Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 787
________________

प्रमेयश्चन्द्रिका टी० श० ६ उ० १ सू० १ वेदनानिजेरास्वरूपनिरूपणम् ७७३ क्यानि निकाचितानीत्यर्थः, एतेनापि विशेषणचतुष्टयेन नैरयिकपापानि दुर्बिशोध्यानि भवन्ति, इति प्रतिपादितम् , तथा च नैरयिकाणां पापानामपि कर्मणां दुर्विशोध्यत्वेन ' एवामेव' इत्याद्युपनयवाक्यं सुघटितं भवति । एवं च 'संपगाढंपि य णं ते वेयणं वेएमाणा णो महानिजरा, णो महापज्जवसाणा भवंति' तस्मात् हे गौतम ! संप्रगाढामपि अत्यन्तदृढीभूतामपि च तां वेदनां वेदयमानाः अनुभवन्तः ते नैरयिका नो महानिर्जराः नात्यन्तविशिष्टकर्मक्षयवन्तो. नो वा महापर्यवसाना
टीका की पंक्ति द्वारा समझाई गई है-अर्थात् जिस प्रकार अग्नि में खूब तपा तपा कर लोहे के मुद्गर से कूट २ कर पिण्डीभूत करली जाती हैं, उसी प्रकार जो कर्म आपस में इस रूप से मिलकर पिण्डीभूत हो जाते हैं वे कर्म निकाचित खिलीभूत कहे जाते हैं। इन चार विशेषणों द्वारा यह ममझाया गया है कि नारक जीवों के पापकर्म दुर्विशोध्य होते हैं इसी कारण वे मैले से मैले वस्त्रके समान यहां प्रकट किये गये हैं अतः (एवामेव) ऐसा जो यह उपनय वाक्य है वह सुघटित हो जाता है। अब आगे सूत्रकार यह प्रकट करते हैं कि नारक जीवों के पापकर्म ऐसे दुर्विशोध्य होते हैं-इसी कारण वे उन्हें अत्यन्तवेदनाके कारण बनते हैं (संपगाढं पि य णं ते वेयणं वेएमाणा णो महानिज्जरा, णो महापज्जवसाणा भवंति) हे गौतम ! वे नारक जीव इसी निमित्त से अत्यन्त दृढीभूत भयङ्कर से भी भयङ्कर वेदना को भोगते हुए भी अत्यन्तवि
“अग्निसतप्तलोहमुद्गरकुटित सूचीकलापवत् पिण्डीभूतानि भवति " ઉપર્યુક્ત વાત જ આ લીંટીઓ દ્વારા સમજાવી છે–જેમ લેઢાની સેને અગ્નિમાં ખૂબ તપાવી તપાવીને તેમના પર લેઢાના ઘણને ઘા મારી મારીને તેમને એક પિંડરૂપ બનાવી દેવામાં આવે છે, એવી જ રીતે જે કર્મો એક. મેકની સાથે મળી જઈને પિંડરૂપ બની જાય છે, એવાં કર્મોને નિકાચિત અથવા ખિલીભૂત કહેવામાં આવે છે. ઉપર્યુક્ત ચાર વિશેષણે દ્વારા એ સમજાવવામાં આવ્યું છે કે નારકનાં પાપકર્મો દુવિધ્ય હોય છે તે કારણે તેમને અહીં भेलामा मेला 24i si छ. " एवामेव" ते ५५४ मसिनमा मसिन વસ્ત્રની જેમ હૃવિશધ્ય હોય છે. હવે સૂત્રકાર નીચેના સૂત્રો દ્વારા એ વાત પ્રકટ કરે છે કે નારક જીવોનાં પાપકર્મો ઉપર કહ્યા પ્રમાણે દુર્વિશેષ હોવાને सीधे तमने अत्यन्त वहना ४२११वामा २४भूत भने छे. (संपगाढं पि य णं ते वेयण वेएमाणा णो महानिज्जरा, णो महापज्जवसाणा भवति) गौतम ! આ કારણે તે નારક જી અત્યંત દેઢીભૂત (ભયંકરમાં ભયંકર ) વેદનાને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૪


Page Navigation
1 ... 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142