Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० श० ६ ७०३ सू० ६ वेदकजीवानामहपबहुत्वम्
९३७
सव्वत्थोवा संजया, संजया संजया असंखेज्जगुणा, णोसंजय - णोअसंजया णोसंजयासंजया अनंतगुणा, असं जया अनंतगुगा " इत्यादि प्रज्ञापनायां तृतीयाल्पबहुत्व पदानुसारेण वक्तव्यम्, यावत्- चरमान्ताल्पबहुत्वम्, तदेवाह - 'जाब - सव्वत्थोवा जीवा अचरिमा चरिमा अनंतगुणा' यावत् सर्वरतोकाः जीवा अचरमाः, चरमाः अनन्तगुणाः भवन्ति, तत्र अचरमाः अभव्याः, चरमाश्च ये मव्याश्वरमं भवं प्राप्स्यन्ति = सिद्धिं गमिष्यन्ति ते अचरमेभ्योऽभव्येभ्योऽनन्तगुणा भवन्ति यतः
बहुया वा, तुल्ला वा विसेसाहिया वा) हे भदन्त । संयत, असंयत, संयतासंयत, नो संयत-नो असंयत-नो संयतासंयत इन सब में कौन जीव किस जीव की अपेक्षा कम है ? बहुत है ? तुल्य है ? और विशेषाधिक है ? (गोयमा ) हे गौतम! ( सव्वत्थो वा संजया ) सब से कम संयत जीव हैं। ( संजयासंजया असंखेजगुणा ) संयतासंयत ( देशविरति ) जीव संयत ( सर्वविरति ) जीवों की अपेक्षा असंख्यातगुणे हैं । ( णोसंजय - णोअसंजय - णोसंजया संजय अणंतगुणा ) नोसंयत नोअसंयत नोसंयतासंयत जीव इनसे भी अनंतगुणे हैं। और ( असंजया अनंतगुणा ) असंयत जीव इनसे भी अनंतगुणे हैं ।" इत्यादि प्रज्ञापना सूत्र के अनुसार चरम तक के अल्प बहुत्व तक कथन कर लेना चाहिये। जैसे कि-' जाव सव्वत्थोवा जीवा अचरिमा, घरिमा अनंतगुणा " इत्यादि, अचरम-अर्थात् अभव्य और चरम - अन्तिम भव को जो पायेंगे अर्थात्-सिद्ध होंगे वे सो
विसे माहिया वा ) डे लहन्त ! संयंत, असंयत, संयतासंयत, ना संयंत, नो અસયત અને ને! સયતાસયત જીવામાંથી કયા જીવા કેાના કરતાં અલ્પ છે ? ક્રયા જીવો કેાના કરતાં અધિક છે ? કયા જીવો કયા જીવા જેટલાં જ છે ? કયા જીવા કયા જીવા કરતાં વિશેષાધિક છે ?
उत्तर – ( गोयमा ! ) डे गौतम ! ( सम्वत्थो वा संजया ) संयंत त्र सौथी गोछां छे, ( संजयः संजया असंखेज्जगुणा ) संयंत कवो रतां संयतासंयंत भवो सभ्याता छे. ( णोसंजय - णाअसंजय - णो संजया संजया अनंतगुणा ) संयतासंयत व उश्तां नासयत नामसंयंत मने नो संयतासंयत कवी अनंतगला छे, ( असंजया अनंतगुणा ) तेमना पुरती પશુ અસ'યત જીવો અનંતગણુા છે, ઇત્યાદિ સમસ્ત કથન પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર અનુસાર જ કરવું જોઇએ. આ રીતે ચરમ અને અચરમ જીવાના અલ્પ અડુત્વના अथन पर्यन्तनुं योद्धे द्वारेनुिं अथन ४२. भडे (जाब सव्वत्थोवा जीवा अचरिमा,
भ
११८
श्री भगवती सूत्र : ४