Book Title: Prashnottar Ratna Chintamani
Author(s): Anupchand
Publisher: Jain Prasarak Gyanmandal
Catalog link: https://jainqq.org/explore/010830/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI praznottararatnaciMtAmaNi.. racI taiyAra karanAra zrI bharucavaMdara nivAsI zeTha anupacaMda malukacaMda. AtmArthI bhAIonA hitane arthe chapAvI prasiddhakartA zrI jainajJAnaprasAraka maMDaLa. muMbAI. (AvRtti 3 jI.) (sarva hakka svAdhIna.).19892 jAmIna.) amadAvAda. . . . , "prajAyaMdhu prinTiMga varkasa' 2051 en ANU-P vIrasaMvata 2432. sane 1906. kimmata 3 anA: Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka. zrI jainajJAnaprasAraka maMDaLa. . . jainadharmanAM sastAM pustako chapAvI jainadharmanuM jJAna vadhAravAmAM madadagAra thavA zrA khAtuM Aja be varSa thayAM ughADavAmAM AvyuM che, ane te khAtAe thoDA vakhatamA koi paNa mhoTuM khAtuM kAma karavA zaktimAna thayu nathI tevU kArya karavA pustaka prasiddhinA saMbaMdhamAM bhAgyavaMta nIvaDyuM che. vaLI te khAtAmAthI upayogI pustako chapAya che eTaluja nahIM paNa keTalAMkaupayogI aprasiddha pustako paNa hAlamAM chapAvAmAM AvyAM che. jeo jJAnakhAtAne madada karavA mAgatA hoya temaNe zrA khAtAne bane to madada karavI eTaluMja nahIM paNa potAne koipaNa pustaka joie to A khAtAnI muMbAi ane amadAvAdanI jagyAethI maMgAvaq. taiyAra pustako. kimmata. pustaka, kimmata. zrI paMcapratikramaNa sUtra. 0-12-0 tattvavicAra . .-4-0 zrI devasI rAi pratikramaNa, 0-2-0 pRthvisthiraprakAza. . 9-8-. jainastotrasaMgraha. .-3-0 zIlavatIno rAsa. 1-4-0 zrAvakaprajJaptI. 0-10-0 paMcapratikramaNaarthasAthai moTuM'0-8-0 samarAdityasaMkSipta. 2-8- jainalagnavidhi, -0-6 bIjA chapAtA graMtho. . jaina tatvAdarza graMtha-hiMdI. 2-0-0 paMcapratikramaNa, mULa-gUjarAtI. 08-0 sajhAya saMgraha 700 pAnAM. 0-12-0 nava padanI oLI. 04-0 pUjAsaMgraha tamAma.pR.800 1-0-. upalAM tamAma pustako mATe nicenA sthaLe patravyahavAra karavo:jainajJAnaprasAraka maMDaLa. jainapatranI ophIsa. naM. 426 zarApha bajAra, muMbAi. . amadAvAda. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ am rimAcAra IMINAIL.sAvanA. (trIjI AvRttI.) A pustaka jainabhAino jeo jainamArgamA praveza karavA icche che tenA mATe pArasamaNirupa che. A pustaka vAMcyAthI ApaNA dharmanuM sulama jJAna maLe che ane kAika jANavA pachI ApaNA mArgamAM vadhu dorAvA mana lobhAya che ane teTalA mATe te darpaNa samAna che. A pustaka eTalu vadhu jANItuM che ke tenI hajAro prato atyAra lagImA khapI gai che. ' vaLI tenI vakhato vakhata mAgaNI thatI hovAthI te pharI chapAvavA mATe A maMDaLa tarphathI tenA eka AgalA sekraTarI mI. bhagubhAi phatecaMda koramArIe tenA lakhanAra zeTha anupacaMda malukacaMdanI rajA meLavI hatI ane Aje moDu moDuM paNa pustaka bahAra paDe che. A maMDaLa tarphathI jaladI bahAra pADavAmAM kAMi aDacaNa nahotI; paNa . chApakhAnAvAlAnA pramAdayI te moDaM thayuM che. have maMDaLa tarphathI amuka chApakhAnA sAthe potAnAMja pustako chapAya tevo baMdobasta thayo ke ane tethI maMDaLanAM pustako vagara vilaMbe bahAra pADavAmAM kAMi aDacaNa AvavAnI nathI. A pustakanI traNa hajAra nakalo chApavAmAM AvI che ane tenI agAuthI puSkala mAgaNI hovAthI te pustaka jaldI khapavA saMbhava hovAthI tenI cothI AvRttI jaldI thavA saMbhava che. agAu zrA pustaka ugharANu karI rakama meLavI chapAvavA chatAM se cha Ane vecAtuM ane pAje vagara ugharANe te mAtra ATha zrAnAnI kiMmate vecavAnuM TharAvyu cha je paDatara kImataja che. __bhUlacUka prupha sudhAravAmAM rahI hoya te mATe kSamA cAhIe chIe. surata. / mAstara jIvaNacaMda uttamacaMda. zrAvaNa suda 10, amaracaMda kalyANacaMda jhaverI.. vIrasaMvata 24320 onararI sekraTarI jainajJAnaprasAraka maMDaLa. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. , 1 nI kahevAya che te zAthI? " " " "" " 2 jina te koNa? - . 3 pUvakta rAga devadi kA jayA che? - , 4 tIrthaMkara te koNa?. ... ... ... e ja 5 tAra tathA sAmAnyavaLajJAnImAM zuM phera che . 6 siddha thayelA sAmAnya kevaLa tathA tIrthaMkaramAM zuM phera che? 7 vartamAnakALamAM koI tIrthaMkara che , , , 8 tIrtharakSaka devatAnI sahAyatAthI tyAM jaI zakAya ke kema ke pUrve jaI AvyuM hoya te tenuM nAma Ape * * * * * che tAryakarane deva zA zArU mAnavA? . . 10 anyamatAvalaMbIo jene deva mAne che tene ApaNe paNa deva mAnavA ke nahIM 11 anya deve dUSaNa yukta che ema kema kahevAya " " 12 tIrthaMkara deve Aga lakhyAM ke koNe lakhyo ? , 13 AgalA AcArya mahArAje kema nahIM lakhAvyAM che. 14 devahiMgaNu kSamAzramaNa AraMbhathI kema banyA nahIM ? . . 15 e Agamo kenI pAse sAMbhaLavAM - * * * 16 gurU mahArAja kone mAnavA! 17 pUrvokta sarva guNa na hoya paNa zApadeza karI jANatA hoya te temanI pAse dharma sAMbhaLavAmAM zuM harakata che? - 18 yat kiMcita sArabhUta dhamatatva che te kahe 1. dharmanI cogyatA zI rIte thAya ? * * * 20 bhAgavasArInA guNanuM vivecana kare che * 21 samakita e zuM che? * 14 rara nizcaya samakitadaSTine vyavahArasamakti hoya ke nahi - . 15 23 vyavahAra samakitavALIne micchAmati hoya ke nahIM ? " " 24 edhA vyavahArasamakitathI zuM lAbha thAya . " 25 devanI bhakti zI rIte kare? * * 29 pratimAne pUjavAthI zuM lAbha thAya? pratimA kAMi bhagavAna nathI te tene kevA bhAvathI pUravI? 27 sAmAnya prakAre jinabhaktinI rIta tathA laba tame batAvyA para rAja kevI rIte bhakti karavI? te kahe. * * 28 puSpapUjA karatAM puSpanA jIvane bAdhA thAya tenuM kema? 29 naveva rAMdheluM dhaNuM kayA zAstramAM kahyuM che? ... 30 dIpapUjA kayA zAstramAM kahI che? * * * 31 gurUbhakti zI rIte karavI e che ke Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 32 sura lobhI hoya to kama karavuM? . . 3 koIka ema kahe che ke zAne karIne ja dharma thAya che. kriyA e te karyuM che tethI * kiyA karatAM dharma na hAya mATe kadI kiyArUci na hoya te paNa jJAna bhaNela hoya te tene gurU mAnavAmAM zuM aDacaNa che? * * * 4 guru mahArAja na hoya te dharmakaraNI konI pAse karavI? . 22 35 thI te zuM ? * * * * * * * 27 6 AtmIka dhama te zuMt * * * * kaha ane zAna te zuM? . . . * 8 AtmAnI evI zakti che te te jaNAtI kema nathI ... AtmA kamaeN karIne kyArathI avarA che? . ... 40 karma te zuM ane te jIvanI sAthe kevI rIte ekameka thayelAM che ? vaLI AdinA kama che teja cAlyAM Ave che ke pheraphAra thAya che? * * 41 jIva tathA pugaLane kA kaI che?. ... ... ... ... 28 42 AtmAnA cetana guNane karma jaDa hovAthI zI rIte AvI zake. . 28 40 AtmA niraMtara karma karIne avarAyaja rahe che ke temAM pheraphAra thAya che ane te kAI vakhata paNa zuddha thaze ke nahIM? * * ja kamathI rahita thAya che temane pAchAM karma kema lAgatI nathI? . . 31 5 karma Ave che te dekhAto nathI mATe Ave che te zA anumAnathI siddha thAya? 32 46 karmanA sAgathI pariNAma bagaDe che ane navAM karma baMdhAya che. evI rIte paraMparA cAlI jAya che tyAre karmathI mukta zI rIte thavAya ? . . 37 7 zubha karma puSTa thavAthI te paNa muktine aTakAve che mATe puNya tathA pApa bane choDavA yogya kahyAM che tenuM kema? * * * * * 34 48 AtmA nitya che ke anitya che? - - - - 36 4. jIva mare che ema badhuM jagata kahe che te kema? . . 36 5. keTalAka dharmavALA cAra gati mAnatA nathI phakta eTaluM ja mAne che ke jIva, izvara athavA khudA athavA devane tyAMthI Ave che ane pAcho tyAMja jAya che tenuM kema? 38 pa1 jainazAstramAM zuM zuM vizeSa che? * * * * * raka para jainazAstramAM keTalA prakAranAM karma kahI che ane te karma khapI javAthI zazazutA thAya che 41 sAnAvaraNa karmanuM svarUpa damanAvaraNa kamanuM svarU5 * * * mehanI kamanuM svarUpa, * * vedanI kamanuM svarUpa. * nAma karmanuM svarUpa. * * * gAtra kamanuM svarUpa. * * * atarAya karmanuM svarUpa. * * A karmanuM svarUpa. . " ", "" 57 ei A karma jIvA zuM karavAthI bAMdhe che "" che ane 77 54 nAcanamAM kama bAMdhatAM rAkavAne tathA jatAM pUranA bAMdhelAM karma nAza karavAne Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1e 111 zuM upAya batAvyA che . e ja 1 mithyAta guNasthAnanuM svarUpa 2 sAsvAdana guNasthAnanuM svarUpa 3 mizra guNasthAnanuM svarUpa - - ja aviratisamakita guNasthAnanuM svarUpa 5 dezavirati guNasthAnanuM svarUpa 6 sarvavatI guNasthAnanuM svarUpa 12 7 apramAda guNasthAnanuM svarUpa 8 apUrva guNasthAnanuM svarUpa, ... 108 anivRttinAdara guNasthAnanuM svarUpa 10 samasaparAya guNasthAnanuM svarUpa che 11 uparAMta guNasthAnanuM svarUpa " " 1e " 12 kSINameha guNasthAnanuM svarUpa che. * * 1 saMcAga guNasthAnanuM svarUpa * * * 14 ayogI guNasthAnanuM svarUpa * * * * 111 55 A mujabano dhama jinavANAja karI zake ke bIjA koI karI zake che 56 A jANIne nadharma uparAgarAkhene anya dharmauparadepa rAkhe te yukta che ke kema? 112 57 adhamI jIva upara deya kare ke nahI ? - - - 58 anya dharmavALA dhamAM karaNI kare che te gaDha jAya che ke kema? .... * 113 paDhajanamAM ghaNuM ga7 che, te sarva zuddha che ke kema ? , , , 113 60 A kALamAM devatA Ave ke nahIM? nahIM AvavAnAM kAraNa paradezIrAjAnA vivAdamAM AgaLa kahyAM che vAte nahIM ja Ave ke kema ? , 115 61 pAMca aMga je sata niryukti bhASya cUNa TIkA e sarve tu mAnavAmAM Ave che ne keTalAeka nathI mAnatA mATe vyAjabIzuM ? - 127 62 ogaNasAmA pakSamAM kahyuM je zapUrvadharanAM vacana pramANa karavAM zAstramAM kahyuM che ne devarkiMga kSamAzramaNa mahArAjane to dara pUrva nathI. tyAre te zI rIte pamANa karavuM paNa 63 bAhya athavA atyaMtara tapazcaryA karavAthI ni thAya ke puNya baMdhAyA 110 64 AmatatvanuM jJAna na hoya tene tapazcaryA karatAM zuM lAbha thAya tathA cAstrithI lAbha 120 65 gItAnI nizA nathI ne svAdapaNe kare tene kaI lAbha thAya ke nahi? 125 66 Aloka paralokanI vAMchA rahI che ne tapa pramukha kare tene lAbha zI rIte thAya,vaLI upadezamALAmAM gAthA 25 mImAM kahyuM che je ajJAnI tapakaraoNniSphaLa thAya vAratamaH 121 17 yAtrA karavA tIthIe javuM, temAM zuM lAbha che ! prabhu te rahetA hoya to hoya ane jyAM jaIe tyAM hoya te zuM vizeSa? - - 124 68 sAmAyika paipadha pakimaNAmAM AbhUSaNa rAkhe ke nahi , 68 koIka muni saMyamathI cUkayA che te prApta karI zakatA nathI, paNa zuddhaprarUpaNA karI zake che to temanI pAse dhama sAMbhaLavo ke nahIM? , " 126 70 sAdhujI mahArAja pAse dikSA levA Ave te tenA mAtA pitAnI AjJA laI dikSA .. - 125 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 8 ) pra. 76 zrAvaka pratikramaNu kare che te dareka vastunA hetu zuM che? cha2 pratikramaNu kaI vakhate karavuM ? ... 73 parikramaNAmAM cha AvazyakramAM kayA kayA AcAranI zuddhi thAya che? cha4 jJAna bhaNavAthI vA saubhaLyAthI vA vAMcavAthI zuM lAbha thAya? 75 kAI gavALA kahe che je chae parva tathA kalyANaka divasa zivAya vaiSadha karavA .. nahi te ma ... ... ... 82 vAsudeva narake jAya tenu zuM kAraNa ?. 83 piMDastha dhyAna zI rIte karavuM ? 84 padastha dhyAna zI rIte karavuM ? ta ... 0.0 ... 76 paryuSaNumAM kalpasUtraMja vAMcavuM evI paraMparA cAlI che tenuM zu kAraNu ? 77 aMjanazalAkA kANu kare ? ... 78 A kALamAM dharmasAdhana karanAramAM keTalAeka duHkhI dekhAya che ne adharmI sukhI dekhAya che tenu zuM kAraNa?... 08. 800 ... ... ... ... ... ... 79 zrAvaka ArAdhaka thAya teA keTale bhave siddhi vao 80 bhagavaMta vicare tyAre rastAmAM sAthe zuM zuM vastu hoya ? 81 garbhamAM jIva upare che te zIrIte upaje ? te vadhe che te anukrame zI rIte vadhe che? - 146 14 200 148 148 151 153 154 154 ... --- che. tenA zA hatu ? 91 suni dukhAmAhanI karma bAMdhe e adhikAra kayAM che ? 840 *** ... 008 ' ... ... www 000 600 85 zvasya dhyAna zI rIte karavuM ? L' rUpAtIta dhyAna zI rIte kahyuM che? 87 janamAM samAdhI caDAvavAnA mAraga che ke nahi ? 85 kaMIka jainadharma nAmadhArI terApaMthI, zvetAMkharI kahe che je bhagavatIjImAM pAne 613 me asayamIne dAna ApavAthI kevaLa pApa karyuM che mATe dAna devuM nahIM, te vyAjI che kema ke 930 ... ... ... --- ... ... : : www 200 ... ... ... ... ... - ... 89 AvA jainamAM ahu mata che te leAkane zuM AtmAnI khIDha nahI hoya ? 90 Atmapradeza hAlI rahyAnA adhikAra AcArAMgaLamAM chApelI dIkAmAM pAne 103 me ... ... 128 : : : 160 160 ... 600 hara jIvanapati pramukha nIcenA devatA uparanA devalAmAM jAya ke nahi ? 161 ... 161 11 ... ... ... 97 tAmathI tApase sATha hajAra varasa sudhI tapasyA karI phAgaDha gai kahe che te kesa 161 94 DuMgI nagarInA zrAvakanA adhikAra kyAM che ?... 95 abhavI kyAM sudhI bhage 96 zrAvakanAM vrata lIdhA zivAya khIjA paracuraNa niyama karavAnI marajAda che ke nahI ! 161 97 chaThThA ArAmAM je chA thaze tenuM keTaluM Auppu tathA samakitI ke mithyAtI ! *98 pAMca IMdrIyamAM kAmi iMdri thai ne bhAgI kaI ? 162 162 Bow ( 120 162 1 12 ... .. daSTa zrAvaka sacArA kare tyAre sarvathA pAMce vrata Adare ? 100 zrAvaka rAtapAsA kare tA dIvA rAkhe ke nahIM ? 101 zrAvaka derAsaranuM dravya vyAje rAkhatA kema ? tathA pUjAnA kAmamAM vApare te krama 3' 163 102 vadezasaramAM naivedha paLa akSata . vagere mUke tenuM zI rIte karavuM ?... 103 : sacitta, acitta,, mizra chuM zuM samajavu` ? 101 175 ...... + ... .. ... ya Re 135 135 13 ... 142 144 144 ... 145 14 155 160 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t 177 181 - 181, 104 bakuza kuzaLa be niyaMkA A kALamAM kahyA che temAM kuzaLa te bhagavatInA pacI zamA zatakamAM mULa guNa pratisavI kahyA che jyAre mULa guNamAM dUSaNa lAge tyAre - saMyama guNaThANuM kema rahe?" * * 105 aDhAra bhAvadizA kevI rIte? 177 106 nava prakAre paNa bole te zemAM che . * 177 17 vyAkhyAna karavAne cagya kANa? - - - - 178 108 siddha bhagavAna karyuM ane te che? . - - - - 17e 108 paiSadha kyAre levo ane tene kALa zI rIte ? 17e 110 paiSadhamAM cAmAsAmAM zrAvaka bhUmI upara saMthAro kare ke pATa upara 180 111 sAdhujI pustaka rAkhe ke nahIM? * * * * 180 112 devatAne devI sAthe kAmaga kevI rIte hoya?.... 181 113 devatA manuSya sAthe bhAga kare tathA mULa zarIra Ave... * 114 caMdramA punama pachI thoDo hakAto jAya che ne zudathI udhADe te jaNAya che tenuM zuM kAraNa? ... , 115 AcArya paMca mahAvata rahita heya te te AcArya gaNAya ke nahi? ... 182 116 evA guNavaMta AcArya na hoya te kema kare? - - - 183 117 eka paramANumAM keTalA vaNa hoya 118 gotamapa tapa kare che tethI caMdanabALAnA ama kare che ne gorajI Ape chete kema ? * * * * * * - 184 11eka sthiti sthAnakamA adhyavasAya sthAnaka keTalAM heya? - - 184 120 je gatinuM AyuSya bAMdhyuM hoya te kAyama rahe ke pheraphAra thAya? ... 184 121 vartamAnakALe AyuSya keTaluM hoya? ... ... ... ... ... 184 1rara zuddha azuddha kSAyakasamakitanA bheda koI ThekANe che? - - 185 123 cAra anuga che temAM nizcaya kyA ne vyavahAra kayA? * 185 124 navakArazIne kALa sUrya udayathI be ghaDI ke hatheLInI rekhA sUjhavAthI be ghaDI? 125 prabhune vastra paherAvavAno adhikAra zAstramAM Ave che ne paherAvatA nathI tenuM zuM kAraNa ? ... .. - - 187 126 devatAne avadhijJAna kyAM sudhInuM hoya ? . " " 17 1ra7 tIrthaMkara kayA ArAmAM thAya che jyA ArAmAM zi iva 188 128 manuSya bhaMjanI saMkhyA keTalI kahI che te sAmAnya manuSyanI keTalI ? .. 188 128 ahIdIpa zI rIte kahyA che? ... 188 130 derAsaramAM dIvA udhADA mUkAya che te cagya che ke kema. 131 derAsaranA khAta muhUrta karavAnI jagyA jovAnI rIta jananI ne anyadarzananI sara 18 10 13ra sAmAyakamAM ghaDI rAkhe che te AjJA che? . * - - - 180 133 zrAvakane caravaLe suhapatI rAkhavAnI maryAdA zAmAM che ? * 100 134 zrAvakane satra vAMcavAnI AjJA che ke nahi? . . . . 135 jainamAM lAkho rUpIA bIja zubha mArge vaparAya che tevA jJAnamAM nathI vaparAtA. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * 23 , 207 (1) pra . tenuM zuM kAraNa ?... .. . * * * 18ra 136 nAtrA karavAno rivAja hiMdumAM nathI ane strIo bALahatyA kare che te nAtrAne dhAre hoya to sAro ke nahi? , * * * * * 186 137 AtmA nirvikalpa che ke savikalpa che? ... ... . . . 198 138 bAra bhAvanA tathA cAra bhAvanA bhAvavI emAM paNa vikalpa karavAmAM Ave che?...18 138 kevaLajJAna te nirvikalpa dazAthI pragaTe che tyAre vikalpa rUpa bhAvanA tathA pUjA pra tikramaNa karavuM e te vadhAre vikalpa sahita rahyuM te karavAthI zuM lAbha - 188 140 AtmA parabhAvane akartA kahe che ke A pravRtti te kApaNe thAya che te , kema ? " " - - - - - - 200 141 AtmA nirvikalpa tathA akartA chatAM kapaNe vrata paccakhANa pratikramaNa kare zAstra vAMce ne tethI akartA nirvikalpatA thAya e kema ghaTe? . .. . 22 142 jJAnIe te puNya pApa bane tyAga karavA gya kahyAM che ke tame to ekane choDI ekane AdaravAnuM kahe che te kema? 143 tame je je bhAvanA karavAnI kahe che te AtmadharanI che ke paradharanI ? 204 144 AtmAnI zuddha pravRtti zI rIte thAya ? . . 145 nirjarA tatvanA bheda arUpImAM gaNyA che ane karma che te te rUpI che tenA nirA thAya te arUpI kema thAya? . . . . . 22 146 chava arUpI che ne nava tatvamAM chavanA bheda rUpImAM gayA che teno hetu zuM? 228 147 savAranA sattAvana bheda arUpI kahyA che ne savaranI pravRtti bAhyathI ja dekhAya che te [, te zarIrathI che to arUpI kema? * * * *** *** 230 148 saMvara nirjarA miThAvI kare ke nahI ? .. . 14. derAsaramA prabhujInAM maMgaluhaNuM melAM vA phATelAM vApare tene deza kArabhArIne ke badhA zrAvakane ? * * 150 derAsaramAM vAsaNa ajavALyA vinA vApare te kema? . . .. 231 151 derAsaramAM jALA vigerenI AzAtanA hoya te na TALe ne pUjA kare che kema ? 232 15ra prabhune pUjA karavAnI jagee cAMdInAM vA senAnAM cakatAM caDe che te vyAjabI che - - - - 232 153 phUlanI jagAe kesaravALA khA karI caDAvIe te kema? .. 154 je jIve maraNa vakhate zarIra sirAvyuM nathI te zarIravaDe zubhAzubha je krIyA thAya tenuM zubhAzubha bane phaLa thAya ke kema? . . 233 155 je je vastu sirAvavAmAM Ave che te A bhavanA aMta sudhI sirAvavAmAM Ave che te A bhave tenuM pApa Ave ke kema? . 156 viveka te zuM? * * * 234 157 zAMtapaNuM te zuM ?* * * 235 158 dAMta te zuM? * * * * * * * 235 159 kAmano janma te zuM ? .. 160 muktimAM zuM sukha che ke muktine prayAsa karaze 236 * * 230 *** * 233 233 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 244 250 251 161 manuSya maraNa avasare savAre kare te zI rIte ane temAM zuM bhAve ane zuM lAbha thAya? ' " " . 100 - 16ra AtmArAmajI mahArAja-vijayAnaMdasari mahArAja hatA temane prazna lakhAvyAM hatAM tene javAba zuM che? - - - * ra46 163 maraNa avasare samAdhimAM citta rahe te sArU kaMi japa karavAnA kahyA che. 248 164 sAdhAraNa dravyathI dharmazALA vigere bAMdhI che, te tathA saMdha vigere jamADe te zrAvaka vApare te kema? .. ** * * * 165 putaLa keTalA prakAranAM kaNAM che. * 248 166 parihAravizuddhi cAritra keTalA pUrva bhaNelA aMgIkAra kare? ... . 167 siddha mahArAjane cAritra kahiya ke nahIM? * * * * 250 168 vilaMga jJAnavALAne darzana heAya ke nahIM ? . .... 250 164 munine azuddhamAna AhAra pAchuM ApavAthI zuM phaLa thAya ? " 250 17 prAyazcita levAnA bhAva che ne eTalAmAM kALa kare to ArAdhaka ke kema ? 171 moTAmAM moTe divasa keTaluM hoya ? ne rAtrI keTalI che? * 172 zrAvake paipadha laI dhamakathA kare te adhikAra zI rIte che? * * 251 173 bhavyajIva che te sarve siddhi vare tyAre badhA abhavI rahe ke kema ? : 251 174 samakita sahita kaI naraka sudhI jAya ? . .. * * 251 15 pustaka tathA pratimAjI hoya tyAM hAsyavinoda karatAM AzAtanA lAge ke nahi ? 251 176 zapazama bhAvanA samakita ne upazama bhAvanA samakitamAM zuM phera che .. rapara 177 zrAvaka ughADe mukhe bele te ucita che ke nahI ... ... ... ra5ra 178 pUrvanuM jJAna kayAM sudhI raheze? * * * 178 prabhunuM zAsana kyAM sudhI raheze . 180 vidyAcAraNa aMdhAcAraNa muni naMdIzvara dIpe jinapratimAne vAMdavA jAya che ane dhikAra zemAM che... ... * * * 253 181 zrAvaka zrAvakane tathA zrAvikAne vata uccarAve ke kema?.. .. ... 253 12 zrAvakane kAsuka pANI pIvAthI zuM phAyadA che? kAraNa je AraMbha te kare karA va rahyo che te sacinu acitta karIne pIvuM tethI zuM phaLa? . . 253 183 zrAvaka derAsaramAM jAya tyAM sArI AMgI racelI hoya tathA gAyana thatu hoya te tyAM teNe zuM bhAvavuM? . 254 184 pAchale bhave AyuSya bALyuM hoya te ja pramANe pure thAya ke kaI rIte tuTe? 255 185 sAdhujI gAmamAM praveza kare te tene vAjate gAjate sAruM karI teDI lAvavAnuM zAstramAM kahyuM che.. . . * * 186 mAsAmAM khAMDa vigerene tyAga karavAnuM kayA zAstramAM che? 25% . . ra56 * 187 gurUdravya kene kahie? , , , 2pAka 188 jinabiMbanI pratiSThAmAM tathA dikSAmAM muharta zI rIte javAnAM che? 18 zrAvaka rAtre sue tyAre zuM karazuM kare? * * * * 284 2pa7 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sucanA. pRSTha 259 guru tathA zukra bALa tathA vRddhanA divasa lagnazuddhi pra. mANe lakhyA che, paNa AraMbhasiddhimAM guru AzrI bALa tathA vRddha banenA paMdara divasa sAMga karavA lakhyA che, tathA anyadarzanamA guru tathA zukranA sarakhA divasa kahyA che 10-7-3 divasa e rIte muhUrta. "saMdhumAM kayuM che. __pRSTha 151 nI navamI zroLamAM kaNikAmAM "ma" thApavo eTale "ma" vadhArIne vAMcaq. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIjainadharmojayati. zrI praznottararatnaciMtAmaNi. 1 praznaH-jainI kahevAya che te zAthI ? uttara:-jinanA sevaka arthAt jina mahArAjanA vacana rUpI amRtanuM pAna karanAra che tethI. 2 praznaH-jina te koNa ? uttara:-rAga, dveSa, krodha, mAna, mAyA, lobha, kAma, ajJAna, rati, parati, zoka, hAsya, jugupsA ityAdi bhAvazatruone jItanAra te jina, 3 praznaH-pUrvokta rAga dveSAdi koNe jItyA che ? uttara-tIrthakara tathA sAmAnyakevalIoe. 4 prazna:-tIrthakara te koNa ? uttaraH-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA rUpa caturvidha saMghanI sthApanA karI, dharmatIrtha pravarcAvI aneka bhavya jIvone saMsAra samudrathI tAre te tIrthakara, 5 prazna:-tIrthaMkara tathA sAmAnyakevalajJAnImAM zo phera ? uttaraH-svayameva bodha pAmI sarva jIvone dharmopadeza daine tAre te tIrthakara ne pUrvokta tIrthakarano dharmopadeza aMgIkAra karI kevalajJAna pAme te sAmAnyakevalI. 6 praznaH-siddha thayelA sAmAnyakevalI tathA tIrthakaramA zo phera ? . uttara:-siddhamAM to banne sarakhA che, kaMi pheraphAra nathI. temane koi di. vasa pharI saMsAramA AvavAnunathI. valI te zarIrathI rahita che. 7 prazna:-vartamAnakAlamA koi tIrthakara che ? pavalA. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) uttaraH- varttamAnakAle A kSetramAM koi tIrthakara nathI. mahAvideha kSetra - mAM che; paNa tyAM javAnI ApaNI zakti nathI. 8 prazna - tIrtharakSaka devatAnI sahAyyatAthI tyAM jai zakAya ke kema ? koi pUrve jai AvyuM hoya to tenuM nAma zrApo. uttara:- sthUlabhadranI bahena bakSAe potAnA bhAI zrIyakane paryuSaNa parvamAM zakti rahita chatAM poraSI, sADhaporaSI zrAdi paJcakhkhANa karAvI zrAkho divasa upavAsa karAvyo, zrIyaka kSudhAnI pIDA bhogavI teja divase mRtyu pAmyo yakSA kheda pAmI ruSighAta kasyAnuM prAyazcita levA saMgha pAse gai. zuddha bhAvathI preraNA karelI hovAthI saMghe prAyazcitanI nA kahI. yakSA saMtuSTa na thaha ane zrI sImaMdharasvAmI pAse pUchI AvavA Agraha karyo, zAsana devInI sahAyyatAthI yakSA sImaMdharasvAmI pAse gaI. bhagavAn sImaMdharasvAmI prAyazcita na zrApyuM, paNa cAra cUlikAo saMbhalAvI. yakSAe e cAra cUlikAo saMgha pAse kahI batAvI. saMghe AcArAMga ane dazavaikAlika sUtramAM tenI yojanA karI. je cAra cUlikAo sAMprata kAle paNa bhAvanA, vimukti, ratikalpa ane vicitracaryA nAmathI pUrvokta banne sUtromAM vidyamAna che. valI kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdra AcArye, pote keTalA bhava- pachI mokSe jaze ? te jANavA sAru zAsanadevIne bhagavAn sImaMdharasvAmI pAse mokalI hatI. A vigere aneka dRSTAMto vidyamAna che. 9 praznaH - tIrthaMkarana deva zA sArU mAnavA ? uttaraH- dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya, vIryotarAya, hAsya, rati, rati, bhaya, zoka, dugaMchA, kAma, mithyAtva, ajJAna, nidrA, avrata, rAga ane dveSa; A aDhAra prakAranAM dUSaNo manuSya, tiryeca, nArakI ne devatAone rahyAM che. tIrthaMkara devamAM emAMnuM eka paNa dUSaNa nathI. janma maraNa pharI karavAnuM nathI. sarvajJa che, dharmano upadeza kare che. aneka bhavya jIvone tAre che. valI temanAM kahelAM Agama zravaNa karIe Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to ApaNA AtmAnuM kalyANa thavA rUpa upakAra paNa temanoja che. mATe temane deva mAnavA. 10 praznaH-anyamatAvalaMbIo jene deva mAne che, tene ApaNe paNa deva mAnavA ke nahIM? . untaraH-pUrvokta aDhAra dUSaNothI rahita hoya to, temane deva mAnavAmAM kiMcit dUSaNa nathI. 11 praznaH-anya devo dUSaNo yukta cha, ema kema kahevAya ? untaraH-temanAM caritra, mUrtio tathA temanAMja zAstrathI dUSaNo siddha thAya che eTale deva kema manAya ? 12 prazna:-tIrthaMkara deve Agamo lakhyA, ke koNe lakhyAM ? uttaraH-tIrthaMkara deveM ziSyone saMbhalAvyAM, ziSyo saMpUrNa jJAnavAn thayA. yAdazakti tIvra hovAthI mahAvIrasvAmInA nirvANa pachI 980 varSa sUdhI tesroe moDhe rAkhyAM ane bhaNAvyAM. dina pratidina smaraNazakti ghaTatI hovAthI devAIgaNi kSamAzramaNe lakhavAno AraMbha koM. 13 prazna:-zrAgalA AcArya mahArAje kema nahIM lakhAvyA ? uttaraH-muni mahArAja AraMbhanA tyAgI che. lakhavAno AraMbha thAya te doSathI vhIne lakhAvyAM nahIM. 14 prazna:-devAIgaNi kSamAzramaNa prAraMbhathI kema vhInA nahIM ? . untaraH-pote jJAnacakSuthI joyuM ke, have pustaka nahi lakhAvIe to ma. vanI smaraNazakti hIna thai gayelI hovAthI sarva zAstrano lopa thai jaze ane hoTuM dUSaNa prApta thaze. mATe apabAda sevIne pustaka lakhAvavAno prAraMbha karyo. zrA adhikAra vRhatkalpanI bhASyamA sphuTapaNe che. 15 praznaH-e Agamo konI pAse sAMbhalavAM ? uttaraH-guru mahArAja pAse. 16 praznaH-guru mahArAja kone mAnavA ? uttaraH-je guru pApathI bIhe, satyopadeza ANe; hiMsA, asatya, corI, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) strIgamana ne dhana vigere parigrahanA tyAgI hoya, niraMtara zAstrAdhyayana karatA hoya temane guru mAnavA, temanI pAse dharmopadeza sAMbhalavo. 17 prazna:- pUrvokta sarva guNa na hoya, paNa zAstropadeza karI jANatA hoya to temanI pAse dharma sAMbhalavAmAM zuM harakata che ? uttaraH-upadeza karanAra manuSya uttama guNavAlo hoya, toja zrotAonA mana upara sArI asara karI zake che ane potAnA uttama guNonI chApa sAmA ghaNInA hRdaya upara pArDI zake che; paraMtu jo upadezaka guNa vihIna hoya to "paropadeze pAMDityam" jevuM thAya che, pote mithyADola dhAraNa karI bhavabhramaNa vadhAratA jAya che zrane zrotAo potAno AtmA sudhArI zakatA nathI; kAraNa ke, guru kahe che paNa temanAthI pAlI zakAtuM nathI, to ApaNe dharma zI rIte pAlIe ? ema manamAM zrAvavAthI lAbha thAya nahIM. 18 praznaH - yat kiMcit sArabhUta dharmatatva zuM che ? te kaho. uttara:- prathama to dharmanI yogyatA karavI. 19 praznaH - gharmanI yogyatA zI rIte thAya ? uttaraH- mArgAnusArInA guNa utpanna karavAthI dharmanI yogyatA thAya. 20 praznaH - mArgAnusArInA guNanuM vivecana karo. uttaraH- prathama nyAyavibhava - sarva prakAranA vyApAramAM nyAya pUrvaka vavuM zranyAyathI cAlavu nahIM, nokarI karatAM dhaNInA sopelA kAryamAMthI paisA khAi javA nahIM, lAMca khAvI nahIM, ochI samajavAlA manuSyane chetaravA prayatna karavo nahIM, vyAja vaTaMtara karanAre sAmA dhaNIne chetarI vyAjanA paisA vadhAre levA nahIM, mAla bhelasela karIne becavo nahIM, sarakArI nokarI karanAra manuSye dhagIne vhAlA thavA sArU loko upara kAya - dA viruddha julama gujAravo nahIM, majUrI vA kArIgirIno dhaMgho karatA roja lai kAma barAbara karavuM, khoTaM dila karavuM nahIM, nAta athavA mAnamAM zeThAi karato hoya to, potAthI viruddha matavAlAne dveSa buddhithI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ geravyAjabI gunegAra TharAvavo nahIM, koi mANase ApaNuM vagADayu hoya te dveSathI tenA upara khoTo Aropa mUkavo nahIM; athavA tene nukazAna karavU nahIM. koine khoTuM kalaMka devU nahIM. dharmagurune nhAne paisA levA sArU dharmamAM na hoya, te vAta samajAvavI nahiM; athavA sevakanI strI sAthe. ayogya karmamA pravaq nahi. dharma nimitte paisA kaDhAvI potAnA kAryamAM vAparavA nahIM. dharma saMbaMdhI kAryamAM vAparavA mATe paNa khoTI sAkSI pUrI paisA levA nahIM. dharmakAryamAM kAMi phAyado thato hoya te badala manamA vicAravaM je, ApaNe dharmane vArate jUThu bolIe chIe, ApaNA kAma sAru bolatA nathI mATe temAM doSa nathI ema samajI udhuM catuM karavU te paNa anyAya che. derAsara athavA upAzrayamA prabhAvanA thatI hoya, te ekathI vadhAre vAra levI te paNa anyAya che. derAsara athavA upAzrayanA kAryabhAra karanArAoe te khAtAnAM makAno potAnA khAnagI kAryamAM vAparavAM nahI. athavA te khAtAnA mANaso pAse khAnagI kArya karAvaq nahIM. koi mANasa nAta jamADato hoya ane tenI sAthe kaMi bigADa hoya, tethI teno varo bagADavA kaMi laDAi ubhI karabI, pakavAna vigere joie tethI vizeSa lai bagADa karakho, saMpa karI vadhAre khAi navaM ane tene tUTa paDe tevI yuktio karavI; te paNa anyAya ja che. parastrIgamana karavU nahIM. strI athavA puruSa kAMi salAha pUche to jANyA chatAM khoTI salAha ApavI nahI. potAnA dhaNInA hukama zivAya tenA paisA levA nahIM. eka bIjAne laDAi thAya evI samaja ApavI nahIM. potAnuM mAna pratiSThA vadhAravA sAraM asatya dharmopadeza devo nahIM. anyamatAvalaMbI, dharma saMbaMdhI kharI vAcarcA kaheto hoya ema chatAM 'e dharma vadhI jaze' ema jANI te vArtA jaThI pADavAnI kuyukti karavI te paNa anyAya che. pote avidhie pravarcato hoya ane anya puruSane vidhithI vartato joi tenA upara dveSa dhAraNa karavo te anyAya che.je puruSa vidhithI varce che tene dhanyavAda prApavo ane potAthI te pramANe vAtuM nathI tene mATe pastAvoM teca .. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarakAranI athavA myunisipAlITInI dANacorI karavI, sTAMpanI corI karavI, tema ja kharI pedAza chupAvI thoDI pedAza upara sarakArane kara Apavo te paNa anyAya che. khAtara pADavU, kuMcI lAgu karavI, athavA lUMTa pADavI te paNa anyAya kahevAya che. guNavaMta sAdhu munirAja, bhagavaMta ane guru mahArAjanA avarNavAda bolavA nahIM. tema ja zuddha dharmanA avarNavAda bolavA nahIM. ane kanyAnA paisA lai pote vivAha karavo nahIM. AzivAya bahu prakAre anyAya thai zake che. te sarva tyAga karIne vyApAra kara. vo, te mArgAnusArInuM prathama lakSaNa che. 2 ziSTAcAra-jJAna ane kriyAe karI uttama AcaraNavAlA manuSyonA AcAra ziSTAcAra kahevAya che. temAM loka niMdA kare tevU kArya karavU nahI. rAjA daMDa kare tevU kAma karavU nahIM. vezyA tathA parastrIgamana tyajaq. jUgaTe ramavU nahIM. zikAra karavA javU nahIM, corI karavI nahIM. ghaNI jIvahiMsA thAya tevo vyApAra karavo nahIM. jethI koi mANasane nukazAna thAya, koino jIva jAya, evaM jUlu bolavU nahIM; banI zake to sarva pra. kAre jUlu bolavU nahIM ane mAMsa, madirA, tADI, madha, mAkhaNa, kaMdamUla vigere abhakSya padArthoM khAvA nahIM. 3 sarakhA dharma AcAravAlA sAthe vivAha karavo, paNa eka gotrI mAthe karavo nahIM, hemacaMdrAcArye yogazAstramA eka gotravAlA sAthe vivAha karavAno niSedha kasyo che. strI bharino dharma eka ja hoya to dharma saMbaMdhI takarAra uThavAno saMbhava rahe nahIM ane dharmakArya karavAmAM paraspara sAdhanabhUta thai paDe. 4 sarva prakAranA pApathI Dara. kAraNa ke, pApa karavAthI A lokamAM nidA thAya ane bIjA bhavamAM narakAdi duHkha bhogavavAM paDe. - 5 dezAcAra pramANe vartavU, je dezamA vasatA hoie, te dezamA je je kAma karavAthI niMdApAtra na thavAya, tevI rIte vartavU. vastra, AbhUSaNa, azana pAnAdi dezanI rIti pramANe karavU. je dezamA je vastra paherAtAM ho Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ya te choDI anyadezanI rItanAM paheravAM nahIM. 6 sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA tema ja rAjA, pradhAna, bhaMDArI, koTavAla vigere koi paNa manuSyanA avarNavAda bolavA nahIM. 7 je gharamAM bArI bAraNAM vigere pesavA nIkalavAnA aneka rastA hoya, tevA gharamA rahevU nahIM. rahebAthI cora pramukhane AvavAna tathA strIne geravartaNuka calAvavAnuM sugama paDe. 8 azuddha sthAnakavAlA gharamAM vasavU nahIM. je gharanI jamInamAM udhei lAgelI hoya, je gharanI nIce hADakAM tathA muDadAM dATelAM hoya, athavA muDadAM vAlelA hoya, athavA AsapAsa vezyA, jugArI, cora, kasAi vigere rahetA hoya, tevAM ghara varajIne sArA pADozamA rahe. pADozI dharmabaMdhu hoya to sarvottama samajavU. anyamatAvalaMbInA pADozathI temanA zrAcAra vicAra ApaNAmAM praveza karI jAya che te, je ghaNo zrama veThatAM paNa pAlathI dUra thai zakatA nathI ane prAye aneka pApabaMdhanamAM par3abuM paDe che. 9 ati gupta sthAnamA rahevU nahIM. rahebAthI guNI puruSane dAna devAno avakAza malato nathI. vaLI Aga pramukhanA bhaya vakhate jAnamAla bacAvavA muzkela thai paDe che. 10 ati pragaTa sthAnamA rahevU nahIM. rahevAthI strI varga saMpUrNa lajjA sAcavI zaktI mathI, valI dvAra bhAgala ghoMghATa cAlato hoya tethI sthira cite kAi kArya thatuM nathI. 11 satsaMga-guNI puruSano saMga karavo. muni mahArAja, deva. guru bhaktikAraka zrAvaka ane pramANika gRhasthonI sAthe ja vizeSa paricaya rAkhavo- mithyAvIno saMga karavo nahIM; karavAthI ApaNI dharmabuddhi naSTa thai jAya che. susaMgathI sArI buddhi thAya che. tenAM sadAcaraNa joi ApaNana paNa sadAcaraNa grahaNa karavA avakAza male che. jugArI, luccA, cora, vizvAsaghAti, Thaga vigairenI sobata karavAthI tevAM nIca kRtyo karavAna Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ valaNa sahaja thai jAya che. mATe tevA adharmIono tyAga karavo. 12 mAtA pitAnI AjJAmA raheg, temane pUjanArA thavaM, nitya prAtaHkAle temane vaMdana karavU. paradeza jatI vakhate ane AvIne paNa vinaya pUrvaka pAdapUjana karavU. jo vRddha thayA hoya to temane khAvA pIvAnI tema ja paheravA oDhavAnI zakti mujaba tajavIja rAkhavI. koi vakhata krodha karavo nahIM. kaTu vacana vAparavAM nahIM. temanA AdezanuM ullaMghana kara, nahIM. kadApi geravyAjabI, nahIM karavA yogya kAma batAve to maunavRti dharavI. ayogya karma karavAthI thatA geraphAyadA vinaya pUrvaka samajAvavA prayatna karavo. temano ApaNA upara avarNanIya upakAra che. mAtAe nava mAsa sUdhI udaramA rAkhI, bhAra vahana karI aneka vedanAno ApaNe mATe sahana karI che, viSTA mUtrAdi malIna talothI ApaNuM vAraMvAra prakSAlana kayu che. valI ApaNe vyAdhi bhogavatA hoie te vakhate kSudhA, tRSA veThI aneka upacAro karI ApaNuM zuddha buddhithI pAlana kare che. zrA zivAya parokSa rIte temanA upakArano jharo niraMtara vahyA ja kare che. mAtA pitA to jagatmAM kalpavRkSa samAna che. aMtima tIrthaMkara mahAvIrasvAmI trizalAdevInA udaramA AvyA pachI mAtA duHkhI thaze, ema dhArI kiMcit vakhata acalAyamAna rahyA; teTalAmAM to mAtAe aneka kalpAMta karavA mAMDyA, mUrchA khAi dharatI upara DhalI paDyAM ! te ja vakhate bhagavaMte abhigraha kasyo ke " mAtA pitA svarge gayA pachI ja dIkSA grahaNa karIza." aho! putranI pUjanIka buddhi tarapha dRSTi karo. rAma ane lakSmaNa tema ja pAMDavoe mAtA pitAnI je sevA karI , tenuM varNana sahasra ji. vhAthI paNa karavU muzkela che. temanA karelA upakArano badalo ApaNe vAlI zakavAnA nathI, to paNa niraMtara temane dharma raste yojavA prayatna karI bhakti karavI. 13 jyA svarAjAno athavA pararAjAno bhaya hoya, tevA sthAnamA rahe, nahIM. rahevAthI dharmanI, dhananI tema ja zarIranI hAni thAya che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___14 pedAzanA pramANamA kharaca kara. pedAzanA cAra vibhAga karavA. eka bhAga gharamA rAkhavo, vIjo bhAga vyApAramA rokavo, trIjo bhAga potAnA tayA kuTuMbanA khAvA pIvAmAM ane vastrAdikamAM vAparayo, coyo bhAga dharmakAryamAM vAparabo. e pramANe pedAzano vyaya karato. jo pedAza ochI hoya to dazamo bhAga athavA zakti mujaba dravya dharma nimitte avazya vApara, mahA mahenate udarapoSaNa yatuM hoya to mana komala rAkhI dharmakAryamAM dravya vAparanAranI anumodanA karavI.. 15 dhanane anusAre vastrAbhUSaNa paheravAM. thoDaM dravya hoya ane dhanavA. na jevAM vastra paheravAthI tema ja badhAre dravya hoyaM ane garIbanA jevAM paheravAthI laghutA thAya che. 16 zAstra zravaNa karavAmAM citta parovavaM. buddhinA ATha prakAranA gaga upArjana karavA. 1 zAstra sAMbhalavAnI icchA karavI. 2 zAstra sAMbhalavU. 3 teno artha samajato. 4 te yAda rAkhato. 5 uha-temAM tarka karavo te sAmAnya jJAna. 6 apoha-vizeSa jJAna melavavaM. 7 uhApohathI saMdeha na rAkhato. 8 tatvajJAna eTale amuka vastu Anaja che, evo nizcaya karavo. pUrvokta rIte zAstra zravaNa karI potAnA avaguNa sajavA udyamavaMta tha. . 17 ajIrNa chatAM AhAra karavo nahIM. khAdhelI vasta panI na hoya tyAM sutrI bIjo zrAhAra karayo nahIM. roga utpanna dhAya tetrI vastu khAvI nahIM. svAdiSTa vastu dekhI gajA uparAMta khAvU nahIM. . 14 akAle bhojana karavU nahIM. bhojana karatAno je vakhata nimArNa karelo hoya te bakhata cakravo nahIM.. 19 dharma, artha ane kAma e jaga varga sAyA. gRhasthAvasthAmA je samaya dharbha sAdhanano hoya, ne rakho dharma mAdhavo. paimA upArjana karavAnA samaye te kAma ka. bhoga-upabhoga bhogavavAne samaye tanAM tatpara rahe. dharma-sAdhana karavAne samaye dravya upArjana karavAna tujhe to gha. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 10 ) methI cUkAya che. sarva vastunI prApti dharmathI ja thAya che. dharma cukyA to traNe varga hAthamAMthI gayA samajatrA, mATe divasamAM traNe varga sAdhavAno bakhata bAMdhI rAkhatro; jethI dravya pedA karavAmAM tema ja saMsArocita kArya karavAmAM trina na Ave, jagatmA niMdA na thAya ane dharmasAdhana rUDI rIte thAya ema vavu. 20 munirAja mahArAjanuM dAna devA rUpa zrAtithya vinaya pUrvaka karamuM; duHkhI janane anukaMpAdAna devaM; muninI sevA bhakti karavAmAM kuzala rahetuM ane ahaMkAra rahitapaNe dAna devu. 21 jinamatane viSe sanmAna pUrvaka rAga dharavo. khoTo haTha - kadAgraha karavo nahIM. 22 guNIjanano pakSa karavo. temanI sAthai saujanyatA ane dAkSiNyatA vAparavI. je je sukArya karavAnA hoya, te te vAnaranI peThe capalatAthI nahIM paNa sthiratAthI karavAM niraMtara niyabhASita thaM. koine duHkha lAge tevuM bolavu nahIM. potAnA temaja pArakAnA AtmAne upakAra karavAnI buddhi rAkhavI; guNI puruSanI, anuyAie vartta. 1 23 je dezamAM javAnI zAstrakAra zrAjJA na zrApatA hoya, athavA rAjAnI manA. hoya, te dezamA uddhatAi karI javuM nahIM; tema ja je kAle je kArya..karavAnI AjJA na hoya, te kAle te kArya kara nahIM. jema ke uSNakAlamA khetI kare to thAya nahIM. comAsAmAM zIta padArtha khAvAthI patre nahIM ane samudra paryaTana karavAthI nukazAna thAya. yavananA mulaka - mAM javAthI abhakSya vastu jabarAithI khavarAve ane jabarAithI dharma 1 bhraSTa kare, tevA dezamA januM nahIM. valI potAnuM bala tapAsI kAma karavu; kAraNa ke zakti uparAMta kArya karavAthI dhananI tema ja tananI hAnI thavAno saMbhava che. A. 24 vrata viSe sthira cittavAlA ane jJAne karI sAvadhAna evA purubanI pUjA karavI. AtmahitArthe temanI pAsezrI jJAna saMpAdana karabuM ane Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (995 semanI pravRtti pramANe vartaj. 25 poSaNa karavA yogya svakuTuMbanuM AhAra vastrAdikathI poSaNa kara - 26 dareka kAryAraMbha karyAI pahelAM zubha azubha pariNAma dIrghadRSTithI vi. cAra ane pachI kAryAraMbha karavo. 27 vizeSajJa eTale sAmAnya ane vizeSane olakhatAM zIkhavuM athavA tenA jANakAra thaj. 28 lokavallabha eTale sarva lokane vallabha lAge tevuM kAma karakhu. koime dUbhava nahIM. anItithI tema ja dharmaviruddha AcaraNayI lokamAM vhAlA thavAnI icchA rAkhavI nahIM. 29 lajjAvAn thavuM. nirlaja kArya kara nahIM. 30 vinayavaMta thavaM. deva, guru, suzrAvaka, kuTuMbI, mahetAjI, kalA zIkhavanAra tathA rAjA pradhAnAdika zeTha, zAhukAra je koi guNe karI, dhane karI, pIe karI ane vaye karI adhika hoya te sarveno yathocita vinaya karavo. 31 duHkhI manuSya upara dayA karavAmAM kuzala rahevuM. jaima bane tema hi - sAnu kAma kara nahIM. 32 saumyadRSTi rAkhavI. koi vakhata kaSAyavAlI prakRti dhAraNa karavI nahIM ke, jethI zramyane ApaNA upara dveSa jAge. 33 cha vairIne jItavA. 1 kAma eTale strI sevA. parastrIno sarvathA tyAga karavo. potAnI strInuM paNa jema rogArca puruSa auSadha khAvAnI jarUra paDe, ne khAya tema RtusnAnane avasare kevala cittanI upAdhi TAlavA nibhice sevana kare; bhAvanA to choDavAnI ja rAkhatrI, zvAnanI peThe ; niraMtara athavA eka rAtrimAM praNI vakhata strIsaMga karavo e uttama puruSonuM lakSaNa nathI. nitya sevavAthI potAnuM tathA strInuM zarIra nirbala thatuM 1 jAya che. valI evI kuTebane lIdhe strInA viraha samaye parastrI sevavAnI " buddhi i. Ave che; prAye duniyAmAM laghutA prApta thAya che, koi vizvAsa Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (12) karatuM nathI, rAjA jANe to daMDa kare che ane AvatA bhavamA narakanAM duHkha bhogavA paDe che; mATe jema bane tema kAmane vaza karavo. 2 krodha-koinA upara krodha karavo nahi; sarva prANI upara samabhAva dhAraNa karavA; eka kroDapUrva sudhI saMyama pAlI upArjana karelu phala krodha karavAthI kSaNa vAramA naSTa thai jAya che ane kugatinA bhAjana tharbu paDe che, hAlAhala viSa khAdhU hoya tethI eka vakhata ja maraNa thAya che, paNa krodha rUpI halAhalane vaza thaelA prANI- anaMtIvAra mRtyu thAya che; mATe niraMtara kSamAguNa dhAraNa karatAM zIkhavU. 3 lobha-lobhI manuSyanuM citta sadAkAla phikaramA bhamyA kare che. tene koi paNa prakAre saMtoSa utpanna thato nathI. valI lobhane vaza thavAthI prANI nahi karavA yogya karma ka. ravA tatpara thAya che tethI A duniyAmAM hIlanA thAya che ane parabhavA paNa duHkha bhogavAM paDe che. mATe je avasare je male tethI saMtoSavRtti rAkhavI ane nItithI udyama karavo. pUrve jevU punya upArjana karyu hoya tevU A bhavamA male che, lobha karavAthI vizeSa malatuM nathI. evo vicAra karI saMtoSa pakaDavo. saMtoSathI ja lobha jItAya che. 4 mAna-mAnadazA dharavAthI jagatmA laghutA prApta thAya che, loko ahaMkArInu upanAma Ape che, guruno bhane baDhIlano bilaya thato nathI, vidyA kalA AvaDatI nathI. ane manuSya bhava pAmyA chattAM paNa dharma sAdhI zakAto nathI; mATe mAna tajI dai gaMbhIratA dhAraNa karavI. 5 harSa koi paNa kAryamA atyaMta harSa dhAraNa karavo nahIM. harSa karavAthI garbane pagathIe. caDhatAM vAra lAgatI nathI. A saMsAramA sarva vastuoM kSaNika che. zarIra Aje sukhI dekhAya che ane kAla aneka vyAdhiyI vITAi jAya che. lakSmI capala che, Aje je gharamA lakSmI zomI rahI che te gharamAM bIje divase bhUta vAso karI rahe cha ! mATe AvA asthira padArthoM pUrvakRta punyane lIdhe prApta thayo hoya to teno sadupayoga karavo; paNa atyaMta harSita thai garva karavo * nahIM. 6 mada-mada ATha prakAranA che. jAtimadra, kulamada, , balamada, Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) rUpamada, Rddhimada, lobhamada, tapazcaryAno mada ane vidyAno mada, jAtino mada karavAthI nIca jAtimA utpanna thAya che, kulamada karavAthI nIcagotra baMdhAya che. balano mada karavAthI Avate bhave nirbalapaNuM prApta thAya che. rUpano mada karavAthI kurUpapaNuM prApta thAya che. dhanano tathA Tha. kurAino mad karavAthI parabho darini thAya che. jema jema malatuM jAya, tema tema vadhAre lobha kare ane manamA dhAre ke huM to khobAno ja nahIM, je je vyApAra karIza temAM per3A ja karIza ! evA zrAjIvikA mada dha. ranAra manuSyane koi vakhata evo dhakko lAge che ke, sarva divasanuM pedA karelu eka divasamA cAlchu jAna cha ! ane nirdhanAvasthA prApta thAya che. mATe lobhano mada karavo nahIM. tapazcaryAno mada karavAthI tapa niSphala thAya che. vidyAno mada karavo nahIM. vidyAno mada karanAra manuSya potAthI adhika vidvAnane mAna ApI zakato nathI, paNa tenI avagaNanA kare che ane pote vadhAre jJAna saMpAdana karI zakato nathI. garviSTa hovAthI zaMkA paDe te paNa bIjAne pUchI zakato nathI. ema dhIre dhIre potAnI vidyA khue che ane AvatA bhavamA ajJAnI thAya che. mATe vivekI mANase A pATha prakAranA mada tyajavA. 34 kRtajJatA-potAne kohae karelA upakArane bhUlavo nahIM. samaya zrAvye karelA upakArano badalo vAlavo. 35 pAMca iMdrine vaza karavAmAM tatpara rahe. iMdrioM mokalI bhUkavAthI A lokamAM paNa bahu nukazAna thAya che. jema ke sparzedrinuM sukha bhogavA sArU hasti baMdhanamAM paDe che. raseMdrinA viSayathI mAchalAMo prANa vimukta thAya che. ghrANeMdrinA viSayathI bhramara kamala upara bese che. ane sUrya asta thae kamala mIMcAda javAthI aMdara goMdhAi rahe che. cakSu iMdrine vaza thavAthI pataMgInA dIvAmAM par3I jIva khue che. zrotaiMdrinA viSayathI haraNa pAradhIne vaza thai jAya che. evI rIte eka eka iMdrine chUTI mUkavAthI prANa jAya le, tyAre pAMca iMdrionA viSayamA lubdha tha Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAthI parabhavAM kevAM duHkha bhogavA paDe 1 tenu varNana to jJAnImahA rAja na karI zake. mATe yathAzakti viSayano saMkoca karavo. A pramANe 'mArgAnusArInA pAMtrIza guNa je puruSamA hoya, te puruSa dharmane yogya jANavo. aAvA guNathI manuSya mamakitavaMta thAya che, zrAddhadharma ane munidharbhane pAme che ane aMte muktisukhane melave che. . . 21 praznaH-samakita e zuM che ? uttaraH-samakitanA ghaNA prakAra cha, paNa alpamAtra kahaM cha. samakitanA mukhya prakAra che. 1 vyavahAra samakita ne 2 nizcaya samakita. temA vyavahAra samakita te pAgala kahelA aDhAra dUSaNa rahita RSabhAdi covIza tIrthakarane zuddha deva tathA taraNa tAraNa jahAja rUpa mAnavA. je deva saMsAra thakI tasyA nathI, tevAne devabuddhie mAnavA nahIM; prabhue munino je mArga batAnyo che, te mArge cAlanArane gurubuddhie guru mAnavA; sAdhu ane zrAvakano dharma prabhue je pramANe batAvyo che, te dharmane jakha. ro mAnavo. zrAvaNa tatva upara aDA rAkhavI te vyavahAra mamakita. 2 nizcaya samakita, te prathama potAnA AtmAnuM svarUpa ane pudgalanu svarU. pa jANavU. AtmAmAM cetana guNa che ane pudgalamAM jaDa guNa che. tethI AtmAmAM sarva padArtha jANavAnI zakti che, paNa karme karIne AtmA avarAyo che tathA hAla saMpUrNa bhAva ANI zakato nathI. evo nirdhAra thavAthI je je bAhya padArthoM che, tenA uparathI mohano nAza kare che. phakta AtmagugamA AnaMda mAne che. je saMsArI pAnaMda , te sarve asthira AnaMda che, ane tene kharo AnaMda mAnavAthI karmabaMdha thAya che ne durgatimAM tenAM duHkha bhogavA paDe che. AtmAnuM jJAna jema jema nirmala thatuM jAya che tema tema sAMsArika kAryamA mamatA ghaTatI jAya che. karmanA yoge je su. kha duHkha prApta thAya che, tene karmanAM phala jANIne rAga dveSa karatA nathI. pudgalane saMyoge karma bAMdhyAM che te bhogavAya che, ema vicAre che. A pramANe-cittanI suMdaratA 'thAya che, paraMtu vizeSa vizuddhi nathI. thai tethI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) saMsArane choDI zakato nathI. zrAvakanAM vrata paNa lai zakato nathI, paNa levAnI bhAvanA rAta divasa banI rahelI che, anaMtAnubaMdhI kaSAvanI cokaDI tathA samakitamohanI, mizramohanI ane mithyAtvamohanI e sAta prakRti kSaya thai che. evA jIvone samakitanI prApti thAya, te nizcaya samakita kahIe. 22 praznaH-nizcaya samakitadRSTine vyavahAra samakita hoya ke nahIM ? uttaraH-dhaNaM karIne hoya. 23 praznaH-vyavahAra samakitavAlAne nizcaya samakita hoya ke nahIM ? uttaraH-hoya paNa kharUM ane na paNa hoya. 24 praznaH-ekalA vyavahAra samakitathI zuM lAbha thAya ? uttara:-vyavahAra samakita nizcaya samakitanuM kAraNa che. deva gurunI zraddhA thai eTale guru mahArAjanI sevA kare. guru mahArAja dharma saMbhalAve eTale potAnA AtmAnu tathA pudgalanu svarUpa jANe. ema karatA karatAM anukrame nizcaya samakita thAya. 25 praznaH-devanI bhakti zI rIte kare ? uttara:-deva hAla vicaratA nathI, paraMtu temanI mani che te ApaNane AdhArabhUta che. tethI pApANanI, dhAtunI, ratnanI, kATanI ane dAMtanI; jevI potAnI zakti hoya tevI bhagavaMtanA AkAravAlI mUrti karAve. yathAzakti suMdara caitya baMdhAve ane AcArya mahArAja pAse te pratimAnI pratiSThA karAvIne tenI bhakti kare. athavA pUrva puruSoe evAM jinaviMva padharAvelAM hoya che, temanI aSTa dravye karIne pUjA kareM tathA. temanI samIpe bhale prakAre guNagrAma kare. . . 26 praznaH-pratimAne pujavAthI zuM lAbha thAya ? pratimA kAi bhagavAn nayI to tene kevA bhAvathI pUjavI ? uttaraH-bhagavaMta dharma prakAzI gayA che. teMne AdhAre dharmanuM svarUpaAtmAnu svarUpa jANyaM che tethI teo upagArI puruSa che. te upagArI pu: Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ruSa to nirvANa pAsyA che, tyAre pratimAjImAM temanA nAmano Aropa karIne bhakti karavI. jema ApaNA ghaDIlanI athavA mAnya puruSanI chabI hoya che ana tenA koi guNagrAma kare che, to ApaNe khuzI thaie chIe ane tenI koi laghutA kare che to ApaNe dilagIra thaie chIe. valI hAlamA rAjyakartA eDavarDa tathA bIjA gavarnara janarala, gavarnara ane pratiSThita adhikArIonI chatrI tathA bAvalAMo sthAnake sthAnake besArelAM dRSTie paDe che ane tema karelu joine te adhikArI tathA tenanA upara prItibhAva dharAvanArA loko rAjI thAya che ane te adhikArI potAne nAna malyu samaje che. tema ApaNe paNa bhagavaMtanI mUrti besAravAthI temane mAna ApIe chIe. temane mAna ApabArnu mana thayuM te zuma adhyavasAyanuM lakSaNa che ane tethI jIva mhorTa punya upArjana kare che. jeo jaina nAma dharAvIne duDhIA kahevAya che, teo pratimAne pujatA nathI. te temanI ajJAnatA che. tetro jainazAstrane mAnavAna kahe che. paNa teo zAstramA kaDu che tema karatA nathI. A bAbatanA dAkhalA zrI pratimAzataka graMthAM upAdhyAya zrI yazo vijayayajIe ghaNA ApelA che. tathA samakitazalyohAra nAme graMtha chapAyela che, temAM paNa ghaNA dAkhalAo che. tethI Arhi vistArathI lakhato nathI. bhagavaMta vicaratA hatA te vakhatanI pratiSThita karelI pratimAjI hAlamA vidyamAna cha 'ane DhuMDhaka mata to Adhunika nIkalelo. che syAre jo pratimA pUjavAna ayogya hoya to bhagavaMta thatAM kema bane ? tyAra pachI paNa ghaNA AcAryoM thayA che. jemanA upadezathI ghaNA zrAvakoe pratimAjI karAvyAM tayA aneka prakAre pUjA karI. gRhasthAvAsamA rahelA zrAvakabhAione bhagavaMsanA guNagrAma karavA zArU anukUlatA bharelI jagyA joie te derAsarajI che ane tenI aMdara bhagavatanA guNarnu smaraNa thavA sArU jinabiMbanI sthApanA karelI che. temanI AkRti evI saumya cha ke, tene jovAthI bhagavaMtanA guNa sAMbhare che. potAnA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ('90) 7 vaDIlanI athavA mAnanIya puruSanI 'chabI athavA tenI koI vastu paMDI hoya e to tene joine te puruSa ane tenA guNo jaima smaraNamAM Ave che; tema bhagavaMtanI mUrti joine paNa thAya che. pratimAjInuM mukha joine vicAre ke ke, yA mukha ke che 1 je mukhe koinA zravarNavAda, mRSAvAda ke, hiMsAkArI vacana bolAelAM nathI. temAM rahelI jivhAvaDe raseMdrinA viSayonuM sevana karela nathI, paNa A mukhavaDe dharmopadeza deine aneka bhavya prANIone saMsArasamudramAMcI tAyA che; mATe zrA mukhane dhanya che. zrA nAsikAvaDe surabhigaMdha durabhigaMdha rUpa ghrANeMdrinA viSayonuM sevana karyu nathI. zrA cakSuiMdrivaDe pAMca varNa rUpa viSayone sevyA nathI, koI strInA upara kAmavikAranI najare joyuM nathI tema koinI sAme dveSanI najare paNa joyuM nathI * mAtra vastusvabhAva ne karmanI vicitratA vicArIne samabhAve rahelA che. tethI evA netrane dhanya che. A karNe karIne vicitra prakAranA rAga rAgaNI sAMbhalavA rUpa tenA viSayanuM sevana karelaM nathI, paraMtu priya priya jevA zabdo kA paDyA tevA samabhAve sAMbhalyA che. zrA zarIravaDe koi jIvanI hiMsA ke adattagrahaNa vigere karyu nathI. mAtra jIvarakSA 'karI che ane koi jIva duHkha pAne nahIM tema vartyA che. grAmAnugrAma vihAra karI bhavyajIvone saMsAranA duHkhamAMthI uddharyA ke ane pote karmoMno kSaya karI kevalajJAna kevaladarzana pragaTa karyu che. mATe zrA prabhune dhanya che. eo parama upagArI che. tethI temanI jeTalI bhakti karI zakuM teTalI ka. ravI yogya che. zrAvI suMdara bhAvanA bhagavaMtanI muMdrAM dekhavAthI utpanna thAya che. uttama prANIo evA prabhunI jala, caMdana, kesara, barAsa, puSpa, dhUpa, dIpa, phala, naivedyavaDe pUjA kare cheM. tathA AbhUSaNo caDAve che. e pramANe pUjA karavAmAM yathAzakti dravyano vyaya karatAM citave ke ke, hu~ je dravya pedA karUM kuM, te pedA karatAM aneka prakAranAM pApa lAge che. valI te dhana saMsArI kAryamA vAparUM kuM tethI paNa ulaTI pApanI vRddhi karUM kuM. | mhAre e dhanamAMthI mhArA praNAma pahoce teTaluM dhana jo huM prabhubhaktimAM * Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) vAparUM to tenAthI pApaM baMdhAtuM aTake ane punyabaMdhana thAya. valI e dhana prAte mhArUM nathI. mhArI sAthe AvabArnu nathI. mhAro ne eno svabhAva bhinna cha. huM cetana DUM. e jaDa che. mATe mhAre enA uparathI mUrchA unA. khIte yogya che. valI vicAre ke, hu prabhunI bhakti karIza to, te joine bIjA jIvo tenI anumodanA karazai. valI keTalAeka bhAgyazAlI jIvoM bhakti karavAne tatpara thaze to teno kAraNIka hu~' thaiza. eTale prabhubhakti karatAM aneka prakAranA lAbha thaze. uttama jIvo prathama dravyapUjA karIne pachI bhAvapUjA kare che eTale te avasare bhagavaMtanA guNa vicAre che ame prabhunA guNane vicArIne tenuM potAnA prAtmAnI sAthe milAna kare che ke, aho ? prabha arAgI ne huM rAgI, prabha advepI ne hu~ dveSI, prabhu akrodhI ne hu~ krodhI, prabhu amAnI ne huM mAnI, prabhu amAyI ne huM mAyI, prabhu alobhI ne hu~ lobhI, prabhu akAmI ne huM kAmI, prabhu nirviSayI ne huM vipa yI, prabhu AtmAnaMdI ne hu~ saMsArAnaMdI, prabhu atiMdriya sukhanA bhogI ne hu~ pudgalano bhogI, prabhu svasvabhAvI ne huM vibhAvI, prabhu ajara meM huM sa- . jara, prabhu akSaya ne hu~ kSaya svabhAvavAlo, prabhu azarIrI ne huM zararivAlo, prabhu aniMdaka ne huM niMdaka, prabhu acala ne huM sacala, prabhu amara ne huM bharaNe sahita. prabhu nidrA rahita ne hu~ nidrA sahita, prabhu nirmohI ne huM. samohI, prabhu hAsya rahita ne hu~ 'hAsyayukta, prabhu ratie rahita ne hu~ ratie sahita, prabhu arati rahita ne huM arati sahita, prabhu zoka rahita ne hu~ zoka sahita, prabhu bhaya rahita ne hu~ bhaya sahita, prabhu dugaMchA rahita ne hu~ dugaMchA yukta, prabhu nirvedI ne huM savedI, prabhu aklezI ne huM saklezI, prabhu hiMsAe rahita ne huM hiMsAno karavAvAlo, prabhu vacane rahita ne hu~ mRSAvAdI, prabhu icchArahita ne huM aneka prakAranI icchAvAlo, prabhu apramAdI 'ne huM sapramAdI, prabhu zrAzA rahita ne hu~AMzAno bharelo, prabhu sarva jIvane sukhanA dAtA ne huM aneka jIvone duHkhano denAra, pra. nu apaMcaka ne huM savaMcaka-bIjAone ThaganAro, prabhu sarvanA vizvAsa: Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19) pAtra nehuM avizvAsanu pAtra,-prabhu Azrava rahita: ne hu~ Azrayano, bharelo, prasu niHpApa ne hu~.sapApa, prabhu paramAtmapadane pAmelA ne I bahirAmApaNe vartamo, prabhu karma rahita ne huM karma sahita. ,A pramANe bhagavaMta aneka prakAranA guNe karIne saMyukta che bhane huM sarva prakAranA durguNoe bharelo Dhu. tethI A saMsAramA paribhramaNa karUM chu: Aje bhAgyanA u| dayathI A prabhunI mUrti meM joi ane tenA AlaMbanavaDe mane prabhunA guNa- smaraNa thayuM tathA mhArA avaguNa samajavAnAM AvyA, to hade / huM mhArA avaguNa TAlavAno udyama lalaM, prabhu je ramne cAlyA te raste 9.cAlaM ane prabhu jema vA taima varta. A pramAgenI bhAvanA bhaav| tAM-bhAvapUjA karatAM prANI potAnA karmano kSaya kare che, zuddha smkit| ne prApta kare che ane yAvat mokSasukhane paNa pAme che. mATe jinapratimA / nI pUjA karavAthI upara pramANe lAbha jANIne sarva bhavya jIvoe yathAi zakti jinezvaranI bhakti karavI. 27 praznaH-sAmAnya prakAre jinabhaktinI rIta tathA lAbha tame vatAcyA, paraMtu anukrame dararoja kevI rIte bhakti karavI te kaho ? uttaraH-divasamAM traNa vAra jinamaMdire jayaM. temAM prAtaHkAle vAsa kSepavaDe pUjA karavI, madhyAnhe jala caMdanAdika aSTadravyathI, sattara pra. * kArathI athavA jevI zakti hoya te pramANe vizepa dravyazrI pUjA karavI ra ane saMdhyAye dhUpapUjA tathA dIpapUjA karavI. yA pramANe traNakAla ji napUjA karavI. temA madhyAnhanI pUjA. prabhune aMge pharasIne karavAnI che tathA nhAvaM joie, nhAine zuddha thayA zivAya prabhuno sparza karavo ghaTita nathI. ApaNuM zarIra malIna hoya che te nhAtrAthI zuddha thAya che. mATe nirjIva jagyA joine zarIranI zuddhi thai zake teTalA jalabaDe nhAvU. vadhAre pANI DholavU nahIM. vadhAre pANI DholAthI asaMkhya apakAya jIvonI vinA kAraNe virAvanA thAya che. nhAyA pachI zuddha vastravaDe zarIra sApha karavaM. pachI suMdara, zobhItA, sAMsArika kAryamAM nahIM bApare Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (20) lo ane dhoyelo. vastra dhAraNa karavA. vagara dhoyelA vastra paherIne pUjA / karavAthI nIvIna prAyazcitta kaheluM che. pachI potAnI zaktinA pramANamA yogya AbharaNo dhAraNa karavAM ane jinapUjAne mATe jala, caMdana, puSpAdika zuddha zuddha dravyo laine jinamaMdire javaM. jinamaMdiranA prathama dvAramA pesatAM 'nisihi' kahevI. tyArathI, saMsArI vyApArano niSedha karyAnuM samajavU. eTale derAsaranI aMdara vyApAra rojagAra saMbaMdhI vAtacIta paNa karavI nahIM. phakta jinamaMdira saMbaMdhI kAryamA ja citta parovaq. de. rAtaramA kAMi kAma cAlatuM hoya to teno tapAsa karavo, kAi AzAtanA thaelI hoya to te TAlavI ane derAsaranA nokara cAkaranA kAmakAja tarapha najara karavI. pachI jyAre bhagavaMtanI mUrti dRSTie paDe, sAre ve hAtha joDI namaskAra karavo ane raMgabhaMDapamA pesatAM bIjIvAra 'ni.. sihi ' kahevI. ahiMthI jinamaMdira saMbaMdhI vyApArano paNa tyAga ka ryAnuM samajavU ane jinapUjA saMbaMdhI kAryamA pravarga. prathama potAnA : hAtha dhoine suvarNanA, rUpAnA, anya dhAtunA athavA mRtikAnA potAnI zakti anusAre jevA kalaza hoya tevA kalazamAM nirmala jala bharavU. . prabhunA zarIra uparathI AbharaNAdi utAravA. te avasare ciMtavaq ke, bhagavaMta A pramANe AbhUpaNo utArIne saMyama grahaNa karyu hatuM. pachI : morapIchI vaDe prabhunA zarIranI pramArjanA dRSTipUrvaka karavI. kIDI vigere jaMtuono pracAra thayo hoya to te dUra karIne kalazavaDe abhiSeka karavo. pachI vastranA potAvaDe kesara utArayu. tenAthI na nIkalI , zake tevU kesara vAlAkuMcIvaDe dUra karavU. pachI paMcAmRtano abhiSeka . karIne sukamAla, suMdara ane dhoelA ujvala vastra vaDe prabhunu zarIra jala rahita karavaM. pachI uttama caMdana, kesara, barAsAdivaDe nava aMge pUjA karavI ane jIvajaMtu rahita, sajyA vinAnAM, bhUmine nahIM pharaselA, azucinA saMsarga vinAnAM ane sugaMdhIvAlAM mogarA vigerenA.puSpo caDA: '. vatrAM. pachI mugaTa kuMDalAdi AvaraNo paherAvA. tyAra pachI agara, selA-, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasa vigere sugaMdhI vastuothI banAvelo dazAMgadhUpa karavo: phAnasamA dI. paka rAkhIne dIpapUjA karavI. bhagavaMtanA zarIra upara sonA rUpAnA varaka yathAzakti caDAvavA ane prAMgI racavI athavA racAvI. pachI bhagavaMtanA samIpa bhAge suMdara ujvala akSatavaDe naMdAvarta athavA svastika karavo. tebhAM prathama traNa DhagalI karatAM pahelI DhagalIe jJAna prApti, bIjI DhagalIe darzana eTale samakitanI prAti tathA trIjI DhagalIe cAritranI prApti thAya tetrI rIte bhAvanA bhAvalI. tyAra pachI svastika racavo. te vakhate cAra gatino nAza thAya tevI bhAvanA bhAvavI. valI traNa DhagalInI upara akSatavaDe siddhazilAno ardhacaMdra jebo AkAra karato ane vicAravU je A siddhazilA upara mhAro vAsa thAo. evI rIte akSatapUjA karIne pachI suMdara phala mevA pramukha dharavA. apakka, maDelA, kharAba vAsavAlA athavA abhakSa phala dharavAno pUjAprakaraNamA niSedha kasyo che. mATe.tevAM phala cahAvA nahIM. pachI naivedya ghara. temAM bhakSa padArtha je je khAtA hoie te te jeza ke lADu, dUdhapAka, zAka, dAla, bhAta, cUramA pramukha aneka AtanI rasavatI-prabhu Agala.dharatrI. pUrvokta phala, naivedya prabhu Agala dharI bhAvanA bhAvavI, je A AhAra aneka pApa prAraMbha karI nipajyo che ane zrA- AhAra huM:khAiza tethI paNa enA AsvAdanathI mane rAga dveSanI pariNatI jAgaze; mATe jeTalo AhAra pra. bhune cAvIza te AhAra saMbaMdhI rAga deSanI pariNatI thavI baMdha raheze ane valI upakArInI-bhakti thaze tethI paraMparAe muktiphalanI prApti-thaze. bhAvI suMdara bhAvanA bhAvavI. e-pramANe - dravyapUjA karavI. ethI vadhAre dravya hoya to vadhAre caDAvavA. tyAra pachI trIjI 'nisihi' kahevI ane vicAravU je dravyapUjAneM kAma niSedhI have bhAvapUjA karIza.. prathama traNa pradakSiNA devA. tyAra bAda traNa khamAmamaNAM devAM. traNa dizA tarapha jo. , buM varjavaM. pachI vIra Asane beptI ve hAtha joDI caityavaMdana, namuththaNaM, : jAvaMti be, stavana, jayavIyarAya vigere kahevU. pI kAussaggaM karavo.. / - - - - Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( : 223) kAusamA pArI eka thuie, athavA, cAra thuie. athavA ATha thuie jevI -zakti-vakAza hoya te pramANe caityavaMdana karakhaM. A sAmAnya vidhie prabhu bhakti- kahI. pachI prabhu sammukha ubhA rahI AAgala kahI che tevI rIte bhAvanA bhAvavI. ghaNA guNI AcArya mahArAja zlokabaddha kAvyavRddha racanA bhagavaMtanA guNa rUpa karI gayA che te vaDe stuti karavI.. evI suMdara bhAvanA bhAvavAthI nAgaketu vigere kevalajJAna pAmyA che. tenI, kathA kalpasUtramAM vidyamAna che. 28 praznaH - puSpapUjA karatAM puSpanA jIvane bAdhA thAya tenuM kema ?: uttara:- puSpanA auvane bAdhA thatI nathI, paNa ulaTI rakSA thAya che. ma ke puSpa koI gRhastha lakSa jAya to manuSyanA sparzathI tenA jIvane kilAmanA thAya. kedalAeka gRhastho sayyAmAM bichAvI sutre che tethI paNa kilAmanA thAya che, paraMtu je puSpa prabhune caDe che tene to potAnA AyuSya sudhI avAvA rahe che. valI tame kahezo ke puSpane soya bhokI gUMthavAthI kilAmanA thayA vagara rahe nahIM, to te viSe jANavuM je je puSpanI dAMDI polI hoya temAM doro parovavo zAstramAM -kalo che mATe tevI jIte vidhi yukta kAma karavAthI bAdhA thaze. nahI. putrapa zIvIne caDAvavAnI tathA kAcI kalIco caDAvavAnI rIta prAcIna jaNAtI nayI, paNa Adhunika che. evI rIta paDavAthI keTalIka vakhata gUMthelA. puSpa malatAM nathI tyAre vidhipUrvaka pUjA kravAnA rasika puruSane paNa zIvelAM caDAvaai paDe che, te apavAda samajIne caDAve che. kAraNa ke jo te na caDAye to samUlago phUlano hAra caDI zake nahIM mATe joga bane tyAM sunI guMlAM puppa caDAvAM eja zreya che. prabhu bhakti vidhipUrvaka karatAM kadApi alpAhaMtA thAya te upara Avazyaka kUtrA - nuM dRSTAMta zracyuM che. kRbo khodatAM kaSTa paDe paNa prAMte muktisukhanI prApti thAya. mATe zrAyakane aSTadhakArI pUjA karavAnuM mahAnizithya sUtra - mAM paNa kayuM che.. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (.23) 29 praznaH-naivedya-rAdhelaM dhara kayA zAstramA kartuM che ?. .. - - uttaraH-zrAddhavidhimAM kahyaM che. valI zrAddhavidhimAM nizithacUrNI pra. mukhanA dAkhalA prANyA che. AcAropadeza, aSTaprakArI pUjAno rAsa tathA / sakalacaMda upAdhyAya pramukha viracita pUjAomAM paNa kathu che. te zAstro , jovAthI vistAra sahita mAlama paDaze. sAmAnya prakAre naivedya caDAvaMvAra na to mahAniziththa, paMcAzakajI, pravacanasAroddhAra, yogazAstra vigere ghaNA zAstromAM kayuM che. 30 praznaH-dIpakapUjA kayA zAstramA kahI che ? uttaraH-mahAniziththa sUtramA aSTaprakArI pUjAno adhikAra cAlyo che. tyAM kahI che. prabhunA janma vakhata digkumArIkAoe dIpaka kasyA che, . vigare varNana jaMbUhIpapannattimAM che. aAvazyakasUtramA paNa kartuM che. 31 praznaH-gurubhakti zI rIte karavI ? uttaraH-gurune dekhatAM be hAtha joDI namaskAra karato. guru kaMi kAmamAM na hoya to khamAsamaNa dei vAMdavA. icchakAra pUchI abhaDiyo abhyaMtarathI khamAvavA. guru ubhA hoya to ubhA raheQ. gurunA vacananI / avagaNanA karavI nahIM. vastra, pAtra, auSadha, pATa, pATalA, rahebAne ma-' kAna vigere je kAMi joie te hAjara karavU. ApaNI pAse na hoya to jenI pAse hoya tenI pAse gurune teDI jai apAva. koi prakAre temanuM vacana lopavU nahIM. guru mahA upakArI che. e upakArInA upakArano. badalo koi divasa valavAno nathI mATe yathAzakti gurubhakti karavI. tana, mana ane dhana arpaNa karavU. kadApi guru mahArAjanA kAmamA sarva dolaMta vaparAi jAya to paNa vAparavAmAM jarAe aMdeso lAvabo nahIM. AvA bhAva jene thai jAya re tene avazya-nizcaya samakita hoya che. temA jeTalI kasara hoya teTalI samakitamA paNa kasara jANavI. mATe deva gurunI bhaktimA koi paNa rIte kasara rAkhatrI nahIM. guru mahArAja eka koDi paNa pote letA nathI. koika bakhata akasmAt dharmasaMbaMdhI Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 24 ) harakata AdhI paDI hoya 'ane te kAmamAM paisA kharacayA paDe tema hoya, auSadha vAparAvA hoya, pustaka lakhAvavAM hoya vigere dharmanA kAmAM paisAnI AvazyakatA hoya tyAre guru mahArAja cAparavAno upadeza kare che; te vakhata mana jarA paNa pArchu pheravavuM nahIM, paNa prasanna thai dravyano sadupayoga karavo. - - 32 praznaH - guru lobhI hoya to kema karatuM ? - uttaraH- guru mahArAja lobhI hoya nahIM. je potAnA zarIranI, zi. yanI athavA zrAvakanI zrAzA rAkhatA nathI te dhananI AzA kema rAkhe ? mATe teonI lobhI hovApaNAnI zaMkA karavI ja nahIM, teo phakta zarIranA rakSaNane mATe pramANopeta vajanuM grahaNa kare che ane A zarIravaDe jJAna darzana cAritranuM ArAdhana karI zakAya che tethI tene zuddhamAna AhAra Ape che. iMdrionI puSTine arthe to zrAhAra paNa letA - temAM paNa je AhAra gRhasthe potAne arthe karelo hoya che te ja laM che, temAthI paNa tene pharIne karavo na paDe teTalo ja grahaNa kare' che, pharIne karavo paDaze ema lAge to bilakUla letA nathI. AhAranA saMbaMdhAM evA niricchAvAna hoya che to pachI bIjo lobha to kare ja ke. ma 1 tezrone eka koDi sarakhI paNa pAse rAkhavI nathI ane jezro rAkhe che tezrone zAstramAM gurubuddhie mAnavA kahyA nathI. jinAjJA viruddha evA veSa ghArI, dravyaliMgI, pAsathyAdika dravyanA rAkhanArane je gurubuddhie mAne chetene mithyAtva lAge che. " ,, 33 praznaH - koika ema kahe che ke jJAne karIne ja dharma thAya che, kriyAe to karma che, tethI kriyA karatAM dharma na hoya. mATe kadI kriyAruci na hoya to paNa jJAna bhaNela hoya to tene guru mAnavAmAM suM aDacaNa che ? - uttara :- zAstramA samakita karIne sahita hoya tene ja jJAna kahe che ane jene samakita hoya teto bhagavaMtanI ajJAnA ArAdhaka hoya, L Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jezro AjJAnA ArAdhaka hoya teo kriyAthI 'vimukha hoya nahIM; kAraNa ke jJAne karIne potAnA AtmAnuM svarUpa tathA pudgalanuM svarUpa jANyuM che tethI te jANe che ke "aho! A pudgala to jaDa padArtha che. pudgalane vaze karIne viparIta buddhi thai tethI paravastu.je dhana dhAnyAdika tathA strI kuTuMbAdika tene A jIve potAnAM karIne mAnyAM ane tethI karmabaMdha karIne cAre gatimA rolAyo, aneka prakAranAM duHkha bhogavyAM. A bhavamA bhAgyanA udayathI zrI jinarAjano mArga prApta thayo bhane karme vivara A. pyu tethI mane saMyamanI prApti thai cha to have mhAre AtmatatvamA ramaNa karavU ja ghaTe che. anAdikAlano jIvane parabhAyamAM ramavAno abhyAsa che . tethI mhArI dazA vAraMvAra pudgalabhAvanI thAya che te palaTAvA mATe azubha kriyA choDIne zubha kriyAmA pravaq yogya che." yA pramANenI bhAvanAthI saMyamanI kriyA kare che ane te kriyA, karma nirjarAnI hetubhUta thAya che. valI yogAdikanI je zubha pravRtti thAya che tethI jo ke zubhakarma vaMdhAya che paraMtu te karma mukti prApta karavAmAM sahAyyakArI thAya che, vinakArI thatAM nathI. evA zubha karmanA yogathI bhAryakSetramA janma, pAMca iM. drio saMpUrNa, dharmiSTa kula, svajanAdika dharmakAryamAM. anukUla, nirogI zarIra, deva gurunI jogavAi vigere sAdhanonI prApti thAya che. e sAdhano malyA vinA jIvathI muktimArga- ArAdhana thai zakatuM nathI. jeo jJAnavaMta che teo sahaje kriyAmA pravarne che. jJAnaguNa.vaDe vastusvarUpane jANavAthI saMsAranI anityatA samajIne jemaNe cAritra aMgIkAra karyu ke evA muni mahArAja niraMtara vicAre-che ke sarve jIvo sacAe tulya che, paNa karme karIne jUdI jUdI gatine pAmyA che. te sarve sukhanA abhilASI che. duHkhane icchatA nathI. jema mhArA zarIrane koi kAMi pIDA upajAve che to mane duHkha thAya che tema sarva jIvane paNa duHkha thAya che. mATe mhAre koi paNa jIvane duHkha upajAva ghaTatuM nathI. AvA vicArathI teo jyAre jyAre uThe che, bene che, sue che, cAle che sAre palApUrvaka pravarSe Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che.. valI paDilehaNa paNa te ja mATe kare che ke vastramA koi jIva hoya to zarIre lAgavAthI tene pIDA utpanna thAya. valI pratikramaNanI kriyA kare che tenuM kAraNa paNa ema ke ke pote AtmasvabhAvamA smaNatA karavAne icche che; paraMtu jIvame anAdikAlano mohapravRttino abhyAsa banelo cha tenA jorathI je na karavA yogya pravRtti thai jAya che te potAnA manamA aniSTa lAge che ane tenI niMdA gardA to kAyama thayA kare ke paraMtu pratikramaNamA vizeSa prakAre karavAna bane mATe pratikamaNa kare che. yathAza. kti tapasyA kare che. temAM paNa bhAva evo varte che ke AhAra karavo te mhAro svabhAvika dharma nathI, paNa haju sudhI pudgalamA rahyo DhuM eTale jJAna dhyAna sArI rIte thavA mATe A zarIrane niravadya AhAra ApuM chu. to paNa thoDI thoDI tapasyA karUM to tethI kAMi jJAna dhyAnamA harakata thavAnI nathI. ulaTI zubhabhAvane yoge jJAna dhyAnanI vRddhi thaze mATe yathAzakti tapasyA karUM. AvI bhAvanA hovAthI jJAnIne sahaje tapa paNa banI zrAve che. mATe jJAnavaMtane kriyAnI ruci na thAya e vAta saMbhavatI ja. nathI; paNa jeo mAtra lokaraMjanArthe jJAna bhaNelA hoya che teone kriyAruci hotI nathI, to teo kAi jainamArgamAM nathI. zrI vizeSAvazyakamA kriyAruci rahita jIvane ajJAnI kahyA che. to tevA ajJAnI guru karavA yogya hoya nahIM. temanI saMgata karavAthI temanA jevI viparIta buddhi thAya ane mithyAtva pamAya mATe bhagavaMtanI AjJA pramANe cAlanArane je guru mAnavA. 34 praznaH-guru mahArAja na hoya to dharmakaraNI konI pAse karavI? uttaraH-jema devane abhAve devanI mUrti, tema gurune abhAve gurunI sthApanA jANavI. temAM mukhya akSa, te gola AkAranA koDA samajavA. te traNa, pAMca, sAta ke nava AvarttavAlA hoya to zreSTha gaNAya che. tenuM phala zrI bhadrabAhusvAmakRita sthApanAkulakamA vizeSa prakAre varNaveluM che. zrI yazovijayajI upAdhyAye sthApanAnI sajjhAya banAvI che temAM paNa tenuM Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 27 ) phala tathA vidhi batAyI che. evA zrakSanA sthApanAcArya sthApIne tenI sanmukha kiyA karavI. teno yoga na bane to jJAna darzana ane cAritranAM upakaraNa - mukhyatve pustaka navakAravAlI pramukhanI sthApanA karavI. zrI ThANAMMga sUtramAM daza prakAranI sthApanA kahI che, te sthApIne paMcidiya vaDe, temAM guru mahArAjanA guNanuM zrAropaNa karavuM ane pachI tenI samIpe vift karavo. 35 praznaH - dharma te zuM ? uttaraH- dharma be prakAranA che. 1 zrAtmikadharma zrane 2 vyavahAradharma. 36 praznaH - zrAtmikadharma te zuM 1 uttaraH- Atmikadharma te AtmAnuM lakSaNa- anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra, anaMta vIryAdi temAM ramaNa karavuM te AtmikadharmanuM ArAdhana samajavu. - 37 prazna:- anaMtajJAna te zuM ? uttara:- anaMtA padArthonuM traNe kAlanuM svarUpa jANavAnI AtmAnI zakti che te. 38 praznaH - AtmAnI evI zakti che to te jaNAtI kema nathI ? uttaraH- AtmA karme karIne zravarAyalo che tethI tenI zakti cAlI zakatI nathI. 39 praznaH - AtmA karme karIne kyArathI avarAyo che ? uttaraH- zrAtmA anAdikAlathI karme karIne atrarAyalo che. koi kAle paNa nirmala hato ja nahIM. jema sonuM khANanI aMdara mUlathI ja mATI sAthai malelaM che, tema jIvane mATe paNa samajavu. 40 praznaH - karma te zuM ? ane te jIvanI sAye kevI rIte ekameka thayelAM che ? valI anAdinAM karma che te ja cAlyAM Ave che ke pheraphAra thAya che ? uttara:- karma te jaDa padArtha che. je carmacakSu vaDe dekhAya che te sarva jaDa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 28 ) padArtha ja che. jIva dekhI zakAtA nathI. jaDa padArtho vicitra prakAranA rUpa dhAraNa kare che. manuSyanA zarIra rUpa malelA che te ja vakhirIne pAchA rAkhoDI rUpe thAya che. vakhate zrabhi rUpe thAya che ane te ja pAchA pRthvI pANI, vAyu, vanaspati tathA janAvaronA rUpane dhAraNa kare che. jIvanAzarIramAMthI chUTelA pudgalonA vicitra ghATa bane che. jIva grahaNa karabo na hoya tevA chUTA putralonAM paNa svabhAvika aneka rUpa bane che. zrAkAzamAM lIlA pIlA raMga dekhAya che te svabhAvika ja bane che. evA pudgala paraMmANuo malIne karma yogya padArtha thAya che. tevo karma padArtha AtmAnI sAthe anAdikAlathI malelo che. te jema jema bhogavAya che, tema tema chUTA zratA jAya che ane pAchA navA baMdhAya che. ekavAranaM bAdheluM 'karma kAMi sadA kAla pahoMcyA karatuM nathI. pUrvakarmanA yoge jIvanA jaivA jevA praNAMma thAya che, tevAM tevAM karma vadhAya che. ema zreNi prazreNi cAlyA ja kare che. jema cikAzavAlA padArthane raja lAge che, tema jIvane rAga dveSanI pariNa* tI rUpa cikAzane yoge karmanA punalo AvIne valage che. " 41 praznaH - jIva tathA puhalano karttA koi che ? uttaraH- e koinA banAvelA nathI eTale teno karttA koi ke ja nahIM. valI nyAyathI vicAratAM. eno karttA hoi zake paNa nahIM. jo teno koI banAnAra hoya to te zarIradhArI hovo. joie eTale tene banAvanArano paNa koi banAvanAra joie. valI jyAre jagatmAM koi padArtha ja na hoya tyAre jIva ane pula zuM padArtha na banAve ? valI jo jIvano karttA hoya to. te pApa kArya karanArAoMne banAve ja nahIM zrane jagatmAM to tevA ma nucyo ja badhAre dekhAya che. kadI koi kaheze ke banAvyA tyAre to sArA hatA, paNa pALalI. bagaDI gayA to banAvanArA jJAnIne evaM paNa jJAna ho - joie ke, A pAchalathI bagaDI jaze mATe ene na banAvu. - sAdhAraNa manuSya paNa jo koi kAryanuM pariNAma kharAba AvavAnuM jANe to te kArya kAtA - nayI sAre, je sarvajJa che. te to traNe kAlanuM svarUpa. nANI zake eTale Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 29 ). pAlathI bagaDe tevA prANIoneM zA mATe banavi ? valI Izvara samadRSTivAna lA hovAthI ekane manuSya banAve, ekane janAvara banAve, ekane sukhI kare; ekane duHkhI kare ema hoya ja nahIM. teno vicAra to sarvane sukhI banAvavAno ja hovo joie ane tevU to kAMi nagatmA dekhAtuM nathI. tethI ja. gatkA Izvara mAnavo e vAstavika nathI. valI keTalAeka kahe che ke e to badhu IzvaranI icchAvaDe ja.bane the, A kahe paNa asatya che. kema ke je je dharmavAlA muktine mAne che ane mukti bhelavavA udyama kare che tenA zAstramA prAMte krodha, mAna, mAyA, lobha e cArathI mUkAvU ane samabhAva: mAM rahe enuM nAma ja- mukti kahela che. tyAre vicAro ke bIjAprone to icchAthI mukta thavA kahe che ane pote.yA jagat upajAvavAnI icchA kare che e bAta kema samabe ? jema hAlanA keTalAeka.dharmaguru nAma dharAvanArAo pote dravya rAkhe che, strI bhogave che ane bIjA tenA.sevako: ne upadeza kare che ke 'dravya asthira che, artha anarthaveM mUla che, strInA saMgathI aneka prakAranAM karma baMdhAya che, mATe tame dravya tathA strI banneno tyAga karo. eTale tamane ghaNo lAma thaze pA dRSTAMta pramANe jagatanA kA Izvara pote to rAga dveSayI mukta thayA nathI ane bIjAne mukta thavA kahe the, mATe evaM kathana Izvara hoba ja nahIM. evI vAto karanArA IzvaranA svarUpane samajatA nathI ane phogaTanA Izvarane dUSaNa Ape che.I. zvara to sarva prakAranI rAga dveSanI pariNatIno tyAga karanArA hoya che. koi prakAranI upAdhi temane hotI nathI; saMsArI kAi paNa kAma temane karavU nathI. saMsArI kAma to dehadhArI prANI kare che. Izvara deha rahita thayelA che. potAnA AtmasvabhAva vaDe sarva padArthone jANe dekhe che, paNa temAM praNamatA nathI. IzvagnuM kharaM svarUpa yA pramANe hovAthI tesro jI vanoM ke pudgalaMnA kattI nathI, jIva ane pudgala padArtha anAdikAlathI svabhAvikapaNe jaMche ema samajavU. 2 praznaH-AtmAnA cetanaguNane karma jaDa hovAMthI zI rIte pAMvI zake ... . .. . . . . Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara:-ApaNI dRSTie pratyakSa dekhIe chIe ke buddhi arupI chato madirApAna karanAranI buddhi bhaSTa thai jAya che ane teno kepha caDe che tyAre jematema bake che, to madirA jaDa utAM buddhine kema Avare che ? valI kepha utare che tyAre pAchI buddhi ThekANe Ave che tema karma paNa evo ja padArtha che. tenA saMyogathI AtmAno jJAna guNa avarAi jAya che ane paDadAmAM rahelI athavA melano samUha lAgelI vastuonuM potAnu kharaM svarupa jema dekhAtuM nathI tema karmarupa mela lAgyAthI AtmAnI zakti ane svarupa dekhI zakAtuM nathI. 43 prazna:-AtmA niraMtara kema karIne avarAyalo ja rahe che ke temAM pheraphAra thAya cha 1 ane te koi vakhata paNa zuddha thaze ke nahIM ? uttaraH-prAtmAnA jJAnane karmano kepha lAgelo che. kepha karanAra manupyane jo koi jabarI phikaranI bAta kare athavA khaTAi vigere kephanA u. tAranI cIja khabarAve to teno kepha utarI jAya che, temaprANIne paNa guru mahArAjanA yogathI athavA pUrvanA kSayopazamabaDe jyAre potAnA AtmAnuM kharuM svarupa samajAya che ane pudgalanA saMgathI anAdikAla saMsAramA paribhramaNa karayAna samajAva che tyAre tenAthI bhaya pAme che eTale karmano kepha utarI jaine jJAnadazA jAgRta thAya che. te vakhate vicAra che ke, 'hu~ je sukha mArnu chu te to jaDa padArthavaDe mAtra mAnI lIdhenuM sukha che. tenAthI mhArA prAtmAne to sukha mathI paNa ulaTuM karmabaMdhanarupa duHkha che. valI e sukha jema phAMsI upara caDanAra manuSyane sArI sArI vastu khAvA Ape che paNa pachI turata phAMsIe caDAve che tenA jevaM che. saMsAra sukhanI lInatA paNa evI ja cha kAraNa ke hAlanA samayamAM mhoTAmA mhADeM AyuSya prAye so varSanuM hoya che to eTalo kAla sukha bhogavaIM ane pachI tenAthI thayelA karmabaMdha bar3e narake jaq tyAM sAgaropamanAM AyuSa hovAthI asaMkhya , varSa paryaMta duHkha bhogavaq tenA pramANamA manuSyanA bhavanuM sukha kAi lekhAmAM nathI. kadI maraNa pAmyA pachI narakamAM na jatAM manuSya gatimA jarbu Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (31) thAya to tyA strInI yonimA atyaMta azucIvAlA sthAnakamAM vesumAra du. OMdhIno anubhava karatAM upajaq ane tyAM udhe mastake nava mAsa paryaMta rahe, evAM garbhAvAsanAM duHkha bhogavAM, tiryaMca gatimAM jaq to tyAM paNa kSudhA, tRSA sahana karavI ane bIjAM paNa aneka prakAranAM duHkha bhogavAM. mATe evA pudgalIka sukhane huM sukha mAnIza nahIM.' AvI bhAvanA zrAvavAthI sAMsArika sukhane sukha mAnavArupa kepha utarI jAya che. ema karatA kadApi badho kepha na utare to tenA nivAraNane mATe tapa saMyamarupa auSadha vAparIne mohajanya kepha utAre cha. tapa saMyamAdi vaDe jema jema karmoM nAza pAmatAM jAya che tema tema AtmA zuddha thato jAya che. eTale pachI je sukha duHkha prApta thAya che, temA samabhAva rAkhe che ane vicAra ke ke 'dehanI sAthe rahIne me je je karma bAMdhyAM che te te dehane saMbaMdhe udayamAM zrAvavAthI bhogavAya che emAM mhAre jJAtApaNe nyArA rahevU yogya che. paraMtu mane duHkha thAya che, mane sukha thAya che, ema citavaq yogya nadhI. ' AtrI vicAraNAthI kepha utarato jAya che ane sAvadhAnatA vadhatI jAya che. temA paNa jema pharIne kepha kare che to pAchI buddhi avarAi jAya che tema guru mahArAjanA upadezathI zuddha bhAva AvyA chatAM pAchA saMsAranA mohamA paDI jAya che to pArcha jJAna avarAi jAya che. keTalAeka manuSya evA dRDha hoya che ke eka vAra kepha utarayA pachI teno geraphAyado samajIne pharIne kadApi paNa kephano prasaMga karatA nathI. tema keTalAeka alpasaMsArI jIvo to dharma sAMbhalyA pachI dina paradina AtmAnI zuddhatA karatA jAya che ane chevaTa sarvajJapaNuM saMpAdana kare che, temanuM jJAna pachI avarAtuM ja nathI, sadAkAla eka sara ja rahe che ane tene pharIne saMsAramA bhAvavaM paNa paDatuM nathI. 44 praznaH karmathI rahita thAya che tene pAchAM karma kema lAgatAM nathI ? uttara:-rAgadveSarupa cikAzanA yogathI ja karma lAge che ane rAga / dveSa che te karmane yoge thAya che te karma nIkalI gayAM eTale teno yoga Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 32 ) raheto nathI ane rAgadveSamaya pariNati rahetI nayI eTale karma lAgatAM nathI. jema ke dUdha madhye ghRta raheluM che te kADhavA sAru prathama dahiM banAvavaM, pachI tene valovIne mAkhaNa kADhaM, mAkhaNane tapAvIne dhI kakhuM. te kADhalA ghRtanuM pharIthI dUdha thai zakataM nathI. ghRta ja kAyama rahe che tevI ja rIte AtmAnA anukrame pragaTa thayelA guNa avarAtA nathI. 45 praznaH - karma Ave che te dekhAtAM nathI, mATe Ave che te zA anu-mAnathI siddha thAya ? tema karma uttaraH- karma putalika padArtha che. TADhanA thaMDA pudgala jyAre ApaNane sparza kare che tyAre jANIeM chIe ke TADha vAvA lAgI, paraMtu ApaNe thaMDanA pudgala joi zakatA nathI. chatAM nizcaya karIe chIe ke thaMDA pudgala sparza karavA lAgyA. sugaMdhI pudgala dekhI zakatA nathI, paNa nAkamAM khuzabo jaNAvAthI jaNAya che ke ahiyAM sugaMdhI padArtha che. garamI lAge che paNa tenA pugalane AvatA dekhatA nathI. pavana Ave che tene dekhatA nathI paNa zarIramAM sparza thavAthI jaNAya che ke pavana Ave che Ave che te ApaNe dekhatA nathI paraMtu jyAre karma udaya Ave che ane te nAM phala jovAmAM Ave che tyAre siddha thAya che. pUrve karma bAMghelAM hoya che tene yoge sukha duHkha prApta thAya che. koi sukhI, koi duHkhI ema sarvatra jaNAya che. koi mANasa varttamAna kAlamAM sArAM kRtya kare che, valI akalamAM paNa khAmI nathI, duHkha thAya tevuM kArya paNa hAla karato nathI, te chatAM te duHkhI hoya che e sarva pUrva karmanA yogathI samajabuM. valI keTalA 'eka mANasa luccAi, ThagAi, corI vigere kare che, jatuM bole che, sArA mA sa upara kalaMka mUke che, hiMsA karavAmAM tatpara hoya che evA adharmanA karanArA sukhI dekhAya che tenuM kAraNa eTaluM ja che ke zrA bhavamAM je sukha bhogave che te pUrva bhavamAM karelA sukRtyane lIdhe che paraMtu AbhavamAM karelA kRtyanAM phala AvatA bhavamAM bhogavatrAM paDaze. kvacit A bhavamAM karelAM karma A bhavamA paNa udaya Ave che. keTalAeka rAjAoM parastrInA laMpaTa : Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNAthI A bhavamA ja rAjya khoi keda pakaDAyA che. corI karanAra paNa A bhavamAM kedamA jAya che. A sarva karmanI vicitratA ja che. julAbanI eka davA evI hoya che ke tenI asara tatkAla thAya che, valI bInI davA evI hoya che ke tenI asara be cAra kalAka pachI thAya che. manuSya jhera khAya che temAM koi jhera evaM hoya che ke khAdhuM athavA sUMghyu ke turata mRtyu thAya che. koi jhera evaM hoya che ke mANasane kAlAMtare rIbAvI rIbAvIne mAre che; tema karma paNa vicitra prakAranAM che, te koine tatkAla ane koine bhavAMtara prApta thAya che. karmane anusAre manuSyane jUdI jUdI yoni prApta thAya che. koi kaheze je tenI khAtrI zuM ? to jANavU je mANasa ma. rIne keTalAeka vyaMtara thAya che te AvIne tenA kuTuMbanA pUchelA saghalA javAba Ape che ane teone khAtrI karI ApeM che. te uparathI bIjo bhava siddha thAya che. potAnI karaNI mAphaka jIva bIjI gatimAM jAya che. saghalI vAta karmane saMbaMdhe ja bane cha, valI maMtravAdIo sarpanA maMtra bhaNe che te vakhate maMtranA adhiSThAyaka devatA sarpanA viSane zarIramAMthI haraNa karI le che te uparathI devanI jAti siddha thAya che. jyAre bIjI gati che sAre karma vinA bIjI gatimAM koNa lai jAya ? e anumAnathI paNa karma siddha thAya che. 46 prazna:-karmanA saMyogathI praNAma bagaDe che ane navAM karma baMdhAya che. evI rIte paraMparA cAlI jAya che tyAre karmathI mukta zI rIte thAya ? uttaraH-karmanA be prakAra che. (1) upakramI (2) nirupakramI. temAM nirupakramI karma bAMdhelAM hoya che te to bhogavyA vinA chUTako thato ja nathI. upakramI karma AtmAnI vizuddhatAthI kharI jAya che ane adhika vizuddhatA prApta thAya che. jema ke keTalAeka roga evA hoya che ke janma paryaMta bhogavyA vinA chUTako thato nathI ane keTalAeka rogane auSadhano prayoga lAge che ke zAMti thAya che. jema je gurunA saMyogathI jJAna thAya che, te jJAnavaMta jIva pApano udaya thAya tyAre vicAre je meM pUrva ajJAnapaNe karma bAMdhyAM che te bhogavyA vinA chUTako ja mathI. vAste mhAre vika Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (34) lpa karavo ucita nathI, khoTA kAma karayAM tenI zikSA bhogavavI ja joie. evI suMdara bhAvanA lAvIne jyAre jIva samabhAvamA rahe che tyAre te upakramI krarmane upakrama lAge che ane tethI jaladI te karmano nAza thai jAya che, ahiM AtmAnI pudgala saMjoge rAga dveSa rUpa pariNatI na thai e ja cikAza ochI thai tethI pUrvanAM je karma hatAM te kharI gayA. valI zubha karmane paNa upakrama lAge che te evI rIte ke-jyAre jIvane punyanA udayathI dhana, dolata, putra, ghara, hATa vigere badhI vastu suMdara maleche tyAre jIva ahaMkAramA lIna thai jAya che. AvI rIte ahaMkAra karavAthI zubha karmane upakrama lAge che. kAraNa je zubhakarma baMdhAya che te maMda rAga dveSathI baMdhAya che ane jyAre ahaMkArAdi jora kare che tyAre tivra rAga dveSa thAya cha te azubha che ne azubha tethI zubhanA pugala bhogavAya tyAre zubha ochu thayu e ja upakrama lAgyu. mATe uttama puruSa game teTalI Rddhi male to paNa ahaMkAra karatA nathI paNa ulaTA bhAvanA bhAve che ke-" pUrva dharmakaraNI karI tenA prabhAve zubhakarma upArjana thayuM che to have mohane vaza par3I huM ahaMkAra karI karma vAMdhIza to valI durgatimAM javU paDaze, A pudgalika sukha to asthira che, saMsArI vastuno saMyoga te viyoga saMyukta che mATe temAM mada karavo te yogya nathI. valI tevA sukhamAM mama tharbu te paNa yogya nathI. mhAre to AtmasvabhAvamAM sthira rahe, e ja yogya che." AvI bhAvanA bhAvavAvAlA uttama jIvanA zubha karmane upakrama lAgatAM nathI paNa ulaTAM zubhaM, karma puSTa thAya che. 47 prazna:-zubhakarma puSTha thavAthI te paNa muktine aTakAve che mATe punya tathA pApa banne choDavAM yogya kahyAM che tenu kema ? , uttaraH-zubhakarma bAMdhatI vakhata rAjA, cakravarti, devatA, zAhukAra ityAdi thaine pudgalika sukha bhogabavAnI icchAo rAkhavAthI je punya vaMdhAyaH che, tevA punyanI icchA rAkhavAno to niSedha ja che. evI icchA to rAkhavI ja nahIM. kAraNa ke evI icchAe karI je punya baMdhAya che te pApAnubaMdhI puMnya baMdhAya che. eTale te punya bhogavatAM pAchu pApa baMdhAya che, tethI Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 35 ) AtmA malIna che, durgatinAM duHkha bhogavavAM paDe ke ane AtmAnI zuddhi thatI nathI. paraMtu je puruSone pudgalika sukhanI icchA nathI ane Atmikadharma pragaTa karavAne udyama kare che temAM zubha joganI pravRtti thavAthI je zubha karma baMghAya tenAthI Atmadharmane vina thatuM nathI. kAraNa je jema jema guNasthAna caDatA jAya, tema tema punyarAzi vadhatI jAya che, paNa uparanA guNasthAnamAM tenI sthiti vadhatI nathI. kAraNa ke, je je puruSoe zreNi mAMDI che tene mukti najika che. valI punyarAzi vadhAre ane sthiti thoDI che tethI thoDA kAlamAM ghaNuM sukha bhogavI teo mukti jAya che. muktinI aTakAyata thatI nathI. jema khetaramAM juvAra vAve che tene juvArano khapa che, kaDabano khapa nathI, paNa kaDaba sahaje utpanna thAya che. temAM valI prathama to kaDaba dekhavAmAM Ave che tethI 'A to kaDaba le' ema vicArI kaDava kADhI nAMkhe to juvAra dekhe ja nahi. tema zubhajoganI pravRtti karatAM ema vicAre je A to punya karaNI che, ethI AtmAne guNa thaze nahIM ema samajI je zubha karaNIno tyAga kare, tene Atmika dharma prApta thavAno nathI. tema jogapravRtti baMdha thavAnI nathI. tethI azubha joganI pravRttithI azubha karma baMdhAze ane AtmA malIna thaze. mATe saMsAra sukhane arthe zubha athavA azubha kiyA chAMDavA yogya che. e karaNI AtmAne guNa karttA nathI. valI guNasthAnanI har3ha pramANe zubha kriyA paNa chaMDAtI jAya che. jema ke zrAvaka pauSadha kare che tyAre dravyapUjA pramukha karatA nathI. ane muni mahArAja paNa dravyapUjA karatA nathI. valI muni mahArAja dhyAna rUpa thAya che te avasare AvazyakAdika kriyAno paNa abhilASa karatA nathI, potAnA svabhAvamAM ja lIna thai jAya che, parabhAvano vicAra karatA nathI, AtmAnA guNaparyAyanI ramaNatA kare che, cidAnaMda sukhamAM sadA magna rahe paNa te dhyAnano kAla aMtarmuhUrttano che. eka dhyAna vadhAre vakhata rahetuM nathI mATe je avasare dhyAna kare che te zravasare zubha kriyAmAM citta nathI rAkhatA ne dhyAnathI rahita thAya te avasare je je guNasthAne je je kriyA Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 36 ) karavI yogya hoya te kare che. evA muni koi prakAre svapnamAM paNa viSayanI vAMchA rAkhatA nathI ane je viSayanI vAMchAe mohane vaza paDI saMyamapravRtti ne zrAvakapaNAnI pravRtti choDe che ane mAne che ke zrame AtmajJAna sAdhIe chIe. te kAMi jainamArganI rIti nathI. jainamArganA jANanAra gaNadhara mahArAja tathA AcArya paNa potAnA guNasthAna pramANe kiyA kare che. jema ke sthAvara munie AtmasvarUpanAM ja prazna kasyAM che ane gautamasvAmIe tenA uttara AtmasvarUpanA ja sarva prakAre batAvyA che. paNa tyAra - pachI " cAra mahAvrata rUpa saMyama hatuM te paMca mahAvrata rUpa saMyama pratikramaNa sahita AdaruM " e adhikAra zrI bhagavatisUtramAM pahalA zatakane navame uddeze chApelI pratamAM pAne ( 131 ) thI che. mATe guNaThANAnI vacanA pramANe kriyA zrAtmadharmamAM aTakAva karatI nathI. tema chatAM je prabhunI zrAjJAthI viparIta vicAra sthApe che, te sarvajJanA mArganI rIti nathI. sarvajJa mahArAje jema siddhAMtamAM kahyuM che tema varttavAmAM ja kalyANa ke. 48 praznaH - AtmA nitya che ke anitya che ? uttaraH- zrAtmA sadAkAla nitya che. 49 praznaH - jIva mare che ema badhuM jagat kahe che te kema ? uttara:- jIva marato nathI paNa karmanA saMyoge karI manuSya, tiryaMca, nArakI, devatApaNuM pAme che. tenAM zarIra saMbaMdhi paMceMdri vigere daza prANa bAMdhe che. sparzedra te zarIra, raseMdri te jIbha, ghrANeMdri te nAka, cakSuiMdri te AMkha, zroteMdra te kAna, e pAMca iMdri tathA manabala te mananI zakti, vacanabala te bolavAnI zakti, kAyabala te zarIranI zakti, zvAsocchrAsa ane Ayu e daza prANa pUrvanA karmathI prApta thAya che ane tenI sthiti pUrI thAya eTale teno vinAza thAya che. tene jIva mare che ema loko kahe che. kAraNa je jIvanuM svarUpa arUpI che tene koi dekhatuM nathI ne A daza prANane joine jIva che ema kahe che. jyAre e prANa gayA tyAre deha jIva sahita thAya che tenuM kAraNa je A zarIramAM jIva raheto nathI. pachI Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je sthAnake javAnu karma bAMdhyu che te sthAnake pAchA evA prANa male che ne sAM upaje che. vastupaNe paNa AtmAno vinAza thato nathI. jema suvarNanA aneka ghATa bane che. suvarNanI mAlA banAvI te bhAgIne kaMdoro banAnyo, valI kaMdoro bhAgI kaDAM banAnyAM paNa bardhe sthAnake suvarNa kAyama rahe che. tema je jIva paMceMdri manuSya hoya che te ekeMdri, beroMdriya terodi, catureMdriya, nArakI, devatA vigeremAM jevU jevU karma bAMdhe che te pramANe jAya che. tyAM Atmapradezano ghATa pheraphAra thAya che. jema ke hAthInA zarIramAM Atmapradeza sarvatra vyApI rahe che ane kuMthunAnA zarIramA kuMthuA jeTalAmA vyApI rahe che. je pramANe zarIra hoya te pramANe nhAnI mhoTI avagAhanA bane che. dIvo karI tenA upara Topalo DhAMkIe to teTalAmA ja prakAza paDe che ane te Topalo upADI lai dIvo gharamAM mUkIe to badhA gharamAM ajavAlu kare che tema ja AtmAnI avagAhanA eTale phelAvo ocho vadhato thAya che. tenuM nAma jainazAsanamA paryAya kahevAya che. tethI AtmA dravyathI nitya che ane upara mujaba paryAya palaTAya che te pakSathI anitya kahevAya che. have AtmA nitya che te paNa pratyakSapaNe samajAya che. jIva pote A bhavamAM maraNa pAmyo nathI paNa gae bhava maraNa pAmyo che tethI bAlaka, yuvAna ane vRddha sarvane maraNano bhaya che. "rakhe marI jaiza" e pUrve maraNa pAmyo che tenI ja saMjJA cAlI Ave che. jema ke-mANasa uMdhI jAya che tyAre bebhAna avasthA thAya che to paNa divase kApaDano dhaMdho karatA hoya che to keTalAka uMghamAM potIyu athavA harakoI vastra hAthamAM Ave te phADI nAkhe che te zuM che ? divase kAma karyu hoya tenA upayoganI ja saMjJA che. jema valI uMghamAM vicAro paNa thayA kare che, jAgatApaNe jene naraghAM vagADavAnI Teva che tenuM citta anyakAryamAM hoya che to paNa AMgalIyo hAlyA ja kare che. tema pAchalA bhavanI saMjJAe A bhavamAM kArya thAya che. pAchalA bhavanuM to bhAna nathI paNa pAchale bhave Teva paDI che, tema thayAM kare che. jema ke bAlaka janme che ane turata ja te potAnI mAtAne dhAvavA Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (38) valage che. ene dhAvavA- koNe zIkhavyuM che ? pUrvanI saMjJAe jadhAve che kadApi koi ema kahe je mAtA tene valagADe che to te vAta kharI che, paNa mukha halAvaq e to bAlaka, ja kAma che, te kAma mAtAthI banI zakatuM nathI. vAste pAchalA bhavanI vAsanAthI bane che. gAya, bhaizanAM baccA paNa ema ja kare che. te sarva pAchalA bhavanI saMjJAthI ja bane che. nhAnAM baccAMne paisA batAvIe to jhaTa lai le che. strIne joi viSaya vikAra thAya che. strIbhoga koie zIkhavyA nathI paNa pUrvanA abhyAsathI vAMchanA / thAya che. valI pUrvabhavamA dharma karayo hoye tevA bAlakanI Agala dharmanI vArtA karIe to khuzI thAya che ane te saMjJA nathI hotI to te rAjI thato nathI ethI paNa siddha thAya che ke AtmA nitya che. 50 praznaH-keTalAka dharmavAlA cAra gati mAnatA nathI. phakta eTaluMja mAne che ke jIva, Izvara athavA khudA athavA devane tyAMthI Ave che bhane pAcho tyAM ja jAya che tenu kema? uttara:-A jagatmAM jIva je dharmamA utpanna thayo hoya te dharmamA je kaDaM hoya te pramANe ja mAne che. koika jIve nIcajAtinuM karma bAMdhyu hoya ane te sarvajJanA dharmathI viruddha dharma pAlatA hoya; paraMtu jo nikaTabhavi hoya che to cittamAM nyAyanI buddhi prApta thAya che ane sarvajJanAM lakSaNa tapAse che. temAM jenAM lakSaNa nyAya yukta lAge tene sarvajJa mAne che. jene A bhavamAM AtmAnuM kArya thavAnuM nathI te mANasa bIjI vAtamAM kadApi huMzIyAra hoya paNa sarvajJanA lakSaNa tapAsavAnI buddhivAlo hoya nahIM tethI te sarvajJane olakhato nathI eTale je dharmamA utpanna thayo hoya te pramANe ja varte che. juo ke- pApa punyane te mAne che, tyAre pApa pu. nyanAM phala bhogavAM ja joie. pApanA yoge narake jAya che tyAM duHkha bhogave che. balI jema AhiyAM gunho karanArane keda kare che; pAcho te ke damAMthI chUTe che tema narakamAthI paNa pAcho nIkale che. sArAM kRtya karanArane mhoTA oddhA male che. tema A saMsAramA punya karyu hoya to devanI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (39) gati male che. tethI ochu punya bAMdhyu hoya to manuSya gati male che. pApa bAMdhyu hoya to ekeMdri, bereMdri, tereMdri, caureMdri, tiryaMcapaMceMdri pramukha thAya che. balI vadhAre pApa bAMdhyu hoya to narake jAya che. evI rIte je gatimA rahine jevAM kRtya kayI hoya tevAM bIjI gatimAM phala male che. Izvara kamanA saMyoga vinA ekane mANasa ane ekane janAvara kema banAve ? badhA sarakhA banAvavA joie. te to dekhAtuM nathI, vAste AvaM mAnavU amArA vicAra pramANe to vyAjabI lAgatuM nathI. je sarvajJa cAra gatinuM rUpa batAve che te ja vyAjabI lAge che. sarvajJanA kahevAmAM kAMi pheraphAra hoya nahIM, paNa jene sarvajJapaNuM prApta thayuM na hoya tene sarvajJa mAnavAthI phAraphera Ave che. teno kAi upAya nathI. paraMtu arthi jIve to sarvajJanI o. lakhANa karavAno udyama jarUra karavo joie. kAraNake badhI vAta pratyakSa nathI. je je arUpI padArtha che tenuM tathA gaye kAle thai gayelI bAbatarnu ane Avate kAle thavAnI bAbatanuM anumAna thor3e thai zake. vizeSa to temanA kahevA pramANe mAnavu paDe. te sAru sarvajJanI vartaNuka, temano upadeza, jJAna tathA temanAM zAstra e cAre vastunI tapAsa karavI. pachI je zAstramA uttama jJAna hoya tene pramANa karavU. uMcA jJAnavAlAnI pravRtti paNa sArI hoya ja ane te pramANe cAlavAthI ApaNuM paNa kArya sarI zake. 51 praznaH-jainazAstramA zuM zuM vizeSa che ? uttaraH jainadharmanA sarvajJe svarganA svarUpanuM varNana jeTaluM batAvyuM che teTalu koi anyazAstramA batAnyu nathI. narakanA bheda, tyAMnI varcanAnuM svarUpa, tiryaMcanuM svarUpa tathA manuSyanuM svarUpa paNa je je rIte varNavyu cha tevI sUkSma rIte koi zAstramA varNavyu nathI. e svarUpa A ThekANe lakhatAM vistAra thai jAya. jIvAbhigama, pannavaNA, samavAyAMga, sUyagaDAMga vigere sUtromA ghaNA vistAra sahita tenuM svarUpa ApyuM che. tiryoloka jemA ApaNe rahIe chIe temAM samudranI hada koi dekhe teTalI kahe che. Agala zaMhaze? te vicArI zakatA nathI. kaMi paNa hovU to joie ja, paNa te carmacakSuthI dekhI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakAvAnunathI. kAraNa ke samudramA vizeSa Agala jai zakAtuM nathI. kolaMbase amerikA zodhI kADhyA agAu te deza prakhyAtimA nahoto. haju paNa ke. TalIka navI jagyAo iMgreja sAhasIko zodhI kADhe che tema valI Agala paNa jenAthI mahenata banI zake te navI zodha kare. vAste najare dIrcha teTaTuMja basa kema kahevAya ? sarva jamInanuM jJAna to jene aMtaraMgathI karma kSaya thai gayAM hoya tene ja hoya che. jyAre maMtra sAdhana karIe chIe tyAre te maMtranA adhiSThAyaka devatA kAi ApaNA zabda sAMbhalatA nathI paNa tene ApaNA karatAM vizeSa jJAna che, te jJAnathI te jANI zake cha ke " mhAru koie smaraNa karyu che" tethI AvIne ApaNuM kArya kare che. tema devatAthI paNa adhika jJAna sarvajJane che tethI temaNe asaMkhyAtA dvIpa samudranuM svarUpa batAnyuM che, gayA kAlanu paNa kharUpa batAvyuM che. valI karmanu svarUpa, kamanI vargaNAnuM svarUpa, dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAyarnu svarUpa, kAlanu svarUpa tathA AtmAnuM svarUpa ghaNA vistAra pUrvaka batAvyu che. te bIjA zAstramA jaNAtuM nathI. e adhikAra karmagraMtha, kammapayaDI, paMcasaMgraha, tatvArtha, sammatitarka, vizeSAvazyaka vigere zAstramA che. te jozo to jaNAze ke jainazAstramA keTaluM sUkSma jJAna batAvyu cha ? vaNuka viSe jANavU je pUrva aDhAra dUSaNa batAvyAM che te jozo to jaNAze ke AvA dUSaNa rahitanI kevI pravRtti hoya 1 vadhAre to siddhAMtamA caritro che tejozo to mAlama paDaze ke jene koi paNa prakAranI vAMchA nathI, mAtra upakArI buddhi ja che, strI dhana vigairenI icchA tema ja saMgata nathI, valI potAne mhoTAi paNa nathI. evA devane deva kahevA yogya cha valI je jIva potAnA AtmAnuM jJAna melavI rAga dveSano tyAga kareM te karmathI mUkAya, ahiyAM ema nathI kaDaM ke mane mAnazo to ja kAma thaze; je AtmAnI zuddha pariNatI pramANe varcaze tenuM kAma thaze. bhAvI rItanoM jemano zuddha upadeza cha temanI batAvelI bAbato ghaNI ja vallabha lAge che.'amArA kahevAthI kAi vizeSa nathI. nyAya buddhi dhAraNa karI nirpakSapAtapaNe jainazAstra tathA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyamaMtanAM zAstra jozo to tamane ja jaNAze. mATe avakAza melavI niraMtara jJAnAbhyAsa karavo. jJAnAbhyAsathI jIvane karmanAM AvaraNa khasatAM jAya che ane buddhi nirmala thatI jAya che. 52 praznaH-jainazAstramA keTalA prakAranAM karma kahyAM che ane te karma khapI javAthI zuM zuM zuddhatA thAya che ? / uttaraH-jainazAstramA ATha prakAranAM karma kahyAM che. (1) jJAnAvaraNIya karma, tenI pAMca prakRti che. (2) darzanAvaraNIya karma, tenI nava prakRti che. (3) mohanIya karma, tenI ahAvIza prakRti che. (4) vedanIya karma, tenI be prakRti che. (5) nAma karma, tenI ekaso traNa prakRti che. (6) gotrakarma, tenI be prakRti che. (7) Ayukarma, tenI cAra prakRti che. (8) aMtarAya karma, tenI pAMca prakRti cha. e rIte ATha karma che. tenI uttara prakRti ekaso aThAvana kahI che. valI akeka prakRti paNa ghaNA prakAranI che. prathama jJAnAvaraNIya karmanuM svarUpa A pramANe-jJAna pAMca prakAranAM che. temA prathama matijJAna. matie karI jANavU te AtmAno upayoga, pAMca iMdriyo ane mana enA saMyoge jJAna thAya te matijJAna. matijJAnathI pAchalA bhavanuM paNa jJAna thAya che, paraMtu AvaraNa lAgavAthI badhA jIvane thatuM nathI. matijJAnanI jeTalI zakti ughADI che teTaluM jJAna thai zake che; kema ke keTalAeka mANasa ghaNA lAMbA vicAra karI zake che. keTalAeka anumAnathI paNa vizeSa vicAra karI zake che, keTalAeka te karI zakatA nathI. tenuM kAraNa eTaluM ja che ke jene karma thoDAM che tene buddhi vizeSa che. jene karma vadhAre che tenI buddhI ochI cAle che. valI bIjI rItanA paNa Ava. raNa hoya che. jema ke keTalAeka aneka jAtanI lIpIo bhaNyA hoya che, tarka, vitarka paNa ghaNA karI zake che, yAdadAsta paNa dhaNI hoya che tethI je kAi vAMce che te yAda rahe cha; bhaNaq hoya te thoDA vakhatamAM bhaNI jAya che. paraMtu te buddhi phakta saMsAranA kAmamAM vApare cha; dharmamArgamAM vAparavAnAM Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 41 ) AvaraNa khulyA nathI tethI, dharmano kharo abhyAsa karatA nathI ane nirpekSapAta saMbaMdhathI joi zakatA nathI. keTalAekane evAM AvaraNa hoya che ke dharmanuM jJAna melavavAmAM sArI buddhi che tethI zAstra joi zAstranI suMdara vAtano nyAyabuddhirthI nizcaya kare che, pachI sAra rUpa zAstranI vAta grahaNa kare che ane tatva vicAraNA kare che. keTalAekane evAM AvaraNa hoya che ke saMsAramA buddhi nathI cAlatI tema dharmamAM paNa nathI cAlatI. banne rIte buddhinI khAmI hoya che. keTalAekane sarva prakAre buddhi khule che ane badhA kamimAM 'nyAyanIja buddhi prApta thAya che. kharI vAtane ja kharI jANe che. ghaNA prakAre matijJAnanAM AvaraNa nAza thayAM hoya tyAre ja evI buddhi prApta thAya che. keTalAekane buddhi thoDI hoya paNa satyavAdI puruSano saMga karavAnI buddhi jAgI che tethI thoDI buddhithI paNa temanA kahyA pramANe cAlI potAnA AtmAnuM kAma karI zake che, koika jIva karmanA AvaraNa nAjoge mUgA, koikAMdhalA ane koika vherA paNa thAya che eTale jJAna vadhArI zakatA nathI. valI koI bhUgA hoya, koi bobaDA hoya paNa kAnanAM AvaraNa khullAM che tethI dharma sAMbhalI potAnA AtmAnuM kAma kare che paNa parane upakAra karI zakatA nathI. vherA hoya che paNa AMkhonA jorathI potAnuM keTaluMeka kAma karI zake che. AMdhalA hoya che paNa kAnanA jorathI sAMbhalI teno vicAra karI potAnuM kAma karI zake che. evI rIte matijJAnAvaraNI karme karIne zrAtmAnuM jJAna zrAvaracaM hoya che tene matijJAnAvaraNI karma kahIe. zrutajJAna to zAstra tathA akSaranuM nAma che. zrI jJAna matijJAnanI sAthe ja rahe che. jyAM metijJAna tyAM zrutajJAna ane jyAM zrutajJAna tyAM matijJAna samajavu. banne jJAna sAthai ja rahe che. banne karmanAM AvaraNa paNa sAthe ja 'rahe che; khuleM che te paNa sAdhe ja khule che. matithI aMtaraMgamAM vicAra thAya mAM je akSara ke te zrutajJAna che. varttamAna kAlamAM vizeSa rIte to mati tathA zrutajJAna che. temAM je jIvane samakita thayuM che tene mati zruta Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAna kahevAya che. have koine zaMkA thAya ke, saMsAramA ghaNA buddhivAlA hoya che tene ajJAnI kema kahevAya ? te viSe jANavU je saMsAramA buddhi vAparavAthI pAchAM navAM karma bAMdhyAM ane potAno Atmadharma jevo che tevo jANIne pragaTa karavAno udyama karavo te udyama to thayo nahIM ane. ulaTo AtmAne malIna karayo sAre e jJAna te ajJAna ja kahevAya. have je puruSa jJAnavaMta puruSanI ane jJAna je zAstra tenI niMdA kare che, koine bhaNatAM aMtarAya kare che, pustaka upara bese che, pustaka upara mastakA mUka che, thUka lagADe che, pustaka Agala chatAM AhAra-nihAra kare che, jJAna bhaNavAnI icchA na hovAthI ulaTo dveSa dhare che. vigere jJAnanI AzAtanA kare che te puruSa jJAnAvaraNI karma bAMdhI AtmAne Avare che ane je puruSa jJAnavaMta puruSanI tathA jJAna je zAstra tenI bahumAna pUrvaka dhamA prakAre bhakti kare che, jJAna bhaNavAno rAtri-divasa abhyAsa kareHche, bIjAne bhaNavAmAM joDe che, zakti hoya to pote dhana- kharaca karI bIjAne bhaNAve cha, zAstranA bhaMDAra karAve che, valI je je lIpIo saMsArI vighAnI che te bhaNIne paNa koi mANasa huMzIAra thayA hoya to dharma samajavo sulabha thAya, mhoTA oddhAo melave ane sukhI thAya to sukhe ghabhaMsAdhana kare. valI zAsana dIpAve; vAste sarva prakAre jJAna bhaNAvavAmAM mhoTo lAma cha ema samajIne temAM dravya vApare che. evI rIte jJAna ArAdhana karavAthI karmanAM prAvaraNa ochAM thAya che. vizeSa prakAre tatva vi. cAraNA karavAthI ghaNAM AvaraNa khape che ane AtmA zuddha thAya che, e mati zratajJAnanA AvaraNarnu tathA te karma khapyAna svarUpa jANavU. ..'. avadhijJAnAvaraNInI prakRti avadhijJAnane Avare che. jene avadhijJAna thayu hoya tene potAnI AtmazaktithI rUpI padArthanuM jJAna thAya che. tene cakSu pramukha iMdrionI jarUra paDatI nathI. AtmAthI ja jaNAya che. jene so koSanuM jJAna thayu hoya te so kopa upara je thatuM hoya te potAnA sthAnake rahyA jANe che, gayA kAlanu paNa.jANI zake che.jene lokAtra Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijJAna thayu hoya tene AkhA lokamAM je je pulika padArtha ke tenuM jJAna thAya che, gayA kAla viSe paNa asaMkhyAtA kAlanuM jJAna thAya che ane jene e karme karI AvaraNa lAgyAM hoya che tene te jJAna bilakUla hotuM nathI paNa pAchI jema jema AtmAnI vizuddhi thatI jAya che ane rAga dveSa rUpa upAdhi ochI thatI jAya che tema tema avadhijJAna pragaTa thAya che. koine thoDAM AvaraNa khazyAM hoya to thoDA kSetramA je adRza padArtha hoya che te AtmAthI jANI zake che. pachI te karatAM vadhAre AvaraNa khase to vadhAre kSetra tathA vadhAre kAla, jJAna thAya che. jema ApaNe koi gAmanA padArtha joyA hoya che pachI bIje gAma jaie chIe, tyAre AMkhe karI to te grAma dekhI zakatA nathI paNa aMtaraMgamAM vicArIe chIe to jANe najare dekhatA hoie tema thAya che. tema avadhijJAnathI paNa vagara joyelA padArtha aMtaraMgamA dekhAya che. enA cha bheda che. teno vistAra naMdIsUtra tathA Avazyaka sUtra vigeremA vizeSa prakAre che te joi levo. zrA jJAnane Avare tene avadhijJAnAvaraNI karma kahIe. valI devatAone A jJAna hoya che tethI maMtranuM smaraNa karatAM ja tene khabara paDe che ane te Ave che. temAM paNa jevAM je devatAne AvaraNa khulyAM hoya che te pramANe tene jJAna pragaTa thAya che. e gatimAM vizuddha praNAmavAlA jAya che. tethI thoDaM vadhatuM paNa darekane e jJAna hoya che. samUlaguM na hoya tema hotuM nathI. tyAM paNa mithyAdRSTi devatA cha tene vibhaMgajJAna hoya che. tenuM kAraNa je tene AtmatatvanuM jJAna hotuM nathI, paNa parokSa padArthane jANavAnI zakti hoya che. samyakadRSTi che tene to avadhijJAna kahevAya che. tezrone tatvajJAna che. te puruSo to devatAnA sukhane paNa tRNa samAna. gaNe che ane manamAM bhAvanA bhAve che ke " pUrve eTale pAchale bhave karmathI mUkAvA sArU tapa saMjama vigere.sAdhana kasyAM paNa te sAdhana pUrNa rIte kasyAM nahIM tethI A deva gatimAM saMsAra varcanA karavAnuM thayu ane janma maraNanAM duHkha TalyAM nahI. A devatAnAM sukha asthira che ane karmabaMdhananAM kAraNa che. vAste Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A devatAnuM AyuSya pUruM thayethI manuSya janma pAmuM to have pUrNa rIte pra. munI AjJA pramANe dharma ArAdhana karuM ke jethI pharIne bhavacakramA bhramaNa karavU paDe nahI." evI bhAvanA bhAve che. valI ratnamaya pustaka vAMce cha zAzvatA caisa madhye jinabiMba che tenI vistAre bhAva sahita dravya tathA bhAva pUjA kare che. tIrthakara bhagavAna vicaratA hoya tyAM jai temanI bhakti kare che. dharma upadeza sAMbhale che ane AtmasvabhAvamA rahevAmAM sukha-mAnI vicare che. devatA saMbaMdhI AvA jJAnane avadhijJAna kahe che. paraMtu temane avadhijJAnanAM pUrNa AvaraNa khapyAM nathI, pUrNa AvaraNa to manuSya gatimA ja khape che. jemane kevalajJAna thAya che temane ja saMpUrNa AvaraNa nAza pAme che. manaHparyava jJAnAvaraNIya karma te manaparyavajJAnane pAvare che. manaparyavaMjJAnanA AvaraNa jenAM khase che, te mananA bhAva eTale manamAM ciMtavelI vAta jANe che. te paNa potAnA AtmAthI ja jANe che. tene IdrionI jarUra paDatI nathI. e jJAna saMsAranA tyAgI, saMjamI muni chaThe sAtame guNaThANe vartanArane ja thAya che. temAM paNa thoDAM AvaraNa khazyAM hoya to te Rjumati manaparyavajJAnI kahevAya che. te puruSa manamA citavelA padArtha jANe che, te karatAM vipulamati mana paryavajJAnI ghaj vizuddha jANe che. te jJAnanI vizuddhi ghaNI che. kAraNa ke vipulamati manaparyavajJAnavAlA te ja bhave kevalajJAna pAme che. tethI mananA vicAra / vizuddhapaNe jANe che. ahiAM koi kaheze je avadhijAnI rUpI padArthane jANe che, temAM mananA vicAra paNa rUpI hovAthI tene paNa jANI zake che. vAste A jAna jUhU~ kahevArnu kAraNa zuM ? te viSe jANavU keavadhijJAnavAlo manaparyavajJAnavAlA jevU saMpUrNa jANI zake nahI. avadhijJAnavAlAne te ja bhave kevalajJAna prApta thAya tevo paNa nizcaya nathI. valI manaHparyavajJAnavAlo mananA bhAva zivAya bIjA padArtha jANI zakato nathI. evo eka bIjAmA pheraphAra che tenuM kAraNa je karmanAM AvaraNa ko Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ine avadhijJAnanAM khasI jAya che tene avadhijJAna thAya che; jene manaH paryavajJAnanA AvaraNa khazyAM hoya tene te jJAna thAya che. koIne pahelu manaHparyava jJAna thAya che, to koine pahelu avadhijJAna thAya che e pramANe karmanAM AvaraNa jeMvI rIte khape che te pramANe jJAna pragaTe che. jJAnanAM nAma paNa te pramANe jUdAM jUdAM che. kevalajJAnAvaraNI pAMcamI prakRti te kevalajJAnane Avare che. kevalajJAnanA AvaraNa jene nAza pAme che, tene iMdrio ne mananI jarUra paDanI nathI. potAnI AtmazaktithI ja rUpI arUpI sarva padArtha- atIta, anAgata, tathA vartamAnakAlanuM jJAna thAya che. te jJAna kevu cha ke-jema ArIsAmAM sarve padArthano bhAsa paDe che tema AtmAmAM sarve padArtha jaNAya che. jANavAmAM koi paNa prakAre khAmI rahetI nathI. eka eka padArthe atIta kAlamAM anaMtAM svarUpa dhAraNa karayAM che temAM anaMtA padArtha che te sarvenAM svarUpa ekI vakhate jANavAmAM Ave che. evI adbhata te jJAnanI zakti che. evaM jJAna pragaTa thayA pachI saMsAramAM temane pharavU paDatuM nathI, temane mukti male che. evA jJAnavAlA puruSa 'saMpUrNa rIte dharma darzAvI zake che. temane janma maraNa karavU paDatuM nathI. e pAMca prakAranA jJAnane Avare tenuM nAma jJAnAvaraNI karma kahIe.. bIju darzanAvaraNIya karma eTale AtmAno darzana guNa je dekhaq tene rokanAraM je karma te. te viSe samajavU je-jJAna ane darzana sAthe varte che. prathama sAmAnya upayoga te darzana aneM vizeSa upayoga te jJAna. jema ke eka mANasane dITho te vakhate manamAM Avyu je A koika mANasa che tyAM sudhI sAmAnya upayoga ane jyAre ema samajAyu ke A to jinadAsa che, jinadharmI che, zAhukAra che, sArA mANasa che, evaM vizeSa prakAre samajAyuM tyAre vizeSa upayoga jANavo. vizeSa upayoga te jJAnano che. evI rIte dareka padArthamA prathama sAmAnya upayoga ane pachI vizeSa upayoga thAya che. have sAmAnya upayoga cAra prakAranA che. (1) cakSudarzana. cakSue karI dekhaq temAM AvaraNa hoya to aMdha hoya valI thoDAM zrA Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varaNa hoye to rAtre dekheM nahIM, divase dekhe. koi divase ane rotre jhAMsuM dekhe, koi najIkanA padArtha dekhe, dUranA na dekhe paNa AvaraNane lIdhe saMpUrNa dekhI zake nahIM te cakSudarzanAvaraNI karma kahIe. (2) acakSudarzana. AMkho zivAyanI iMdrioe sAmAnya bodha thAya te acakSudarzana. zarIre kAi sparza thAya ane sparza thayo ema samajAya paNa zeno sparza thayo ? te nakkI kahI zakAya nahIM yAM sudhI sAmAnya upayoga.. nAkane khuzabo AvI paNa zAnI khuzabo AvI ? te kahI zakAya nahIM tyAM sudhI sAmAnya upayoga. momAM mUkelA padArthanA svAdano nizcaya na thAya tyAM sudhI sAmAnya upayoga. kAnamA zabda paDyo paNa zuM zabda che? te nakkI na thAya tyAM sudhI sAmAnya upayoga, zrA upayoga acakSudarzananA che. tenAM AvaraNa A pramANe koi mANasane sparza thAya paNa tene jANI zakatA nathI, keTalAka nAkathI khuzabo jANI zakatA nathI, moDhethI svAda samajatA nathI, kAne sAMbhalI zakatA nathI, e darzanAvaraNI karmano prabhAva che. valI jeTalI iMdrionI zakti che teTalI paripUrNa cAlatI nathI te paNa AvaraNathI ja cAlatI nathI. acakSu-cakSudarzananuM saMpUrNa AvaraNa kevaladarzana pAmatI vakhata nAza pAme che, (3) avadhidarzana. rUpI padArtha- AtmAthI sAmAnyapaNe jANavU te avadhidarzana. tenuM AvaraNa jyAM sudhI che tyAM sudhI avadhidarzana thatuM nathI. (4) kevaladarzana. kevalada. rzananu AvaraNa jyAM sudhI hoya tyAM sudhI kevaladarzana prApta thatuM nathI, paNa eTalo phera che ke kevaladarzanano upayoga pachI thAya che ane kevalajJAnano upayoga pahelo thAya che. tenuM kAraNa je jene kevalajJAna thAya che tene ekadama bodha thAya che, tene kAMi anukrame bodha thato nathI. paheluM vizeSa jJAna thAya che pachI sAmAnya thAya che. te evI rIte ke jema koi mANasanAM sarva prakAre lakSaNa jANyA pachI tenI badhI hakIkata pUchavI paDatI nathI kAraNa ke te sAmAnya thai jAya che, tema eka vakhata pUro bodha thayA pachI. sAmAnya thAya che. e adhikAra naMdIsUtramA vistAre che. janA che tyA sudhI avAnyapaNe jANavU te ara) avadhidarzana. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (48) pAMca nidrA che te paNa darzananu AvaraNa che. jyAM sudhI mANasa nidrAvaze hoya tyAM sudhI kAi jANI dekhI zakato nathI. temAM paNa AvaraNano tAratamyatAe phAraphera che te nidrAnuM jU, jUdaM svarUpa jANavAthI jaNAze. jIvane uMghamAM kAMi sahaja sparza thAya athavA zabda saMbhalAya ke turata jAge ane jAgavAthI jarA paNa dilagIrI thAya nahI te "nidrA". koi mANasane uThADe to ghaNI bUmo pADe, atize sorabakora thAya tyAre jAge. te manamAM duHkha dhare, uThADanAra upara gusso kare. evI sakhata nidrA te "nidrA nidrA." beThAM beThA uMdhI jAya te "pracalA." cAlatA cAlatAM uMdhe te "pracalA pracalA." pAMcamI "sthiIi" nidrA cha mAse Ave che. e nidrA evI sakhata Ave che ke te mANasa uMghamAM jaine hAthInA daMtUzala kADhI nAMkhe teTalu e uMghamAM bala hoya che. e nidrAnuM AvaraNa bahuja sakhata che. tene uMghamAM ardhavAsudeva jeTaluM bala hoya che paNa uMgha uDI jAya tyAra pachI bala hotuM nathI. A kAlamAM to e nidrAvAlAne potAnA balathI bamaNuM tamaNuM bala hoya ema karmagraMthanA bAlAvabodhamAM kayuM che. evI nidrA narakagAmI jIvane hoya che. A pAMca nidrAmA sAmAnya upayoga avarAi jAya che tethI darzanAvaraNInI A pAMca prakRti tathA cAra Agala kahI te sarve malI nava prakAre darkhanAvaraNI karma kahIe. e karmano kSaya thavAthI sAmAnya upayogane AvaraNa hoya te nAza pAme che tethI kevaladarzana prApta thAya che ane saMpUrNa AvaraNa kevaladarzana prApta thatI vakhata nAza pAme che; tyAre kevalajJAna ane kevaladarzana sAthe ja prApta thAya che. trIju mohanIkarma. A karma AtmAne mUjhAve che. jema dAru pIdho hoya tene karavA yogya, nahI karavA yogyano vicAra raheto nathI, tema mohanIkarmanA jorathI jIvane potAnA AtmAno zuM guNa cha ? ne zuM pravRtti karadhAnI cha ? teno upayoga naSTa thai jAya che ane zarIra, dhana, kuTuMba, putra, parivAra, strI vigere padArthamA magna thai e saMbaMdhI aneka kAmamAM Asakta thaha jAya che, potAnA prANathI paNa e vastuo vallabha mAne che, je je a. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthira padArtha che tene sthira rUpa mAnI va che. koi AtmatatvanI vIta kare che to te sAMbhalavAnI paNa icchA karato nathI, valI kadApi koinI sobate sAMbhalavA jAya to paNa sAMbhalavA-lakSa nahIM; te chatAM kAnamAM zabda paDe to teno paNa vicAra kare nahIM; kadApI kare to evo kare je zAstramA kaDaM che te pramANe koNa cAle che? zAstra sAMbhalI ulaTA uMdhA cAle che, evAM pArakAM dUSaNa kADhe che. koi guNavaMta zrAvaka hoya, samyakdRSTi hoye ane saMsAramA rahelo hoya to tene kahe je zAstramA saMsAra asAra kahyo che ane AvA jANakAra thai saMsAramA kema raho cho ? valI muni mahArAja koi kAraNe karI apavAda sevatA hoya to tenI niMdA kare. ernu kAraNa je zAstra sAMbhalIne jo mohanIkarma thoDaM paNa khasyuM hota to AtmA sAthe vicAra karata ane potAnAM dUSaNa jota, paNa mohanIkarmanuM jora ghaNuM che tethI zAstra sAMbhalIne paNa ulaTA vicAra karI mohanIkarma vadhAre bAMdhe che ane AtmAne vadhAre malIna karatA jAya che. valI anyAya, luccAi, ThagAi * ne corI karavI, pArakAne kalaMka devaM, pArakI niMdA karavI, parane saMkaTa mAM nAkhavA, jIvahiMsA karavI, ahaMkAra mamakAra karavA, made karI madonmatta rahe, jUlu bolavA bolAvavAmAM sAvadhAna tharbu, svadArA paradArAno vicAra nahIM dharAvavo e mohanIkarmanAM lakSaNa che. valI keTalAka to viSayamAM evA lubdha thai nAya che ke potAnI mAtA, vhena, ke putrInI sAthe paNa bhoga karatAM zaMkAtA nathI. e sarve jora mohanIkarmarnu che. te anAdikAla- jIvane lAgeluM che. tenA prabhAvathI AtmAnA guNa je cAritra tathA samakita te DhaMkAi jAya che. te mohanIkarma be prakAranuM che. (1) cAritramohanI, (2) darzanamohanI, e be prakAranA mohanIkarmanI aTThAvIsa prakRti che. temAM prathama cAritramohanInI pacIsa prakRti nIce pramANe che. anaMtAnubaMdhI-krodha, mAna, mAyA ane lobha. apratyAkhyAnI ' krodha, mAna, mAyA ana lobha. pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobha, * saMjalano krodha, mAna, mAyA ane loma. hAsya, rati arati, bhaya, zoka, Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 50 ) dugaMchA, strIveda, puruSaveda, napuMsakaveda e parcAsa kaSAya che. tenI viratAre olakhANa nIce mujaba . anaMtAnubaMdhI krodha, jene hoya tenA manamAM atize dveSa hoya, je bakhate e krodhanuM jora hoya te vakhate zarIra paNa lAla lAla thai jAya, jenA - upara dveSa hoya tenuM maratAM sudhI paNa vaira mUke nahIM, maratI vakhata paNa kahe je A bhavamAM vaira levAyuM nathI to zrAvatA bhavamAM paNa laiza, valI potAnA putra pramukhane paNa kahe je meM tenI sAthe vaira rAkheluM che mATe tame paNa vaira choDatA nahI. vakhata Ave tyAre tenuM bagADavAmAM bhUla khAtA nahIM, sAmo mANasa zAMta hoya ane khamAcavA Ave to tenI sAthe ulaTo laDe, valI tenuM sahaja kAma potAnA hAthamAM AvyuM hoya to tene 'mhoDhuM nukazAna kare. nukazAna karavAnI turata zakti vAle nahI to lAga zrAve tyAre nukazAna karavAmAM jarA paNa kasara rAkhe nahI. evI je kaSAyanI pariNatI che tenuM nAma zAstramAM anaMtAnubaMdhI krodha kahyo che. jema paththaranI aMdara phATa paDI hoya te phATa pAchI male nahI, tema anaMtAnubaMdhI krodhavAlAno krodha maratAM sudhI zame nahI. e krodhanA prabhAve jIva narake jAya che ane mahA titra duHkha bhogave che. valI e krodhanA prabhAva - thI jIva samakita pAmato nathI. e krodha jAya tyAre ja jIva samakita pAme che. anaMtAnubaMdhI mAna paththaranA thAMbhalA samAna hoya che. jema paththarano thAMbhalo namAvatAM name nahI tema anaMtAnubaMdhI mAnavAlo potAnI mhoTAimAM eTalo macyo rahe che ke, mahA guNavaMta muni mahArAja hoya temane paNa namaskAra karato nathI ane karavAnA bhAva paNa thatA nathI. valI pote 'dharmaguru thaine dhana, strI vigere bhogave bIjA guNavaMta puruSoe dhana, strIno "tyAga karayo hoya, samatAbhAva AdarI saMsArathI vimukha thayA hoya tevA - puruSone pote namavA yogya che tema chatAM pote name nahI ane ulaTo temanI pAse namaskAra karAve, te naH kare to. karAvavAnI icchA dharAve. valI 1 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pote dhanavAna hoya paNa dhana nAza pAmavAthI potAnI AjIvikA pUrI thatI nathI tema chatAM koInI nokarI kareM nahI. potAnA manamA ahaMkAra lAve je ame mhoTA thaine koinI nokarI karIe ? valI vakhate koie khoTo zabda kahyo hoya to te amane kahenAra koNa ? ema mada karI sAmAnA prANa letAM paNa Dare nahI. valI vakhate mAna mUkatAM potAnA.prANa bacatA hoya to paNa mAna mUke nahI. evA ahaMkArIno Akaro ahaMkAra te anaMtAnubaMdhI mAna kahIe. evaM mAna jIvita paryaMta rahe che. anaMtAnubaMdhI mAyAvAlo puruSa atize kapaTI hoya che. mhoDethI ati ze vhAlapaNa batAve che paraMtu vizvAsa karanAranA prANa letAM paNa vhIto nathI; potAne alpa phAyado hoya to paNa AkaruM kapaTa kare che. jema vAMsanI gAMTha vAMkI hoya te koi paNa rIte maTADI zakAya nahI, tema anaMtAnubaMdhI mAyAvAlAnuM kapaTa mUkAvI zakAya nahI. e kapaTI jIvano jagatmA koi vizvAsa karatuM nathI. anaMtAnubaMdhI lobha atize tIvra hoya che. game teTalI dolata male, yAvat cakravattinI ruddhi male topaNa tRSNA zAMta na thAya, khAvA sAru game teTalA padArtha male to paNa mana dharAya nahI, khAvAnA ati lobhane lIghe bhakSa abhakSano paNa vicAra kare nahI, potAno dharma paNa vicAre nahI. potAnI kula maryAdAmAM na khAvAnI cIja hoya te khAvAnI icchA thAya, yAcanA karatAM paNa bIhe nahI, kAraNa je paisAno loma tethI paisA kharacI zake nahI ane khAvAnI icchA thayA kare, tethI nahIM mAgavA yogya sthAnake paNa yAcanA kare, corI karatAM paNa Dare nahI, anyAya karatAM paNa Dare nahI, evI rIte pAMce iMdrionA viSayamAM lubdha hoya che. dareka viSayane sAru nahI karavA yogya kAma kare che, lobhI mANasane phakta eka paiso malato hoya ane tethI sAmA mANasanA prANa jatA hoya to tenI paNa tene ciMtA rahetI nathI, hareka prakAre potAnI matalaba sAdhe che, rAjAnA gunhAmAM zrAvatAM paNa vhIe nahI, Avo loma maravAno vakhata Ave Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to paNa choDe nahI, keTalAeka ezI varasanA vRddha thAya to paNa kuMcIo chokarAne zrApatA nathI, AbhUSaNa pramukha hoya te maravAno vakhata Ave sAM sudhI aMga uparathI utAratA nathI, maraNAMta roga Ave to paNa auSadhanA paisA kharace nahIM, aneka prakAranAM duHkha sahana kare, koi daza gAla de, mAra mAre to paNa kAi lAlaca hoya to te sahana kare cha, keTalAka anAjanA vepArI atize lobhIA hoya che teo comAsA sAru mAla, saMgharI rAkhyo hoya che to evIja bhAvanA bhAve che ke dukAla par3e to sAru, dukAla paDavAthI dravyanI vadhAre prApti thAya, dukAlathI dunIAne keTalu duHkha thaze ? tenI jarA paNa phikara kare nahIM, ema karatAM sArI vRSTi thAya to manamA atize duHkhI thAya ane dilagIrImA rahe. e anaMtAnubaMdhI lobhano svabhAva kiramajanA raMga jevo che. kiramajano raMga game teTalo dhue to paNa jAya nahI. bAle to rAkha paNa kiramajanA raMga jevIja rahe. tema anaMtAnubaMdhI lobha maratAM sudhI chUTe nahI. e anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobha cAre naraka gatinA ApanAra che. e cAre hoya tyAM sudhI samakitanI prApti thAya nahI. 2. apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobhanA karatAM narama hoya che. sUkA talAvamAM phATo paDI hoya te utkRSTi varasa divasa sudhI rahe che, pAcho varasAda zrAve eTale phATo malI jAya che. tema koi jIva upara krodha thayo hoya, sAmA mANase game teTaluM vagADayu hoya paNa saMvatsarI pratikramaNa karatI vakhata sarva jIvane khamAvI sarvane mitra tulya gaNe; paNa koinA upara gusso rAkhe nahI. teNe kAMi kAma karavAne Apyu hoya to tenA upara dveSa buddhi na lAvatAM khuzIthI karI Ape tenuM nAma apratyAkhyAnI krodha samajavo. apratyAkhyAnI mAna dAMtanA thAMbhalA jevU hoya che. paththarano thAMbhalo to nameja nahI paNa dAMtano thAMbhalo pANI pramukha upacAra karavAthI name che, tema apratyAkhyAnI manavAlo puruSa sadgurunA upadezathI athavA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 53 ) DAhyA puruSanA samajAvavAthI potAno ahaMkAra choDe che. game tevuM mAna rAkhato hoya paNa te mAna eka varasathI vadhAre kAla rahetuM nathI. apratyAkhyAnI mAyAvAlo anaMtAnubaMdhI mAyAvAlAthI ochI mAyAvAlo hoya . potAnI sahaja matalaba sAru sAmAne mhoDhuM nukazAna thAya evaM kapaTa kare nahI. apratyAkhyAnI mAyAne meMDhAnA zIMgaDA jevI kahI che te vAMkAza jema upacAra karavAthI maTI jAya che, tema A mAyAvAlo puruSa kapaTa zrIluM kare che. keTAMka kAma niSkapaTapaNe paNa kare che. pratyAkhyAnI lobha nagaranI khAlanA kAdavanA raMga sarakho hoya che. e raMga ekadama to na jAya paNa khAra AdivaDe zratize mahenata karatAM jAya che. tema A lobha paNa anaMtAnubaMdhI lobha karatAM thoDo hoya che. lobhane arthe koine mhoDhuM nukazAna kare nahI. e apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobhathI jIva tiryacanI gatimAM jAya che; zrAvakapaNuM pAmI zakato nathI. e cAre kaSAya jAya tyAre jIva zrAvakapaNaM eTale pAMca guNasthAna pAme ke. apratyAkhyAnI krodhathI pratyAkhyAnI krodha narama hoya che. ene koi jIva upara dveSa thayo hoya to paNa comAsI pratikramaNa karatI vakhata sarva jIvane khamAve che; eTale pachI koi jIva upara dveSa raheto nathI. retImAM lITI karI hoya te jema thoDA kAlamAM malI jAya tema e krodha thoDA kAlamAM zAMta thAya che. pratyAkhyAnI mAna lAkaDAnA thAMbhalA jevuM hoya che. lAkaDAno staMbha dAMtanA staMbha karatAM thoDI mahenate namI jAya che, tema e mAna paNa thoDA vakhatamAM zAMta thai jAya che. pratyAkhyAnI mAyA gAyanA mUtranA vAMka jevI hoya che. cAlatAM cAlatAM mUtaratI gAyathI je vAMka paDyo hoya te thoDA vakhatamAM maTI jAya che; tema zrA mAyAvAlo puruSa thoDA vakhatamAM saralatA pakaDe che. AkaruM kapaTa tenAthI yatuM nathI. apratyAkhyAnI karatAM sarala hoya che. pratyAkhyAnI lobha gADAnA kIlanA DAgha sarakho che. nagaranI khAlanA kAdava karatAM A kIlano DAgha thoDI mahenate nAza pAme che. kAraNa ke khAlano kAdava ghaNA divasa kohI javAthI vadhAre cIkAza Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAlo hoya che, gADAnA kIlanA DAghanI mAphaka A lobha sahajamAM zAMta thAya che, pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane loma jyAM sudhI hoya tyAM sudhI sAdhupaNuM prApta thatuM nathI. A kaSAyanA praNAmathI jIva manuSya gatimAM jAya che. kema ke e kaSAya pAtalo che. saMjalano krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAre pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA ane lobha karatAM ghaNA halakA hoya che. saMjalano krodha pANInI lITI samAna kahyo che. pANImAM lITI karatAMja jema turata malI jAya che, tema koika kAraNe krodha thAya; paraMtu turata ja zAMta thai jAya. koi AkaraM kAraNa malyu hoya to paNa pakhkhI pratikramaNa kasyA pachI to jarA paNa dveSa rahe ja nahI. e krodhanI utkRSTa sthiti paMdara divasanI che. tethI vadhAre kAla e krodha rahe ja nahI. e krodhavAlAne aMtaraMgamAM vadhAre krUratA hoya nahI. saMjalanuM mAna netaranA staMbha sarakhaM hoya che. netaranA staMbhane namAvatAM vAra lAge nahI, tema e mAnadazA vadhAre vakhata rahe nahI. saMjalanI mAyA paNa ghaNI ja thoDI hoya. sahajamAM niSkapaTI thai jAya; vAMsanI chola-jema jarA vAramAM sIdhI thai jAya, tema e kapaTa paNa nahIM jevU ja hoya, jarA vAramA nAza pAme. saMjalano lobha haladaranA raMga sa. mAna hoya che. haladarano raMga uDI jatAM vAra lAge nahI, tema e lobha maTI jatAM vAra lAge nahI. saMjalanA krodha, mAna, mAyA ane lobha hoya tyAM sudhI mukti male nahI. e saMjalanA kaSAya jAya tyAre muktinI prApti thAya, pUrvokta cAra prakAranA krodha, mAna, mAyA ane lobha nAza pAme tyAre mukti male che. mATe bhavya jIve e TAlavAno udyama karavo. e jema jema ochA thatA jAya tema tema AtmA zuddha thato jAya che. ahiMAM koI prazna kare je saMjalano kaSAya to paMdara divasa rahe che, tyAre bAhubalajI mahArAjane saMjalanu mAna varasa divasa kema rahyaM 1 e viSe zrI hemacaMdrAcAye yogazAstramA tathA yazasomasUrIe karmagraMthanA bAlAvabodhamAM khulAsoM ka. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syo che ke, bAlajIvane potAno kaSAya kevo che? te samajabuM sugama paDe, vAste e sthiti kahI che. vastutaH to ema samajavU je ati tIvra kaSAya te anaMtAnubaMdhI; tethI maMda te apratyAkhyAnI; tethI maMda te pratyAkhyAnI ana tethI maMda te saMjalano kaSAya samajavo. prasannacaMdrarAjarSi kAusagga dhyAnamA hatA te vakhate praNAma evA bagaDyA hatA ke bhagavAne kayuM ke jo te A vakhate mRtyu pAme to narake jAya. kAraNa ke te vakhate tene anaMnAnubaMdhI kaSAya hato. pAchA thoDA vakhatamA ja kevalajJAna pAmyA eTale anaMtAnubaMdhI krodha chatAM aMtarmuhUrta ja rahyo. jo kAla upara ekAMta lakSa daie to e anaMtAnubaMdhI kahevAya nahI. valI koika puruSa samakita vamI jAya che, te vakhata anaMtAnubaMdhIno udaya thAya che, pAcho aMtarmuhUrttamA samAketa pAme che tyAre te udaya TalI jAya che. eTale anaMtAnubaMdhI aMtamuhUrta ja rahyo. A kaSAyane bIjo kaSAya kahevAya nahIM. tAtparya ke Akaro kaSAya hoya ane thoDo vakhata rahe to paNa te anaMtAnubaMdhI ja samajatro. tethI maMda te apratyAkhyAnI, tethI maMda pratyAkhyAnI ane tethI maMda saMjalano samajavo. keTalIka vakhata sthitithI paNa samajAya che. ekAMta niyama nathI. bAhubalajIne varasa divasa kaSAya rahyo paNa te maMda kaSAya hato tethI saMjalano jANavo. A sola kapAya thayA. have nava nokaSAya kahe che. nokaSAya zabda, dezaniSedha vAcI che nokaSAya eTale nahIM kaSAya dezathI nahI. kAraNa ke kaSAya nathI; paNa kaSAya utpanna thavAnAM kAraNa che. e sevavAthI kaSAya utpanna thAya che. koi mANasanI hAMsI karavAthI sAmA mANasane dveSa utpanna thAya ane te mANasa ApaNA upara dveSa utpanna kare eTale ApaNane kapAya utpanna thAya. vAste te kaSAyanuM kAraNa kahevAya che. valI hAMsI karI khuzI thaie ane rAga utpanna thAya to te paNa karmabaMdhanuM ja kAraNa thAya. jIvane jyAM sudhI hAsya mohanIkarma che tyAM sudhI AtmAnuM zuddha svarUpa pragaTa thAya nahI; duniyAmAM - paNa mazkarIkhora kahevAya. mATe jema bane tema hAsya karavAno tyAga ka Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * rakho. sarvathA tyAga to jyAre jIva kevalajJAna pAmavA kSapakazreNI mAMDe tyAre ja thAya. rati mohanI te pudgalika padArthathI je je anukUlatA male tenAthI rAjI thaq. arati te pratikUla padArthathI dilagIra thaq. bhayamohanI te bhayathI vAraMvAra bInA karavU. mhArAthI upavAsa thaze ke nahIM thAya ? valI mhArAthI zrAvakapaNu, munipaNuM kema bane ? ema bIhe ane dharmanA kAryamAM vIrya phorave nahIM; je je cIja nahIM karelI hoya te abhyAsathI bane cha paNa bIhe ane bhayathI abhyAsa kare nahI to koi divasa bane nahI. tema ja saMsArI kAryamAM paNa jene mohanIno bhaya udaya che te dareka kAmamA bInA kare. ahiMAM koI prazna kare ke pApathI bIhe tenuM kema ? te viSa samajavU ke pApathI avazya vhIvU joie. dharmayI vhIvU nahI. himmata rAkhI udyama karavo. zarIrAdikeM roga pramukha hoya to vicArIne kAma kara. chatI zaktie vhIne besI rahe, tenAthI koi kAle dharma sadhAya nahI. vAste bhayamohanIno jema bane tema tyAga karavo. zokamohanI te koi potAnA ku. TuMbI athavA mitra mAMdA thAya athavA mRtyu pAme tyAre zokAtura thAya, raDe, kUTe, aneka prakAranA vikalpa kare tethI ghaNAM karma baMdhAya che. valI vepAramAM nukazAna thAya, athavA koi devAlu kADhe ane potArnu dravya jAya tyAre zoka kare che. potAne anukUla ghara, makAna, nokara, vAhana nahIM malavAthI athavA pratikUla malavAthI paNa zoka thAya. AmAM jene mohanIkamanuM jevU jora te pramANe zoka thAya che. keTalAka uttama puruSone zokamohanI ochI thAya to vicAre che je " A kuTuMba, deha, ghara, pramukha je je saMsArI padArtha che, te sarve asthira cha; asthira padArthano vinAza to thavAno che to mhAre zA sArU vikalpa karavA joie ? jyAM sudhI punyodaya hato yAM sudhI sarva padArtha sthira rahyA, pApano udaya thayo tyAre nAza thayA, mATe zA sArU zoka karIne karma bAMdhavAM ? Atmadharma ja mhAro che. bIjI koI vastu mhArI narthI, mAtra saMsAra mhArAthI choDAto nathI tethI huMmhAeM mhAraM kahuM IM ane vyavahArocita vartanA karaMDUM. vastudharme vastumAtra jaDa Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (57) che ane huM caitana chu" AvI rItano vicAra karI pote zokathI mukta raheM che. tene karmabaMdha paNa thato nathI ne saMpUrNa zokano nAza to kSapakazreNimA thAya che. dugaMchA te durgaMdha vastu dekhI mukha bagADavU. tathA je je vastu po. tAne na game tethI mukha bagADavU e dugaMchA che. have je puruSoe potAno Atmadharma jANyo che te puruSa to durgaMdha joine kahe che ke e pudgala evA dharmanA che. emAM huM zA vAste mukha bagADu ? vA jaDa padArtha upara zA vAste dveSa karuM? ihAM koi kaheze je tyAre zuM gaMdakImAM ja besI rahevU 1 teno javAba ke gaMdakInA pudgala zarIramA praveza karavAthI roganI utpatti .thAya che. vAste prathama to potAnA gharamA khAlakUvA saMDAsa vigaire gaMdakIvAlI cIjo rAkhe ja nahI. valI morIo paNa sApha rAkhe..pANI vigere vApare te .pANI sUkI nirjIva jagyAe chUTuM chUTuM nAMkhe ke turata sukAi jAya ane gaMdakImA jIvanI utpatti thAya che ne tenA upara pANI vigere paDavAthI te jIvano vinAza thAya che, to AtmArthI puruSe to koI jIvane duHkha thAya evaM kAma kara ja nahi. mATe evI gaMdakI gharamA rAkhe ja nahi. ne jyAM evI jagyA hoya tyAM rahe nahi; paNa duniyAmAM badhI jagyA kAMi svaccha hotI nathI, sAre tevI dIThAmAM Ave to dveSa kare nahi, temane to anukame sarvathA dugaMchA mohanIno nAza thAya che ne jIvo aneka prakAre evI dugaMchA kakhyA kare che tethI karma bAMdhIne Agala evAja karma bhogavAM paDaze; mATe jema bane tema dugaMchAno tyAga karavo. strIveda te strIe puruSano abhilASa karavo, puruSaveda te puruSe strIno abhilASa karavo, napuMsaka veda se strI tathA puruSa banneno abhilASa karavo e traNa veda che, te ja saMsArarnu bIja che. temAM sarvathA AkarA vedano udaya napuMsaka vedavAlAne che e rAtri divasa vikAramA ja citta rAkhe che ene zAMta thavAnuM kAraNa ja nathI tethI icchAo thayA ja kare che. te karatAM strIne ocho vikAra cha,ne te karatAM .puruSane ocho vikAra che. have koine zaMkA thAya je puruSo prArthanA karatA joie choe paNa teTalI strI prArthanA karatI jotA nathI. te viSe jANavUje Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (58) strI'dekhItI prArthanA nathI karatI, paNa AMkhonA kaTAkSa vigere aneka cAlA kare che ne te karavAthI puruSanuM citta vikAravaMta na hoya to paNa thai jAya che. tema te manamAM khuzI hoya to paNa puruSa pAse kAlAvAlA karAve che chatAM cittamAM bahu ja malInatA rahe che mATe eno vikAra sarvajJe vadhAre kahyo che. temAM paNa je satI strIo che, jene svapnamAM paNa para puruSanI icchA thatI nathI te strIo to namaskAra karavA yogya che. kAraNa ke jagat e viSayamAM paDayuM che ne guNI puruSo paNa paDI jAya che vAste uttama strI ja zrAvuM dRDha zIla pAle ane evA guNavaMta puruSa potAnI strI sAthe tathA strI potAnA pati sAdhe paNa nitya bhoganI krIDA kUtarAnI mAphaka karatA nathI. phakta Rtune avasare ja potAnI icchA TAlavA sAru nAkhuzIthI kAma kare che. e kAmasevA karatAM vicAre che ke, strInI yonimAM ghaNA jIvanI utpatti jJAnIe kahI che. jema eka mUMgalImAM ru ghAlyuM hoya ane temAM loDhAnI zIka unI karIne ghAle to jema sarva ru balI jAya, tema bhogathI strInI yonimAM je jIva rahyA che teno vinAza thAya che. to e mhoTI hiMsAnuM kAraNa che. valI 'e sthAnamAM mUtrAdi durgaMdha che teno eka chAMTo lAgyo hoya to mANasa dhoi nAMkhe che evaM kharAba durgaMdhI che te sthAnake krIDA karavI e ajJAnatAnuM jajora che. valI bhogathI zarIranI sthiti keTalI narama paDe che ? te jANe che te chatAM mAM sukha mAnavu e paNa ajJAnatAnuM ja jora che. ahiM koI ka ze ke e sarva kAraNo potAnI strImAM ne pArakI strImAM sarakhAM che, to potAnI ane pArakImAM pApano zuM pheraphAra che ke parastrI tyAga karavA badhA dharmavAlA kahe che 1 te viSe jANavuM ke pArakI strIno dhaNI che, tenI paravA. nagI teno dhaNI Apato nathI tema chatAM corIthI kAma kare to teno dhaNI jANe ane strI upara jora cAle to strIno vinAza kareM. puruSa pakaDAya to puruSato nAza kare. ema karatAM e ve upara jora na cAle to potAnA prANa' kAde. vekhate narama svabhAvano hoya to prANa na kADhe; paNa tenuM manamAM atyaMta duHkha dhAraNa kare. rAtrI divasa e ja duHkhamAM kAla kADhe. evI Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mhoTI hiMsAnu kAraNa parastrI che. valI tevI strIne potAno dhaNI para sAye ramavA na de to te strI potAnA patino vinAza kare. zrAvI mhoTI hiMsAo paNa thAya che te ghaNI sAMbhalIe chIe. valI parastrIne sevIne 'hu~ sevaM chu' evaM paNa kahevAya nahi ane jUlu bolavU ja paDe to tethI mRSAvAda lAge. valI parastrI upara icchA thAya te atyaMta viSayanI icchA thAya tyAre to tethI paNa karmabaMdha vadhAre thAya. valI potAnI strI to sadAkAla cha vA. ste bhoganuM citavana sarvadA yatuM nathI ane parastrIne sAru rAtrI divasa citavana thayAM kare cha, kAma dhaMdho paNa potAne sUjhato nathI, tethI te vikalpa ja kasyA kare che ane vikalpa che te karmabaMdhanA hetu che. vikalpanuM pApa mANasa sAmAnya samaje che paNa vikalpa jevU bIjuM pApa nathI. e pApa keTaluM baMdhAya che ? te jJAnI mahArAja jANe che tethI ja temaNe e samAna bIjaM pApa kartuM nathI. ene ja AkaruM pApa karyu cha ane jeTalA dharmavAlA che te badhA parastrInuM pApa darzAve che. saMsAramA rolAvavAnuM bIja strIbhoga che. bhoganI icchAne vAste strIo puruSanI dAsI thaine janma kADhe che. iMgreja lokamAM puruSa strInA dAsa thAya che. valI ati kAmI tathA parastrI laMpaTa puruSa paNa strIonA dAsa thAya che. kAmane vAste AbhUSaNa dhAraNa karavAM, valI te sAru dhana pedA karavAnI upAdhi karavI. evAM aneka rItanA kAma sAru saMsAramA jIva viTaMbanA bhogave che. vAste jema bane tema kAmano abhilASa tyAga karavo. saMpUrNa to kSapakoNamA abhilASa Talaze tyAreja pUrNa tava pAmaze. e nava nokaSAya ne sola kaSAya badhA malI paJcIza thayA, te mAtra mohanIkarma che. eTale ekaSAya hoya tyAM sudhI pUrNa cAritra kevalajJAnInu yathAkhyAta te Ave nahi vAste ene tyAga karavAno atizaya udyama karavo. e prakRti jeTalI jeTalI ochI thaze, teTalo teTalo AtmA vizuddha thaze te ja dharma ke ane jema jema e kaSAyanI vRddhi thatI jaze, tema tema karmabaMdha vadhato jaze ane durgatinAM duHkha tathA janma maraNanAM duHkha bhogavAM paDaze. koi kaheze ke te duHkha joyAM nathI, paNa ma Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nuSyanoM duHkha to jutrocho ke gheDAone rAtrI divasa naraka upADavU. paDe cha ne tene evaM khAvAnuM male cha, valI keTalAkane pahevA vastraM paNa malatAM nathI. TAMDha-tApanAM duHkha bhogavAM paDe che. keTalAekane koDharoga, jaloM. dara, visphoTaka, dama vigere roga thAya che. keTalAekanuM zarIra vAe phUlI jAya che harAtuM.pharAtuM nathI. evI aneka roganI vedanAonuM duHkha rAtrI 'divasa sahana-thatuM nathI tenI bUmo mAlyA kare ke raDe che; to AvA sakhta duHkha pApanA yogathI pAmyA che. tema ja vadhAre pApathI narakanAM duHkha nA'stika zivAyanA sarve dharmavAlA mAne che. mATe. e zaMkA karavA jevU nathI. pApanA phala to avazyaM bhogavavAM ja paDaze. mATe jema bane tema rAga dveSanI pariNati ochI karavI ke jethI pApa aoDhuM baMdhAya ane anukrame sarva prakAre rAga dveSathI mukta thavAya. * ihAM koI prazna kare je devanI gati saMjalanA kaSAyathI baMdhAya to savyaSThine apratyAkhyAnAdikano udaya tathA zrAvakane pratyAkhyAnAdikano udaya kahyo che, to zI rIte devagati bAMdhe ? ne viSe samajavU je, je vakhate devagatinuM AyuSya bAMdhe tyAre saMjalanA kaSAyano udaya hoya, bIjA kapAyoMrnu gauNapaNuM hoya. ema ja mithyAdRSTine paNa samajabu. darzanamohanI traNe prakAre. samyaktamohanI, mizramohanI, mithyAtvamohanI, pahelAM mithyAtvamohanI- svarUpa lakhIe chIye. je jIve mithyAtvamohanI karma bAMdhelu cha, tainA prabhAva aDhAra doSa rahita evA je vItarAgadeva tenA upara dveSa varne che ane e aDhAra dUSaNa sAtamA praznamAM lakhyAM che tevA dUSaNavAlA devane deva mAne che. valI guru je hiMsAmA tatpara, mRSAvAda bole, corIno paNa niyama nathI, maithunamA atyAsakta, parigraha je dhana ane strI rAkhe che valI jena tRSNA paNa rAtrI divasa banI rahI che, sevakane upadeza de che te paNe 'dhanAdikanA lAbhane arthe; evA nirguNIne guru tarIke sthApe tene taraNa tAraNaM mAne che, nai je puruSoMe e pAMce avratano tyAga karayo che ane paMca 'mahAbata. aMgIkAra karatyAM che, pAMca iMdriyonA tevIza. viSaya chAMDyA che, Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtra vAparavA jeTalAM vastra rAkhe che, AhAra parNa potAne arthe karatA karAvatA nathI ne sArA AhAranI anumodanA paNa karatA nathI. phakta gRhasthane ghera gRhasthe potAne arthe je vastu karI che, temAthI thoDI vastu le che ane svAdanI paNa vAMchA karatA nathI. AtmAne bhAvatA vicare che, rAtrI divasa zAstrAbhyAsa karI rahyA che. vikathA to jene karavI ja nathI. evA mahAnubhAva mahAtmA puruSane guru mAnato nathI ane AkarA mithyAtvanA jorathI zrAvA puruSamA nahi dUSaNa chatAM dUSaNa Arope che, rAtrI divasa evA guNavaMtanI niMdA kare che. valI evA puruSoe prarUpelo je dharma, tene adharma mAne che, jemAM hiMsAo, avinaya, ajJAnatA, viSaya tathA pugalanu poSaNa che tene dharma mAne che, ne je dayAmUla, vinayamUla, hiMsAno tyAga, asatyano tyAga, corIno khAga, strIsevAno tyAga, paisAno sAgae rUpa vyavahAra.dharma tathA potAnA AtmasvarUpamA rahI rAga dveSanI pariNatIthI mukta thai sarva prakAre mohanoM nAza karavAne udyama rUpa je nizcayadharma, tene adharma mAne che. e mithyAtvamohanI karmanA jorathI bane che. valI e mohanInA jorathI dhana, strI, putra, parivAra, ghara, hATa, vastra, pAtra e padArthane jIva mhArA mAne che ne te saMbaMdhI jIva ahaMkAra mamakAra vicitra prakAranA kare che ne pAchAM navAM karma upArjana kare che. e mithyAtvamohanI jene jAya che, tene saMsAra to dAvAnala sarakho lAge che. jema koi mANasa vanamA gayo hoya ne tyAM cAre pAse Aga lAgI hoya to temAMthI nIkalavAnA aneka udyama, kare, tema A jIva saMsAramA rahyo vicAre che je, 'A dhana kuTuMba sarve padArtha vinAzI che, saMyoge malyA che ne viyoge jaze. pUrvakRta karma saMyoge jAya che pUrvakRta karma saMyoge prApta thAya che. emAM hu~ je rAga dharUMchu tethI samaya samaya navAM karma baMdhAya che ne mhAro AtmA malIna thato jAya che. anAdi kAlano saMsAramA rolAuM chu. te e jaDa padArthamA rAga dhasyo tethI, paNa A bhavamAM to bhavitavyatAnA yoge e sarve para vastu olakhI e sarva padArthamAM niricchakatA. karIne e vastuno saMyoga tyAga karavA * yogya che. kyAre e Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (62) sarva vastuno tyAga karI hu~ mhArA AtmadharmamA vartuM ne kaMika potAnA AtmAnuM sAkSAta jJAna pragaTa karuM, evI dazA mithyAtvamohanI javAthI thAya che. have mizramohanI te kaMika zuddha deva guru dharma uparathI dveSa khazelo ane azuddha deva guru dharma uparathI rAga ghaTelo. valI pudgalabhAvane viSe saMpUrNa Asakta hato, temAMthI mithyAtvanA pudgala javAthI AsaktabhAva procho thAya, tethI potAno Atmadharma pragaTa karavAnI kAika icchA thAya. mi. thyAtvapaNe to kuladharma karato hato, paNa te mithyAtvamohanI gai ne mizramohanI thai, tenA prabhAve potAno dharma pragaTa karavA sAru udyama kare. valI e mizramohanIno kAla aMtarmuhUrttano che. te aMtarmuhUrta paNa be zvAsozvAsathI te nava zvAsozvAsa sudhInuM che. eTale evA suMdara bhAva Atma hitakArI thAya paNa te bhAva Avelo potAne jANavo duSkara paDe che, e mizramohanI. nA pudgala paNa malIna che. tethI kharUM tatva olakhI zakAya nahi tethI e paNa TAlavAno udyama karavAno che. eTale tyAre samyaktamohanI thAya. te samyaktamohanInuM svarUpa kahIe chIye. zuddha deva guru dharma upara rAga prakaTa thAya, khoTA deva guru dharma upara rAga rahe nahI. Atmatatva prakaTa karavAno kAmI thAya. gurumahArAjanI tathA uttama zrAvakonI saMgata sArI peThe kare, temanI pAse dharmopadeza sAMbhale, deva gurunI sArI peThe bhakti karavAne tatpara thAya. jIvAdika navatattva je jIvatatva, ajIvatatva, puNyatatva, pApatatva, Azravatatva, saMvaratatva, nirjarAtatva, baMdhatatva ane mokSatatva, e nava tatva jANe, tenI zraddhA jema AgamamAM kahI che tema jANI yathArtha kare. ernu jJAna melavavAnI vRtti sArI peThe rAkhe. kevala dharmamaya citta banI jAya, saMsAramA paDyo chato paNa saMsArI sukha te duHkha rUpa jANe. ihAM koI kaheze je samyaktamohanI to mohanI karmano prabhAva kahyo che, ne choDavA yogya kahI che, ne ihA to tame guNavaMtapaNuM varNavyu te kema 1 te viSa jANavU je-e samyaktamohanInA prabhA jIvAdika padArthanI yathArtha zraddhA thAya, aNa-e.navatatva vistAre sUkSma jJAna temAM buddhi mUMjhAi jAya, yathArtha a Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nubhavagamya Atmatatva karI zake nahi. e kAraNathI aAtmasvarUpa {jhave che. tethI e tyAga karavA yogya kahI che. paNa mithyAtvamohanI ne mizramohanI karatA emAM dharmanI ruci vadhe che; tethI A guNano darzAva karyoM che. AM. khoe jhAMkha vale che, sAre casmA paheravAthI padArtha aolakhI zakAya che tethI casmA sArAM kahIe chIe, paNa jene jhAMkha nathI ne potAnI AMkhe joi zake che tevU casmAvAlo joi zake nahi tethI vastupaNe to evI icchA rahe cha je AMkhethI jhAMkha maTI jAya ne casmAno tyAga thAya to sAraM, tema jyAM sudhI mithyAtvamohanI che tenI apekSAe samyakta mohanI sArI che, paraMtu samyaktamohanI te paNa mithyAtvamohanInA pudgala che vAste e samyaktamohanInA pudgala yAga thAya tyAre jIvane kSAyakasamyakta thAya che ane tyAre yathArtha pUrNa svarUpa samajAya che. kaMi paNa zaMkA rahetI nathI ane sarvajJe sUkSma jJAna zAstramA darzAvyu che te sarve jJAnI mahArAjanA kahyA pramANe zehelAithI samajI jAya che, ne jene samyaktamohanIna jora che tenAthI badhu barAbara samajI zakAya nahi, kAMika zaMkA paDe, samyaktamohanIvAlA karatAM mizramohanIvAlAne vadhAre zaMkAo paDe. te karatAM mithyAtvamoha. nIvAlAne to ghaNI ja zaMkA paDe.badhI vastu avalI ja samajAya. je zuddha mArga te avalo ja bhAsana thAya. kaMika kaMika mithyA pudgala khase, teTalu teTaluM sahaja kaMi khalaM bhAse. mATe hareka prakAre mithyAtvamohanI, mizramohanI, samyaktamohanI nAza karavAno udyama karavo. e traNe mohanI sacA, baMdha ne udayathI saMpUrNa rIte nAza thAya che tyAre kSAyakasamakita thAya cha. valI e traNa mohanI nAza thAya che, tenI sAthe anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha paNa nAza thAya che. eTale kSAyakasamAkita pragaTa thAya che, te mANasa tadbhave mukti jAya che; paNa kadApi samyakta pAmatAM pahelAM jo bIjI gatinu-nArakI, devatArnu AyuSya bAMdhyu hoya to bIjI gatimAM jAya, tyAMthI manuSyamAM AvIne mukti jAya, kadApi yugaliyAmAM jAya to yugaliyAmAMthI devatAmA jai tyAMthI.manuSyamAM AvI mukti jAya ethI ba Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAre bhava thAya nahI. e kSAyakasamyaktanI khubI cha. valI jene samyaktamohanI gai nathI, tene kSayopazama samyakta thAya che. tenA udayathI anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha jAya che. sattAmA mithyAtva rahe che. udayamA rahetuM nathI. e samakitavAlAne paNa mukkino nizcaya thAya che. paNa kSAyakavAlAnI peThe tahave mukti javAno nirdhAra nahi, jyAre vadhAre vizuddhatA thAya ane kSAyakasamyakta pAme tyAre mukti jAya; paNa kSAyakasamyakta pAmyA vinA mukti pAme nahi. kSayopasama samyakta rahe to chAsaTha sAgaropama sudhI rahe, valI samyakta sahita AyuSya paNa devalokana bAMdhe ane devatA nArakI hoya to manuSyanu ja bAMdhe, evo e samyaktano prabhAva che. darzanamohanI TAlavAnAM phala jANIne jema bane tema eno tyAga karavo ane e traNa darzanamohanI ne paccIza cAritramohanI e sarve malIne aThAvIza mohanI karmanI prakRti jANavI. eno sarvathA tyAga thavAthI kevalajJAna pAme. jyA sudhI e mohanIkarma che tyAM sudhI pUrNa guNa pragaTe nahI ane e prakRtiomAM varttavAthI ja pAchAM AkarAM karma baMdhAine saMsAramA jIva rolAya che. vAste eno tyAga karavo, ene AdhAre ja jIvane saMsAramAM bhramaNa che. jIvane rAga dveSanI prakRtithI yA lokane viSe apayaza thAya che. je je vastu dharmapadamA niSedha karI che, te te vastu AdaravAthI A bhavamA paNa duHkha che ne Avate bhave paNa tethI duHkha cha mATe samabhAve mohanIkarma kSaya karavAno udyama karavAne tatpara thaq. vedanIkarmamA sukhanuM vedaq te zAtAvedanI karma, duHkhanu vevU te azA. tAvedanI karma. je jIva pUrve nItimArge cAlyA cha, satya vacana bolyA cha, ane jemaNe dayA pAlI che, corIno tyAga kasyo che, parastrIno tyAga vA svastrIno paNa tyAga kasyo che. koi jIvana dukha na thAya evI vartaNuka ka chai, dhananI tRSNAno tyAga karI paropakAramA tathA sAcA deva gurunI bhaktimAM dravyaM vAparayu che evI puNya karaNI karavAthI zAtAvedanI karma bAdhyu che tenAprabhAve potAne anukUla sukhanA padArtha male che, ethI vipa Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rItaM karaNIo karI che. jema ke jIvahiMsA karavI, julu bolavU, pArakI vastu grahaNa karavAno Dara ja jene nathI, kAmabhogamA ati AsaktipaNuM banI rahyaM che, tenA prabhAve parastrI yA potAnI strIno paNa vicAra nathI, valI tethI ati kAmAMdha thAya che. potAnI bahena chokarIno paNa vicAra karatA nathI, je strInA upara najara paDI tenI sAthe bhoganI icchA karI rahyA che. balI badhI strIyono yoga to banato nathI, paNa manathI icchAzro karIne karma bAMdhe che. valI keTalIekano yoga bane che temAM paNa atizaya lubdhapaNe kAma seve che. nahi sevavA yogya sthAnake cuMbana pramukha kare . valI pArakAne chetaravA, vizvAsaghAta karavo, jethI parane duHkha thAya evA kRtya karavAmAM tatpara, zuddha deva guru dharmanI helanA niMdA, khoTA mANasanI prazaMsA, burAM kAma karavAne tatpara, ahaMkArI, kaSAyavAna, ati krodhI, mahAM AraMbha karI rahelA evAM durAcaraNa sevavAthI azAtAvedanIkarma bAMdhe che. have temAM paNa eka bIjAnI prakRtimA pheraphAra rahe che. buruM kAma be mANasa sa. rakhaM kare che. jema ke eka mANasane mArI nAkhavo, temAM eka to phakta prANa ja le che ne eka tenA prANa laine paNa pAchA tenA zarIranA kakaDA karI nAMkhe che tene pAchA telamAM talI nAMkhe che, evIrIte vadhAre mAThI prakRtithI thAya che. tenA karma bAMdhavAmAM paNa phera paDe che. mATe je AkarI prakRtithI mAThAM kRtya kare che tene AkaruM azAtAvedanIkarma baMdhAya che ne tethI maMda prakRtie jo buruM kAma kare che to maMda vedanIkarma baMdhAya che.tema bhogavatI vakhata AkarAM vedanIkarma koi bhogave che, koi maMda bhogave che. e kamano nAza bhogavyAthI thAya che paNa bhogavatI vakhate ajJAnI jIvo duHkha bhogavatAM keTalAeka to bhagavAnane kahe che je he bhagavAn ! meM hAruM bagADayu hatuM ke Aq duHkha mane de che ? valI koi kahe che ke are! A duHkha mArAthI veThAtuM nathI, kyAre maTaze 1 valI DAkTaronA upara dveSa kare che. valI gharanA mANasa upara gusse thAya che. roganA citavananA mAThAM dhyAna thAya che. evA aneka prakAranA jIva geravyAjabI. vikalpo kare che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI jIva pAchAM ethI vadhAre AkarAM karma bAMdhe che ane je dhArmiSTa jIva che te to duHkha Ave che tyAre potAnA karmano doSa kADhe che ke, pAchale bhave meM ajJAnapaNe duSTa AcaraNa kasyAM haze nethI te karma mhAre bhogavaQja joiye. jema sarakArano gunho kasyo hoya ane tenI zikSA karI hoya to te sarakAranA hukama pramANe jo te zikSA na bhogavIye, to sarakAra vadhAre zikSA kare; tema jo hu~ vikalpa karIza ne samabhAve evaM duHkha mahi bhogaq to pAchAM navAM karma baMdhAze to mhAro AtmA vadhAre malIna thaze. mATe mhAre to je je duHkha AvyAM che te te samatAbhAve bhogavAM ke jethI have evAM karma baMdhAya nahi. evI vartanA karavI. valI bhAvanA bhAve je huM to cetana chu, anaMtajJAna darzana cAritravaMta mhAro AtmA cha te jaDanI saMgate meM nahi karavA yogya kAma kI paNa te divaseM mane mhArA AtmAnuM jJAna hatuM nahi, have to huM jANuMchaM ke mhAro jANavAno dharma che te sukha duHkha je Ave te jANavU, paNa mane duHkha thAya che, pIDA thAya che, evA vikalpa karavA e mhAro dharma nathI. evA vicAro karI samabhAvamA rahe che tene to pUrvanAM bAMdhelAM karma paNa naSTa thai jAya che ne navAM karma tene baMdhAtA nathI. valI je mahA munirAja che, te to potAnA jJAna dhyAnamA tatpara rahe che tethI potAno svabhAva choDI duHkha tarapha temanuM dhyAna jatuM ja nathI eTale sahaje temane vicAra karavo paDato ja nathI.jema ke koi mANasa bhavAi, nATaka jovA jAya che tyAM ubhA ubhA potAnA paga duHkhe che paNa tamAso jovAmAM dhyAna che tyAM sudhI potAnA paga duHkhatA upara lakSa jatuM nayI, tema ja munimahArAja paNa potAnA AtmatatvanA dhyAnamAM lIna thai gayA che tethI duHkha vedanAmAM upayoga jato ja nathI, evA puruSo to dhyAna prabhAvI potAnAM bAMdhelAM nikAcita karmane zithila karI nAMkhe che ne pachI jaladI te karmano nAza karI mukti pAme che. tema AtmArthie to jema vadhe tema samabhAva vadhAravo. tethI karma nAza thaine AtmAnI mukti thaze, tyAre avyAbAdha sukhanI prApti thaze. e rIte vedanIkarmanuM svarUpa jANavU. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have nAmakarma te nAmakarmanI ekaso traNa prakRti che, tenA bheda nIce mujaba-gati nAmakarma. je pUrva bAMdhyu hoya te. manuSya, tiryaMca, nArakI aneH devatA e cAra gatimAMje gatimA javAnuM karma bAMdhyu hoya te gatimAMjAya. jAti nAmakarma. ekeMdri, bereMdri, tereMdri, caudri, paMceMdri A pAMca jAtinAM iMdri nAmakarma temAMthI jeTalI iMdri pAmavAnI bAMdhI hoya teTalI te gatimAM bAMdhe. tanu kahetAM zarIra te pAMca prakAranAM che. udArika zarIra je ApaNAM che te tathA tiryaMca paNa udArika zarIravAlA che. tathA vaikriya zarIra te devatA nArakI, e zarIra pArA jetuM che. jema pAro vikharAi jAya ne, pAcho malI jAya tema e zarIranA narakamAM upajatI vakhate kakaDe kakaDA kare che ne pAchA sarve kakaDA ekaThA thai pAkhaM zarIra thAya che tyAra pachI paNa paramAdhAmI duHkha detI vakhate kApe che, vhere che, to paNa pArcha zarIra taiyAra thAya che vinAza pAmatuM nathI. valI devatAo khuzIthI nhAnu zarIra kare che, mhoTuM zarIra ko che, navAM navAM rUpa banAve che evo vaikriya zarIrano svabhAva che. trIju AhAraka zarIra te atizaya jJAnI je cauda pU. vaMdhara temane e zarIra karavAnI labdhi hoya che. te koika vakhate kaMi zaMkApaDe che to muThI vAlelA hAtha jeTaluM zarIra banAvI. tene bhagavAna pAse prazna pUchavA mokale che, te ghaNA ja alpakAlamA jaine pADu Ave che, te evA muni mahArAja zivAya bIjAne thatuM nathI. cothu taijasa zarIra te zarIramA AhArane pacAve che. kArmaNa zarIra te ati sUkSma zarIranI mAhi rahe che, jyAre jIva A gatimAMthI maraNa pAmI bIje sthAnake jAya che tyAre e taijasa ne kArmaNa zarIra sAthe jAya che. karma paNa kArmaNa zarIramAMjarahe che. udArika vaikriya zarIranI sAthe e taijasa, kArmaNa zarIra hammezAM rahe. che. e zarIra nAmakarma jevI rIte bAMdhyu hoya tevU pAme che. upAMga nAmakarma. te udArika AMgopAMga, vaikriya aMgopAMga, AhAraka aMgopAMga e traNa zarIrane aMgopAMga che te jevU bAMdhyu hoya tevAM aMgo pAMga thAya. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (68) .paMdara baMdhana che. te-DadArika udArika baMdhana, udArika taijasa baMdhana. u. dArika kArmaNa baMdhana, udArika taijasa kArmaNa baMdhana, vaikriya vaikriya baMdhana. vaikriya taijasa baMdhana, vaikriya kArmaNa baMdhana, vaikriya taijasa kArmaNa baMdhana, AhAraka AhAraka baMdhana, AhAraka taijasa baMdhana, AhAraka kArmaNa baMdhana, AhAraka taijasa kArmaNa baMdhana, taijasa taijasa baMdhana, kArmaNa kArmaNa baMdhana ane taijasa kArmaNa baMdhana e rIte paMdara baMdhana che, te pUrvanA bAMdhelA karma sAthe navAM karmana ekamekapaNuM karI Ape che. jema mATInuM vAsaNa bhAgyu hoya to lAkha coDyAthI saMdhAya che, tema pUrvanA karma sAthe navAM karma joDI Ape che. pAMca saMghAtana te pAMce zarIrane nAme che te prakRti karmanAM dalIyAMne kheMcIna karmanI najIka kare che. pachI baMdhana nAmakarmanI prakRti lakhI che te ekameka karI Ape che. "have cha saMghayaNa te-vajraruSabhanArAca saMghayaNa. te zarIranA hADakAMnA sAMdhA evA hoya ke eka bIjA hAtha sAthe banne kAMDAM pakaDyAM hoya tema hADakAMnA baMdhAraNanA sAMdhA Agala hoya, tene markaTabaMdha kahe che. valI besAMdhA tenA upara pATo hoya, vacamAM vajramaya khIlI hoya evA majabUta sAMdhA hoya tene vajraruSabhanArAca saMdhayaNa kahIye. e saMghayaNavALu zarIra a. tizaya balavAn hoya. tadbhava muktigAmI jIvane e saMghayaNa avazya hoya; kema'kai e saMghayaNa vinA kSapakoNa karI zake nahi ne kSapakazroNi vinA kevalajJAna. pAme nahi. ihAM koI prazna karaze je e saMghayaNavAlo avazya mukti jAya ? te viSe samajavU ke, e saMghayaNavAlo mukti jAya ja evo niyama nathI. e saMghayaNa pAmIne prabhunI AjJA pramANe sArAM kAma kare to mukti jAya ne prabhunI AjJA viruddha duSTa kRtya kare to yAvat sAtamI narake jAya. sAtamI narake paNa e saMghayaNa vinA jatA nathI. kema ke saM. ghayaNa balavAn hoya te ja atizaya burAM kAma karI zake che, tema sArAM kAma paNa te ja karI zake che. have bIjaM ruSabhanArAca saMghayaNa, vanamaya Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (69) kholI na hoya. bIjaM upara mujaba hoya. have trIjuM nArAca saMghayaNa. tene pATo na hoya, be pAse markaTabaMdha hoya. cothu ardhanArAca saMghayaNa. temAM eka pAse markaTabaMdha hoya. pAMcamuM kIlikA saMghayaNa. te ve sAMdhAnI vacamAM khIlI hoya. chaThu chevaTu saMghayaNa. te hADakAnA cheDA eka ekane aDakIne rahe, hAlamA e ja saMghayaNa che, ne jyAre tIrthakara mahArAja vicaratA hatA te vakhatamA e chae saMghayaNavAlA mANaso hatA. jeNe jevU puNya bAMdhyu hoya, tevU saMghayaNa pAme che. hAlamAM paNa mahAvideha kSetramA e chae saMghayaNavAlA manuSya che. have cha saMsthAna. temA prathama samacaurasa saMsthAna te zarIramAM nAbhIethI banne khamA sudhI dorI bharavI ane te ja dorI padmAsane beThelA dhuMTaNanI cUMTI sudhI bharavI. te sarakhI thAya tene samacaurasa saMsthAna kahevU. e zarIra sAraM zobhItuM hoya. bIjUM nyagrodha saMsthAna te uparano bhAga sAro hoya ne nIceno bhAga nabalo hoya, tethI utaratuM trIjuM sAdi saMsthAna hoya. tethI utaratuM cothu vAmana saMsthAna. tethI utaratuM pAMcamuM kubja saMsthAna. te ghaNu beDola hoya. chaThaM huMDaka saMsthAna te sarva prakAre viparIta lakSaNavAluM hoya, e zarIra AzrI saMsthAna che. pUrve jevu karma vAdhyu hoya tevAM tevAM zarIranAM saMsthAna thAya che. * have pAMca varNa te lIlo, rAto, pIlo, zyAma ane ujvala e varNanAmakarma jevU bAMdhyu hoya tevo zarIrano varNa hoya. gaMdha be. te surabhigaMdha tathA duramigaMdha. jeNe jevU zubhAzubha karma bAMdhyu hoya tevo zarIrano gaMdha hoya. have rasa pAMca te-tIkho, kaDavo, khATo, kaSAyalo eTale tUro ane madhuro, e pAMca rasamAthI jeNe jevU rasa nAmakarma bAMdhyu hoya tevA rasavAluM zarIra hoya. sparza ATha te-halavo, bhAre, lUkho, copaDo, TADho, uno, suMvAlo, barasaTa e ATha sparza che. temAMthI je je nAmakarma vAMdhyu hoya te pramANe zarIranA sparzI hoya. AnupUrvI cAra te manuSyAnupUrvI, devAnupUrvI, tiryacAnupUrvI, narakAnupUrvI, je gatimAM jIvane jaq che te gatimAM te gatinA Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnupUrvInA pudgala jIvane lai jAya che. e AnupUrvIno udaya jyAre maraNa thAya cha tyAre thAya che. have cAlavAnI gati be prakAranI. te cAlavAnI rIta hAthI, vRSabha jevI hoya tene zubha vihAyogati kahIye. ne jenI cAlavAnI rIta UMTa, gadheDA jevI hoya tene azubha vihAyogati kahIye. jeNe jevaM karma bAMdhyu hoya tevI cAlavAnI rIta hoya che. have trasa nAmakarma bAMdhyu cha tethI hAlavA cAlavAnI zakti thAya che. bAdara nAmakarmathI zarIrane mANaso dekhI zake evaM bAdara zarIra pAme che. paryApta nAmakarmathI jIva pUrI paryApti bAMdhI zake che. pratyeka nAmakarmathI eka zarIra eka jIva hoya. sthira nAmakarmathI zarIranAM hADakAM sthira hoya. zubha nAmakarmathI nAbhI uparanuM aMga jagatamA pUjanIka kahevAya che. saubhAgya nAmakarmathI sarva jIvane vallabha lAge. susvara nAmakarmathI kaMThano svara sAro hoya. Adeya nAmakarmathI jene vacana kahe te mAnanIka hoya, enA vacananu koi apamAna kare nahI. jaza nAmakarmathI jagatamA jazavAda pAme, koi apajaza bole nahI. sthAvara nAmakarmathI jIva-sthAvarapaNuM bAMdhe, tethI sthAvara je pRthvi, apa, teu, vAu, vanaspatipaNuM pAme. sUkSma nAmakarmathI jIva evaM zarIra bAMdhe ke koi dekhI zake nahI. aparyApta nAmakarmathI jIva paryApti pUrI kasyA zivAya maraNa pAme. sAdhAraNa nAmakarmathI eka zarIramAM anaMta jIvone rahevArnu hoya, asthira nAmakarmathI keza, kAna, rudhira asthira hoya. azubha nAmakarmathI nAbhI nIcenuM aMga apUjanIka hoya. durbhAgya nAmakarmathI sarva jIvane aniSTa lAge. dusvara nAmakarmathI kaMThano svara sAro na hoya, gAya te koine pasaMda na Ave. anAdeya nAmakarmanA prabhAvathI koine sAcI vAta kahe, to paNa sAmAnA mAnavAmAM Ave nahI. kaMi paNa bole te lokane pasaMda paDe nahI. apajaza nAmakarmathI jIva koi paNa kAma karI jaza pAme nahI. jyAM jAya tyAM je kare temAM apajaza pAme. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 71 ) parAdhAta nAmakarma bAMdha hoya tethI para jIva balavAn hoya to paNa A jIvanuM mukha jue ke bIhe. ucchAsa nAmakarmathI zvAsocchavAsa barAbara lai zake ne temAM kasara hoya teTalI aDacaNa thAya. AtApa nAmakarma te sUryanA vimAnamAM che. jenuM teja khamI zakAya nahi tenuM che. udyota nAmakarma caMdramA tArA pramukhanA vimAnane hoya. tethI zItalatA tathA ajavAluM hoya. agurulaghu nAmakarmathI jenuM zarIra joie evaM hoya. bahu bhAre paNa na hoya tema bahu halakuM paNa na hoya. jevuM joie tetuM hoya. nirmANa nAmakarmathI zarIranA zravayava jyAM joie tyAM sthapAya. upaghAta nAmakarmathI zarIramAM rasolI, paDajIbhI, coradAMta, khIlI pramukha upadrava thAya ne zarIrane pIDA thAya. tIrthakara nAmakarmathI tIrthaMkaranI padavI pAme. asaMkhyAtA devatA jenI hAjarImA rahe. samavasaraNa pramukhanI racanA thAya. enuM mukha joi AnaMda pAme, ne prabhu dharmopadeza pe te grahaNa kare. bAla jIvane dharma pAmavAnuM mukhya kAraNa che. kAraNa je mANaso camatkAranA rasiyA che, te ratnamaya samavasaraNamAM prabhune beThA joi pahelA to jovAnI icchA thAya pachI devatA pramukha dezanA sAMbhalatA hoya te joine bhagavAnUnI vizeSa pratIti Ave. tethI ja bhagavAnnI amRtamaya dezanA sAMbhale ke najIka bhavi jIva jaladI pratibodha pAmI jAya. e rIte nAmakarmanI 103 prakRti che. te keTalIeka puNya udayathI ne keTalIeka pApa udayathI, jevI jevI bAMdhI hoya te pramANe jIva pAme che. emAM paNa azubha nAmakarmanI prakRti udaya thAya che, tyAre ajJAnI jIva dilagIra thAya che. zubhanI udaya thAya che tyAre khuzI thAya che. e khuzIne dilagIrI banne azubha karma bAMdhavAnuM sthAna che. ne jJAnavAn puruSa azubha zubha game te udaya thAya che, tyAre temAM rAjI ke dilagIra thatA nathI. teo ema jANe che ke jevAM pUrve bAMdhyAM che, tevAM udaya AvyAM che. emAM mhAre rAjA Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (72) thavAnuM ke dilagIrI karavAnuM kAMi kAraNa nathI. ema vicArI pote samabhAvamA rahe che. tethI anukrame vizuddha thaine karmathI mukta thAya che ne arupI guNa pragaTa kare che eTale siddhine pAme che. gotrakarma te be prakAraceM uccagotra tathA nIcagotra. uMcagotra paNa ATha prakAre zrI pannavaNA sUtramA kayuM che. te pramANe lakhuM chu. 1 uMcI jAti pAme, 2 uMcaM kula pAme, 3 suMdara rUpa pAme, 4 sAru bala pAme, 5 dhanavAnpaguM, 6 ThakurAipaNuM te rAja oddhA zeThAipaNuM pramukha, 7 vidvAnapaNuM, 8 tapazcaryA karI zake. A ATha vastu uccagotranA prabhAvathI male che. ne e ja ATha vastu jIva nIcagotrI viparItapaNe pAme che. arthAt nIca jAti pramukha pAme che. e karma paNa samabhAve jJAnI puruSa bhogave che ne ene khapAvI agurulaghu guNa utpanna karI siddhamAM rahe che. __ aMtarAyakarma tenI pAMca prakRti che. temAM dAnAMtarAya karmathI chatI vastu che, lenAra pAtra che, to paNa dAna dei zake nahi. lAbhAMtarAyathI lAma malI zake nahi. bhogAMtarAya te bhogavavA yogya vastu hoya paNa bhogAMtarAya karmanA prabhAvathI bhoga bhogavI zake nahi. upabhogAMtarAya te upabhoga vastu je vAraMvAra bhogavavAmAM Ave te. malyA chatAM paNa zoka pramukha AvI paDe tethI upabhoga karI zake nahi. vIryAtarAya te bala vIrya pAme nahi. kadApi pAme to dharmanA kAmamAM vIrya phoravI zake nahi. e pAMca prakRtino aMta kevalajJAna pAmatI vakhata thAya che ne thoDo thoDo nAza to Agala paNa thAya che. tethI teTaluM kAma thai zake che. AThamuM Ayukarma te-cAra prakAre mukhyapaNe manuSya, devatA, tiryaca ne nArakI e cAra prakAranA AukhAmAMthI je gatinuM AyuSa bAMdhyu hoya, te gatimA jIva jAya che. e rItanAM AThe karma kare che. teNe karI jIva saMsA. ramAM rolAya che. e ATha karmano nAza thAya che, tyAre siddha bhagavAn thAya che. tene pharI saMsAramA Avaq paDatuM nathI, ne janma maraNa paNa karavAM pa. DatAM nathI. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (73) 53 prazna:-e pAThe karma jIva zuM karavAthI bAMdhe cha ! uttaraH-e AThe karma bAMdhavAnAM ghaNAM kAraNa che, paNa mukhyapaNe sattAvAna hetu che. te A pramANe:-mithyAtva pAMca te abhigraha mithyAtva. tethI kuguru, kudeva, kudharmano khoTo haTha pakaDelo che te bhUke nahi. mhArA bApa dAdA karatA AvyA te karavU, bIjI rIte je pugalika vastune mhArApaNe ati AgrahathI mAnI rahyo che, te paNa mithyAtva che. anabhigraha mithyAtva te sudeva ane kudeva e bannene sarakhApaNe mAne; paNa guNIne guNIpaNe mAnavA, aguNIne choDavA te karI zake nahi. trIju abhinivezIka mithyAtva te-sAcA deva guru dharmane olakhe, paNa mamatvane vaza Adare nahi ne tenI hIlanA kare. saMzayIka mithyAtva te sarvajJanA vacanamA saMzaya karavo. anAbhoga mithyAtva te dharma karmanI kaMi paNa khabara nahi. jaDa jevo mANasa hoya, dharmanI bilakula ruci hoya nahi. e pAMca mithyAtva ane bAra a. vrata, te pAMce iMdri ne chaTuM mana tenA viSayamAM lubdhapaNe varSe, te cha tathA chakAya jemAM pRthvikAya te mATI, mIThaM, dhAtu vigere, apkAya te pANI, teukAya te agni, vAukAya te pavana, vanaspatikAya te lIlotrI, ne trasakAya te bereMdri, teroMdra, caureMdri, paMceMdri emAM pAMca iMdrivAlA manuSya ane tiryaMca te paMkhI, Dhora te-gAya, bheMsa, ghoDA, bakarA, ziyAla, haraNa vigere tathA samudranAM nhAnAM mhoTAM mAchalAM, magaramaccha pramukha e Adi ghaNI jAtanA sarpa pramukha che te, tathA devatA ne nArakI e cAra jAtanAM paMceMdri jIvo che. e chakAyanA jIvanI hiMsA karavI. te cha, ema bAra avatathI jIva karma bAMdhe che. paccIza kaSAya te pacAsamA praznanA uttaramA mohanIkarmanA svarUpamA cAritramohanInI paccIsa prakRti kahI che, te jANavI. te sevyAthI jevI jevI kaSAyanI prakRti thAya che, tevU tevu karma bAMdhe che. karma bAMdhavAnuM bIja jae che. tIvra maMda kaSAyane ja saMbaMdhe karma baMdhAya che. yoga te mana vacana kAyAnA yoga. temAM manayoga cAra prakAre. satya Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (74) manayoga te sAcA vicAra karavA, asatya manayoga te khoTA vicAra karavA. satyAsatya manayoga te sAcuM che paNa asatya che, te koi aAMkhe kANo / che tene kANo kahevAthI te mANasane bahu duHkha thAya che. bIjuM paNa je je chida hoya te pragaTa karavAthI te jIvane duHkha thAya che mATe e sAcuM che paNa tethI asatyanuM karma baMdhAya che. cotho asatya satya manayoga. te koi strI kaMi kAraNazara puruSano veza paherIne AvI che, te joine olakhI paNa manamA vicAra Avyo je ene strI kahIza to enuM gopaveluM khullu thaze ne ene nukazAna thaze. e vAtanA rakSaNArthe tene purupano vepa joi puruSa kahI bolAve che te potAnA jANavAmAM chatAM bolAvaq te asatya che; paNa tenu mAna jAlavavA kahe cha, vAste asatya nathI. ema harakoine nukazAnano bacAva karavA kahevU thAya te asatya che paNa mRSA nathI, A pramANe manamAM ciMtavaq te manayoga, ne bolavU te eja pramANe vacananA paNa cAra yoga jANavA. have sAta kAyAnA yoga te udArika kAyayoga, vaikriya kAyayoga, AhAraka kAyayoga, udArika mizra kAyayoga, vaikriyamizra kAyayoga, AhArakamizra kAyayoga, e mizra kAyayoga je vakhata udArikAdi zarIra taiyAra nathI thayAM, tenI agAu hoya che, chello kAbhaNa kAyayoga eka bhavamAthI bIjA bhavamAM jatAM rastAmAM udaya thAya che. tyAra bAda jIva AvIne potAnA pitAnuM vIrya ne mAtAnA rudhirano pahelo zrAhAra. grahaNa kare che. tyAra pachI jyAM sudhI zarIranI zakti bAMdhI nathI, tyAM sudhI udArika mizrayoga che. tyAra bAda udArika kAyayoga thAya che. e sAte yogamAthI je je yoga pravarne, te pramANe karma baMdhAya che, e pramANe pAMca mithyAtva, bAra avrata, paccIza kaSAya ne paMdara yoga, kula 57 karma bAMdhavAnAM kAraNa che, temAM jeTalA jeTalAM pravarte, te mAphaka jIva karma bAMdhe che. vAste e sattAvana hetumAMthI jeTalAM Tale teTalAM TAlavAno khapa karavo ne baghAM khapI jaze tyAre to siddhi pAmaze. .94 praznaH-jainadarzanamA karma bAMdhatAM rokavAno tathA jUnAM pUrvanAM bAM. .. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (75) dhelAM karma nAza karavAno a' upAya batAvyo che ? uttaraH-cauda guNasthAna kahyAM che. temAM anukrame guNa vRddhi karIne cau. muM guNasthAna pAmIne jIva siddhine pAme che. te guNasthAna nIce mujaba. mithyAtva guNasthAnamAM jIvo rahelA che, tenA prabhAve viparIta buddhi thai cha. paravastu je pugalika padArthane zarIra, dhana, kuTuMbAdikane mhAraM mAnI temAM lubdha thai rahyo che tyAM sudhI to saMsAra che. bIjaM sAsvAdana guNasthAnaka te jIva upazama samakita pAmIne paDe ke ne mithyAtve pahocyA nathI, tyAM sudhI vacamAMno kAla cha AvalikA uskRSTo teTalI vAra rahe che. jema koi mANase khIra khAMDageM bhojana karyu hoya ne pachI vamana kare che te vakhata paNa mukhamA mIThAza lAge che; tema samakitathI paDe che to paNa samakita saMbaMdhinA kaMika sArA adhyavasAya rahe che, tenuM nAma sAsvAdana guNa sthAna che. ihAM koine zaMkA thAya.je pahele bIje vizuddha adhyavasAye caDe tenuM svarUpa joine tene badale ihI paDatA bhAvanuM bIjaM sthAna kaDaM te zuM ? te viSe jANavU je jJAnI mahArAja jJAnamAM ghaDatA paDatAnA adhyavasAyanAM sthAnaka joyAM, temAM eka eka thakI car3atA adhyavasAya joyA, temAM bIjI pAyarInA adhyavasAya koinA caDhatA joyA nahi, paDatAnA ja bIjI pAyarInA adhyavasAya thatAM joyA, tethI paDatAnA adhyavasAyanuM svarUpa kahUM. caDhatA to pahelA, guNa sthAnakanA bhAvathI vizuddha bhAve trIjA guNasthAnanA bhAva thatA joyA. tethI pahelethI trIje guNasthAnake jAya. trIjA guNasthAnanuM nAma mizraguNasthAnaka che. e guNasthAne mithyAtvabhAvano nAza thAya che, paNa samakita yogya thatA nathI. vacamAnAM adhyavasAya thAya che te mizrabhAva kahIe. e guNasthAne zuddha deva guru dharma upara dveSa hato teno nAza thai jAya che. vadhAre svarUpa mizramohanIno darzAva Agala karI gayA chIe tethI jANavU, e mizramohanIno nAza thAya che tyAre jIva samakita pAme che ane cothu guNasthAna pAme che. ihAM koine zaMkA Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 76 ) thaze ke, jaine dharmane viSe rAga paNa nathI ne dveSa paNa nathI, evI prakRtivAlA trIjaM guNasthAna pAme che tema chatAM e guNasthAnavAlAne to muktinI niyamA kahI che; tyAre jeTalA jainI che tenI to badhAnI muktinI niyamA thai 1 e viSe jANavuM je muktinI niyamA to midhyAtvabhAva ja zarIra, dhana putra te upara mhArApaNuM vartte che te bhAva jyAre Tale, ne aMtaraMgamAM zuddha bhAva thAya che tyAre thAya che. valI Agala prazna 18 mAmAM vizuddha mArgAnusArInA guNa kahyA che te guNo pragaTa thAya che tyAre bhavanI niyamA thAya che. te mArgAnusArInA guNa pragaTa thayA nathI ne tethI anyAya pravRttimAM to kuzala rahyA che.ne nAma jainI gharAve, tethI bhavanI niyamA to na thAya; paNa zrAvaka nAma dharAvI anyAyanI pravRti kare, tethI jainadharmanI laghutA thAya. to jenAthI laghutA thAya tene muktinI niyamA kema thAya ? ihAM koine zaMkA thaze ke, jainakulamAM utpanna thayuM to puNya prabhAve kayuM che, tema chatAM muktinI niyamA na thai te zuM ? te viSe jANavuM je jainakulamAM utpanna thavAthI to mhoTo phAyado che, kAraNa je udyama kare to yathArtha Amadharma pragaTa karavAnuM sAdhana ke ne udyama karIne melave to AtmAnI zra jJAnatA TalI jAya ne muktie jAya athavA muktinI niyamA paNa thAya paraMtu te jainakulamAM je rIte prabhujIe dharmapravarttanA karavAnI kahI che, te prakAre kare nahi. je anyAyAdika niSedha karavAnA kahyA che te choDe nahi ne nAma mAtra zrAvakapaNuM dhAraNa kare; to tethI muktinI niyamA kema thAya ? e to pUrve puNya bAMdhyuM hatuM te nakAmuM gumAyuM vAste prabhunI AjJAe va. vAthI guNa thaze ne jenAmAM mArgAnusArInA guNo AvyA che te to trIjuM guNasthAna sparza karIne cothuM guNasthAnaka pAmaze te kahIe chIe. keTalA - eka jIva zrAjJA pAlI zakatA nathI; paNa manamAM dharma sAco che ema jANa che, jainadharma upara rAga varce che. e paNa paraMparAe mukti pAmavAnuM kAraMga che. vo aviratisamakita guNasthAna. te kSAyaka bhAve pAme to anaMtAnubaMdhI Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ > ( 77 krodha, mAna, mAyA, lobha, samakitamohanI mizramohanI ne mithyAtvamahanI e sAta prakRti, sattA, baMdha, udaya e traNe prakAre nAza thai jAya che, tene kSAyaka samakita thAya che. ne jene kSayopazama samakita thAya tene to e sAte prakRti sattAe to rahe che paNa baMghamAMthI TalI jAya che. te viSe jANavuM je traNa mohanI che temAM baMdha to midhyAtvamohanIno che. mizra, samatimohanIno baMdha nathI, kAraNa je e traNa nAma midhyAtvamohanInA vibhAga paDavAthI thAya che. jema ke cokhA upara choDAM che te cokhAnuM DhAMkaNa che paNa choDAM nikalI jAya che to paNa choDAMno aMza rahe che. te nIkale che tyAre tenuM nAma kuzakI kahevAya che. valI kuzakI nikalI gayA pachI paNa cokhA pANIthI dhue che tyAre tenuM nAma cokhAnuM dhovaNa kahevAya che, ema jUdAM jUdAM thAya che ne tenA svabhAvamAM paNa pharaka rahe che, tema mithyAtvanA pudgala khase che tyAra pachI kuzakI rUpa pudgala rahe che tenuM nAma mizramohanI kahevAya che, valI te jAya che tyAre sahaja aMza rahe che tenuM nAma samakita mohanI che, e traNe prakRti midhyAtvanI che. tethI mithyAtvano baMdha che. te kSayopazama samakitavAlAne TalI jAya che. ha udayathI anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA, lobha tathA mithyAtvamohanI, mizramohanIno nAza thAya che ne samakita mohanIno udaya rahe che to paNa e samakitavAlAne muktinI niyamA che eka vakhata samakita pharazIne kadApi vamI gayo to paNa pharI pAmaze ne aMte mukti jaze valI upazama bhAvanuM upazama samakita thAya che. te upazama bhAvanuM cothuM guNasthAna pAme che, te upazama samakitavAlAne sAte prakRti sattAmAM rahI che paNa udaya tathA baMdhamAM nathI, e cothA guNasthAnavAlAne saDasaTha bola prApta thAya che. upAdhyAya zrI jazavijayajI mahArAja samakitanI sajhAya karI che, temAM teno vistAra che, tyAMthI jANavuM. paNa tenAM pAMca lakSaNa ihAM kahIe chIe. paheluM upazama lakSaNa te - aparAdhI sAdhe paNa roSabhAva rAkhe nahi. koi mANase game tevo aparAdha karaco hoya ne tenuM kaMi kAma potAnA hAthamAM A Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 78) cyuM hoya to paNa tenuM kAma bagADe nahi. bIjaM saMvega lakSaNa te devatA manuSyanA sukhane sukha jANe nAhi. saMsArane upAdhi jANe, AtmA jeTalo kaSAya prakRtithI mukta thAya ne AtmAno guNa pragaTa thAya teluM sukha mAne ane kevala muktinI abhilASA rahe te saMvega lakSaNa. nirveda te- saMsAramAM rahyo che, paNa saMsAramAthI nikalavAne atizaya citta thayuM che, saMsAra vaMdhIkhAnA sarakho lAge che - kyAre zrA saMsAra upAdhi jaDa bhAvanI te choDuM ne mhArA sahaja svabhAvamAM rahuM ? ebI bhAvanA rAtrI dibasa banI rahI che. koi kaheze je evA bhAva che te chatAM saMsAramAM kema paDI rahyo che ? te viSe jJANavuM je pUrvanAM bhogakarma tIvra bAMdhelA hoya te baMdhanane lIdhe jIva mUkI zakato nathI. mUke to paNa nikAcita karma pAchAM udaya Ave che, karmanI gati vicitra che paNa te vicitra karma maTADa - vAno upAya tatvaramaNa che. te jema jema vizuddhi thAya tema tema jaDatA nAza pAme che. " cothuM anukaMpA lakSaNa te duHkhIyA jIvane duHkha TAlavA zakti mAphaka udyama kare. chatI zakti dayA karavAne gopave nahi. e dravya anukaMpA ane bhAva anukaMpA te dharma rahita jIvane potAnI jJAna zaktizrI dharmopadeza karIne dharma pamADavo. ihAM koine zaMkA thaze je prazna 13 mAmAM to guru pAse dharma sAMbhalavo kahyo che tyAre zaM zrAvaka pAse dharmopadeza sAMbhalavo ? te viSe jANavuM je zrAvakane bhAvadayA lakSaNa eja che je dharma pamADavo. vAste munimahArAjano yoga hoya tyAM sudhI sunimahArAja pAse sAMbhalavo ne munimahArAjano yoga na hoya to vaDIla zrAvaka dharma saMbhalAve ne zrAvaka zrAvikA sAMbhale. zrAvakane dharma saMbhalAvavAno adhikAra zrI bhagavatIjImAM tathA dharmaratna prakaraNamAM che tathA upadezamAlAmAM che tathA zrAva kanI cUrNImAM che tathA vaMdittAnI gAthA " paDisiddhANaM karaNe, kiJcANa makaraNe paDikamaNaM || asaddahaNe tra tahA, vivarIya parUvaNAe ya. " A Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (79) gAthAnA arthamA arthadIpikAnA ka e vistAre varNana karyu che. valI zAMtinAthajI mahArAjanA AgalA bhavomAM posaha lai zAstra saMbhalAve che ema adhikAra che. valI evI rIte ghaNe ThekANe dharmopadeza devAnoM adhikAra cha, vAste zakti pramANe dharmopadeza kare ne jIvane hareka prakAre dharmamAM joDe te bhAvadayA lakSaNa. pAMcamuM AstikyatA lakSaNa te-jinarAje prarUpelA Agama upara, paMcAMgI upara prAstA hoya, paNa mAMhi zaMkA na hoya. kAraNa je jinezvara ke te rAga dveSa rahita che tethI temane vadhatuM ochu kahevAnI jarUra nathI evo nirdhAra karyoM che. valI je Agama che te nyAya yukta che. AgamanA vacanamAM koi jagyA upara zaMkA thAya evaM nathI. je je vAto che te nyAyathI siddha thAya che. valI je je vastu AgamamAM kahI che te karatAM adhika duzIvelI bIjA zAstromAM dekhAtI nathI. AtmAne rAga dveSathI mukta karavo te jainazAsanamA kayuM che. te ja vedAMta, nyAya, sAMkhya, baudha e sarve darzanavAlA kahe che, paNa jaina karatAM adhika mokSanAM sAdhana vIjA darzanomAM dekhAtAM nathI. valI sUkSma Atma svarUpanI vAto jeTalI jainadarzanamAM batAvelI che, eTalI bIjA koi paNa darzanamAM dekhAtI nathI. valI nijaM svarUpamA joDanArAM vyavahArika sAdhana jainamA batAvyAM che, tethI adhika sAdhana bIjA darzanomAM dekhAtAM nathI ane jainanAM sAdhanothI jaladI rAga dveSanI prakRti zAMta thAya che. valI puNya pApanA mAnanArA nAstika zivAyanA yavana loka pramukha che paNa jainathI adhika mAnanArA koi nathI. jainamAM puNya pApanAM svarUpa sArI rIte darzAcyAM che ane mokSa sAdhananA upAyo je je vatAcyA che te te sarva darzana karatAM adhika dekhADyA che. tethI cittamAM jainadarzana upara atizaya AstA thai che. valI nAstikatAno mata nyAro paDe che. te mata kaMi vyAjabI nathI. nenuM svarUpa thoDaM la . rAyapaseNI sUtramA kezI gaNadhara mahArAje paradezI rAjAne samajAvyA che, temAM nIce mujava sArAMza che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paradezI rAjAe prazna kayu je Apa kahocho ke jIva ne zarIra jUdA cha ane jevU kayu hoya evaM bhogave; to mhAro vApa nAstika mati hato, dhaNI hiMsA pramukha karato, te maraNa pAmyo che. te narake gayo joie ne tema thayu hoya to narakanAM duHkha joine te mane pAchA AvIne kaheta je meM pApa kasyAM che tethI narakanAM huM duHkha bhogavU vAste tuM pApa na kara ne dharma kare ke duHkha na bhogavAM paDe. evI rIte AvIne kahe to hu~ jIva ne zarIra jUdAM mAna, uttarakezI mahArAja kahe che je-he paradezI ! hArI sUryakAMtA nAme strI che te sarva prakAre AbhUSaNa zRMgAra paherIne veThI che evAmAM koi ullaMTha purupa tenI sAthe khoTI vartaNUka kare ne tene tuM dekhe to tene, tene ghera javA de ? paradezI kahe che-tene to zUlIe caDA. aneka viTaMbanA karuM. tene ghera javA deuM nahi. tyAre kezI mahArAja kahe che. jema tuM teno vinAza kare ne javA de nahi, tema narakamAMthI paramAdhAmI paNa AvavA de nahi. eTale te zI rIte ahi Ave! tyAM duHkha ja bhogavyA kare. paradezI rAjAe prazna kathu je-mhArA vApanI mAtA ghaNI dharmiSTa hatI te nitya pauSadha pratikramaNa karatI hatI. dAna detI hatI. te tamArA kahevA pramANe devaloke jabI jAiye, to te devatA- sukha bhogave che te AvIne mane kahe je tuM dharma kara. jethI devalokamAM huM ghaj sukha bhogavU kuM. te tuM bhogave. evaM AvIne kahe to hu~ jIva jUdo mA. kezI gaNadhara mahArAja kahe che je-tuM nAhI dhoi suMdara dhoyelA vastra A. bhUSaNa paherI suMdara pUjAnAM upakaraNa lai deva pUjavA jato hoya, eTalAmAM koi mANasa kahe je A viSTAnA oraDAmA zrAvo, vizrAma lyo, ubhA ra ho, beso, sUtro. ema kahe to tuM tyAM jAya ? tyAre paradezI rAjA kahe che ke, te vacana mAtra paNa sAMbhakheM nahi ne jauM paNa nAhi. evaM paradezI rAjAe ka[. tyAre kezIsvAmI kahe je-e dRSTAMte devalokane viSe devatA utpanna thAya che, tyAM divyasukha divyabhoga atizaya suMdara mahA sugaMdhamaya che, temAM Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ launa thAya cha tenI sAthe sneha baMdhAya che. valI atrenA sagAno sneha beTe che te chatAM AvavAno vicAra kare je be ghaDI pachI jauM , to tyAMnA mhoTAM AyuSya tethI be hajAra varSa vahI jAya che eTale to ihAMnA sagAnuM AyuSya TraeNkuM che mATe bhava badalAi jAya che tethI tathA manuSyakSetramA udArika zarIrane lIdhe nihArAdikanI durgaMdha cArase pAMcase yojana sudhI uchale che, te durgadhane lIdhe teo AvI zakatA nathI. tethI tane AvIne hArA bApanI mAtA kyAthI kahe ? ahiM Avaq ja durdhara che. paradezI rAjAe prazna karyu je-meM eka divasa eka corane lohamaya koThImAM ghAlyo, tenAM sarva chidra baMdha kasyAM, kaMi paNa temAMthI nIkalavAnI jago rAkhI nahi, tema chatAM keTalAe divase te koThI ughADI to temAM jIva hato nahi. tema jo zarIrathI jIva jUdo hoya to kaye raste te koThImAMthI nIkalyo ? mATe jIva jUdo nathI. kezI gaNadhara mahArAje uttara kasyo je-eka mhoTA makAnamA bhoyaruM che, te bhoyarAmA jai temAM rahIne Dhola vagADe. valI te bhoyarAnAM sarve bA. raNAM baMdha kasyAM hoya, kaMi paNa chidra rAkhyuM na hoya, te chatAM te avAja bahAra Ave ke nahi ? paradezI rAjA kahe ke Ave, valI kezI mahArAja kahe che ke jema chidra vinA Dholano avAja bahAra nikale che, tema jIva paNa bahAra nIkalI gayo. pharI paradezI rAjAe prazna karyu je-me eka koThImAM corane ghAlyo hato, tenAM chidra baMdha kasyAM hatAM te chatAM te kalevaramAM kIDA utpanna thayA hatA te kyAthI zrAvyA ? kezI mahArAja uttara kare che ke loDhAne agnithI tapAvIe chIe. te loDhAne kaMi chidra nathI tema chatAM temAM agni jema praveza kare che tema jIva praveza kare che. jIvanuM rUpa dekhavAmAM AvatuM nathI. ... paradezI rAjae prazna kayu je-koI javAna, buddhivAn tema ja nirogI | mANasa bANa nAMkhe, tevU ja bANa koi rogI puruSa bAla avasthASAlo nAM Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khI zakaze ? arthAt nahi nAMkhI zake. tamArA kahevA pramANe jIva to temAM paNa che paNa zarIranA balanI khAmIthI nAMkhI zakato nathI. vAste zarIraM che te ja che. bIjaM kaMi nathI. kezI mahArAje uttara kasyo je-koi javAna puruSa che, valI balavAn che paNa tenI pAse jUnI kAvaDa che to te kAvaDamAM bhAra uThAvI zakaze ? arthAt nahi uThAvI zake. kAraNa je kAvaDa bhAgI jAya tema jIvanI sAthe zarIrano saMbaMdha che te zarIra nirbala che, bAla avasthA cha, tethI bANa mArI zakato nathI. paradezI rAjae prazna karyu je-eka corane meM jIvatAM tolyo, ne te ja mANasane zastra vinA mArI nAMkhyo, ne meM pharI tolyo to tenuM vajana oDu vadhatuM thayu nahi. tethI jIva jUdo hoya to tola orcha thAta te thayu nahi. tethI jIva jUdo saMbhavato nathI. kezI mahArAje uttara kasyo je-cAmaDAnI dhamaNa khAlI hoya tene to. lIe ne tenI mAMhi pavana bharIne tolIe to temAM kaMi phera paDato nathI, tema jIba che tenuM vajana nathI. kAraNa je arupI che mATe ghaTa vadha jaNAi nahi. paradezI rAjAe prazna kayu ke-me eka puruSanA zarIramA badhe jIva joyo te na jaNAyo. pachI kakaDA karIne joyo. pachI ghaNA ja nhAnA kakaDA karIne joyo, paNa jIva jaNAyo nahi. vAste jIva jUdo nathI.. kezI mahArAje uttara kayoM je-koi puruSo vanamA gayA. tyAM rasoi karavAne ani joie chIe, te sAru kASTanA ghaNA kakaDA karIne joyA, paNa agni dITho nAha; tyAre vilakhA thaine beThA che. eTalAmA temAMthI eka buddhivaMta puruSa hato te bolI uThyo je tame nAhi dhoi devanI pUjA karo eTale huM agni utpanna karI rasoi taiyAra karUM chu. pachI te puruSe vanamA jai araNInuM kASTa lIdhuM. tenA be kakaDA karI eka bIjA sAthe ghasyA ke turata agni pragaTa thayo ne rasoi karIne jamyA. tema zarIranA kakaDA karavAthI Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIva jaNAya nahi. jema buddhithI agni utpanna karyo; paNa kakaDA karavAcI agni dekhAyo nahi. tema jIva kakaDA karavAthI dekhAya nAha. jJAnavAn puruSanA jJAnathI jIva jaNAya. paradezI rAjAe prazna kayu je-A dRSTAMta batAvyAM paNa pratyakSa hAthamAM jhAlIne jIva batAvo to huM mAnu. kezI mahArAje uttara Apyo je A jhADanA pAnaDAM zAthI hAle che ? koi devatA pramukha halAve cha ? paradezI rAjAe kahuM je vAyuthI hAle che. tyAre kezI mahArAje kaDaM je-pavanane tuM dekhe che ? rAjAe kayuM je huM nathI dekhato. sAre gurue kahyaM je-jema pavana nathI dekhato; paNa mAne che, tema jIva dekhAto nathI; paNa lakSaNathI jaNAya che ne kevalajJAnI mahArAja pratyakSa dekhI zake che, bIjA dekhI zakatA nathI. evI yuktithI kezI mahArA. janA dharmopadezathI paradezI rAjAe nAstika mata choDI dIdho ne jIva a. jIvAdi nava tatvanI zraddhA karI zrAvakanAM vrata lIghAM. A mujabanA ghaNI eka rIte nAstikavAda zAstramA nirAkaraNa karelA joyA che, sAMbhalyA che, tethI prabhunA mArga tathA Agama upara pUrNa AstA thai che. svapnAmAM paNa saMzaya nathI, te AstikyatA lakSaNa jANavU. e pAMce lakSaNa samyadRSTine hoya. te vicAravAM ane na hoya te pragaTa karavAno udyama karavo. mukhya udyama e che ke hareka dharmanI vAto sAMbhalIne AtmAmAM vicAra karavo ke mhArAmAM A guNa nathI mATe pragaTa ka. ravAno udyama karUM. paNa samyakadRSTinI dharma sAMbhalI para upara najara na jAya ke amuka nirguNI, e to je je puruSamA guNa che te grahaNa kare. anyadarzananI paNa sArI rIta hoya te niMde nahi. te upara upAdhyAyajIe kahyu je ' darzana sakalanA naya Ahe' eTale je je darzanavAlA je je naye dharma karatA hoya, te naya vicArathI te jANI le ne pote potAnA sAte nayanA vicAramA rahe. valI jainadarzanamAM paNa paMcamakAlanA prabhAva kadApi kriyA pheraphAra dekhAya; to paNa madhyasthadRSTi rAkhavI paNa ekAMta Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khecatANamAM na paDavU. yogya jIva hoya ne kadApi kriyA tenA gacchanA AcAra pramANe karatA hoya, paNa bIjA Apa ApaNA gacchanI rIte pramANa karatA hoya, tenI niMdA karatA na hoya to ApaNe paNa tenI sAthe madhyastha rahe, paNa khecAtANa karavI nahi. kheMcAtANathI ghaNA vikalpamA paDI jaq thAya che ne dharma che te nirvikalpadazAmAM che. vAste je je kAma karavU temAM nirvikalpa dazA thAya evI kriyA karavI. sobata karavI temAM paNa svagacchI hoya ne tenI sobata karavAthI vikalpa thato hoya ne paragacchI hoya ne tenI sobatathI nirvikalpadazA thatI hoya to tenI sobata karavI. hareka prakAre rAga dveSanI prakRti ochI thAya tema karavaM. vAdavivAda karavAthI sAmAne guNa thAya athavA jainazAsanano jaya thAya ebuM hoya to karavo paNa phogaTa kaMThazoSa thAya evo vAda karavo nahi. haribhadrasUri ma. hArAje aSTakajImAM evo vAda niSedhyo che. vAste jemA sAmA jIvane athavA ApaNA AtmAne guNa thAya evaM hoya te vAda, carcA ke dharmakathA karavI ne A guNasthAnavAlA ema ja kare. Atmadharmano lAbha thAya temAM ja kAla kADhe. saMsAramA rahyo che, paNa saMsArI sukhane veTha rUpa jANe che paraMtu temAM prasanna thato nathI. je je saMsArI kAma kare che temAM bhAve cheje A kRtya mhAre karavA yogya nathI. paNa pUrve karma bAMdhyAM che tethI emA hu~ baMdhAi rahyo chu. e upAdhithI nikalI zakAtuM nathI; paNa jyAre rAga dveSanI prakRtithI mUkAi A saMsAra jAlathI nikalIza ne mhArA jANavA dekhavAnA svabhAvamA vartIza teja mhAruM kAma che. hAla paNa je je zubha azubha karmanA udaya thAya temAM mhAre lIna tharbu e mhAro svabhAva nathI. hu~ jyAM sudhI saMsAramA rahyo chu. tyAM sudhI mhAre mhArA khabhAvamA rahI u. daya AvelI kiyA karavI che. emAM kaMi mhAre mhAraM mAnavAnuM nathI. Avo vicAra paNa karavo paDato nathI. sahaje samakitanA prabhAvathI ja pote lIna thatA nathI. pudalano tamAso jue che ne pote potAnA jJAna, darzana cAritramA ja, mana thai rahyA.cha. e guNamAM ja AnaMda mAne che. saMsArI A / Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (85) naMda to asthira che. vAste te AnaMdanI to svapnamAM paNa icchA karatA nathI. evo samakitano prabhAva che. ihAM koine saMdeha thaze je zreNika rAjAe kSAyaka samakitI chatAM kema kaMi paNa vrata kasyAM nathI ? tema ja saMsArathI AvI udAsInatA chatAM kema vrata grahaNa kasyAM nahi ? te viSe jANavU je zreNika rAjAe samakita pAmatAM pahelAM narakanuM AyuSya bAMdhyu che tethI narake javAnA che tethI tyAgabhAva thayo nahi. paNa temanA hRdayamAM to tyAgabhAva banI rahyo che ne viratI to pAMcame guNaThANe thAya che. vAste kaMi vrata nahi karavAthI samakitamA dUSaNa nathI; paNa ema badhA jIvane hoya nahi. kAraNa je mArgAnusArIpaNuM Ave che, tyAMthI viratInA bhAva thAya che. yogadRSTinuM svarUpa kaDuM che, tyAM pAMcamI dRSTi pAme che, tyAre samakita pAme che ne pahelIthI te cothI dRSTi sudhI mArgAnusArIpaNuM kartuM che, temAM pahelI dRSTimAM ja vrata prApta thAya ema kaheluM che. vAste ghaNA jIvane no yathAzakti viratInA bhAva thAya ja. koi jIvane aMtarAyano udaya hoya to vratane viSe vIrya phoravI zake nahi ne jene vIryAtarAyano kSayopazama thayo che te to vIrya phoravI je je para vastuno tyAga bane te kare ne zrAvakanA guNasthAna rUpa vrata to pAMcame guNasthAne kare. pAMca, dezaviratI guNasthAna jyAre pragaTa thAya tyAre apratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobhano nAza thAya che. tenI sAthe bIjI paNa prakRti udaya baMdhathI nAza thAya che. te karmagraMtha jovAthI jaNAze. e guNasthAne dezathI avatano nAza thAya che. tethI samakita guNasthAna karatAM paramAvanI icchA vizeSa Tale che. saMsArathI paNa vadhAre udAsa thAya che. khAvA pIvA paheravA oDhavA dhana dhAnyanI icchA ghaTI jAya che. manamAM to saMyamanA bhAva varSe che paNa pUrvakarmanA jorathI pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobhano udaya rahyo che tethI saMyama lai zakatA nathI, paNa hRdayamAMthI saMyamanI bhAvanA gai nathI. saMsArI kAma kare che te veTharUpa kare che. tema viratImAM paNa AnaMdAdika zrAvake bahu ja sakhtAi karI che.te vAta upAsaka Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (86) dazA sUtra jozo to jaNAze. have zrAvaka kevI viratI pAle te nIce mujava. pahelu sthUla pANAtipAta vrata le. kAraNa je gRhasthAvAsamAM AraMbhAdi kArya kasyA vinA nirvAha thato nathI. tethI sarva prakAre dayA pAlavI e banI zakatuM nathI. tyAM zrAvakane savA vasAnI dayA muninI apekSAye kahI che. saMpUrNa dayA pAlavI te vIza vasAnI dayA che. te trasa je hAlatA cAlatA jIva, sthAvara je pRthvikAya, apakAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya; e trasa ane sthAvara ve prakAranA jIva che te badhAnI dayA pAle, tyAre vIza vasAnI dayA pale. paNa sthAvara to khAvA pIvAdi kAmamAM Ave che tethI tenI dayA palatI nathI. mATe daza vasA gayA, tyAre daza vasA sanI dayAnA rahyA. temAM paNa agni pramukhanA AraMbhAdi karatAM trasa jIva haNAya che tethI te na pale. tethI te pAMca vasA gayA. pachI paNa AraMbhanA kAma zivAya koi rAjA pramukha che teno aparAdha karyo che to aparAdhInI dayA paNa saMsAramA rahyAM pale nahi, sAre aDhI vasA te gayA, temAM paNa sAkSepa hiMsAno tyAga thato nathI. jema ke zarIramAM jIva paDyA che vA potAnA svajanAdikanA zarIramAM jIva paDyA che, have te TAlavAno udyama karatAM te jIvano vinAza thai jAya, tethI te dayA paNa palatI nathI tyAre savA vaso rahyo. eTale anAraMbha anAparAdhI nirapekSa trasa jIva haNavAno tyAga kare che. tevI rIte paheluM vrata dhAraNa kare che. bIjaM mRSAvAda vrata te koika uttama puruSathI sarvathA mRSAvAdano tyAga thAya to tema kare ne tema na bane to pAMca moTakA jUThano tyAga kare. kanyAlIka te kanyAnA vivAha joDavAmAM jUTuM na bolavU. kAraNa je udhuM catuM karI saMyoga joDe te tene janma paryaMta duHkha thAya. vAste e kAmamA jUThaM bolavAno tyAga kare, govAlIka te gAya, bhaisa, baladanA kAmamA jUThaM bole, koi baladanI pAMca gAu javAnI zakti hoya ne daza gAunI kahIne vece, to-lenAra mANasa daza gAunI mahenata karAve ja. te janAva Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rane mho? duHkha thAya. vAste e saMbaMdhamA julu bole nahi. bhomAlIka te jamInanA kAmamA julu bolavAno tyAga. tenuM kAraNa je be tasu jAnnI laDAi thAya to temAM hajAro rupIyA loka kharaca karI nAkhe che ne te saM. baMdhI nitya mhoTA vikalpa thAya che; vAste mRSA bolavU nahi. thApaNamoso te koinI thApaNa olavavI nahi. kAraNa je thApaNa mUkanAra mANasa vi. zvAse mUkI jAya ne tenuM nahi AphvAthI te mANasane te vakhata te ja dravyathI AjIvikA karavAnI hoya tethI tene ghaNuM duHkha thAya. vAste thApaNa olavavI nahi. kUDIsAkha te rAjA daMDe, loka bhaMDe evI khoTI sAkSI pUravI nahi. ethI A lokamAM dharmiSTa mANasanI ghaNI laghutA thAya che ne Avate bhave mhoTAM duHkha bhogavavAM paDe. e rIte bIjuM vrata le. have trIjeM adattAdAna te pArakI vastu kaMi paNa levI nahi. te paNa sarvathA pAlavU joie, paNa te na pale to rastAmAM mANasane lUMTI levA, koine tyAM khAtara pADavU, vA bIjI kuMcI lagADI mAla lai levo, vA koinA gajavAmAthI kAi kADhI levU evI corI tathA sarakAranI dANacorIno tyAga kare. cothu maithunavrata te bane to sarvathA svastrI parastrIno tyAga kare ne te na bane to potAnI strIthI saMtoSa rAkhI, bAkInI bIjI strIzro sAthe maithuna sevavAno tyAga karavo. pAMcamuM parigraha vrata te jeTaluM dhana, dhAnya, ghara, hATa, AbhUSaNa, strI pramukha hoya teTalethI saMtoSa rAkhe ne ethI adhika melavavAno tyAga-kare. athavA potAne icchA hoya eTalI chUTa rAkhI te uparAMta parigraha rAkhavo nahi evo niyama kare. e karavAthI tRSNA zAMta thAya che. tRSNA zAMta thAya to khoTAM kAma karavA sahaje TalI jAya, valI dharmasAdhana karavAno paNa vadhAre vakhata male. tethI AnaMdajI pramukha zrAvake potAnI pAse jeTaluM dravya hatuM teTalethI saMtoSa ko hato. cha8 dizivrata te cAre dizAe tathA Urdhva agho te nIce upara javAnI maryAdA kare ke amuka yo. jana sudhI jaq. e paNa kyAre thAya che ke atizaya dhana melavavAnI, nAnA prakAranA padArtha jovAnI, bhogavavAnI tRSNA ochI thAya che tyAre bane che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () valI jeTalA jojanano niyama karyoM che tenI bahAra jai hiMsA karavI, jarcha bolavU, corI karavI, maithuna sevavU, vepAra karavo e sarve kAma karavAM sarvathA baMdha thai jAya che. tethI e vrata bahu lAbhakArI che. sAtamuM bhogopabhoga vrata te ekavAra bhogavIe te bhoga kahIe te khAvAnI vastu, ne vAraMvAra bhogavIe te upabhoga te AbhUpaNa strI pramukha. e vastuo jagatamA che eTalA badhAnI jarUra nathI. kAraNa je jeTalI vastuthI nirvAha kare eTalAthI thAya che. kema je ena citta to AtmabhAvathI thayuM che. mAtra saMsAramA kAraNathI rahyo che paNa temAM lInatA nathI. mATe potAnI khAvAnI pIvAnI paheravAnI zroDhavAnI vastuo jeTalI jarUranI hoya, teTalI rAkhI bIjI vastuno tyAga kare . te cauda niyamamAM Ave che, tenI maryAdA kare. valI vepAra karavAmAM paNa bahu sAvadha vepAra je paMdara karmAdAna eTale ghaNuM pApa kara paDe tethI karmarnu Avaq thAya te karmAdAna kahIe. teno bane to sarvathA tyAga kare ne tema potAno nirvAha na thAya evaM hoya to nirvAha karavA jevA rojagAra zivAyanA rojagArano tyAga kare. te paMdara karmadAna ka. hIye chIye. iMgAlIkarma te-agninI AraMbhathI je vepAra thAya te. kuMbhAranA nImAha, cUnAnI bhaThIyo, kaMdoino, luhArano, raMgArAno, vA sAMcAzro agnithI cAle che te tathA koyalA karIne vecavA. vigaire vepArano tyAga kare. vanakarma, jhADa kapAvavAno dhaMdho. emAM khetIno, bagIcAno paNa vepA bhAvI jAya che. - sADIkarma te-gADAM vahela banAvIne vecavAno vepAra. bhADIkarma te-gADA uMTa ghara pramukha rAkhIne bhADe pheravavA. emAM pa jIvahiMsA vizeSe thAya che. / phoDI karma te-jamIna phoDAvavI temAM sa jIvano vinAza thAya hai dAMtano vepAra kare nahi. kAraNa je hastInA dAMta kADhavAthI hastI jIvane bahu pIDA thAya che. valI e dAMtane vaheravA sArU pANImAM nAMkhA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 2 ) paDe che. temAM paNa jIvanI ghaNI hiMsA thAya che tethI tyAga kare che. lAkhano vepAra, termA paNa ghaNA jIvanI utpatti thAya che tethI tyAga kare che. rasa te ghI, tela, gola, khAMDa, sAkara, mIThA vigere narama padArthanA vepAramAM paNa jIvahiMsA thAya che. keza te- unano tathA mANasa vecavA levAno vepAra kare nahi. - viSa te aphINa, vachanAga, somala vigere jherI cIjano tathA zastra te taravAra, bhAlA vigere. jethI sAmA mANasanA prANa jAya te vepAra kare nahi. jaMtra te - ghaMTI pramukha yaMtro rAkhI te vaDe kAma karI ApavAM. pIlanakarma, te-ghANI, tela divelanI, zeraDInA kola tathA rU pIla'vAnA, gAMsaDI bAMdhavAnA sakaMjA vigere. jethI sAMcAmAM ghaNA jIvanI hiMsA thAya che tethI tyAga kare che. nichanakarma te-chokarAnA nAka kAna vidhavA tathA baladanAM vRSaNa chedavAM tathA jAnavarane DAmavA. te vepArathI paNa jIvane bahu pIDA thAya che tethI tyAga kare che. agnivaDe dava devA, te khetaro, jaMgalo bAlI mUkavAM. temAM paNa gheNA jIvanI hiMsA thAya che. sara kahetAM sarovara, talAva, kUvA, TAMkAnAM pANI khAlI karavAno dhaMgho kare nahi. kAraNa je pANInA jIvone bahu pIDA thAya che. e peMdara karmAdAnano tyAga kare che. e vrata vAlo bAvIza abhakSano tyAga kare che te bAvIza abhakSa nIce lakhIe chIe. 1 pIpalInA TeTA, 2 pIpalAnA TeMTA, 3 uMbaraDAnA TeTA, 4 vaDanA TeTA, 5 kathuMbarAnA TeTA, 6 mAMsa, 7 madirA, 8 mAkhaNa, 9 magha, 10 rA. tribhojana, 11 vidalate - kAcuM dahiM tathA dUdha sAdhe kaThola te, maga pramukha jenI be phADa karIe te dvidala kaThola kahevAya che. tenI sAthe chAza, -- Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUdha, dahi khA. una karavu to ubharA Ave evaM karavaM. tenI sAthai khAvAthI abhakSa thatuM nathI. vagara unA karelA dahiM pramukha sAthe kaTholano saMyoga thAya che tethI trasa jIvanI utpatti thAya che. tethI teno tyAga ka. rakho. sarave jAtanI mATI. 12 mIThaM sacitta hoya te, 13 hIma teM himAlaya pramukhamAM pANI jamI jAya che te, 14 karA te varasAdamAM paDe che. 15 viSa te aphINa somala pramukha, 16 veMgaNa jemA ghaNAM bIja che enI TopImAM ghaNA trasa jIva rahe che teno vinAza thAya che. 17 bahubIja je phalamAM bahu bIja hoya eTale eka eka bIja bacce AMtaro hoya, dADama pramukhamAM te bahu bIja nathI. jemAM AMtaro nathI-khazakhaza pramukhamAM te bahu bIja che. 18 tucchaphala te bora pramukha. jemAM alpa khAvU ne bahu kADhavU te. 19 bolaathAj-vagara sUkaveluM te kerI pramukhanu. 20 calitarasa te vAzI rAMdhelI vastu roTalA roTalI dAla zAka zIro dUdhapAka bAsudI vimere vAsI vastu abhakSa thAya. 21 ajANyAM phala te je phalanuM nAma tathA svAda vigere na jANIe te vApavu nahi. 22 anaMtakAya te je vastu bhAMgIe ne be bhAga sarakhA thAya, vA kaMdamUla pramukha. e bAvIza abhakSano 'zrAvaka tyAga kare, A mujaba bhogopabhoga vratanI maryAdA kare. kAraNa je pudgalabhAvanI kaMi paNa vAMchA nathI. AtmabhAvanI ja vAMchA che. tethI je nabhI zake te zivAyanI vastuno tyAga kare che. nirvAha karavAnI vastu mAtra mokalI rAkhe. AThamuM anarthadaMDa vrata te-je potAne arthe athavA svajana kuTuMbane arthe je karavU te artha. te zivAya vagara kAraNe je sevaq te anarthadaMDa. ___ apadhyAna te Artta. raudradhyAna karavU. Arta te iSTa vastunA saMyogarnu citavana karavU. tathA aniSTa vastunA viyoganuM ciMtavaq. agrazoca te AvatA kAlarnu citavana karavU. roganA viyogarnu ciMtava, 'AvA roga na Avazo' evI rIte ciMtavavaM, bhAvaq te AtadhyAna. bIjaM raudradhyAna te cAra prakAre, hiMsAnubaMdhI te-hiMsA karavAnuM ciMtavavU. mRSAnubaMdhI te mRSA Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAda bolavAnuM citavacauryAnubaMdhI te-corI karavAna citava. parigraha rakSaNanubaMdhI te-parigrahanA rakSaNa, citavaq. e cAra prakAracaM dhyAna karavU te raudradhyAna kahIe. e banne dhyAna varje. hiMsapradAna te hiMsAnA upakaraNa taiyAra karI rAkhavAM ne mAge tene ApavAM. pApopadeza te-pApanA upadeza vagara kAraNe devA. jema ke koine kahe, je ghara kema bAMdhatA nathI ? gharane kema raMgAvatA nathI ? cUlo kema salagAvatA nathI ? lUgaDAM kema dhovarAvatA nathI ? AvI rIte potAnA svajana kuTuMbanA mANasa zivAyanAne kahevU te. je kahevAthI jIvahiMsA, jUTha, corI vigere kAma kare, tevU kahevAnuM varja. pramAdAcarita-dahADe sUi rahe. daza zera pANIe nhavAya e, hoya meM vadhAre pANI DholavU. chatI navarAze jJAnAbhyAsamAM Alasa karavI, rAjakathA te-rAjAnI kathA karavI, dezakathA-dezAvaronI vAto karavI. bhaktakathA te-bhojananA padArthanI vAto karavI. strIkathA te strIonI vAto karavI. A strI sArI, A strI nabalI Adi, A kathAo karavAthI koi vakhata mhoTuM nukazAna thAya che. rAjA pramukhanI vAta karatA hoya ne te vAta rA. jAne kAne jAya to rAjA daMDa pramukha kare. vAste zrAvaka evI vikathA kare nahi. kAraNa je pote AtmabhAvI che. potAnA AtmabhAvamA raheQ che. mAtra na cAle saMsAramA rahyo che. tethI phurasada male to potArnu AtmadhyAna kare che. vA zAstrAbhyAsa kare che eTale vikathAdika kAMi karatA ja nathI. . navamuM sAmAyika vrata, te sAmAyika be ghaDinu kare. temA samatA pramANe rahe. zAstrAbhyAsa kare. vA be TaMka paDikkamaNuM kare. temAM je je pApa vratamAM lAgyu che te bAlove. dazamuM dizAvagAzika vrata te-cAre dizAnI maryAdA chaThA vratamA karI che, temAMthI saMkoca kare. vAre vratano paNa saMkoca kare. cauda niyamano saMkoca kare. e saMkoca karavAthI dizAvagAzika vrata jUdaM kare che te be gha. DithI mAMDI cAra ghaDI, pahora, divasa, mAsa sudhIna kare tethI vAhyanA A Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 92 ) raMbhAdikano yAMga thai jAya che. agiyAramuM pauSadha upavAsa vrata te-hammeza banI na zake to parvane dise pauSadha karavo. jethI zrAkho divasa rAtrI saMyama jevI pravRtti yAya. AtmA samabhAvamAM rahe, rAtre bhaya saMthAre sUi rahevuM thAya to avasare saMyama levAno bhAva thAya. tyAre e DhAla sugama paDe. valI potAnI parIkSA paNa thAya ke mhArAthI palI zakaze ke nahi ? vAste mAsamAM be aSTamI, be caudaza tathA pUnama amAvAsyA athavA pAMca parava ke be AThama, be caudaza tathA pAMcama e tithiomAM avazya cAra pahorano athavA ATha pahorano pauSadha kare te. AhArano pauSadha te sarvathA kare to asaNaM te rAMdhelIvastu, pANaM te pANI, khAimaM te miThAi mevA, sAimaM te taMbola, tathA auSadha golI cUrNAdika e cAre AhArano tyAga kare. athavA dezathI pauSadha kare to pANI phAsaka zivAya traNa AhArano tyAga kare athavA AMbila kare athavA nivI athavA ekAsaNaM kare. e rIte dezathI AhArapauSadha kare, kharatara gacchavAlA AhArano pauSadha sarvathA ja karavo joie ema kahe che, paNa tatvArthanI TIkAmAM tathA zrAvakapannattI sUtramAM sAmAyika saMyukta dezathI AhArapauSadha karavo kahyo che. tathA paMcAzakajImAM pAnA 10 20 . mAmAM AhArapauSadha dezathI kahyo che, bIjo zarIrasatkAra pauSadha to sarvathA ja karavo. eTale zrAbhUSaNa ghareNa pramukhanI zobhA kaMi paNa zarIre karavI nahi. muni sadRza thavaM. zrAvakapannattimAM tathA tattvArtha vigere ghaNA zAstromAM AbhUSaNa utArIne pauSadha karavo kahyo che. ihAM zaMkA thaze je strIo cUDo paNa utAre ke kema ? te viSe jANayuM je strIone je saubhAgyanI cIja che, te to vidhavA thAya tyAM sudhI utaratI nathI. vAste te cIja kaMi utAravAnI jarUra saMbhavatI nathI. tethI adhika paherI pauSadha levAya ema paNa saMbhavatuM nathI ne puruSane to kaMi paNa AbhUSaNa sAmAyika pauSadhamAM pahera niSedha che. keTalAeka RddhivAn gRhastha sAmAyika levAne guru pAse jAya, tyAre baDA ADaMbarathI jAya, paNa guru pAse jAya ne sAmAyika le, Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 93 ) te vakhata AbhUSaNa utArI potAnA khIjamatadArane zrApe. pAchAM sAmAyika karI rahyA pachI dhAraNa kare. evI rIte zarIrasatkAra pauSadha kare. brahmacarya pauSadha te paNa sarvathA maithunano tyAga. yAvata strI te manuSya, devatA, tithaMca koi paNa jAtanI strIno sparza mAtra karavo nahi. evI rIte trIjo pauSadhaM kare, cotho avyavahArapauSadha te sarvathA prakAre sAvadha pravRttino tyAga kare te hiMsA, jUTha, corI, maithuna, parigraha e pAMce saMbaMdhInI pravRtti sarvathA prakAre tyAga kare. hAsyAdikano paNa tyAga kare, kaMi paNa pApa na lAge evI rIte cAre prakArano tyAga karI pauSadha kare. te karIne be vakhata vastranuM paDilehaNa kare tathA trikAla ATha thuie devavaMdana kare, bAkIno kAla sajhjhAya dhyAnamAM vA kAussagga, vA, dharmadhyAnAdikamAM kADhe. jarA paNa pramAda vikathAmAM kAla javA de nahi. hareka prakAre rAga dveSanI prakRti ghaTe evI bhAvanA bhAve. saMsArI bhAvanAno tyAga kare. ihAM koI kaheze je bhAvanA kevI rIte bhAvavI ? teno uttara nIce pramANe jANavo. zrAvaka cAra bhAvanAe vAsita sadAkAla rahe. tenAM nAma maitri bhAvanA, pramoda bhAvanA, madhyastha bhAvanA ne karuNA bhAvanA. maitri bhAvanA te-ekeMdrithI te paMceMdri sudhInA sarve jIva upara maitribhAvanA rAkhe, kAraNa je sarve jIva sattAe sarakhA che, paNa karmanA yogathI jUdI jUdI jAtinAthayA che. mATe koi jIva upara dveSabhAva nathI. sarve jIva sukhanA abhilASI che, tethI sarvane sukhI karavAnI bhAvanA rAtrI divasa banI rahI che. potAnI zakti pramANe sukha Ape, koi paNa sAthe vaira virodha rAkhe nahi. eka pakSI. vairathI paNa jIvane ghaNA bhava sudhI duHkha bhogavavAM paDe che. mATe koinI sAthe vaira rAkhe nahi. cittamA evI ja bhAvanA bhAvyA kare. pramodabhAvanA te-munimahArAja, sAdhavI tathA zrAvaka zrAvikAne dekhe ke harSita citta thai jAya. evA puruSanA saMyoganI sadA icchA kare. koi paNa vakhata viyoga na thAya evI bhAvanA bhAvyA kare. karuNA bhAvanA te sarva jIva upara dayAbhAva rAkhe. koi paNa duHkhI jue ke tene sukhI karavAnI bhAvanA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhe ne sukhI kare. paNa chati zaktie nidhvaMsa praNAma na rAkhe. dayA karavI temAM potAnA dharmavAlAno ne para dharmavAlAno vicAra rAkhe nahi. koi paNa duHkhI hoya tene sukhI karavAnI buddhi rAkhe. cothI madhyasthabhAvanA te-pApiSTa jIva upara paNa rAga dveSa kare nAha. rAga karavAthI AvatA bhave pApiSTano saMyoga male ne dharmamAM vighna kare. dveSa kare to vairabhAvathI saMyoga male ne duHkha thAya; vAste pApiSTa jIvane samajAvI zakAya evI zakti hoya to samajAve ne na samaje to paNa tenA upara dveSabhAva lAvavo nahi. . rAga dveSa kai paNa karavo nahi. evI bhAvanA te madhyastha bhAvanA. valI bAra bhAvanA bhAve. temAM pahelI anityabhAvanA te zarIra, dhana, kuTuMba e sarve padArtha anitya che. jyAM sudhI e vastuno saMyoga rahevAno bAMdhelo che, yAM sudhI te rahe. e varatu sthita rahevAnI nathI to evA a. sthira padArtha upara rAga karavo te karmabaMdhana- kAraNa cha, pUrva kAle e anitya padArtha upara rAga dhasyA tethI aneka janma maraNa kasyAM. vAste he cetana ! tuM sadA nitya cha, thArA svabhAvika guNa paNa nitya che. AtmAnu sukha paNa nitya che, te nitya sukha choDIne A anitya pudgalikathI ja temAM zuM magna thAya che ? jeTalAM saMsArI sukha che temAM tenI sAthe ja duHkha rahyAM che. valI kAlAMtare narakAdika duHkha rahyAM ke vAste pugalika jaDa pa. dArthanA saMyoga viyogamAM tuM thAro svabhAva choDI rAga dveSa kare che, te yogya nathI. jyAM sudhI anitya padArthane viSe rAga dveSa gayA nathI, tyAM su. dhI nitya sukha prApta thavAnuM nathI. vAste he cetana ! nitya sukha prApta thAya tevo udyama kara. evI rIte anitya bhAvanA bhAve. bIjI azaraNa bhAvanA bhAve te-saMsAramA koi zaraNabhUta nathI. je je kuTuMbane sAru huM pApa karUM chu, te mhAre ekalAne bhogavaq paDaze. duHkha bhogavatI vakhata koi paNa duHkhathI choDAvanAra nathI. A bhavamA rogAdika utpanna thAya che te huM ekalo ja bhogavU DuM. te vakhata koi duHkha levA samartha nathI. tema ja parabhavane viSe paNa duHkha paDaze te vakhata koi zaraNabhUta nathI. mATe he ce Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tana ! tu ajJAnapaNe kuTuMbane sAra aneka pApAraMbha kare ke te yogya nathI.. tuM thArA AtmabhAvano vicAra kara. jema bane tema jaDabhAvano tyAga kara. mhoTA rAjA sarakhAne paNa koi duHkhathI choDAvanAra nathI. narakane viSe vicitra duHkha bhogayaq paDaze. ema vicArIne sarva padArtha anitya cha, paNa koi zaraNabhUta nathI. ema dhArI mohamA mUjhAvu nahi. trIjI saMsAra bhAvanA te-saMsAramA sagAM vhAlA je malyAM che, te svAthi malyAM che. jene tuM mhArA kahe che, te teno svArtha pUro thaze tyAM sudhI rAga dharaze ne teno svArtha nahi sare tyAre koi paNa thAraM thavAnuM nathI. tuM mhArA mhArAM karI phokaTa karmabaMdha kare che, paNa te duHkha thAre ja bhogavAM paDaze, saMsArI sukha che te bhramAvelAM sukha che. vastupaNe kaMi paNa sukha nathI. sukha to samabhAvamA ja che, vAste he AtmA ! moha karavo te yukta nathI. ekatva bhAvanA te-AtmA ekalo Avyo che. valI jaze tyAM paNa ekalo ja. paNa kuTuMbAdika koi sAthe AvavAnA nathI. jaDa padArtha upara moha kare che te sarve duHkhanA sAdhana che. je je duHkha paDe che te e para pa. dArthane viSe te mhArApaNuM mAnyu tenAM phala che. mATe he cetana ! eka AtmasvarUpanA samabhAvamA rahevU te ja mhAraM kAma che. evI bhAvanA bhAvI paravastu uparathI mhArApaNAno rAga TAle. . anyattva bhAvanA te-chae dravya te dharmAstikAya, adharmAstikAya, zrAkAzAstikAya, pudgalAstikAya, kAla, jIvAstikAya, e chae dravyamAM jIvadravya je mhAro AtmA teno svabhAva caitana lakSaNa chai. te lakSaNa A bIjA pAMce dravyamA nathI. mATe mhArAthI e nyArA che. e AkAzAstikAya dravya che te sarva dravya, bhAjana che. temAM hu~ vasuMchu, paNa eno svabhAva avakAza prApavAno che. te Ape che, paNa hu~ enAthI nyAro kuM. valI dharmAstikAya che, teno jIva pudgala padArtha cAle tene sahAyya karavAno dharma ke te kare che. jema mAchalAMne taravAnI zakti che paNa pANI vinA tarI zake Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (16) nahi, tema jIva pugalane cAlavAnI zakti che paNa enI sahAyya vinA cAlI zake nAhi. mATe eno sahAyya karavAno dharma che te kare che, paNa huM e dharmAstikAyathI nyAro kuM. adharmAstikAyano sthira rahenArane sahAyya karavAno dharma che te kare che. temAM paNa mhAro svabhAva nathI. kAlano navI vastu jUnI karavAno svabhAva che, temAM paNa mhAro svabhAva nathI. pudgalano jaDa svabhAva che. saDaNa, paDaNa, vidhvaMsana svabhAva che mATe e paNa mhArAthI nyAro che. mATe huM e pAMce dravyathI nyAro svabhAva chatAM anAdikAla meM ajJAnapaNe mhArApaNuM mAnyuM teNe karI aneka janma maraNanAM duHkha lahyAM ne. mhAro svabhAva bhUlI gayo. A bhavamAM bhAgyodaye jaina dharma malyo tethI meM vastudharma jANyo, mATe he cetana ! have thAre e dravya anya jANIne temAM lIna thavaM nahi e rIte bhAve. azuci bhAvanA te - A zarIra mala mUtre bhareluM che. jo uparathI cAmaDuM maDhe na hota to mahA bIhAmaNuM lAgata, valI zarIramAMthI mala mUtra nIkale chete to tuM hamezAM najare jue che. valI A zarIranA nava dvAra khullA che, temAMthI durgaMdha nIkalyA kare che. valI strInA zarIranA bAra dvAra khullA che. - temAMthI paNa rAtrI divasa azuci nIkalI rahI che. evA azucimaya za rIramAM rAga karavo te kevala karmabaMdhanaM kAraNa che, ne te karmabaMdhathI evA azucimaya sthAnamAM upaja thAya che evI azuci je pitAnuM vIrya ne mAtAnuM rudhira te prathama zarIra thavAnuM bIja che pachI paNa mAtAnA zarIramAM * durgaMdhamaya pudgala rahyA che, temAMthI grahaNa karI zarIra vRddhi thAya. mATe he cetana ! evA azuci zarIrane sAru zuM moha kare che ! tuM thArA Atmika sukhama zrAnaMda kara ke jethI pharI evaM azuci zarIra pAmavuM paDe nahi. evI . rIte azucibhAvanA bhAve. '' Azrava bhAvanA bhAve je mhAro AtmA cidAnaMdamaya che, paNa mithyAtva avrata kaSAyanA yoge karI pravartte che, tethI samaye samaye navAM karma ve che. tethI mhAro AtmA malIna thato jAya che. jeTalA jeTalA saMsArI 1 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMbaMdha che, te Azrava zrAvavAnAM kAraNa cha. samaye samaye pugalika padArtha upara rAga kare che tethI karma bAMdhyA kare che. karma bAMdhavAnAM bIjabhUta rAga dveSanI prakRti che te prakRti thavAnA kAraNabhUta zarIra, putra, strI, dhana, maMkAna, ahaMkAra mamakAra e padArtha che. mATe he cetana ! e hAre karavA yogya nathI. pharI pharIne A manuSyaM janma maMlavAno nathI. bhAgyodaye A manuSya janma malyo che, mATe jema bane tema AzravanI pravRttiM baMdha kara. jethI karmabaMdha thAya nahi. e mithyAtvAdikano vicAra prazna 51 nA ja. vAbamAM che tyAMthI joine bhAvaq. saMvarabhAvanA bhAveM je samaye samaye karma Ave che te samabhAve rokAya mArTa he cetana ! tuM samabhAvamA rahe. samabhAvanA zrAvavAnAM kAraNa sattAvana che. te sattAvana sevyAthI saMvarabhAva thaze. pAca samiti, traNaM gupti, bAvIza parIsaha, dazavidha yatidharma, bAra bhAvanA, pAMca cAritra e sattAvana sevyA thI zrAvatAM karma rokAya che. mATe he cetana ! tuM saMvaranAM kAraNa aMgIkAra kara ke, jethI AvatAM karma rokAyaM, jyAM sudhI saMvarabhAvanA nahiM kare yAM sudhI AtmA kArya thavAnuM nathI, ne bhava phero paNa maTavAno nathI. mATe hareka prakAre saMvara bhAva kara. evI rIte saMvarabhAvanA bhAve. ' nirjarAbhAvanA te-pUrvanA karmonI nirjarA karavA bhAve, akAmanirjarA to samaye samaye je je karma bhogavAya che, te te samaya bane che, paNa temAM AtmA nirAvaraNa thato nathI. kAraNa je nirAvaraNa AtmA karavAnI icchA 'nathI. svapara upayoga nathI. parabhAvamA AsaktatA che tethI pAchA navA karma baMdhAya che.. mATe he cetana ! tuM karmakSaya karavA ujamAla thai, jeM je karma udaya thAya te samabhAve bhogave to, sakAma nirjarA thAya. balI udaya na. thI thayAM teneM kSaya karavAne sAru bAra prakAre icchArodha rUpa samabhAve tapa kara ke, tethI karmakSaya thAya. anazanaM te navakArazI, poraMsI, sADhaporasI, purIma8, avaThTha, ekAsaguM, besaj, nIvI, AyaMbila, upavAsa, chaTha, aThamAdi tapazcaryA karuM ke tethI mhArAM karma nirjare ne AtmA nirmala thAye, Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ( 98 ) unodarI taMpa te - khAvAne khorAka joie te karatAM kaMika zrotuM khAvaM. vastra AbhUSaNa ochAM vAparavAM te. vRttisaMkSepa te muni zrabhigraha dhAraNa kare che tevA zrAvaka cauda niyama ghAre che te karavuM. rasatyAga te chae vigayano tyAga karavo. kAyakleza te zarIrane kaSTa Apa-muni locAdika kare, sUryanI AMtApanA pramukha levAnuM bhAve. saMlInatA te aMgopAMga saMkocIne sue. iMdriyo kaSAyane vaza rAkhavA. e cha prakAre bAhyatapa kahe che, ne cha prakAre AbhyaMtara tapa te prAyazcita te-je je dUSaNa lAgyA che tenuM guru pAse prAyazcitta levuM vinaya te deva guru jJAnano vinaya karavo. valI emanI vaiyAvacca karavI. sajhAya te vAcanA pRcchanA parAvarttanA anupekSA dharmakathA e pAMca prakAre sajhAya dhyAna karavAnuM bhAve, kAussagga te kAyAne eka ThekANe rAkhI hAtha paga pheravavAdikanuM baMdha karI sthira upayoga karI jinaguNagrAma aMtaraMgamAM karavA te, ne dhyAna te dharmadhyAna zukladhyAna dhyAvAnuM bhAvaj. e cha prakArano AbhyaMtara tapa te e tapa karatAne joi koinA dekhavAmAM ' tapasvI che,' ema Ave nAha. tethI enuM nAma AbhyaMtara tapa ka hyo che. e bAre prakAre tapa samabhAve karIza to mhArAM pUrve karelAM karma nijaire, evI rIte bhAvanA bhAve, e navamI nirjarAbhAvanA. dazamI lokasvarUpa bhAvanA te caudarAja loka che. temAM urdhva te uMcuM, zragho te nIcuM, tic te ApaNe rahIe chIe te. e traNa loka rahyA che. temAM nIce sAta rAja che. mAM nArakInA jIvane rahevAnAM sthAnaka che. tathA keTalIeka jagyAe bhavanapati, vyaMtaranA deva rahyA che. tirchAlokamAM manuSya che, tathA tiryaca tathA vyaMtaranAM sthAnaka che. uparanA sAta rAjamAM jyotiSI tathA vaimAnIka, devatA rahe che. tenA upara siddha mahArAja che. teMnA upara aloka che. e caudarAja loka jema koi mANasa jAmo paherIne be hAtha be pAse kammare rAkhI Ubho hoya, tevI rItano paholAi laMbAithI rahyo che. ne temAM mhAro jIva * ajJAnapaNe bhramaNa karapA kare che. te ajJAnatAnAM phala che. mATe he cetana ! . have. kaMi jJAnadazA pragaTa karI paravastu uparaMthI moha choDa, ke vhAro sva 1 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAvika guNa pragaTa thAya, ne siddhimAM vAsa thAya. e Adi ghaNuM svarUpa zAstramA che ne bhAve. agIyAramI bodhibIja-samakita bhAvanA. te-jIva samakita nahi pAmyo tethI aneka janma maraNa karayAM, vastune avastupaNe mAnI, have hAlamA ma. nuSya janma pAmyo che. vItarAga bhASita zAstrano yoga paNa malyo che; mATe te guru mahArAja pAse zravaNa karI yathArtha vastudharma samajI tatvAtatvano vicAra karI jema je padArtha che tenI zraddhA kara ke sahaje jaDa padArtha upara hAro rAga baMdhAi rahyo che, te utarI jAya ne sahaje hArA AtmasvabhAva. mAM prItI thAya. AtmAne AtmA rIte jANyA vinA ekalI vyavahAra kiyA jIve dhaNI vAra karI, tethI pugalika sukha malyA, paNa zrAmika sukha malyu nahi. vAste he cetana ! have avasara malyo che, mATe bodhibIja-samakita prApta kara ke jethI sarva karaNI lekhe thAya ane bhavacakranu bhramaNa maTI jAya. gaTa thAya, evo yatna kara. prathama jema bane tema dhananI upAdhi choDa, evI rIte bodhibIja bhAvanA bhAve. . bAramI dharmabhAvanA te vItarAga kathita dharma malavo durlabha che. rAgI dveSInA kahelA dharmathI AtmakArya thayuM nathI ne thavAnuM paNa nathI ne tIthaikaradeva che te rAga dveSa rahita che. temanA bhASelA dharmathI paNa vItarAgatA bhAsana thAya che. mATe evA vItarAganA dharmanI jogavAi malavI muM. zkela che, te bhAgyodayathI malI che to have pramAda choDI jema jema rAga deSanI prakRti ghaTe, ne AtmAnuM zuddha svarupa pragaTa thAya evo yatna kara. prathama jema bane tema upAdhi choDa. dhananI viSayanI vAMchanA choDIne nivAha jeTalI pravRtti kara ke, tane avakAzano vakhata male. avakAza male te vakhate ekAMte besIne sarva upAdhimAMthI citta khazeDI thArA AtmAno vicAra kara ke he cetana ! thAro zuM svabhAva cha ? ne rAtrI divasa zuMpra. vRtti karI rahyo che ? tuM jaDa pravRtti kare che, vAste samaye samaye navAM-karma Ave che, ne je je jaDa pravRtti te mhArI nahi. mhAro to jANyAno Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 100 ) svabhAva che, to je je kriyA pudgala saMge thAya che, temAM mane duHkha thayuM, sukha thayuM, evA vicAro zuM karavA kare che ? thAruM sukha to sahaja svabhAtrika che. kRtrima sukha che te jatuM rahe che ne svabhAvika sukha pragaTa thayuM te to javAnuM nathI. ityAdi AtmAnA tathA jaDa svarUpanA vicAra karIza ne temAM sthira thaiza to AtmAmAM apUrva jJAna pragaTa thaze, ne te jJAnanA prabhAve zrAtmAnA sukhano anubhava thaze. to pachI jaDa pravRtti upara he cetana !, thAro rAga che te rahevAno nathI. vAste hareka prakAre nirupAdhi thavAya evo udyama kara. pharIthI A jogavAi malavAnI nathI. evI rIte jIva dharmabhAvanA bhAve. A bAra bhAvanAnuM svarUpa nAma mAtra meM mhArI bAlabuddhi pramANe lakhyuM che. vistAre pUrvAcAryoMye bahu prakAre lakhyuM che. tathA varttamAna kAlamA paNa zrAtmArAmajI mahArAja - vijayAnaMdasUrI mahArAja temaNe ghaNA graMtho tathA bhAvanAo racI che, te zAstramAM joi athavA sAMbhalIne bhAvanAnuM mana thAya sAru meM lakhI che. zrAvaka pauSadhamAM evI bhAvanA bhAve. evI bhAvanA bhAvatAM dharmadhyAna paNa AvI jAya. mATe pauSadha karIne bane to dharmadhyAna kare. te zakti zrAvakane zrAvavI muzkela che. kAraNa je haribhadrasUri mahArAje zrAvakane dharmadhyAnanI bhajanA kahI che. teno paramArtha ema jaNAya che ke, bAra bhAvanA vigere bhAvatAM temAM dhyAna avasare AvI jAya, paNa ghaNo kAla to bhAvanAmAM ja jAya. vAste pauSadhamAM bhAvanA bhAvavI, te na bane to sajhAya dhyAna karavuM. te pote navaM bhaNe vA pUrvanuM bhaNeluM saMbhAre, vA jJAnano bodha vadhAravA praznottara kare. vA vaDila zrAvaka zAstra vAMce ne bIjA sAMbhale. evI rIte pauSadhamAM kAla kADhe, paNa pauSadha laine sajhAya dhyAnAdikamAM to kaMi paNa udyama kare nahi. tyAM nidrA kare, vA vikathA kare to pauSadhamAM mhoTuM dUSaNa lAge. mATe guNasthAnanI pravRttivAlA jIva to prasAda vikathA tyAga qarI potAnA Atmatatva pragaTa karavAno prayatna kare.- evI rIte pauSadha vrata Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (101) te.AtmAne AtmasvabhAvanI puSTi karavI. mATe AtmAnI puSTi thAya tema pauSadha vratamA varSe. bAramuM atithI saMvibhAga vrata te-paupadhane pAraNe ekAsa" kare. pachI potAne tyAM je rasavatI nipajI- hoya, te munine pratilAbhavAne. sAru zrA. vaka muni mahArAjanI khojanA kare. bhAgyodayathI muninI. jogavAi maleM to muni mahArAjane teDI lAvI je je vastuno munine khapa hoya, te te mu. nine Ape. pachI je vastu muni lai jAya, tesAMthI je zeSa rahyu hoya te pote eka Asane besI vAre. athavA evo abhigraha hoya ke je kA vastu muni le, te ja vastuno mhAre AhAra karavo. to muni lai jAya te vastu potAno nirvAha karavA vApare. evI rIte pauSadhane pAraNe atithIsaMvi. bhAga kare athavA atithi je muni mahArAja temane nitya pratilAbhavAnI sadA bhAvanA rAkhe ne jyAre yoga bane te vakhata je je vastu muni mahArAja mAge, ne te vastu gharemAM hoya to ati bhAve karIne Ape. muni mahArAjane pratilAbhavAthI ghaNA jIvo saMsArano cheDo lAvelA che. subAhukumAra pramukhano adhikAra vipAkasUtramA che te sAMbhalazo to munine pratilAbhavAno lAbha jANavAmAM vize. evI rIte atithI saMvibhAga vrata pAlavaM. A mujaba zrAvakanAM bAre vrata vyavahAra nizcayathI che ane. potAnA svabhAvamA rahevAnI bhAvanA varte che, paNa pUrva karmanA jorathI saMyama lai zakAtuM nathI tethI saMsAramA rahyA che. paNa sarva jIvane mitra samAna jANe che. potAno nirvAha karavAmAM kaMika hiMsA thAya che te saMbaMdhI paNa rAtrI divasa bahu ja dilagirI banI rahI che, paNa ema nathI vicaratA ke zrApaNe kaMi sAdhu nathI. ApaNe zrAvaka chIe tethI badhA daravAjA mokalAM che vAste ApaNe to hiMsA thAya ja. Avo vicAra karavAthI nidhvaMsa praNAma thAya che te kare nahi. je je kAma kare te lAcArIthI kare, jema mANasane kaMi roga thayo hoya, to te auSadha khAya che, te sAraM lAgatuM nathI paNa roga che tyA sudhI khuzIthI auSadha khAya che paNa bhAvanA zuM che ke kyAre Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (102) mhAro roga jAya, ne auSadha khAvu paDe nahi. tema A bhAve che ke kyAre hu~ saMsAra choDUM ke A saMsArI bhogAdika chUTI jAya ! evI bhAvanAe zrAvaka varne che. e bAre vratamA koi aticAra eTale dUSaNa lAgyu hoya te pApa niMdavA. nitya be TaMka eTale savAre tathA saMdhyAye pratikramaNa kare, teno adhikAra sarve AvazyakanA arthathI aticAra tathA vidhi jANI te mujaba kara. chaTuM sarvavirati. vA pramAda guNasthAnaka. e guNasthAne muni mahArAja varne che, temane pratyAkhyAnI krodha, mAna, mAyA, lobha aa cAre prakRti u. dayathI nAza pAme che. tethI emanA rAga dveSanI pariNatI ochI thAya che, ne AtmA zuddha thAya che tethI saMsAra uparathI rAga chUTI jAya che. zarIranI mamatA paNa chUTe che. tethI vyavahArathI pAMca mahA vrata zrAdare che te nIce mujaba. prANAtipAta viramaNa vrata eTale trasa tathA sthAvara jIvanI hiMsAno tyAga kare che. sarva jIvane mitra jevA jANI koi paNa jIvane duHkha thAya tema karatA nathI. mRSAvAda viramaNa vrata te sarvathA jaLu bolavAno tyAga kare che ne pote jUlu bolatA nathI, bIjAnI pAse bolAvatA nathI, tema jUlu bolanAranI anumodanA paNa karatA nathI. adacAdAna viramaNa vrata te koinI kai paNa cIja ApyA vinA letA nathI. rastAmAM paDelI dhUla paNa letA nathI. e adattAdAna cAra prakAre che. jIvaadatta te koi jIve karvA nathI je mane mAro, tethI koi paNa jIvane mAratA nathI, ne je mAre che, tene jIvaadattanu pApa lAge che. have svAmiadatta te je vastuno je mAlIka che, te mAlIke ApyA zivAyanI vastu kaMi paNa letA nathI. le te khAmiadatta kahIe. gurupradatta te guru mahArAje AhAra vigere je je vastu karavAnI AjJA ApI nathI, te vastu khAya vA vApare. vA vartanI kare te guruadatta kahIye. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tethI guru mahArAjanI AjJA zivAyanI kaMi paNa vartanA karatA nathI. tIrthakaraadatta te prabhujIe je je AjJA ApI che, te AjJAthI viruddha AcaraNA karavI te tIrthakaraadatta che. mATe dharmane sahAyyakArI AhAra vastra pAtra rahevAnumakAna je je vastu nirdoSa eTale pote karI karAvI tathA gRhasthe paNa muMnine sAru banAvI nathI, potAne ja sAru banAvI cha ne te vastu varcamAnamA abhakSa nathI tethI prabhue levAnI AjJA karI che te vastu le. zrA mujaba cAre rIte adattAdAna viramaNa vrata muni pAle. cothu maithuna viramaNa vrata te devatAnI strI, manuSyanI strI, tiyecanI strI koi paNa sAthe maithuna sevavAno tyAga. tathA strIne aDakavAno paNa tyAga kare. pAMcamuM parigraha viramaNa vrata te dhana, dhAnya, jamIna, gharavAkharo, rUpa, sonu, kupyadhAtu, mANasa, janAvara e nave prakAranA parigrahano jeNe tyAga kasyo che, koDI mAtra paNa jene rAkhavI nathI. evI rIte sarva prakAre parigrahano tyAga kare. mAtra zarIra DhAMkavA sAru vastra pAtra zivAya kaMi . paNa AhAra zrAvatI kAle khAvA rAkhI mUkavo nathI. evI rIte koi paNa va. stunI icchA nathI tethI parigrahano tyAga kare che. pAparnu bIja ja parigraha jANe che. e mujaba pAMce avata, mana vacana kAyAe karI seve nahi, sevarAve nahi sevatAne anumode nahi. evI rIte pAMca avatano tyAga karI pAMca mahAvrata Adare cha, ne sadAkAla jJAnano abhyAsa karI rahyA che. jarA paNa vikathA Alasa nidrAmAM kAla kADhatA nathI. jJAnano abhyAsa kare che, te paNa mAna mahattvatAne sAru nahi paNa kevala potArnu AtmasvarUpa prakaTa karavA sAru ja udyama kare che. sadAya bhAvanA to saMbhAvanI ja banI rahI che. koi paNa pugalika bhAvamA magnatA nathI. sadA AtmabhAvanA bhAvI rahyA che; paNa pAMca pramAda.gayA nayI, tethI pramAda, guNaThANuM kahevAya che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 104 ) sAta apramAda guNaThANaM. e guNaThANe pAMca pramAdano nAza thayo che. te pramAdanAM nAma - mada te madirA, tathA ATha mada je jAtimada, kulamada, balamada, rUpamada, Rddhimada, ThakurAimada, tapamada, jJAnamadaM e ATha mada. viSayaM te pAMca iMdrionA tevIza viSaya. sparzedri je zarIra tenA zrATha viSaya te halako te halavuM vastra pramukha male ne te pasaMda hoya to khuzI thavaM vA halakuM nA pasaMda hoya to dilagIra thavaM te, 2 bhAre te bhAre vastu malavAthI rAjI dilagIra thavaM te, 3 lUkhI vastu malavArthI pasaMda hoya to rAjI thavaM, nA pasaMda hoya to dilagIra thavuM, 4 copaDA padArthamAM paNa ema ja rAjI dilagIra thavuM, 5 suMAluM ne, 6 varasaTa, 7 TADho, 8 no e padArtha anukUla malathI rAjI thabuM, ne pratikUla malethI dilagIra tharbu. rasa iMdrinA pAMca te-tIkho, kaDavo, kaSAyalo, khATo, madhuro e pAMce rasa chene khAro rasa te sarve vastumAM male che, tethI jUdo gaNyo nathI. e pAMca rasamAM je je rasa malyo, temAM munirAja dilagIra thatA nathI je vakhata je rasa malyo, te samabhAve khAya che ne e pAMce rasanA svAdamAM anukUlane viSe rAga ne pratikUlamAM dveSa te viSaya kahyA che. ema. ghrANeMdri je nAka tene surabhigaMdha - sAro gaMdha, durabhigaMdha te mATho gaMdha te malavAthI rAga dveSa karavo te viSaya. cakSuiMdrinA pAMca viSayaM te pAMce varaNa rAto, dholo, pIlo, lIlane kAlo e pAMce raMgamAM anukUla malyAthI rAga karavo, pratikUla - malyAthI dveSa karavo te viSaya zrotraiMdrinA traNa viSaya te sacita zabda strI puruSano, acitta zabda te nagArA vigereMno, mizra zabda te naraghAM viMgereno e traNe jAtanA zabdamAM rAga dveSa karavo te. e trevIza' jAtanA viSayanA padArtha che temAMthI anukUla malyuM vA pratikUla malyuM temAM muni te vastuno vastudharma jANe che ne je vakhate je matyuM tethI potAnA zarIrane AdhAra ope che, paNa temAM A sAruM, A navaluM eMma mAnI rAjI khuzI thatA nathI. muni mahArAja to pote karma khapAvavA ujamAla thayA che. po- " 1 tAnI pAse paisA to rAkhatA nathI tethI kharIda karaMbuM nathI, tema. potAne hAthe Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AhArAdika banAvavA paNa nathI. gRhasthane tyAMthI je vakhata je cIja malI, sethI saMtoSa karI rAjI dilagIra thatA nathI. evI rIte trevIza viSaya tyAga thayA che. kavAya te bAra to gayA che ane cAra je saMjvalanA rahyA che te pAtalA thayA che. vikathA te rAjakathA te rAjA saMbaMdhI vAta karavI. dezakathA te dezonI vAto karavI. bhaktakathA te bhojananI kathA karavI. strIkathA te strI saMbaMdhI vAto karavI. e cAra vikathAno tyAga thai jAya che. nidrAjenuM rUpa mohanIkarmamA kayuM che te nidrA traNa-nidrAnidrA, pracalA pracaMlA, thINahi e traNe jAya che. e rIte pAMce pramAdano nAza thavAthI apramAda guNaThANuM kahevAya che. e guNasthAnamAM zrAtmavizuddhi vadhAre thAya che. paNa chaThA tathA sAtamA guNasthAnano kAla aMtaramuhUrttano che te valI paDIne chaThe jAya che. valI sAtame Ave che adhyavasAyano pheraphAra thayA kare che tema guNasthAna phare che. temAM paNa sAtamA guNasthAna- aMtarmuhUrta laghu cha ne chaThA guNasthAna- aMtarmuhUrta mhoTuM temAM eTalo aMtara paDe che ke, AkhA AukhA sudhImAM sAtame rahyAno kAla ekaTho karIe to uNa be ghaDI karatAM vadhe nahi. ne chaThA guNasthAnano bAkI sarva kAla thAya. e adhikAra bhagavatI sUtranI TIkAmAM chApelI pratamA pAne 272 meM che. apramAda guNasthAnano vizeSa adhikAra karmagraMthathI jANavo. e vizuddhabhAvana sthAnaka che. e guNasthAnamA dharmadhyAnamAM vadhAre kAla jAya che. te dharmadhyAna cAra prakAre che. pahelo pAyo AjJAvicaya te-paramAtmAnI AjJAnuM dhyAna kare. paramAtmAnI AjJA kevI che 1 avicchinna che. valI paramAtmAnAM vacana che te nirAbAdha cha; koi prakArano doSa nathI. AtmAnI sattA anaMta jJAnamaya, anaMta darzanamaya, anaMta cAritramaya, anaMta tapamaya, anaMta upayogamaya cha. e AtmAnI sacA che te svarUpamA rahevU, e AjJA che. evI rIte pahelA pAyAmAM dhyAna kare. bIjo pAyo apAyavicaya temAM dhyAna kare je anaMta jJAnamaya AtmA Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te mithyAtvaM, avata, kaSAya, yoga. e cAra kAraNe karI avarAI gayo che, te A jaDamAM jaDa jevI prakRtti karI rahyo che. paNa cetana! thAro svabhAva nathI. dhana strI putra parivArane joine mhArAM mhArAM kare che. enA saMyoge rAjI thAya che. viyoge dilagIra thAya che. buddhi anAdino pudgalano saM. yoga banyo che tenA prabhAva thayA kare che; paNa cetana e hAre karavA yogya nathI. Aja sudhI to ajJAnatA hatI tethI mhAruM zuM che ? ne pArakuM zuM che? te jJAna nahotuM. have he cetana ! bhAgyodaye jainazAsana malyuM, jemAM prA. tmAnuM svarUpa anaMtajJAna, anaMtadarzana, anaMtacAritra, anaMtavIrya, ajara, amara, alakSya, AvinAzI, azarIrI, agama, akrodhI, amAnI, alobhI, amAyI, avedI, abhedI, achedI, aiMdrI, anAhArI, akAmI, aviSayI, agaMdhI, avarNI, arasI, asparzI, agocara, anupama, na saMjJI, na asaMjJI, na aparyApto, na paryApto, na rAgI, na dveSI, na bAla, na yuvAna, na vRddha, na strI, na puruSa, na napuMsaka, saccidAnaMdamaya, sahaja sukhamaya evaM prAtmAnuM svarUpa che. paNa para saMge kubuddhi prApta thavAthI jaDa vastuno rAgI thai he cetana ! te aneka duHkha sahyAM. vartamAna kAlamAM paNa cetana je je sukha mAne che, te mAtra kahevA rUpa che. cetana, tuM je je vastunA saMsArI sukhane sukha mAne che, paNa te kAma tapAzI joiza to duHkha zuM zuM che 1 te jANavAmAM Avaze. valI bhavAMtare narakAdikanAM duHkha bhogavavAM evAM duHkha A zarIranI saMgate ghaNAM veThyA. mATe have he cetana ! tuM hAra svarUpa vicArI thArA AtmikasukhamAM magna rahe. valI e para saMge karma baMdhAya che te vicAra, 'trIjo vipAkavicaya dharmadhyAna. temAM vicAra kare je jIve para saMge ATha karma bAMdhyAM tenI 158 prakRti che. tenuM svarUpa AThakarmanAM svarUpa lakhyAM che, tyAMthI joi levaM. teno baMdha je samaye jevA jevA adhyavasAya thAya, tevA karmarnu bAMdhavU. teno udaya thayo nathI tyAM sudhI rahevU te sattA. pachI udaya thAya tyAre sukha duHkha bhogavAya te udaya kahIe. e baMdha cAra sukha mAne che, paNa tI bhavAMtare narakAdi cetana ! tuM hA baMdhAya Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (107) prakArano che. prakRtibaMdha te-karmano zubhAzubha svabhAva, sthitibaMdha te-karma keTalA kAla sudhI bhogavaq paDaze ? tenuM mAna te sthitibaMdha, rasabaMdha te karma tIvra maMda jevU bhogavavAnuM hoya evo rasa hoya te rasabaMdha, pradezabaMdha te-karmanA dalIyAnuM malavaM, e jyAre jIva karma bAMdhe che, te je vakhata je adhyavasAya varne che tevU karma bAMdhe che. teno udaya kAla prApta thAya che, tyAre duHkha bhogavAM paDe che. AtmAnI jJAnazakti anaMtI che, paNa e karmayoga avarAi gai che. mATe he cetana ! je je sukha duHkha Ave che temAM tuM rAga dveSa mA kara, rAga dveSa kasyA che tethI pA karma bAMdhyAM che ne a janma maraNa rogAdikanAM vicitra duHkha bhogavAM paDe che. mATe cetana!jene karmavipAka udaya AvyA che. te te karmanA svabhAva che tevU bane che, hAre svabhAva to jANavA dekhavAno che te jANI le, paNa ajJAnatAthI anAdikA. lano abhyAsa paDyo che tethI mane duHkha thAya cha, pIDA thAya che, ema kare che te have na kara. have to tuM hArA svarUpano vicAra kara ne samabhAve rahe. e ja thAro dharma che. tu samabhAve rahIza eTale rAga dveSamaya prakRti banaze nahi. eTale sahaje e karma kSaya thaze. Aja sudhI tuM hArA svabhAvane jANato nahoto. have thAro svabhAva te jANyo te chatAM A jaDa pravRtima zA sAru levAya che ? evI rIte trIjA pAyAmAM dhyAna kare. cotho saMsthAnavicaya dharmadhyAna. temAM caudarAja lokanuM svarUpa vicA caudarAja lokamAM je je padArtha jevI rIte rahyA che, te vicAre. chae dravya rahyA che te vicAre. chae dravyanuM svarUpa vicAre. pachI temAM AtmAnA dravya sAthe bIjA dravyanuM svarUpa vicAre ke, je je guNa AtmAmA che, te bIja dravyamAM nathI. te he cetana ! zA kAraNasara e dravyamAM mhArApaNuM mAne cha ? ema vicArI potAnA.svarUpamAM lIna thAya che. mana vacana kAyA pA. te ja svarUpamA sthira thai jAya che. anubhava jJAna svabhAvika pragaTa thAya che. e jJAna pragaTa thAya te anubhava jJAna- sukha jANe. e sukha koirtha kaDaM jatuM nathI. potAnA zrAtmatattvamA ekAgratA thavAthI AnaMda thAya.he Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (108) te AnaMdanuM sukha dhyAnathI calAyamAna thAya che, to paNa keTaloeka vakhata rahe che. mATe he cetana! tuM thArA svabhAvika sukhamAM magna rahe to hAru rahevAnuM sthAna lokAgre siddhisthAna che tyAM thaze, e Adi cothA pAyAmAM dhyAna kare e cAre pAyAmAM svarUpa vicAra lakhyo che, te citavana rUpa che ne dhyAna to mana vacananI ekAgratAe apUrvajJAna svabhAvika thAya te kahevAya. ema kahe tenuM samajavU je dhyAnamAM zrutajJAnane bale prathama to citavana kare, pachI svabhAvika thAya. vAste citavana karatA ja dhyAna thAya. e rIte sAtamA guNasthAnamAM dhyAnAdikamAM va.. AThamuM apUrva guNasthAna. e guNasthAnamA pUrve nahi AvelA bhAva prApta thAya che. e guNasthAna upazamabhAvathI thAya che. tenI prakRti upazama pAme che, ne kSAyakabhAve e guNasthAna thAya che. te sattA baMdha udayathI kSaya karatA jAya che. kSAyakabhAvavAlA no caDhIne kevalajJAna ja pAme che ne upazamavAlA to agIyAramA guNasthAna sudhI caDhIne pAchA paDI jAya che. pachI pA. chA kSAyakabhAva pragaTe ne caDhe te paDe nahi. e AThame guNasthAne samakita mohanIno udaya na hoya. kAraNa je sAtamA guNasthAnanA aMta sudhImAM eno nAza thAya che, tyAre e guNasthAna pragaTe che. e guNasthAnamAM zukladhyAna pragaTa thAya che. prathama to zrutajJAnane bale vicAra kare che, paNa pachI svabhAvika jJAna pragaTa thAya che. teNe karI dhyAna kare. bhedajJAna pragaTa kare che. e guNasthAnamA anubhava jJAna thAya che te jevU sUrya udaya thatA agADI jema aruNodaya thAya che, ne udyota thAya che tema kevalajJAna rUpa udyota thavAno cha, teno pahelo prakAza thAya che. A guNasthAnamAM kevala sahaja dhyAna che. kRtrima haThAdika dhyAna nathI. e guNasthAna, sukha tathA jJAna jene thAya te jANe. mahA adbhuta vizuddhi che. jJAnAvarNI, darzanAvarNI, mohanI, aMtarAya e karma udaya rahyAM che, paNa tenA rasa nAza thatA jAya ke. mohanIkarmanI 13 prakRti rahI che, paNa te bahu ja rasa rahita thai.gai Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 109 ) che. ati vizuddha adhyavasAya thayA che. jaDa cetanano kevala vibhAga karatA jAya che. zukladhyAnano pahelo pAyo pRthaktvavitarka sapravicAra nAme dhyAnamAM dhyAya che. navamaM anuvRtibAdara guNasthAna, e guNasthAnamAM atizaya vizuddha - dhyavasAya thAya che. AThamAnA aMtamAM hAsya, rati, arati, bhaya, zoka, dugaMchA cha prakRtino aMta thAya che. A guNasthAnamAM e chae prakRtino udaya nathI. ihAM zaMkA thaze ke AThamuM guNasthAna pAmyA tyAM enI pravRtti hatI ? te viSe samajavuM ke lokanI rItanA to chaThThA guNasthAnathI nIkalI gayA che, paNa AtmAnA guNa svabhAvika pragaTa thAya che te jor3ane harakha thAya che. te rUpa hAsya tathA rati che, tathA arati parabhAva upara che. bhaya paNa potAnA bhAva calAyamAna thAya teno che. zoka paNa karmathI AtmA malIna thayo teno che. dugaMchA paNa svabhAvika para pariNatInI che. A e svabhAvika che. enaM vistAre svarUpa vicArasAranI TIkAmAM kareluM che. e navamA guNarathAnanA aMtamAM saMjvalanA krodha, mAna, mAyA, tathA strI veda, puruSa veda, napuMsaka veda, enoaMta thAya che tyAre dazamuM guNasthAna pAme che. dazasuM sUkSmasaMparAya guNasthAna. e guNasthAnamAM sUkSma lobhano udaya rahyo che. te ati vizuddha bhAve dazamAnA aMtamAM e lobhano kSaya thAya che. have je upazamabhAve zreNi mAMDI hoya, te agIyArame guNasthAne jAya. kAraNa je guNasthAna upazamabhAvanuM che. kSAyakabhAvanuM guNasthAna nathI. tethI kSAyakabhAvavAlA bArame guNasthAne jAya che, agIyAramuM upazAMtamoha guNasthAna. e guNasthAnamAM mohanI karmano udaya to nathI hoto, paNa sattAe rahe che. tenA jorathI pariNAma pAchA paDI jAya che. tethI e guNasthAnakathI caDhatA nathI paNa paDe che. kadApi AyuSya AvIra hoya ne maraNa kare che, to sarvArthasiddhi vimAnamAM jAya che. tyAMthI manuSyamAM AvIne mukti jAya che. bAramuM kSINamoha guNasthAna. e guNasthAnamAM vItarAgapad thAya che. e Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ guNasthAnamA abheda jJAna che. ekattvavitarka apravicAra nAmA dhyAna abheda jJAna che, teno bIjo pAyo varte che. tethI ati vizuddha bhAva thAya che. tethI e guNasthAnanA aMtamA jJAnAvaNi karmanI pAMce prakRti, darzanAvarNi karmanI cha prakRti rahI hatI te, tathA aMtarAyakarmanI pAMce prakRtino udaya baMdha sattA sarva prakAre nAza thai jAya ne teramuM guNasthAna pAme che. teramuM sayogI guNasthAna. e guNasthAnamAM; kevalajJAna kevaladarzana pragaTa thAya che. lokAlokanA jANa thAya che. gayo anaMtakAla, ne prAvato anaMtakAla che, temAM je je padArtha thai gayA, tathA thavAnA che te sarvenuM jJAna che. kaMi paNa vastu jANavAne ajANa nathI. evaM saMpUrNa jJAna pragaTa thAya che, tyAre tIrthaMkara mahArAjanI vaimAnika, jyotiSI, bhavanapati, vyaMtara e cAre jAtanA devatAnA iMdro bhakti karavA Ave che, ne samavasaraNanI racanA kare che. temAM pahelo koTa rupAno, bIjo koTa sonAno, trIjo koTa rabano. ratnanA koTanI mAMhi prabhune besavAMne ratnamaya siMhAsana che, te upara prabhu bese che. te prabhuno prabhAva evo che ke, cAre dizAe loka prabhune jue che. tenuM kAraNa ke prabhunuM pratibiMba traNe dizAe hoya. prabhunA mastaka upara traNa chatra addhara rahe, valI devatA cAmara vIje. prabhunI pUMThe tejanA puMja rUpa bhAmaMDala zobhe. jenuM teja sUrya karatAM bAragaNuM hoya. valI upara a. zokavRkSa hoya, tenI evI zItalatA hoya ke sarva jIvanA zoka saMtApa nAza pAme. valI AkAze duMdubhI vAge. temAM evo zabda thAya je e devane bhajo, e devane bhajo. valI devatA phUlanI vRSTi kare te cAre pAse DhIMcaNa pramANa phUla hoya. evI rIte devatA racanA kare. tyAM prabhu besIne dharmadezanA Ape, tethI ghaNA jIva pratibodha pAme che. kAraNa ke kevalajJAne karI sarva vastu jANe che, tethI koinA manamA zaMkA thAya to paNa pote jANe. tethI tene pUchavAnI paNa jarUra na paDe. bhagavAna jANIne sarve uttara Ape. tethI koine zaMkA rahe nahi. evI rIte jyAM sudhI AyuSya pahoce, 'tyAM sudhI pRthvi upara pharI bhavya jIvone pratibodha kare. e rIte terame gu Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthAne vata. je AtmAnA aghAti kama (17) NasthAne varte. e guNasthAnanAM cAra aghAti karma rahyAM che. adhAti kahe vAnI matalaba e che je AtmAnA guNane e karma ghAta karatAM nathI, tema guNa pragaTa karavAmAM aTakAvatAM nathI tethI aghAti karma kahIe. caudamuM ayogI guNasthAna. e guNasthAna AyuSyano a-i-u-ru-lae pAMca akSara bolIe eTalo kAla bAkI hoya tyAre pAme che. e guNasthAnamAM yoga je mana vacana kAyAnA teno rodha thAya che, ne cAre karma nAza thai jAya che, ne sarva karmathI rahina thAya che. A zarIrano sAga thAya che. eka samaye siddhamA birAjamAna thAya che. tyAM sadAkAla avasthita rahe che. pharI saMsAramA Avaq nathI. kAraNa je saMsAramA rolAvAnAM kAraNa karma che, te nAza pAme che. eTale zAthI saMsAramA rolAya ? saMpUrNa Atmikasukha pragaTa thayuM che. evA pUrNa sukhane pAme che. ihAM koi kaheze je lokane aMte jAya che, te alokamAM kema jatA nathI ? tenuM kAraNa je dharmAstikAya alokamAM nathI. lokanA aMta sudhI dharmAstikAya che. jIva ane pudgala dharmAstikAyanI sahAyya vinA cAlI zakatA nathI, tethI Agala jatA nathI. AtmAne ihAthI tyAM sudhI javAnuM zuM kAraNa ? tenuM jANavU je uM. co javAno ja svabhAva che tethI jAya che. zrA mujabano cauda guNasthAna rUpa dharma che. temAMthI jaiTalo jeTalo jIva dharma kare te pramANe zuddha thAya. 55 praznaH-A bhujabano dharma jainavAlA ja karI zake ke bIjA koi karI zake ? uttaraH-vizeSe karIne jainavAlA ja karI zake. kAraNa je jene vastu dharmanuM jJAna nathI, tyAM sudhI vastune vastupaNe mAnavU bane nahi. tethI svabhAva vibhAva jANe nahi, ne viparIta jANavAthI zI rIte mukti thAya ? ne koi jIvane svabhAvika sahaje vastudharmanuM jJAna thAya, tethI potAnA sva. bhAvamA rahI parabhAvano tyAga kare to guNasthAnamaya dharma pAme. jema koi mANasane rastAmA jatAM jamInamAM paga garakI jAya cha, ne dravya male che Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (112) ne dhanADhya thAya che tema svabhAvika bodha thai jAya. paNa e thoDA jIvane ema bane. ghaNA mANasane ema banavaM muzkela paDe che. ne varAbara udyamI to ghaNA mANasa dhana pedA kare che; tema jainamArgathI nikaTa mukti che. anya paNa bhAvathI jainadharmanI maryAdAe Atmikadharma Ave toja mukti pAme. 56 praznaH-Ayu jANIne jainadharma upara rAga rAkhe ne anyadharma upara dveSa rAkhe te yukta che ke kema ? uttaraH-je jainadharma pAsyo hoya teNe koi dharma upara athavA koi mANasa upara dveSa rAkhabo nahi. kAraNa ke jainanA AcArya to kahI gayA che je darzana sakalanA naya Ahe, Apa rahe nija bhAve re.-eno paramArtha e che je. je dharmavAlAye mArga darzAvyo che temAM sArabhUta zuM che 1 te sArabhUta je pakSathI hoya te pakSa jANI le. ne sArA pakSanI vyAkhyA kare. viruddha pakSa upara lakSa na de. Apa rahe nija bhAve kahetAM jainazAsanamA sAta naye mArgano nirNaya che te bhAve rahe; paNa koi jIva upara dveSa kare nahi. tathA niMdA kare nahi. niMdA karavI e saMsAramA ja ucita nathI, valI vAda vivAdamAM paNa sAmA jIvane athavA potAne lAbha thAya e, hoya to vAda kara, paNa potAnA ahaMkAra mamakAra sAru na kare. aSTakajImA pAne 52, bAramA aSTakamAM haribhadrasUri mahArAje dharmavAda karavo kahyo che, paNa zuSkavAda eTale gahu~ zoSAya, kaMi phAyado thAya nahi, te vAda niSedhyo che. valI jene Atmadharma pragaTa karavo che, te jema bane tema pudgalamAvanI pravRttithI chUTavAno udyama karI rahyA che. te mANasa pArakI paMcAtamAM kema paDe ? jene vyavahAra karaNI karavI che te evI kare ke jemAM prAtmAvizuddhi thAya. rAga dveSanI pariNatI ochI thAya e udyama kare. te dhaNI koi upara dveSa rAkhe nAha. te to sadA bhAvadayA karI rahyA che. mATe potAne phurasada paDe dharmopadeza de. temAM paNa koiD chidra khule ebuM na karatAM sAMbhalanArane jema samatA vadhe tema kare, . 57 prazna:-adharmI jIva upara dveSa kare ke nahi ? Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (113) uttara:-adharmI jIva upara madhyastha rahe. eTale rAga paNa na kare ne dveSa. paNa na kare. rAga karavAthI adharmanI prazaMsA thAya to tethI potAne karmabaMdha, thAya, ne potAnI prazaMsA joi bIjo jIva adharma seve to teno kAraNIka, thAya. ne dveSathI te jIva.sAthe vaira baMdhAya to te karma bhogavaq par3e. mATe ja samabhAve rahe. adharmanI prazaMsA karavAthI zrAvakane bhavabhramaNa bhamabuM. paDayu che, te kathA arthadIpikAmAM chApelI copaDImAM pAne 77 me che. mATe aghamirnu bahumAnapaNuM na karavU. 58 prazna:-anyadharmavAlA dharmakaraNI kare che' te phogada jAya che ke kema 1 , uttara:-anyadarzanImAM paNa keTalAeka jIvo kevala potAnA AtmAne karmathI mukta karavA sAru jIvadayA pAle che, jaThaM bolatA nathI, corI ka. ratA nathI. maithuna sevatA nathI. parigraha rAkhatA nathI, krodha, mAna, mAyA, lobha pAtalA paDyA che. ne te pAtalA pADavAno udyama karI rahyA che. koi dharma upara dveSa nathI te paNa anukrame caDhavAnuM kAraNa che, jethI haribhadraH sUri mahArAje yogadRSTisamuccayamAM pAtaMjalIne mArgAnusArImAM gaveSyA che ne keTalAeka jIvo kharA jainadharmanA upara dveSa karI rahyA cha ne ahaMkAra mamakAra karI rahyA che. hiMsA karIne dharma mAne che. evA je anyadharmavAlA: tenuM kAma zI rIte thAya 1.rAga dveSa che te ja saMsAranuM bIja che. te to rAtrI divasa karI rahyA che lAre teno lAma to sarve dharmavAlA saMsAra phala-ja kahI gayA che. tenuM bIjuM phala kyAthI thAya ? . . , , , . 59 praznaH-jainamA ghaNA gaccha che, te sarve zuddha che ke kema ? . . . . uttaraH-jainamA zuddha prAcArya mahArAjano gaccha to eka AcAryano parivAra te gaccha kahI gayA che. tema jUdA jUdA AcAryano parivAra. do jUdo gaccha,kahIe temAM kaMi eka bIjAne haThavAda nathI. ebo jeje gaccha che temAM dharmasAdhana sarakhaM che. sarva muktinA kAmI che. kadApi kaMi samaja . pherathI koi koi vAtamA eka bIjA AcAryanA vicAra pheraphAra Ave che, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (14) to paNa eka bIjA upara dveSa nathI. banne muktinA kAmI che, tethI tenA pachInA paNa AcAryoM ema kahe che ke jinabhadra kSamAzramaNajI Ama kahe che ne siddhasenadivAkarajI zrAma kahe che. ema madhyastha rahe the, paNa koine vadhatA ochA kahetA nathI. tema ApaNe paNa madhyastha rahe. jema ke kharatara gacchavAlA sAmAyika letAM karemibhaMte pahelI kahe che, ne pachI iriyAvahI paDikame che. e rIte zrAvazyakanI TIkAmAM haribhadrasUri mahArAja kahI gayA che. valI tapagacchamAM pahelI iriyAvahI paDikamI pachI karemibhate ka. hIe chIe. e viSe zrI mahAnizItha sUtramA kayuM che ke iriyAvahI paDi. kamyA vinA kA kAma kara nahi. e AdhAre tapagacchavAlA kare che to be zAstra banne gacchavAlA kabUla kare che to banne gacchavAlAne madhyastha rahevU joie. jema pUrvAcArya be AcAryanA be mata darzAve che, paNa koine uvekhatA nathI tema ApaNe paNa vartavU je A gacchavAlA A graMthane prA. . dhAre A kriyA kare che, A gacchavAlA A graMthane AdhAre kare che. ema. karI madhyastha rahe; paNa eka zAstrane kharuM karavU, ekane khoTuM karavU, ne rAga dveSamAM paDaq te AtmAne duHkhadAyaka cha. ne je pravRtti pUrvAcAryanI nathI ne potAnI matikalpanAthI ja cha, valI zAstrathI paNa viruddha che temA paNa te zAMtapaNe samaje to samajAvavo, paNa rAga dveSa karavo nahi. Apa. NA AtmAne guNa thAya tema pravRtti karavI. kAraNa je ThANAMgajImAM cau. bhaMgI che ke, paragacchI che ne yogya jIva cha tene potAnA gacchanA haThayI jJAna nathI ApatA te prabhunI AjJA lope che. ethI samajabuje guNavaMta hoya ne paragacchI hoya to paNa tene uvekhavo nahi. kAraNa je guNavaMta hoya te samapariNatIvAlo hoya, tenI sAthe paricaya karatAM gacchanI takarAra Ave nahi. eka bIjAnI bhUla hoya to sudhare. mATe gacchano haTha karI takarA. ramA paDavU nAhi. zAstra upara dRSTi dai vicAra. be zAstramA be vAta hoya te be kaMi grahaNa thatI nathI. valI bemA eke vAta khoTI to hoya ja nAhi. paNa bannenA jUdA jUdA hetu hoya, te gItArtha jANe. hAlamA evA gItArtha Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ no viraha rahyo. bhagavatijIMnI TIkAmAM abhayadevasUri mahArAjajI paNa gItArthanI viraha kahe che. vAste ApaNI alpabuddhithI nakkI thai zake nahi, mATe madhyastha rahi pravRtti karavI ne jema haTha kadAgraha na thAya, ema vartavU ke AtmAnI pariNatI bagaDe nahi. ThANAMgasUtranA cothA ThANAmAM chApelI pratamAM pAnA 282 nI bIjI puMThImAM nIce mujaba adhikAra che. cAra prakAranA puruSa kahyA che. 1 eka sAdhudharma te jinAjJA te prate chAMDe che, ne gaNa gacchanI sthiti te gacchanI maryAdA nathI mUkato, koi AcArya evI maryAdA kIdhI che je bIjA gacchanA yatine siddhAMta na devaM. have te bIjA gacchanA yatine zruta na Ape, na bhaNAve, te dharma jinAjJA chAMDe che, paNa gacchanI sthiti nathI mUkatA. jinAjJA evI che ke yogya hoya te sarvene zruta devaM te mATe. 2bIjo puruSa prAjJA gacchanI mUkI je anyagacchanA yatine yogyane zruta Ape che, te jinAjJA rUpa dharma nathI mUkato. gacchanI sthiti mUke ke. 3 je ayogya anyagacchanAne zruta Ape che te dharma ne gaccha e bene mUke che. je zruta rAkhavAne koika yogya paranA ziSyane potAnA karI zruta Ape che, te dharma ane sthiti be nathI mUkato. zrA mujaba ThANAMga sUtramA adhikAra che. te upara lakSa dai kadAgrahamA na paDatAM sAmAne tathA ApaNA AtmAne lAbha thAya te pravRtti karavI. e caubhaMgImA evI zaMkA thaze je AcArya gacchanI sthiti kevI bAMdhI ? te sAru eja TIkAmAM kaDaM che je prabhunA upadeza rahita AjJA bAMdhI. kAraNa je prabhuno upadeza sarva yogyane jJAna Apa, evo che. A mujaba TIkAmAM che. valI cothA mAMgAvAlAne sAru gAthA mUkI che je e pUjanIka ke tethI jaNAya cha je e gacchanI khoTI rIta uparathI citta utarelu ja. gAya che. tatva kevalIgamya. .69 prakSa:-A kAlamAM devatA Ave ke nahi nahi AvavAnAM kAraNa Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (116 ) 'paradezI rAjAnA vivAdamA pAgala kahyAM che vAste nahi ja Ave ke kema? '' uttaraH-cAra kAraNe devatA Ave. e adhikAra ThANAMga sUtramA cothe ThANe chApelI pratamAM pAnA 286 me pahelI puMThIthI saMbaMdha cAlyo che. cAra sthAnake hamaNAMno upanyo devatA devalokamA rahyo vAMche, te manuSya lokamA AvavAneM samartha thAya te kahe che. turatano upanyo devatA devalokamAM divya kAma bhogavavAne viSe mUcchita na thayo. anitya jANI yAvat atyaMta Asakta mana nathI tene evaM manamA Ave je mhAre manuSyabhava saMbaMdhI AcArya pratibodhaka. athavA upAdhyAya sUtradAtA, pravartaka je sAdhu janane' AcAramA pravAve, athavA sthavira athavA gaNI gacchanA svAmI, gaNadhara gacchanA dharanAra athavA gaNAvacchedaka gacchanI sAra kare te jenA prabhAvathI A pratyakSa devasaMpatti devatArnu zarIra tathA kAMti pAmI. janmAMtaramA upArji te bhoga sanmukha AvI. te mATe huM jauM. te bhagavAnane vAMduM yAvat tenI sevA karUM. e prathama kAraNa, * 2 harmaNAM turata upanyo devalokane viSe devatA. yAvat mUJchita viSayamAM atyaMta Asakta nathI tene manamAM evaM Ave je manuSyanA bhavamAM jJAnI zrutajJAnAdikaM sAhita che athavA mhoTA tapasvI che athavA ati duSkara karaNInA karanAra che, parisahAdi sahanAra che. te mATe hu~ jalaM. te bhagavaMta jJAnI athavA tapasvI aMthavA duSkara karaNInA karanAra che. tene vAMduM yAvat tenI sevAbhakti karUM. e AvavAnuM bIjaM kAraNa... '3 hamaNoM turata devalokamAM upanyo devatA viSaya sukhane viSe atyaMta Asakta nathI. te devatAnA manamAM evaM Ave je mhAre manuSya bhava saMbaMdhI mAtA pitA yAvat bhAryA bhAI. bahena putra putrI che. te mATe huM jauM, tenI pAseM jaine pragaTa thauM. te sarva dekhe. mhArI divya devaMtAnI vimAnAdikanI saMpatti ratna pramukhanI divya devatAnI kAMti zarIranI je pAmI che, bhogAvasthAye sanmukha thai cha, e AvavAnuM trIjuM kAraNa. . * "6 valI 'nayo upanyo devato tenA manasA evaM Ave je mhAre manuSya Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 117 ) bhava saMbaMdhi mitra snehI athavA sahacArI athavA saMgatika jenAthI ghaNo paricaya che, te saMgAthe manupyanA bhavamAM hatAM tevAre mAMho mAMhe evo saMketa kIdho hato, yA devatAmAM saMketa kIgho hato je devatA mAMhethI prathama yavI manuSyamAM jAya tyAre tene pratibodhavoM e kAraNathI Ave. 1 A mujaba ThANAMgajImAM adhikAra che, vAste devatA na Ave ema e ekAMta samajavuM nahi. valI vIrasvAmInA nirvANa thayA pachI ghaNA AcArya mahArAjanI sevAmAM devatA zrAvyA che. devatAnI sahAyyathI sImaMdharasvAmI pAse pUchAvI maMgAvyuM che, paNa atyaMta guNavAnanI sevAmAM Ave chellA hIravijaya sUri mahArAja sudhInA AcAryoMe devanI sahAyyatAthI zAsananI ghaNI prabhAvanA karI che. valI AnaMdavimalasUrInA vakhatamAM zrAvake zrArAdhana karayuM che nete devatAne pUchadhuM che je hAla jugapradhAna koNa che ? tyAre yugapradhAna olakhavAnAM lakSaNa kahyAM che. tethI zrAvake tajavIjaM karI AnaMdavimalasUrine jugapradhAna nirdhAra karayA che, e adhikAra hIravijayasUrInA rAsamAM che. mATe na Ave te kaMi nirdhAra nahi, mane paNa munisuMtratasvAmInA prabhAvathI kaMika anubhava thayo che. yalI vyavahAra sUtranI bhAdhyamAM kahyuM che je, koika munine guru mahArAMjano yoga na hoya ne prAyacitta levuM hoya to aTTama karI bharucamAM munisuvrata svAmInuM ArAdhana karavuM. tathA munIsuvratasvAmInA adhiSThAyaka AvIne prAyazcitta Apaze. kAraNa je munisuvratasvArmAe tathA gaNadhare bahu prAyazcittaM ApyAM che. te teNe sAMbhalyAM che. ne tethI te zrApaze. kadApi te devatA cyavI gayA haze to bIjA adhiSThAyaka sImaMdharasvAmIne pUchIne kaheze. ethI paNa samajAya che ke devatA Ave D. e adhikAra vyavahAra sUtranI bhApyanI TIkAnI prata mhArI pAse che temAM pAne 206 me bIjI pUMThImA pahelA uddezAnI samAptinA bhAgamAM. che. 61 praznaH - pAMca aMga je sUtra, niryukti, bhASya, cUrNI, TIkA e sarve tulya mAnadvAmAM Ave che ne keTalAeka nathI mAnatA. mATe vyAjabI zuM ? uttaraH- A pAMce aMga tulya mAnavAM. kAraNa je sUtramAM daza pUrvadharanAM Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (118) vacana to sUtra tulya kayAM che. have bhadrabAhuskhAmI caudapUrvadhara thayA, temaNe niyukti racI . to emAM pheraphAra bhAvavo te ajJAnatA che. valI samavAyAMga sUtramA evo pATha pAne 228 me chApelI pratamA che je-kappassa samosaraNaM NeyaM eno artha evo karelo cha je kalpanI bhASyathI samavasara. Nano adhikAra jANavo. tathA chApelI bhagavatIjImAM pAne 918 mAM kaDUM che, te siddhagaMDiAthI jANavU. ihAM evI zaMkA thaze je samavAyAMgajI to gaNadhara mahArAje guMdhyu, ne bhASya to pachI racyu. tathA sidbhagaMDiyA pachI racAi to emAM adhikAra kyAthI Avyo ? te viSe samajavu je, je vakhata devagiNIkSamAzramaNajIe zAstra lakhyAM, te vakhate vadhAre lakhANa na vadhI jAya te sAru eka bIjA zAstranI bhalAmaNa karI. jemake bhagavatIjImAM pannadhaNAjInI tathA jIvAbhigamajI vigairenI bhalAmaNa che. have pannavaNAjI zAmAcArya mahArAje ravyuM che to e bhalAmaNa bhagavatIjImAM kyAthI Ave? paNa lakhatI vakhata eka vAta bahu ThekANe lakhavI na paDe tethI upAMga payannA bhASyanI e bhalAmaNo karI saMkoca karayo. e uparathI vicAravAna che, je devagiNIkSamAzramaNajI mahArAjane je jJAna hatuM temAM sUtra niyuH kti bhAgya vigere yAdimAM hatuM te lalyu. tyAre jo sUtramA ne niyukti bhASyamAM zaMkA hota to kema lakhata ? temaNe to ApaNA upara parama upakArabuddhi lAvI sUtra vigere lakhAvyA. mATe emAM kaMi paNa pheraphAra mAnavo 'yogya nathI. valI prAryarakSitasUrI mahArAje sUtrano saMkSepa karayo. te adhikAra haribhadrasUri mahArAjanI racelI AvazyakanI TIkAmAM che. te paNa mANasane zaMkA thaze ke pheraphAra karA, paNa AryarakSitasUrInA pATe durbalI. puSpa thayA. temanA vakhate goSThAmAhila thayA. te vakhate devatA pAse pUchAvyu je AryadurbalIpuSpa kahe che te kharaM ke goSThAmAhila kahe che te kharaM ? sImaMdharasvAmI mahArAje devatAne kahyaM je AryadurbalIpuSpa kahe che te kharaM che, ne goSThAmAhila ninvaha che. e adhikAra uttarAdhyayananI dIkAmA che. epI sida thAya che ke AryarakSitasUrinI pATe zvAryadurbalIpuSpa thyA ke. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (119) to eo AryarakSitasUrI mahArAjanAM vacana mAnatA hatA. te vacananI khAtrI sImaMdharasvAmI mahArAje ApI. to e vAta paNa siddha thai. tyAra bAda jinabhadragaNI kSamAzramaNajI mahArAja thayA. temaNe bhASya ravyu tathA cUrNI AdyAcArye racI. temAthI keTalIeka TIkA haribhadrasUri mahArAje racI. tathA bIjA AcAryanI racelI paNa pote pramANa karatA hatA, te haribhadrasUri mahArAjane zAsanadevatAe 1444 graMtha karavAne kahyA. have vicAro je pAMca aMgamA viruddha hota to haribhadrasUri mahArAjanI zraddhA paNa viruddha Thare. to zAsanadevatA kema kahe ? paNa zAsanadeve zuddha puruSa jANI haribhadrasUri mahArAjanuM mAnya karelu sAcaM jANyu to 1444 graMtha karavAne kAM. to e pAMca aMga zAsanadevatAe yogya jANyAM. mATe emAM kaMi paNa viSamavAda gaNavo nahi, ne gaNe te bhagavAnanI AjJAno lopanAra Thare. valI abhayadevasari mahArAje TIkAtro karI to temaNe paNa zAsanadevatAe AvIne TIkA karavAnuM kartuM che. evI rIte ghaNA prakAranI e pAMce aMgane chApa che. valI bIjI rIte vicAro ke sUtra to sUcakamAtra cha ne sarve khulAso to pAMce aMgathI thAya che. je loka nathI mAnatA te paNa khAnagI. to TIkAo vigaire jue che sAre ja artha male che. mATe pAMca aMga pramANa karavAthI yathArtha bodha thAya che. 62 prazna:-zrogaNasAThamA praznamAM kaDUM je daza pUrvadharanA vacana pramANa karavAM zAstramA kayuM che, ne devardhigaNI kSamAzramaNa mahArAjane to daza pUrva nathI sAre te zI rIte pramANa karavU? uttaraH-devardhigaNI kSamAzramaNajIe kaMi navI racanA karI nathI, potAne gaNadhara mahArAjanI pATa paraMparAmA je puruSa cAlyA AvyA temanI pAse pote dhAraNA karI hatI te mujaba lakhyA, eTale emAM keMdra pUrva ochAnI zaMkA karavAnuM kAraNa nathI. 63 prazraH-bAhya athavA AbhyaMtara tapazcaryA karavAthI nirjarA thAya ke puNya baMdhAya? Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 120 ) uttaraH-je puruSa svasattA parasattArnu jJAna pAmyA che te puruSa zarIrane jaDa karI jANe che. valI jANe cha je je karma udIraNA karI paNa udaya thAya che ne samabhAvathI bhogavatAM navAM karma baMdhAtAM nathI. pUrvanAM bAMdhelAM che te paNa, eka karmanI sAthe bIjAM zithila karma.rahyAM che, tyAre samabhAva AvavAthI zithila karma to pradezathI bhogavai jAya che, tyAre je puruSa karma khapAvavA udIraNA kare tene to avazya samabhAva ja hoya. mATe te pradeza udayanA kamanI nirjarA thAya che. bIjAM karma je nikAcita hoya to te paNa. zithila thAya. mAtra eka utkRSTha sthAnavatti nikAcitta karma che te bhogavyA vinA chUTatAM nathI ne madhyama sthAnavaci to jJAna sahita tapathI nAza thAya che. e adhikAra vizeSAvazyakamAM che. tapa karatAM azAtA paNa thAya to tenI paMNa nirjarA thAya che. valI zubhayoga rahyA che. tethI puNya paNa baMdhAya, paraMtu pudralika sukhanI icchA nathI tethI te puNya paNa muktine sahAyyakArI thAya, paNa muktine rokanAra nathI. mATe tapazcaryA karavAyI mukhyapaNe nirjarA thAya che. tathA nirjarAnA bAra bheda tapazcaryA ja kahI che. valI tIrthakara mahArAja tathA bIjA muni mahArAjo paNa ghaNI tapazcaryA karI karma khapAvI. tadbhava mukti gayA che. vAste jo tapazcaryAthI puNyabaMdha thai rokata to.e puruSone paNa rokata te rokyA nathI, tethI paNa samajAya che ke. nirjarAja mukhyapaNe thAya che. 64 prazna:-Atmatattva- jJAna na hoya tene tapazcaryA karatAM guMlAbha thAya? tathA cAritrathI zuM lAbha? / uttaraH-AtmajJAna nathI hotuM paNa aAtmajJAnI puruSanI nizrAe rahI vaH che, te. puruSa paNa karma khapAvI zake che. jema ke mAsatusa munine eka pada . paNa moDhe caDhatuM nahotuM, paNa guruMnI AjJAmA rahI eka padano, abhyAsa ArI rAkhyo to kevalajJAna pAmyA. kAraNa je guru mahArAja nizcaya-vyava hAra, utsarga-apavAda, dravya-bhAva e sarvenA jANa che. mATe ziSyane thoDo , bodha hoya topaNa mukhya mukhya bAbata guru samajAvI.de.. eTale. tenA A tmAnuM kAma sahaja thai jAya che. bIjA mANasa sAthe vAdavivAda.karIna Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (121) zake, paNa potAnA AtmAnuM kAma karI zake che. mATe evA puruSano tapa saMyama saphala che. gItArtha ane gItArthano nizrAe be prakArano mArgaja kahyoM che. 65 praznaH-gItArthanI nizrA nathI, ne svachaMdapaNe kare tene kai lAma thAya ke nahi ? uttaraH-bhagavatIjInI chApelI pratamA pAnA 698 me caubhaMgI che. temAM kA che je, je zrute karI rahita ajJAnI bAlatapasvI gItArtha anizrita deza. ArAdhake kahyo che. valI jJAtAjInI chApelI pratamAM pAnA 346 me meghakumArano adhikAra che. meghakumAre pAchalA hAthInA bhavamAM sasalAnI dayA karI tethI te ThekANe kaDuM che je saMsArano cheDo ANyo. vipAkasUtramA sukha vipAkamAM pAnA 262 thI bAhu tathA subAhu kumArano pAchalA bhavano adhikAra che. temaNe munine pratilAnyA te vakhata kaMi samakita hatuM nahi. tema chatAM tyAM kaDaM che ke saMsAra parita karayoM eTale cheDo zrAjyo. mATe gItArthanI anizrAye mokSanI kAmanAe dharmakaraNI kare che te paNa saphala thAya che. paraMparAe lAbha male che, paNa potAnA ahaMkArane lIdhe gItArthanI nizrA choDe che ne manamA unmAda kare che ne guru zaMkaravAnA cha? guru je karavAyU~ kaheze te to karUM chu. evA abhiprAyathI karanArane to lAbha thAya ema saMbhavatuM nathI. gurunI jogavai nathI malatI to paNa cittanI bhAvanA varte che ke, kyAre mane guruno yoga malaze ? valI malyethI temanI AjJA pramANe vartIza. evA jIvane lAbha thAya che. te zivAyanA ahaMkArI pramukhane lAbha to na thAya paNa nukazAna thAya. 66 prazna:-A loka upara lokanI vAMchA rahI che ne tapa pramukha kare te ne lAbha zI rIte thAya ? valI upadezamAlAnI gAthA 325 mImAM kAM ke je ajJAnI tapa kare te niSphala thAya. vAste kema ? uttaraH- mukhya vRttie A loka paralokanI vAMchAe tapazcaryA vigere ka. ravAthI saMsAra-vadhAre, paNa prathama to A lokanI vAMchAe kare paNa uttama puruSanI saMgata hoya to tethI koine lAbha paNa thAya che. jema ke saMprati Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (122) rAjAnA jIve pAchale bhave AjIvikAne sAru saMyama lIdhuM hatuM to paNa te kAla karIne rAjA thayo. tyA paNa AryasuhastisUrI mahArAjane joi ne jAtismaraNa jJAna thayu ne samAkita pAmyA. e Adi ghaNA guNa thayA.e adhikAra pariziSTaparvaNimAM pAne 277 me chApelI copaDImAM che. mATe ekAMta e paNa niyama nathI. paNa potAne to jema bane tema A lokanI vA. chA, paralokanI vAMchA ghaTe e ja udyama karavo. paNa keTalAeka jIva lAlace karatA hoya teno tapazcaryAdikano udyama choDAvavo nahi. tene upadeza dai pA loka paralokanI vAMchA choDAvavI. jema ke upAsare patAsAM zrI. phalanI prabhAvanA thAya che have te levA Avyo paNa vaheMcavAnI vAra ke ne dharma zravaNa kayu, te sAraM lAgyu ne ruci thai. to pachI AtmAnuM hita paNa thAya. vAste dharmakaraNI karatA koine uvekhavA nahi, ne banI zake to je parabhAvanI vAMchanA che te choDAvavI e sAru, haribhadrasUrI mahArAja aSTakajImA 8 mA aSTakamAM mhArA pAse prata che tene pAne 41 me lAvyA cha je pA loka paralokanI vAMchanAe tapa kare che, paNa arihaMtanA bhatiphalathI mane lAbha malaze evI bhAvanA che. temAM arihaMta upara rAga cha, te paraMparAe joDanAra che. evI rIte lAvyA che. valI paMcAzakajImAM paNa e jarIte pAne 194 meM tapano adhikAra cha; temAM paNa e vAta paraMparAelAbhakArI dAvI che. valI naMdIjInI TIkAmAM chApelI pratamA pAne 241 me sauthI thoDA gRhasthaliMge siddha. tathA anyaliMge asaMkhyAtaguNA siddha thAya. tethI sAdhuliMge jainanA te asaMkhyAtaguNA siddha thAya. valI siddhapaMcAzikAmAM eka samaye gRhasthaliMge cAra siddhi varavAnA kahyA che. ne anya tApasa liMga daza siddhi varavAnA kahyA che. have vicAro je gRhasthaliMgamAM zrAvaka samyakdRSTi sarva AvyA te chatAM cAra siddha vare, ne tApasAdikane kaMi samakita mUlathI nathI te chatAM daza vare tenuM kAraNa e'TaluMja che je samyakdRSTi zrAvake AtmAnuM svarUpa tathA parasvarUpa jANyu 'cha tathA saMsAra asthira jANyo che paNa pUrvakarmanA yoge saMsAramAthI nIka Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 123 ) lI zakato nathI. tethI vadhAre vizuddha thato nathI tethI thoDA siddhine pAme che. tApasa pramukhe ajJAnapaNe paNa vairAgya zrAvyAthI saMsAra choDyo che paNa yathArtha bodha thayo nathI tethI anya darzanamAM paDI rahyA che, paNa bhavitavyatAne bale sahaje khoTA darzanano mArga jovAthI te khoTo mAlama paDyo. ne je vastu sarvajJe jema batAvI che tevI manamAM sAcI lAgI tethI khoTI vastu uparathI citta khazI gayuM. sAcA padArtha je navatatva te jema ma upayogamAM AyA, devanuM svarupa upayogamAM AvyuM te pramANe dhyAnAdikamAM kuzala thayA. dravyathI saMsAra khoTo jANI choDyo hato te have bhAvI khoTo samajAyo. potAnA Atmika sahaja bhAvamAM rahevuM te ja priya thayuM. evI rIte dhyAna karavuM sugama paDayuM tethI gRhastha karatAM anya liMge siddha vadhAre thAya. tApasoe ajJAnapaNe jo saMsAra choDyo na hoya to gRhasthanI peThe tene paNa muzkela paData. e uparathI vicAravAnuM che je anyaliMge paNa tyAgathI guNa thAya che, to jainanI tapazcaryAno abhyAsache te anukrame kema guNane na joDe ? mATe dharmano abhilASa che, te guNadAyaka che, paNa keTalAeka evI kriyA karI ahaMkAra kare je ApaNe to barAbara ja karIe chIe, bahu bhaNIne zuM kAma che? zrApaNe thoDA jJAnathI basa che. valI koi samajAve he je jJAnAbhyAsano udyama karavA kahe che chatAM paNa jJAnAbhyAsa karatA nathI. prabhunI AjJA arAdhavAnI buddhi nathI je je vastuno bodha nathI te melavavAnI icchA nathI, kevala lokaraMjananeM artheja kare che tene to upadezamAlAmAM kahAM che, tema ja tapa niSphala thA ya. yA lokanI vAMchAvAlA prAye devalokAdika malyAthI devatAnA sukhano abhilASa che temAM lubdha thai jAya eTale dharma karavuM durlabha paDe. vAste jema bane tema vAMchA to ghaTADavI paNa tyAgabhAvathI vimukha karavA na hi. nikaTa sAdhana to prabhu zrAjJAe varttanuM te jJAna sahita karavuM. kadApI nathI banatuM to jJAna sahita, AjJA sahita karavAno abhilASa rAkhavo. eja uttama puruSanuM kAma che. jainanI je je kriyA che teno abhyAsa kara Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 12 ) vAthI zuddha thAya che te sAru paMcAzakamAM pAne 8 me samAyika viSe tenA aticAramA paNa ema kahuM che je mana asthira che, te abhyAsa karavAthI sthira thAya che. mATe ruDo abhyAsa karavo, ne AjJA ArAghavA lakSa rA. kha. je je prabhu AjJA bahAra thAya che, te sAru bhAvanA rAkhavI. je prabhunI AjJA pramANe kyAre karIza ? evA bhAvavAlAne sudhAro thavo nikaTache. 67 prazraH-yAtrA karavA tIrthoe javU temAM zuM lAbha che ? prabhu to rahetA hoiye tyAM paNa hoya che to tyAM javAthI zuM vizeSa 1 / uttaraH-yAtrA javAno lAbha samakita nirmala thAya che ema Avazyaka niyUMktimA bhadrabAhusvAmI cauda pUrvadhare kayuM che, te prata hAjara nathI tethI pArnu lakhyu nathI. valI upadezamAlAmAM dharmadAsagaNi mahArAje gAthA 336 mAM kahyu cha je zrAvaka bhagavAnanA pAMce kalyANake yAtrA karavA jAya. have javAthI phAyado thAya te samajo ke ghara Agala vepAranI, saMsAranI, kuTuMbanI aneka pIDA upAdhI hoya tenA vikalpathI dharmasAdhana barobara thAya nahi. ne te vikalpo gharamAthI bahAra nIkalyA ke TalI jAya che ? sobatamAM dharmISTa bhAio hoya to tenI sobate paNa potAnI buddhi zuddha thAya tathA zAstranuM jJAna thAya. valI rastAmAM gAmo Ave tyAM paNa keTalAeka uttama munI mahArAja tathA zrAvakano yoga male. temanI pAsethI paNa navaM jJAna male. valI tIrthe jaie tyAM paNa evA uttama pu. rupano yoga bane. temanI pAse rahevAthI jJAnano bodha thAya tathA vairAgya thAya e lAbha thAya. ihAM koi kaheze je evA puruSa pAse jaie ? te vithe jANavU je tyAM to eka ja guNI puruSa male ne tIrthe to ghaNA guNI puruSo male. vAste vadhAre lAbha thAya. tathA tIrthe tIrthaMkara mahArAjo tathA gaNadhara mahArAjo tathA muni mahArAjo jyA jyAM nirvANa pada pAmyA che, te jagyo joie ke te puruSo yAda Ave, ne temanA guNanuM varNana thAya; nethI buddhi zuddha thAya, valI te puruSo jevI rIte guNa pAmyA, te rasto pakaDavAnI buddhi thAya, ne saMsArathI udAsInatA thAya. ne Atmatatva kho Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAnI buddhi thAyaH jevI jevI vizubhaekAMta besI pota (125) lavAnI buddhi thAya. parabhAva ramaNa dUra thAya. potAnA AtmAno guNa pragaTa karavAno udyama thAya. jevI jevI vizudhdhi thAya tevo tevo udyama kare, atizaya vizudhdhivAlA DuMgaranAM guphAo che tyAM ekAMte besI potAnA A. mAnI jaDanI vahecaNa kare, bhedajJAna kare. dharmadhyAna zukladhyAnAdika dhyAya, ne mhoTo lAbha upArje. bIjaM paNa budhi zudhdha thavAnuM kAraNa che je uttama puruSanA zarIramA je pudgala malyA che te ghaNA uttama malyA che. je. make kSapakazreNi mAMDavI hoya to vajra RSabhanArAca saMghayaNa joie.e saMghayaNa vinA uttama dhyAna karI zake nahi. tyAre pudgalanI paNa sahAyyatA joie che. tathA uttama puruSa jenI mukti thavAnI che, evA purupanA zarI: ramA je dhyAnamA vRdhdhi thAya, evA pudgala malyA che te puruSa tIrtha snAnamA nirvANa pAmyA che tethI tyAM te pudagala vikhasyA che tethI tyAM sArA pudgalano bhAga ghaNo che. tyAra pachI valI ghaNo kAla thai gayo che, topa. Na badhA pudgala kaMi jatA rahetA nathI. tethI tIrya sthAna upara bhAgyazAlI jIvane sAra pudgalano sparza thAya che, to tenI budhdhi zudhdha thAya che te mAM je puruSane vadhAre sArA pudgalano sparza thAya che, to vadhAre budhi zudhdha thAya che. koika bhASyahInane sArAnI raparzanA ja nathI thatI, ne nabalA sparze che to tenA karmanI gati che; paNa mukhyapaNu sArA pudgalanu cha, tethI anukrame vadhAre lAbha thavAna kAraNa ja yAtrA che.. potAnA gAmamA jinabIMba hoya paNa A kAraNo baghAM nAhi male, bhATe zAstrakAre yAtrA javAno lAbha darzAvyo che, mATe yAtrA jai AvAM sAdhano karavAM tethI mho. To lAma thAya. 68 praznaH-samAyika, pauSadha, paDikamaNAmAM AbhUSaNa rAkhe ke nahi ? - uttaraH-paMcAzakajImAM samAyika vratano adhikAra pAne 18 me che. tyAM AbhUSaNa utAravAM kahyAM tema pauSadhano adhikAra pAne 19-20 me che tyAM paNa AbhUpaNa utAravAM kayAM che. klI bhagavatIjImAM chApela pratamA pAnA 977 me zaMkhajIno adhikAra che, tyAM paNa AbhUSaNa utArI pauSadha lIdhA Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, valI bIjI rIte paNa samajavAnuM che ke, samAyika saMyukta je pauSadhaka re che, temA AhArano pauSadha dezathI tathA sarvathI che. ne zarIrasatkArAdika pauSadha sarvathA karavAno kahyo che. eTale AbhUSaNa kema karIne rAkhe valI tatvArthamAM paNa pAne 243 me AbhUSaNa paherI samAyika pauSadha karavo yogya nathI. strIo je svAmIno zRMgAra pahere che, je koi paNa vakhata utAratI nathI; te zivAyano rAkhe nahi ema saMbhava thAya che. 69 prazna:-koika munI saMyamathI cUkyA che te pravRtti karI zakatAnathI, paNa zuddha parupaNA kare che; to temanI pAse dharma sAMbhalavo ke nahi uttara:-zuddha prarupaka guNa upadezamAlAmAM bahu vakhANyo che, evA purupane zAstramA saMvegapakSI kahyA che. zuddha prarupakapaNuM zrAvaq durlabha che. ne jene te guNa hoya to temanI pAse sAMbhalaq. teno vinaya paNa karavo. keTalAeka kahe cha je jevA tevA pAse jaie paNa tene vaMdanA karIye nAhi. e kahevu yogya nathI. kAraNa je jenI pAse sAMbhaLaq che ne jJAna levU che, to avazya tene vaMdana karavU joie. ne vaMdana karavA yogya nahi to sAMbhalavU paNa yogya nathI. paNa saMvegapakSInI mukhya parIkSA eTalI ja che ke bIjA tyAgI puruSa che, rUDI rIte saMyama pAle che te puruSanI niMdA nahi kare, ne ulaTA temanuM bahumAna karaze, temanI sevA bhakti karaze. te manI sevA bhaktinI preraNA karaze, kAraNa je potAthI saMyama palatuM nathI, paNa, potAmA samakita guNa rahyo che, tethI te potAnA dUSaNanI niMdA karaze. ne potAthI adhika saMyama pAle che tenuM avazya bahu mAna karaze. e. vA guNavaMtano svabhAvika dharma che. ne evA puruSa che te zrAvakane sevavA yogya cha, hAlanA kAlamA bakuzakuzila saMyama paNa che mATe alpa dUSaNa joi munipaNuM niSedhavAthI mhoTuM dUSaNa thAya, mATe zuddha prarUpaka u para bahu lakSa rAkhavo. guNInI niMdA thAya to pharI guNIno yoga malavo durlabha thAya. nirguNInI sAthe rAga thAya to guNI upara dveSa thAya, to pharI dharma melavA durlabha thAya. vAste potAnA AtmAnI saMbhAla rAkhI zuddha pra Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (127) rupaka ja che to te jarura sevavA yogya che. 4. prazna:-sAdhujI mahArAja pAse dIkSA levA zrAve to tenA mAtA pitAnI AjJA lai dIkSA Ape ke kema ? uttaraH-mAtA pitAnI zrAjJAthI dIkSA levAnI maryAdA che, paNa te ma. yAdA aSThakajImA haribhadrasUri mahArAje darzAvI che teno sAra nAce mujaba che-dIkSA lenAra potAnA mAtA pItAne samajAvIne AjJA mAge, ne mAtA pitA AjJA Ape to te uttama che; paNa mAtAdika AjJA na Ape to pote sAdhuno veSa paherI gharamA rahe ne AjJA mAge, ema keTalAeka divasa gharamAM rahe. to paNa AjJA na Ape tyAra pachI gharamAthI cAlI nIkale. guru pAse jai saMyama le. e viSe tyAM evo paNa tarka karayo che je evI rIte cAlyo jAya tyAre pAchala mAtA pitA duHkhI thAya teno doSa dIkSA lenArane lAge. e tarkano javAba evo pApyo che je koinA mAta pitA rogI che ne sAthe putra paNa che ne kai gAma jatA hoya evAmA ghaNI mAMdagI thai javAthI putra auSadha levA jAya ne kadApi mAtA pitAdika. mAMthI koinu maraNa thAya to teno doSa putrane lAgato nathI. tema mAtA pitAne samajAvyA chatAM AjJA ApatA nathI, to te dIkSA lenArane doSa nathI. putra jema auSadha levA gayo ne pitA maraNa pAnyA to doSa nathI, tema e putra jANe che ke dIkSA lai jJAna bhaNIne AvIne mAtA pitAne samajAvIza. evI bhAvanAthI jAya che tene doSa nathI. evI rItano bhadhikAra aSTakajImA pAne 92 me pacIzamA aSTakajImA che. tathA paMca vastumA paNa dIkSAno adhikAra ghaNo cAlyo che lo ghaNA tarka karayA che, yo paNa emaja kahaluM che. eka prazna evaM che je mAtA pitA vRddhache ne putra dIkSA le to enA dayAnA praNAma zI rIte rahyA ? te vize yAM javAba Apyo che ke dIkSA lenArane jagatamA jeTalA jIva che te badhA sAthe a. naMtokAla gayo. tethI mAtA pitAno saMbaMdha banyo che. sAre eka mAtA pitAnI dayA pAle ke bhavobhavanA mAtA pitAnI dayA pAle 1 enA cittamAM Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 128 ) to caudarAjalokanA jIvanI dayA che. temAM mAtA pitAnI paNa dayA karavA taiyAra che, paNa enA kahyA pramANe mAtA pitA karatA nathI eTale dayA zI rIte pAle ? bAkI enA bhAva to dayAnAja che. e rIte keTalAMeka prazno cAlyAM che te pahelA bhAgamAM ja paMca vastumAM che. hAla prata hAjara nathI tethI pAnuM lakhyuM nathI. A adhikAra jotAM gurune mAtA pitA vigere dIkSA lenArane rajA Ape tyAre ja dIkSA Ape ema saMbhavatuM nathI. pa Na dIkSA lenAranI parIkSA to kare. te sAru paMcAzakajImAM pAne 3 me dIkSA lenAra samavasaraNanI racanA kare. tyAM pahelI jagyA zuddha karavA kAjo le. pachI gaMdhodakathI iMTakAva kare. pachI samavasaraNamAM prabhu padharAve. tathA parSadAnI paNa samavasaraNamAM racanA kare. pachI dIkSA lenAranI AMkhe pATo bAMdhI hAthamAM phUla Ape te traNa vakhate samavasaraNamAM nAMkhe. temAMthI eka phero paNa paDe to dIkSA Ape, ne traNye vakhata bahAra paDe to dIkSA na Ape. e adhikAra paMcAzakajImAM pAne 34 me che. tathA pAne 117 me bIjo adhikAra che. temAM dIkSA lenAra zrAvakanI paDimA vahana - kare. kAraNa ke paDimA vahana karI hoya tene dIkSA pAlavI kaMi muzkela paDe nahi. valI temAM kAla vilaMba thAya te sAru gurunI najaramAM Ave to cha mahinA sAthe pherave. pachI yogya lAge to dIkSA Ape. valI' jIva vizeSa yogya hoya to turata ziSyane dIkSA thApe evI paNa rIta che. vAste dIkSA ApavAnuM kAma gurunI AdhInatAmAM che. guru mahArAjane jema yogya lAge ema karI le. paNa zrAvaka vagara vicArathI dIkSA ApanAranI niMdA che. kare to te tethI mahA dUSaNa upArjana kare. gurunI niMdAnuM mahA dUSaNa gurunI bhakti karatAM sahaja' gurunA zarIranI malInatA lAgavAthI aMga ra hita jIva thayA che. e adhikAra vAsupUjyasvAmInA caritramAM che, mATe jema bane tema guru mahArAjano avarNavAda bolavo nahi. guru lAbhAlAbha joi kAma karI le, te ApaNA samajavAmAM zrAve nahi. 41 praznaH - zrAvaka pratikramaNa kare che; te dareka vastunA hetu zuM che ? Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraH-pratikramaNa hetugarmita graMtha jayacaMdrasUrijI kRta che, tenA audhAre tathA kSamAkalyANa munie hetu darzAcyA che tene AdhAre lakhu chu. guru mahArAja hoya to guru samIpe pratikramaNa karavU, ne te na hoya to sthApanAcArya pAse ka. te sthApanA daza prakAre kahI che temAMthI jeno yoga bane te sthApavAne prathama navakAra maMtra bhaNavo. kAraNa je navakAra cha te maMgalika che. sarva maMgalamA mukhya maMgala kayu che. vAste navakAra maM. va bhaNavo. pachI paMcidiya bhaNavI. tenuM kAraNa je paMcidiyamA AcArya ma' hArAjanA guNanuM varNana che tevA AcAryane sthApyA che, e hetue bhaNavI. pachI iriyAvahi paDikkamavI. tenuM kAraNa je hareka dharmakaraNI zuddha thaine karavI. te iriyAvahImA pAparnu Alovaq thAya tethI zuddha thAya, valI je pApa AlovatAM na zuddha thAya te kAussagge zuddha thAya te sAru kAussagga karavo che, paNa te kAussagganA AgAra rAkhavA joiye. te sAru tassauttarI annatthausasIeNa bhaNa. pachI eka logassano kAussagga karavo. tenuM kAraNa je eka logassamAM caMdesunimmalayarA sudhI paccIza zvAsozvAsa thAya che te gaNI zakAya nahi. tethI logassa gaNavAthI prabhunu dhyAthAya nete kAla paNa pUro thAya. kAusagga pArI pUro logasa kahevo. te nu kAraNa je samAyika levu temAM pahelI devanI vaMdanA karavI joie te logasamAM thai jAya. pachI muhapatti paDilehavAno Adeza guru pAse mAge. pachI muhapatti paDilehavI. tenuM kAraNa je gurune vaMdana karatAM pAMce aMga ekaThAM thAya, temAM koi jIva hoya tenI virAdhanA thAya mATe muhapatti pa. DilehavAthI te jIva hoya to dUra thAya. te sAru muhapatti paDilehavI. pachI sAmAyika saMdisAhu ! eTale sAmAyikano Adeza Apo. pachI guru Adeza Ape. pachI bIjI vakhata guru mahArAjane kahe je sAmAyika ThAuM ? guru Adeza Ape. pachI maMgala arthe navakAra bhaNIne icchakArI bhagavAn pasAya karI samAyika daMDaka uccAravojI, pachI guru uccarAve. guru pAse vratano uccAra karavo tethI guruno vinaya thAya cha, pachI guru Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) na hoya to zrAvakamAM vaDerA hoya te karemibhaMteno pATha' uccarAve. have sAmAyika levAnI tathA pratikramaNa karavAnI rIta ubhA ubhAM che, beThAbeThA pratikramaNa karavAnuM prAyazcitta eka AMbIlanuM zrAddhajitakalpamAM kA che,vA ste chatI zaktivAlAne beThAM beThAM karavU e yogya nathI. savAranuM paNa pratikramaNa karavAnI rIta ubhA umA che. paDikkamaNA hetugarbhita jozo to jaNAze. samAyika lIdhA pachI khamAsamaNa dei besaNesaMdisAhu 1 eTale besuM ? tyAre guru Adeza Ape che. pAcho pharI khamAsamaNa dei, besaNe ThAuM? kahe che eTale besu chu. ethI paNa jaNAya che ke beThAM beThAM samAyika le. vAnI AjJA hoya tyAre A Adeza levAnI jarura nathI, paNa ubho che te thI besavAnI AjJA mAge che. have besIne sajhAya dhyAna karavU. te sAru sajhAya saMdisAhu eTale sajhAya karUM ? guru kahe cha je kara. tyAre pAcho vi. zeSa vinaya jaNAvavA kahe che je karuM chu. tyAre guru kahe je kara. tyArabAda traNa navakAra gaNavA. tenuM kAraNa eTaluM ja cha je dareka kAma maMgalika ka rIne karavaM, te maMgala karavAne traNa navakAra gaNe. pachI sajhAya dhyAna kare. have jene paDikkamaNuM karavU hoya to te paDikkamaNAmAM chaTho paccakhkhANano Avazyaka chello Ave te vakhate paJcakhkhANano kAla hoya nahi te sAru mu hapattino Adeza mAgI muhapatti paDilehe eTale zarIranI zudhdhi thAya e muhapatti palevatI vakhate khamAsamaNuM dei. Adeza mAgI muhapatti paDileha vI, evi rIte senapraznamAM kA che, pachI dvAdaza vaMdana kare, kema ke paJcakhkhANa guru pAse karavUche. tyAre temano vinaya karavo joie, te vina karI guru pAse paccakhkhANa kare. pache cAra thuie devavaMdana kare, kAraNa je harakoi kAryamA prathama devavaMdana karavU joie. devavaMdanamA pahelI thui a. rihaMtanI bhaktinI kahe, bIjI thuimAM sarva arihaMtanI bhakti thAya che, trIjI thuimAM jJAnanI stuti thAya, cothI thui samakitadRSTi deva zAsanarakhopuM kare che temane saMbhAravA sAru kahevI, evI rIte hetu che. namuththuNaM kahI cAra khamAsaNa dei cAra puruSane vaMdana kare che. pahelA bhagavAn hue hatanI bhakti thAya ta thAya, cothI kho' kare ? ma Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (13) bhagavaMta tathA koi ThekANe dharmAcArya jenAthI dharma pAmyA che, tene paNa bha gavAn vaMdanamA vaMdana karavaM. mATe bhagavAnane vAMdatI takhate bhagavAn tathA dharmAcAryane upayogamA levA, prAcArya tathA upAdhyAya sAdhu e cArene vaMdana karavU. pachI icchAkarI bhagavAn pasAya karI samasta zrAvakane vAMda? zrAvakane vAMdavA sAru paDikkamaNA hetumitamA tathA dharmasaMgrahamA tathA jJAnavimalasarinI karelI paDikkamaNAnI vidhinI sajhAyamAM paNa che. te sajhAyamAlAnI copaDImA pAne 204 me che. valI pravRtti paNa keTalaeka ThekANe che. e rIte vaMdana karI rahyA pachI devasi paDikkamaNe ThAuM ? eTale have devasi pratikramaNa zaru karuM chu. divasanA pAparnu sAmAnyapaNe, micchA midukkaDaM devA devasipraducitia kahyA pachI karemibhaMte kahI eTale pahelo Avazyaka zaru thayo. te pahelo sAmAyika Avazyaka che te vAraMvAra kahevAnI matalaba eTalI cha je paDikkamaNuM karavu che te samatA pariNAma rahI ne karavu che. vAraMvAra karemibhaMte kahevAthI samatAnI vRddhi thAya che. pachI devasi aiyArokao kahI tassauttarI kahI ATha gAthAno kAusagga karakho, tenu kAraNa je Agala pApa Alovaq che. te kAussaggamA rahI saMbhArI kADhavU. te sAru kAusagga karavo. pachI logasa kahevo. e bIjo Avazyaka cha, covIsacchA nAme eTale covIza prabhunA guNagrAma karavA che, pachI muhapatti paDilehavI. pachI guru Agala pApa Alovaq che te gurune vaMdana karavU joie. te sAru dvAdazAvata vaMdana karavU, e trIjo Avazyaka. pachI devasI Alovaq kahi, sAmAnya rIte AlovavA rUpa de. vasi aiAroko kahe, te pachI gamaNAgamaNa aDhAra pApa sthAnaka Alove. pachI vaMditu kahevAmAM maMgala arthe pahelo navakAra bhaNavo, samabhAva vadhAravAne karemibhaMte kahevI. sAmAnya AlovavA rUpa devasi aDyAroka o kahevo, pachI vistAre pApa AlovavA vaMditu kahe. te cotho zrAvazya ka. samatA pariNAmathI sthiratAe kahe, je je aticAra Ave temAM dUpaNa lAgyu hoya to tenI niMdA karavI, mahA vairAjyabhAva lAvIne pApana, A Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 132 ) lovavuM, te vaMditu kahI rahyA pachI jema rAjAne araja karI jAya, tyAre salAma karI jAya, tema guru cAgala pApa Alovavu mATe vaMdana karavuM jo ithI vaMdana karI abhuThThIo abhyaMtara khamAvavo. temAM gurune khamAvyA pachI je pApa AlovavAthI zuddha na thAya te kAussaggathI zuddha thAya. te kAussagga karavo. te gurune vAMdIne karavo joie. te sAru gurune vaMdana karavuM. pachI sarvane khamAvavA. Ayariya uvajhjhAya kahI samabhAvanI vRddhi karavAM, karemibhaMte kahi, jo me devasI iyArokao kahevo. pApa niM yA pachI kAussagganA zragArAdika sAru tarasauttarI kahIne cAritrAcAra nI vizuddhi sAru be logassano kAussagga karavo, e pAMcamo Avazyaka, te kAussagga pArI prabhu stavanA karavA sAru eka logassa pragaTa kahevo. savvaloe kahI samakitanI zuddhine arthe eka logassano kAussagga ka vo. tathA pukhakharavaradI kahI eka logassano kAussagga jJAnanI vizuddhi sAru karavo. ihAM zaMkA thaze je cAritranI zuddhino be logassano kema? te sAru tyAM kahevuM che je cAritrAcAramAM vadhAre dUSaNa lAge tethI be logassano kAusagga jJAnIe kahyo che. pachI siddhANaM buddhANaM kahi, zrutadevatA ArAdhavA eka navakArano kAussaga karavo. tenuM kAraNa je zrutajJAnathI sarva dharma jaNAya che tathA varttIya che; to zrutadevatAnI sahAyyatAthI zrutadharmanI vRddhi thAya. mallavAdijIne koi guruno yoga nahi hato paNa zrutade - vatAnuM ArAdhana karayuM tethI zrutadevatA prasanna thayA to bodhanI sAthe jaya melavyo. baudhalokone deza bahAra kADhyA. vAste zrutadevatAno kAussagga karI thoya kavI. pachI pAchA kSetradevatA ArAdhavA eka navakArano kA - usagga karavo. tenuM kAraNa je jenA kSetramAM rahevaM te kSetradevatA pratikUla hoya to dharma ArAdhanamAM vina thAya. vAste nirvighnapaNe dharma ArAdhana karavA sAru eka kAusagga tathA thoya kahevI. e adhikAra Avazyaka sUtramAM kAusagganiryuktimAM kahyo che. valI bhattapaJcakANa payannAmAMka le je muni saMthAro kare te vakhate Akho saMgha kSetradevatAno kAusagga kare. