Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमैयचन्द्रिका टी० ० ६ ०१ सू० २ करणस्वरूपनिरूपणम् ७९५ विशेषः पुनरेतावानेव यत् इत्येतेन उपरि वर्णितेन शुभाऽशुभेन करणेण पृथिवी कायिकाः करणतो विमात्रया-विविधया मात्रया कदाचित् मुखात्मिकां साता वेदनां वेदयन्ति, कदाचिच्च दुःखात्मिकाम् असातां वेदनां वेदयन्ति किन्तु नो अकरणतः करणं विना तथाविधवेदनां शुभामशुभां वा वेदयन्ति । तथा 'ओरालियसरीरा सव्वे सुभासुभेणं वेमायाए' औदारिकशरीराः सर्वे जीवाः शुभाऽशुभेन करणेन विमात्रया कदाचित् सातां वेदनां वेदयन्ति, कदाचित् असावां वेदनां वेदयन्ति । ' देवा सुभेणं सायं ' देवाः शुभेन करणेन सातां सुखरूपां वेदनां वेदयन्ति, नो दुःखरूपाम् असातां वेदनां वेदयन्तीति भावः ।। मू० २ ।। णओ वेमायाए वेयणं वेयंति, णो अकरणओ) वे कहते हैं कि जो पृथिवीकायिक एकेन्द्रिय जीव हैं वे पूर्वोक्त शुभाशुभ करण द्वारा, विमात्रा से-भजना से कभी सुखरूप शातावेदना का और कभी दुःखरूप अशातावेदना का-इस प्रकार की विविधमात्रा से-वेदना का अनुभव करते हैं-करण के विना तथाविध शुभाशुभ वेदना का अनुभव नहीं करते। तथा-(ओरालियसरीरा सव्वे सुभालुभेणं वेमायाए) जितने भी औदारिक शरीरवाले-एकेन्द्रिय से लेकर समस्त पंचेन्द्रिय मनुष्य और तिर्यंच जीव हैं वे सब शुभ और अशुभकरण द्वारा ही विमात्रा से कदाचित् सातावेदना का और कदाचित् आसातावेदना का अनुभव करते हैं। ( देवा सुभेणं सायं) देव शुभकरण द्वारा साता सुखरूप वेदनाका ही अनुभव करते हैं, दुःखरूप असातावेदना का नहीं ॥सू०२॥ करणओ वेमायाए वेयण वेयति ) 3 गौतम ! 2 यि मेन्द्रिय पो છે તેઓ ઉપર્યુક્ત શુભાશુભ કરણે વડે કયારેક દુઃખરૂપ અશાતા વેદનાને અનુભવ કરે છે, તેઓ કરણ વિના શાતા વેદના અને અશાતવેદનાને અનુભવ કરતા નથી. આ રીતે પૃથ્વીકામાં વિકપે શાતા વેદના અને અશાતા વેદનાના વેદનનું પ્રતિપાદન કરાયું છે.
( ओरालियसरीरा सव्वे सुभासुभेणं वेमायाए ) 22॥ मोहरि शरी२વાળા જીવો છે, ( એટલે કે એકેન્દ્રિયથી લઈને સમસ્ત પંચેન્દ્રિય મનુષ્ય અને તિય) તેઓ શુભ અને અશુભ કરણ દ્વારા વિકલ્પ શાતા વેદના અને અશાતા વેદનાને અનુભવ કરે છે એટલે કે કયારેક શાતવેદનાને અનુભવ કરે छ भने ध्या२४ भावनानो मतुमप ४२ छे. " देवा सुभेण साय" દેવો શુભ કરણ વડે સુખરૂપ શાતા વેદનાને જ અનુભવ કરે છે. તેઓ દુઃખરૂપ અશાતા વેદનાને અનુભવ કરતા નથી. એ સૂત્ર ૨ છે
श्री. भगवती सूत्र:४