक्कलेस्साए जोवाइओ तियभंगो) ५५वेश्या मने शु४५ લેશ્યાના બહુત વિષયક દંડકમાં જીવાદિક પદેમાં પૂર્વોક્ત ત્રણ ભંગ જ થાય છે. અહીં પંચેન્દ્રિય તિર્યંચે, મનુષ્ય અને વૈમાનિકને જ ગ્રહણ કરવા, પરંતુ નારક આદિને ઝડણ કરવા જોઈએ નહીં, કારણ કે તેમનામાં આ બે सेश्या हाती नथी. ( अलेस्सेहि जीव सिद्धेहि तियभंगो, मणुएसु उभगो ) લેશ્યરહિત જીવ અને સિદ્ધોમાં ત્રણ જ ભંગ થાય છે.
(१) सवें सप्रदेशाः (२) अथवा सप्रदेशा: अप्रदेशश्च, (३) अथवा सपदेश श्च अप्रदेशाश्च ) मनुष्यामां मनाहा२४ ५४२६नी म ६ थाय छे. सही અલેક્યા સંબંધી એકત્વ બહુત વિષયક બે દંડકમાં જીવ, મનુષ્ય અને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪