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (133 ) kAraNa je anazana karanAra munine koi devatA upasarga kare nahi. temaja ihAM paNa jJAna darzana cAritre karI mokSamArganA sAdhaka puruSanAM durita haravAne kahevU che. te AvA muninI bhakti cha, vAste karavA yogya che. pachI maMgalArthe navakAra bhaNI muhapaci paDilehavI. ne chaThA AvazyakamA paJcakhkhANa karavU che te sAru gurune vaMdana karavU. have avasara thai javA sAru pakhkhANa pahelu karayuM che, eTale pharI karavU nathI. e cha Avazvaka thai rahyA tenI prasannatA thai tethI devanI stuti rUpa namostuvaImAnAya, namuththuNaM stavana kahe. pachI 170 jinane vAMdavA rUpa varakanaka kahevA. strIyone pUrvanu bhaNavAnI manA che. tethI strIo saMsAradAvA kahe. pachI bhagavAn pramukha vAMde. pachI aDhIddIpanA sarva munine namaskAra karavA aDAijesu kahevA, pachI kaMi divasa saMbaMdhI pApa raghu hoya te sAru devasi prAyazcittano cAra logassano kAusagga karavo. kAusagga karI logassa kahI sajhjhAyano Adeza lai sajhjhAya dhyAna karavU. ihAM sudhInA hetu tyAM darzAvyA che te lakhyA che. rAipaDikkamaNAmAM pahelo kusumiNa dusumiNa uDDAvaNiyaM rAiya pAacchittavisohaNatthaMno cAra logassano kAusagga ka. rakho zaru thAya che. teno hetu evo che je svapnanA doSa nivAraNa karavAne. valI jo nidrAmAM, svapnamAM cothAvatAdikamAM dUSaNa lAgyu hoya to 108 zvAsozvAsano kAusagga karavo kahyo che. mATe sAgara vara gaMbhIrA sudhI logassa gaNavo. pachI bharahesaranI sajhAya kahevAmAM Ave che, te uttama puruSanA nAma smaraNa karavA mATe che. tathA kAusagga eka logassano cA. ritra vizuddhi arthe rAtrie dUSaNa thoDA lAgyAM hoya tethI karavo. pachI darzananI vizuddhi sAru eka logassano kAusagga tathA jJAnanI vizuddhi sAru ATha gAthAno kAusagga karavo ne temAM je vratamAM dUSaNa lAgyAM hoya, te saMbhArI kADhavAM. A kAusaggo vaMditu kahetA pahelAM karavAnA Ave che tenuM kAraNa eTaluMja che je pahelI e kriyA thAya to nidrA vadhAre mukta thAya, to pApa barA bara jhAlovavAmAM Ave, mATe rAi paDikamaNAmAM pahelo Ave Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 134 ) che. vaMdittu pachI kAusagga karavo che. temAM tapanI bhAvanA bhAvavI che te bhAve je he cetana ! tuM tapazcaryA kara. bhagavaMte chamAsI tapa karI ghaNAM karma nAza karayAM che, tema tuM paNa cetana! chamAsI tapa kara. te na banI zake to eka upavAsa zrocho kara, tema nahi bane to be upavAsa ochA kara, tema na bane to traNa upavAsa ochA kara, ema ogaNatrIza upavAsa ochA karatAM sudhI anukrame bhAvaq. pachI pAMca mAsa kara. te na bane to pArcha eka upavAsathI ogaNatrIza upavAsa sudhI, ochA karatA javA. pachI cAra mAsa kara. te na bane to eka upavAsathI ogaNatrIza upavAsa sudhI ochA karavA. pachI traNa mAsa kara kahe. pArcha ekathI ogatrIza sudhI bhochA karavA. pachI be mAsa pachI pAchA ekathI ogaNatrIza upavAsa sudhI ochA karavA. pachI eka mAsanA upavAsa kara, pachI te na bane to eka upavAsa ocho kara. te na bane to be upavAsa ochA kara. ema tera upavAsa ochA karavAnA bhAvavA. pachI he cetana ! cotrIza bhaktano tyAga kara. te na bane to vatrIza bhaktano tyAga kara. te na bane to ahAvIza bhaktano tyAga kara, te na bane to chadhvIza bhaktano tyAga kara. te na bane to covIza bhaktano tyAga kara. ema be be bhakta ochA karatAM javA. chevaTa cotha bhaktanA tyAga sudhI Avaq, pachI te na bane to AMbila kara, te na bane to nIvI kara, te na bane to ekAsaNuM kara. te na bane to besaNuM kara. te na bane to purimaDhDha kara. te na bane to sAThThaporazI kara. te na bane to porazI kara. te na bane to navakArazI kara. evI rIte ciMtavaq. je tapa karavo hoya tyAM aTakavU. evI rIte kAusagga karacA pachI pArI logassa kahI, muhapatti paDilehavI. vaMdana karI tIrthavaMdana karI, pacakhkhANa karI, vizAlalocana pramoda arthe kahevU. pachI cAra thuie deva vaMdana karavU. pachI bhagavAn pramukha vAMdIne aTThAijesu khAmI jo pauSadha pahelo logho hoya to bahuvela pramukhanA Adeza le. A mujabanA hetu mhArA samajavAmAM AvyA te lakhyA che. khAmatI vakhate hAtha nIce mUkavo Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (135) che, te gurunA caraNa upara mUkIe chIe ema bhAvavaM. sthApanA karatI vakhate hAtha sthApanA tarapha rAkhIe che teno hetu je A sthApanAcArya sthApuM chu, vaMdana karatI vakhate muhapattie be hAthanAM daza AMgalAM aDADI mastake aDADavAM. teno hetu je gurunA paganI raja mAthe caDhAvaM . e sarva vinaya che. ne vItarAgano dharma vinayamaya che, vAste jema bane tema mhoTAno vinaya karavo. vinayathI jJAna darzana cAritranI vRddhi thAya che. praznaH-42 pratikramaNa kai vakhate kara ? uttaraH-be saMdhyAye pratikramaNa karavU. sAMja- pratikramaNa karatAM arthoM sUrya bahAra hoya te vakhate vaMditu kahevU e rIta che, ne te karatAM mor3eM vahelu karavAnuM prAyazcitta jJAnavimalasUrinI karelI sajhjhAyamAM kahuM che, valI koi kAraNasara apavAde to, devasI paDikamaNuM vahelu kare to baporanA bAra vAgyA pachI, ne moDuM kare to rAtrInA bAra vAgyA sudhI. rAi paDikkamaNuM vahelu kare to rAtrInA bAra vAgyA pachI, ne moDu kare to baporanA bAra vAgyA sudhI. e rIte paDikkamaNAhatugArbhatamAM kaDaM che. tenuM kAraNa e che je kaMi kAmamA dhuMcavAyo to e badale paDikamaNuM rahe nahi, ne jIvano svabhAva evo cha je eka divasa trUTaka paDayuM to pachI ghaNA divasa paDikkamaNuM jAya ne pramAda vadhI jAya. mATe apavAde zrA kAla batAnyo, paNa banatAM sudhI kAle ja karavu e maryAdA che. haribhadrasUri mahArAje paMcAzakamAM kayuM che je-kAle khetI kare to saphala thAya, paNa akAle khetI kare te saphala thAya nahi. tema akAle kriyA karavI te tevI che. vAste banatAM sudhI je je dharmakaraNI prabhue kahI che, te te : avasare karavI. praznaH-73 paDikkamaNAmAM cha AvazyakamAM kayA kayA AcAranI zuddhi thAya che. ? uttaraH-sAmAyika Avazyake tathA pratikramaNa Avazyaka tathA kAusagga Avazyake cAritrAcAranI vizuddhi thAya. kema ke sAmAyika levAthI / Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 136 ) sAvadha je pApa teno tyAga thAya che, tethI cAritranI vizuddhi thAya che. paDikkamaNAmAM pApanI niMdA gardA karavAthI aticAranI vizudhdhi thAya che. tethI cAritranI vizudhdhi thAya che. kAusagga karavAthI kAyAnuM vosirAvaq thAya che. eka AtmAne vize upayoga sthapAya che, tethI samabhAva vRdhdhi pAme che. prabhunA guNamA ekAgratA thAya che, te ja cAritra cha, vAste cAritrAcAranI zuddhi thAya che. cauvIsaththo eTale logassathI darzanAcAranI vizudhdhi thAya che. paJcakhkhANa AvazyakathI tapAcAranI vizudhdhi thAya che, ne vaMdana AvazyakathI jJAnAcAranI vizudhdhi thAya che. kAraNa je guruno vinaya karavo e jJAnano AcAra cha ne chae AvazyakamAM vIrya phoravaQ cha, vAste vIryAcAranI zudhdhi thAya che, sadAkAla saMsAramA vIrya phoravI rahyo che, te balavIrya che. dharmamAM vIrya zrAvakane phoravavaM, te zrAvakane bAlapaMDita vIrya kartuM che ne muni ArAdhakapaNe varte che, te paMDitavIrya che. e rIte chae Avazyake pAMce AcAranI vizudhdhi thAya che. praznaH-74 jJAna bhaNavAthI vA, sAMbhalyAthI vA, vAMcavAthI zuM lAbha thAya ? uttaraH-jJAna be prakAracaM che, eka bAhya ne eka AbhyaMtara. temAM je bAhyajJAna te saMsAranA vepAra rojagAra dhana pedA karavU. kalA kuzalapaNuM, viSaya sevavA e bAbatanuM je jJAna te AtmAne hita karatA nathI. saMsAra vadhAravAna kAraNa che. ane svarganuM svarUpa narakanuM svarUpa jANavU. tethI vastubodha thAya che. tathA uttama puruSanAM caritro sAMbhalavAM tathA zrAvakanA muninA bAhyanA vrata adhikAra jANavA, te paNa bAhyajJAna che, paNa aMtaramAM guNa thavAnuM kAraNa che. kemake uttama puruSoe je je mArge aMtaraMgajJAna melavI AtmA nirmala karayo tema karavAne avalaMbana che. valI aMtaraMga vizudhdhinAM kAraNa che. bAhyathI tyAga thaelI vastuno abhyAsa paDavAthI tenA upara icchA jatI nathI. e DAhyA mANasanA anubhava gamya che. ema thavAthI te cIjo saMbaMdhI vikalpa TalI jAya che. to AtmAnI nirvikalpa tathA uttama puruSavA, te paNa bAbA mArge aMtaraNa Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (137) dazA jAge che. valI vratothI saMsAra saMbaMdha chUTI jAya cha. to te saMbaMdhI kAraNo nAza pAme che. tethI tenA vikalpo paNa nAza pAme che. valI hiMsA asatya bhASaNa pramukhano tyAga thAya che. tyAre koi jIva sAthe kleza vikalpa paNa thAya nahi, vAste e bAhyajJAnI vratAdika rUDI rIte pAle to . AvA aMtaraMga guNarnu kAraNa thAya. have bIjuM aMtarajJAna te AtmA zaM padArtha che! A zarIra dekhAya che te zuM padArtha che ! e zarIrAdikanI prApti zAthI thAya che ? A vartanA thAya che te svabhAvika cha ke vimAvika che ? AtmA nitya che ke anitya cha ? ke e dravyanA zuM dharma rahyA che! chae dravyanA zuM zuM guNa paryAya che ? nizcaya svarUpa zuM che? vyavahAra svarUpa zuM che ? AtmAne karavA yogya tathA na karavA yogya zuM che ? cetanadharma tathA jaDadharma te zuM ? kRtrima svarUpa te zuM ? svabhAvika zrAnaMda te zuM vibhAvika AnaMda te zuM? Adi svapara svarUpano bodha e bodha thavAthI thAya. pachI ekAMte besI potAnA AtmAnA svarUpamA sthira citta karI bAhyapravRtti udyoga khazeDI eka AtmajJAnamAM lInatA kare. prathama zrutajJAnanA bale potAnA AtmAnA dravya, kSetra, kAla, bhAva vicAre je dravyathI AtmA dravya eka padArtha che. dravya kone kahiye ? jeno traNa kAlamA vinAza nathI. je vinAzI dravya cha, te upacarita dravya che. valI dravya kone kahiye ? guNa paryAe yukta te dravya kahiye. te Atmadravya jANe te kSetrathI asaMkhyAta pradezamaya che. kuthuvAmAM kuMthuvA jeTalA kSetramA rahe che te jugaliAnAM traNa gAunAM zarIra che, temAM te pramANe -vistAre rahe che, valI kevalajJAnI mahArAja kevala samudghAta kare che tyAre AkhA caudarAja lokamAM Atmapradeza vistAre che. tyAre AkhA loka pramANe kSetra che, kAlathI anAdikAlanI che te koi divasa aMta thavAno nathI, tethI anaMta kahie. bhAvI anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra, anaMta vIrya, zravyAbAdha sukhamaya, agama, agocara, alakSya e Adi anaMta guNa, te AtmAno bhAva che. zrAvo bhAva jANIne AtmA parabhAvamAthI citta kha Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) zeDavo bhAve je, dhana kuTuMbAdika je padArtha che te mhArA nathI. A zarIra che te mhAraM nathI kAraNa je mhArI vastu che te vinAza pAmatI nathI. mhArAthI jUdI thAya nahi. ne zrA zarIra to vinAza pAme che. mhAro ne eno svabhAva jUdo che. e zarIra te pula padArtha che. pudgalanA dravya, kSetra, kAla, bhAva nyArA che. pudgala dravya te paramANuM che, ne tevA anaMtA paramANu malIne je padArtha thayo che. tene skaMdha kahevAya che. tenuM A zarIra banyu che. evA ja kaMdha che, te vikharIne pAchA paramANuM thai jAya che.valI emAM jaDatA svabhAva che tethI mhArA dravya ne zarIranA dravya nyArA che. valI kSetra jeTaluM mhaoNTuM zarIra cha vA skaMdha che, teTaluM kSetra avakAzI rahe che. paramANuM che te eka AkAza pradeza avagAhIne rahe che mATe AtmAnu 'ne pudgalanuM kSetra nyAraM che. kAlathI paramANu anAdi anaMta che zarIrAdi skaMdha sAdisAMta che. eTale Adi paNa che ne aMta paNa le. bhAvathI acetana eTale jaDabhAva varNa gaMdha rasa sparzamaya che to bhAvathI paNa AtmAnA guNathI zarIra je pudgala dravya teno bhAva nyAro che. evI rIne. pudgala dravyarnu svarUpa jANe che, pote jaDabhAvI nyAro thAya che. ema ja cAre nikSepAe vicAre. nAmathI jIva vA AtmA evaM nAma che. jIva ne sthApanA nikSepo te jIva evA akSara lakhavA vA, mUrti banAvavI te. dravya ni kSepo te asaMkhyAta pradezamaya--e traNa nikSepA to vyavahAra che. bhAva nikSepe AtmAnuM arUpi svarUpa, avyAbAdha svarUpa, akSaya svarUpa, sarva vastu jA. zravA dekhavAno svabhAva evo AtmAno svabhAva jANe che. je je pudgaladazAnI pravRtti mananu citavana banI rayuM che, te mhArA svabhAva nathI. evaM nirdhAra thavAthI je je jaDa pravRtti tenA upara udAsIna vRtti thAtha, ihAM zaMkA thaze ke udAsInavRttine vairAgya te jUdo cha ? te viSe samajaq ke zAstramA vairAgya kone kahe che ? je paravastu upara bhAva jAya che tene pAchA vAlI potAnu mana khazeDe che tene udAsina vRtti thAya to kAi citavana karavU paDatuM nathI. kemake je je vastuthI udAsavRtti thaiche Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenA upara mana jatuM nathI mATe nyAruM che.AvA vicAra karI AtmasvarUpa anubhava gamya che. eTale sahaje tenI bAhyadazA upara citta pravRtti jatI nathI, mAtra potAnA svarUpamA mana thAya che. sukha duHkha samAna mAne che. enI e vastu mAnato ja nathI. sukha duHkha bhogavavAnI to cittavRtti hoya ja. kema ke potAnA svabhAmA ja magna thai rahyA che. viSayanI to svapnamA paNa icchA nathI. e karma saMyoga A zarIramA rahyo che tene AdhAre -joiye ta niravadya vastu avasare malI to paNa AnaMda che. te nahi malI to paNa AnaMda che. jemake RSabhadevasvAmIne varSa divasa sudhI zuddhamAna zrAhAra na malyo to paNa potAne vikalpa nathI ne samabhAvamA vA tethI te paNa gaNAyo, tema ja udAsIna vRttivAlA thAya che te to potAnA svarUpane potAnI vastu mAne . temAM jeTalI. kasara che teTalI teTalI pudgalabhAvanI pravRtti kare che, paNa temAM koi paNa parabhAvanI icchA nathI, ne jo icchA thAya che, tyAMthI vairAgya karI pAchu mana vAle che ema karatAM vadhAre vizuddha thAya che tyAre te vastu uparathI udAsinatA bhAva thAya che. valI potAne keTalI hada prApta thai che te jovA sAru prabhujIe sAte naye svarupa batAvyu cha, ne - sAta nayanA jJAnathI bAhyapravRttinuM aMtaraMga vRttinuM jJAna thAya che, tethI potArnu svarUpa vicAre che, temAM paNa potAnuM svarUpa bhAsana thAya che.te anujogadvAra sUtranI chApelI pratamAM pAne 628-528-41 me che tyAMthI joi levu. ihAM sahaja tenAM nAma lakhu chu. sAta naya te naigamanaya, saMgrahanaya, vyavahAranaya, RjusUtranaya, zabdanaya, samabhirUDhanaya, evaMbhUtanaya, e.sAta naya che. temAM eka eka nayano viSaya vizuddha che. naigamathI saMgraha, saMgrahathI vyavahAra, vyavahArathI rujusUtra, rujusUtrathI zabda, zabdathI samabhIrUDha tethI evaMbhUtanaya che te pUrNa varatune mAnanAra che. tema AtmAnI pravRtti saM. . pUrNa guNa pragaTa thAya tyAre evaMbhUtanaya dharma mAne, tyAM sudhI je je potAnI kasara che tethI mukta thai AtmAnuM zuddha svarUpa prApta karavAnuM bhAve. jema jema aMtaraMgamA sthiratA karavA abhyAsa kare. tema tema kSayopazamabhAva vR. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 140 ) ddhi pA tema jJAna vizudva thAya. navatatvanuM svarUpa vicAre temAM chAMDavA AdaravA yogya padArthanuM svarUpa vicAre, zrAThakarmano vicAra kare. tenA sattA baMdha udaya udiraNAnuM svarUpa vicAre. nava anujogathI AtmAnuM svarUpa vicAre. saMtapaya te Atma pada che te chatuM che. e kRtrima vastu nathI. dravya pramANamAM vicAre je jIva anaMtA che te sattAe tulya che. pota potAnA svabhAve nyArA che. kSetra vicAramAM jyAM sudhI zarIramAM rahyo che, tyAM sudhI zarIra pramANe che. jyAre zarIrathI nyAro thAya che, tyAre je avagAhana hoya te pramANe teno trIjo bhAga saMkocI siddhamAM rahe che. te pramANe zrAkAza pradezanI sparzanA kaMika adhika che. kAlathI zranAdi kAlano che ne je je siddha pAme che tyAre saMsArano aMta thAya che ne sadA siddhamAM rahe che. abhavi jIva anAdi anaMta saMsAramAM ja rahe che. aMtaraMga vicAratAM jIvano jIva thavAno nathI, ne pudala saMgamAM rahyo che tyAM sudhI pudgalanAM rUpa aneka bane che, paNa vastupaNe rUpa palaTAtuM nathI. bhAga vicAratAM sarve jIva anaMtA che, tene anaMtame bhAge huM hUM. bhAva vicAratAM pAMca bhAva che, temAM udayikabhAva tenA ekavIza bheda che te karma saMyoge ke tenAM nAma. ajJAnapaNuM jethI potAnA Atma svarUpathI bhUlI para je pudgalika padArtha upara mhArApaNAno mamatvabhAva banI gayo che, e pahelo bheda. bIjo bheda asiddhatA te AtmA sattAe siddha svabhAva che. te zravarAi javAthI asiddhatA thai che trIjo bheda je asayamapaNuM AtmasvabhAvamAM samabhAvamaya rahevuM te choDI viSayAdikamAM rAga dveSanI pariNatI banI tethI dhana zarIramAM kuTuMbAdikamAM mUrcchitapaNuM banyuM che, te chaye lezyAnA cha bheda temAM pa -helI kRSNalezyA te karma saMyoge mAThA praNAmanuM dhanuM. jema ke chae lezyAvAlA jAMbu khAvA gayA che, temAM kRSNalezyAvAlAe kahyuM je AjhA r3a kApI nAMkho, je pachI jAMbu khAie, evA duSTa praNAma te kRSNalezA. nIlalezAvAlA kahe je e vRkSanI DAlo kApo. evA praNAma te nIlalezA. kApotalezAvAlo kahe je je DAle jAMbu che te kApo e kApotalezA ne te Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 141) julezAvAlo kahe cha je DAlo kApavAnuM zuM kAma che? phakta jAvuvAlI DAlIo kApo, evA praNAma te tejulezA. padmalezAvAlo kahe je phakta jAMbu toDo evA praNAma te padmalezA. zuklalezAvAlA kahe je nIce paDelA jAMbu khAo, jhADane zuM karavA aDakavU paDe ? evA praNAma te zuklalezA. evI rIte cha jAtanA praNAma karma saMjoge thAya che te chae bheda, kaSAya te krodha-mAna-mAyA-loma, cAra gati te manuSya, devatA, tiryaca, nArakI. traNa veda te strIveda, puruSaveda, napuMsakaveda, e traNa veda ane mithyAtva te viparIta buddhi, svarUpane bhUlI viparIta parasukhamA lInatA. A ekavIsa bheda karma udayathI bane che, ema mAnI je je vastu potAnI mAnI tethI citta palaTAve che ne e svarUpane para svarUpa jANe evI rIte e bhAva vicAre. bIjo praNAmika bhAva tenA traNa meda, bhavyapaNu, abhavyapaNuM jIvitavyapaNuM che. traNa bhedamA jIvitavyapaNuM che, tathA bhavyapaNuM abhavyapaNAnA praNAma vicAre je lAme te bhAve. trIjA upazama bhAvanA be bheda cha. upazama cAritra te upazama zreNimAM prApta thAya tathA upazamabhAvanuM samakita te zreNimA paNa hoya te vinA paNa hoya te che ke nahi ? te vicAre. kSAyakabhAva, tenA nava bheda te, kSAyaka samakita, yathAkhyAta cAritra. kevalajJAna, kevaladarzana, anaMta dAna, anaMta lAbha, anaMta bhoga, anaMta upa bhoga, anaMta vIrya e nava bheda kSAyakabhAvanA che te prApta karavAneM bhAve. kSayopazama bhAvanA aDhAra bheda che. te cAra jJAna, traNa ajJAna, traNa darzana, dAna, lAbha, bhoga, upabhoga, vIrya, kSayopazama samakita,dezaviratI, sarvaviratI A aDhAra bhedamAMthI je je bhAva kSayopazamabhAve prApta thAya che, te kSAyakabhAve karavAnu bhAve. e bhAva vicArI alpabahutva vicAre je AtmA paMdara bhede siddhi vare che, temAM kayA bhede ghaNA jIva siddhi vare che 1 te AgamathI jANe je munipaNe eka samae 108 sidhdhi vare che. bIjA sarve liMge zrochA sidhdhi vare che mATe munipaNAmAM varttavAnuM bhAve, munimAvamA je je kasara che te prApta karavAne bhAve. samabhAvanI vRdhdhi kare, Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 142 ) valI cha sthAna vicAre je paheluM sthAnaka cetana lakSaNa te vicAre je zrAtmAnuM jJAna darzana cAritra vIrya tapa upayoga e chae lakSaNamaya che. bIjuM AtmA nitya che, avinAzI che, janma maraNa pudgala saMyoge bane che, te mhAro svabhAva nathI. trIjuM sthAnaka vicAre je AtmA potAnA svabhAvano karttA che. ne karma saMyoge pudgalika bhAvano karttA banI gayo che. tyAMthI upayoga palaTAve. cothuM bhoktApaNuM vicAre je nizcenaye potAnA svabhAvano bhogI che, parabhAvanuM bhogIpaNuM parasaMyoge che. paMcama sthAna te paramapadano vicAra kare je AtmAnuM pada ne sidhanuM parama pada tulya che, karma saMyoga bheda paDyo che. te bhedadhI rahita potAnuM parama pada che. te pramANe rahevAnuM bhAve, cha sthAnaka te e parama pada pAmavAnAM kAraNa saMyama ane jJAna e be che, mATe baMdhe vastumAM varcanA kare. evI rIte bhAvanAo bhAvavAnuM jJAna te jJAna sAMbhalyAthI thAya ne ema bhAvatAM svabhAvika anubhava jJAna pragaTa thayA pachI jema jema svabhAvamAM sthira thAya, tema tema AtmAnI nirmalatA thAya ne anubhavajJAnanI budhdhi thAya ne tema tema nija tatva pragaTa thAya. mATe hammeza suMdara bhAvanAno udyama karavo. valI hemAcAryajI mahArAje dhyAnanI ghaNI rIto yogazAstramAM batAvI che tyAMthI joine e udyama vizeSa rIte karavo. chelo udyama e che mATe zrAtmArthI puruSo je je nivRttino vakhata male te te avasare dhyAnano abhyAsa kare e zreya che. praznaH - 75 koi gacchavAlA kahe che je chae parva tathA kalyANaka divasa zivAya popadha karavo nahi te kema ? uttaraH- A bAta nyAyathI tathA zAstrayI viruddha jaNAya che. kAraNa ke prabhujIno to eja upadeza che je samaya mAtra pramAda karavo nahi. te upadeza AtmArthInA manamAM vasyo che. sadA bhAvanA to apramAdabhAvanI barse che, paNa pUrvakarmanA jorathI te prakAranI vizuddhi thatI nathI tethI saMjama letA nathI to paNa parvane divase pauSadha avazya kare che. ne parvanA divasa zivAyanA divase vakhata male to te kAla pramAdamAM ke ma kADhe ? te diva Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 143 ) sa paNa pauSadha avazya le. ne zAstramAM to jyAM jyAM adhikAra hoya tyAM tyAM parvanA ja divasano. hoya. kAraNa je gRhastha saMsAramAM rokAi gayo che ne na rokAyo hoya to saMyama leta, paNa rokANathI saMyama leto nathI. tyAre parvane divase avazya pauSadha kare. vAste tithino darzAva kasyo che. Avo Azaya tattvArthamAM pAne 243 me che. te A pramANe :- sapauSadhopavAsako trayapakSayoraSTamyAdi tithi mabhigRhya nizcitya vRdhyAnyatamAMceti pratipadAdi tithi manenavAnvAsu tithiSu aniyamaM darzayati " nAvazyatayAnyAsu karttavyaH " A mujaba tatvArthanI TIkAmAM che. emAM kahetuM che je aSTamI prabhukhane divase avazya karavo te sAru aSTamI darzAvI che. bIjI pratipadAdi tithine divase avazya karttavya nathI, to kaMi niSedha karayo kahevAya nahi. te chatAM je niSedha kare teno ilAja nathI. buddhi vicitra prakAranI che. AMtmArthIne to je avasara malyo te vakhata dharmapravRtti karavI te ja zreya che. valI paDikkamaNAmAM paNa tapa citavanano kAussagga Ave che. temAM cha mAsI tapathI utaratuM tapanuM citavana thAya che. te paNa tithi vinAnA divase ciMtavana karavuM nahi joie. kAraNa je upavAsa AhAra pauSadha che ne parvatithi vinAnA divase karavo nathI, tyAre citavana zuM karavA kara ? paNa jJAnIno mArga to sadAkAla dharmakaraNIno che. jJAnIe zAstramAM tapa citavana karavA kahyuM che. tapa citavana karavAno adhikAra yogazAstramAM tathA pravacanasAroddhAranI chApelI copaDImAM pAne 37 me che. e vinA ghaNA zAstramAM che mATe avasara male te vakhate pauSava karavo e ja ucita che. valI e ja pravacanasArovAramAM pAne 40 me anAgata tapa paJcakhkhANanaM svarUpa kaM che, temAM kahetuM che je zrAvatA paryuSaNAdika parvane divase kAMi kAraNazara tapa thAya tema nathI to tethI pachI tapa karI le. athavA atita tapa pahelo evA kAraNazara karI le. A adhikArathI samajAya che ke parvanI gAu paNa kare ne pachI paNa kare, ne tapa che te AhArapauSadha che mATe parvanA di* vasa zivAya paNa pauSadha karavAne harakata nathI paNa lAbha che, valI epa Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (144) kSavAlA ema paNa kaheM che je roja upavAsarnu paJcakhkhANa karavaM, paNa vadhAre sAmaTuM paccakhkhANa karavU nahi. e vAta paNa zAstra sAthe malatI nathI. kA raNa je e ja tapa citavanamA jeTalA bhaktanuM sAmaTuM hAla paccakhkhANa thAya che teTalA bhaktanuM citavana che. bIju citavana bIjI rIte che. valI paJcakhkhANabhASyamI paNa che. valI pravacanasAro'dhAra vigere ghaNI jagyAe pacakhkhANanA adhikAra che tyAM cothabhaktAdi paccakhkhANa karavAM kahyAM che.e Adi zabdathI upavAsathI adhika paJcakhkhANa sidhdha thAya che. mATe adhika paccakhkhANa cotrIza bhakta sudhI karavAne harakata nathI ne jo aDacaNa hoya to e citavana khoTu paDe. kAraNa je je banI zake tyAM aTakavA kahyaM che ne tyAM sudhI citavana karavU kA che. pachI kAusagga pArI paJcakhkhANa karavAnuM che mATe banI zake teTalu paJcakhkhANa karavU te rIta sArI che. praznaH-76 pajusaNamAM kalpasUtra ja vAMcaveM, evI paraMparA cAlI che tenuM zuM kAraNa ? uttaraH-kalpasUtramA mukhyatve sAdhuno AcAra che te varSa varSa divase sAM bhale to sarva muni mahArAjane upayoga jAgRta rahe. valI jyArathI sabhAmAM vaMcAya che, tethI zrAvaka pramukhane prabhunAM adbhuta caritra je AkarI tapazvaryA, Akaro Acara, AkarA duHkhamAM pUrNa, paNa potAnA upazAMtapaNAmAM rahyA, AkarAM duHkha denArA upara paNa samatAbhAva, jarA paNa dveSa nahi, atizaya jJAnazakti evI dazA sAMbhalyAthI prabhunA upara AstikatA vR. dvi pAme. kema ke je puruSane deva mAnIye tenAM AzcaryakArI caritra sAMbhalyAthI jarUra rAganI vRdhdhi thAya ne bhagavAn gaNadhara muni mahArAjAdi upara rAga vadhe ane AjJA ArAdhe, te ja samyakta nirmala thavAnuM kAraNa che. AvA kAraNazara upakArI puruSoe hammeza vAMcavAno vahivaTa rAkhelo samajAya che. prazna:-77 aMjanazalAkA koNa kare ? uttaraH-aMjanazalAkA prabhune AcArya mahArAz2a kare. evI rIte SoDaza Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (145) jImAM haribhadrasUrI mahArAje kaDuM che. tathA bIjA paNa pratiSThAkalpomA mukhyapaNe AcArya mahArAja kare. valI kulaprabhasUrI mahArAjanA ziSya narezvarasUrIe sAmAcArI racI che, temAM AcArya kare te sUrImaMtrathI kare, ne AcAryanA abhAve upAdhyAyAdika vardhamAnavidyAthI kare, evI rIta che. eka pratiSThAkalpanI jUnI prata meM dIThI hatI temAM zrAvaka kare, ema paNa kayuM che. te maMtra paNa jUdo batAvyo che. AcArya sUrImaMtrathI, upAdhyAya vardhamAnavidyAthI ne zrAvakano jUdo maMtra che. have ihAM zaMkA thaze je hIra- , vijayasUrI mahArAje haripraznamAM zrAvaka pratiSThita pratimAjI apUjanIka kahI che, te kema ? te viSe jANavU je tyAM je kayuM che je evI pratiSThelI muninA vAsakSepe pUjanIka thAya, tethI jANIe chIe je pratiSThAkalpamA zrAvakano maMtra batAvyo che. tenuM kAraNa eq jaNAya che ke AcArya upAdhyAyano yoga na bane ne prabhubhakti karavI che, tyAre pote pratiSThA karI le. ne jyAre AcAryAdikano yoga bane tyAre temanI pAse vAsakSepa karAvI le. AvI rIte be vAta yukta thAya che. valI koika kahe che je AcArya vA. sakSepa kare ja nahi. zrAvaka kare. te paNa ayogya che. kAraNa je tresaTha zalAkA puruSanA caritramA kapila kevalIye pratiSThA karI che. tyAra pachI paNa ghaNA prAcArye karI che te vAta prasiddha che. vAste mukhyavRttie to chatrIza guNe birAjamAna AcArya mahArAja yogya che. praznaH-78 zrA kAlamAM dharmasAdhana karanAramA keTalAeka duHkhI dekhAtha che ne adharmI sukhI dekhAya che tenuM zuM kAraNa ? uttaraH-adharmI jIva che tene pAchalA bhavanI prAyaHadharmanI saMjJA cAlI Ave che, tethI adharmanI buddhi thAya che, to pAchale bhave adharma sevyo che, te kaMi manuSyamAMthI ghaNuM karIne manuSya thAya nahi. adharmI to prAyaH naraka tiryaMcamAM jAya, tyAre te bhavanAM pApa naraka tiryaMcamAM bhogavI manujya thAya tyAre tene keTalAMeka duHkha ochAM hoya; paNa te sukha pAmavAthI pAchAM pApanA kAma kare, tethI naraka tiryacanI durgati pAme, tyAM duHkha Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (146 ) bhogave. evA jIvane manuSyamAM sukha che, te paNa Avate kAle duHkhanA hetu che. mATe adharmIne sukhI joi manamA sukha vicAravAnI jarUra nathI, ne dharmiSTa jIva to manuSya athavA devatAmAMthI Ave tyAM dharma to karelo; paNa keTalAMeka hiMsAdika pApa karayAM hoya, te ihAM bhogave. tethI duHkhI dekhAya paNa te jIvane dharmanA pariNAmo cha, tethI te samabhAve bhogave che. tethI te nirjarA karI ghaNA vizuddha thai mukti vA, sadgatIne pAme che, mATe dekhItuM guNIne duHkha che te sukhanuM hetu che, ne nirguNIne sukha che te tene duH khanuM hetu che. Aq jANI dharmamA pravartavU tathA duHkha Ave samabhAva rAkhavo e ja AtmAne hitakArI che. praznaH-79 zrAvaka ArAdhaka thAya to keTale bhave siddhi vare ? uttaraH-AyurapancakhkhANa payannAmAM kA che ke saMthAro karI sarva vastu vo. sarAvI sarva jIva sAthe khamatakhAmaNAM karI, ArAdhanA karI kAla kare to utkRSTA sAta bhava thAya. ethI adhika bhava thAya nahIM. vAste jarUra prA. rAdhaka thavAnI bhAvanA hameza karavI,ne ArAdhanA karavAno chelI va. khate udyama karavo. praznaH-80 bhagavaMta vicare tyAre rastAmA sAthe zuM zuM vastu hoya ? uttara:-uvAijInI chApelI pratamA pAne 59 me nIce lakhelI vastu AkAzamAM sAthe cAle che. / dharmacaka Agala cAle, mastaka upara traNa chatra sAthe cAle, banne bA / jue cAmaro dharI rahyAM hoya che, siMhAsana pAdapITha sahita sAthe cAle, tathA dharmadhvaja AgaLa cAle. A vastuo sAthe cAle; tathA cotrIza atizaya tathA pAMtrIza vANI guNe virAjamAna hoya. valI devatA paNa ghaNA hoya. evI rIte vicare che. praznaH-81 garbhamAM jIva upaje che te zI rIte upaje che ? ne vadhe che te anukrame zI rIte vadhe che ? uttara:-A bAbatano adhikAra taMdulaviAlI payannAmAM che. te prathama Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 147 ) thI ja cAlyo che. strInI nAbhI nIce be nADIo che teno AkAra nADI sahita kamalanA phUla jevo che. tenI nIce khInI yonI che. jIva upaja - vAnuM sthAnaka te adhomukha kamalane AkAre che. heThe AMbAnI mAMjara jevI jevI mAMsanI mAMjara che, te RtukAle phUTe che tyAre rakta srave che. tenuM nA ma Rtu kahevAya che. te Rtu AvyApa che. puruSanA jogathI vIrya srave che. te vIrya tathA mAtAnuM rudhIra e beno adhomukha kamalamAM saMyoga male haiM, tyAre temAM jIva utpanna thAya che te prathama samaye vIrya tathA rudhIrano AhAra kare che. pachI kAle kAle vRddhi pAne che. te sAta divasa sudhI cokhAnA pANI jevo thAya che. tyAra pachI sAta divasamAM pANInA parapoTA jevo thAya che, pachI sAta divasamAM mAMsanI pezI AMbAnI goTalI jevo eka mAse thAya che. bIje mAse vizeSa vRddhi pAmI majabUta pezI thAya che, zrIje mAse tethI vRddhi pAme che, ne mAtAne dohalA--manoratha upajAve che, punyavaMta garbha hoya to sArAM dharmanAM kAma karavAnI, sAraM khAvAnI icchAM thAya che. pApiSTa garma hoya to zradharmanI icchA tathA mAThI vastu khAvAnI icchA karAve che. cothe mAse garbha vadhavAthI mAtAnAM aMgopAMga paNa vRddhine pAme che. pAMcame mAse garbhanA piMDamAMthI pAMca aMkurA nIkale che. be hAtha, be paga ne eka mastaka, e pAMca vastu thAya che. e joine keTalAeka ajJAnI jIva kahe che je pAMcame mAse jIva upaje che; paNa teNe eTalaM ja vicAra je e jIva pAMca mahinA sudhI kyAM rahyo hato ? ne AjIva vinA kA zA kAraNe thayo ? mATe jIva to prathamathI ja utpanna thAya che. pachI upara mujaba vRddhi pAme che. chaThe mAse pitta tathA rudhIra upajAve che. sAta me mAse sAtaso nADIyo, pAMcaso mAMsanAM sthAna, nava mhoTI nADIo e rIte sarve taiyAra thAya che. AThame mAse sarve aMgopAMganI pUrNatA kare che. e adhikAra bhagavaMta kahI rahyA, pachI gautamasvAmIe pUchayuM je bhagavata! garbhamA rahyo nihAra kare ? te nA kahI. tyAra bAda kavala AhAranuM prazna karayuM, te paNa nA kahI. roma AhAra vigere kare te mAtAnI rasahara Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (148) nI nADI eTale rasa levAnI nADI nAbhI Agala rahe the, ne pUtranI rasa haranI nADI putranI nAmI Agala rahe che. te putranI nADIno saMbaMdha mAtAnI rasaharanI nADI sAthe rahe che. tethI mAtAnI rasaharanI nADIthA putra AhAra le, ne saghalA zarIramAM praName, e rIte AhAra le. mAtAnA rudhIrano bhAga utpatti avasare vadhAre hoya to putrI thAya. pitAnA vIryano bhA ga vadhAre hoya to putra thAya. be sarakhA hoya to napuMsaka thAya. e paNa darzAvyu che. valI mAMsa, lohI, mAthA mAMhinu bhejeM e mAtAnA raktathI thAya che. tethI mAtAnAM aMga kahyAM che. valI hADakAM, hADakAM mAhelI mija tathA roma e pitAnA vIryathI thAya che mATe e pItAnAM aMga kahyAM che. A rIte ghaNuM svarUpa emAM darzAvyuM che. tathA jogazAstramA hemAcAryajI mahArAja tathA bhavabhAvanA graMtha malladhArI hemacaMdra AcAryano karelo che, temAM paNa darzAvela che, tyAMthI vistAre joi levU. praznaH-82 vAsudeva narake jAya tenuM zuM kAraNa ? uttaraH-vAsudeva pudgalIka sukhanuM niyAj kare che, tethI saMjama dharma zrArAdhana thAya nahIM. kRSNavAsudeve bhagavaMta nemanAthajI mahArAjane pucyu je mane dIkSA levAnuM mana kema thatuM nathI ? tyAM bhagavate kahyaM je pAchale bhave teM niyAj karayuM che, tethI A bhavamAM saMjama udaya Avaze nahIM, paNa tuM narakathI nIkalI tIrthakara thai mugateM jaiza. evI rIte aMtagaDa dazAMganI lakhelI pratamAM pAne 23 me adhikAra che. vasudevahiMDamAM pAMca bhava kahyA che. tatva kevalIgamya che. praznaH-83 piMDastha dhyAna zI rIte karavU ? uttaraH-jogazAstramA hemAcAryajI mahArAje ghaNA prakAre batAvyu che, temAthI be rIto lakhu cha, arihaMtano a nAbhIne viSe thApabo, siddha ma. hArAjanI si mastakane viSe sthApavI, prAcArya mahArAjano A mukha u para sthApavo. upAdhyAyajInu u hRdaye thApavU ane sAdhujI mahArAjano sA kaMThe sthApavo. e rIte pAMce akSara sthApI ternu ekAgrapaNe dhyAna karakhaM. e Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 149 ) ekasone ATha bAra dhyAna kara. e ekasone AThavAra dhyAna karavAthI eka cothabhaktanuM phala kahyuM che. bIjI rIte pAne 188 me citava te piMDaratha dhyAna kahyuM che. te piMDastha dhyAnanI pAMca prakAre dhAraNA kahI che. pRthvI, agni, vAyu, vAruNI, tatvabhu e pAMca dhAraNA karavI, te kahe che. prathama jevaDo tIrloloka che, tetro kSIra samudra dhyAvo. eTale cAre bAjue jala che evaM dhyA ne te jala madhye jaMbUdvIpa che. tevaDuM suvarNanuM sahasradalamaya kamala ciMtatravuM. te kamalanI vacamAM suvarNamaya meruparvata karNikArUpa citavIe. te karNikA upara zveta, siMhAsana upara aSTakarma chedana karavA udyamavaMta evo huM tyA beTho chaM ema citavanuM. AvI rIte ekAgratAe ciMtabavuM, te pRthvIvAraNA kahIe. pachI ApaNI nAbhIkamalamAM sola pAMkhaDInuM kamala cinavIe. e sola pAMkhaDInA kamalanI madhye karNikAnA madhya mAge mahAmaMtra, siddhacakra bIja hai, evo maMtra samarIe pachI kamalanI sole pAMkhaDIe a, A, i, I, u, U, ru, R, lR, lR, e, ai, o, au, aM, aH eka eka svara thApIe. tene samaravA pachI a~ha, evo mahAmaMtra biMdukalA sahita reka etro akSara che. te repha akSaramAMthI thoDI thoDo nIsarato, ghumrazIkhA ghumADo citavavo ne samaravo. pachI dhumADA nIsaratA agninA taNakhAnA samUha nIsaratA ghyAvA. pachI adminI jvAlA dizI vidizI, AkAza vyApita mahAjvAlA mamarIe ne jvAlAnA. samUhe aSTakarma rUpa adhomukha kamala ATha pAMkhaDInuM dareka pAMkhaDIe eka eka karma thApIe. tene rahevAnuM sthAna je hRdayakamala tene bAlIe eTale A maMtranA dhyAna karavAthI dhyAna rUpa sabala agni prApta thai che. te - gni dahe che-bAle che. tethI te karma bale che ema dhyAvuM. tyAra pachI dehathI bahAra alaguM, jalahalatuM, ani trIkoNa dhyAie, te trIkoNanA traNe khUNe eka eka sAthI samarIe te trIkoNa agni repha samarIe aMta zarIramAM rahAmaMtra thakI upanyo je agni te zragninI jvAlA jalahalatI che tethI deha ne aSTadala karma, thApelA karmane bAlIne bhasma karIe tethI zrAtmA Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15.) zAMta. thAya ema dhyAie. te agnidhAraNA kahIe. have vAyu samarIe te vA yu kevo ke ke traNa bhuvana--svarga mRtyu pAtAla tene pUrI rahyo che. valI paravatane paNa vAyu unmUlana kare che. valI samudrane paNa vAyu kSobha pamADe che. maryAdA mUkAve che evA ati pracaMDa vAyue karI aMganI dhAraNAe deha tathA aSTakarma rUpa kamalane bAlIne bhasma kareluM che. te bhasmane dhyAna rUpa vAyue uDADIe, pachI vAyu samaravU zAMta karIe. e vAyudhAraNA. pachI jaladhAraNAne amRta rUpaNI ati bahUla vegavatI vRSTI karatA meghamAlA parIpUrNa AkAzamAM samaravU. te kalAbiMdu sahita varuNAMkita maMDala vAruNa bIja vaizaM samara. tevAra pachI varuNa bIje upanyA amRta rUpI e jalanA pravAhe AkAza bharavU aganI dhAraNAthI aganI pUrathI deha tathA karma balyAM che tenI rAkha che te dhyAna rUpa jalanI vRSTithI pakhAlaq te vAruNI thI samara. e vAruNIdhAraNA kahIe. je have pAMcamI tatvadhAraNA te sa. pta dhAtue rahita niSkaMlaka, nirmala, caMdrabiMba sarakho ujvala evI sarvajJa sarva vastunA jANa te sarakhaM ApaNA AtmApaNuM bhAvaq. bahu tejamaya ajJAna rUpa timire rahita maNImaya siMhAsaNe beThA deva dANava gaMdharva siddha cAraNAdike sevita aneka atizaye karI zomita, saghalA karme karI rahita, sahaja sarUpI, para svarUpathI rahita, svabhAva mahimA nidhAna evo zrAtmA ApaNA zarIra madhye puruSAkAre samarIe te tatvabhU dhAraNA kahIe. e DisthadhyAna jogIzvara dhyAya che. temAM potAnA svarUpamAM lIna thavAthI mu. gatInAM sukha anubhave che. valI e dhyAna prabhAve jogIzvarane duSTavidyA u. cAhaNa mAraNa sthaMbhana vIgerethI pIDA thAya nahIM. zAkInI DAkInI lAkInI kAkInI kSudrayogInI bhUta preta pizAcAdika. jogIsvaranuM teja aNasahatAM tatakSaNa nAsI jAya. valI madonmatta gajeMdra vyAghra sIha zarabha, aSTApada jIva vizeSa dRSTiviSa sarpa ati bIhAmaNA te jogIzvarane upadrava karavA AvatAM jogIzvarane dekhatAMja sthaMbhI jAya vA dUra jAya. jo gIzvaranuM teja sahana karI zake nahIM, evo mahimA piMDastha dhyAnano che ne Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (151) chevaTa nija sukhanI prAptI thAya.. praznaH-84 padastha dhyAna zI rIte karaQ ? uttaraH-jogazAstranA AThamA prakAzamA pAne 192 me che te nIce pramANe dhyAna karavU. nAbhIkaMde sola pAMkhaDI, kamala che, te sola pAMkhaDI upara eka eka pAMkhaDIe a, A, Ade eka eka svara thApIe, ema sola pAMkhaDIe sola svara akSara sthApavA. ne e sola svara ciMtavavAne cittanI ekAgratA karavI. pachI hRdayakamalamAM eka kamala covIza pAMkhaDInuM ciMtavIe, temAM karNikA ciMtavIe, pachI covIze pAMkhaDI ekathI bha sudhInAM covIza vyaMjana thApIe. ne kaNikAmA thApIe. pachI tenuM dhyAna karIe.pachI mukhe ATha pAMkhaDI, kamala ciMtavIe te eka eka pAMkhaDIe ya, ra, la, va, za, Sa, sa, ha, ATha vyaMjana thApI ciMtavIe. evI raute traNe kamalanA dhyAnamA ekAgratA karavI. e dhyAnamaya rahebAthI sarva zAstranA pAragAmI thAya-trikAlajJAnI thAya. e Adi ghaNAM phala dAvyAM che. bIjI rIte navakAramaMtranuM dhyAna karavU te paNa padastha dhyAna kayuM che. enA dhyAnathI paNa khAMsyAdi 16 mhoTA roga nAza pAme. vacanasiddhi pramukha hoya.valI halukaramInI gatine pAme. paramAnaMda sukha prApta thAya. valI prakArAMtare kadhu je ATha pAMkhaDI- ujvala kamala ciMtavIe tenI karNikAmadhya pradeze mahA pavitra mukti sukhanA denAra Adyapada satyAkSara maMtra namo arihaMtANaM ciMtavavaM. pUrva dizAe namo siddhANaM ciMtavavaM, dakSiNe namo AyariANaM ciMtavaq. pazcime namo uvajhjhAyANaM ciMtavaq. uttare namoloe savvasAhUNaM ciMtavaq. eso paMca namukkAro agnikopAmAM, savvapAvappaNAsaNo nairuta koNe, maMgalANaM ca sevvasiM vAvya koNe. paDhamahavaimaMgalaM izAna koNamAM. evI rIte navapada dhyAna karavU. mana vacana kAyAnI ekAgratA karavI tethI mahA phalanI prApti kare. valI prakArAMtare ATha pAMkhaDInuM ujvala kamala mu. kha mAMhe thApavU. te eka eka pAMkhaDIe a, ka, ca, 8, ta, pa, ya, za, e eka eka akSara thApavA ne samaravA. pachI OM namo arihaMtANaM e AThe Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akSara anukrame samaravA, pachI e kamalanI kezarAmAM sole svara a, A vigere samaravA. pachI sukhe karI saMcaratuM kAMtimaMDala mAhe rahetuM nirkalaMka ujvala caMdravaMba sarakhaM mAyAbIja hokAra maMtra samarIe. tevAra pachI te pAMkhaDIsone viSe bhamatuM AkAzamaMDalamAM saMcaratuM, manomala vinAsatuM, amRtarasa sravatuM, tAlu mArge jatuM bhamamAhI ulAsatuM, jalahalATa karatuM trilokya vibhutvena rahe, acitya mahimAno denAra adbhUta AzcaryakArIo caMdra sUryanA tejane jIpatuM jyotImaya sAkSAt teja rUpa ati pavitra niHpA pa e maMtra ekacitte mana vacana kAyAnI ekAgratAe dhyAtAM je pApa karma kIdhAM che, teno vinAza thAya ane zrutajJAna sakala vacanamaya zabdabrahma pragaTa thAya. evI rIte nizcala mana karI cha mahInA abhyAsa karavAthI mukhamAMthI dhumrazikhA nIsaratI dekhe. eka varasa abhyAsa karavAthI mukhamAMthI agnijvAlA nIsaratI dekhe. pachI vizeSa abhyAse sarvajJarnu mukhakamala dekhe. pachI vizeSa abhyAsa karavAthI aSTakarma rahita kalyANa mAhAtmya AnaMda rUpa samagra Atizaya saMyukta prabhAmaMDalamA rahe. sAkSAta pragaTa sa. vaI vItarAgane dekhe. pachI nizcaya mana thAya. manano vepAra jItIne te para mezvaranA svarUpane viSe ekAgra mana karI saMsAra rUpI bhayaMkara vanane pariharI pachI siddhimaMdira muktimaMdira Azraye eTale pAme. valI prakArAMtare jo gIzvare maMtrAdhirAja hakArane upara ane heThala repha saMyukta kalAbiMdu sahita anAhata nAda saMyukta arha kanaka suvarNana kamalate mAMhI rahyo niHkalaMka caMdrabiMba sarakho nirmala, ati ucala, capala AkAze pharato, daza dizAe vyApato, mukhakamale praveza karato, ne mAhomAMhe bhamato, netra prase sphurato lalATa madhye raheto, tAlu mArge nisarato, ati bahula zarIrane AnaMda parama nirbhara sukha upajAvato, amRtarasa sravato, ati ujvalapaNe caMdramaMDala sAthe spardhA karato, jyoti zarIramA sphuratI AkAza maMDalamA saMcaratA ziva zrI mokSalakSmISu eka bhAvanAzrIne sarva avayava saMpUrNa kuM. * bhaka.karI eTale svAsovAsa sthira karI ekAgratAe / rIte dhyAvaM. tethI Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (153 ) sAkSAt tatvane pAme. bIjAM paNa bahu prakAre dhyAna pAThamA prakAzamAM che te joine dhyAvAM. praznaH-85 rUpastha dhyAna zI rIte karavU ? uttaraH-jogazAstramA navamA prakAzamA chai. temAthI alpa lakhu .pra. thama bhagavaMta samosaraNamA virAjamAna che te ghyAvA. te kevA cha ? mokSalakSmIne sanmukha che. AThe karmanA vinAsanA karcA, anya jIvane abhayadAnanA dAtAra che. niHkalaMka, ati ujvala caMdrabiMba sarakhA traNa chatra mastaka upara gharayAM che, ulasatuM jalahalatuM che bhomaMDala teNe karI sUryateja viDaMbyu che. devaduMdubhI bherI mRdaMga Ade aneka vAjInanA zabde karI kinnara gaMdharvAdikanAM gIta devAMganA apsarAdikanAM nRtya, deveMdrAdikanI sevA ityAdika Rddhie yukta azoka vRkSa zobhita che siMhAsana, te siMhAsane prabhu beThA che, cAmara vijAi rahyAM che, deva dAnava daitya gaMdharvAdika namI rahyA che. maMdAra pArijAtaka harIcaMdana kalpavRkSAdika divya vRkSa tenAM puSpoe karI sugaMdhita cha samosaraNa. te samosaraNanA koTamAM mRga vAgha, siMha, sarpa, hastI, azva Adi tIrthaca zAMtapaNe rahAM che. eka bI jAno vairabhAva prabhu pasAe zAMta thayo che. ema aneka atizaya saMjukta vI tarAga bhagavAnane kevalajJAnI mahArAja paNa vAMdI rahyA che. sarvane pUjanIka parameSTI bhagavaMte arIhaMta zrIvItarAgarnu svarUpa joine manamAM ANIne dhyAna kIje. te prabhunA guNamAM ekAgratA karIe te rUpastha dhyAna kahIe. valI bIjI rIte A pramANe-rAga dveSa, mada, macchara, krodha, mAna, mAyA, lobha, ahaMkArAdika mahA mohane vikAre alaMkita che zAMta che kAMta teje karI jalahalatuM che. manohara mahA saubhAgye karI saMjukta cha sarakha lakSaNa 108 teNe saMjukta che. anere darazane aNajANItuM jogamudrA mahAtmya che. AMkhane amaMda ghaNuM AzcaryakArI ANaMda parama AnaMdano hetu che. iMdrIyo jitI mana vaza karI nirmala citta hu~to animeSa dRSTIne bheSonmaSa nivA rIne eNI rIte zrI vItarAganI pratimAnurUpadhyAya tene rUpastha dhyAna kahIe. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (154 ) 'ema atize abhyAsathI jogIzvara tanamayapaNuM vItarAga pratimApaNuM pAme, ApaNuM sarvajJapaNuM dekhe nizce je bhagavata sarvajJa vItarAga te huMja ema eka manA tanamayatA vItarAgapaNuM pAmyo. tu sarva vedI sarvajJa mAnIe. vItarAgarnu dhyAna karatAM vItarAga thaine mukti jAya ane rAgI devatuM dhyAna karato kSobhaNa uccATanAdika karmano karanAra thAya. ajJAnapaNe eTale vastu dharma jathArtha bhaNyA vinA je dhyAna kare te asata dhyAna te phogaTa prayAsa thAya. mATe jathArtha vastunA kahenAra vItarAga tenI AjJAe dhyAna kara. A vigere ghaNAM svarUpa jogazAstramA che te jovAM. praznaH-85 rUpAtIta dhyAna zI rIte kahe che ? uttaraH-jogazAstramA pAne 204 me te amArta cidAnaMda svarUpa nisa avyaya niraMjana nirAkAra zuddha paramAtmAnuM dhyAna te rUpAtIta dhyAna kahIe. e rIte jogIzvara nirAkAra ravarUpa avalaMbato nirAkAra dhyAna karato grAha grAhaka varjita nirAkArapaNuM pAme. je kaMika pudgalIka icchAe japa dhyAne karIe te grAha grAhaka kahIe. mana vaza karI japa dhyAne kAMika daivata ArAdhe te grAhaka kahIe. tethI rahita je jogIzvara parastrarUpa thI rahita ane nirAkAra paramAtma svarUpa ciMtavato ekya nirAkArapaNuM pAme, manane paramAtmAne je samarasa bhAvane ekI karaNa kahIe teja AtmA paramAtmAne viSe eka karIne laya pamADe. e evI rIte jogIzvara iMdrI o jitI mana vaza karI tatva avyaya svarUpa niraMjana nirAkAra ciMtavato niraMjanapaNuM pAme. A dhyAna anubhava jJAnane bale thAya che. jema jema AtmA svarUpamA lIna thato jAya tema tema vizeSa vizuddhithI apUrva jJA na prApta thAya tema tema vizeSa anubhava thAya. A dhyAna kRrtRma nathI tethI eno vistAra alpa darzAvyo che. praznaH-87 jainamA samAdhI caDAvavAno mAraga che ke nahi 1 tara:-jogazAstramA bahu vistAre che tathA kapuracaMdajI mahArAje svaro; go graMtha racyo che. temAM ghaNI racanA che, bIje paNa dhaNe, ThekANe Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (155) che. Aja paNa tenA abhyAsI che. praznaH-88 kaika jainadharma nAmadhArI terApaMthI khetAMbarI kahe che je bhagavatIjImAM pAne 163 me asaMjamIne dAna ApavAthI kevala pApa kA che. mATe dAna devU nahIM te vyAjabI che ke kema ? uttara:-jainamArganI zailI syAhAda che. te zailInA jJAna vinA jIva ekAMta mArga grahaNa kare tenA hAthamAM sUtrano paramArtha Avato nathI. jeTalAM sUtranAM vacana che te apekSita che te apekSA guru pAse jJAna levAthI thAya che te guru vinA potAnA svacchaMdapaNe artha kare tenA hAthamAM paramArtha kema Ave ? sUtranA artha niyaMgatIkAre bhASyakAre TIkAkAre kA che te uparathI tathA te artha guru mahArAja pAse dhAre sAre prabhunA abhiprAyanuM jJAna thAya, paNa purvadhara puruSa artha karI gayA che tethI viparIta bIjo a thaM karI alpabuddhivAlA paMtha calAve ne te paMthane pramANa kare sAre tenI ajJAnatA Agala upAya nathI, prabhujIe varasIdAna dIdhAM che te dAnanA lenAra asaMjamIche to jo dAnamArgano niSedha hoya to prabhu kema dAna de! prabhu samyakadRSTI che traNa jJAnanA jANa temaNe guNa jANIne kayu, te sarva gRhasthane karavU jogya ke jJAtAsUtra chApelu cha pAne 854 me mallinAtha mahArAje dAna dIdhu te adhikAra cha tema kuMbharAjA emanA pitAe paNa nvAre prakAranA AhAranuM dAna dIdhuM che te paNa pAne 855 me che. jo kevala hAnIja hota to mallinAya mahArAja niSedha karata tema niSedha karyu nathI. valI kRzna vAsudeve thAvaccAkumAra dIkSA levA taiyAra thayA tyAre pote zrA khI dvArikA nagarImA udhoSaNA karAvI ke je koi dIkSA leze tenA pAchalanA kuTuMbanI pratipAlanA huM karIza. AvA Azayano adhikAra jJAtA sUtramA pAne 546 me che. tethI vicAra karo je pAchalanA kaMi saMjamI nathI to asaMjamIja che tenuM rakSaNa karavAmAM lAma jANI A kAma karayuM to tema bIjAne paNa hitakArI che. valI tIrthaMkara mahAraja jyAM pAraNuM kare che tyAM sonaiyAnI vRSTI thAya che jemake puraNa zeThane yAM vIrasvAmIe pAraj Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaDaM te samyakadRSTI paNa nathI ne tyAM sonaiAnI vRSTi thai che. e lenAra asaMjamI ja che ane ema munIyono paNa mahimA karavA samyakadraSTI devatA evI bhakti kare che to je je kRtya samyakdRSTie karelAM prabhue niSedhyAM nathI to te AcaravA jogya gRhasthane che. valI rAyapaseNI sUtramA pradezi rAjAno adhikAra cha tihAM paNa pradezirAjAne kezi gaNadhara mahArAje dharma pAmyA pachI kaDaM je-he pradezi! tuM ramaNika thaine pachI a ramaNika na thato. te vakhate pradezi rAjAe kahuM che je huM mhArI RddhinA cAra bhAga karIza temAMthI eka bhAga dAnazAlAmAM ApIza. A adhikAra rAyapaseNI sUtramA pAne 240 me chApelI pratamA mUlapAThamAM che. AthI vicAro je dAnano niSedha che, te mAtra kupAtra ne supAtra buddhie Apaq te che paNa anukaMpAe duHkhI jANIne Apaq tathA zAsana prabhAvanAe Apaq temAM koi ThekANe niSedha nathI. AgamanI prarupaNA gurumukhe dhArIne kare toja barAbara samajAya. valI AtmAno dAnaguNa to svabhAvika che. paNa jyAM sudhI dAna aMtarAya hoya tyAM sudhI vastu barAbara samajAya nahI.dAna devU nahIM evuja manamA Ave. valI jyA jyA tIrthakara mahArAja vA, AcAraja mahArAja samosarayA che te vadhAmaNI lAvanArane prItidAna bahu pra. kAre ApyAM che. temAMthI eka adhikAra lakhuM chu. citrasArathIe kezi mahArAja samosasyA sAre khabara lAvanAra vanapAlakane dAna ApyuM che. te adhikAra rAyapaseNIjInI chApelI pratamAM pAle 232 me che tyAMthI joi levU. e dAnamA lAbha na hota to sabhyadRSTI kema de ? te paNa ihAM prabhunI bhaktibhAvano utsAha che te moTo lAbha che tethI dAna dIghAM che. e dAnamAM dharma nathI ema kahe teNe vicAra joie je bhagavaMtane vAMdavA javAnA rathanuM nAma, dharmaratha mUlapAThamAM bahu ThekANe kaDuM che. temAMthI jJAtA sU tra chApelAmA pAne 149 me che. mATe hareka vastu badhA zAstrano vicAra karIne grahaNa karavI. dAna viSe evaM kahe che ke asaMjamIne dAna daie tethI te puSTa thAya ne AraMbha kare tenI hiMsA lAge vArate devU nahIM. tene Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (157 ) samajavu joie ke terApaMthI potAnA gurune dAna Ape che. te cAlIne jaze temAM nIce keTalAeka trasajIva tathA peTamA AhAranA jogI karamIA sarIyA nipajaze te nihAra karaze sAre haNAi jaze. tathA vaDInIta ka raze te viSTAmAM jIva upajaze te haNAze, te e sarve hiMsA lAgaze, mATe tamArA gurune paNa AhAra Apavo joie nahIM. paNa ema vicAro je zuddha saMjamI munI mahArAja potArnu AtmasAdhana kare che, teno vicAra karavAno che, bIjo vicAra ApaNe levAno nathI mAtra AhAra pANInA AdhArathI sukhe dharmasAdhana thaze. tema dukhI jIvane ApavAthI AhAra saMbaMdhInA saM kalpa vikalpa rUpa tenu duHkha Talaze. ne tene saMtoSa valaze teja lAbha vi cArI dAna ApabuM che. ApaNe kaMi duSTa kAma karavA AhAra ApatA nathI, tethI ApaNane te dUSaNa lAgatuM nathI. valI terApaMthI lokane dharma upadeza kare che. te upadeza sAMbhalI ajJAnapaNe tapasyA kare che te tapasyAthI devalokamAM vA, manuSyamA pudgalIka sukha bhogavaze te pApa paNa dharma upadeza denArane lAgavU joie. te ema kahe je emane to dharma upadeza devo che tethI te pApa lAgatuM nathI tema dAna denArane tenI bhUkhanuM duHkha bhAgavU che bIjo bhAva nathI. jIva choDAvanArane jIva marato bacAvavo che te abhaya dA na karavU te bhAva che; bIjo bhAva nathI. vAste karuNAbhAvano lAbha che,te pachI zuM karaze te doSa abhayadAna denArane lAgato nathI hareka vastumAM bhAva balavAna che. guruvaMdana karIe chIe vAMdavA jaie chIe temAM rastAmAM jatAM tathA uTha besa karavAmAM hiMsA thAya che. paNa vaMdananA lAbhArthe karIe chIe tema dAna devAno bhAva paNa valavAna che. valI bhagavaMte sarva dAnamA abhayadAna balavaMta kahyu e adhikAra suyagaDAMga sUtramA pAne318 meM mUlapAThamAM che tathA teno artha TIkAkAre pAne 320 mAM vistAre karayo che. temAM kathA paNa vasaMtapuranA rAjAnI che temA sAra e che je rA. jAnI rANIe corane garadana mAratAM mUkAvyo che ne te caura bacyo che tene abhayadAna kaDaM che. e uparathI vicAra karo je jIva bace ne pachI hiMsA kare Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 158 ) tenuM pApa jo AvatuM hoya to abhayadAnane bhagavaMta vakhANata nahIM mATe jIvane koi mAratuM hoya. to bacAvavo. temaja bhUkhe maratAne khavarAvIne bacAvavo e abhayadAnaja che. mATe vicAra karavo joie. kAraNa je syAdvAda mArga samajavo. suyagaDAMgajInA bIjA zrutaskaMdhamAM pAMcamA adhyana mAM (chApelI pratamAM) pAne 872 me AlAvAmAM kahyuM che je koika khudaga evaM kahe je ekeMdrIthI te paMcedrI sUghInA jIvanA vinAzanuM sarakhuM pApa vA, ekAMta sarakhuM pApa nahIM. ema kahe to anAcAra e baMdhe bola ekAMte bo vAmAM anAcAra ko have enA zabdano artha kaMi bIjo nIkalavAno nathI paNa prabhu gaNadhara mahArAjane paramArtha darzAvyo te pATha paraMparAe cAlyo zrAvya te AdhAre purva puruSo artha bharacA hoya tethI artha pAmIe eno khulAsoM TIkAkAre karayo che. tyAM jozo to jaNAze, valI pAne873 me zrAlAvo che temAM kahyuM che ke AdhAkarmI AhAra karavAthI karme karI lepAya ema ekAMta na kahevuM temaja AdhAkarmI AhAra karavAthI na lepAya ema paNa kahevuM na joie. e vAta ekAMta bolavAthI anAcAra e uparathI vicAra karavo je bhagavatIjI nA pAThane AdhAre dAnano niSedha che paNa pAThano artha TIkAkAre karatho che tyAM cokhuM darzAvyuM che ne bIjA sthAnanI gAthA mUkI che je anukaMpA dAna jinesvare niSedhyuM nathI ema artha che te pramANe pUrva puruSanA abhiprA yathI to dAnano niSedha koi ThekANe nathI. suyagaDAMgajInA upalA pAnAno artha paNa TIkAkAranA khulAsAthI Avaze. tema ApaNe levo joie ne suyagaDAMgajInA pAThano artha mukhethI kahe te kharo mAnavAno AdhAra zuM ? ne jIvane mithyAta khasyuM nahIM hoya te kalpita artha mAne paNa thoDo thoDo kSaya upazama thayo haze, te to mahApuruSanA artha pramANa karaze. mATe AtmArthine rItasara kahetuM te na samaje to kaMThazoSa karavo nahIM eja zreSTha che, valI e loko AcArAMgajImAM hiMsAnA niSedhanA pATha batAve che, paNa te pATha sarve munI mahArAja sarvathA hiMsAnA tyAgIno che. Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArAMgajImAM paNa pAne 224 me chApelI pratamA je AzravanAM kAraNa te saMvara thAya che. ne saMvaranAM kAraNa te AzravanAM thAya che. emAM pariNAma vizeSanI mukhyatA darzAvI che. tema harakoimAM pariNAma vizeSa vicAravA. valI ThANAMga sUtramA pAne 563 me chApelAmAM dazamA sthAnAMgamA daza pra. kAranAM dAna darzAvyAM che temAM anukaMpAdAna abhayadAna kayuM cha, ne a. dharmadAna juduM kartuM che. valI kevala adharmamAM tamArA vicAra pramANe anukaMpAdAna hota to adharmadAnamAMja samAsa thAta, judo darzAva zuM karavA karata ? paNa e anukaMpAdAna tathA abhayadAna adharmamAM nahI tethI judo darzAva karayo che, mATe jema prabhu poteja dAna de che tema zrAvakanA abhaMga duvAra kahyA che. je zrAvaka zakti mAphaka dAna de, samyakdRSTInA saDazaTha bola kahyA, temAM samakitanAM pAMca lakSaNa kayAM che. temAM cothu anukaMpA lakSaNa kachu che. dravyathI duHkhIne dAna dai sukhI kare, bhAvathI dharma pamADI dharme karI sukhI kare. A lakSaNa chatAM kema dAna Ape nahIM ? avazya samyadraSTI dAna deja. supAtrane kupAtrabuddhie Apaq te mahA doSa. temaja kupAtrane supAtrabuddhie Apaq te mahA doSa che, je kAraNe Apaq te te bhAve vicArI ApavAmAM doSa nathI. upAsakadazAMgamAM sagadAla putre gozAlAne zrApyu che tIhAM kayuM je tArA tapa saMjamathI nathI Apato. mahAvIrasvAmInA guNagrAma kare che tethI ApuM kuM. have e gozALo che to mithyAdraSTI to paNa prabhunA guNagrAmano pakSa dhArIne ApyuM to lAbhaja che, valI vaMdItA sUtranI gAthA 23 mImAM chelu pada che je asaiposaM ca vaji pApiSTane poSyAnA aticAra cha paNa eno artha kasyo che je vepAra arthe evA jIvane poSine vecavAne paisA pedA karavA te bAbata aticAra che. anukaMpAe poSavAno aticAra nathI. hemAcArya mahArAje paNa e pramANe artha karayo che. A sarve vAtano sAra eTalo cha je ghaNA zAstramA A vAta che. mATe AvA mANasanI vAta thoDI zaktivAlAe sAMmalavI nahi. mahA. puruSo Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 160 ) AcArajo thai gayA. te puruSanAM vacana upara lakSa devo jethI AtmAnuM hita thaze. ne zakti pramANe dAna ApavuM eja mArga che. praznaH - 89 zrAvA jainamAM bahu mata che, te lokane zuM zrAtmAnI bIka nahIM hoya ? uttara:- keTalAeka jIva bIkavAlA hoya paNa pUrvakarmanI preraNAthI a valo arthaja kharo lAge eTale bApaDA zuM kare ? valI keTalAkanI buddhi maMda hoya tethI je matamAM paDyA teja pramANe vAtI kare. e sarva karmanI gati ke zrApaNe jainadharma nAma dharAvI jaina mArgamAM zuM che ? tenuM pUra jJAna melavatA nathI, valI saMsAra asAra jANIe chIe tema chatAM choDatA nathI. te ApaNA karmanI gati che temaja sarva jIva karmane adhIna mATe jIva upare dveSa na dharatAM kevala zrApaNA AtmAnI pariNatI sudhare te vo udyama karavo. jema bane tema saMsAranI upAdhI ochI karavI, potAnI jIvikA thoDA vikalpe cAlatI hoya te chatAM vadhAre dhana melavI kharacavAnI lAlace upAdhI karavI te yogya nathI. upAdhI jema bane tema choDI rAtrI divasa jJAna abhyAsa karavo ne te jJAnathI AtmAnuM svarUpa jovuM be ghaDI ekAMta besI AtmAno vicAra karavo e zreyakArI che, A. tmAnI pariNatI bagaDe evA vAda vivAdamAM kAla gumAvavo nahIM. eja zIkhAmaNa che. praznaH 90 Atmapradeza hAlI rahyAno adhikAra AcArAMgajInI chApelI TIkAmAM pAne 103 me che tenuM zuM hetu ? uttaraH- AcArAMgajImAM uSNa udakavat udavartanA karI rahyA che e vAta satya pratyakSa samajAya che ke zarIranA sarve bhAgomA naso hAlI rahI che te pAchI jIva rahita zarIra thAya che tyAre kaMi paNa hAlatuM nathI tethI samajAya che ke zrAtmapradezanA calAyamAnapaNAthIja hAle che. e pramANe lokaprakAzamAM paNa adhikAra che, praznaH 91 munI kaMkhAmohanI karma bAdhe e adhikAra kyAM che ? Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara:-zrIbhagavatajInI chApelI TIkAmAM tathA bAlAbodhamA pAne 70 me che. tera prakAranAM aMtara kahyAM che. te kAraNe munI zaMkA kare to kaMkhAmohinI bAMdhe, vAste jina vacanamA zaMkA karavI nahIM. kaMkhA zabde mithyAtamohinI kahI che. mATe jema bane tema paramAtmAnA vacana upara dRDha rahe. praznaH-92 bhuvanapati pramukha nIcenA devatA devalokamA jAya ke nahIM ? uttaraH-bhagavatIjInI chApelI pratamAM pAne 256 me camareMdra gayAno adhikAra che, paNa temAM eTaluM vizeSa che ke arihaMtanuM, arihaMtanA caityarnu eTale pratimAjI, vA, sAdhunuM zaraNuM karI jAya to javAya te zivAya javAya nahi. praznaH-93 tAmalI tapAse sATha hajAra varasa sudhI tapazyA karI phogaTa gai kahe che te kema ? uttaraH-bhagavatIjImA pAne 232 me tAmalI tApasano adhikAra cha tyAM alpa phala kayuM che. paNa kaMi pAmyA nahi ema to nathI. valI izAna iMdra thayA ne alpa phala te muktinI apekSAe kaDuM che, kAraNa ne evI tapazyA samakita sahita karI hatI to ghaNI nirjarA thAta; paNa tena thai te apekSAe alpa che. Rddhi to ghaNI pAmyA che. valI thAnaka paNa evaM pAmyA ke samakita pAmyA. prazna: 94 tuMgIA nagarInA zrAvakano adhikAra kyA hai ? uttaraH-bhagavatIjInI pratamA pAne 191 me adhikAra zravaNa pramukhanA phalano adhikAra che tyAM tuMgIyAnagarInA zrAvaka- svarUpa che. prazraH-95 abhavI kyAM sudhI bhaNe ? uttaraH-naMdIsUtranI chApelI pratamA pAne 399 me sADAnava pUrva sudhI bhaNe ema kayuM che; paNa zraddhA nahIM tethI AtmAnuM kAma thAya nahIM. praznaH-96 zrAvakanAM vrata lIghA zivAya vIjA paracUraNa niyama kara. vAnI marajAdA che ke nahi Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (162) uttaraH-bhagavatIjImAM pAne 461 me adhikAra che. tyAM kahUM ke je mUla guNa paccalkhANI karatAM uttara guNa paccakhkhANI asaMkhyAtA che; paNa tIryaca paNa zrAvakanAM vrata le che, tethI asaMkhyAta guNa kahyA che. TIkAkAre vi. zeSapaNe kayuM che je madha, mAkhaNa, mAMsa, madirAnA niyama kare te paNa u. ttara guNa paJcakhkhANI kahIe, evI rIte tyA adhikAra che. praznaH-97 chaThA ArAmA je jIvo thaze tenu keTalu Aukhu tathA te samakitI ke mithyAtI ? uttaraH-chaThA ArAnA jIvanuM Aukhu 16 thI 20 varasa sudhI- kAM che. prAye samakita rahita tyAM vasaze e vigere sarve adhikAra bhagavatIjI chApelI pratamA pAne 479 me che tyAMthI joi levu.. praznaH 98 pAMca iMdrImAM kAmI iMdrI kai ne bhogI kai ? uttaraH-zrota iMdrI, cakSu iMdrI kAmI, tathA pharasa iMdrI, rasaiMdrI, prANedrI e bhogI, kAraNa je e iMdrIe bhogavavAthI sukha che. eno vistAre adhikAra bhagavatIjImAM pAne 487 me che. praznaH-99 zrAvaka saMthAro kare tyAre sarvathA pAMce vrata Adare? uttaraH-varunanAga naTuAe sarvathA prANAtIpAta pramukhano tyAga kayoM che. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 560 me che vAste karI zake ema samajAya che. praznaH-100 zrAvaka rAta poso kare to dIvo rAkhe ke nahi ? uttaraH-zrAvaka pauSadhamAM dIvo rAkhe nahi, kAraNa je zrAvaka paDIkamaNuM kare che tyAre be ghaDInuM samAyaka che. temAM kAusaga kare ce, tyA re paNa AgAra rAkhe che je dIvo vijalInI ujei Ave to vastra oDhavU to kAusaga bhAge nahi, e sAru AgAra rAkhe che. have vicAro je ociMto koi lAve to vastra oDhavU, to rakhAya to kema? ihAM zaMkA thaze je ujei te ajavAluM temAM zA vAste vastra zroDhavU ? tenuM samajavU je ujeiche te anikAyanA jIva che. tene ApaNo pharasa thavAthI te jIva vinAza pA Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 163 ) me che. e adhikAra samayasuMdaranA praznamA che. valI mahAnisitha sUtramA cothA adhyayanamA pAne 5 me sumatinAgalino AdhikAra cAlyo che. temAM paNa eka munIrAje vijalIno camakAro thayo tyAre vastra zroDhyu nahi. tethI tyAM kahyu cha je agnikAyanA jIvanI virAdhanA thai ethI paNa agnikAya siddha thAya che, valI bhagavatIjInI chApelI pratamA 518 me pAne agni salagAvanAra mahA AraMbhI ke holavanAra mahA AraMbhI ? tyAM agni salagAvanAra mahA AraMbhI kahyA che. vigaire adhikAra cAlyo che. tyAra pachI prazna thayuM che je, jema sacetana agnikAya prakAza kare che. tema acica pudgalanI evI prabhA hoya ke nahIM! tyAre bhagavaMte kaDuM che je jyAre munI tejulezyA mUke che tyAre te acitta pudgalano prakAza thAya che ethI paNa samajAya che ke agninI prabhA sacitta kahI. valI muni pAkhI aticAramA tathA zrAvaka pAkhI aticAramA paNa ujei Alove che. valI zrAddhajitakalpamA ujeinu prAyazcita kayuM che. bRhatakalpamAM paNa jyAM dIvAno udyota hoya tyAM kAraNe eka ve divasa rahe ne vadhAre rahe to prAyazcita kahyu. valI TIkAmAM vistAre adhikAra che ke aNasaNa kayu hoya to dIvo rAkhe. AvA kAraNe rAkhavAnI to marajAdA che. paNa te zivAya to niSedha che; to pachI pauSadhamAM zrAvaka bhaNavA sAru rAkhe e to saMbhavatuM nathI. kAraNa je 'samaNoiva sAvao' evo pATha che mATe jema sAdhu rAtre dIvo rAkhatA nathI, tema zrAvaka paNa rAkhe nahIM. ema amAraM samaja che. ujei sAru vastra oDhavAno adhikAra vRMdAravRttimAM pAne 28 me ch| valI senapraznamA prazna 18 me pAne 64 me dIvAnI ujeina prazna cha temA paNa kAusaganiyUktinI sAkha ApI che. e sarve adhikAra jotAM dIvo rAkhavo jogya lAgato nathI. praznaH-101 zrAvaka derAsaranuM dravya vyAje rAkhe to kema ? tathA pUjAnA kAmamA vApare to kema ? uttaraH-hAlanA vakhatamAM zrAvakone derAnA kArabhArI jabarAithI vyAje Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (164) Ape che. paNa zrAddhavidhimAM pAne 101 me zrAvakane ghareNuM rAkhI paNa dhIravAnI manAi karI che. kAraNa je zrAvaka oche vyAje le ne vAre vyAja upajAve te phAyado devadravyamAMthI kADhyo. have zrAddhavidhimA sAgarazeThanI kathA che. te kathAmAM phakta derAsaranA mANasane paisA badale anAja Apyu hatuM. temA mAtra ru. 1) nI 80 kAMgaNI thAya temAthI mAtra 1000) kAMgaNIno lAbha thayo hato tethI keTalo saMsAra rolAvA. te kathA jo vAMcazo to hRdaya bhedAi jAya eTalAM kaSTa bhogavAM paDyAM che. mATe zrAvakane saMkaTamA pADanAra ApanAra ja che. valI je vakhata zrAvaka paisA le che, te vakhata to sArI hAlataja hoya, paNa mANasanI sadA kAla sthiti sarakhI rahetI nathI. tyAre jyAre nabalI sthiti zrAve te vakhata jo zeThIAnuM leheNuM tenA upara hoya to paheluM laheNuM potA vasUla kare to zeThIyA paNa dUSaNamA Ave, kadApI potAnu laheNuM na hoya , paNa pote ekadharmI che, tethI zarama rAkhI tAkIda thAya nahIM; tethI te dhaNI bIjA devAvAlAne Ape ne derAvAlAne Ape nahIM, to derAnuM dravya jAya ne lenArane to ghaNAja bhava bhamavU paDe. devadravya bhakSaNanAM phala ghaNA zAstramA lakhyAM che upadezapadamAM haribhadrasUrI mahArAje devadravya koi khAto hoya tenI saMbhAla na rAkhe to te zrAvakane keTalAM kaDavAM phala batAvyAM che. ne khAnArane to bhavano pAra nathI. valI zrAvakane dhIravAno dhAro hoya to zeThIA pote paNa upADI le ane hAlamAM to Thera Thera evA banAva banyA che ne e rIyAjathI ghaNAja devadravyano vinAza thayo che e sarve bhAionA jANavAmAM che. valI SaSTIzatakanI TIkAmAM eTalA sudhI kayuM che je devadravya vadhAravA sAru ghaNuM mUla ApIne derAnI vastu le che ne pote vApare che to narakagAmI jIva kahyA che. mATe devadravyathI to jema bane tema alagA rahe. valI jinapUjA karavAmAM paNa sarve upagaraNa zaktivAlAne to potAnA gharanAMja rAkhavA. oraziyA pramukha padArtha che te paNa zrAvako potAnA pai. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 165 ) sAthI ja banAve. je vadhAre dhanavAna che te evI vastu banAvI rAkhe, sAmAnya dhanavAlAthI evI cIjo nahIM bane; paNa kesara caMdana phUla vIgere to potAnuja vApare, paNa derAsaranuM vAparavAthI lAbha thAya nahIM. AtmaprabodhamAM kathA che. tene pAchalA bhavamA devadravyathI nukazAna thayu che tethI A bhavamAM evo niyama karyoM che je derAsaranA jale hAtha paNa ghouM nahIM. valI zrAddhavidhimAM kathA che. temAM ja eka lakSmIbAie devadravya vadhAravAne sAru ghaNA occhava karAvyA che, temAM derAnAM upagaraNa vAparayAM che teno nakaro paNa Apyo che; paNa nakaroM ocho paDavAthI bhoga aMtarAya bAMdhyo jethI bIjA bhavamA janamI sArathI pIyaramAM zoga paDavA lAgyo ne pANIgrahaNa karayA pachI sAsare zoga paDavA lAgyo. pachI muni malyA sAre pUchyu je mAhArAja ! mhAre janmathI zoga paDe che tenu zuM kAraNa ? pachI gurue kahyu je derAnAM upagaraNa vApasyAM teno nakaro ocho Apyo tenAM phala thayAM. A uparathI vicAra karo je nakaro Apyo; paNa ocho paDavAthI nukazAna thayuM to maphata derAnI cIja vAparIe to vadhAre nukazAna ja thAya, derAnI cIja potAnA gharanA kAma sAru vAparIe tenuM to kahevU ja zuM ? mATe derAsanI tathA sAdhAraNanI tathA jJAnadavyanI cIjothI ghaNAja alagA rahe_ne koi paNa aMze ApaNA gharanA kAmamA ma Ave ema karavU. e dravyanI nyAyathI vRddhi karavAmAM tatpara rahevU.ne pUjA sevAmAM to potAnA dravya vinA citta praphulita ja nahIM thAya, vAste zuddha suMdara dravyo potAnA ja vAparavA. sAketapura nagare sAgarazeTha nAme parama zrAvaka vasato hato. tene dharmI jANI bIjA zrAvakoe derAsaranuM dravya sopyu ne kahayuM jeA dravyamAMthI derAsaranA kAma karanAra sUtradhAra, salATa, majUrane tenI mahenatanA pai. sA tame Apajo. 'zrA dravya sAgarazeThanA hAthamA ApavAthI sAgarazeTha lobhamAM paDyo tethI suthAra pramukhane rokaDu dravya Ape nahIM. tene badale 'anAja gola vastra pramukha pe temAthI ru) nI kAMgaNI 80) thAyache. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (166 ) evI rIte eka hajAra kAMgaNI pedA karI nete pedAza potAnA gharamA rAkhI. tethI mahA pApa upArjana karyu te AlovyA vinA maraNa pAmyo. tethI te samudramA jalamANasa thayo. te jalamANasane iMdagolI thAya che. te iMdagolI je mANasa pAse rAkhI samudramA ratna kADhavA jAya to DUbe nahi tethI samudranA upakaMThavAsI vANIyAe sAgarazeThanA jIva jalamANasane pakaDIne ghaTI nIce thAlyo ne chamAsa sudhI ghaMTI nIce pIlAi maraNa pA. mIne tyAMthI trIjI narake gayo. tihAM narakanAM duHkha bhogavI AyuSa puruM karI maraNa pAmIne pAMcase dhanuSanA zarIrano maccha thayo. tyAM malecchoe pakaDI aMgopAMga kApyAM tethI maraNa pAmI cothI narake gayo. tyAMthI nIkalI eka eka bhavane prAMtare pAMcamI chaThI sAtamI narake babe vAra jai zrAvyo. ema narakanA paramAdhAmInI vedanA khetravedanA sahana karI pAchA tIryacanA bhava karI eka hajAra bhava kUtarAnA karayA. tathA bIjA paNa eka eka hajAra nIce mujabanA karayA. sUvaranA, bokaDAnA, gADaranA, sasalAnA, haraNanA, sAbaranA, sIyAlanA, bIlADInA, uMdaranA, kolanA, gIrolInA, pATalAgohanA, sApanA vIchInA, vISTAnA kIDAnA, zaMkhapaNe, chIpapaNe, jalopaNe, kIDIpaNe, kIDAmAM, pataMgIyAmAM, maccharamAM, kAcabAmAM, gaddAmAM, bheMzamAM, baladamA, uMTamA, khaccaramAM, ghoDAmAM, hAthImAM. e sarve jAtImAM hajAra hajAra bhava karyA. tathA pRthvikAyamAM, apakAyamAM, teukAyamAM, vAyukAyamAM; vanaspatIkAyamAM, e sarve jAtImAM lAkho bhava bhamIne e sarve bhavamA prAe hathIyAra pramukha zastranA ghAe ka. rIne moTI pIDA bhogavI maraNa pAmI, devadravya bhakSaNarnu pApa ghaNu kSaya thavAthI vasaMtapura nagare koTI dravyano svAmI vasudatta zeThanI vasumatI rANInI kukhe putrapaNe upanyo. e sAgarazeThano jIva garabhamAM Avyo tyArathIja vasudevazeThanu dravya nAza pAmavA lAgyu. je divaze janma thayo te divaze pitA maraNa pAmyo. pAMcame varaze mAtA maraNa pAmI. loke ni Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ punnio nAma dIvU. daladrI rAMkanIpare vadhyo. te ekadA mAmAe dITho te potAne ghera teDI gayo. teja rAte mAmArnu ghara coroe lUTayu. tyAMthI bIje ThekANe gayo, te jyAM jAya tene tyAM cora luTe athavA agnI lAge, ne ApadA pAme. harakoi vipatti tene AvI paDe. AvI sthitijoi koi ubho rAkhe nahIM ne loka niMde ke A to balatI upAdhI che, evI aneka prakAre loka niMdA kare. te sAMbhalI mana udvegatA pAmyu. tethI paradeza gayo, te tAmalIpta nagaramA rahyo. tyAM vinayadharazeTha vasato hato, tene tyAM sevaMkapaNe rahyo teja divaze vinayadhara zeThane tyAM Aga lAgI. tethI gharamAMthI haDakAyA kUtarAnI peThe kADhyo. tevAre pazcAtApa karavA lAgyo. pU. vana karelu karma niMdato havo. je je karma svavazapaNe kare che. te karma ude zrAve sAre paravazapaNe bhogavAM paDe che evI niMdA karatA tyAMthI bIje ThekANe jAya che. ema karato samudrane kAThe gayo te divaze dhanavAna nAme zeTha vahANe caDe che. teno sevaka thaine vahANe caDyo, te vahANa kuzale karI parahIpe pahocyu tyAre nipunio vicAravA lAgyo ke A acarIja jevu lAge che. je hu~ caDyo chatAM vahANa bhAgyu nahi, evoM vicAra kare che eTalAmAM duSTa deve daMDe karIne vAhANane bhAgyu. nipuNIo samudramAM Dubyo tyAM pATIyu jaDyuM tene AdhAre samudrane kAMThe Avyo tyAM gAma che te gAmanA ThAkora pAse cAkarapaNe rahyo. tyAM dhADa paDI, te dhADIe ThAkorano chokaro jANI mArI pITI dhADamA pakaDI lai gayA. ne potAnI pallImA rAkhyo. tyAM bIjA pallIpatIe zrAvI pallIno vinAza pamADyo tethI pallIpatIe kADhI mUkyo. te vilInA vRkSa nIce jaine beTho to uparathI biluM paDayu tethI mAthu phUTayuM tyauthI bIje ThekANe gayo ema eka hajAra ThekANe bhanyo. jyA jyA jAya tyAM coranI, pANIMno, agnino parasainyano, maraNano evA upadrava thAya. tethI jyAM jAya tyAMthI kADhI mUke ema duHkha bhogavato aTavIne viSe gayo. tyAM selaka nAmeM jakSa che. te mahA prabhavika che te jakSane mATe eka cice karI ArAdhana karato havo. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (168) potArnu sarva duHkha kahIne ekavIza upavAsa karyA tethI jakSa prasanna thai kahevA lAgyA ke he bholA! sAMje sAMje mhArI Agala sonAnA cAMdalA sahasre zobhato moTo mora nATaka karaze te moranAM pichAM niraMtara par3aze te tuM leje. te sAMbhalI nipunnIno harakha pAmyo. ne nitya suvarNanAM pichAM khare te leto. ema hameza letAM nava so pichAM ekaThAM thayAM. eka so levAnAM bAkI rahyAM tyAre nipunnIyAne duSTa kareM parayo tethI vicAre che ke A ujaDa bhUmImAM kyA sudhI bezI rahIza 1 ema vicArI ne moranAM pichAM muMThIvaDe levA gayo. eTale te muMi uparathI uDI gayo, ne pichAM bhegAM karelAM jatA rahyAM. devanI AjJA olaMgI kArya kare te kema saphala thAya ? nipunnIo potAnA AtmAne dhiHkArato meM kyA mUrkhatA thI utAvala kIdhI ? jethI pAmelI vastu gai. ema duHkhI thatAM aTavImAM bhamatA eka munI mahArAjane dIThA, te munI mahArAjane namaskAra karI po. tAnA pAchalA karmanuM svarUpa pUchato havo. munI mahArAje kahyu ke, devadravya bhakSaNa eka haz2Ara kAMkaNInu kI . tethI A bhavamA.tathA pAchalA bhavomA je je duHkha bhogavyAM hatAM te svarUpa kIg. pachI munIrAje devadravya bhakSaNanA pApathI mukta thavAno upAya kahe che. hajAra kAMkaNI khAdhI che tethI adhika dravya Apa, tathA devadravyanuM rakSaNa kara tathA devadravyanI vRddhi karavI. tethI duSTa karma dUra thaze. sarva jIvone bhoga la. kSmI sukhano lAma thAya. evI rIteM guru mukhe sAMbhalavAthI evo niyama koM ke ethI hajAragaNuM dravya devadravyamA Apa. mhAre paheravAnAM vastra tathA AhArAdikamAM vAparatA je dravya vadhe te devadravyamA Apaq. thoDo paNa.dravyano saMgraha karUM nahIM. 'ema munI pAse niyama lIdho. tathA vizuddha .zrAvakano dharma Adaryo. tyAra bAda je je vepAra karyo te temAM dravya pedA kayu. tethI pAchle bhave. hajAra kAMkaNI khAdhI hatI tene badale daza , lAkha kAMkaNI devadravyamA ApI, tevAre devadravyanA aRNavAlo thyo.te. ..yI anukrame ghaNuM dhana upArjana kayu. pache.potAnuM vyAja,upajAve ema karI Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (169) ne ghaNIja devadavyanI vRddhi karI. te vRddhi karavAnA punye karI tIrthakara nAma karma upArjana karyu- avasare dikSA AdarI gItAratha thayA. dharmadezanAdike karI devabhaktinA atizaye karI jinabhaktinuM pahelU sthAnaka ArAdhI tirthakara nAmakarma nikAcita karI kAla karI sarvArthasiddhe pahotyA. tyAMthI cavI mahAvideha kSetramA tIrthaMkarapadavI bhogavIne siddhine varaze. A mujabanI kathA zrAddhavidhi pAne 101 thI te pAne 103sudhI che. . sAdhAraNa dravya tathA jJAna dravya Upara kathA. bhogapura nAme nagarane viSa dhanavAna nAma zeTha vaze che. te covIza koDI sonaiAno dhaNI che, tene dhanavatI nAma strI che. te strIne joDale be putra thayA. eka putranuM nAma karmasAra ne eka putranuM nAma punyasAra che. ekadA pitAe nimittiAne puchyu je e putro kevA thaze ? nimittio kahe che ke, karmasAra jaDa prakRtino ghaNo nirbuddhi thaze ane viparita buddhie karI gharanu sarva dhana gumAvaze. navu dhana upArjana karaze nahi. ghaNo kA la ghaNA daridrapaNe cAkarIe karI duHkhavaMta thaze. puNyasAra paNa pAchalu sAraM dhana tathA navu upAyuM dhana vAraMvAra hAnI karaze, tema tema duHkhI thaze. paNa vepArAdikanI kalAe DAhyo thaze. bane.jaNane vRddhapaNe dhananuM sukhaputrAdikana sukha thaze. evI rIte nimittiAe kamu. pachI pitAe banne putrone catura upAdhyAyanI pAse bhaNavA mUkyA. puNNasAra to sukhe karI sarva vidyA bhaNyo. karmasAra ghaNA upAya kare to paNa akSara mAtra nahi AvaDe. zabda lakhavAdika karavAne paNa samartha nahi. sarvathA pazu jevo rahyo. tathA upAdhyAe bhaNAvavo mUkyo. banne bhAionI javAna avasthA jANI pitAe dhanavaMtanI kanyAo paraNAvI. pachI pitAe banne bhAione bAra bAra koDa sonaiyA ApI jUdA rAkhyA. pache mAta pitA dikSA lai de. valoke gayA. . -have karmasAra sajjanAdika vAratA thakAM paNa potAnI buddhithI vepAra kareM. tyA tyAM dhananI hAnI hoya. ema thoDA divazamAM pitAnA dIghelA Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (..) bAra koDI sonaiA gumAvyA. ane puNyasAranA bAra koDI sonaA khAtara dei cora lai gayA, banne jaNa daladI rahyA, svajanAdike paNa chAMDyA, strIo paNa bhUkhe piDAine pote potAne ghera gaio. dhana vinA-guNI paNa nirguNI hoya, svajana cAkarAdikanI pere nirdhanane jANe nahi. dhanavaMtamAM thoDI paNa caturAi hoya tene catura kahe, tevAre nirbuddhi nirbhAgI ema loke apamAna dI . te apamAnathI lAjatA banne bhAi dezAMtare jai judA judA rahA. karamasAra koi dhanavaMtane ghera avara upAyanA abhAvathI cAkarapaNe rahyo. te zeTha jUThAbolo adattano lenAro che. tenI pAse cAkarI mAge paNa Ape nahi. ema viTaMbaNA bhogavI puNyasAre keTaluka dravya upArjana karyu. tene prayatne gopavyu paNa dhUrta chetarI lIdho. ema aneka ThekANe cAkarInI vRttithI dhAturvAdithI khANa khodI siddha rasAyaNa kayA. rohaNAcala ratna levAnA ne maMtra sAdhanA karI rudravatI pramukha jaDI levAdika mahA prAkrama 11-12 vAra karyu, paNa dhana prApta thayuM te raghu nahi. karmasArane paNa viparita thave karIne dhana upArjanA thai nahi. puNya. sAre paNa upArjI agIAra vAra gumAvyu. pachI banne bhAio udAsa thai jhAjhe caDI ratnadvIpe gayA. banne jaNa sAMpratya ratnadvIpanI devI jANIne maraNa zrAdarI devI Agala beThA. AThame upavAse devI pragaTa thaine karmasArane kahe che tArA bhAgyamAM dhana nathI. tyAre karmasAra uvyo. puNyasAra ekavIza divasa upavAsa karI beTho tathA devIe prasanna thaine ciMtAmaNI Apyu. te joine karmasAra pazcAtApa karavA lAgyo. tevAre puNyasAre karyu ke vikhavAda mA kara. A ciMtAmaNIratnathI tAruM paNa kArya thaze. have banne jaNa pritIthI pAchA jhAjhe caDyA. have rAtrIe purNimAno caMdramA ugyo tevAre karmasAra kahe he bhAi ! tArI pAse ciMtAmaNIratna che. tenuM teja che ke caMdramAna teja vadhAre che te ApaNe joie, pache. puNyasArane paNa pUrva karmanI preraNA thakI ratna laine jhAjhane cheDe beThA hAthamA ratna sthApI draSTIe jue che eTale hAthamAMthI ratna samudramA paDayuM. manoratha ni Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (171) phala thayA, bane.jaNA duHkhI thatA potAne nagare AvyA. pachI jJAnI guru malyA temane vaMdana namaskAra karI potAnA pUrvalA bhava pUche che. te jJAnI mahArAja kahe che, caMdrapura nagarane viSa jinadatta ane jinadAsa nAme zeTha parama arihaMtanA bhakta che. ekadA sarve zrAvaka malI ghaNuM jJAna dravya tathA ghaj sAdhAraNadravya banne jaNane ekeka dravya rakhavAla karavAne Apyu. banne jaNa bhalI rIte rakSA kare che. have jinadAse potAne sAru.pothI pustaka lakhAvyu ne potAnI pAse bIjA dravyano abhAva che tethI vicArya je mArI pothI lakhAvI che -te paNa jJAna- ThekANuM che. ema ciMtavI jJAnadravyamAthI bAra dAma lekhane ApyA. have jinadAse sAdhAraNa dravyamAthI potAne ghera ghaNA prayojananA kAryane vAste avara dravyanA abhAvathI potAnA kAmamAM vAparyA.. tevAra banne jaNa marIne pahelI narake gayA. narakamAthI nIkalI sarpa thayA, sAthI marI bIjI narake gayA. sAM nIkalI prapaMkhI thayA. tyAMthI marI trInI narake gayA.. ema eka be bhavane AMtare sAte narake gayA. ekeMdrI, bereMdrI, tereMdrI, caureMdrI, paMceMdrI, tiryaMcanA bAra bAra hajAra bhava karI vAraMvAra duHkha bhogavI ghaNAM karma kSINa thaye te duSTa karmathI UparanA banne jaNane bAra hajAra bhava, bAra dAmanA bhogavavAthI duHkha bhogavyAM, valI A bhavamAM bArakoDa sonaiA gumAvyA. vArevAre ghaNA upAyathI dhana upAyu te paNa nAza pAmyu. parAyA gharanI cAkarI karI duHkha bhogavyAM. karmasAranA jIve jJAnadravyanuM bhakSaNa karyu tethI ghaNo nibuddhi thayo. buddhibhraSTa thayo. ema ghaNAM duHkha pAmyo. puNyasAre sAdhAraNa dravyanA bhakSaNathI vAraMvAra dhana gumAvyu. zrA rItanuM munI mahArAja pAse pAchalA bhavanuM caritra sAMbhalI banne bhAioe zrAvaka dharma aMgIkAra karyo. ne prAyazcitanA badalAmAM bAra hajAra dAma jJAnadravyamAM tathA sAdhAraNadravyamA ApavA ema niyama lIgho. tevAra pachI vanne jaNAe pUrva karma kSaya thavAthI ghaNuM dhana upArjana kayu, jJAna dravya tathA sAdhAraNa dravya hajA guNA pApyA ne bAra bAra karoDa saunaAnA dhaNI thayA ne bhalA zrAvaka Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 172) thayA. bhalI jJAnadravyanI tathA sAdhAraNa dravyanI rakSA kIdhI. tathA icchAekarI jJAnadravya tathA sAdhAraNa dravyanI vRddhi karI zrAvakano dharma rUDI rIte ArAdhI dIkSA lei muktie pahocyA. A kathA sAMbhalI jJAnadravya davadravyanI pere zrAvakane nahIM kalpe. sAdhAraNa dravya paNa saMgharnu dIdhaiM kalpe, potAne hAthe levu nahi. saMghane paNa sAtakSetranA kAryamA vArapavU kalpe, paNa mAgaNa lokone devU kalpe nahi, jJAna saMbaMdhI dravya tathA kAgala pramukha sAdhune ApelA zrAvake potAnA kAryamAM vAparavA nahi. potArnu pustaka paNa lakhavU nahi. gurunI AjJA vinA gurunA lahIyA pAse lakhAvaq kalpe nahi. thoDA jIvavA bhaNI pramANathI adhika kaThora pApa jANI vivekIe thoDaM paNa devadravya vAparatuM nahi. e jJAnadravya tathA sAdhAraNa dravya tathA devadravya ApaQ kayu hoya, te ApavAmAM DhIla karavI nahi, tarata ApavAthI adhika lAbha thAya ane DhIla karavAthI kadApi duSTa bhAgyodayathI sarva dravyano nAza thAya vA, maraNa thAya ne devu rahI jAya to bhalo zrAvaka paNa durgatine pAme. te kathA kahIe chIe. mahApuranAme na. garane viSe dhanavaMta evo RSabhadatta nAme zeTha vasato hato. te arihaMtano parama bhakta che. te parvane divase dehere gayo. tyAM potAnI pAse te vakhate dravya nathI, tethI udhAre dravya lei caDAvyu. te dravya tatkAla Apyu nahi. bIjA kAryamA vyana citte karI apAyuM nahi. keTalAeka divasa vyatIta thayA. evA avasaramAM dhADa paDI ne sarva dhana lUMTAi gayuM ne zeThane paNa te lUTArAoe zastre karI haNyo. tethI maraNa pAmIne teja nagare nirdaya da. ridrI bhaisAvAlA pakhAlIne tyAM pADo thayo. te hameza pANInI pakhAlo uThAve che te nagarane kAMThe nadI nIcI che ne nagara ucuM che. te TekarA hameza caDhavA paDe che rAtrI divasa bhAra vahevarAve che. nirdaya thako nADInA mAra mAre che. bhUkha tarasa sahana kare che. ema aharniza duHkha bhogave che. eka divase derAsarano navo koTa bane che. tene sAru pANI vahana kare che. te derAsaranI zrAvako pUjA kare che te joine bhaMsAne jAtIsmaraNa thayu Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (173 ) tevAre pAchalA bhavanuM svarUpa jANavAmAM zrAvyu tathA deharA zrAgalathI khasato nathI. evA avasaramAM jJAnI guru padhAryA temaNe bhaMsAnuM pAchalAbhavanuM svarUpa prakAzyu. tethI zeThanA putre eka hajAragaNuM dravya devadravyanA devAmAM prApyu. meMsAnA dhaNIne paisA ApIne bhaMsAne choDAvyo. pachI te asAe anazana kIdhuM te anazana ArAdhIne devaloke gayo. anukrame mo kSe jaze. A kathA sAMbhalIne derAnuM sAdhAraNatuM je je Apa, kayu hoya te tatkAla Apa, derAnAM upagaraNo ujamaNA occhavAdika kAraNamA vAparI tenuM bhADu varAvara nahi ApavAthI lakSmIvatIne je hAnI thai te kathA. lakSmIvatI nAme eka bAi mahA RddhIvaMta hatI ne dharmavaMtI hatI. te bAi devadravya vAparavAne ujamaNAdika puNyakArya ghaNA ADaMbara niraMtara kare; paNa deherAnA upagaraNatuM bhADaM thoDaM mUkyu, zrAvaka dharma utsAhavaMtapaNe ArAdhI marIne devaloke gai, paNa hIna buddhie karI bhADu oDu Apyu ethI rIna jAtInI devAMganApaNe upanI. anukrame tyAMthI'cavI dhanavaMta aputrIA zeThane tyAM putrIpaNe upanI. teno garbha rahyo tethI mAtAnA zrImaMta utsavamAM paracakrano bhaya utpanna thayo. tethI protsava barAbara thayo nahi. valI janma otsavAdikane viSe rAjAne ghera zokanI utpatI thai. pitAe ghaNA ghaNA ADaMbare kAma AraMbhyAM ne niSphala gayA. valI maNIratne suvarNanAM ghareNAM karAvyAM. paNa paheravAne samartha thai nahi. kAraNa ke, corAdikano bhaya utpanna thayo. valI bhojana vastrAdika paNa bhogavavAno vakhata zrAvyo nahi; kAraNa je pUrvalA karmanA yoge zoka AvIne paDyA. evI rIte koI paNa kAmamA utsAha pUro thayo nahi. sAre pitAe putrInA vivAha mahotsavamAM moTA ADaMbare lagna karavA AraMbha karyo to lamanA nikaTa divase mAtA mui. tathA lagna paNa utsAha rahita thayAM. pachI sAsare gai, tyAM paNa gai sArathI pUrvalI pere navA navA bhaya, zoka utpanna thayA, tathA sAsare paNa manovAMchita bhoga sukha bhogavAyAM nahi. tethI bAi ghaNI udAsa thaine saMvega pAmI teNe kevalajJAnI mahArAjane pUchyu. kevala. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (174) jJAnI mahArAje kahyu je pUrvale bhave ujamaNAdikane viSe deherAnA upagaragarnu bhADu ochu Apyu ne ghaNo ADaMbara dekhAiyo tethI e duSTakarma bhoga aMtarAya upAyu. evo kevalajJAnI bhagavAnano upadeza sAMbhalI dIkSA lidhI. anukrame muktie pahotI. zrA mujabanI kathA zrAddhavidhimAM pAne 110 me che. mATe hareka upagaraNa potAnA gharanAM rAkhavAM ne kadApi derAnAM vAparavAM to teno nakaro pUro Apavo. dehere dIvo karI te dIvo ghera lAvI gharanAM kAmamA vAparavo nahi. tathA deherAne dIve kAgala vAMcavo nahi. tathA nANu parakhavu nahi. tathA dehere dhUpa. kare te aMgArA ghera lAvI vAparavA nahi. tenA upara zrAddhavidhimAM kathA kahi che. iMdrapura nagare devasena nAme vepArI che. tene tyAM dhanasena nAme uMTavAlo cAkara che. tenA gharanI eka uMTaNI hameza devasenane tyAM Ave che, te. uM. TaNIne mArI kuTine dhanasena ghera lai gayo to paNa pAchI devasenane ghera jAya che. pachI devasene dhanasenane mUla ApI uMTaNI rAkhI te uMTaNI u.. para devasenano sneha varSe che. ne devasena upara uMTaNIno sneha-varne che. e. vAmAM jJAnI munI samosaryA. te jJAnIne devasene snehanuM kAraNa pUchyu. jJAnI kahe che je A uMTaNI pUrve tArI mAtA hatI. teNe prabhu Agala dI. vo karI te dIvo ghara kAryamA vAparyo. ne prabhu Agala dhUpa karyo te dhUpanA aMgArAvaDe gharano cUlo salagAvyo te karme karI uMTaNI thai. te pUrvanA snehathI tene sneha upajyo. e mujaba vRttAMta kahIne kayu je derAnA caMdane karI tilaka karIe nahi. tathA derAne jale hAtha paNa pakhAlIe nahi. deva saMbaMdhI zeSa paNa laie nahi. deva saMbaMdhI jhAlara pramukha guru Agala paNa vagADIe nahi. A mujaba zrAddhavidhimAM pAne 108 methI che. tathA pAne 80 me kAcI kalI chedavI nahi. valI mAlI paNa kAcI kalI toDatA . nathI. to ApaNe caDAvavI te kema jogya hoya ? mATe kAcI kalI caDAvavI ucita nathI. Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (175) praznaH-102 gharaderAsaramA naivedya phala akSata vigere mUke tenuM zI rIte karavU ? ___ uttaraH-gharaderAsaramA je cIja caDAve te mhoTA derAsare mokalI Ape, valI naivedya mAlI pramukhane Ape tene badale mAlI phUla Ape to bIjAne kahi moTe dere caDAve je A hamArA paisAnAM phUla nathI. naivedya badale zrAvyAM che te che. gharaderAsaramA potAnA dravyathI bhakti karavI. e adhikAra zrAddhavidhimA pAne 112 me che. te tyAM vistAre vyAkhyA karI che. praznaH--1.3 sacitta, acitta, mizra zaM zaM samajavU? . . uttaraH-zrAvidhimAM pAne 52 me nIce mujaba che. sacitta te sarva jAtinAM dhAna, jIra, ajamo, variyAlI, sUvA, rAi, khasakhasa, sarva jAtinAM .phala, pAnaDA, lUNa, khArI, khAro rAto, siMdhava, khANamAMthI nikalelo saM. * cala, banAvelI saMcitta nahi, khArI mATI, hiramajI, dAtaNaM lITuM. have mizra kahyA che te nIce pramANe. pANIe palAlelA caNA, ghauM pramukha dhAnya tathA caNA tathA tuvera vigarenI dAla palAlelI hoya temAM paNa koi nahiyu rahi jAya tathA mizra kahie. zekeluM dhAnya te retImAM zekeluM to acitta thAya tathA khAra dai zekelaM acitta thAya, , paNa retI vinA zekelA caNA pramukha mizra kahie. lolela (zekelA) tala, olA, poMka, zekelI phalI, pApaDInuM uMdhIyuM, e mizra tathA cIbhaDA pramukha kAcA ne hIMga pramukhano vadhAra mAtra rAMdhelA te mizra. kerI kAcImA mIThu dIdhelu paNa naramAza thai nathI tyAM sudhI mizra, bIja sahita pAkelAM phala mizra ne bIja goTalA judA paDyA pachI be ghaDi pachI acitta thAya. tIlavaTI te divase mizra, mAlavA deze dakSiNa-deze gola bahu nAkhe che tethI te ja divase acitta thAya che. jhADathI tatkAla ukhADelo guMdara tathA nAlieranuM pANI, AMbAno rasa, zelaDI pramukha vanaspatino rasa tathA tatkAla ghANIthI kADhelu sela, tathA alazInuM tathA eraMDInuM tela tathA bIja kADhI nAMkhyA evAM nAliera, siMghoDAM, sopArI, phala pramukha tathA pAkA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (.176 ) , ghaNu maradana karelA kaNiA kADhelA evA jIraM ajamA pramukha eka muhUrta sudhI mizra jANavA ne muhUrca pachI acitta thAya. pANI temaja kAcA phala, kAcAM dhAnya AkaraM lUNa pramukha te ami pANInA zrAkarAM zastra lAgyA vinA acitta thAya nahi, kAraNa je bhagavatImAM kaDaM che ke va. jramaya pASANanA kharalamA vajranA dastA vaDe mIThA pramukhane ekavIza vAra vATe, topaNa keTalAeka jIvane zastra paNa pharazatuM nathI, vAste agni pAH NInA pharasa vinA acitta thAya nahi. have acitta nIce mujaba. so jojana jalavATe vahANamAM AvelI vastu acitta thAya. karIyAtuM, haraDe, khAreka; nAnI drAkSa, moTI drAkSa, khajUra, marI, pIpara, jAyaphala, badAma, akhoDa, nImajAM, jarago, pastAM, kabAbacInI e acitta cha ne pha. Taka sarIkho ujalo siMdhava, sAjI bhaTThImA pAkelaM lUNa pramukha, karelo khAra, zoghelI mATI pramukha, elacI, laviMga, jAvaMtrI, sUkI motha, koMkaNa pramukhanA pAkelA kelAM, ukAlelAM zIghoDA, sopArI pramukha e acitta hoya. 'valI Adi zabdathI haratAla, manasila, pIpara, khajUra, drAkSa, haraDe: e paNa so so jojana AvavAthI acica thAya, paNa AcaravA jogya nathI. A mujaba zrAddhavidhimAM che. valI bIjo kAla pAne 55 me che 'te nIce mujaba. ATo vagara cAlelo mizra. zrANamAse tathA bhAdaravA mAse cAra divasa mizra. / kArataka, bhAgazara, posamAM traNa divasa mizra.. mAhA tathA phAgaNa mAse cAra pahore mizra. . - caitara, vaizAkha, jeTha mAse.traNa pahore mizra. / ATalo kAla vityA pachI acitta thAya, cAlelo ATo.muhUrta e. Tale be. vaDI pachI Acitta thAya. cAlelo ATo paNa varNa, gaMdha rasa. palaMTAyaH eTale' abhakSa thAya. comAsAmAM paMdara divaza, ziyAlAmA 'eka mAsa erItanI marajAdA che.. tyAra bAda grahaNa karavA jogyA, nathI. paka, pAnAdikano kAla comAsAmAM paMdara divaza, unAlAmAM vIza divasa, ...1 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (177 ) zIAle eka mAsa, e uparAMta grahaNa karavU nahIM. paNa enI agAu varNa, gaMdha, rasa, pharasa badalAya to grahaNa karavA jogya nathI. dahIM be divasa uparAMtanuM kalpe nahIM. kAcuM dudha tathA dahIM tathA chAza sAthe kaThola khAvAthI beiMdrI jIva upaje, vAste e varjaq. vAzI nasma pUrI pramukha bIje divasa kalpe nahIM. ukAleluM traNa ubharAnuM pANI comAsAmA traNa pahora acica rahe pachI kalpe nahIM. unAle pAMca pahora sudhI kalpe, pachI sacitta thAya. A mujaba zrAddhavidhimAM che. praznaH-104 bakuza kuzzIla ce niyaMThA pA kAlamAM kahyA che, temAM kuzIla to, bhagavatInA pacIzamA zatakamA mUlaguNamA pratisevI kahyA che. jyAre mUlaguNamAM dUSaNa lAge sAre saMyama guNaThANuM kema rahe ? uttaraH-harIbhadrasUrI mahArAje AvazyakanI TIkA karI che. temAM kA che je, mUlaguNa pratisevIne saMjalanA kaSAyathI hoya ne te atikrama vyatikrama ne aticAra e traNa bhAMgA sudhI hoya, anAcAra hoya nahIM. tethI samajAya che je AlovI paDIkamI zuddha thAya, anAcAra sevIne saMjalanA kaSAya vinA bIjA kaSAya varte tyAre guNasthAna jAya. praznaH-105 aDhAra bhAva dizA kevI riite| uttara:-AcArAMgajImAM pAne 9 me chApelI pratamAM che. 1 samUIma manuSya, 2 karmabhUmInA manuSya, 3 akarmabhUmInA manuSya, 4 aMtaraddIpanA manuSya, 5 beiMdrI, 6 tereMdrI. 7 caureMdrI, 8 paMceMdrI, 9 pRthvIkAya, 10 apakAya; 11 teukAya, 12 vAyukAya, 13 vanaspati te mUla bIja, 14 skaMdha bIja, 15 parvabIja, 16 agrabIja, 17 devatA, 18 nArakI e aDhAra bhAva dizA kahI tenuM kAraNa je jIva eTalI jagyAe, saMsAramA rolAya che mATe pote vicAre je hu~ kai dizAethI Anyo ? eTale kai gatithI Anyo ? Adi vicArai nai saMsArathI vimukha thAya. prazna:-106 nava prakAre puNya bAMdhe te zemA che ? uttara:-ThANAMgajI chApelAmAM pAne 514 me nava prakAre puNya 'bAMdha Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (178) vAnAM kahyAM che. anna puNya, te anna ApavAthI thAya che. pANa puNya, te pANI ApavAthI thAya. vastra puNya, te vastra ApavAthI thAya. zayana puNya, te munine saMthAro ApavAthI thAya. leNa puNya, te munine jagyA vigere utaravA ApavI te. mana puNya, te mana zubha pravargavAthI lAge te. vacana puNya, te guNI puruSanA guNa gAvAthI thAya. kAya puNya, te kAyAe deva gurunI bhakti karavAthI puNya baMdhAya te. namaskAra puNya te deva guru svAmI bhAine namaskAra karavAthI baMdhAya te. 'zrA mujaba nava prakAra che. ihAM koine zaMkA thaze ke A jinapratimAnI pUjA zemAM zrAvI ? te viSe jANavU je mana vacana kAyAe karI bhakti karavI temA je samAsa thAya. tathA jIvadayA paNa mana vacana kAyAnA puNyamA zrAvI jAya. kAraNa je koi jIvane duHkha na devaM ne sarva jIvane sukha karavu tathA deva guru upakArInI bhakti karavI emAM zubha mana vacana kAyAthI puNya baMdhAya che, tethI emAM sarve samAsa thAya che. praznaH-107 vyAkhyAna karavAne yogya koNa ? uttaraH-AcArAMgajImAM chApelI pratamA pAne 195 me sola vacana jA. Ne te upadeza devAne yogya hoya. te sola vacana nIce mujaba. 1 eka vacananA zabdo:-vRkSa, ghaTa, paTa, nara, sura,e saMskRta. rukho, ghaDA, paDA, narA, surA e prAkRta bhASA. je je eka vacana hoya te eka vacana jANe. * 2 dvivacana jANe, vRkSau, ghaTau, paTau, surau, e saMskRta bhASAmAM. rukhkhA, ghaDA, paDA, narA surA, e prAkRta bhASA. 3 bahu vacana jANe, vRkSA, ghaTA, paTA, narA, surA,e saMskRta, rukhkhA, ghaDA, paDA, narA, surA e prAkRta bhASAmAM bahu vacana. e dvivacana sAthe Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 179) latA, prAkRtamAM bahuvacananA zabda jUdA AvatA nathI. 4 strI liMga zabda. 5 puruSa liMga zabda. 6 napuMsaka liMganA zabda. 7 adhyAtmavacana te aMtaraMganuM vacana. 8 upanItavacana te prazaMsAkArI vacana. 9 apanItavacana te paranI niMdAnuM vacana. 10 upanIta apanIta vacana te pahelAM prazaMsI pachI niMdIe. 11 apanIta upanIta te pahelAM niMdi pachI prazaMsA karavI. 12 atitavacana te gayA kAlanuM vacana jema gaye kAla anaMtA tIrthaMkara thayA. 13 varttamAnavacana te varttatA kAlanI vyAkhyA. 14 anAgatavacana te AvatA kAlanuM vacana, jema Avate kAla tIrthakara thaze. 15 pratyakSavacana te eNe mane kahuM che. 16 parokSavacana te bhagavAn kahI gayA che. e rupanAM sole vacana jANe te upadeza zuddha dai zake, e jJAna vinA zuddha parUpaNA bane nahi. praznaH - 108 siddha bhagavAn kaye anaMte che ? uttaraH- samakita vicAra garbhita mahAvIrasvAmInA stavana chApelA bhAga bIjAmAM pAne 749 meM bIjA zAstranI gAthA mUkI che, temAM abhavI cothe anaMte tathA paDavAi pAMcame anaMte tathA siddhAdika AThameM anaMte kahyA che. tathA matAMtare siddha pAMcame anaMte kahyA che. paNa vijayAnaMdasUri mahArAjanA kahevAmAM ema hatuM je AThame anaMte samajavuM sugama paDe che. digaMbaranA zAstramAM paNa AThame anaMte siddha kahyA che. praznaH - 109 pauSadha kyAre, levA ? ane teno kAla zI rIte ? " Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) uttara:-zrAddhavidhimA ekalA divasanA cAra praharano kAla kahyo tathA aho rAtrInA pauSadhano ATha praharano kAla kahyo che. pauSadha levAno.vighi pAne 245 me batAvyo che. te prathama pauSadha lei, pachI rAi paDikamaj paDilehaNa kare e rIte che. ne e rIte kare to je pauSadhano cAra praharano kAla paro thAya. ne moDo le ne moDo pAre te vAta pAThamAM nathI. vAste sUrya udaya agAu pauSadha levo teja yogya che, ne paMcAzakamAM pauSadha pAlI pUjA karI pachI pauSadha levAnI maryAda batAvI che, paNa te paDimAdhara zrAvakanA saMbaMdhamAM che, kAraNa je paDimAdharane pAchalI paDimA sahita che, vAste te paDimA sAcavI tethI tema vidhi darzAvyo che. paDimAdhara zivAyanA zrAvakane sAru to zrAividhimAM kaDaM che e ja rIte che. praznaH-110 pauSadhamA comAsAmA zrAvaka bhUmi upara saMthAro kare ke pATa upara ? . uttaraH-comAsAmA to pATa uparaja saMthAro karavo kahyo che, vicAra ratnAkara graMtha kIrtivijayajI mahArAjano karalo che, temAM AvazyakanI cUrNino pATha lakhyo che. temAM kATa AsananA Adeza levAnA kahyA che. tema zrAddhavidhimAM paNa kartuM che. valI zrAvakane sAru pATa pATalA karAvI ne upAzare zrAvake mUkavA ema paNa adhikAra zrAddhavidhimAM che. valI huMDI patra karIne praznarUpa graMtha che temAM comAsAmA pATa pATalA na vApare tene pAsattho kahyo che. praznaH-111 sAdhujI pustaka rAkhe ke nahi ? uttaraH-A kAlamA sAdhujI pustaka rAkhe e adhikAra tatvArthamA pAne 285 me che. temAM jaNAvyu che je duSama kAle dhAraNAnI khAmI tethI AjJA karI che; vAste purataka rAkhavAne harakata nathI, paNa potAnA ziSya sArA na hoya te chatAM te pustaka ziSyane ApI javaM, ne te vecI khAya e yogya nathI. e pustaka saMghanA rupiyAthI lIdhuM che tethI pustaka upara mAlakI saMghanI rAkhavI ke jethI bagADa thAya nahi. ziSyane bhaNavA joie Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 181 ) to zrAvaka Ape, paNa becI khAya evA ziSya hoya to zrAvaka tene paNa pustaka Ape nahIM. AvI rIti sAdhujIe rAkhavI joie. - praznaH -- 112 devatAne devI sAthe kAmabhoga kevI rIte hoya ? uttaraH---bhavanapati vyaMtara jyotiSi tathA sudharmadevaloka tathA izAna devaloka sudhInA devatAne to manuSyanI peThe bhoga che, ne sanatkumAra mAheMdra devalokavAlAne mAtra sparza karavAno che. tathA brahmadevaloka tathA lAMtaka devalokavAlAne rUpa jue eTaloja kAma che, zukra tathA sahasrAradevalo. kanA devatAne zabda sAMbhalavAno viSaya ke Anata, prANata, AraNa, acyuta e cAra devalokavAlAne eka bIjAnuM mana malavAno viSaya che. bIjA devaloka upara strI nathI tethI tyAMthI potAnuM mana kare tema strI paNa mana kare eTale saMtoSa thAya che, kAraNa je jema jema bIjA lokathI upara caDatA jAya, tema tema viSaya kAmanA ochI thAya che. ne cAramA devaloka pachI nava graiveyaka tathA pAMca anuttara vimAnanA devatAne to samUlagI kAmanI icchA ja nathI. zrA adhikAra pannabaNA sUtranI. chApelI pratamAM pAne 778 me che. praznaH - 113 devatA manuSya sAthai bhoga kare ? tathA mUla zarIre zrAve ? uttaraH --- pannavaNAjImAM chApelI pratamAM pAne 625 me tejasa zarIranI zravagAhanA aMgulanA zrasaMkhyAtamA bhAganI kahI che. tenuM kAraNa e jANavu je pUrvabhava saMbaMdhI manuSyanI strI upara gADha anurAga hoya to devatA devalokathI AvIne te strI sAthe bhoga kare, ne bhoga karatAM kAla karIne teja strIne peTe tarata utpanna thAya. A rItano adhikAra che. tethI samajAya che ke mUla zarIre Ave to tejasa zarIranI avagAhanA aMgulanA zrasaMkhyAtamA bhAganI hoya ne bhoganI vAta paNa emAMja che. ne praznaH - 114 caMdramA pUnama pachI thoDo DhaMkAto jAya che, ughADo thato jaNAya che tenuM zuM kAraNa ? uttara:- jIvAbhigama sUtramAM chApelI pratamAM pAne 785 me e adhikAra zuddha 1 thI Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 182) che tyAM evaM kartuM che je nityarAhu ne parvarAhu e be prakAranAM rAhunAM vimAna che, temAM nityarAhu che te caMdramAnA vimAnathI nIco cha ne enI cAlavAnI gati evI che je vada 1 thI caMdramAnA vimAnanI nIce thoDo thoDo Avato jAya tema caMdramA DhaMkAto jAya. amAvAsane divase sarva prakAre nIco Ave che tethI bilakula caMdra dekhAto nathI. zuda 1 thI. nitya dUra khasato jAya che te zuda 15 me sarvathA caMdra nIcethI khazI jA. ya ke tethI sarvathA caMdramA dekhAya che. ne parvarAha che te koi vakhata nIce zrAvI jAya che tyAre grahaNa thayuM kahevAya che. e grahaNa thayu hoya te vakhata jamavU nahi. evI rIte zrAddhavidhimAM kaDaM che. e nimita sAraM nathI, e kAraNe manA karI che. prazna-115 AcArya paMca mahAvrata rahita hoya to te AcArya gaNAya ke nahi ? uttara:-paMca mahAvrata rahita AcArya hoya ja nahi. paMca mahAvrata ra. hitane AcArya padavI ApavAnI AjJA koi ThekANe nathI. vyavahAra sU. tramA mUlamA pAne 27 me evaM kahelUche je bahuzruta hoya ne mAyAmRSA bole, utsUtra bole, pApakarma karI AjIvikA kare evAne AcArya padavI, upAdhyAya padavI; pravartakapaNuM-sthavirapaNuM-gaNIpaNuM koi paNa padavI ApavI nahi. te jAvajjIva sudhI ApavI nahi. A rItanI maryAdA che. valI paMca mahAvrata rahitane sAdhu gaNAya nahi to AcArya to kema ja gaNAya ? praznaH-116 evA guNavaMta AcArya na hoya to kema kare ? uttaraH-ghaNA guNIpuruSo kriyAuddhAra karI zuddha rIte pote pravarte che. jema ke sarvadevasUri mahArAja caityavAsI hatA. temaNe pote kriyAuddhAra karI zuddha mArga pravarttavyo. valI AnaMdavimalasUri mahArAjanA vakhatamA paNa zithilamArga thayo hato, temaNe pote kriyAuddhAra karI zuddha mArga pra. vatavyo. - valI vyavahArasUtramA ema paNa kaheLu cha je AcArya padAne Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 183 ) yogya puruSa na hoya, to je gacchamAM sAdhu hoya temAMthI bIjA yogya AcArya nahi male tyAM sudhI temane AcArya sthApIne mArga calAve. pachI yogya male te vakhate yogya puruSane zrAcArya sthApe ne te vakhate pelA na UThe to tene gaccha vahAra kare, e adhikAra paNa vyavahArasUtramAM pAne 31 me che. vAste guNavAnane zrAcArya padavI ApavI. hAlamAM paNa saM0 1942 nA kAratA vada 5 me muni mahArAja zrIAtmArAmajI mahArAjane zrIsi ddhAcalajI upara ghaNA dezanA zrAvako tathA sAdhujIe malI guNavAn jANI AcArya padavI ApI hatI. te vakhate huM paNa hAjara hato. pacIzahajAra mANasa siddhAcalajI upara hatA, temAM mukhya mukhya zaheranA vidvAn zrAvako paNa hatA. koi paNa mukhya zeheranA mANasa nahi hatA ema nahotuM . te vakhate vijayAnaMdasUrI mahArAja e nAma saMghe ApI sthApyA hatA. ema yogya puruSane AcArya sthApyA vinA sAdhu vihAra karI zake nahi. e adhikAra paNa vyavahArasUtramAM ke vAste sarva sAdhunA samudAyamAMthI je puruSa uttama hoya, tyAgI, vairAgI, jJAnavAna hoya temane AcArya sthApI temanI AjJAe mArga cAle. A paMcamakAlamA zuddhaparaMparA cAlavI to duSkara che. zrImahAnizIthajI sUtramAM yugapradhAna svAmI thavAno adhikAra cAlyo che, tyAM paNa ema kaheluM che je yugapradhAna svAmI zuddha mArga calAvaze ne mhA. rI zrAjJAnuM hAyamAnapaNuM TAlaze valI yugapradhAna svAmi nirvANa pAmyA pachI mhArI AjJAnuM hAyamAnapaNe thaze. evI rIte kahelaM che. mATe je bakhata je uttama puruSa hoya tene AcArya sthApI mArga cAle. kAraNa je zAsana ekavIrA hajAra varSa sudhI jayavaMtu raheze evI rIte zramAruM samajavuM che. praznaH - 117 eka paramANumAM keTalA varNa hoya ? uttaraH- eka paramANumA eka varNa, eka gaMdha, eka rasa, be sparza. hoya. e adhikAra anuyogadvAra sUtramAM chApelI pratamAM pAne 270 me che. paryAyanA palaTaNapaNe pAMca varaNano thAya. kAraNa je sattAne viSe pAMca varNa, Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (184) begaMdha, pAMca rasa, ne ATha sparza rahyA che. e dvAdazasAranayacakramAM kA cha mATe sattAmA hoya tethI punarAvRttimAM pAMce varNamAMthI eka varNa, eka gaMdha, eka rasa, be sparza hoya te paryAyanA palaTapaNe hoya. praznaH-118 gautamapaDayo tapa kare che tathA caMdanabAlAnA ahama kare cha ne gorajIne Ape che te kema ? uttaraH-gacchAcArapayannAnA bAlAvabodhamAM kugacchanA lakSaNamAM ka. hyaM che ne vipra tAravAne loka pAse evI rItanA tapa karAvI paisA le cha te kugaccha che. praznaH-119 eka sthiti sthAnakamAM adhyavasAya sthAnaka keTalA hoya? uttaraH-kammapayaDImAM 52 gAthAnI TIkAmAM adhyavasAya asaMkhyAtA kahyA che. tIvra. tIvratara maMda, maMdatara Adi hoya. praznaH-120 je gatinuM AyuS bAMdhyu hoya te kAyama rahe ke pheraphAra thAya ? uttaraH-bhagavatIjInI TIkAmAM apavartanano adhikAra cAlyo che temAM kaheluM che je sAtamI narakanuM Ayupya bAMdhyu che paNa adhyavasAyanA pheraphArathI naraka ochI vadhAre thAya che. jema kRSNa vAsudeva sAtamI narakanuM AyuSya bAMdhyu hatuM, te aDhAra hajAra munine vaMdana karavAthI trIjI ka. yu, tema cAre gatimA pheraphAra thAya; paNa eTalo vizeSa je devalokanuM rIne manuSyanuM na thAya. tathA naraka phITIne bIjI RNa gatirnu na thAya. je gati hoya teno pheraphAra thAya. . praznaH-121 vartamAnakAle AyuSya keTalaM hoya ? ' uttaraH-jaMbudvIpapannattimAM to mukhyavRttiye utkRSTa ekaso vIza varSarnu kaDaM che. tema ghaNA jIvane to temaja AyuSya hoya, ne te pramANe jaNAya che. ne koika jIvana vadhAre paNa sAMbhalavAmAM Ave che. tevIza udayanA yaMtramA pahelA udayamA chellA yugapradhAna svAmInuM AyuSya ekaso aThA. vIza varSanuM kartuM che. tethI ema jaNAya che ke, koika puruSa ekaso vI. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (185) za varSa karatAM adhika varSanuM paNa hoya. te vAta zatAvadhAnI zA. rAyacaMda ravajIbhAie bhadrabAhusaMhitA joi hatI. temAM temanA kahevAmA ebuMhatuM ke jeno dhana lagnamAM janma hoya tenI kuMDalImA cothe mInano guru. hoya ne agyArame tulAno zanI tathA zukra hoya. evI rItanA graha hoya ne te aMze karI balavAn hoya, valI AThame koi graha Ave nahi ne zanInI ke zukranI dazAmAM janma thAya evI rItano yoga zrAve.to basene daza varSanuM tenuM AyuSya thAya. mATe koika jIvanuM vizeSa thAya te paNa zAstramA adhikAra che. valI AvazyakanI bAvIza hajArI TIkAmAM AryarakSitasUrI mahArAje iMdrano hAtha joyo temAM base traNase varSa sudhI joi pachI kaDaM je A to iMdra ke mATe vizeSa paNa thai jAya to kaMi viruddha nathI. paramAmAnAM vacana keTalAeka bahu jIva Azrita che. keTalAeka jIva apekSita che te guru paraMparAgata jJAnavAlA puruSa jANe, te vartamAnakAlamAM paraMparAnu yathArthapaNuM raDuM nathI. AtmArthI puruSane paraMparAgata jJAna jANanAra guruno yoga malato nathI. zAstramA je TIkAkAroe darzAtra karyo hoya te jANI zake che. bIjo ilAja nathI. e paMcama kAlano prabhAva che. vAste be zAstramA jUdo jUdo adhikAra joi zraddhAbhraSTa tharbu nahi. te bannenA Azaya kholavAnI mahenata karavI. tema karavAthI koi zAstramAthI athavA koika paMDitathI khulAso malI jaze. praznaH-122 zuddha azuddha kSAyaka samakitanA bheda koi ThekANe cha? uttaraH-tatvArthanI TIkAmAM pAne 28 me tathA navapada prakaraNanI TIkAmAM kevalajJAnI mahArAjanuM zuddha kSAyaka samakita kayuM che, ne chadmastha zreNikAdikanu azuddha kartuM che. praznaH-123 cAra anuyoga che temAM nizcaya kayA ? ne vyavahAra kayA? uttaraH-AgamasAra tathA nayacakramAM tathA dravyaguNaparyAyanA rAsamAM caraNakaraNaanuyoga, gaNitAnuyoga, dharmakathAanuyoga e traNa vyavahAramA karA . ne ekadravyAnuyoga te nizcayamA kahyA che ane Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArAMgajInI zilAMgAcAryakRta TIkAmAM to caraNakaraNaanuyogane nizcayamAM kahyo che ne bIjA traNa anuyoga vyavahAramA gaNyA che. have e bannenI matalaba apekSita samajAya che. AcArAMgajInu kaheQ che je dravya anuyogathI svaparanuM jJAna thayu, paNa paranuM choDavU te caraNakaraNaanuyA gathI che. te para pravRtti choDe to ja AtmavRtti thAya. ne te ja Atma dharma che vAste e nizcaya che. valI bhAgamamAra pramukhanu kahevU che je dravyAnuyoganuM jANapaNuM karya nathI ne dravyacAritra pAle che, to te svaparanuM jJAna nathI tethI AtmA nirmala zI rIte thaze ? mATe dravyAnuyogarnu jJAna thayAthI svadharma paradharma jANe che. tethI te nizcaya che. ema apekSAye che. bAkI vastupaNe to AMdhalo tathA pAMgalo be jUdAM jUdAM kAma karavAnI icchA kare te saphala thAya nahi. jema ke pAMgalo AMkhye jue che ne Aga lAge che paNa paga nathI tethI te cAlI zakato nathI. tethI te paNa AgamI balI mare. valI AMdhalo che te Aga joi zakato nathI, tethI tene paga che paNa cAlI zakavAnuM tenA mananAM Ave nahi tethI te paNa balI mare. tema ekalA jJAnavAlo pAMgalA jevo che. jema pAMgalo AMdhalAne kahe je Aga lAge che mATe tuM mane upADI le to hu~ rasto batAvaM, ne ApaNe banne bacIye, tema kare to banne bace. evI rIte dravyAnuyoga tathA caraNakaraNa anuyoga e banneno yoga malavAthI zIghra muktiphala male. praznaH-114 navakArazIno kAla sUrya udayathI be ghaDI ? ke hathelInI rekhA sUjhavAthI be ghaDI ? uttaraH-dharmasaMgraha graMtha mAnavijayajI mahArAjano karelo che. ne te u. pAdhyAyajI zrIyazavijayajI mahArAje zodhyo che temAM kayuM che je cau* vihAravAlo sAMjano be ghaDI divasa hoya tyArathI cauvihAra kare ne sacAre navakArazI sUryodayathI be ghaDI pachI kare ne kadApi tema na bane te navakArazI na kare to paNa sUryano taDako dIThA vinA dAtaNa kare to rAtribhojananA niyamanA maMgano doSa lAge. e uparathI samajavAnuM che je Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .sUryano taDako dekhAya tyAM sudhImAM to nokArazIno kAla thatoja nathI, tyAre sUrya udayathI ja be ghaDI rahI, valI zenapraznamA pAne 56 me prazna 91 .muM che tyAM paNa sUryodayathI be ghaDI kahI che. te upara zenapraznamA yoga zAstranI sAkSI ApI che. valI teja pramANe pravacanasAroddhAranI TIkAmAM tathA paMcAzakanI TIkAmAM tathA zrAividhimAM paNa sUryodayathI be ghaDIe navakArasI thAya ema artha jaNAya che. mATe navakArazI karIne vahelaM. dAtaNa karavU te yogya nathI. praznaH-125 prabhune vastra paherAvavAno adhikAra zAstramA Ave che te. paherAvatA nathI tenuM zuM kAraNa ? uttaraH-zenapraznamA e bAbatanuM prazna 24 pAne 17 me che temAM kaDaM ke je jinabiMbane vastra paherAvAM kahyAM che. paraMtu pradhAna vastra AMgI pramukhamAM AbharaNanI peThe ucita kavU yogya che, paNa mastaka upara mUkavU te yogya nathI. aa mujaba khulAso che. ethI samajAya che ke keTalAeka varSa thayAM pravRtti baMdha thai gai che; paNa AMgI pramukha nAM vaparAya che. valI zA.. stramA koi AcArya baMdha karyoM evo adhikAra jaNAto nathI. prazna:-126 devatAne avadhijJAna kyAM sudhIna hoya ? uttaraH-sudharma devaloka tathA izAna devalokanA devatAne nIcuM pahelI ratnaprabhA naraka sudhI hoya. sanatkumAra ne mAheMdranA devatAne bIjI zaka prabhA naraka sudhI hoya. brahma ne lAMtakanA devatAne nIcuM trIjI vAluprabhA naraka sudhI hoya. zukra ne sahasrAra devalokane nIcuM cothI paMkaprabhA naraka sudhI hoya. ANata ne prANata e benA devatAne pAMcamI dhUmaprabhA sudhIna jJAna hoya. AraNa ne acyuta devalokanA devatAne chaThI tamaprabhA naraka sutrI hoya, tathA pahelethI chaThA aveyakanA devatA paNa dhUmaprabhA sudhI dekhe, paNa te bAramA devalokanA devatA karatAM vizuddha vizuddha dekhe. sAtamA AThamA ne navamA aveyakanA devatA sAtamI tamatamA naraka sudhI dekhe. anuttara vimAnanA devatA bhinna caudarAjaloka dekhe. eTale caudarAja lo-- Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (18) kamAM kaMika ochu dekhe. e devatAo tircha asaMkhyAta dvIpa samudra sudhI . dekhe. ucuM potAnA vimAnanI dhvajA sudhI dekhe. bhuvanapati vyaMtara devatAomAM ardhA sAgaropamamAM kaMi ochA AyuSyavAlAne tice saMkhyAtA yojana- jJAna hoya. ardhA sAgaropama uparanuM AyuSya hoya tene tiI asaMkhyAtA yojana- jJAna hoya. jenu daza hajAra varSanuM AyuSya che tene pacIsa jojana- jJAna che. asaMkhyAtA varSanuM AyuSya che tene asaMkhyAtA yojana- ti? jJAna hoya. A mujaba naMdIsUtranI TIkAmAM pAne 178 me chApelI pratamAM tathA AvazyakajImAM kaheluM che. praznaH-127 tIrthaMkara kayA ArAmAM thAya ? ne kayA ArAmA siDivare ? uttara:-naMdIsUtranI chApelI pratamAM pAne 200 me kahyu che ke RSabha deva avasarpiNI kAlanA trIjA ArAnAM traNa varSa sADA ATha mahinA bAkI hatA, te vakhate mokSe gayA. sAra pachI bIjA sarve tIrthakara cothA ArAmAM thayA. chellA mahAvIrasvAmI cothA ArAnA traNa varSa sADA ATha mahinA bAkI hatA tyAre nirvANa pAmyA. temaja zrAvatI covIzImA trIjA ArAnA traNa varSa sADA pATha mAsa gaye thake tIrthakarano janma thaze ne AkhA trIjA ArAmA trevIza tIrthaMkara thaze. ne cothA ArAmAM covI. - zamA tIrthakarano janma thaze tathA nirvANa pAmaze. ne bIjA sAmAnya ke. __ * bIjA ArAnA janmelA trIjA ArAmAM kevalajJAna pAme, te vargamAnakAle cothA ArAnA janmelA pAMcamA ArAmAM kevalajJAna pAmyA, A maryAdA che. praznaH-128 manuSya garbhajanI saMkhyA keTalI kahI cha ? ne sAmAnya ma. nuSyanI keTalI ? uttaraH-anuyogaddAra satranI TIkAmAM pAne 488 me manuSya garbhajanI saMkhyA cha varga karatA je rakama thAya teTalI kahA~ che. te varganuM samajavU je ekano varga to thAya nahi tethI beno varga te cAra thAya e pahelo varga, Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 189 ) corano varga te sola thAya e bIjo varga. solano varga te base chappana thAya e trIjo varga base chappanano varga 65536 thAya e cotho varga. eno pAMcamo varga karatAM 4294967296 thAya. e pAMcamAno varga karatAM 18446744073709551616 thAya e chaTTo varga. enI sAdhe pAMcamA varga karatAM AMka thAya te ( 7922816251426433759354395* 336 ) A saMkhyAe utkRSTa pade garbhaja manuSya kahyA che ne utkRSTa pade samUrchima garbhaja ekaThA gaNatAM asaMkhyAtA kahyA che. A manuSya aDhI dvIpamA malIne thAya. praznaH -- 129 aDhIdvIpa zI rIte kahyA che ! uttaraH- zrA ApaNe rahIye chIye te jaMbUdvIpa che. te vacamAMthI bharo to lAkha jojanano thAya. e gola AkAre che. enI pAchala pharato lavaNa samudra che te be lAkha yojanano che. tenI pAchala ghAtakIkhaMDa nAme dvIpa ke te cAra lAkha yojana paholo che. temAM manuSya che. tenI pAchala kAloda samudra che te ATha lAkha yojanano che. tenI pAchala puSkarAvartta dvIpa ke te sola lAkha yojanano che. temAM zraDadhA dvIpamAM manuSyanI vastI che. aDadhAmAM manuSyanI vastI nathI. tethI aDhIDIpane zAstramAM manuSyakSetra kahAM che. tenI AgalanA dvIpa samudra to asaMkhyAtA che paNa tyAM manuSya nathI. * praznaH - 130 derAsaramAM dIvA ughADA mUkAya che te yogya che ke kaima ? uttaraH- ekavIza prakArI pUjAmAM sakalacaMda upAdhyAyajIe kahuM che je phAnasamAM dIvA mUkavA. valI pUjAprakaraNa bhadrabAhu svAminuM kareluM che temAM kaheluM che je dIvA mUkavA te prabhune tApa na lAge evI rIte mUkavA.. jema potAne tApa lAge che temaja gaNI prabhune tApa na lAge ema mUkavA. evI rIte dIpaka pUjA karavI, ughADA dIvA gRhastha potAne ghera mUkatA nathI, ne jinamaMdiramAM mUke to anyadarzanI paNa kahe je zrAvakaloka, deva Agala dIvA ughADA mUke che ne ghara Agala DhAMke che ! e zuM ? e paNa laghutAnuM kAraNa che. valI paMcAzakajImAM kahyuM che je jinapUjAmAM je Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (19.) TalI yatanA thAya teTalI karavI. temAM pramAda kare to ayogya che. e u.parathI koinA manamA ema Avaze je samUlagA dIvA karavA nahi, pANI phUla caDAvavAM nahi e samajavU bhUla bhareluM che. kAraNa je sthAvaranI hisAno kaMi zrAvakane tyAga nathI. sanI hiMsAno tyAga che. valI pramAda kare to sanI hiMsA thAya ne te pramAda choDe to prabhubhaktimAM trasa jIvanI hiMsA thAya nahiM ne sthAvara vinA to bhakti banatI nathI. valI zrAvakane aSTa dravye bhakti karavI mahAnizIthajImAM tathA AvazyakasUtra vigeremA yogya kahi che. vAste vistAre bhakti kare te ghaNo lAbha upArjana kare; mATe pramAda choDIne jina bhakti karavI. praznaH-131 derAsaranAM khAtamuhUrta karavAnI jagyA jovAnI rIta jainanI ne anyadarzananI sarakhI che ke kema ? 'uttaraH-kAlIdAsa paMDita vikramarAjAnA avasaramAM thayA che. temaNe jyotirvidAbharaNa nAmano jyotISa zAstrano graMtha karyoM che tenI TIkA jainI AcAryanI karelI che. temAM jainanI rItI jUdI batAvI che temaja AraMbhasiddhi nAme jainagraMthamAM paNa che. valI jyotirvidyAbharaNa graMthamA pratiSThAnA nakSatramA paNa jainanA nakSatra jUdA kahyAM che. tethI DhuMDhIyAne paNa samajavU joie chIe ke anyadarzanI paNa be hajAra varSanA AsarA upara jinacai. tya siddha kare che. 'praznaH-132 sAmAyakamAM ghaDI rAkhe che te AjJA cha ? uttaraH-vRMdAravRttimA ghaDI rAkhavAnI kahI che ne temAM nizIthInI cUrNinI sAkSI ApI che. praznaH-133 zrAvakane caravalo muhapaci rAkhavAnI maryAdA zAstramA cha? uttaraH-zrAvazyakano bAlavabodha yazavijayajI krata che temAM tathA a. nuyogaddAranI chApelI TIkAmAM pAne 78 me che. valI zrAddhavidhi nizcaya graMthamAM acalagacchanI carcAmAM paNa sArI peThe sthApanA karI che. 1. praznaH-134 zrAvakane sUtra vAMcavAnI AjJA che ke nahi ? Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttara:-zrAvaka athavA sAdhue dareka cIja guru pAse bhaNavI paNa potAnI mele bhaNavI nahi. te sAru vizeSAvazyakamAM kayuM che je sAmAyaka adhyayana bhaNaq te guru pAse, paNa pustaka corIne nahi. mATe potAnI mele to cAya nahi, ne sUtra vAMce teno Azaya barAbara bese nahi to utsU. trano doSa lAge ne valI zrAvakane AvazyakasUtra tathA dazavakAlIkanAM cAra adhyayana sudhI tathA AvazyakasUtra bhaNavAnI AjJA prabhue karI che, valI zrAvakane arthanA grahaNa karanAra kahyA cha, eTale guru artha saMbhalAve te sAMbhale eTale zrAvakane sUtra vAMcavAnI AjJA saMbhavatI nathI, prakaraNa graMtha ghaNA che temA pUrvAcArya sarva racanA lAvI mUkI che te bhaNe paNa che. ihAM koine zaMkA thaze je AnaMdAdika zrAvaka zuM bhaNatA haze? te viSe vizeSAvazyakamAM zrutajJAnanA bheda cAlyA che, temA upAMgasUtrano adhikAra pAne 171 me che temAM prazna thayu cha je upAMgAdikanI racanA zuM karavA karI ? tenA uttaramA kahyu cha je sAdhvIne dRSTivAda bhaNAvaq nahi ne te dRSTivAdanA bhAva jANyA vinA bodha kema thAya ? te sAru sAdhvI zrAvakane arthe upAMgAdikanI racanA karI che. A jagyA upara shraavkne| zabda che paNa upAMga cheda sUtra vigere bhaNavavA sAru vyavahAra sUtramA mu. nine keTalA keTalA varSanI dIkSAparyAya thAya sAre bhaNAvavAM kahyAM che tethI upAMganI paNa zrAvakane AjJA nathI; paNa zrAvaka payannA bhaNatA haze ema jaNAya che. hAlamAM paNa causaraNa payannAdika zrAvaka bhaNe che. tema te puruSo bhaNatA haze ema lAge che. ihAM koi ema kaheze je tamoe sUtranI sAkhyo nAMkhI che te kema jANI 1 te vize jANavU je mhArI bAlabudinA vakhatamAM mArA manamA ema AvyuM hatuM je arthanA grahaNa karanAra kahyA che, mATe ApaNe mUlasUtra na vAMcavAM. artha jovAne zuM harakata cha? ema jANI sUtro vAMcyA hatA. paNa sUtranA gahana artha joi have mhArA manamA Ave che ke vItarAganA AgamanI gahana zailI malIna AraMbhI saMsAra mUJchita zrAvaka zI rIte jANe 1 to kaMina kaMi dhAraNa kare to zra Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 199) dvAbhraSTa thAya; mATe prabhujIe niSedha karyo che te ja yogya che. eka bhAvazyaka bhaNe to temAM bahu prakAraceM jJAna thai jAya vAste prabhunI AjJA bahAra kAma karavU nahi, tema sabhA samakSa to meM sUtra vAMcI saMbhalAvyu nathI. te to graMthoja vAMcaM chu. ne te to AjJA zAstramA che; paNa temA AjJA viruddhapaNuM eTaluM che je guru pAse bhaNelA vAMcavAM joie. paNa paMcama kAlanA prabhAve gurunI jogavAinI khAmIne lIdhe vAcavU thAya che te prabhu svIkAre to satya che. kAraNa je udyama choDavAthI ajJAnatA TalatI nathI tethI na cAlye karavU paDe che ne je puruSa guru pAse dhArIne upadeza vigere de che temane dhanya che. mhAro evo bhAgyodaya thaze te divasa dhanya mAnIza. hAla paNa koi koi uttama puruSa male che temanI samIpamA je je dhAraNA thAya che te kalyANakArI mAnuM ne te zivAya potAnI mele je vAMcu chu temAM prabhu AjJA viruddha thata hoya te trividha trividha micchAmi du. kaDaM deuM chu. valI yogazAstranI TIkAmAM pAne 107 me sAmAyakanA aticAramA kayuM che ne zAstranI gAthA mUkI che te gAthAmAM kahayuM che je na karavU te karatAM avidhiye karavU zreSTha che, e AdhAre guru pAse vAMcyA vinA besI raheQ pramAda karavo te karatAM guru mahArAjanI pAse vAcavAnI icchA rAkhI yoga ma male tyAM sudhI pramAdamAM kAla na jAya te sAra vAMcaM chu ne te hitakArI mAnuM chu. praznaH-135 jainamA lAkho rupIyA bIjA zubha mArge vaparAya che tevA jJAnamA nathI vaparAtA tenuM zuM kAraNa ? . uttaraH-jainadharmanu mUla svarUpa jANyuM nathI te puruSe ema samajavU. jainamArga jANyo hoya vA jainadharmanuM jANapaNuM thavAnuM najIkamAM hoya, vA thoDA bhavamA pAra pAmavAno hoya tene to avazya jJAna uparaja lakSa thAya. kAraNa je AtmAnuM kevalajJAna avarAyuM che te pragaTa kara, tenuM mukhya sAdhana zrutajJAna che. kemake kevalajJAna pAmatAM pahelA kSapakazreNI mAMDe ke te kSapakazreNImA prathama zrutajJAnathI citavana kare che pachI apUrva bhAva pra. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (193) gaTa thAya che ne svAbhAvika dhyAna thAya che mATe e sarva thavA, kAraNa zrutajJAna che ne te zrutajJAna jJAnAvarNI karmanA kSayopazamathI thAya che, jJAnAvarNI karmano kSayopazama jJAna bhaNavAthI, jJAna bhaNAvavAthI, jJAnano pATha karavAthI, jJAnavAnano tathA jJAna je pustako, vA jJAnanAM upagaraNo teno vinaya karavAthI, vA pustako lakhAvavAthI tathA vidyAzALAo kADhavI ne zrAvakone bhaNAvavA, tana mana ane dhana e traNa prakAre zakti hoya te pramANe jJAnanI potAne tathA parane vRddhi thAya evI pravarcanA karavI. tethI jJAnAvarNI karmano kSayopazama thAya ne jJAna pragaTa thAya, jene dhananI zakti hoya te dhana jJAnanA kAmamAM vApare. jene zarIranI zakti hoya te zarIrathI jJAnanI saMbhAla rAkhe. jeTalI jeTalI bane eTalI zarIrathI sevA bhakti kare. je je jJAna saMbaMdhInA kAmanI mahenata karavAnI hoya te kare, valI mananI zaktivAlA eTale bhaNelA hoya te bIjAone bhaNAve, dRSTAMta yuktiye karI jema samaje tema samajAvavAno udyama kare. potAnuM kAma choDIne paNa parane jJAnano lAbha thato hoya te udyama kare. paNa svArthaja kayA kare nahi. A lakSaNo jJAna nikaTa thavAnAM che. mATe najIkamAM jJAna thavAvAlA to A rIte varte eTale jJAnanA kAmamAM jarUra paisA vApare; paNa jene jJAna pragaTa tharbu dUra che te jIvo to vicitra kAma kare che. keTalAekane meM samajAvyA che temaNe mane javAba dIgho ke zAstra to paNAMja ke tene A duniyAmAM vAMcanAra koNa che 1 ghaNAMe pustako saDI jAya che, valI koi kahe che je zramane kaMi bhaNatAM zrAvaDatuM nathI eTale pustakane zuM karIe ? AvA aneka prakAranA javAba ajJAnapaNe Ape che. valI zAsanamA keTAeka kArabhArI hoya che temanA tAbAmAM paisA hoya che te paisA ekaThA karI vadhAyeM jAya che, paNa te paisAmAMthI jJAnanA kAmamA kharacatA nathI. vyAja upajAvI puMjI vadhAyeM jAya che. koi jJAnamAM kharacavAnI preraNA kare the, to paNa potAne jJAnavarNI karmano udaya che tenA prabhAve usAhe pArakA paisA paNa jJAnamA kharacatA nathI ne vagara kAraNe jIba jJA Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAvarNI karma bAMdhe che. e jIva upara paNa jJAnavAne to karuNA lAvavI, paNa dveSa lAvavo nahi. kAraNa je e jIva zuM kare ! karmarAjA mArga Ape nahi ne A bhavamAM to samakita vinA buddhivAna gaNAyA che, paNa enI bhavitavyatA evIja cha ke Avate bhave jJAna vizeSa avarAi javAna cha tethI e bicArAnI buddhi evI thAya che. valI jJAnavaMtoe evAne samajAvaMvA joie. paNa prAyaH keTalAeka kArabhArIo dhanavAna hoya tethI temane ka. hevA jaie to ulaTo vadhAre dveSa prApta thAya eTale jJAnavAnane paNa muMgA besavU paDe che, have paisAnA ApanAra mANasa to jJAnamA kharacavA Ape che te chatAM te paisA na kharacavAthI temano vizvAsa uThI jAya che. valI evI khabaro paDavAthI je paisAnA kharacanAra hoya che te paNa jJAnanA kAmamA kharacatA nathI ne kahe che je jJAnanA paisA ame zrApIe te khoraMje paDe che. Ama vicAra lai jJAnanA kAmamA paisA kharacatA baMdha thai jAya che. A. vAM aneka kAraNo malabAthI jJAnamA paisA kharacavA baMdha thai gayA che paNa emAM ilAja nathI, paNa AtmArthIne to sAta kSetra che temAM chae kSetrane olakhAvanAra jJAna che mATe jJAna jevU koi paNa kSetra nathI. maraNa vakhate paNa jIvo lAkho rupImA mAna pratiSThAne arthe zubha kAmamAM vApare che paNa jJAnamAM vAparatA nathI. AtmArthIe tema karavUnahi. AtmArthIe to vadhAre bhAga emAM vAparavo. kAraNa je bIjA kSetramA keTalAeka zrAtmArthe keTalAeka mAna sAru paNa kharacanAra che. tethI te kAmo to cAlyA kare ke taimAM aDacaNa nathI. ne A jJAnakSetramA to moTI aDacaNa che ke jJAnanA jUnA bhaMDAro che temAM keTalAeka bhaMDAro evA zeThIyA tathA sAdhuo pAse che ke koi vAMcavA mAge to eka pArnu paNa ApatA nathI ne pustaka khavAi jAya che. have e pustakathI to kaMi upakAra 'thanAra nahi. valI keTalAeka bhAgyazAlInA hAthamA che te pustaka AtmArthinA upayogamA Ave che. paNa sarva vastunI kAlasthiti cha mATe ene paNa vadhAre kAla thavAthI nAza thavAno saMbhava che. tyAre jo navA navAM lakhAtAM jatA hoya Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 195 ) toja Agala pAchala emane ema cAlyA kare, paNa tema na thAya to hAlamAM paNa keTalAMeka zAstrAnAM nAma che paNa te pustaka malatAM nathI. keTalAMeka adhUrAM pustako che, keTalAMeka pustakone udhei khAi gai che ne jIrNa thayA cheema banyuM che. valI evaM koi paNa sthAnaka nathI ke sarva pustako eka jagyAthI malI zake. A dazA pustakonI thai che. mATe AtmArthie to jema bane tema jJAnamAM kharaca karI sarva pustako eka ThekANethI nIkale ema karavuM joie. A kAma moTA ghanavAnanuM ke agara to ghaNA mANasa malI kare, agara to jJAnanA paisA hoya temAMthI kare, paNa A vicAre je ne jJAna thavAnuM nikaTa haze tene sUjhaze. bIjAne sUjhaze nahi. kAraNa je mane to mhArA bhAgyodayathI huM daza varSano thayo tyArathI jJAnamAM paisA kharacavAnI buddhi evI thai je jeTalA paisA jJAnamAM kharacaM eTalA bIjA kAmamAM kharacavAnuM citta na hatuM, paNa evI buddhi thavAthI mhArA gAmamAM koi bhagAvanArano yoga nahi. muni mahArAjanuM AvAgamana nahi tema zrAvaka bhaNelA preraNA karanAra malelA nahI, tema chatAM paNa nAma mAtra kaMika jainadharmanuM jJAna malyuM. te sarva phala jJAna upara prema thavAnuM che. valI iMgreja loka paradezI che, dharma paNa jUdo che, to paNa A dezanA mANasAne kalAo pramukha bhaNAvavA sAru hajAro rupIyA kharace che to tethI te lokane keTalo kSayopazama thayo che ke aneka prakAranI vagara joelI kalAno kholI kADhe che ne aneka vastu navI utpanna kare che ke jenuM kRtya samajI zakAtuM nathI. eTalI badhI temane buddhi malavAnuM kAraNa eTalaM che ke jJAnanuM uttejana karavAmAM atyutsAha che. e uparathI vicAravAnuM che je saMsArI jJAnanA utsAhathI eTalo lAbha male che to vItarAganA jJAnanI vRddhi karavAyI keTalo lAbha thAya? mATe AtmAnuM hita karavA ponAnA chokarAne tathA parane hita thAya te sAru jainazAstra bhaNAvavAM, jaina zAstra bhaNavAthI buddhi sarve kAmamAM vRddhi pAmaze ane bhaNAvanArane lAbha thaze. valI pustaka bagaDatAM hoya to tenI saMbhALa karavI. jainanAM sarva Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (196) zAstra amarapada pAme ema karavU joie. paMjAvadezathI AtmArAmajI ma. hArAjajI sAheba gujarAtamAM AvyA ne zAstra hatAM to joyAM. tethI jJAna melavI sarva dezamAM upakAra karyo, valI yavananA mulakamAM paNa etroM sAhebe jainadharma prasiddha karyo ne jainanuM bahumAna karAvyuM temAM nimitta kAraNa zAstra hatAM to banyu. nahi to banata nahi. mATe ApaNane vAMcatAM na AvatuM hoya to te lakSa lebo nahi. purataka haze to vAcavAthI ghaNA puruSane lAbha thaze. praznaH-136 nAnAM karavAno rIvAja hiMdumAM nathI ne strIyo bAlahatyA kare che, to nAtrAno dhAro hoya to sAro ke nahi ? uttaraH-nAtrAM karavAnI rIta dharmathI ghaNIja viruddha che. valI tame bAlahatyA thAya che tethI nAnAM thavAthI ghaTavAnuM samajo cho, paNa mhAre eka zesana jaDaja sAheba sAthe vAtacita thai hatI. temane meM pUchyu hatuM ke ApanI Agala khUnanAM kAma Ave che temAM strIyonI khaTapaTanAM khUna nAM kAma vadhAre Ave che ke te zivAyanAM khUnanAM kAma vadhAre Ave che? temaNe teno javAba Apyo ke strIonI khaTapaTanAM khUna vadhAre thAya che. bIjo savAla pUchayo je jenI nAtamA nAtrAM thAya che tenAM khUna strIyothI vadhAre thAya che ke nAtrAM nahi karanArI nAtamAM vadhAre thAya che ? tenA javAbamAM jaDaja sAhebe pharagAvyuM je nAtrAvAlAnI strIyonA saMbaMdhanAM khUna vadhAre Ave che. have A uparathI vicAravAna je strIyo jevI nirdaya jAta bIjI nathI. eka zAstramA kathA vAMcI che temAM--eka rAjA dazarAne divase mAtAne namavAne gayo, mAtAe AziSa ApI je strI jevI chAtI thajo. te rAjAne nahi pasaMda paDavAthI matAne pUchayu je A AziSa ke. ma ApI ? mAtAe kaDaM je strI jevI chAtI puruSanI nathI tethI AziSa ApI te tane batAvaM. tuM hukama pherava ke potAnI strI- mAthu lAve tene aDadhu rAjya ApuM. te pramANe rAjAe kayuH paNa koi puruSa mAthu lAnyo nahi. bIje divase daMdero pheravyo je je strI potAnA dhaNInuM mAthu lAve Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (197 ) tene arddha rAjya ApuM. te sAMbhalI ghaNI strIzro dhaNInAM mAthAM lAvI. rAjAnA manamAM Avyu je strI jevU krUra koi nahi. A kathA uparathI samajavU ke strIne nAtrAMnI chUTa male to AvI krUratA vApare ne puruSane paraNavAnI chUTa che topaNa krUratA vApare nahi ne strI nirdayatA vApare. mATe nAtarAMnI chUTa nathI. tethI potAnA dhaNInuM khUna karatAM karAvatAM potAno lAbha tapAse che ke janma paryaMta paheravA oDhavA, khAvAnuM sukha jatuM raheze ne raMDApo bhogavavo paDaze. tethI banatA sudhI khUna kare nahi. ne nAtrAMnI chUTa hoya to e dhaNI marI jaze to huM nAtare jaiza ne bIjo dhaNI karIza eTale potAnA saubhAgyapaNAnA sukhamAM khAmI paDavAnI nathI tathA dhaNIne mArI nAMkhatAM bihe nahi to mhoTA mANasanAM bharaNa kare. valI bAlahatyA to ghaTeja nahi kAraNa je hAlamA nAtrAM nathI karatA to paNa vara nahi malavAthI keTalIeka nyAtamAM kanyAo mhoTI karavI paDe che. ne jyAre nAnAM thAya tyAre tene badale valI teTalI kanyAno vadhAro thAya te moTIo thAya to te sArI cAlanI na rahe. tethI te garbhapAta kare. hAlamAM mhArA sAMbhalavAmAM Avyu che ke iMglAMDamAM kuMvArIo ghaNI che te bAlahatyAo kare che. temaja ahIM uMcI nyAtamA nAtrA nathI thatAM, te thAya to bAlahatyA ne mhoTAnI hatyA banne jArI thAya. mATe pUrvanA puruSoe e rIvAja rAkhelo che teja sAro che. koi ema savAla karo je brAhmaNamA asala nAvAM thatAM hatAM te viSe jANavU je hAla jema keTalAeka mANasa nAtrAmAM phAyado mAne che tema te vakhatamAM paNa mAnanArA haze. temaNe tema karyu haze. temaja bAlahatyA tathA juvAnahatyA be vicAranAra DAhyA purupe e vAta aMgIkAra na karI te vahivaTa cAlu rahyo te Aja cAle che. te pheravavAmAM kaMi phAyado nathI paNa nukazAna che. valI ApaNe jainadharmIne to jema viSaya ghaTe kAmathI mukta thavAya ema karavu cha ne te pratyakSa joie chIe ke jeTalI vidhavA bAio dharma sA. ghana kare che ne jeTalI saMsAra choDI saMyama le che teTalI saubhAgyavatI Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (194) strIyoM karI zakatI nathI. jabarAithI ke kulanI maryAdathI, zIla pAlavAthI paNa mahAnizIthajImAM dhanya kRtArtha kahela che mATe zIla pAlavAno mhoTo phAyado che te aTakI jAya. ne dhaNIeka vidhavAo to bhAve ke mhAre jyAM sudhI svAmIno yoga hato tyA sudhI to mhAraM citta viSaya tyAga karavAnuM thatuM na hatuM. paNa have sahaje svAmIna kAraNa chUTI gayu eTale sahaja mhArAthI zIla palaze evI suMdara bhAvanAo bhAve che. A. mAne nirmala kare che te najare joie chIe. valI jenI nAtyamA nAtrAM thAya che tene A dazA banavAnI nathI temAM paNa kulavAna hoya che te nAnAM karatA nathI te paNa joie chIe tethI emAM lAbha dIve che te yogya nathI. prazna:-137 AtmA nirvikalpa che ke savikalpa che ? uttaraH AtmA nirvikalpa che. vikalpa karavA te jaDanI saMgate AmAno upayoga bagaDavAthI thAya che. prazna:-138 bAra bhAvanA tathA cAra bhAvanA bhAvavI emAM paNa vikalpa karavAmAM Ave che 1 uttaraH-e vikalpa che te nirvikalpadazAne lAvanAra che. e prathama avasthAe AdaravA yogya che. jyAre zukla dhyAnano bIjo pAyo dhyAya ke, te vakhata abheda jJAna thAya che. tyAre vikalpa TalI jAya che. paNa zukla 4. pahelo pAyo dhyAtAM pahelAM zrutajJAna- citavana thAya che, tenAthI asaMga anuSThAnarUpa eTale kuMbhAra jema cakra halAve pachI enI mele cakra pharyA kare, tema zrutajJAnathI vicAryA pachI sahajadazA pragaTa thAya che tethI khabhAvika dhyAna thAya tyAre abheda jJAna pragaTa thAya che. sAMthI nirvikalpa dazAnA aMza pragaTa thatA jAya che paNa jyAre bIjo pAyo dhyAya che tyAre vizeSa nirvikalpatA pragaTe che ane jyAre kevalajJAna pragaTe che tyAre pUrNa nirvikalpa dazA pragaTe che. praznaH-139 kevalajJAna to nivikalpadazAthI pragaTe che tyAre vikalpa Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 199) rUpa bhAvanA tathA pUjA pratikramaNa karavU e to badhAre vikalpa sahita raJju, te karavAthI zuM lAbha ? uttaraH-bhAvanA vigare je je karaNI che emAM paNa aMze aMze nirvikalpadazA thAya che. pUjAnI vastu lAvavA dravya vaparAya. e dravya uparathI mULa utare che te nirvikalpadazAnA aMza pragaTe che. valI saMsArano rAga chUTe sAre prabhu upara rAga thAya che tyAre saMsAra uparathI jeTalo jeMTalo rAga chUTe e nirvikalpa aMze che. valI deva pUjAmAM vaparAya che te vakhata viSayamAM vaparAto nathI te viSayamA vAparavAnI icchA chUTI e nirvikalpa aMza che temaja paDikkamaNAmAM paNa saMsAra uparathI citta khaseDe che, ne pudgaladzAthIbhAva utArI vrato aMgIkAra kayoM che tema chatAM paNa kaMika citta lapaTAi javAthI parabhAvanI pravRtti karavAthI dUSaNa lAge che te citta khAtmadazAnuM thavAthI rucatA nathI tethI parabhAva vRcinI niMdA kare ke sAre te niMdA karatAM pudgala dazAnuM arucakapaNuM je bane che ne nija svabhAva sanmukha thAya che te paNa nirvikalpadazAnA aMza che. temaja pauSadhamA ane bhAvanA bhAve che te bhAvanAmAM bhAvavAnuM kAraNa eTaluja cha ke pudgaladazA je vibhAvadizA vikalpamaya temAM anAdinA abhyAsathI mhArApaNuM mAnyu cha te khazI jAya tyAre vibhAva vastu AtmAne sArI na lAge, ne anAdinI sArI lAgatI hatI te kaMika mithyAtva pudgala khasavAthI thAya che. jeTalA mithyAtvanA pudgala khazyA te svAtmabhAvamA varttavAnA bhAva che teTalA nivikalpa aMza prApta thAya che. mATe je je jIva dharmasAdhana Atma sanmukha thaine kare che temA aMze aMze nirvikalpadazA prApta thAya che. temaja jJAna je zAstra vAMcavAM e paNa AtmAMnI svadazAno vicAra karIe to nizcaya naye AtmA kevalajJAnamaya che tene bhaNavU zuM ? paNa AtmA kevalajJAna'maya che te zAstra sAMbhalavAthI ne vAMcavAthI jANe che. haveM ihAM paMNa anAdikAlano jIvano upayoga zAstra sAMbhalavA vAMcavAno AtmA jANavA arthe hato nahi, paNa jyAre AtmAnI sAMthe AvaraNa karanAra mithyAtvanA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pudgala hatAM te khazyAM tyAre Atmadharma jANavAne mATe zAstra sAMbhalavAnI ruci thai tyAre ihAM paNa AtmA nirvikalpamaya hato tenA aMza khullA thayA pachI anukrame jema jema zAstra sAMmalavA manana karavAnuM vizeSa thayu, tematema AtmAnAM AvaraNa khasatAM gayAM tema tema jIva nirvikalpa thayo paNa jIvane prathamathI ja nirvikalpadazA thatI nathI. mATe nirvikalpI puruSoe jema anukrame guNasthAnako batAvyAM che te pramANe anukrame guNasthAna caDhI nirvikalpI puruSa je bhagavAn temaNe vyavahAra rUpa caDavAnI rIti darzAvI che, tenA arthi jIva varne cha tene temAM jeTalI jeTalI nirvikalpa aMzanI dazA pragaTe che tethI te AnaMdita thAya che ane devapUjA zrAvakanAM vrata muninAM vrata pratikramaNa bhAvanA dhyAnAdika sarve karaNI potAnI nirvikalpadazAne sAraM kare ke ema karatA karatAM anukrame nirvikalpadazA pUrNa thAya che. prazna:-140 AtmA parabhAvano akarcA kahyo che ne A pravRtti to katapaNe thAya che te kema ? uttaraH-tamArI vAta satya che, nizcaya naye AtmA parabhAvano akarcA ke. temaja vyavahAra naye kartA paNa kahyo che. ne vyavahAra naye karcA na mAnIye to AtmAne AvaraNa paNa na lAge, ne AvaraNa na lAge to tene mukta thavAnuM paNa nathI. jyAre mukta thavAnuM bAkI rahyaM nahi tyAre to sarva jIva sarvajJa jevA hovA joie. te to jANatA nathI, tyAre prabhujI e vyavahAra naye kA kahyo che te siddha thAya che, AtmA vyavahAra naye karmane yoge karmamaya pariNata thai vibhAvamaya pudgalanI karaNI viSaya kaSAyanI karI rahyo che. have vyavahAra naye karmabaMdhanAM kAraNa seveche paNa temAMthI bhavitavyatAnA yoge kaMDaka svAbhAvika karmathI halako thayoM ne jema koThImAMdANA thoDA nAMkhe ne ghaNA kADhe to sahaje dANA koThImAMthI ochA thAya. temaja jIva vadhAre karma bhogave ne akAma nirjarA kare ne navAM thoDAM bAMdhe tethI halako pAya, tethI vitarAga sarvajJa puruSa upara Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2.1) prIti jAge ane satsaMga kare. satsaMgathI potArnu svarUpa sAMbhale je nidha ya naye to mhAro AtmA sarvajJa tulya cha jo evo AtmA na rahyo hoya to koi divasa AtmA zuddha na thAya. AtmA avarAya che te jema pha. Tikane DAka mukIe chIe tethI sphaTika DAka jevA raMganuM dekhAya che paNa te DAka nikalI jAya to jevo nirmala che tevo dekhAya che paNa evo DAka paraNamI gayo nathI ke pharI sphaTikanuM rUpa pragaTaja na thAya. tema AtmAne evAM karma lAgyAM nathI ke koi kAle vizuddha thAya nahi. karmanA AvaraNa jema jema khasatAM jAya tema tema vizuddha thAya ne te pratyakSa a. numAna thAya che. jema ke koika jIva jJAnano abhyAsa vadhAre kare che to vadhAre vidvAna thAya che to jo AvaraNa abhyAsathI khasatA na hoya to buddhivAna kema yAya ? paNa evAM AvaraNa cha ke Atmatattva pragaTa kara. vAno abhyAsa kare to AvaraNa nAza pAme. mATe AtmAnI khabhAvika dazA kAyama che gai nathI, te pragaTa karavAne vyavahAra naye guNasthAnano vyavahAra prabhujIe batAvyo che tema karavo, ne tema abhyAsa karavAthI A. smA zuddha thaze. ne nizcaya naye akartA kahyo che te paNa che. jo akatapaNAnuM nija svarUpa na jANe, to zuddha karavAnI buddhi thAya nahi, me je vibhAvIka karaNI che te mahAre kApaNe karavA yogya nathI ema jANe. mATe nizcaya nayano pakSa hRdayamAM acchItare rAkhe; paNa nizcaya naye AmA vibhAvanA kA che ema jyAM sudhI jIva jANe tyAM sudhI AtmA zuddha karavAnI buddhi thAya nahi. jyAM sudhI AtmA pudgalabhAvano kartA jANe, sAM sudhI zarIre duHkha thAya to mane duHkha thayu, dhana gayuM to mahAraM dhana jatuM rahyu. svajanano viyoga thayo to mahArAM sAM marI gayAM have kema karIza ? mahAraM ghara jatuM radyu. mahAru vastra bagaDI gayu. mane mAryo, mane gAlo de che ema para vastumA mahArApaNuM je jIva mAnI rahyo che, te jaDa padArthamAM mahArApaNuM mAne che tenuM ka paNuM mAne che. meM sukhI karyA, meM duHkhI karyA ema mAne che teno tyAga karI nija svabhAvamA rahe. nice Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (202) naye svabhAvano kartA jANI vibhAvarnu kApaNuM choDavU. . . : praznaH-141 AtmA nirvikalpa tathA akartA chatAM karttApaNe vrata, pa...cakhkhANa, pratikramaNa kare, zAstra vAMce ne tethI ako nirvikalpatA thA ya e kema ghaTe ? ' uttaraH-karma che te para vastu che jema koi mANasane kAMTo vAgyo che, te kAMTo para vastu che. valI nareNIvaDe kAMTo kADhe che te nareNI para vastu che, to para vastue para vastu nikale che tema AtmAne je karma lAgyAM cha te para vastu para vastunA yoge nikale ane hareka vastu anukrame zuddha thAya che. vastrane mela lAgyo che, te para vastu che tene khArAdika para vastu no yoga bane cha tethI te vastra zuddha thAtha che. hIrA pramukha ratna padArtha 'che te khANamAthI kADhe che tyAre melavAlo hoya che tene ghasavAnAM zastra lAge che tyAre mela nIkalI jar3a zuddha ratna pragaTa thAya che. temAM paNa prathama sarve mela jato nathI. prathama to alpa aMza jAya che paNa ghasavAnI 'abhyAsa karavAthI anukrame sarve mela jato rahe che, paNa mela kADhabAmAM . para vastuno yoga joie che, tema AtmA karma thakI avarAyo che, tethI AtmAnI nirvikalpadazA paNa jaNAtI nathI. akApaNuM paNa jaNAtuM nathI te AvaraNano prabhAva che. te AvaraNa khazeDavAne mATe jema vastra dho'vAne pahelo to khAra caDhAve che, dekhAto tatkAla mela caDelo jaNAya cha, paNa vastupaNe te khAra melano kADhanAra che tema vyavahAra karaNI dekhItI to paramAvanI dekhAya che, paNa vastupaNe aMze aMze AtmAne zuddha kareche, -.jema jema aMze zuddha thatA jAya che, tema tema vyavahAranI karaNIo chUTatI . 'jAya che. jema ke zrAvaka pauSadha kare che, tyAre pauSadhamAM pUjA pramukha ka ratA nathI. munine pUjA, gRhasthanI svAmibhakti e sarve karavA chUTI jAya 'che. ema anukrame sarve karaNIo chUTI jAya ane akartA guNa nirvika* lpa. guNa AtmAno pragaTa thAya che. mATe sarve karaNI nirvikalpadazA lA. bacAne karavA yogya che. prathama azubha kriyAno tyAga karI zubha kriyA Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (203 ) karavI cha. -pachI jema zuddhadazA pragaTa thatI jAya tema zuddha kriyAno tyAga karI akriya pada pragaTa yatuM jAya. praznaH-142 jJAnIe to puNya pApa banne tyAga karavA yogya kayAM cha; . ne tame to ekane choDI ekane AdaravAjeM kaho cho te kema? uttaraH-jJAnIe kahuM che te satya che. jema kolInI jAta corI karavAno ghaMdho kare che tethI sAmAnya vacane kolInI sobata karavAno tyAga kahevAya, paNa coranA bhayathI rakSaNa karavA sAru jo kolIne valAvo rAkhIe to ApaNuM rakSaNa thAya, ne valAvAe jyAre corane mArI kAlyo,sAre' nirbhaya thayA. pachI valAvAno khapa nathI tyAre cora tathA valAvA banneno' tyAga thAya. tema azubha pravRttine TAlavA sAru zubha karaNI rUpa valAvo che te sarve azubha pravRti TalI gayA pachI zubha karaNIno paNa tyAga thAyaH mATe jJAnIe banne tyAga karavA kahyA chete satya che. sarva kAmamA A.. mA ajJAnapaNe anAdi kAlano kApaNuM mAnI rahyo che, ne tethIja A- ' mAnA jJAnane AvaraNa thatAM jAya che ne jyAre jIva prabhunA Agama sAMbhale che ne sparza jJAna rUpa jJAna jIvane pariName che, tyAre AtmAne AtmA svarUpa anubhava gamya thAya che tyAre jANe che je, aho! mhAro AtmA arUpI, anaMta jJAnamaya, sarva bhAvano jANanAra, nirvikalpajJAnI, jaDabhAvanuM je je karcavya kareluM che te mhAro svabhAva nathI. jyAre mhAra kartavya nathI sAre teno hu ko tharDa IM te paNa ajJAnatA che. e vastu anukUla pratikUla jene male temAM hu sukha duHkha mAnuM huM te paNa ajJAnatA che. mhAro svabhAva to jANavA dekhavAno che te svabhAvano hu~ kartA ra chu ne te karavA yogya che AQ jJAna thAya che. mATe nizcaya naye A-' tmA svabhAvano kA che. vyavahAre vibhAvano karttA che. jema jema nizcaya guNa pragaTa thAya che, tema tema azuddha vyavahAra tyAga yato jAya che ne para bhAva, karttApaNuM TalI jAya ke ane jevu AtmAna svarUpa ke tevU pragaTa 'thAya che. . Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 204 ) - praznaH - 143 tame je je bhAvanA karavAnI kaho cho, te AtmagharanI hai ke paragharanI 1 uttara:- jeTalo vyavahAra va che, pudgale karI varttanA karavI che ane te sAru bhAvanA bhAvavI che, te sarva vyavahAra para dharano che. eTale pudga. la mizrita che. kAraNa je AtmAnA svabhAvika guNa to jANatrA dekhavA nA che, paNa vicAra karavo te AtmAno dharma nathI, jyAM sudhI saMpUrNa kevajJAna pragaTa nathI thayuM, tyAM- sudhI pudgale karI sahita vicAra che. kAraNa je mati zrutajJAna che te iMdriyajanita jJAna che, iMdriyonuM bala che. avabodha thAya te pAMca iMdri ne chahu~ mana enA saMyogathI jJAna thAya che. e jJAna AtmA ane parane saMjoge thAya che, te paNa jIvano AtmA avarAi javAthI mati zrutajJAnano jeTalo bodha che teTalo thato nathI. jJAnanI bhakti, jJAnavAnanI bhakti, jJAna pragaTa karavAnI atizaya utkaMThA, temaja bhagavAnA vAMcavAnA kAmamAM atizaya abhyAsa, je ThekANe jJAna malavAnuM hoya vA dUra hoya, vA najIka hoya ne teno vakhata sAcavavo paDato hoya te sahana kara paDatuM hoya, ne je hukama pharamAve te karavo paDato hoya, te sarve hukama tathA sarva duHkha sahana karI, jJAna melavavAne zrAlasa choDI, rAtrI divasa udyama kare che, tyAre jJAnAvarNI karma thoDA thoDA jema jema kSaya thatAM jAya, tema tema mati zrutajJAnano bodha vadhato jAya che. tyAre jIva mhAruM svarUpa ane pArakuM eTale jaDanuM svarUpa olakhe che tyAre zAstramAM jaDanI saMgata choDavAnA je je upAya batAvyA che te jANe he tethI tenI vicAraNA kare che. e vicAraNA evI che ke jethI AtmA potAnA svarUpanI sanmukha thato jAya che ne parabhAvadhI citta khazeDato jA - ya che. jeTalaM parabhAvathI citta khazyuM teTalo AtmA zuddha thato jAyache, jaima ke ApaNA kuTuMbanA mANasa zivAyanA mANasane gharamA munama karIne rAkhIe chIe to tene dravya zrApavuM paDe che eTaluM dravya vyavahArathI to okuMthayuM lAge che paNa bIjI tarapha vicAra karIe to ApaNuM je dhana ke * Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (205) tenuM rakSaNa kare che ne navaM vyAja vigere utpanna karI dhana vadhArI Ape che. tema jJAna tathA bhAvanAo je pudgalamA malIne karavI te AtmarUpathI pararUpa dekhAtuM bahArathI che, paNa vastupaNe AtmAne Atma svarUpe jANe. aDane jaDa svarUpe jANe. AtmAne nirAvaraNa karavAno udyama karI rahyo che. viSaya kapAyanAM kAma ochAM thatA jAya che ane pUrvanAM karma kSaya thatAM jAya che. e badhuM kAma para vastuthI thAya che. mATe jyAM sudhI kevalajJAna nathI pragaTa thayuM tyAM sudhI bhAvanAno vigare bahuja upakAra kareM che. paNa jema dIkarAne tathA munamane vastupaNe bApa jUdA jANe che, tema vastudharma olakhavApaNe je jJAna Atma upayoganAM, te avadhi manapa. yaMva kevalajJAna tathA mati zrutajJAna iMdriyajanita che. tene te rUpai jA. NavAM, paNa Atmajanita jJAna pragaTa nathI thayu. tyA sudhI A jJAnano a. bhyAsa choDI de to enAM AvaraNa zI rIte nAza pAme 1 ema je je rIle sarvajJa mahArAje batAvyu che tema sevIne AtmAno AtmabhAva pragaTa kara. vo. jema jema AtmA vizuddha thAya, tema tema nIcalI pravRtti choDatA jA vI che ane samabhAva vadhAratAM javo che. je je parabhAvanA saMyogathI sukha duHkha anukUla zarIre bane che, temAM potAno samabhAva choDato nathI. koi mArI jAya che. koi pUjI jAya che, koi gAlo de che. koi guNagrAma kare che te sarvamAM samavRtti che. evA guNa jema jema vadhe, tema tema jANavU je, huM caDhate pagathIe chu. tethI guNasthAne caDhyo paNa samajAya, ne jema jema guNasthAne caDhe, tema jJAnIe nicalI pravRtti choDavAnI batAvI che te. maja choDavI. evA puruSo to maryAdA pramANe je vartaze, ne vItarAgatA. jJAnathI vacetanane cetana rUpe jANaze. para pudgalane pudgala rUpe jA. Naze. AtmA akriyapaNe jANaze. kriyA pudgalane saMge thAya che te paNa jANaze. jyAM sudhI AtmAno akriya guNa pragaTa nathI thayo, khAM sudhI nIcethI jema jema uMco caDhe che, ne jeTalaM jeTaluM zuddha svarUpa pragaTa thAya. che, teTalI teTalI kriyA choDato jAya che. dazA to akriya padanI bhAve Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 206 ) che. svadharma to jeTalo Atmadharma pragaTa thAya che, temAM sthApyo che. sAdharma rUpa dharmane sAdhana rUpa mAne che. jema koi mANasanA gharamA lakSa rUpAyAnI dolata che paNa te jIva jANato nathI. ene koi puruSa te dolatanA guNano jANakAra malyo, teNe samajAvyo ke tahArA gharamA A mho - TI dolata che tenA upara badho kacaro mela paththarano thara caDhI javAthI te dekhAtI nathI mATe udyama kara, udyama karavAthI tArI sarve dolata hAtha zrAvaze. have je puruSane e kahenAra puruSanI pratIti che teNe e dolata to jamInamA rahI che tethI ne dravya vinA kaMi kAma thai zakatuM nathI ane potAnI pAse dravya hatuM nahi tethI pArakAnA paisA devA karI vyaya karI majUro bolAvI majUrathI tathA potAnI mahenatathI mahenata karI dravya kADhayuM. temaja sarvajJa mahArAje zrAtmadravyanuM svarupa darzAyuM, tethI zrAtmAnuM svarUpa jANyuM; paNa hAla to jaDanI saMgatamAM che tethI te svarUpa jaNAtuM nathI. te pragaTa karavAne jema ghana kADhavA pArakuM dhana laine kAma karya to dhana malyuM, tema AtmAne ajJAna saMgatamAMthI choDAvAnA jJAnIe je upAya batAvyA che, te kare to AtmadharmarUpe dhana pragaTa thAya. valI eka puruSane dolatanA jANakAre dolata batAvI. paNa te puruSanA vacananI pratIti karI nahi tethI tene dolata malI nahi. eka puruSe kadhuM je, dolata che to paNa huM pArakAnI sahAyatA nahi lauM. pArakuM devaM koNa kare ? enI mele nIkalaze to laiza. e banne puruSane dravyanI prApti thatI nathI, tema sarvajJanA vacanathI zraddhA karatA nathI tene zrAtmadharmanuM jJAna thatuM nathI, temaja zrAtmadharma che ema nAmamAtra jANyuM, paNa tenA sAdhananI zra sarvajJanA vacanathI viparIta karI ane nirudyamI thayA. AtmAnI vAto karavI, paNa kAma krodha, viSaya kaSAya chAMDatA nathI ulaTA viSaya kaSAyanI vRddhi karatA jAya che. e jIvane paNa dharma kyAMthI thaze ? valI keTalAeka jIva ekalA vyavahAra mArgane satya mAne che, keTalAeka jIva ekalA nizcaya mArgane satya jANe che, prabhuno mArga to nizcaya vyavahAra Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (207 ) sahita che. tethI syAhAda mArga kahevAya che bIjA dharmamAM evo syAhAda dharma nathI tethI ja mithyAtva kayuM che, te chatAM jainadharmamA rahi syAdvAda mArganuM jJAna thayu nahi to AtmAnuM kArya kema thAya? mATe jema. sarvajJe nizcaya vyavahAra banne mArga kahyA che teja rIte pravRtti karavAthI nikaTamA AtmAnI zuddha pravRtti thAya. mATe prathama azubha pravRci choDI zubha, pra. vRtti karavI. pachI jema jema AtmA zuddha thAya, tema tema zubha kriyA chUTe. praznaH-244 AtmAnI zuddha pravRtti zI rIte thAya ? uttara:-sarvajJe prAtmAnuM svarUpa batAvyu che te jANe paNa AtmAnA anaMta guNa che te sarve chadmasthapaNe jANI zakato nathI. paNa keTalAeka savaijJanA mukhya guNa sidhdhAMtathI jANe ke AtmA arUpI, anaMta jJAna, a. naMta darzana, anaMta cAritra, anaMta vIrya, avyAbAdha, aguru, alaghu, akSa. ya, A guNa AtmAnA che. AthI viparIta te jaDanA guNa che, rUpa, gaMdha, rasa, sparzavAlo e cAra mukhya guNa jaDanA che.. tIkSNa budhdhivAlAe A be svarUpa cetana tathA jaDanAM jANyAM, tethI ja vicAra kare je varNa, gaMdha, rasa, sparza rahita te cetana che. jJAna zaktivAna che tethI jANe che te cetana ke sAre have hu~ mahArA guNamA vartu cha ? teno vicAra kare, prathama zrA mahAruM zarIra dekhAya che, tethI rUpI che, zvAsozvAsa leuM kuM teno spa. rza, uSNa athavA zItala thAya che to te paNa rUpI che. zabda bolu chu te . paNa kAnamAM zabdanA pudgala athaDAya che te paNa rUpI che. A zarIranI aMdara rudhira mAMsa che, te paNa rupI che. vAste e sarva zarIra jaDa che mATe te mahAru nahi. tyAre chokarAnu svarupa dekhAya che, tethI te paNa mahAro na hi. tyAre strI paNa mahArI nahi. A ghara che te mahAru nahi. besuM huM te hu~ nahi. cAlu chute hu~ nahi. valI AhAranA pudgala to rUpI che ne mahAro guNa arUpI che; to mahAre grahaNa karavA yogya kema hoya 1 .tyAre bhUkha lAgI kahuM chute hu~ nahi, mane khATuM lAgyu, mane kaSAyuM lAgyuM, mane khAeM . tIkhu lAgyu. e paNa mahAre karavA yogya nathI. * emAM je mujhAuMchu te Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (208) ajJAnatA cha temaja mane suramigaMdha lAge che, mane durgadhatA lAge che, mane rAga sAro lAge che, mane A rAga nabalo lAge che, mane A sparza suM. vAlo lAge che, mane A sparza barasaTa lAge che, A badhU e pudgalane thIya che; te chatAM mane thAya che ema mArnu chu e mahArI ajJAnatA che. mahAraM svarUpa meM na jANyu, tethI hu~ mAnuM chu. mane mAre che te hu~ nahi, mane gAlo deche ema mArnu te ajJAnatA che. mAruM dhana jatuM raghu, huM dhana pedA karUM chu; meM lUgaDAM paheyoM che, meM oDhayAM che, meM pAtharthI che, hu~ sUto chu, beTho chu, A huM kahuM chu te ajJAnatA che. huM sukhI karuM chu, hu~ duHkhI karUM chu, huM dhanavAnu chu, hu~ RdhdhivAna chu, huM parivAravAlo chu, mahAruM sarve mAne che, huM sarvane zikSA karUM chu. huM sarva upara hukama calA*q chu, huM pradhAna chu, huM rAjA chu. AvA je je garva karuM chu, te mahArI ajJAnadazAnA prabhAvathI karuM chu, meM gharo bAMdhyAM, mArUM ghara paDI gayu, paNa vastupaNe e vastuja mahArI nahi te chatAM mahArI mAnI beTho, te ajJAnatA che. meM dhana ApyuM, meM dhana lI , mAruM dhana jatuM raghu, e vikalpo ajJAnapaNe hu~ karuM chu. meM zAstra vAMcyA. huM bhayo, meM bhaNAvyA, meM celA ka. yo, meM vrata prApyAM lIdhAM, meM gRhastha karyA, meM samajAvyA e kAMi paNa vikalpa karavA yogya nathI. mAtra ajJAnatAnA yoge ahaMkAra dazA pragaTa thavAthI thAya che paravastu mahArI nahi. para je pudgala tene huM karuM ne te ahaMkAranA made karI jaDa karttavyane mahArI vA, meM vA, huM zabdathI boTu 'chu, paNa bolavU e ja mahAro dharma nathI. roga zrAvyethI mane rogathayo kahuM huM paNa arUpI AtmAne roga thAya che ? nA nA thAya ja nahi. je roga thAya che te to pA udArika zarIrane thAya, te udArika zarIra ma hAraM nahi ne mahAraM mAnyu tethI mane roga thayo. ema mArnu chu te ajJAna- tAche. mane jagat name che, pUje che, mahArI mahatvatA kare ke paNa je ma. hAre nAma che te to pudgalanuM che te hu pudgala te hu nahi, to name cha 'mAnuM huM te ajJAnatA che. aneka prakAranAM AbhUSaNa dhAraNa karI manamA Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 209) mArnu cha je meM ghareNAM paheyoM che, te pahere che, te to zarIra che, huM to a-. , rUpI kuM. e jJAna nathI thayuM tethI huM mAnI rahyo chu. strIonAM mukha jor3a manamA mArnu chu ke aho! zuM suMdara rUpa che ? enI sAthe kyAre bhoga karuM ? keTalIeka vakhata yoga bane che to temAM AnaMdita thauM kuM. A mahArI kevI mUDhatA ? je zarIra jaDa padArtha te hu~ nahi. valI strIona zarIra te paNa jaDa padArtha, e banne jaDa padArthanA saMyogamA mahAre | AnaMda karavo? te kaMi vicAra na karatA mahArI mUDhatA vartI rahI che. te kevI dhikkAravA yogya cha ? koi paNa parasukhamAM lIna thae~, te mahAro dharma.kema hoya ? aho! Aq svarUpa ANuM chu, to paNa anAdinA a. bhyAsathI e viSayAdikamAMthI mUrchitapaNuM jatuM nathI, pUrve aneka mahA puruSo thayA temaNe potAnA zrAtmAne jaDathI mukta karI nija svarUpamAMjA naMditapaNuM zrAdayeM. aho ! tArAmAM karmanAM AvaraNa kevU jora kare ke ke jethI.vItarAganI vANI svaparasvarUpanI sAMbhalI to paNa tenI asara thatI ja nathI! ne haja paNa AtmA avarAya evI pravRtti karyA karUM chu, paNa have to mahArA arUpI svarUpamA raheq eja uttama che. jema koi gAMDI mANasa. jema tema bole, jema tema cAle, kUde, doDe; paNa kharaM potAne zaM karavA yogya cha 1 te jANato nathI, tema huM karmanA saMyogathI mUDha thai mahArA bhAtmAnA svarUpane bhUlI jai jaDa je pudgala tenI pravRtti rAtrI divasa gAMDAnI mAphaka karI rahyoM chu. saMsAramA aneka prakAranAM karcavya bane che, te baghA mahArAM jANIne karyA karuM kuM. valI jaDanAM karttavya karI ahaMkAramA mahAluM chu. aho ! zuM ajJAnatA 1 aneka jIvAne aneka prakAranAM dukha deuM chu. dhik dhik ajJAnadazAne! A hu~ jaDa saMgate zuM kRtya karUM chu ? strIonAM mahA durgaMdhamaya sthAnaka jenI vibhAvika jIvo paNa dugaMchA kare che, evA sthAnakone jIva cuMbanAdika aneka kRtyo kare che ! A sarve kRtyo AtmAnA svarUpathI bhinna che. vyApArAdikamA luccAi ThagAi corI Adi aneka prakAranA jaDanI sobate Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM kRtya karUM chu. AvI jaDa pravRtti AnAdikAlanI paDI rahI che, te mahArA svarUpathI bhinnapaNuM che, ne A najare moTI moTI havelIo dekheM chu, temAM navI navI racanAo koraNI kAma joine AnaMdita thauM chu, te mahAre karavA yogya che 1 nA, nA, e sarve jaDanI saMgatano prabhAva che. amArA makAnamAM kevo sAro raMga ko che ? kevI hAMDIo takatA TAMgelA cha ? kevAM ramakaDAM goThavelA che 1 kevI suMdara talAio bichAvI che 1 AvI vastu joi mane AnaMda thAya che te kevu Azcarya jevU che 1 je vastu jaDa te mahAro padArtha nathI. valI jaDanI saMgatamAM paNa e cIja sthira rahevAnI nathI vinAzI che. te paNa vicArato nathI. tuM ene mUkIne jaiza, agara e tane mUkIne jaze. tenuM paNa jJAna thatuM nathI, ane AsaktatA thAya che ane nija svarUpathI bhUlo paDe che, have meM mahArA AtmAnuM svarUpa jANyu mATe have to ethI hu~ nyAro chu. ema cokasa thAya che to paNa haju jJAnInA kahevA pramANe sparzajJAna thayuM nathI, tethI haju enA uparathI vicAra jato nathI. mATe have mahAre zuM karavU ? te cetana! vicAra kara. vItarAga devano upadeza sAMbhalyo, mahArA aAtmAnuM rUpa jANyu, jaDanu rUpa jANyuM, to paNa jaDathI citta utaratuM nathI. tene sAru prabhujIe upAya batAvyA che, te mahAre karavA thogya che. jema A saghalA vicAra che, tema e paNa AtmAnA svasAvika dharmamA nizcaya nayathI svarUpa pragaTa thayaM nathI tyAM sudhI anu. bhavathI vicAra karavA yogya lAge che. temaja roja AtmAno vicAra karavo ne geja zAstrano abhyAsa karavo, te jema kUvA upara paththara a. thavA lAkaDAM dATelAM hoya che, tenI sAthe doraDaM rAkhI pANI kADhe che to te rojanA ghasArAthI paththara yA lAkaDAmAM moTA khADA paDI jAya che, temaja roja abhyAsa karakhAthI karmane ghasAro lAgaze to AtmA nirmala yaze. mATe aharniza sarva bIjI upAdhi choDI zAstrano abhyasa karUM. paNa jyAM sudhI saMsAranI upAdhi che, tyAM sudhI eka citte zAstrAbhyAsa Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 211 ) thAya nahi. mATe saMsAra choDI saMyama lauM to saMsArI kuTuMcanI upAdhI vyApAranI upAdhI chUTI jAya to pachI nirvighnapaNe jJAnAbhyAsa thAya paNa eTalI badhI mahArI vibhAvadazA chUTI nathI tethI sAdhupaNuM to ma hArAthI palI zake nahi, tyAre mahAro zrAvakano dharma je rIte bAravrata rUpa kahyo che te mujaba aMgIkAra karUM. tethI jeTalI zrAvakanI maryAda karIza, teTalaM teTalaM nirupAdhikapaNuM thaze. jema ke sAmAyika karIza eTa lI vAra zAstrAdhyayana karavAmAM mahAraM saMsArI kAma harakata karaze nahi AkhA divasano athavA ahorAtrino pauSadha karIza, tyAre bagho vakhata jJAnano abhyAsa banI zakaze. valI jeTalI jeTalI vastuo vrata laine tyAga karIza, te saMbaMdhInI upAdhIyo mahArI TalI jaze, ne jeTalI je TalI aDanI pravRtti ochI thaze eTaluM nirupAdhika sukha thaze. aneka pra arrat viSayanI icchAoM thAya che te badhI icchA to rokAtI nathI paN jeTalI jeTalI rokAya eTalI rokI strInA viSaya, khAvAnA viSaya, pahe ravAnA viSaya, saMghavAnA viSaya rAtrI divasa mane thai rahyA che, te badha choDuM evI vizuddhi nathI jaNAtI; to jeTalA jeTalA chUTe te choDIne vrata dhAraNa karUM, ema vicArI zrAvakanAM vrata le, prabhu bhakti kare, prabhu bhakti karavA jAya, eTalI vAra saMsAranAM kArya chUTI jAya. valI prabhu sAma besI bhAvanA bhAve te bhAvanAnuM svarUpa ( zrA copaDImA Agala che te pra pramANe ) karI le. te bhAvanAthI ghaNI vizuddhi dhaze ema dhArIne bhAve. ihAM keTalAeka mANasanA manayAM zrAve che je saMsArathI rAga utAryoM ne prabhu upara rAga karyo, viSayano rAga choDI vrata upara rAga karyo to e. to zrAtmAne baMdhana che. pAcho upAdhimAM paDe che. valI vratano ahaMkAra thAya bIjA nathI karatA tenI niMdA thAya, vigere AvA ghaNA kAraNothI A. tmAnI malInatA thAya che. te viSe samajavuM je saMsAra uparathI rAga u tArI prabhu upara rAga kare che, te rAga prabhu upara na kare to saMsArano rAga kAyama rahe tethI kaMi AtmAne baMdhana chUTavAnuM nathI. paNa gharamA baiThe. * y Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (212) jeTalI vibhAvika vartaNuka karaze teTalI varttanA kaMi jinamaMdiramA jai karavAno nathI. prabhunA guNa vigere gAze to tethI vibhAvamAMthI citta khasavAna sAdhana che ne jyAM sudhI pUrNa vizuddhi thai nathI, tyAM sudhI jI. vane caDhavAno rasto eja che. tethI vItarAge batAvyo che te chatAM AvI potAnI kalpanAthI ema kalpe je A paNa rAga baMdhana che te kahevA rUpa che. vastupaNe to vibhAva uparathI rAga khasyo nathI tethI Ama batAvI prabhunA guNa gAvA nathI, jene AtmAnuM kArya karavU che, tene to jeTalI vizuddhi thAya, te pramANe karavA prabhujIe batAvyuM che temaja karaze. Agala ghaNAM dRSTAMto ApyAM che jema ke koi mANase viSa khAdhuM che. have te mANasane khabara paDI je sahArA khAvAmAM viSa Avyu che te TAlavA sAru kaMika auSadha khAuM, pachI viSa TAlavAnAM auSadho khAvAthI nirviSa thayo. eka mANasa kahe che je auSadha to kaDavU lAge che e kaMi khAvAno padArtha nathI tethI khAuM nahi. to te mANasane viSa utare nahi. temaja prabhubhakti vigare che te vipa utAravAnAM auSadha rUpa che. viSa utaryA pachI auSadhanuM kAma nathI temaja rAga dveSa rahita thAya tene zubha rAmanI jarUra nathI, paNa saMsAranA rAga utaryA nathI ne zubha rAgane baMdhana jANe e to prema viSavAlo kaDavU jANI auSadha khAto nanI tethI te jema nirviSa thato nathI, te je azubha rAga choDI zubha rAga Adarato nathI, tece AtmAnI vizuddhi thavAnI nathI. valI ahaMkArAdika viSe kahe, che te ahaMkAra kaMi zubha karaNIthI AvatA nathI. paNa enI pariNatI haju jaDabhAvamAthI khazI nathI te karAve che, haju jJAna thayuM nathI tethI te pote ahaMkAra kare che ke ase prabhunI bhakti karIe chIe, vrata karIe chIe, hajAro rupaiyA kharaca karIe chIe, ase moTA moTAM zAsananAM kAma karIe chIe. amArA jevA koNa che ? A dazAo thAya che te mahA ajJAnadazAnuM jora che tethI te viSe to jemanA samajavAmAM Avyu cha je aho! mahArA AtmAnI svabhAvadazA to jANavU dekhaq che' jaDa Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 213 ) pravRtti kaMi paNa karavI te mahAro Atmadharma nathI, valI A zubha karaNI paNa mAtra haju jaDabhAva uparathI citta khasatuM nathI te khazeDavAne sAru karavI che. vastupaNe mahAro dharma nathI, jene prAvI buddhi prApta thai cha tene kema ahaMkAra Avaze ? ne ema karatAM thoDI vizuddhi haze tethI manamA Avaze to tene paNa pravRtti jANI te ahaMkAranI niMdA karaze. tethI pAchA osaravAnI bhAvanA bhAvaze. aho! A mahArI zuM dazA jaDanI saMgate thAya che ? jagatmA A jaDa zarIra tene mAna male che to te zarIra te huM nahi, to e mAnathI mahAre zuM ? evI bhAvanA AtmArthI bhAve che. rAtrI divasa kaSAyathI pAchA pharavAnI ja dazA jenI banI che ne jeTaluM jeTaluM pArcha nathI pharAtuM te paNa AtmAne pratikUla che ema bhAvi rahyA che. valI jaDanI dazA TAlavAne vrata niyama dhAraNa kare che. ekastuo khAvA pIvAnIno jyAM sudhI mahAvaro che tyA sudhI e vastu khAvA. nI nahi male, vA pratikUla malaze to mane vikalpa pAvaze. vAste je je vastu tyAga karIza teno mahAvaro chUTI javAthI te vastu upara citta jaze nahi. to teno vikalpa paNa thaze nahi. ema jANI AhAra pANI vastra AbhUSaNa pramukhanA niyama karI bAkInA vAparavAnA tyAga kare che. vyApAra paNa bahu pApanA je padara karmAdAna vigerenA teno tyAga kare che. bIjA paNa vyApAra vilpanA kAraNa che mATe potAno nirvAha thAya eTalo vyApAra rAkhI bIjA vyApArano tyAga kare che. strI AdikanA viSayanI paNa maryAdA karI bAkI tyAga kare ke mahAre pA pravRtti jaDa bhAvanI ochI thaze toja AtmA sthira thaze. jyAM sudhI saMsAranAM kAma karavA nAM che tyAM sudhI te te kAma dharmadhyAna karatI vakhata yAda Avaze ne AsmAnI pariNatI bagADaze, mATe je je kAraNe saMsAranAM prochAM thaze, te. TalA teTalA vikalpo zrochA yaze. dhyAnamAM paNa samAdhi rahaze. jema ke je mANasa rAjA nathI to tene lazkara vigaireno vicAra cittamAM Avaze nahi; kAraNa je e kAmamA enI pravRtti nathI. mATe jeTalI jeTalI pra. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (214) vRtti jArI che, teTalA vikalpa Avaze. ema jANI khAvAnA, pIvAnA, besavAnA, sUvAnA, pharavAnA, tamAsA jovAnA, vyApAranA, strIonA viSayanA jeTalAM jeTalAM kAraNo chUTe te choDa ke jethI tAro AtmA samAdhImA rahe. ne chUTe temAM potAnI ajJAnatA vicAre che ke haju mahAruM mana jaDathI khasatuM nathI, mATe satpurupanI sevA karuM tathA jethI saMsArathI mana khase evA zAstrano abhyAsa sAMbhalavA pAMcavAno karUM ke koi vakhata e upadezarUpa amRte karI mAruM citta suMdara thai jAya, ne vibhAvathI citta khazI jAya. ne svabhAva sanmukha thAya, ema bhAvI tana mana ane dhanathI jJAnAdikano abhyAsa kare che, te jJAna sAdhanamAM kaMi vinna na Ave te sAru sAmAyaka pauSadha dezAvagAzika kare. valI vizeSa sAmarthya jAge to dhyAna karUM ema vicArI AdhyAna raudradhyAnano tyAga karI dharmadhyAna kare ke jethI AtmA -nirmala thAya ane nija svarUpa sanmukha thauM. ema bhAvI dhyAnAdikano udyama paravastuthI khasavA mATe kare. ema aneka prakAranA udyama AtmArthI karI rahyA che. 'hareka prakAre zrAtmAnI pravRtti vibhAvathI chUTe e sAmI dRSTi banI rahI che. saMsAranuM svarUpa vicAratAM jema koi puruSa gharamAM hoya ane cAre pAse Aga lAge to te gharamAthI nikalavAne jevo udyamavAna thAya, tema AtmArthIne saMsAra dAvAnala jevo lAge che. je jaDanI pravRtti kare che temAM AnaMditapaNuM yatuM nathI. eka viTaMbanA jANI kare che. e dazA paNa AtmA nirmala thavAnI che. A saMsAramA sarva cIja che temAM strI AdikanAM kAma sarvathI vaghAre duHkhadAyaka che. kAraNa je kAma jene vaza thayo tene pachI bIjI upAdhi choDavI durlabha paDatI nathI ne jene kAma na chUTe to tene upAdhi kema chUTe ? kAmane sAru strI joie. strIne sAru AbhUSaNa joie, tene sAru dravya joie. dravya sAru vyApAra karavo joie. vyApAra sAraM udhU catuM kare, ThagAi kare, anyAya kare, aneka AraMbha kare. valI strI hoya to chokarAM thAya, chokarAM thAya to paraNAvavAM joie. valI te sAru nyAta Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (215) jAtamA temanI sAthe malIne cAlavU joie, temanI dAkSiNatA rAkhavI paDe. ema saghalI kAma vaza na thAya tyAM sudhI aneka prakAranI upAdhi rahe che ane AtmA zuddha thavAmAM vikalpo e saMbaMdhI AvI paDe che. mATe aneka prakAranAM purve mahA puruSoe zAstra racyAM che teno abhyAsa karI kAma jItAya ema karavaM. kAmane jItavAthI ghaNAja vikalpanAM kA. raNa chUTI jaze te sAru pUrve, puruSoe kAma prathama jIyo che, aho ! aho ! strI- durgaMdhamaya zarIra. e jagyA paNa mahA durgaMdhamaya temAM zuM magna thaq ? keTalAeka jIva cothuvrata dhAraNa kare che paNa dhananI tRSNA chUTatI nathI e lobhanu mAhAtmya che, paNa jIva vicAra kare ke aneka prakAranAM pApa karI dravya melavyu te tuM zuM sAthe lai jaiza 1 nA, nA te to kai banavAnuM nathI. phakta jagatmA kahevAze je huM karoDapati la: kSapati e zivAya dhaNA dravyathI bIjo lAbha nathI. to e dravya paravastu temAM zuM mUrchita banI jAya che ? e yoge je je karma bAMdhIza tenAM duHkha tahAre bhogavavAM paDaze. dhananuM sukha chokarAM vigerene ApI jaiza tedhana te bhogavaze. valI chokarAM vigere malyAM che te zuM saMbadhe malyAM che 1 te tu vicAra kara, keTalIeka vakhata snehathI male che, keTalIeka vakhata vairabhAvathI male che, keTalI vakhata pAulA bhavanuM mAgatuM levA Ave che ema aneka saMbaMdhathI male che te tuM jANato nathI. phakta mahArAM chokarAM jANI mUrchita thai karma bAMdhe che ne AtmAne malIna kare che mATe AtmA zuddha karavo hoya to chokarAMnI dhananI mamatA ochI kara. je je bane che te pUrve karma bAMdhyAM che tene anusAre bane che. emAM rAjI paNa zuM tharbu ? ne dilagIra paNa zuM tharbu ? phakta je je bane temAM jANavAno AtmAno svabhAva che te jANI levU. paNa temAM khuzI dilagIra tharbu te AtmAnA dharmathI bahAra che. mATe AtmAno dharma jANavo. have zuM jaDanA kAmamA rAjI dilagIra tharbu ? teno vikalpa karavo e kaMi karavU nahi. potAnA sahaja sukhamA magna thaq ema bhAvatAM vizuddhi vadhAre thAya che to saMsAra Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (216 ) choDI saMyama lai AtmAne bhAvatA vicare che. zarIra che te AhArane AdhAre rahe che tema chatAM AhAra na male ne kSudhA lAgI to vicAre che je aho AtmA ! tAro aNAhArI dharma che, AhAra karabo e jaDano dharma che mATe emAM tAre vikalpa karavo te kevala karmabaMdhanu kAraNa che. ethI AtmA malIna thAya che. ema vicArI pote samabhAvamA rahe. ema karatAM AhAra malyo te anukUla eTale svAdiSTa vA, pratikUla te besvAda malyo to paNa vicAra che ke je je punala malyo che, temA tevo svAda che paNa e pudgala grahaNa karavA eja tAro dharma nathI, to sArA che vA, nabalA che e vicAra karavo yogyaja nathI, zarIramA rahyo che ne haju eTalI vizuddhi nathI ke AhAra na karUM ne zarIre pIDA thAya ane mahAro AtmA samabhAvamA rahI zake nahIM tethI AhAra grahaNa karavo che, paNa vikalpa kasvo e mAro dharma nathI. ema vicArI potAnI samabhAvadazAmA rahe che. eja pramANe tRSA lAge tyAre paNa emaja vicArI tRSAno vikalpa karatA nathI. ziyAlAnI RtumA TADha bahu paDavAyI zarIre tADhanI vedanA thAya che te vedanAmAM vicAre che je TADha pudgalane lAge che te mAro jANavAno svabhAva che, te meM jANI emAM mane TADha lAge che ema vicArya ke te ajJAnatA che. valI emaja unAlAnI RtumA tApanA pudgala AvavAno svabhAva che te pramANe pudgalane sparza che temAM mAre zuM ? huM to arUpI chu. tene koi pudgala sparzatA nathI ne tApa lAgato nathI. valI baphAro tha. vAthI pavananI icchA thAya che te mArI ajJAnatA che. jaDamAMthI mamatA nathI nIkalI tethI pavana khAvAno bhAva thAya che. tethI navAM karma baMdhAi mAro AtmA malIna thaze. ema bhAvI pavana khAvAnI icchA rokI bAphano vikalpa mUkI potAnA AtmAnA AnaMdamAM AnaMditapaNe rahe che, paNa cittamAM upAdhi ciMtavatA nathI. valI DAMsa, macchara karaDe che te vakhata paNa potAno samabhAva choDatA nathI, ne tene uDADavAno vicAra karatA nathI. e karaDe che te mane karaDatA nathI pudgalane karaDe che. * temAM Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 217 ) mAre zuM 1 koi paNa mANasa pArakuM ghara balatuM hoya temAM pote phikara karato nathI, tema A jaDa zarIrane karaDe che temAM potAne vikalpa karavAnuM kaMi kAraNa nathI. tuM tArA AnaMdamAM rahe ema bhAve che. valI vastra phA. TelAM hoya vA na male, jADAM joitAM hoya ane pAtalAM hoya, pAtalA joitA hoya ne jADo hoya evaM vastra saMbaMdhI kAraNa malethI potAnA sama bhAvathI khasatA nathI ne vicAre che je vastra pudgalane paheravAM che AtmAne vastra paheravAnAM nathI to emAM huM zI bAbata rAga dveSa karuM ? jevU pUrve karma bAMdhyu che tenA udaya mAphaka male che. emAM sAraM zuM ? ne nabalu zuM ? AtmAne paheravAnAMja nathI to AtmA zI bAbata vikalpa kare ? evA bhAvathI samabhAvamAM varne che. valI zarIre pIDA thavAthI kaMi paNa prakAranI arati utpanna thavAnAM kAraNa male, paNa jeNe svaparanuM svarUpa jA.NyuM che te puruSa arati ciMtavatA nathI. kAraNa je svabhAva bahAranAM kAma bane temAM AtmAne arati karavAneM kaMi kAraNa nathI. tethI arati karatA nathI. strI pariSaha te strIo rUpavAlI AbhUSaNavAlI kadApi iMdranI iMdrANI AvIne muni Agala hAva bhAva kare che, viSayanA cAlA kare cha, AMkhonAM kaTAkSa mAre cha, hAsya vinodanA zabda bole che, te sAMbhalI muni vicAre che je aho ! A jIva pudgalanA raMgamA zuM raMgAi gayA che ! pudgalane zobhAvAne AnaMdita thAya che ! pudgalanA cAlA karI khuzI thAya che ! zuM jIvane ajJAna pIDe che ! mAre to enI sAmuM jovAnI jarUra nathI. kAraNa je anAdikAlano hu~ paNa pudgalano raMgI hato tethI strIono rAgI hato hu~ paNa ajJAnapaNe A zrInI peThe cAlA karato hato te cAlA rakhe yAda Ave ! ne pAchI enA jevI pra. vRtti thAya ? mATe mAre to kAminInI sAthe bolavU nahi. enA aMgo. pAMga jovAe nahi. huM ene jouM to mArA AtmAnu/Atmatattva bhUlI jauM mATe mAre jovU ja nahi. e sAru jJAnIe paNa jema sUrya sAmIdRSTI paDI hoya te tarata jema khecI laie chIe, tema kheMcI levA kayuM che. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (218) 'te paNa saMtya che. e strInI saMgate meM paNa pUrve bahu ajJAnatA karI che. mATe enA karmanI vicitratA pramANe kare che, AvA strIyAdikanA rAga baMdhana thAya te sAru muni vihAra kare che. eka ThekANe rahetA nathI. vihAra karavAmAM cAlavU paDe teno thAka rastAmA lAge, paga duHkhe, to te vakhata paNa muni bhAve che je aho AtmA ! thAka to pudgalane lAge che. dukhe che te paNa pudgalane duHkhe che. tuM zI bAbata vikalpa kare che ? ema vi. cArI potAnA AtmasvabhAvamAMja magna rahe che, paNa potAnA AtmabhAvathI citta calAyamAna karatA nathI. ne e saMbaMdhI kaMi paNa vikalpa karatA nathI. e prabhunA vacanathI tathA potAnA anubhavathI potAnA zrAtmadharmanI zraddhA karI che, tenAM phala che. harakoi mukAma niravadya male che. te makAnamA rahe che. te makAna pratikUla hoya vA, bahu suMdara hoya tethI a.. nukUla hoya to paNa te saMbaMdhI rAga dveSa dharatA nathI. pratikUla karatA anukUla parisaha jItavo kaThaNa che, paNa AtmajJAnI puruSo to game te hoya paNa potAnA nija svarupathI AghA jatA nathI eTale vikalpa pAvato ja nathI. pAtharavAno saMthAro anukUla vA, pratikUla male; temAM paNa kaMDa citavatA nathI. ne AtmAno udAsIbhAva thai gayo che, te pratikUla anukUlamAM citta jatuMja nathI. eTale kaMi . paNa vicAra karavo paDato nathI. game tema thAya paNa pote potAnA ja svarupamA rahe che. ne jaDa kRti sAmuM lakSa detA nathI. jANavAno dharma che, tethI tenuM svarUpa jANI le che. AkroSa parisaha upaje te koi AvIne kaDavAM marmanAM dvepamaya vacana kahe yadvA tadvA bole, vA makAra cakAra bole to paNa jarAya nija svarUpathI calAyamAna thatA nathI. pote je AnaMdamAM vartatA hoya, teja AnaMdamAM varne, koi AvIne vadha kare to paNa samabhAva choDatA nathI. jema ke metAryamunine vAdhara bAMdhI jethI mAthu phATI gayu, prANa gayA, ganasukumAlajIne somIla sasarAe agninA aMgArA mAthe mATInI pAla bAMdhIne siMcyA to paNa jarAya potAnA AtmabhAvathI calAyamAna na thayA ane Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 219 ) dhyAnadhArA vadhArI kevalajJAna pAmI siddhine varyA. pAMcaze munine pAla ke. ghANImAM pIlyA, to paNa samabhAvamA rahyA. tethI kevalajJAna pAyA. evI rIta je je mArakUTa kare che tenI dayA bhAve che ke, A vicAro ajJAnapa* Ne karmabaMdha kare che, paNa potAne duHkha thAya che te sAmuM lakSa Apato nathI. evI rIte muni mahArAja samabhAvamAM rahe che. mAranAra upara dveSabhAva jarA paNa karatA nathI. bhagavAnane saMgamA deve atizaya AkarA gha NA upasarga karyA. to paNa bhagavAn calAyamAna thayA nahi. temaja zrAtmajJAnIne adhyAtma jJAna pragaTa thayuM che. tenA prabhAve game te upasarga Ave che, te samabhAve sahana kare che, paNa tene duHkha devAnuM svapnamAM paNa vicAratA nathI. zrAhAra vinA rahevAtuM nathI. tethI zarIrane AdhAra AdhAra zrApavA AhAra pANI levA jAya che temAM manamAM ema vicAratA nathI je, huM gRhasthapaNe cakravartti vA, vAsudeva vA, maMDalika rAjA vA, zAhukAra hato te huM yAcanA karavA kema jauM ? phakta emaja vicAre che je A zarIra AhArane AdhAre cAle che, tethI ene AhAra nahi ApuM ne zarIra maMda paDaze to mahAro samabhAva kAyama rahevAno nathI. mATe ezarIrane AhAra Apako che, te sAru tIrthakara mahArAje yAcanA karavAnI ma ryAdA batAvI che. te karavI emAM huM mahoTo rAjA kuM. e vicAra keMdra karavAno nathI. kAraNa ke rAjAne raMkapaNuM to pudgalane che zrAtmA to rAjA' e nathI ne raMka paNa nathI. potAnA AnaMdamaya che. pudgalane AhAra preSavA pudgala phare che. yAcanA kare che emAM mahAre kaMi vikalpa karavAnA nathI. je je pUrva karmane yoge kriyA karavAnI che, te thAya che, ema / yAcanA karavA jatAM AhAra malyo nahi te alAbha parisaha utpanna thaya to paNa alAbhathI rAga dveSa karatA nathI, ne vicAre che je AhAra / saMbaMdhI aMtarAya karma pUtra bAMdheluM che te udaya AvyuM che tethI AhAra malato nathI, mATe emAM kaMi trikalpa karavAnuM kAraNa nathI. ema vicArI potAnA samabhAvamA rahe che. valI pUrvakarmanA prabhAvathI zarIre roga utpanna thAya to Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (22. ) te paNa potAnI AtmadazAmAM rahIne bhogave che, paNa roga saMbaMdhI kaI paNa citavana karatA nathI. jANe che je roganI pIDA utpanna thai le temAM hu~ vikalpa karIza to pAchAM evAM karma baMdhAze, to AtmAne karma thakI mU. kAvavAne pravartuM chaM tene badale karmanA baMdhanamAM paDIza. ema upayoga banI gayo che. tethIja potAnI samabhAvanI dhArA vA kare che ne je thAya che te jANI le che, paNa temAM lIna thatA nathI. kadApi pagamAM ghAsa pramukhanA tRNa kAMkarA khuce che, kAraNa je munine joDA paheravA nathI tethI pagamA khUce, valI pote bhAgyazAlI sukomala hoya to paNa jarA temAM kheda dharatA nathI. mAtra karma svarUpa jANyuM che tethI te saMbaMdhIno vicAra ja cittamA Avato nathI. kadApi thoDi vizuddhivAlAne vicAra Ave to pAcho vicAra kare che ke pagane khUce che, AtmA arupIne kaMi khUcatuM na thI. mATe zA badale hu~ vikalpa karUM ? ema karI samabhAvamA rahe che. zarIre mela pramukha thAya che. kAraNa je zarIranI vibhUSA tathA zuzruSA kaMda paNa karavI nathI. tethI zarIre mela thAya to paNa zarIre te huM nahi. e bhAva banyo che tethI vikalpa thato nathI. satkAra pariSaha te moTA mo. TA rAjA AvIne bahumAna kare che. aho mahAtmA! tamArA jevA satpuruSa A duniyAmAM nathI. pAMce iMdriyo vaza karI che jarA paNa zarIranI mamatA nathI. kevala AtmabhAva tame kharo jANyau che koi paNa vakhata ta me AtmabhAvathI cUkatA nathI. tamArA jevA jJAnI A jagatamAM nA. tamArA jevA upakArI koi nathI. mane je dharma batAnyo che teno je upakAra karyo che te paNa mahArA mAthA upara che, Apa sAhebajInI jeTalI bhakti karUM te ochI che. evI aneka prakAranI stuti prAvIne kare paNa jarAe ahaMkAra karatA nathI. manamAM vicAre che je haju huM pudgaladazAmAMthI to khasyo nathI. A puruSo to AvI mahoTAi Ape che to ma hAre paNa je je pudgaladazAmA upayoga jAya che te pAcho vAlavo joie - jJAnazAnAM bahu mAna kare che tevI jJAna dazA haju thai nathI. mATe Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (221) je je jJAnamAM khAmI che. te pragaTa karavAnA udyamI tharbu joie. aho ! sarvajJanA jJAna pramANe haju to mane jJAnanI bahu khAmI che. AvA vi. cArathI ahaMkAra Avato nathI ne potAnA samabhAvamA kAyama rahe che. jJAna parisaha upaje je bIjAo karatAM potAne bahu bodha thayo hoya tethI manamAM zrAve je, huM jJAnI chu tevo jagatmA koi jJAnavAna nathI. prA. vA vicAra karIne karma bAMdhI AtmAne malIna kare che, paNa e koNa ka. re che ? jeNe potAno Atmadharma jANyo nathI. ne bahArathI jJAna melavyu che tevA jIvane jJAnIpaNAno ahaMkAra Ave che ne te jIva Avate bhave ajJAnI thaze. paNa jJAnI jIva to ema vicAre che je, mArA AtmAno svabhAva to kevala jJAnamaya che. temAMthI to haju sudhI kAMi paNa jJAna pragaTa thayu nathI, valI zruta jJAnI paNa pUrve cauda pUrvanA dhaNI dazapUrvanA dhaNI thayA che. tenI apekSAe mane zuM jJAna thayu cha ? ke hu~ ahaMkAra karUM ? ema potAnI apUrNatA bhAvI jJAnano ahaMkAra karatA nathI pote potAnI dazAmAM rahe che. have ajJAna pariSaha te pote potAnA AtmabhAvane guru mukhe jANyo che pudgalabhAvane jANe che tethI svapara bhedanuM jJAna thayu che.ne jema guru mahArAja kahe che, tema AtmatatvanI zraddhA karI potAnI Atma dazAmAM varSe che, paNa tarka vitarkano bodha nathI, SaTazAstranuM jJAna nathI tethI koinI' sAthe vAda karavAnI zakti nathI. parane bodha karavAnI zakti nathI tethI bIjA jIvo nIMdA kare che aho mUDha ! aho ajJAnI ! mAthu muMDAvyu paNa kaMi jJAnato cha nahi. evAM AkarAM vacana kahe che tyAre samabhAvI bhunI thoDu bhaNyA cha, paNa pote potAno vicAra karU zake che. evA nu ni bhAve che ke, e je kahe che te satya che. mArAmAM jJAna nathI ane pA. chalA bhavanAM AvaraNa che tethI mane bodha nathI sAre e kahe che. e to mahAro sadguru che mATe emAM zI bAbatano kheda karUM ? valI bIjI rIte zAstra bhaNe che paNa AvaraNane lIdhe AvaDatuM nathI tyAre jene AtmArthi Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 222) paNuM pragaTa thayu nathI, te zuM vicAre che ke, mane AvaDatuM nathI eTale bhaNavAno vakhata kADhIne zuM karUM ? ema vicArI jJAnAbhyAsa baMdha kare cha tene jJAnAvaraNI karma baMdhAtAM jAya che. mAsatusa muni sarakhA AtmAthi che te to nathI aAvaDatuM to paNa udyama choDatA nathI ne udyama nahi cho. DavAthI kadApi jJAna AvaDatuM nathI paNa samaye samaye jJAnAvarNI karma kSaya thatAM jAya che mATe AtmArthI purupo to jJAna nathI AvaDatuM to paNa jJAnano abhyAsa choDatA nathI ne sadA jJAnanA udyamamA pravarne che. evA. puruSo ajJAna pariSaha jIte che. samyaktva pariSaha te A caudarAja lokane viSe cha dravya rahyA che, temAM' pAMca dravya arUpI rahyA che ne eka pudgaladravya rUpI che to paNa pudUgala paramANuM to atizaya nahAno cha, dRSTie Avato nathI. evA ghaNA paramANu ekaThA thai bAdara skaMdha thAya che. te dekhavAmAM Ave che, paNa sU. maskaMdha dekhavAmAM AvatA nathI. arUpI padArtha paNa dekhavAmAM AvatA nathI. e padArthanuM varNana sarvajJa karI gayA che. te sarvajJa to rUpI arUpI sarva padArtha jANe che temane jANavU muzkela nathI. sahaja jANI lIdhAM che ne te prarUpyAM che. haveM evA SaTadravyanA bhAvanAM varNana zAsamA che, te joine aneka prakAranI ajJAnapaNe zaMkA thAya che ne sarvajJanA vacana uparathI AstA uThI jAya che. paNa je puruSane samyakjJAna thayu che, te puruSe anumAnathI keTalIeka vastuno nirNaya kayoM ke tethI te jANe che je A sarvajJa niSpakSapAtI che jenI dhaNI vAto sAcI samajAya che, ne koi koi sukSma vAto nathI samajAtI to paNa prabhunA vacana upara zraddhA rAkhavI e yogya che. mahAvIra svAmI mahArAje je mArga prAtmadharma pragaTa karavAno batAvyo che, tethI adhika koi dharmavAlAne dekhatA nathI. to . hu~ zA vAste aznaddhA karuM ? keTalIeka vAta to pratyakSa siddha thAya che. to jema pAkhA tapelAmA cokhA caDAvavA mUkyA hoya, temAMno eka da No sijhelo joi badhA dANA zIjhI gayA mAnIe chIe, tema A pura koi koi sukSma va svAmI mahArAja nA nathI. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 223 ) nAM ghaNAM vacana nyAyathI siddha thAya che ne bIjAM kaMika nathI samajAtAM tenaM kAraNa mahAraM ajJAna che. kAraNa je ajJAnanA jorathI yathArtha nyAya joDI zakAya nahi, temAM kaMi sarvajJanI bhUla nathI. ema vicAra karI sUkSma vAtanI nahA kare che, te puruSa samyakta pariSaha jIyo kahIe. ne keTalAeka ajJAnI jIva bIjA jIvonI bAhyanI bAbatonI takarAro sAMbhalI temAM mUjhAi jAya che, jema ke hAlamA iMgreja loka pRthvi phare che ane sUrya sthira che eyU~ kahe che ne te upara aneka durbino vaDe joine mANasane samajAve che. te samajIne mANaso kahe che je zAstramA to sUrya pharato kahyo che, te vAta malatI nathI. mATe jainazAstra upara zuM zraddhA karIe ? AvI dazA thAya che, paNa e viSe vicAravAnuM che ke jema lAkho rupIA iMgreja loko evA kAmamA kharce cha ne tenI mahenata kare cha mahenata karanArane paNa hajAro rupIAnA pagAra tathA inAmo male che tevI rIte hAlamAM jainamA koi rAjA nathI ane evA paisA kharacavA te rA. jAonuM kAma che ane paisA kharacyA vinA pRthvi upara pharI zakAya nahi ane teno nirdhAra thai zake nahi ane jyAM suvI nirdhAra karavAnI zakti nahi, tyA sudhI prabhunA vacana upara pratIta rAkhavI joie. ApaNI zaktinI kasUra badale zAstra uparathI AstA utAravI yogya nathI. valI iMgrejo kahe che te vAta nyAyathI paNa besatI nathI, te chatAM tenAM vacanonI mANaso zraddhA kare che te karatAM prabhunA vacananI zraddhA kare che, teja bahu sArI che. have iMgrejo kahe cha je sUrya ihAMthI traNa karoDa mAila dUra che ne A pRthvino pherAvo 24 hajAra mAilano che, te karatAM sUrya cauda lAkha gaNoM moTo che. A rIte mAne che. have vicAra karo je pRthvi karatAM cauda da lAkha gaNo sUrya moTo che, to pRthvimA rAtrI paDavI na joie. kAraNa je pAsA uparathI ajavAluM badhe jaq joie. jema eka iMcanI soMpArI eka bAju upara hoya ne eka vAju upara cauda lAkha iMca- zra Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 224 ) javAluM hoya to sopArInI koi paNa vAju upara prakAza vinAnuM rahe ? arthAt nahija rahe- temaja pRthvino golo mAne che te golA upara baghe prakAza hovo joie rAtrI paDavI joie nahi. e bAbatamAM keTalAeka evaM kahe che je traNa karoDa mAila AdhuM che, tethI golAnI eka bAju upara ajavAlu Ave nahi. e kahevU akkalathI viruddha che. e covIza hajAra mAila to gola cakra bharatAM che, paNa eka jADAine laMbAi gaNIe to ATha hajAra mAila thAya. have traNa karoDa mAila sudhI je prakAza AvI zake che, tene ATha hajAra mAila AvavAmAM kAMi harakata hoya e vAta saMbhavatI nathI. valI ema kahe je pRthvi kAlI che, tenuM ochu paDe che. e vAta paNa saMbhavatI nathI. gola vastunI cAre pAse prakAza prApta thAya temAM kaMi harakata thAya e vAta paNa akalathI dUra che. tema chatAM keTalAeka mANaso iMgrejono kalA kauzalyatA joine zraddhA karI dharmanI zraddhA upADe che, te ajJAnatA che. ema samajavU joie. saMsAranI kalAo karavAno jIvane anAdino abhyAsa che te kalA. o AvI temAM kaMi navAi nathI, paNa dharmanI kalA AvavI e bahu duekara cha. hajAro mANasamAMthI dharmanA pravarttanArA bahuja thoDA hoya. dharmanuM jANavU te muzkela che. iMgreja loka dUra deza rahyA, ne sarvajJa A dezamA thayA, tethI A dezanA mANasone to kaMi kaMi vAsanA paNa sarvajJanI AcI, paNa dUra dezavAlAne kaMi paNa vAsanA AvelI nahi. tethI dharmanI bobatamA e loka kaMi paNa samajatA nathI. vyavahArIka kalAo to po. tAne hAthe zIkhavAthI Ave che, paNa arUpI padArthanuM jJAna sarvajJanA vaca. nathI thAya che. mATe sarvajJanA vacana upara jenI zraddhA kAyama rahe che, tene samyakta pariSahano jaya karyoM kahIe ihAM koine zaMkA thaze je bha. gavAne kayuM teja hA kahevI, ne kaMi vicAra karavo nahi. te viSe jANavU je sarvajJanI polakhANa prathama karavI. temAM sarva prakAre zuddhatA jovAnI -ke, te joi lIdhI ane temAM paNa koi ThekANe virodhatA dekhAya nahi, Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 225 ) sAre temanA upara AstA rAkhavI eja yogya che. mANaso sUrya pRzvinI vA ta pratyakSa gaNe che, paNa e pratyakSa nathI. kAraNa je e loka traNa karoDa mAila dUra sUrya kahe che tenuM mukarara kare che te anumAnathI. kare che.' dUra kahe che te anumAnathI kahe che. tema pRthvinuM mAna kahe che te paNa anumAnathI kare che mATe anumAnamA ghaNo phera paDI jAya che. jema ke DuMgaro che te uMcA che. paNa dUrathI joie to nIcA dekhAya che, eka mANasa nIce ubho cha ne tene sAta mAlanI havelI mAMthI joizaM, to te mANasa nahAno sarakho dekhAze. valI kaMika citra citarelA che te be AMkho ughADI rAkhI joizaM to citra ja dekhAze, badhuM aMga dekhAze nahi. teja citra jo eka AMkha mIcIne eka AMkhe dhArI dhArIne joizuM to citramA citareluM mANasa sAkSAt jevU mANasa hoya evaM dekhAze. kharI rIte joie to citra che te kai vastupaNe mANasa nathI. te chatAM mANasa dekhAya che. ema ja dUrabInathI paNa vicitra prakAranAM de. khAya temAM keTalAeka bhrama rahi jAya. mATe jyAM jyAM je vastu-che, te vastu te ThekANe jaine joi nathI tyAM sudhI te vAta mAnavI te vyAjabI nathI. koinA kahevAthI sarvajJanA vacananI prAstA choDavI nahIM. badhe ThekANe pharI nirdhAra karavo joie. te banI zakatuM nathI, tyAre iMgrejona kahevU anumAnanu mAnavaM, te karatAM sarvajJanuM kaDaM mAnavU teja sAruM che. AvA vicAra karI AtmArthine to kAi paNa vyAmoha thato nathI..bIjI rIte AtmAne to saMsArathI mukta zavU , te mukta thavAnA upAya je sarva je-batAcyA che, teno abhyAsa karatAM sarvajJatA pragaTa thaze, tyAre badhuM dekhAi jaze. hAla e takarAramA mahArI zakti vinA kyAM pahuM ? e takarAramAM paDuM to temAM badhI tapAsa karatAM mahArI ummara vahi jAya to pachImahAre AtmasAdhana karavU teno vakhata male nahi. mATe hAla to AtmasAdhana karI jaDabhAvamA je mahArI pravRtti che, tethI mukta thauM. ane sva. bhAvamA rahevAne udyama karUM. Ama vicAra karI daza prakArano yatidharma. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 226 ) che.te pAle che, temA prathama kSamA te krodhano jaya. koi aneka prakAre tiraskAra kare, AkarAM vacana kahe, kaMi cIja lai jAya, nukazAna kare, paNa kSamA guNa Avyo che tethI tenA upara dveSa thatoja nathI. kAraNa je te vastu bahAra bane cha, tiraskAra mahArA nAmane kare che. vA, A zarIra cha tene kare che. to zarIra te hu nahi. ema jANI lIdhuM che. kai cIja lai jAya che te cIja mahArI nathI, te to jaDa padArtha che tethI temAM paNa mahAraM kaMi nathI ema jANavU ne je je bane che te te karmanA yogathI bane cha te joq che. emAM kaMi rAga dveSa karavAnuM kAraNa nathI. A dazA thai javAthI kSamA guNa Ave che tethI krodha thato nathI. temaja mAnano jaya kare che. mAna zI bAbatanuM karavU ? A zarIra, dhana, strI ityAdi padArtha kaMi mahArA nathI ema nirdhAra karyoM ke eTale zI bAvatanuM mAna thAya ? valI pote jJAnavAna che te viSe potAnA manamA cha ke mahArA zrA mAnI zakti to kevalajJAnanI che, te haja pragaTa na thayu ne abarAi garmyu che, te chatI vastu mahArI pragaTa nathI thai to mahArI laghutAnuM sthAnaka che. to have huM zI bAbatanuM mAna karu ? AvI dazAo banI che. tethI mArdava guNa AvyA che. tethI mAnadazA sahaja chUTI jAya che. mAna mU. kavAno vicAra paNa adhUrAne karavAno che. pUrA puruSane to vicAra karato paDato nathI kAraNa je mAna Ave to mUkavAno vicAra kare, paNa zrA. vI dazAthI mAna AvatuMja nathI. have Arjava te mAyAno tyAga te mAyA je kapaTanI racanApaNuM sahaja chUTI gayuM che, munie AtmApaNuM jANyu che, temAM sarve jaDa padArtha para jANyA che temAM keTalIeka pravRtti kare che, te mAtra nija svarUpa avarAyaluM pragaTa karavA kare che. to have kapaTa zuM karavA karavu paDe 1 celAnI icchA nathI, zrAvakanI icchA nathI. dhananI icchA nathI, A mahArA ne A mahArA nahi ! e paNa karavU nathI. phakta pUrNa jJAna nathI utpanna thayuM tyAM sudhI pUrNa jJAna utpanna karavAno udyama karavo che. temA nirvAha karavo joie te vastu malI to ThIka, ane Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (. 227 ) na malI to paNa ThIka. A dazAnA vartanArane kapaTa karavAnI jarUra zI par3e ke kare ? mATe niSkapaTa Arjava guNa pragaTa thavAthI sahaje va che. nirlobhatA guNa te potAnA zarIrane mahAraM jANyu nathI, to lobha zI bAbatano rahe ? zarIra mahAraM nahi ne zarIra rakSaNanA padArtha mahArA nahi. e sarve jaDa padArtha uparathI rAga utarI gayo che, eTale loma zI bAbatano kare ? mATe nirlobhatA utpanna thai che. kaMi vastu zarIrano nirvAha karavA joie che, te vastu malI to le, na malI to te bAbatano vikalpa nathI karatA. ema vicAra cha je pudgalane vastu joie che ne pudga. lane malatI nathI. ema vicArI pudgalIka vastuno lobha karatA nathI. tyAre ihAM koI prazna karaze ke jJAna bhaNavAno lobha hoya ke nahi ? te viSe jANavU je jJAna bhaNavA vAcavAno lobha paNa nizce dazAmAM jAya che, ne jyAre dhyAnI puruSo thAya che. ne AThame guNasthAne kSapakazreNI mAMDe che, tyAre jJAnano lobha paNa raheto nathI. mahArA AtmAmAM anaMta jJAnazakti che, temAM mahAre pAmabuM zuM che 1 jenI pAse na hoya te vastu pAmavAno lobha kare cha, paNa hoya te zAno lobha kare 1 tema A puruSa potAno sattAdharma jANyo, ne temAM sahaja sukhano anubhava thayoche ane a. pUrva jJAna paNa pragaTa thayu che eTale jJAna pAmavAnI icchA tyAM rokAi jAya che, paNa e dazA kevalajJAna pAmavAne aMtaramuhUrttakAla bAkI rahe che, tyAre thAya che tenI agAu banatI nathI. to paNa e loma kare che te nirlobhatA karavA sAru che. mATe nicalI hadamA tyAgavA yogya nathI paNa jJAnanA lome nIti mUkIne varte nahi. nyAyathI cAle. eka jJAna melavavAnI icchA varne che, te rUpa lobha che paNa te icchA sAru saMsArI jIva anyAyanI pravRtti kare che tema karatA nathI. mAtra sarve kAma choDI mukhya paNe jJAnano udyama karI rahyA che. bAkI sarve pudgalIka cIja uparathI lobha khazI gayo che, valI tapa te bAra prakArano kare che te sahaja bhAve thAya che. AtmAno aNAhArI guNa jANyo che. AhAra karavo te mahAro Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 228 ) dharma nathI. ema jANI AhAranI icchA uThI che, tethI sahaje tapa kare che. saMyama te svaguNamA raheQ ne pudgala pravRtti rokavI, te saMyama guNa pra. gaTa thayo che tethI iMdrionA viSayanI icchA vartanI nathI. avratanI pra. vRtti karatA nathI. kaSAyathI rahita varta che, mana, vacana ane kAyAnI mAThI pravRtti rokAi gai che tene paNa AtmA nirmala thAya evI pravRttimAM vagave che. e rUpa sattara prakAre saMyama dhare che. bAhyasaMyama sattara prakAre pAlavAthI aMtaraMga nija svabhAvamA sthira thAya che. e rUpa saMyama guNa va. te che. satya te sAcuM vacana bole che jene AtmajJAna nathI, te zarIrane mahAraM kaheM che. AtmajJAnI muni tema kahetA nathI. vyavahArathI to jema bolAtuM hoya tema bole, paNa vastudharme pArakuM jANyu che tethI bole che. paNa aMtaraMga upayoga mahAru nathI e varti rahyo che. je puruSa pudgalaneja ma. hAraM mAnatA nathI te puruSa bIjI vAbatamA asatya bole ja zAnA ? pra. rUpaNA paNa sahaje yathArthaja thAya, e satya guNa pragavyoche tenAM phala che. have zauca guNa te niraticAra va che. aticArAdika dUSaNa lAge nahi. eTale pavitrapaNuM varne che. arthAt nija AtmatatvamA vRtti rahI che, e rUpa pavitratA thai rahI che, tethI pudgala pravRttinAM dUSaNa lAgatAM nathI eTale sahaje niraticAra varSe che. kaMi paNa pudgalIka kAmamAM rAga dveSa karatA nathI. je thAya temA karma udaya jANI varte che. akiMcana guNa te bAhya parigraha tyAga dhana dhAnyAdi nava prakAre ane AbhyaMtara parigraha je zarIrAdika upara mahArApaNAno mamatva bhAva te sarva prakAre tyAga kayoM che tethI bAhya parigraha uparathI sahaje mUchI utarI gai che, vastra pramukha rA. khe che, te nirmUpiNe jagatano vyavahAra sAcavavA rAkhe che, paNa te sArAM nabalAM malyA, teno kaMi paNa vikalpa nathI. mUrchA gai che tenAM phala che. e rUpa muni AkiMcana guNa pragaTa kare che. brahmacarya te bAhya thakI strIno sarva prakAre tyAga karyoM che. aMtaraMgathI pAMce iMdriyonA viSayanI tRSNA mAmI gai che. svAtma jJAnamAMja AnaMdapaNe varte che. jJAnAcAramA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 229 ) ja upayoga varci rahyo che. svapnamAM paNa kAmanI vAMchA nathI. aMtaraMganA sukha Agala tuccha strImonAM viSayasukha duHkha rUpa jANyAM che temane kAmanI icchA kema thAya ? tethI sahaje brahmacarya guNa pragaTa thayo che. e rIte daze prakAre yatidharma pragavyo che. te anukrame pUrNa guNa pragaTa karaze, ne AtmArthi evI rItanA udyama karI pudgalabhAvathI mukta thAya che. pra. thama thoDI zuddhatA thAya che, tyAre mArgAnusArI thAya che. tethI vizeSa vizuddhie samyaktadRSTi thAya che. tethI vizeSa vizuddhie zrAvakapaNuM pragaTe che. tethI vizuddhi thAya che, tyAre munipaNuM pragaTe che. temAM paNa jema jema vizuddhi vadhatI jAya che, tema tema guNasthAna caDI jAya che, ne kevalajJAna pragaTa kare che. ema anukrame zuddha thAya che. praznaH-145 nirjarAtatvanA bheda arUpImAM gaNyA cha, ane karma chete to rUpI che tenI nirjarA thAya te arUpI kema thAya ? uttaraH-karma che te be prakAranAM che. eka dravyakarma te ATha karma rUpI che, ane bIjAM bhAvakarma te arUpI che. have bhAvakarma te zuM padArtha cha ? dravya karmane yoge AtmAnI azuddha pariNatI thAya che rAga dveSamaya teja bhAvakarma kahIe. te bhAvakarmanI nirjarA thAya che, teja nirjarAtatvamA gaNI che. te nirjarA samyakadRSTi Adi puruSo kare che. samyakjJAna vinA sakAmanirjarA thatI nathI, cothA guNasthAnathI te caudamA guNasthAna sudhI thAya che te nirjarAtatvamA che. te zivAyanA jIvo ajJAnapaNe dravyakarma* nI nirjarA kare, paNa bhAvakarmanI nirjarA karI zakatA nathI. mATe dravyakarmanI nirjarA .rUpI kahIe ane bhAvakarmanI arUpI kahIe. praznaH-146-jIva arUpI che ane navatatvamA jIvanA bheda rUpImA gaNyA che teno hetu | uttaraH-jIva to arUpI che paNa zarIra bahAra dekhAya che te zarIra I. driyo punya joge malI che. te zarIra iMdriyothI jIva olakhAya che ke, A ekeMdri, A paMceMdri. mATe karmanA saMjogathI jaivI jevI karmanI mailI. Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 230 ) natA, tevA tevA zarIrAdika jUdA jUdA bheda paDyA che. tethI zarIra iMdri apekSita rUpI bheda gaNyA che. praznaH - 147 saMvaranA sattAvana bheda arUpI kahyA, ne saMvaranI pravRtti bAhyathI dekhAya che te to zarIrathI che. to arUpI kema ? uttara:- bAhyazrI pudgala uparathI moha utare, tyAre barAbara bAhya vartta - nA thAya che. ne jema jema saMvaranI bAhyavarttanA thAya che, tema tema pudgaladazAmAMthI pravRtti rokAtI jAya che ane nija Atma svarUpamA lInatA thAya che, jema jema nija jJAnamAM lIna thAya che. eTale AtAM karma rokAya che, Atma svarUpamA rahevAthI dravyakarma, bhAvakarma banne rokAya che, te je bhAvakarma rokAyAM te arUpI che. mATe saMvara paNa arUpI che tethI saMvaranA bheda zrarUpImAM gaNyA che. praznaH - 148 saMvara nirjarA midhyAtvI kare ke nahi ? uttaraH- mArgAnusArI midhyAta guNasthAne aMze saMvara, aMze nirjarA kare, ema hemAcArya mahArAja jogazAstramAM kahe che. tema vicArabiMdumAM upAdhyAya mahArAja zrIjazovijayajI mahArAja paNa kahe che. praznaH - 149 derAsaramAM prabhujInAM aMgaluhaNAM melAM vA phATelA vApare teno doSa kArabhArIne ke badhA zrAvakone 1 uttaraH- prabhune to sarve uttama uttama vastu caDAvavIja joie. ApaNa zarIra luhavAne phATeluM vastra koie lohavA sAru ApyuM hoya to te a* nukUla AvatuM nathI ne ApanAra upara dveza Ave che. valI ApaNe ghera koi paradezI paroNA AvyA hoya, tene phATelo vA, melo rumAla zrApatA nayI to prabhunAM aMgaNAM phATelAM vA melAM vAparIye to ApaNA ka ratAM ne paroNA karatAM prabhu manamAM adhika na AvyA zrane jyAre prabhunI adhikatA manamAM na zrAvI, tyAre AtmAne lAbha zI rIte thaze ? ane mu. prabhu moTA ke ema kahIe chIe paNa cittamAM moTAi nahi Ave, ma to nahi thAya, paNa avazya midhyAtva lAgaze, valI bIjI. Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 231) rIte vicAratA prabhunu mahatvapaNuM manamAM na AvyuM, to mithyAtva gayuja nathI. jyAre mithyAtva gayuM nathI. tyAre dUSaNaneM to kahevU ja zu.? paNa e ma vicArI thAkIne besavu nahi, paNa prabhunA derAsaramAM gayA ne evAM melA aMgaluhaNAM joyAM ke turata dhovAnI tajavIja karavI, sAdhAraNa punyavAlo hoya to pote dhue, ane punyavaMta hoya to potAnA mANasa pAse dhovarAve, derAsaranA kArabhArInI najare paDe to temaNe tarata dhovAnI tajavIja ka. ravI. phATelu hoya to tarate kArabhArI navAM Ape, agara bIjAnA jovA mAM Avyu to te paNa navAM lAvI Ape, paNa evU na tharbu joie ke kA. rabhArI jANe ke bIjA bhAiao karaze, bIjA bhAio jANe ke kArabhArI karaze ! ema thavAthI te kAma thatuM nathI ane AzAtanA jArI rahe che. mATe jenI najare paDe tene karavu ucita che. e kaMi moTA kharacarnu kAma nathI. have koi kaheze je jene najare jovUja nahi, ane najare paDayuMja nathI, tene dUSaNa nahi. je Aq kahe te nidhvaMsa pariNAmanA lakSaNa che. jene jovU nahi tene paNa prabhu upara prIti hota to kema na jumata ? vAM pUjAnI pravRtti kema na karata ? paNa pramAdI che eTale ene jovAmAM AvatuM nathI. ene kai ochu dUSaNa che ema samajavU nahi. jeTalo pramAda che eTaluM dUSaNa adhika che. mATe je saMsArathI taravAnI icchA kare che, e sarvane e kAma karavA yogya che. aMgaluhaNAM barAbara dhoyelAM na hoya to barasaTa thai jAya che. to te aMgaluhaNAMthI prabhune ghasAro lAge tenuM dUSaNaM lAge, mATe suMbAlA komala sArAM dhoyalAM aMgalUhaNAM vAparavA. tethIbhakti suMdara thaze, mATe punyavaMte jarUra viveka karavo ne puNyavaMta na kare to pAMca bhAiao ekaThA thai sAmAnya puNyavAlAe karavU joie. hareka prakAre sArA dravya caDhe ema karavU. ema na kare to badhAne azuddha vAparavAnI AzAtanA lAge. ' praznaH-150 derAsaramAM vAsaNa ajavAlyA vinA vApare to kema ? , uttaraH-derAsaramAM vAsaNa saMsArI kAmamA vAparelA zivAyanAM sArI Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajavAlelA vAparabAM. sArA dravya hoya to mana prasanna thAya, ne lAbha paNa thAya ane tema na hoya tyAre dUSaNa paNa lAge. e adhikAra zrI. ddhavidhimAM che. praznaH-151 derAsaramA jAlAM vigairenI AzAtanA hoya te na TAle ne pUjA kare to te kema ? uttara:-derAsaramAM gayA ke prathama AzAtanA TAlavI joie. pahelI nisIhI kahyA pachI eja kAma karavAnuM che, mATe jAlAM vigare je je AzAtanA hoya, te pahelI varjavI joie. derAnI AzAtanA TAlavAmAM ema vicAre je A kAma to nokarotuM che. e nabalA pariNAmamuM kAraNa che. potAne tyAM nokaro hoya to te nokaro pAse evAM kAma karAve, ne te na hoya to pote AzAtanA dUra kare. ApaNA gharamAM kaMika aniSTa vastu paDI hoya to te tarata kADhI nAMkhIe chIe. temaja derAsaramA nahi ke. rIe to prabhu upara prema, ghara jebo nahi rahyo, eja moTuM dUpaNa che mATe pahelI AzAtanA TAlI pUjA karatrI. AzAtanA TAlyA vinA pUjA ka. ravI te pUjA nahIM karyA jevI jANavI. praznaH-152 prabhune pUjA karavAnI jagoe cAMdInAM vA sonAnAM cakatAM coDe che te vyAjabI cha ke kema ? uttaraH-prabhujIne sonA rupAnAM cakatAM coDavAnI tathA AMgalA upara paMjA coDavAnI rIta bahu sArI che. kAraNa je bhAvika zrAvako kesara sA. rI peThe caDAve che tethI jyAM coDelAM nathI hotA, te biMbanA aMgamAM khA. DAM paDI gayelA najare joie chIe, ane jo e cakatAM coDelAM hoya to kesara.aMgane lAgatuM nathI, tethI prabhuna aMga khavAtuM nathI te moTo lAbha che ane jo na coDyAM hoya to aMga khavAi jAya to te AzAtanA lAge. e moTuM dUSaNa che. valI thoDI samajavAlA pUjA karanArane aMgonI khabara nathI, tene paNa pUjA karavAnAM nava aMga sahaje samajAi jAya e paNa phAyado che. mukhyapaNe to aMgamA khADA na par3e eja lAbha vicArI ca Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 233) katAMzro cauDanu pUtuM lakSa rAkha je.ie. temAM bhUlanAyakajIne coDavAM ema nahi, sarva pratimAjI mahArAjane coivAna lA rAkhag joie. keTalAeka khADA pajyA pachI coDavAno vicAra kare che tema na thaq joie, pahelethI coDavA joira ke khADA paDavAnI AzAtanA thAya ja nahi. praznaH-153 phUlanI jagyAe kesaravAlA cokhA parI caDAvIe to kema ? uttaraH-snAtra bhaNAvatI vakhata bIjAM phUla na male to caDAve che, temAM harakata jaNAtI nathI. kAraNa je potAnI puppapUjAnI bhAvanA ke ne phUla malatAM nathI to potAnI bhAvanA pUrI karavA phUlane vadale kesaravAlA cokhA karIne caDAve to kaMi harakata nathI. praznaH-154 je jIve maraNa vakhate zarIra vozirAvyu nathI, te zarIra vaDe zubhAzubha je kiyA thAya, tenuM zubhAzubha banne phala thAya ke kema ? uttaraH-zarIra vozirAvyA vinA ne mare che, ane tenA zarIravaDe je je duSTa kriyA thAya che, tenAM karma te zarIranA dhaNIne Ave che. ema bhagavatImAM pAMca kriyAnA adhikAramA kayaM che. mATe hareka prakAre AyuSya jJAna melavI bharatI vakhana saMthAro karI sarve vastu vozirAbavI ane vozirAvIne maraNa karavAyI ArAvaka thAya tethI trIje bhave muni ane sAtame bhave zrAvaka mokSe jAya, valI e zarIre zubhakarma thAya te viSe paNa vAsupUjya svAmInA caritramA je je ekeMdripaNe zarIra bhagavaMtanI bhaktinA kAmamA AvyAM che, tenI anumodanA karI che te jotA anumodanA karavAthI zubha karmano paNa lAbha thAya che. praznaH-155 je je vastu vozirAvavAmAM Ave che, te zrA bhatranA aMta sudhI vozirAvadhAmAM Ave che to prAvane bhave tenu pApa Ave ke kema ? uttaraH-zrA bhavamA je je bozirAtre che te tenA uparathI rAgadazAM Tu Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 234 ) TI jAya che ane rAgadazA dUvAdhI te vastu upara mahArApaNAnI saMjJA rahetI nathI, tethI te vastunI kriyA tene jatI nathI. ane jeNe ema vozirAvyaM nathI, tene to rAga dveSanI saMjJA kAyama rahe che. ne te saMjJA kA yama rahevAthI rAga dveSanAM karma baMdhAya, ne jeNe vozirAbhyuM che tene bIjA bhavamAM avrata prApta thAya che. avratAnI kriyA avrata hoya tyAM sutrI Ave, paNa saMjJA saMbaMdhI nahiM Ave, saMjJA udAsIna bhAvathI vozirAvavAthI uThI jAya che. mATe vozirAvanArane pApa AvatuM nathI. praznaH - 156 viveka te zuM 1 uttaraH- devane jANe, devane jANeM, muktine jANe, saMsArane jANe, jaDane jANe, cetanane jANe, AtmAno zuM svabhAva ke ? jaDano zuM sva. bhAva ke ? AtmAne grahaNa karavA yogya zuM che ? agrahaNa karavA yogya zuM che ? evI rIte je je dravya che, tenA dharma jANI potAnA zrAtmAthI je je para vastu jANe tene grahaNa na kare. temAM magna na thAya. jaDa va tunuM karttApaNaM na kare. AtmAnA dharmamAMja zrAnaMdita thAya. jaDadharmamAM jagae rAga kare te jaDanI saMgata chUTI nathI tema kaMi paNa prakAre parane grahaNa na karUM evI vizuddhi nathI banI, tethI je je kriyA kare che te jaDanI : vRtti khazeDavAne, paNa jaDanI kriyAmAM mana nathI thatA. AhAra vinA cica zAMta nathI rehatuM te sAru AhAra kare che, paNa temAM prasannatA nathI. tathA banatA sudhI tapasyA kare che. AtmAno aNaicchA dharma che te bhAve che; je je puruSa Atmadharma batAyI gayA che tene AdhAre varttamAnamAM Atmadharma je batAve che, teno upagAra bhAve che, potAnI AtmadazA pra. gaTa thatI nathI tethI laghutA bhAve che. evA tatvajJAnI puruSonI sadA saM. gata kare che. je je Atmadharma nirmala thato jAya che temaja mAtra khu. zabakhatI che. udyama nimito paNa je je sevyAthI Atmadharma pragaTa thAya tevAz2a sevI rahyA che. viSayAdikanAM nimitta atmAne ghAtakarttA jANyAM che, tethI te nimittothI hamezA dUra rahe che. " ane jeTalaM dUra nathI rahe. * Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tuM, te dUra thayAnI manovRtti rahe che. je je kAma kare che, temAM aDa kAmane jaDapaNe jANe , ane AtmAnA kAmane AtmApaNe jANe che. praznaH-157 zAMtapaNuM te zuM ? uttaraH--koi zAMta puruSane upadrava kare vA, mAre kUTe, ajogya vacana kahe, je bhUla hoya te kahe, koi paNa ajogya kAma kayu hoya te kahIne nihe, vA vagara kAraNe nide, to paNa tenA upara dveSabhAva na uThe. tene mAgvAnA vA kUr3AM vacana kahevAno bhAva na uThe, tema tenuM bUre karavAnA bhAva na thAya. kAraNa ke zAMta puruSe karmanuM svarUpa jANyu che ke A zagare mAra khAvA- karma bAMdhyu che to mAre che. gAlo khAvAnuM karma bAMdhyu che, to gAlo de che. niMdanikapaNAnuM karma bAMdhyu cha to niMde che. e jIvo to nimitta mAtra che. emAM e jIvano zo doSa che! ema AtmAmA bhAvI rahyo che. tethI koi evA jIva upara kheda Avato nathI. ne bhAve che ke, kheda karIza to pAchAM karma baMdhAze. to pAchAM Agala evAM karma udaya Avaze, ane samabhAve bhogavIza to e karmanI nirjarA thaze. valI svabhAvika taDako lAge che, TADha vAya che, pavana Ave che, nathI Avato to te sarve Rtuno svabhAva jANI le, paNa temAM vikalpa na kare. AhAra pANI vastra vigare je kaMi khapani vastu nahi male, teno paNa jarAe vikalpa nathI. mAtra aMtarAya karmano udaya vicArI le. ane potAnA AtmasvarUpamAMja AnaMdita rahe. anukUlamA prasannatA nathI, ne pratikUlamA arati nathI. jaDabhAva jANI le e puruSane zAMtapaNuM kahIe; mATe uttama puruSe e dazA lAvavI. praznaH-158 dAMta te zuM? uttaraH-paMca iMdri vaza karI che. koi paNa iMdri mokalI nathI. A. hAra pANI mAtra zarIrane AdhAra prApatrA Ape che. te jeTalo AdhAra joie, eTalo harakoi pudAla malyA te Ape che. temAM sArA nabalA jovA nathI. mAtra zarIrane vyAdhi upadrava na thAya, evA pudgala grahaNa Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. evI rIte pharasa iMgie vastra male che te. sUbAlA ke karkaza male che te bannemA samabhAva che, jANe che ke A zarIra mahAruM nahi. to sUM. vAlAM barasaTa vastrano paNa mhAre vikalA karavo nahi. ema pAMce iMdri onA viSayamA bhAvI rahyA che. koi paNa iMdrine popavAno bhAvaja nathI. koi paNa viSaya jora karato nathI. viSaya upara udAsina bhAva thayo che. tethI manane kheMcIne rAkhag paDatuM nathI. aAtmAnI dazA sahaja pragaTa thai che, tethI iMdrionA vipayanuM mana yatuM ja nathI. te puruSane dAMta kahIe. praznaH-159 kAmano jaya te zuM ? uttaraH-strIne puruSano amilApa, purupane strIno abhilASa, napuMsakane strI puruSa beno abhilApa, evI rItanI kAmanI icchAo che te potAnA aAtmasvarUpana jANapaNuM thayu che tethI para svarUpamA vartavU nathI. mATe sahaje baMdha thai che. thatIja nathI. svapnAmAM paNa strI yAda AvatI nathI. strI sAmI dRSTi paDe che teja vakhana potAnI dRSTi kheMcI le che, paNa ni. rakhIne jotA nathI. jema sUrya sAmI dRSTi paDe che te vakhate tApa nahi sahavAthI jIva kheMcI le che, tema niSkAmI purupe strI- rUpa jovu duHkha kArI bhAveluM che, tethI sahaje dRSTi pAchI kheMcAi Ave che. valI strIono saMga paNa karatA nathI. ane kadApi koi strI calAvA Ave che to paNa calAvI zaktI nathI. kadApi pharasa kare to paNa puruSacinha jAgRta thatuM nazI, ne tenI dazA palaTAtI nathI. jema sUdarzana zeThane abhayA rANIe ghaNAe upasarga karyA, puruSacinhane ghagI viTaMbanA karI to paNa napuMsaka jevU kAyama rahyaM, evA puruSe kAma jIyo kahIe. mATe kAma jItIne evI dazA banAvavI. * praznaH-160 muktimAM zuM sukha che ke muktino prayAsa karavo ? - uttaraH-mukta jevAM sukha A duniyAmA nI. ane te vicAra karazo to tamane saMsAramA khAtrI thaze. satAranAM rahelo jIva ajJAnapaNe saMsAra Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (237) mAM sukha mAne che. je sukha saMmAramA thAya che te tAsIne juo, Akho divasa saMsArI moja zokha vegara kare cha. e vepAramAthI phurasada male che ane jyAre kai paNa kAma na hoya, sAre sUtrAno vakhata male che. ne jyAre sUra che tyAre prasanna thai hAza kare che eTale mane nivRtti . malI paNa chokarA vigere kaMi garavaDa kare to sUnAra kaheze je, huM nirAMte sU. to kuM mATe hamaNAM mane pIDA kyA Avo cho 1 e chokarA jAya e. vAmA kaMi upAdhinA kAma yAda Ave, to uMgha Ave nahi. kaMi paNa vAta yAda Ave nahi to uMca Ave. have vAcanAra vicAra karo je jeTalI vAra kAmanI nivRtti malI, e. Talo bakhata sukhano malyo. kAmanA vakhatanA ajJAnapaNe sukha mAnato hato te sukha khoTuM mAnelaM hatuM. kAraNa je te vakhane sukha hota to ni. rAMte sUto tyAre sunna mAnata nahi. ne hAza karata nahi ne AnaMdita thAta nahi, paNa jIva kAmathI nirAMte bese che tyAreja A 'hAza' zabda bole che. mATe A saMsAramA paNa saMsAranA kAmothI ane vikalpothI rahita thAya che, tyAre je sukha thAya che. to muktimAM to kaMi kAma karavAna nathI. ane kaMi vikalpa ciMtavAno nathI. tethI vadho vakhata sukhamAMja jaze. mATe enA barobara sukha A duniyAmA nathI. bIjI rIte A du. niyAmAM ajJAnapaNe padArtha dekhIne tathA jANIne sukha thAya che, sArAM ma. kAna joi, mArAM AbhUSaNa je i, sArA bAga joi mANasa khuzI thAya che. paNa tenI sAye koi AMbalo hoya tenA jovAmA e padArtha AvatA nathI tethI te Aghalo khuzI thano nadhI. paNa te hakIkata AMdhalAne dekhato saMbhalAve, tyAre tenA jANavAmAM Ave che tethI te khuzI thAya che. savAnI talAi sUMghAlI hoya tene te AMdhalo hAtha pheravI jue, tyAre te suMvAlI lAge che, tethI te AMdhalo khuzI thAya che. have vicAra karo ke jeTalA pArtha dekhavAmAM Ave che vA, jANanAmAM Ave che tenuM je sukha thAya che, paNa je cIz2a jANI nathI, dIThI nathI, tenuM sukha thavAnuM nathI- paNa hi Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (238) ra mahArAja to jagatamA jeTalA padArtha che, te sarva rUpI tathA arUpAne jANI dekhI rahyA che. ApaNe to siddha mahArAjanA anaMtame bhAge paNa jANatA nathI. te ApaNAthI anaMtA padArtha jANI dekhI rahyA che. to anaMta sukha paNa siddha mahArAjane che. te siddha thAya che. ihAM koine zaMkA thaze je najare lADuvA joyA, paNa khAdhA vinA zuM sukha ? te viSa jANavU je lADuvA khAvAmAM paNa rasaidine viSaya grahaNa karavAnI zakti na hoya, to svAdanu sukha nathI. jema ke kaMika roga thayo hoya che tyAre khArI vastu ne moTI kahe che, molIne khArI kahecha, evA viSaya levAnI zakti bagaDI jAya che tyAre lADuvA kevA che ? te viSaya levAnI zakti na hoya tene lADuvA sArA nabalAnuM sukha thatuM nathI. jene lADuvA sArA nabalAnA viSaya levAnI zakti hoya che, teja lADuvAna sukha jANI zakaze. mATe khAvAthI sukha nathI. lADuvAno svAda jANavAthI sukha che. uMghamAM koi mANasanA mukhamAM sAkara mUke, paNa tene kai sAkara, sukha nathI. rogI bebhAna hoya tenA mukhamA amRta mUke te khapI jaze, paNa te jANyA vinA amRtanuM sukha nathI. mATe je je varatu jANavAmAM Ave che tenuM ja jagatmA sukha cha, mATe muktimAM tamAma vastu jANavAmAM Ave che tethI tamAma sukha cha. valI bhUkhyA mANasa khAvAmAM sukha mAne che, jamelA mANasane jabarAithI kaMi khavarAve che to te nAkhuza thAya che, paNa te sukha mAnatA nathI temaja mukta AtmAne bhUkha lAgatI nathI, eTale jamavAnI icchA thanI nathI. dharAelo mANasa khAvAnI icchA karato mathI, tema siddha mahArAjane icchA thatI nathI. sadA dharAyalA che. koi divase bhUkha lAgatI nathI, ne khAvAnI icchA thatI 'nathI. icchAno jaDanI saMgate thAya che. te jainI maMgata chUTI gai che ane svaAtmAnI dazA cha tevI pragaTa thai che. svadazAmAM koi prakAranI jaDanI icchA cheja nahi. vikalpa paNa jyAM sudhI jaDanI saMgata hoya sAM sudhI cAya ke siddha mahArAjane te jeDa saMbaMdha nathI tethI koi paNa Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakArano vikalA nathI. A jagatnAM saMsArI jIvane saMsAramA che tyAM suvI vikalpa che ne sarvathI saMsAra chUTI gayo ne siddha mahArAja thayA eTale vikalpanuM nAna nathI. tyA nirvikalpa dazAnuM pUrNa sukha che te evaM cha je mukhe kahI zakAya nahi. pAkhA jagatarnu sukha ekaThaM karIe te karatAM anaMtagaNuM sukha che te sukhanu varNana kevalajJAnI mukhe karIne A ukhA paryaMta kahI zake nahi eralu che. mATe siddhanA sukhano pAra nathI, paNa jIva AtmasukhanA aMzane samyakta pAmaze tyAre tene anubhava thaze ane sAre siddhane keTaluM sukha cha ? te pratyakSa samajAze. praznaH-161 manuSya maraNa vakhane saMthAro kare te zI rIte 1 tathA temAM zuM bhAve ? ane tethI jhuM lAma thAya ? uttaraH-hAlanA kAlamA AukhAnI cokama khabara paDatI nathI. tethI jAvajIvano saMthAro banI zake nahi. kema ke bhattapaJcakhkhANapayannAmAM kahyu cha ke, kevalajJAnI, manavajJAnI, avadhijJAnI, pUrvavara evA mu. ni mahArAjanA kahebAthI vA, nimittazAlayI vA, devatAnA kahebAthI AyuSyanI khabara paDe ne khAtrI thAya to jAvajIvanuM anazana kare ane evA mahA puruSono hAla kAlamAM viraha che, teyI AyuSyanI caukasa khabara paDe nahi, to sAgArI anazana ko. sAgArI anazana eTale eka divasa vA, be divasa vA, eka pahora vA, ve pahora jAvat be ghaDI, cAra ghaDI vA abhigraha rAkhe je mUThI vAlI navakAra gaNu tyA sudhI sarva AhArano tyAga tathA saMsArI sarve kAma karavAno tyAga, kaMi paNa pAe AraMbhanAM kAma karavA nahi. evI rIte saMyAro karavAnA vidhi sarve karavo. te avasara na male to dravya, kSetra, kAla, bhAva joine uccarAvIe. te AlAvAno vidhi. ahannaM bhaMte tumhANaM samIye, bhavaM carimaM sAgAriyaM pacalkhAmi. jada meM hujja pamAo, imassa dehasta imAi rayaNIe // athavA / imAi valA e| AhAra muvahi deha, samvaM tiviheNa vosariyaM // 3 // arihaMta sakhiyaM; Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (240.) siddha sakhkhIya, sAhU sakhigvayaM, deva sakhkhiyaM, anya sakhkhiyaM, uvanaMpajjAmi, annanchaNA bhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, sabasamAhivattiyAgAreNaM, votirAni, navakAra 3 pUrvaka traNa bAra uccarAviye. vizeSa sAgArika-ahannaM bhaMte tumhANaM sanIve sAgAriyaM aNamaNa uvasaMpajjAmi, da. ghao, khetao, kAlo, bhAva o, dabaoNaM imaM sAgAriyaM, aNasaNaM. khitaoNaM, icchaMvA, anicchaMvA kAlogaM, ahorattaMbA, bIyadinnaMvA, taiyaniMvA pAsakhamaNavA, mAsakhamaNavA, bhAvaoNaM jAva gahaNaM na gahinjAmi, jAva chalegaM na chalijjAmi, jAva sannivAeNaM, anneNayakeNai rogAyakeNaM esaparigAmo na parivaDai tAvameyaM imaM sAgAriyaM agasaNaM uvasaMpajjAmi, tivihaMpi AhAraM asaNaM khAimaM sAimaM annattha. sahasA0 mahatta0 sabasamAhivattiyAgAreNaM ve sigami // pANahAra gaMTha sahiyaM paccakhkhAni, annattha0 sahasA0 mahatta0 samva. bosirAmi. arihaMta sakhkhiyaM, siddha sa0 sAhU sa0 deva sa. appa sa. usaMpajjAmi, nitthArapAragahohaM // jaM jaM maNeNa baDa, jaM jaM vAraNa bhAsiyaM pAvaM // jaM jaM kAraNa kayaM, micchAmidukkaDaM tassa // 1 // ArihaMto mahadevo, jAvajIvaM susAhuNo guruNo // jiNapannattaM tattaM, iya samattaM mae gahiyaM // 2 // e sarva zrAlAvo navakAra pUrvaka traNa vAra uccarAvavo. __ A AlAvAmA prathama pATha te jAvajIvanI saMthAro karavAno che, ane thoDA kAlano karavAno pATha vizeSa sAgArIka kahyo che, tyAMcI che. hA lanA kAlanA jIvane uccaravU jema anukUla hoya, te pramANe uccare. a. nazana vidhinA pAnAmAM jaima hatuM tema lakhyaM che. mahAnIzitthajI sUtramA kahyu cha je je karavU te iryAvahi paDikamIne karavaM, mATe vakhata male to iriyAvahi paDikamI jaghanya madhyama utkRSTa etraNamAthI je bane te, devavaM. dana karI guruvaMdana karIne A pATha uccare, to vadhAre zreSTha che. paNa je. vo avasara hoya tema karI le. avasara male to sarva jIva sAthe khamata khAmaNAM karI le. valI muni hoya to muninA, zrAvaka hoya to zrAvaka Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (241 ) nAM bAra vrata uccarI le, ane causaraNapayanno tathA pAurapaJcalkhANa, bhattapaJcalkhANa, saMthArApayanno ArAdhanA prakirNaka, ArAdhanApatAkA vigerenuM adhyayana kare vA, sAMbhale. tathA adhyavasAya bahuja suMdara thaze. ca. usaraNa, AurapaJcakhkhANa payannAdika sAMbhalavAthI samAdhImaraNa thAya che, teno mane anubhava che. AyuSya zrAvI rahya hoya to maraNathI to vacatA nathI, paNa roga zAMta paDe che ane dharma zravaNa karavAmAM citta parovAi zake che te meM joyuM che; mATe e payannAno abhyAsa maraNa avasare jarura karavo. e payanAmAM bhAvArtha evo che ke jarUra dharmamA jIva dRDha thAya ane AtmAne sArI bhAvanA thAya. te bhAvanA A pramANe ke, aho ! meM pUrve A bhave pAchalA bhave pApa kayoM che vA, jethI pApa thAya evAM ghara hATa, khetara vigere makAno, kodAlI, pAvaDA, vAsaNa, zastra, taravAra pramukha harakoi pApanAM upagaraNa-je vastuthI pApa thAya evA je padArtha banAnyA che te sarvane vozIrAvaM kuM. koi paNa pudgalIka vastu sAthe mArApaNAno saMbaMdha mAnyo che, te sarvane vozIrAvU chu. je koi vastu upara mahAro ke. i paNa rAga raheto ane te rAgavAlI vastuthI pApa yAya to te pApanI kriyA mane zrAve mATe sarva jaDa padArtha uparathI mahArA mamatvabhAvane tyAga karuM I. kaMha paNa vastu mahArI cheja nahi. mArI bastu to mAro AtmadhameM che, ane je je pudgalIka padArtha che, tene ajJAnapaNe meM mahArA mAnyA hatA, tethI ajJAnapaNe aneka pApa upArjana kayauM. have punya udaya pUrNa jAgyo, tethI meM kaMDaka vItarAgano mArga jANyo. tethI e sarve vastu jaDa padArtha sAthe mahAro dharma tapAsatAM-koi paNa rIte saMbaMdha rAkhavo jogya nathI. mATe mahArA ajJAnapaNAnA je je bhAve mahArApaNuM mAnyu hatuM, te tyAga karuM kuM. ne te pApane hu~ nihu~ chu. meM ajJAnapaNe anAdi kAla thayoM, e zarIra dhanane mahArAM mAnyAM, tethI meM cAra gatimAM bhramaNa ka{ ane aneka duHkha bhogavyAM; mATe have mahArA AtmA zivAya strI, putra putriyo, je je mahArAM mAnyAM che, te sarva ajJAnatA ane ajJAnabhAva Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 242 ) ne vozIrAvuM chu ane eka AtmAnuM AlaMbana grahaNa karI maraNanI bIka ne choDIne adInapaNe mahAro AtmA avinAzI che, tenuM AlaMbana laDaM chaM. te zivAya mahAro kaMi padArtha nathI. AtmAnA potAnA zrAcAranAM rahIne paNa marayuM, ne ajJAnapaNe paNa marayuM, maraNa kaMi koine choDanA - nuM nathI, to ajJAnapaNe maraNa karavAthI AtmA karme karI lepAya ane bhava bhavane viSe aneka prakAranAM duHkha bhogavatrAM paDe; mATe mahArA AmAno AcAra je je zarIrane thAya te jANavuM, paNa te mane sukha duHkha yAya che ema mAnavuM jogya nathI. mATe huM mahArA AtmasvabhAvane jANavA rUpa rahIne maraNa karuM ke jethI mahAro AtmA nirmala rahe ne bhalInatA thAya nAhI. ihAM koine zaMkA thAya je pratyakSa duHkha thAya ne zarIrane thAya che ema kema manAya ? te viSe jANavuM je jyAM sudhI potAnuM AtmasvarUpa nathI jANyuM, ne tenuM pharasajJAna nathI thayuM, tyAM sudhI tamArA manamAM mane duHkha thAya ke ema lAgaze, paNa temane tamArA zrAtmasvarUpanuM jJAna anubhavagamya thaze, jema prabhujIe kahyuM che evuMja mAruM zrAtmasvarUpa che. te nyAya juktie karI cittamAM zuddha thaze eTale tamArA bhAva evA thaze je, have mahArA AtmadharmathI bIjI rIte nahi vartu. A zarIra pramukha jaDa padArtha chenI sAthe kaMi paNa mahAro saMbaMdha nathI evaM thaze. pachI zarIrane koi kApI nAMkhaze, vA roganI vedanA thaze temAM tamAruM citta jaze nahi tamArA manamAM mane duHkha thAya che ema Avaze nahi. jema ke koi mANasa bhavAi jovA jAya che, yA nATaka jovA jAya che te AkhI rAta ujAgaro kare che, te ujAgarAno kheda manamAM Avato bhAM ubhAM paga duHkhe che, te duHkha manamAM zravatuM nathI; kemake jovAmAM citta va che. valI lagna - vivAhanA kAmamAM aneka prakAranI mahenata kare che, paga duHkhe che; paNa lagnanA harSamAM te duHkha manamAM zrAvatuM nathI. 'AbhUSaNa pahere che teno bhAra paheravAnA sukha Agala manamA lAgato nayI. nathI, u Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (243 ) vepAramA pedAza thAya che tenI pAchala mahenata karavI paDe che, tenuM duHkha manamA AvatuM nathI. temaja tamArA AtmAnA sukhanA rAgI thazo, AmsukhamAM mama zo to zarIra vedanA thaze te vedanA mane thAya che ema manamA Avaze nahi. jyAM sudhI zarIranA duHkhamA mana parovAya che, tyAM sutrI tamAro bhAva tamArA AtmabhAva upara tamArI dazA thai nathI tethI prazna thAya che ke, jyAre tamArI dazAnI sanmukha thazo tyAre to. tamArA manamA Avaze je meM ajJAnapaNe je je karma bAMdhyAM che, te te karma zarIramAM rahIne bAMdhyAM che. te zarIre bhogavyA vinA AtmA nirmala thavAno nathI, valI e duHkhane duHkha mAnIza to pAchAM navAM karma baMdhAze ane AtmA malIna thaze. zarIranA sukha dukhane mane sukha duHkha thAya che ema mAnavU e mahArA AtmAno dharma nathI. huM saccidAnaMda chu. anaMta sukhano dhaNI chu, arAgI cha, adveSo chu, achedI chu, abhedI chu, agama chu, alakha chu, agocara chu, pUrNAnaMda chu, sahajAnaMdI chu, acala chu, amara chu, zramala chu, ati iMdriya chu, azarIrI chu, avinAzI chu-A mahAraM svarUpa che to mahAro A AtmA vinAza thavAno nathI. maraNathI zarIrano vinAza thaze tethI mahAre zuM karavA bhaya karavo ? zarIra to saDaNa paDaNa vidhvaMsaNa dharmavAlu che te vinAza thAya temAM mahAre zI ciMtA karavI ? mahAro AtmA amara che, tethI maravAno nathI. mATe mahAre bharaNano bhaya nathI. jeTalo jeTalo bhaya Ave, te to ajJAnadazA che te mahAre have ajJAnadazAnA vicAra zuM karavA karavA ? mahAre mahArA AtmadharmamAM rahe, teja uttama che. pUrvabhavomAM ajJAnatAe maraNano bhaya kayoM. a jJAnatAe maraNa ko ane jIva bhavacakramAM bhamyo, aneka prakAranI narakAdikanI vedanA bhogavI. uMdhe mastake garbhAvAsanI vedanA bhogavI. A bhavamA bhAgyodaye vItarAgano dharma malyo jethI meM mahArA AtmAnuM svarUpa jANyu. have rogAdikanI vedanAthI hu~ bIto nathI. roganAM auSadha aneka prakAre karIza; paNa jo karmanI sthiti pAkI nathI, to tyAM Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (244) sudhI roga maTavAno nathI. rogarnu kharaM auSadha to samabhAva ke jo samabhAvamA rahIza ane je je vedanA thAya che, te to pUrvanAM karma bhogavAya che. tethI AtmA nirmala thAya che. to roganI vedanA mane thAya evo vikalpa zA sAru karuM ? Ama vicArI hu~ rogano vikalpa bilakula nahi karUM to vedanI karmanI sthiti tathA rasa ghaTaze. nikAcitta madhyama sthAnavRtti haze, te zithila thaze. zithila karma haze te nAza thaze; mATe mahArA AtmasvabhAvamA raheq eja auSadha che. bIjA auSadhanI abhilASA zA sAru karUM ? mahArA kuTaMbAdikanI phikara karavI te paNa vyartha che; kAraNa je sarva jIvo potAnA punyane anusAre sukha bhogave che. koine koi sukha duHkha karavAne samartha nathI; to huM zuM kara. vAno chu ? valI anAdi kAla gayo te mAtra bhavobhavane viSe kuTuMba malyA. to hu~ keTalA kuTuMbanI ciMtA karIza? ane pUrve to ajJAnapaNuM hatuM. karmanuM svarUpa nahi jANavAthI ciMtA karato hato; paNa zrA bhavamAM karmanuM svarUpa jANyu tethI jANuM chu je, sarve sukha duHkha karmane anusAre thAya che. mATe mahAre mahArI tathA pArakI ciMtAo karavI te phogaTa che. huM mahArA AtmAnaMdamAM vartIza, mahArI kuTuMba cAkarI kare che, te paNa pUrve pUnya upArjana karyu che, tenAM phala che. meM tenI cAkarI karI che, ane te jIva cAkarI nathI karatA, te mahArA pApanA udaya, phala che. temAM te jIva upara dveSa karavo jogya nathI. maraNa avasare koi paNa jIva upara dveSa karavAthI te nIva sAthe vairabhAva thAya che. 'mATe have mahAre je je sukha duHkha utpanna thAya te samabhAve bhogavaq. pUrve munizrone mAthA upara aMgArA bharyA, to paNa vedanA sAmI dRSTi karI nathI. metAraja muninA zaranI khAla utArI, to paNa samabhAvamA rahyA; mATe zrA maraNanI vedanA Na te muni mahArAjanI peThe samabhAve bhogavavI. jarA kaMi paNa prbhaav| mahAre pesavu nahi. ne mahAraM citta parabhAvamA jaze to AtmA a. rAze, valI meM zarIra, dhana, kuTuMba sarvane bozirAvyu che temAM kaMi paNa / Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (245) cIjamAM mAruM citta jaze to mahArI ArAdhanA niSphala jaze. mATe jema rAdhAvedha sAdhanAra rAdhAvedha sAdhavAmAM tatpara rahe che, tema mahAre paNa ma. hArA AtmasvabhAvamA raheQ ne teno vicAra karavo. tathA temAM ja sthira raheg. ema ArAdhakapaNe maraNa karavAthI nizce vIje bhave vA sAtame bhave jIva siddhine vare che. ema prabhujIe AgamamA kayuM che; mATe pramAda choDIne kevala mahArA AtmamAM vartu. aho! prabhujIe Aja mArga kahyo che, A mArga grahaNa karavAthI AtmAne AnaMda thAya che ke, have hamAro bhava phero Talaze. jarA paNa pudgalabhAvamA rAga dharIza vA, dhananI mamatA karIza vA kuTuMba upara rAga karIza to mahArI AtmadazA TalI jaze zrane bhavabhramaNa vadhaze. ane huM mahArI AtmadazAmAM rahIza to thoDA kAlamAM mahArI kAryasiddhi thaze, kesarI cora jevA mahA mAThA corI vigere akAryanA karanAre paNa samabhAva AdaryoM to te tatkAla kevalajJAna pAmyo. to have hu~ paNa mahArA AtmAnA upayogamA rahuM huM mahArA AmAnA guNa paryAya vicAraM. jema jema huM svaguNamAM lIna thaiza, tema tema karma nAza thaze, ne mahAro AtmA nirmala thaze ane mahArA AtmAnA apurvabhAva pragaTa thaze. mahArA AtmAnA sahaja sukhano anubhava thaze. tema tema pugala sukhanI vallabhatA nAza pAmaze. parasukhanI icchA nAza thaze, tema tema karma khasatAM jaze. tethI vadhAre vizuddhi thatI jaze. pachI game te vedanA thaze, koi kApaze, mAraze, to paNa kaMi vikalpa Avaze nahi, jyAM sudhI AtmAnI malInatA che, yAM sudhI zarIrAdikanA vika. lpo Avaze; mATe have to mahArA avinAzI sukhane bhAvU. A maraNa avasare sAdhavA tatpara thauM. parabhAva upara udAsina dazA mahArI pragaTa thAya ke, jethI kuTuMbAdika upara citta jAya nahi. pUrve muniyoe potAnI AtmadazA bhAvI kevalajJAna nipajAvyuM che, tevI dazA haju mahArI thai nathI; to paNa zrAvakadazA pramANe vizuddhi thaze; to paNa sAtame bhave mukti jaiza. mATe mhAro Atma AnaMda zivAya bIjo koi AnaMda ja Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 ( 246 ) gatmAM nathI. je je bane te jANavuM eja mahAro dharma che, zarIrAdike je upAdhi thAya che, teMthI mhArAM karma bhogavAya che. tethI paNa mhAro AtmA nirmala thAya che, eTale e paNa AnaMda thavAnuM kAraNa che. huM zA kAraNa dilagIra thauM ? ke vikalpa karUM? bhagavAn zrImat mahAvIrasvAmI mahArAjane saMgama devatAe atyaMta upasarga karya; to paNa samabhAva choDyo nahi, tema huM paNa samabhAvamAMja rahUM. kaMi paNa cIja mhArI nathI to huM zI bAbatano vikalpa karUM ? A rIte nirvikalpapaNe sarvathA raheze to kevalajJAna pAmI siddhine varaze ane tethI utaratI vizuddhivAlA paNa guNasthAnanI hadamA raheze to sAtame bhatre siddhine varaze. mATe saMthAro karavo ne samabhAve rahevAno udyama karavo. sarva maMgala mAMgalyaM, sarva kalyANa kAraNaM // pradhAnaM sarva dharmANAM; jaina jayati zAsanaM // 1 // valI bhattapaccakhkhANa payannAmAM maMthAro karanArane gAthA 41 mImAM zItala samAdhI sAru nAgakesara, taja, tamAlapatra, elacI, sAkara e varatu dUdhamAM nAMkhI dUdha ukAlI dUdha TATuM karIne anazana karanArane pAvu ethI ana zana karanArane zItalatA rahe e mujaba kahyuM che. zrAvaka dhanavAna hoya to sAte kSetre dhana vAparIne deva gurune vAdIne anazana kare. anazana no lAbha e payannAmAM bahu kahyo che. A mujaba anazana vidhi sAmAnya che. praznaH-162 AtmArAmajI mahArAja vijayAnaMdasUri mahArAjane prazna lakhyAM hatAM teno javAba zuM che ? uttaraH- AtmArAmajI mahArAjajI sAhebano kAgala nIce mujaba Avyo hato. zahera aMbAlA saMvat 1951 nA bhAdaravA vada 11 kheu. pUjyapAda zrI zrI zrI 108 zrImadvijayAnaMdasUrIzvarajI AtmArAmajI mahArAjajI Adi sAdhu 10 nA taraphathI dharmalAbha vAMcajo. bharuca baMdare zrAvaka, puNya prabhAvaka, deva guru bhaktikAraka, zeTha zranopacaMda malukacaMda vigere. atre sukhazAtA che dharmadhyAna karavAmAM udyama Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 ) rAkhajo. tamArI copar3I tapAsIne pAchI mokalI ApI che, te pohocyethI pohoca lakhajo. tamArA lakhelA praznono uttara nIce mujaba jANajo. 1 kevalajJAnImAM pAMca iMdriprANa varjI bAkInA pAMca prANa jANavA. kAraNa je kevalajJAnI mahArAja kevalajJAne sarva padArtha jANe che, jeTalI iMdriyonuM kAma nathI tethI e prANa pravRtte nahi. 2 kevalajJAnImA udArIka, tejasa, kArmaNa e traNe zarIra tathA mana vacana kAyA e traNe joga eka samayamA lAbhe, paraMtu mana jogamAM dravya mana samajavU. 3 caya upacayane prApta thAya ane audArikAdi vargaNAnuM banela hoya te zarIra, ane zarIranA byApAra te kAyajoga jANavo. 4 traNa joganI sthiti aMtarmuhUrta ane avagAhanA zarIra pramANa, 5 jyAM zarIra hoya, tyAM kAyajoganI bhajanA zailezI avasthAmAM kA. yAno vepAra na hoya tethI. 6 zarIra baMdhaka paNa che, ne abaMdhaka paNa che. te prabaMdhaka zailesI avasthAmAM. 7 tegme guNasyAne nosanni noasanni. 8 kevalajJAnI mahArAjane, AhArAdika cAra saMjJAmAMthI koi saMjJA hoya nahi. 9 kAyabala nAma zarIranuM sAmarthya cha, ane sparza iMdrI zIta unAdinI parikSA karanAra che. .10 jJAnanI avagAhanA Atma pramANa. .11 tIrthaMkaranAM vacana, kevalajJAnIne koi paNa jJAnapaNe na praName. kSAyakabhAvanuM jJAna che, tethI praNamaq e kSayopazamano dharma che.' . 12 devatAne AhAra karatAM koi dekhe ane koi na dekhe. . 13 jIva AhAra le, te zarIra le ane iMdrio to phakta rasAdikana jJAna karanAra che.. Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 248) A mujabano mahArAja sAhebano kAgala che. A uttaro vijayAnaM dasUri mahArAja sAhebajI zivAya bIjAthI lakhAvA bahu kaThaNa che. vAMcIne ame bahu khuzI thayA tathA A copaDImA dAkhala karyA che. praznaH-163 maraNa avasare samAdhImAM citta rahe, te sAra kaMi jApa karavAnA kahyA cha ? uttaraH-logassanA kalpamA A~ A~ aMbarAya kittiya vaMdiya mahIyA, je e logassa uttamA siddhA // Arugga bohilAbha, samAhivara muttama ditu // 1 // A maMtranA ( 15000 ) jApa karavA, dhUpa dIpa karIne va. lI gaNatI vakhata sthira Asane besavU. Asana calAyamAna karavU nahi. kharaja zrAve macchara karaDe to paNa hAtha uMco nIco karavo nahi. mAlA upara dRSTi thApavI te pheravavI nahi. jIbha hoTha gaNatAM halAvavA nahi. eka dhyAne gaNI rAkhavAthI maraNa avasare samAdhi raheze ema logassanA kalpamA kayuM che. mAMdagI avasare e gAthAnuM dhyAna jarUra rAkha, AurapaJcakhkhANa payannAmAM kahuM che ke bAra aMganA jANa paNa maraNa avasare vadhAre dhyAna karI zakatA nathI, tethI eka gAthAnuM dhyAna paNa bhavasamudrathI tAranAra che; mATe vItarAganA dharmanI harakoi gAthArnu dhyAna karavU. samAdhImA rahevAnI bhAvanA paNa jIvane tAranAra che, mATe A jApa karI mUkavA bahu zreSTha che. prazna:-164 sAdhAraNa dravyathI dharmazAlA vigaire bAMdhI che, te tathA saMgha vigere jamADe te zrAvaka vApare to kema ! uttara:-dharmazAlA bAMdhI che, te zrAvakane utaravA sAru che. temAM utaravAne harakata nathI, paNa potapotAnI zakti pramANe sAdhAraNamAM kaMha zrApavU joie. zrAddhavidhimAM pAne 110 meM che. temAM sApha kahyu ke ke, ochu bhADaM Ape to pragaTa doSa che. kAraNa je dharmazAlA karAvI janAra kaMi dIrghakAla eka sthitivAlA rahetA nathI, to te dharmazAlAnI marAmata calAvavI vigere kyAthI kADhavI ? mATe zrAvako ApI jAya to temakAna Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArI sthitimA rahe. valI svAmibhakti karavA paisA mUkI gayA che tenuM ja bhavAne kaMi paNa harakata nathI, paNa khAmino mAla tRSNApaNe iMdriyonA viSayane sAru atizaya A kaMTha sudhI khAvo nahi. phakta svAmIbhAina mana sAcavavA jamavA jaq che tethI jamADanAranA bahumAna karato yogya rIte je vastu hAjara hoya, te nirvAha rIte vApare, to kaMi harakata nathI. paNa tenA kArabhArI thai temAMthI kaMi vastu ghera lai javI, vA potAnA lAgatA balagatAne ApI devI, vA, harakoi prakAre potAnA saMsArI kAmamA sAdhAraNanI cIja vAparavI vA, paisA bagADavA tethI to zrAddhavidhimAM nukazAna kayuM che. mATe sAdhAraNa dravya paNa viNasADavU nahi. sAdhA raNa gavya upara Agala kathA AvI gai che, te pAnI sAthe joDavI. A kathAo sAMbhalI tuccha zraddhAvAlAne vyAmoha thaze ke ATalu de. vadravya vA, sAdhAraNa dravya, jJAna dravya khAdhuM tenAM ATalAM karma baMdhAya? tene vicAra karavAno ke jema ke duniyAmAM koi chokarInA paisA khAya ke tenI keTalI niMdA thAya che 1 tenu kAraNa je tene ApavA yogya che te na ApatAM tenuM khAya.tema mA dravyamA potAnuM dravya vAparavA yogya cha, tene badale khAya to vadhAre pApa thAya ja. vAste jJAnIye jJAnamAM vadhAre pApa joyuM te batAvyu. praznaH-165 pudgala keTalA prakAranA kahyAM cha 1 . uttaraH-pudgala traNa prakAranAM kayAM che. jIve je grahaNa karelA ke temAM jIva ke lA sudhI prayogazA kahIye. te zarIramAMthI jIva nIkalI gayA pachI je pudgala rahyAM che te mizrazA kahIye. trIjA vizrazA te svabhAvika pudgalanA skaMdha thAya che. jema ke AkAzamAM lIlA pIlA raMga dekhAya che, te tathA aMdhArAnA pudgala tathA vAdalAnA pudgala e jIva grahaNa karyA vinA thAya ke te vizrazA kahIye. e rIte, traNa jAtanA pudgalano adhikAra bhagavatIjImAM pAne 521 me che. pramaH-66 parihAravizuddhi cAritra keTalA pUrva bhaNelA aMgI. Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 250) kAra kare ? uttaraH- nava pUrvanI trIjI vastu sudhI bhaNyA hoya, teo parihAravizu ddhi saMyama Adare, nava jaNa gacchamAMthI nIkale, temAM cAra jaNa cha mAsa sUdhI tapazcaryA kare ne cAra jaNA temanI vaiyAvacca kare, ne eka guru sthApe tapazcaryA karanAra cha mAsa sUdhI karI rahe, tyAre vaiyAvaccavAlA cha mahinA sUghI tapazcaryA kare. pachI cha mahinA guru tapazcaryA kare ne bIjA AThamAM zrI ekane guru sthApe, ne sAta jaNa vaiyAvacca kare. evI rIte zraDhAra mAsa sUdhI tapazcaryA kare. tenuM nAma parihAra vizuddhicAritra kahe ke. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 571 me che.. praznaH -- 167 siddha mahArAjane cAritra kahIye ke nahi 1 uttara:- siddha mahArAjane vyavahAra rUpa cAritra nathI, tethI bhagavatIjImAM pAne 576 me nocAritra noacAritra kahyuM che. prazna: - 168 vibhaMga jJAnavAlAne darzana hoya ke nahi ? uttaraH---karmagraMthamAM to nA kahI che, paNa bhagavatIjImAM pAne 588 me vibhaMgajJAnavAlAne avadhidarzana kahuM che. pannavaNAjImAM paNa avadhi da rzana kahAM che. have e ve matAMtara jaNAya che tatva kevalIgamya. praznaH - 169 munine azuddhamAna AhAra pANI ApavAthI zuM phala thAya? uttaraH- munine mukhyapaNe to zuddhamAna AhAra pANI zrApavAnA jabhAva hoya, paNa keTalAeka kAraNe azuddhamAna paNa Ape. valI guru upara rAga ke tethI kaMr3a kaMi cittamAM paNa zrAvI jAya. paNa munine pratilAbhavAnA atizaya bhAva che, tethI alpa doSa ne ghaNI nirjarA bhagavatIjImAM pAne 610 me kahI che. 1 praznaH - 170 prAyazcita lebAnA bhAva che, ne eTalAmAM kAla kare, to ArAdhaka ke kema ? uttaraH -- bhagavatIjImAM pAne 615 me muni gocarI gayA che ne tyAM kaMda doSa lAgyo che, te guru pAse jar3a AlovavAMnA bhAva che, ne vacamAM kA ' Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 251 ) la kare to tene ArAdhaka kahyA che. praznaH - 171 moTAmAM moTo divasa keTalo hoya ? ne rAtrI keTalI hoya ! uttaraH- bhagavatIjImAM pAne 938 me ochAmAM olo divasa bAra muha eTale covIza ghaDI tathA ochAmAM oThI rAtrI paNa eja pramANe, tema badhAramA vadhAre divasa 18 muhUrcano eTale chatrIza ghaDIno tathA rAtrI paNa vadhAremAM vadhAre eTalI ghAya. praznaH - 172 zrAvakA pauSadha lai dharmakathA kare te adhikAra zI rIte che! uttara:- bhagavatIjImAM pAne 970 me rupibhadraputrano adhikAra che. tyAM zrAvako Asana lai baiThA hai, ne RSibhadra dharma prarUpe che. temAMthI zrAvakane zaMkA yaha che tethI bhagavaMtane pUchayuM ke je Rpibhadra A pramANe prarUpe che. bhagavaMta kathaM ke RSibhadra prarUpe he te satya che. evI rIte adhikAra ke tathA upadezamAlAmAM gAthA 233 mImAM zrAvaka bIjAne dharmopadeza kare ema kayuM che. praznaH - 173 bhavya jIva che te sarve siddhi vare, tyAre badhA zrabhavi rahe ke kema 1 uttara:- jayaMtI zrAvikAe bhagavatIjImAM prazna pUchayAM che temAM e prazna cheteno javAba pAne 991 me le ke, gayo kAla anaMto gayo teno cheDho nathI, topaNa eka nigodane anaMtame bhAge siddhi varyA che temaja AvatA kAlano cheDo nathI, mATe nanne tulya che. tethI zrAvate kAle paNa bIjA eka nigodane anaMte bhAge siddhi varaze. tethI koi divasa bhavi khAlI thavAnA nathI, praznaH - 174 samakita sahita kai naraka sUdhI jAya ? uttara:-- samakita sahita chaTTI naraka sUdhI jAya ane sAtamI narake samakti vamIne jAya. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 1087 me che. praznaH - 175 pustaka tathA pratimAjI hoya tyAM hAsya vinoda karatAM Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAzAtanA lAge ke nahi 1 uttara:-jyAM jJAna ane jinapratimAjI hoya tyAM AhAranihAra strI sAthe bhoga tathA hAsyAdika krIDA karavAthI AzAtanA thAya che. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 1177 me che. sudharma sabhAmAM thaMbhA cha, temAM pustaka tathA prabhunI dADhAnA dAbaDA cha tethI iMdrANI sAthe hAsyA- . di vinoda sudharma iMdra tyAM karatA nathI, tema manuSye paNa karavo nahi. praznaH-176 kSayopazama bhAvanA samakitamAM ne upazama bhAvanA samakitamAM zuM phera che ? uttara:-kSayopazama bhAvanuM samakita ke tene samakitamohanI vipAka udaye che, ne mithyAtvamohanI pradeza udaye cha ne upazama samakitavALAne mithyAta, mizra tathA samakittamohanI vipAka udaya tathA pradeza udayI TalI jAya che. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 1183 me che. prasnaH-177 zrAvaka ughADe mukhe bole to ucita cha ke nahi ? uttaraH-zrAvake avazya mukhe vastra athavA hAtha athavA muhapatti rAkhIne bolavaM. ughADe mukhe bolavU nahi joie.'e saMbaMdhI bhagavatIjImAM gautamasvAmI mahArAje prasna pUchayu cha je iMdra sAvadha bhASA bole ke ke niravadya bhASA bole che 1 teno uttara bhagavate kahyo che je, iMdra je vakhata mukhe vastra athavA hAtha rAkhIne bole che te vakhata niravadya bhASA bole che aneje vakhata ughADe mukhe bole che te vakhata sAvadha bhASA bole che. evI rIte pAne 1302 me adhikAra che. prasnaH 178 pUrvanuM jJAna kyAM sUdhI rahayuM ? ' uttaraH-pUrva- jJAna bhagavAnanA nirvANa pachI eka hajAra varSa sUdhI rahayu. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 15.3 me che. praznaH-179 prabhunu zAsana kyAM sUdhI raheze ? uttara-ekavIza hajAra varSa sUdhI raheze. e adhikAra bhagavatIjImAM pAne 5.4 me che. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . (253) prazna-180 vidyAcAraNa jaMghAcAraNa muni naMdIzvara dvIpe jinapratimA ne vAMdavA jAya e adhikAra zemA che ? uttaraH bhagavatIjImA pAne 1506 me che. prasnaH-181 zrAvaka zrAvakane, tathA zrAvikAne vrata uccarAve ke kema? . uttaraH-zrAvaka-zrAvaka zrAvikAne vrata uccarAve che. jJAtAjImAM chApelI pratane pAne 1016 me jitazatru rAjAe subuddhi pradhAna pAse dharma sAMbhalIne pratibodha pAmI zrAvakanAM bAra vrata subuddhi pradhAna pAse lIghAM ke. valI paJcalkhANanA karAvanAra jANa ajANanA cAra bhAMgA kahyA ke. te A pramANe-karAvanAra jANa ne karanAra jANa e paJcakhkhANa zuddha, karAvanAra jANa ne karanAra ajANa paNa karAvanAra jANe che tethI vratanI vidhi batAve, vAste e paNa zuddha' kahyA che. paNa yA dAvyu che je tathAvidha gurune abhAve pitA, dAdA, mAmA, bhAI, vA koinI paNa sAkSI rAkhIe. tezro ajANa che, paNa pote jANe che tethI zuddha che. cotho bhAMgo karAvanAra ajANa ne karanAra paNa ajANa azuddha paJcarUkhANa kaI che. AvI rIte pravacanasArodAranI TIkAmAM 39 me pAne kahayuM che. e u. parathI trIjA bhAMgAthI siddha thAya che je pitA vigere ajANa che, temanI samakSa paccakhkhANa levu to jANakAra zrAvaka pAse levU e to vadhAre yo. gya che. zrAvI caumaMgI yogazAstramA tathA paMcAzakamAM paNa che. vAste muni mahArAjanA abhAve zrAvaka pAse paccakhkhANa levU yogya che. praznaH-182 zrAvakane phAsuka pANI pIvAthI zuM phAyado ke ? kAraNa je AraMbha to karavo karAvavo rahyo che, to sacittanuM acitta karIne pIyU~ tethI zuM phala ? ___uttaraH-zrAvakane sacitta vastunI mUrchA utarI e moTo lAma che. karmabaMdhana che te icchAe karIne che, te sacitta vastunI icchA baMdha thai gai, e moTo lAbha che. valI sacitta jala jagatamA che te badhA upara citta mokaluM che, te phAsuka jala pInArane baMdha thai jAya che, phAsuka Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pANI jyAM jAya, tyAM malatuM nathI. to te parisaha paNa vakhate khamavo, paDhe che. valI sacitta jalamAM samaye samaye jIva upaje che ne viNase che teno paNa AraMbha TalI jAya che. tethI zrAvakane sacicano tyAga thAya che. tenA aticAra paNa kahyA che. valI mahaMta zrAvaka AnaMdajI pramukhe sacittano tyAga kayoM ke ne AraMbha mokalo che. A sacitta tyAga 7 mI paDimAmA kayoM che ane AraMbhano tyAga 8 mI paDimAmAM che. e abhikAra upAsakadazAMganI chApelI pratamA pAne 66 me che. valI AThamI paDimAmAM potAne AraMbha karavAno tyAga che, paNa karAvavAno tyAga nathI. prAraMbha karAvavAno navamI paDimAmAM tyAga che. vAste AraMbha mokalo ke to paNa AnaMdAdika zrAvake sacicano tyAga kayoM tema ja hAlanA zrAvakane paNa karavA yogya che. praznaH-183 zrAvaka derAsaramA jAya, tyAM sArI AMgI racelI hoya tathA gAyana thatuM hoya to tyAM teNe zuMbhAvaq ? uttara:-je je puruSoe AMgInA kAmamA paisA khardhyA che te te puruSo nI anumodanA karavI je dhanya che! saMsAranA kAmamA paisA vAparavA baMdha karI prabhubhaktimA paisA vApare che ! mAraM citta kyAre evaM thaze je hu~ evI prabhubhakti karIza, valI prAMgInA banAvanAra puruSanI anumodanA kare meM potArnu kAma choDI AMgI karavAmAM potAno kAla gumAve che. mahArA bhAva evA kyAre thaze ? valI gAyana thatuM hoya to je je prabhunA guNa gAya ke temAM lIna tharbu, paNa gAyananA viSayamA lIna tharbu nahi. valI dRSTI paNa prabhu sAmI sthApavI, paNa gAnAranA sAmI sthApavI nahi. kAraNa ke prabhu zivAyanI traNa dizA jovAnuM dazatrIkamAM varjavU kayuM che. mATe prabhu sAmI dRSTi sthApavI, valI rAga sAro gAya che tene sAru bhAvaq je mane evaM gAtAM AvaDatuM hota to prabhunA guNa gAyanamA hu~ paNa gAta. ema bhAvavU paNa rAgamAM lIna na thaq. bAla jIvane to prabhunu je je pra. zaMse che te te paraMparAye guNadAyaka cha, paNa vivekIne to prabhunA guNa' : Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1255) gAvA teja guNakArI che. yazavijaya mahArAje savAso gAthAnA stavanamA kaJyu cha je " jinapUjAmAM zubha bhAvathI, viSaya AraMbhataNo bhaya nayI" mATe jinamaMdiramA jai viSayanI dRSTi na rAkhavI teja guNakArI che. jina maMdiramA parabhAva choDavA sAru jarbu cha, ne tyAM viSanI dRSTi-thAya sAre viSaya kyAM chUTe ? mATe pugalika padArthamAM dRSTi na rAkhatAM prabhunA guNa saMbhArI prabhunI AjJA saMbhArI zubha bhAvanI vRddhi karavI ne pudgala rAga ghaTADavo teja dharma che. praznaH-184 pAGale bhave AyuSya bAMdhyu hoya, teja pramANe puru thAya ke koi rIte tUTe ! uttaraH-zAstramA AyuSya be prakAranAM kahyAM che. eka upakramI ane bIjuM nirupakramI. have upakramI AyuSya che tene upakrama je viSa zastra pra. - mukha lAgavAthI AyuSya orcha thAya che. jema ke akAla mRtyu kahevAya che. e upakramI AyuSyavAlAe je AyuSya bAMdheTuM che, te zithila ke tethI tene upakrama lAge che. e adhikAra tatvArthamA bIjo adhyAya pUro yatAM pAne 1.5 methI cAle che. te bIjo adhyAya pUro thatAM sUdhI ke. valI vizeSAvazyakamAM paNa adhikAra che. tathA AcArAMgajInI zilAMgAcArya kRta TIkA-chApelImA pAne 111 me che. bAkI paNa dhaNI jagyAe che. mATe upakramanI sArI saMbhAla rAkhavI. kAraNa je prAyaH A kAlamA. ghaNA mANasanAM upakramI AyuSya hoya, vAste upakrama lAgyuM hoya to te. TAlavAno udyama karavo te sAraM. muni mahArAja paNa auSadhAdika kare che. paNa Akho bhava brata pAlavAM ne chellI vakhate vrata dUSaNa lAge vA bhAge / evI davA vAparavI te ThIka nahi. jema bane tema vrata rAkhavAM ne rogano vikalpa na karavo. rogano vikalpa na karavAthI roga jaladI dUra thAya ke, / vAste potAno prAtmadharma na bagaDe ema udyama karavo. / ihAM koine zaMkA thaze je hareka vratamAM cAra zrAgAra che, temA svv| samAhivattiyAgAreNaM A AgAra ke vAste kadApI ayogya vastu tyAga Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karelI vApare tethI zuM vrata bhaMga thAya che ? te viSe jANavU je AgAra rAkhyA che paNa te viSe zAstramA kaheluM che je dRDha pratijJAvAna AgAra sevatA nathI, paNa jenuM mana DhIluM che eTale rogAdika sahana thatA nayI pariNAma bagaDI jAya che evaM lAge tovrata upara pariNAma rAkhavAne prAyazcita ca levAnI bhAvanA sahita vApara. te AgAravAlI vastu sevyAnuM paNa prAyazcitta kartuM che. to e apavAda mArga che, paNa je AgAra nathI sevato ne zuddha svarUpa upara najara rAkhe che tenI apekSAe to e utarato 2. valI keTalAeka jIva paisAnA lobhathI eTale nirdoSa davA- kharaca vaghAre lAge che tenA kRpaNapaNAthI dUSita davAo vApare che e to bahuja dUSaNa che. evA mANaso paisAnI kasasthI amakSa davAzrI vApare che ne pArcha zubha khAte dravya vApare che, te karatAM zubha khAte kamI vAparI bhakSa davAmAM paisA vApare to e vadhAre uttama nIti che. vAste vrata rahe ema karavU eja kalyANakArI che. tema jenA pariNAma bagaDatA hoya temane AgAra se.. vavAnI manA karavI te paNa yogya nathI. praznaH-185 sAdhujI gAmamA praveza kare to temane vAjate gAjate sA. maiyuM karI teDI lAvavAnuM zAstramA kAM cha ? uttara:-zrAvidhimAM pAne 268 me evo adhikAra ke ke, zrIdharmaghoSasUrInA nagarapravezanA occhavamAM bahotera hajAra TakA zrAvake kha.. raca karyA che. valI vyavahAra sUtranI bhASyamA pAne 182 me che tenulAM pramANa Apyu cha je pratimAdhara muni pratimA pUrI thAya tyAre nagara bahAra rahI gurune khabara Ape ke, huM zrAvyo DhuM. pachI guru, rAjA pramukha je zrAvaka hoya tene jaNAve. pachI zrAvaka baDA ADaMbarathI praveza karAve. tethI zAsananI prabhAvanA thAya. SaNA jIva dharmanA rAgI thAya. eki gaire ghaNo darzAva zrAdavidhimAM che. bhATe vaDA ADaMbarathI guru mahArAjane * nagarapraveza karAvavo. 'prazna:-186 comAsAmA khAMDa vigereno tyAga karavAna kayA zAlamA ? . Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (257 ) uttaraH-zrAddhavidhimAM pAne 254 me comAsAmA khAMDa, khajUra, drAkSa, mevA, sUkavaNI zAka, bhAjI vigere abhakSa kahyAM che tyAM jozo to ja. NAze. kAraNa ke comAsAmA e cIjomAM trasa jIvanI utpaci thAya che mATe tyAga karavI joie. praznaH-187 gurudravya kone kahIe ? uttaraH---zrAddhavidhimAM pAne 100 me TabAvAlI pratamAM vastra pAtra pramukha upagaraNane gurudravya kayuM che. praznaH-188 jinabiMbanI pratiSThAmA tathA dIkSAmAM muhUrta zI rI te jovAnAM che ? - uttara:-meM lamazuddhi vigare jainanA muharttanA graMtho joyA che, temAthI sAmAnya rIte A nIce jaNAvyu che.vizeSa to te zAstra jovAthI jaNAze. prathama mAsa jovA. te mArgazIrSa, mAgha, phAgaNa, vaizAkha, jyeSTha, aSADhaM e mAsamA pratiSThA karavI lagnazuddhimAM kahI che. tathA jyotirvidAbharaNa nAmano kAlIdAsa paMDite jyotiSano graMtha karyo che, temAM jainapratiSTAnI saMkrAMti kahI che, te vRzcika, makara, kuMbha, meSa, vRSabha, mithuna, e cha saMkrAMtio kahI che. e graMthanI TIkA jainAcAryanI karelI che. valI pratichAnI vidhInA TIpaNAmAM zrAvaNa mAsa paNa lakhelo cha ane zrAvaNa mAsamAM pratiSThA thayelI paNa derAsaramAM jovAmAM Ave che. tatvakevalIgamya. ApaNA sidhdhAMtamA pUnamIA mAsa kahyA che tethI muhUrtamAM paNa teja mAphaka mAsa levA. tithiyo sAmAnya rIte zukla pakSanI zudi 10 thI te kRSNapakSanI vadi 5 sudhI uttama kahI che. tathA tithiyo pratyeka paNa kahI che te 1-2-5. 10-13-15 e zuklapakSanI ane kRSNapakSanI 1-2-5-suMdara kahI che.. ___ vAra soma, budha, guru, zukra e suMdara kahyA che. tathApi e zivAyanI ti. thi tathA vAra sidhdhiyoga yukta hoya to lagnazudhdhimA sukhanA A. panAra kahyA che. Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . ( 258 ) valI prAraMbhasidhdhinI moTI TIkAmAM eka maMgalavAra varjI sarve vAra pratiSThAmAM lIdhA che. mATe balavAna yoga hoya to tithi vAranI niyama nahi. pratiSThAmAM maghA, mRgazIrSa, hasta, uttarAphAlguNI, uttarASADhA, uttarAH, . bhAdrapada, anurAdhA, revatI, zravaNa, mUla, pupya, punaravasu, rohiNI, 'svAti, dhaniSThA e nakSatra lebAM. kuMbhasthApanamA, rabi nakSatrayI prayamanAM pAMca nakSatra mUkIne pachInAM ATha na. kSatra, tathA paMchInAM ATha varjI te pachInAM cha nakSatra e cauda nakSatra kuMbhacakranA cha temAM muhUrta kuMmasthApananu karavaM. pahelA pAMca tathAATha pachInAM ATha varjavAM. upara pratiSThA nakSatra kahyAM, temAMnuM nakSatra pratiSThA karAvanAranA ja. nma nakSatrathI 10-16-17-18-23-25 hoya to varjavaM. ADala yoga te ravi nakSatrathI 2-7-9-16-21-23-28 e nakSatra hoya to ADala yoga thAya, te paradeza jatAM varje che ne bIjA kAmamAM paNa varjAya to sArAM. vAra tithi nakSatrayI kuyoga varjavA. / ravi. | soma. / maMgala. vudha. | guru. zuka. | zani. | kUyoga / 1 kulikayoga gha. | upakulika va. kaMTaka yoga gha. ardhapraharavarjayo. kAlavelA va karkayogavarjavo. I 9 mx v Ww.GS A nakSatra maghA. vizAkhA. AdI |.muul. kRtikA rohI. yamaghaMTa varjacI. vizAkhA pUrvASADhA dhaniSThA revatI. rohiNI. pupya. utpAtayoga ka. anurAdhA upAzatabhiSA azvinI. mRga.] azla. mRtyuyoga gha. | jyeSTA abhijita, pu0bhA0 bharaNI. AdrA. maghA kANayoga . saMvRta yoga va bha ci. upAdhaniSTA.. u.phA. puNya vAranAM janma na kSatra varjavAM. zata. pu. bhA. ro. mR ro. mR.u phA. | haci | kuyogavarjavA | uSA0 dhaniSTA. bharaNI zata. NRNATra . tithi 5 hama azvinI. anurAdhA puSya. vati. | rohi. | mahAmRtyuyoga . Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 259 ) kulikayoga thAya che te cAra ghaDI thAya che. te paDavAne divase pehele coghaDIye, bIje bIje coghaDIe ema sAtamane divase sAtame coghaDIe thAya. tema upakalika, kaMTaka, ardhaprahara, kAlavelA evA 2 koThAmAMtithi che. te je tithi hoya teTalAmuM coghaDIyu e yoga rahe che. te vakhata zivAyano vakhata sAro. AnaMdAdikamA kuyoga kahyA che, te varjavA. soma. | zukra. maMgala. budha. guru. madhA. | citrA. jyeSTA. jyeSThA. abhi. ami . pu. bhA.kAladaMDa rANI. dhvAkSa. HEDAR FEEL FREE abhi. pu. bhA. bhara, zravaNa. u.bhA. krAMta. .kA. AdrA puSA. anu. abhI.. pu.pA dhanI abhI. pu. bhA zata. azvI . pubhA. bhara. kapa. lupaka. pravAsa. hasta. maraNa. bhaghA. vyAdha. u.phA. vizA. citrA. jyeSThA. mUzala. anu. kSaya. jyeSThA. abhi. | kSipra. citrA. 'yamala yoga varjavo te guruvAra, maMgalavAra, zanivAra emAMno vAra tithi 2-7-12 emAMnI tithI, mRga, vizAkhA, dhaniSThA emAMnuM nakSatra e traNane yoge varjaq. tripuSkara yoga te 2-7-12 tithi, guru, maMgala, zani emAMno vAra ne kRttikA, punarvasu, uttarAphAlgunI, vizAkhA. 'uttarASADhA, pUrvAbhAdrapada, emAMnuM nakSatra e traNe yoge thAya te varjavaM. guru zukranA astamA pratiSThA, ujamaNuM karavAno niSedha karyoM che, tathA . dIkSA zukranA astamAM ApavI saMbhave che; kema ke lagmazudhdhimAM zuka nirbala levo kahyo che to anirbala che tathA pratiSThAdikamAM guru, zukra bAla hoya, bUDho hoya te divasa paNa varjayA, Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (26.) guru zukrano udaya pUrva dizAye thAya to traNa divasa bAla jANavo ane pazcima dizAe udaya thAya to daza divasa bAla jANavo. guru zukrano pUrva dizAe asta thAya to te pahelA paMdara divasa vRdhdha jANavo ane pazcima dizAe asta thAya to te pahelA pAMca divasa vRdhdha jANavo. e divasAmAM muhUrta Apaq nahi. . . zukra derAsaramAM pesatAM je dizAe udaya hoya, te sanmukha bhAve tathA jamaNo avazya varjavo, paNa kadApi aMdha zukra hoya to harakata nahi. ema AraMbhasidhdhinI nAnI TIkAmAM kA che. bIjA be prakAranA zukra paNa tajAya to tajavA kahyA che. saMkrAMtIe vartato je saMkrAMtI hoya te saMkrAMtImAM juo ne sanmukha Ave to voM. nakSatre vartato te kRtikA, rohiNI, mRgazIrSa, AdrA, purnavasu, pupya, a.. zleSA e nakSatrane divase pUrve zukra hoya, maghA, pUrvAphAlagunI, uttarAphAlgunI, hasta, citrA, svAti, vizAkhA e nakSatre dakSiNa dizAe hoya. anurAdhA, jyeSTA, mUla, pUrvASADhA, uttarASADhA, AbhijIta, aMvaNa e nakSatre pazcima dizAe hoya. dhaniSThA, zatabhiSA, pUrvAbhAdrapada, revatI, azvinI, bharaNI e nakSatrane divase uttara dizAe zukra hoya. muhUrta nakSatra je hoya te jotAM sanmukha zukra Ave te varjavo. ravi nakSatra cAlatuM hoya, tethI sAtamuM nakSatra hoya, te bhasmayoga kahevAya che. mATe te nakSatra na levU. raje karI AkAza na dekhAtuM hoya to te divase muhUrta karavU nahi. saMkrAMtI bese teno Agalo divasa tathA pAchalo divasa tathA te divasa varjavo. vAdala gAjavAthI bIjalInA kaDAkA thAya, AkAzamAM dhanuSa khece, sUrya caMdranI pAchala kuMDAluM thAya ne raktavarNa AkAza thAya te raktavarNa AkAza thAya te divasa vA, akAla vRSTi thAya te sarva divasa varjavA. grahaNa thayA pachI sAta divasa tathA pahelA sAta divasa grahaNa dgdh| tithi kahie, temAM paNa muhUrta karIe nahi, paNa zrAkho gherAyo hoya Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (261 ) to athavA ardhe gherAo hoya to traNa divasa gocarazuddhi jovI te . nIce pramANe. je rAzIe guru hoya te pratiSThA karAvanAranI janmarAzithI 2-5-79-11 mo hoya to zreSTha jANavo. caMdramA je rAzIno hoya te janmarAzIthI 1-3-6-7-10-11-2-5-9 mo hoya to te sAro jANavo. prabhunI rAzIthI prabhuno paNa jovo. je rAzIno ravi hoya te janmarAzIthI 3-6-10-11 mo hoya to .. sAro jANavo. A mujaba pratiSThA karanArane guru, caMdra, ravi traNe jovA. pratimAjI mahArAjane caMdrabala jovaM, paNa kRSNa pakSa hoya to tArAbala jovU te nIce munaba. janmanakSatradhI gaNavaM, te janmanakSatra azvinI che to dazamuM nakSatra bhaghA Avyu ema gaNavaM. tArA. nakSatra, nakSatra, nakSatra, sArI navalI tArA. | 19 zubha tArA nakSatramA muhUrta Apa. 20 zubha. 21 / azubha. 13 | 22 | zubha. azubha. zubha. azubha zubha, zubha tArA kahI te nakSatramA muhUrta karavU. eTale janma nakSatrathI 9-10-19 muM nakSatra hoya to 1 tArA emaja 2-3 pramukha jANavI. .rrorror Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have janma jenuM nakSatra na hoya to tenuM je nAma hoya te uparathI a. bharo avakahoDA cakrathI joine nakSatra kADhavU te nIce pramANe. cu. ce. cai. co. cau. azvinI. lI. lu. le. lo. lau. lai. bharaNI a. a. I. U. e. ai. kRtikA. o. vA. vI. vu. rohiNI. ve. vo. kA.kI. mRgazIrSa. ku. gha. Da. cha, AH. ke. ko. ha. hI punarvasu. hu. he. ho. hA puSya, De, DI. Du. Do. azleSA. ma. mI. mu. me.maghA. mA Ta. TI. Tu, pU. vAphAlgunI. pu. Sa, Na, Tha. hasta. pe. po. ra. rI. citrA. ru. re. ro. tA. svAti. tI. tu. te. to. vizAkhA. na, nI, nu, ne, anurAdhA. no, ya, yI,yu, jyeSTA. ye, yo, bha, bhI, mUla. bhu, dha, pha, Dha, pUrvApADhA. bhe, bho, ja, jI, uttarASADhA. ju, je, jo, SA, abhijIta. pI, pu, Sa, So, zravaNaga, gI, gu, ga, dhaniSTA. go, sa, sI, su. zatabhiSA. se, so, da,dI, pUrvAbhAdrapada, du, za, Ja, tha, uttarAbhAdrapada. da, do, dI, revatI. A pramANe nAmanA akSara hoya te uparathI aAmA joi nakSatra kADhaq. muhUrttane divase viSTi hoya tenuM jovU; te saMkrAtimA jovU, temAM svarge bhadrA hoya. to, je kAma kare te siddha thAya; tathA pAtAlabhadrAmAM kAma kare to kAryanI siddhi thAya; paNa manuSya lokanI bhadrAmAM kAma kara nahi, kare to hAnI thAya. yoginI jovI te sanmukha avazya varjavI; jamaNI paNa bane to varjavI, ne pUMThanI tathA DAbI levI. kAla tathA pAza sanmukha varjavo. te tithiomAM batAvyo che tyAM juo. e vAstukazAstramA joQ kahyu che. vizeSa jainamAM jovU kaDaM nathI. ema pratiSThA TIpaNAmAM kartuM che. ghAta caMdra, nakSatra, tithi, mAsa varjavA. rAhu sUrya udayathI cAraM ghaDI pUrve rahe, sAra pachI cAra ghar3I vAyukoNa. tyAra pachI cAra ghaDI dakSiNe, pachI cAra ghaDI izAne, pachI 4 ghaDI pazcime, pachI 4 ghaDI agnikoNa, pachI 4 ghaDI uttare, pachI cAra ghaDI nai' te e rIte divase temaja rAtrIe phare che, Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMkrAMtimA je je jovAnuM che, te saMkrAMtimA jovU te lakhIye chIye. temAM rAhu sanmukha varjavo. tathA-vaccha sanmukha tathA pUMThe derAsaramAM pesatA varjavo. 1 meSa saMkrAMtie rAhU dakSiNe, vaccha pazcime, zukra pazcime, viSTi sva. geM chaTha ravi dagdha. 2 vRSa saMkrAMtiye rAhU dakSiNe, vaccha pazcime, zukra ucare, viSTi sva. geM, cotha ravi dagdha. 3 mithuna saMkrAMtiye rAha pazcime, vaccha uttare, zukra uttare, viSTi pAtAle, AThama ravi dagdha. 4 karka saMkrAMtie rAha pazcime, vaccha uttare, zukra uttare, viSTi pAtAle, chaThe ravi dagdha. .5 siMha saMkrAMtie rAhU pazcime, vaccha uttare, zukra pUrve, viSTi manuSya loke te tajavI. dazama ravi dagya. 6 kanyA saMkrAMtie rAhU uttare, vaccha pUrve, zukra pUrve, viSTi pAtAle AThama ravi dugdha. 7 tolA saMkrAMtie rAhU uttare, vaccha pUrve, zukra pUrve, viSTi pAtAle, bA. raza ravi dagdha. 8 vRzcika saMkrAMtie rAhU uttare, vaccha pUrve, zukra dakSiNe, viSTi manuSya loke te varjavI. dazama ravi dugdha. 9 dhana saMkrAMtie rAhU pUrve, vaccha dakSiNe, zukra dakSiNe, viSTi pAtAle, bIja ravi dagdha. 10 makara saMkrAMtie rAhU pUrve, vaccha dakSiNe, zukra dakSiNe, viSTi svarge, bArasa ravi dagdha., ..11 kuMbha saMkrAMtie rAhU pUrve, vaccha dakSiNe, zukra pazcime, viSTi manuSya loke te varjavI. cotha ravi dagdha. 12 mIna saMkrAMtie rAhU dakSiNe, vaccha pazcime, zukra pazcime, viSTi manu Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 264 ) 'pyaM loke te varjavI. bIja ravi dagdha. tithiyo sAthe kuyoga varjavA te.' tithi. tithimA jovAnu. 1 mUla nakSatre jvAlAmukhI te varjavo. yoginI pUrve, pAza zudimA pUrve vadimA vAyumAM. kAla zudimA pazcime vadimAM amIkoNa. . 2 anurAdhAe vajrapAta varjavo. dhana tathA mInanA caMdre, caMdradagdha bIja yoginI uttara pAza zudimA amikoNa vadimAM uttare, kAla zudi mAM tathA vadimAM vAyukoNa, 3 traNe uttarA sAthe vajrapAta varjavo. anurAdhA sAthe kAlamukhI varjavo. yoginI izAne pAza vadimA izAne zudimAM dakSiNe, kAla zudimAM uttare vadimAM nairute. 4 traNe uttarA sAthe kAlamukhIne varjavo. vRSabha kuMbhanA caMdrathI caMdradagdha tithi yoginI nairute pAza zudimAM nairute vadimAM adholoka, kAla vadimAM urdhva zudimA izAne. bharaNI sAthe jvAlAmukhI varjavo. maghAe kAlamukhI varjavo. yogiNI dakSiNe, pAza zudimA pazcime vadimAM adholoke, kAla zudimAM pUrve va dimAM urdhvaloke. 6 rohiNIe vajrapAta varjavI. karkane meSanA caMdra sAthe caMdradagdha ti; thi yogiNI pazcime, pAza zudimAM vAyu vadimAM pUrve, kAla zudimAM agnikoNa vadi pakSamA 7 hasta tathA mUla sAthe vajrapAta varjavo. yoginI vAyavye, pAza zu. dimAM dakSiNa vadimAM agnikoNa, kAla zudimAM dakSiNe vadimAM vAyukoNa. 8 kRttikAe jvAlAmukhI rohiNIe kAlamukhI e varjavA. mithuna kanyAnA caMdra sAthe caMdradagdha tithi, yogInI izAne, pAza zudimA izAne vadimAM dakSiNe, kAla zudimAM nairuta vadimAM uttare. .. rohiNIe jvAlAmukhI varjavo. kRtikA sAthe kAlamukhI varjavo. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yoginI pUrve, pAza zudimAM urdhvaloka vadimAM nairUte, kAla zudimAM adholoke vadimAM izAne. . 1. azleSAye jvAlAmukhI tajavo. vRzcika siMhanA caMdra caMdradagdha yoginI uttare, pAza zudimAM adholoke, vadimA pazcime; kAla zudimAM urvaloke vadimAM izAne. 11 yoginI agnikoNa pAza zudImA pUrve, vadimAM vAyu koNa; kAla - zudimAM pazcime, vadimAM agnikoNa. 2 tolA ne makaranA caMdra caMdragdha tithi yoginI nairute pAza zudimAM agnikoNa vadimA uttare kAla zudimAM vAyukoNa vadimAM dakSiNe. 13 citrA sAthe yamakRti varjavo. yogiNI dakSiNe pAsa zudimA dakSiNe vadimAM izAne, kAla zudimAM uttare, vadimAM nairute. 13 citrA sAthe yamakRti varjavo. yogiNI dakSiNe pAza zudimA dakSiNe vadimA izAne, kAla zudimA uttare vadimAM nairate. .. * 14 yoginI pazcime pAza zudimAM nairute vadimAM urdhvaloke kAla zudimAM izAne adholoke. 15 yoginI vAyavye pAza zudimAM pazcime vadimAM adholoke kAla zu. dimA pUrva vadimAM urdhvaloke. A 1 thI 15 sudhI AMka mukyA che, te tithi jANavI. temAM jo. vAnuM jo. caMdragadagdha tithi lamazuddhi prakaraNa pramANe lakhI che. bIjA graMthamA bIjI rIte paNa che. . . caMdramA jovA te prabhunA derAsaramA praveza karatAM sanmukha tathA jamaNo levo. te meSa, siMha, dhananA pUrve vRSabha, kanyA, makara, dakSiNe mithuna, kuMbha, tolA pazcime karka, vRzcika, mIna uttare. sacAvIza yogamAMthI azubhayoganI ghaDi tajavI, te viSkuMbhanI tathA zUla gaMDa yoganI pAMca ghaDI tajavI. atigaMDanI cha ghaDI tajavI, vyAghAta Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 266 ) tathA vajrayoganI nava ghaDI tajavI, paridhanI trIza ghaDI tajavI. vaidhRta tathA vyatipAta sarvathA tajavo. zubhayoga te zrAnaMdAdi zubha yoga. zubhayoganAMnAma. 7 AnaMda yoga. jApati. zabha. u.phA hasta svA . |vitA dhvajayoga. zrIvatsa. chatrayoga. hasta. BUSESE ELE E FEBRERO mitrayoga. siddhiyoga. manoyoga. amRtayoga. gajayoga. sthirayoga. vardhamAnayoga. u.phA. vidyA. pU.SA. mAtaMgayoga. u.pA. bhavaNa u.bhA. khati - AraMbhasiddhine anusAre amRtasiddhi yoga tathA siddhiyoga thAya che te nicenA koThA mujaba. tithi. nakSatra. nakSatra. pu. re. ro. mRga. uttarA 3. puSya. sU. azvinI.dha. 2-1 mRga. ro. anu.uphA. hasta. zra.vizA. puSya, zatami. azvinI. ro.u.mA mU.u.phA. kRtti. mRga.puSya.anu. anleSA. 27-12-6 zra.jye. puSya hasta u.phA. kRtti mRro pUphA-Da.bhA, 5-20-25-11 puNya. azvI. puna.pU. 3 agle. dha.re svA-vizA. anu. 1-6-19-9 revatI. | azvi pu. pA. u. pA. anu. zra.gha.pu. phA hasta. rohi. zra. dha. azvi. 'svAtI puNya. anu. maghA. zatabhI. dhAranakSa pAra nakSatre siddhi yoga. tithi vAreM siddhi amRta yogaH / siddhi anu. Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (267 ) lagnazuddhi pramANe siddhiyoga nice pramANe. . , tithi. vAra. / nakSatra ravI. | hasta. uttarA. 3 mU. soma... mRga. puSya. anu. zravaNa. maMgala. ubhA. azvinI. revatI. 7-1-12 budha. | kRti. rohI. mRga. puNya. anuH guru. | azviH puNya. puna. anurA. revati. 7-6-11-13-1 zukra. | re. anu. zravaNa. zani. rohiNI. zravaNa svAti. tithi vAre siddhi yoga. | vAra nakSatre siddhiyoga. AraMbhasiDimAM ne lamazuddhimAM siddhiyogano melApa malato nathI, te tatva kevalIgamya che. raviyoganI, kumArayoganI, rAjayoganI mahattvatA ApaNA jyotiSanA maMthomAM ghaNI karI che. e yogamAM kAma karavAthI atizaya uttama phala kayuM che. e yoga hoya ne bIjA kuyoga hoya to te kuyoga harakata kara rI zake nahi. raviyoga te cAlatA sUrya nakSatrathI 4-6-9.10-13-20 emAMnu nakSatra hoya te raviyoga jANavo. . kumArayoga te maMgalavAra, budha, soma, zuka tithi 1-6-10-11-5 na. kSatra azvinI, rohiNI, punarvasu, maghA, hasta, vizAkhA, mULa, zravaNa, pUrvAbhAdrapada A vAramAMno vAra, tithimAMnI tithi, nakSatramAnuM nakSatra Ave to kumArayoga thAya. rAjayoga te ravi, maMgala, budha, zukra, 3-7-12-3-15 e tithie bharaNI, mRgazIrSa, puNya, pUrvAphAlgunI, citrA, anurAdhA, pUrvASADhA, dhaniSTA, uttarAbhAdrapada e nakSatra mAMheluM nakSatra, tithinomAMnI tithi, A vAramAno vAra hoya to rAjayoga thAya. te paNa ghaNo uttama che. sthivirayoga te anazana karavAmAM, rogarnu auSadha karavAmAM uttama kayo che. guruvAra, zanivAra e vAra 13-8-79-11 tithiyo, kRtikA, Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 218 ), 5 zrAdroM, azleSA, uttarAphAlgunI, svAti, jyeSTA, uttarASADhA, zatabhiSA, revatI nakSatramAnuM nakSatra, tithimAMnI tithi, vAramAMno vAra zrAve to sthivira yoga thAya. muhUrttanA nakSatramAM duSita nakSatra lagmazuddhi prakaraNamAM kalAM ke te kahIe chIe. 1 saMjAgata te je nakSatra sUrya asta thatI vakhate udaya thAya te saMjAgata nakSatra kahIye, te varjavRM. 2 Adityagata te je nakSatrano sUrya hoya te nakSatramAM muhUrca kare to nivRtti pAme nahIM, mATe varjavuM. 3 vaDe 2 te abhijIta nakSatrathI sAta nakSatra pUrva dizAnAM, tyAra pachInAM sAta dakSiNa dizAnAM te pachInAM sAta pazcima dizAnAM, te pachInAM sAta uttara dizAnAM, e rIte sthApAna jovuM. je prabhu bese tenA -sanmukha nakSatra Ave te nakSatramAM muhUrtta karavuM te suMdara che. sanmukha zivAyanA te vaDe 2 te nakSatramAM kArya kare to zatruno jaya ne potAnI hAnI thAya. 8 saMgraha te krUragrahe sahita je nakSatra te varjavuM. te nakSatramAM kAma kare to vighna thAya. 5 vilaMbIe te sUrya nakSatranA paMThenA nakSatramAM kAma kare to vivAda thAya. 6 rAhuhata te je nakSatra upara graha na hoya, te nakSatramAM kAma kare to bharaNa thAya. 7 grahabhinna te je nakSatranA vacamAM thahane graha jAya te nakSatramAM muhUrta kare to lohI vame. ----- Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rohiNIvedha te. mR A pu puSya a kR ro bha ma a re pu, u pu u ha ci svA vi za gha .KRE A he uparanI rekhAmAM nakSatra lakhyAM che te nakSatra upara muharttanA divase je 'je nakSatra upara graha hoya, te graho nakSatra upara lakhavAM ane pachI tapAsavaM ke, je nakSatra upara caMdramA hoya te lITInI sAmenA nakSatra upara koi paNa graha hoya to te vedha samajavo ane caMdravAlA nakSatramA muhUrta karavu nahi. e nakSatra tajavaM, abhijita nakSatra upara koI paNa graha nahi hoya paNa uttarASADhAnA cothA pAyAmAM je graha hoya te athavA zravaNa nakSatra besatAM cAra ghaDI sudhI je graha hoya, te graha zramijita upara jANavo. kema ke uttarASADhAnA cothA pAyAne zravaNa besatAM cAra ghaDI sudhIneja abhijIta nakSatra kaheluM che. A mujaba rohiNIvedhanuM nakSatra tajavaM. . upagraha te sUrya nakSatra je vartatuM hoya te nakSatrathI 5:14-18-19:22 23-24 emAMnuM nakSatra hoya to te upagraha vedha kahIe mATe e tajavaM. laga te latA potAnA eTale pratiSThA karAvanAranA tathA dIkSA lenAra Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (270) nA janma nakSatra thakI bAramA nakSatra upara ravi hoya ane trIjA nakSatra upara gaMgala tathA chaThA nakSatra upara guru hoya ane AThamA nakSatra upara caMdramA hoya, e nakSatramA muhUrta karavU nahIM. temaja budha janma nakSatrathI sAtamA nakSatra upara tathA zukra pAMcamA nakSatra upara, rAhu navamA nakSatra upara, pUnamano caMdramA bAvIzamA upara hoya to te nakSatra varjavaM. ela tAdoSa baMgAla deze varjavo. pAtadoSa te sUrya nakSatrathI azleSA, maghA, citrA, anurAdhA, zravaNa khatI e nakSatra jeTalAmuM hoya teTalA, nakSatra azvinIthI gaNavaM, te je nakSatra Ave tene pAtadoSa kahie. jemake hAlamA punarvasuno sUrya che to ethI gaNatAM azleSA trIjaM AvyuM to azvinIthI trIjuM nakSatra kRtikAne pAta kahie. mATe te varjavaM. e kauzaladeze varja. ikAragala doSa te sattAvIza yogamAthI pahelo, chaTho, navamo, dazamo' teramo, padaramo, sacaramo, zrIgaNIzaMmo, sacAvIzamo e yogamAMno je yoga hoya te yoga jeTalAmAMno hoya teTalAmAMno hoya teTalAmA nakSatrano zrAMka sama hoya, to tenuM aradhuM karavU ane . viSama hoya to eka AMka umerIne arathU karavaM. te je AMka Ave teTalA, nakSatra yaMtrane mastake sthApaq. pachI badhAM nakSatra sthApanA. pachI je nakSatra upara sUrya hoya te te nakSatra upara lakhavU. ane caMdramA je nakSatra upara hoya te tyAM lakhavo. e be sAma sAmu Ave te ikAragala doSa kahie. mATe te tajavo. yaMtra zuklamAM yoga hoya to mRgazara. e gauDadeze varjavo. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (271 ) +- A yaMtramA je zUlayoge mRgazIrSa nakSatra mUkyu ke temaja parighayoge maghA, vaidhRte citrA, vyAghAte punarvasu, vane puSya, viSakuMbhe azvinI, atigaMDe anurAdhA, gaMje mUla, vyatipAte azleSA e pramANe jeTalAmo yoga hoya teTalAmuM nakSatra mUkavU. A mujabanA doSa tajIne pratiSTA dIkSAnAM muhUrttanAM nakSatra levAM. dIkSAnAM nakSatra lamazuddhi pramANe levAM. uttarAphAlgunI, uttarASADhA, uttarAbhAdrapada, rohiNI, hasta, anurAdhA, zatabhiSA, pUrvAbhAdrapada, puSya, punarvasu, revatI, mUla, azvinI, zravaNa, svAtI e nakSatroe dIkSA ApavI. gurune caMdra bala jovU. ne ziSyane caMdrabala gurubala ravibala je pratiSThA karAvanArane jovAne kayu che tema Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ( 272) jovaM. bIjaM sarve pratiSThA pramANe jovU. nAracaMdranA TIpaNamAM yAtrAye prayANa viSe uttama nakSatra kahyAM che, te azvinI, puSya, revatI, mRgazIrSa, punarvasu, hasta, jyeSThA, anurAdhA, mUla . tathA madhyama kahyAM te citrA, rohiNI, svAtI, zravaNa, dhaniSTA, zatabhiSA, pUrvI traNe, dIkSAnA vAra ravi, budha, guru, zani, e vAra dIkSAmA uttama kahyA che. e zivAyanA vAre siddhiyoga pramukha zubhayoga hoya to lagna zuddhimA uttama kahyA che. A mujabanI divasazuddhi joine lamazuddhi jovI. temA cha varga sudhI jovI. tathA grahano udaya asta jovo tathA grahanuM bala jovU, have cha varga kahIye choe, _graha horA, dezakAna navamAMza bArAMza trIzAMza e'chae ThekANe saumya * graha Ave to uttama che. kadApi pAMca varga zubha hoya to paNa muhUrta laie. have lagnarnu pramANa 219 meSa mInapala. 347 vRzcika siMhapala. 251 kuMbhane varakhapala. 327 kanyA tolA. 303 makara mithuna, 343 dhana karka. e mujaba lagnano kAla che. have lagna kADhaq hoya to chApelA TIpaNAmAM ravI keTale aMze che? te jovo ne pachI TIpaNAmAM lagnapatronA koThAmA ravI keTale aMze che? te jovo ne pachI TIpaNAmAM lagnapatronA koThAmA jeTale aMze ravi je saMkrAMtino hoya, tenA koThAmA je AMka hoya te te lagna savAramA sUrya udaya jANavU. pachInuM je sAraM lagna . hoya te koThAmA je AMka hoya te jovo. temAM jeTalo ghaDIno vadhA ro zrAve teTalo divasa caDhatAM te prAMka Avaze ema jANavU. pachI kuMDalI kADhIne aha je je rAzinA hoya te mUkavA. te graha sArA narasA jovAnI lamazuddhi pramANe kuMDalI karI che, te mujaba jovA. Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (273 ) . pratiSThAmA graha nIce mujaba. uttama. madhyama. gacaM - - HAAR 44 kop 4. suza 1/4 guzu zrA mujabanA graho hoya to pratiSThA karavAmAM zreSTha che. e zivAyanA sthAnake graha hoya to kAryanI hAnI karcA kahyA che. zrA kuMDalI AcArya sthApavA, rAjyAbhiSeka, vivAha, ane anya paNa zubhakAryamA sukhanA ApanAra che. have nice dIkSAnI uttama. racaMza raguza racamaM buza A uttama kuMDalImA graha mUkyA che, te mujabanA grahamAM dIkSA Apa Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 274 ) vI, te bahu zreSTha che; paNa te pramANe graha na hoya to tathA dIkSA kuMDalImAM zani madhyamabalI hoya, guru balavAna hoya ane zukra nirbala hoya temAM dIkSA zrApavI tenuM svarUpa nIce mujaba . zani. 2-5-6-8-11 e sthAnakeM madhyama balavAna. guru, 1-4-7- 10 e sthAnakeM balavAna jANavo. zukra. 6- 12 zrabala jANavo te dIkSAmAM sAro. budha. 2-3-5-6-11 sukhano ApanAra. maMgala dIkSAmAM 3 - 6-10-11 dIkSAkuMDalImAM hoya to bahu sAro jJAna tapa yukta thAya. zukra maMgala zani e traNamAMthI koithI paNa caMdramA sAtame hoya to ayogya che. dIkSA lenAra avazya kuzIliyo thAya tapa jJAna rahita thAya. nAracaMdramAM dIkSA kuMDalIyo kahI che. te kahuM huM. eka uttama to jaima lagnazuDimAM kahI che, tema kahI che. te zivAyanI nIce pramANe graMthAMtarathI kahI che. 465) racaM zu za 85 6 zra dIkSAnI uttama. 62 rA ra ke zucaM maM bu 85 .I gu 69 5 4.4.A. 885 ba zucaM 109159.jp dIkSAnI madhyama. bu gu zu E bugu bugu bugu cabugu hi gala Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (275) pratiSThAmA nAracaMdra graMtha mujava nIce. jaghanya. madhyama. meM zarA / 4.HI 6444 ba maMyuza rAke / bugumeM uttama. kA gucaM ORd./ 16464 FOR H 4164 cles rA maMkaraza A lagnakuMDalImA uttama graha zrAve te grahazuddhi. horA te lagna lIdhuM hoya temAM be bhAga karavA. temAM-3-57-9-11 eTalA, lagna hoya to pahelI horA ravinI ane bIjI horA caMdranI ane 2-4-6-8-10-12 emAMnuM lagna hoya to pahe. lI horA caMdranI ane bIjI horA sUryanI pratiSThA dIkSAdika caMdramAnI horAmA kara. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (276 ), dezakANa te lagnanA traNa bhAga karavA. temAM jo meSa lagna lIdhu hoya to pahelo dezakANa meSano. temaja je lagna lIdhuM hoya teno pahelo dezakANa jANavo. bIjo dezakANa siMhano, trIjo dezakANa dhanano, . varSa lagnamAM pahelo varSano, bIjo kanyAno, trIjo makarano e pramANe je lagna lIdhuM hoya tenAthI joi levo. pachI je dezakANa Ave teno svAmI lagnakuMDalImAM jovo ne svAmI sArA sthAnamAM hoya te dezakANamAM muhUrta karavU. navamAMza jovo te je lagna hoya teno pahelo je hoya tenA nava bhAga karavA. temA pahelA bhAgano navamAMza jo meSa lagna hoya to pahelo meSano. 1-2-3-4-5-6-7-8-9, jo varakha lagna hoya to 10-11-12-1-2-3-4-5-6. jo mithuna lagna hoya to pahelo 7-8-9-10-11-12-1-2-3. jo karka lagna hoya to pahelo 4-5-6-7-8-910-11-12. jo siMha lagna hoya to pahelo 1-2-3-4-5-6-7-8-9, kanyA lagna hoya to pahelo 10-11-12-1-2-3-4-5-6. jo tolA lagna hoya to pahelo 7-8-9-10-11-12-1-2-3. jo vRzcika lagna hoya to pahelo 4-5-6-7-8-9-10-11-12. jo dhana lagna hoya to pahelo 1-2-3-4-5-6-7-8-9.. makara lagna hoya to pahelo 10-11-12-1-2-3-4-5-6. jo kuMbha lagna hoya to pahelo 7-8-910-11-1-2-3. jo mIna lagna hoya to pahelo 4-5-6-7-8-9-10 11-12 e mujaba nave navamAMza je navamAMzano svAmI balavAna hoya te levo ne saumya grahano levo. saumya graha ne caMdra, budha, guru, zukra. bAra aMza te lagnanA bAra bhAga karavA. ane je lagna hoya te pahelA bhAgano svAmI temaja tenAthI anukrame bAre bhAganA svAmI jovA. temAM je mAgamA muharca hoya te bhAgano svAmI lagnamAM te. zubha graha hoya / to zreSTha jANavU. trIzAMza te lagnanA trIza bhAga karavA. temA meSa lagna hoya to pahelA pAMca bhAgano svAmI maMgala, sAra pachInA pAMca bhAgano svAmI Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (277) zanI, tyAra pachInA ATha bhAgano svAmI guru, sAra paMchInA sAta bhAgano svAmI budha, tyAra pachInA pAMca bhAgano svAmI zukra e rIte mithuna siMha, tulA, dhana, kuMbhanA bhAgonA svAmI ena jANavA. ane samarAzi je varSa, karka, kanyA, vRzcika, makara, bhIma e chae sama lagnamAM pahelA pAMca bhAgano svAmI zukra, te pachInA pAMca bhAgano svAmI budha, te pachI ATha bhAgano svAmI guru, te pachInA sAta bhAgano svAmI zanI, te pa. chInA pAMca bhAgano svAmI maMgala e pramANe aMzanA svAmI jovA.temAM saumya grahanA aMzamAM muhUrta karavU zreSTha che. valI bIjI rIte trIza aMzamAMthI aMza kahyA che, te nIce mujaba. trIza aMzamAMnA aMza. varSa tathA makara lagnano vIzamo aMza. mIna, karka, kanyAno 4 tathA 8 aMza. vRzcikano 12 aMza. kuMbhano 26 aMza. tolA lagnano 24 aMza. meSano 27 aMza. siMhano dhana tathA mithuna lagnano 17 aMza. e rIte je lagna hoya, tenA upara kahelA aMzamA muhUrca karavaM. te paNa uttama kayuM che. bAre lagnanA svAmI jovA te bheSano maMgala, varSo zukra, mithunano budha, karkano caMdramA, siMhano ravi, kanyAno budha, tolAno zukra, vRzcikano maMgala, dhanano guru, makara tathA kuMbhano zani, mInano guru e mujabanA lagnanA svAmI jANavA. te svAmI balavAn jovA tathA ucca svagrahI hoya to.bahu sAro, paNa nIcano vA zatrunA gharamA beThelo vA hastano vakrIno hoya te varjavo. A rIte cha varga zuddhi jovI. valI eka prAcArya mahArAja ema kahe che je navamAMza zuddha joi pratiSThA karavI. ema-lagnazuddhimAM kahe che. caMdramA krUra grahe yukta hoya to . 18 aMza. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (278) te kSINacaMdra kahyo che, te nirbala jANavI. udayazuddhi te navamAMzano svAmI lagnakuMDalImAM lagnanA svAmIne joto hoya to te udayazuddhi kahIye. te pratiSThA dIkSAmA jovaM. astazuddhi te navamAMzano svAmI lagnanA sAtamA sthAnakane joto hoya te astazuddhi kahIye. lagnazuddhimAM ema paNa kahe che je astazudhi udayazudhdhi pratiSThA dIkSAmA jovAnI jarura nathI. .ema keTalAeka AcArya kahe che. bAra rAzimAM cara sthira ne dvisvabhAva, cararAzI. meSa, karka. tulA. makara. . sthirarAzI. varSa. siMha. vRzcika, kuMbha.. dvisvabhAva. mithuna, kanyA. dhana. mIna. emAthI pratiSThAmA sthiralagna levU. te nahi to dvisvabhAva levU, ane zrAraMbhasiddhimAM bane tyAM sudhI dvisvabhAva levaM, ne te na Ave to sthira levaM, ne graho ghaNA ja uttama AvatA hoya to kvacit cara paNa levu. nAracaMdramAM lagnakuMDalImAM graho pajyA hoya tenA yogAyoga tathA phala kahyAM che te caMdra sAthe ravi maMgala hoya to agnibhaya thAya. caMdra sAthe zani hoya to maraNa bhaya. caMdra sAthe budha hoya to samRdhi kare. caMdra sAthe guru hoya to mahimA prabhAva kare, caMdra sAthe zukra hoya to sarva saukhya. pratiSThAkuMDalImA vi abala hoya to gharanA dhaNInI hAnI. caMdra vibale strI maraNa, zukra vibale dhana nAza, guru vibale sukha pratiSTA kuMDalImAM nIcagraha krUra grahe yukta hoya vA, astano vA,zatrukSetrano graha vA vakrI te vibala jANavo, zani ravi vakrI hoya to prAsAdano nAza kare. maMgala, zani, rAhu, ravi, ketu, zukra paNa zrA graha sahita e grahamAMthI sAtamo hoya to sUtradhAra, zrAcArya, zrAvaka e sarvenuM mRtyu kare. maMgala, Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yamaH / zubha zubha y glu (279 ) zani, sUrya, 1-30-4-7-8-9, eTalA sthAne hoya to prAsAdano bhaMga kare. maMgala bArame sukhabhaMjaka, zukravAra zukrano navamAMza. zukra lanAdhipati. zukranA udaye zukra sAtamethI lagnane joto hoya, temAM dIkSA ApavI nahi. somavAre lagnano svAmI caMdra navamAMzano svAmI caMdra caMdranA udaye te zukla pakSe eka ekatra yoge dIkSA ApavI nahi. ___ kuMDalImA zubhayoga kuyoga thAya che, te AraMbhasiddhine anusAre. 123456789,10/11/12] sArA yoga, zrIvatsayoga sAro. ardhayoga sAro. zaMkhayoga sAro. dhvajayoga sAro. gajayoga thAya te sAro. ca zubha anekanyA lagna hoya to harpayoga sAro. AnaMda yoga sAro. jIvayoga sAro. naMdanayoga sAro. sthirayoga sAro. jImItayoga sAro. jayayoga sAro. | amRtayoga sAre. pApa dhanuryoga tajavo. zakuThArayoga tajavI. kuMDalInA graha. 12 zamuzalayoga tajavo. karmayoga tajavI. cApIyoga tajavo. zalyayoga tajavo. pANIyoga tajatro. marmayoga tajavI.' vakrayoga tajayo. saMkaTayoga tajavI. yya aaa yyaayaamaa w 202 -- pApa - pApa pApa EHINDE Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . (280) A upara jyAM pApa tathA krUra zabda lakhyA te ravi,maMgala, zani, rAhu emAMnA graha samajavA. jyAM zubha graha lakhyA che te caMdra, guru, zukra budha jANI levA ne kuyoga varjI zubhayogamA muhUrta Apa. muharca karavAnI utAvala hoya, ne zubha muhUrta vA, lagnazuddhi sArI nahi malatI hoya to lagnazuddhi prakaraNamA tathA nAracaMdra TIpaNamA chAyAlamano vidhi kahela che. tethI muhUrta karavAmAM zloka kahyo che te. na tithi nai ca nakSatra, na vAro na ca cNdrmaaH|| na grahopagrahAzcaiva, chAyAlagnaM prazasyate // 1 // e rIte kaDuM che, mATe chAyA lagathI kAma karavaM te, puruSa je 'ubho rahe, sUrya je dizAe hoya tyAM pUMTha karIne ubho rahe. teNe potAnA paganAM pagalA bharavAM. te pagalI vAra pramANe jovAM, athavA sAta bAMgalano zaMku mUke tenI chAyAthI chAyA jutro. te AMgala. bharavAM, puruSa ubho rahI jue to pagalAM bharavA. rakhIvAre 11, somavAre 8 // maMgalavAre 9, budhavAra, guruvAre 7, zukavAra 8 // zanIvAre 8. __ A mujaba AMgalA jovA. te zaMku bAra AgalanA pATIA upara mUkavo. te pATIyu vAMkucukuM na rahe, sarakhI rIte rahe ema mUka. pachI je vAre muhUrta karavU te vivasanA kahyA pramANe chAyA Ave ke muhUrta karaq, te kalyANakAraka che. e chAyAlamathI yAtrA ja, hoya athavA harakoi kAmano AraMbha kare to kalyANakAraka che. yAtrA vA, paradeza jaq hoya to sanmukha vA, jamaNo caMdra levo. yo. ginI pUThe rAkhavI, sAmokAla varjavo. nakSatra prayANanA pAne 326 mAM kayAM che tyAM jovaM. zubha lagnamAM vA chAyAlagnamAM prayANa karavaM. nAra. caMdramAM caMdra jovAnI rIta kahI che te. .. 'janmano te pahelo bIjo pAMcamo e caMdra jene hoya te mAthe caMdra kahIye. temA jAya to dhananI prApti kare. 6-9-8.12 mo caMdramA hoya Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 281 ) to chAtIye caMdra kahIye, jo temAM jAya to dhanano lAbha kare. 2- 4 tho caMdramA hoya to te hAthe caMdra kahIye temAM jAya to lAbha kare. sAta vAranAM phala nAracaMdra pramANe - guru pANIgrahaNamAM sAro, paradeza javAmAM zukra sAro, bhaNavAmAM budha sAro, dakSiNA ApavAmAM zani sAro, 'laDAimAM maMgala sAro, rAjAne malavAmAM maMgala sAro, somavAre saghalA kAmamAM sAro, paradeza javAmAM sAro, maMgala tathA ravivAra vizeSa karI varjyA che, te bane to varjavA. zubhayoga lai kAma kareM to jaya thAya. kuyogonA yaMtramAM tathA tithinA yaMtra joI varjavA yogyaM varjavu. harakoi sArA kAmamAM kuyoga zivAyanI zubha yogavAlI tithi lei kAma kara. je vAra hoya te divase graha valavAn hoya. kRSNapakSe ravi, rAhu, zani, maMgala, balavAn zukalapakSe soma, budha, guru, zukra e balavAn. nava grahanI dRSTi tathA zatrubhitra jovAno yaMtra tathA uMca nIca svagRhI bala. zu ravI. soma. 7 7 - = 3-10 caM-maM 4-8 5:1 dhM1 48 5-9 3-10 ra. vu.ra.gu.ra. rA. caM. zu. maM. zu.] zu.za. maM. za. gu. rA. zu. bu. rA. za. mundra racaM. saM. za. rA. za-rA. rA. meSa. ghRpa. makara. kanyA. tolA. vRzci. karka siMha. karka. me. tu. divase. rAtre. rAtre rA. ka 0 0 saMpUrNa dRSTi. 0) tripAda dRSTi. 0 dvipAda dRSTi. 0 ekapAda dRSTi. vR. rA. bR.za. vR. za. vR. mitra graha. 3-10 zu. 0 samagraha. ra. caM. ra. caM. 10 zatrugraha. 0 uMcagraha. dhana. 0 nIcagraha. ka. 0 svagRhI. 0 0 calavAt. 4-8 / za. za. 3-10 - 000 maM. gu. hi. zu. ra-caM. karka. mIna, tulA. mIna. makara. | kanyA. me... ma. kuM. divase. rAtre. kanyA. vRpa. mIna. dha. mI. tolA. nizi. |divasa. divase. kuMDalImAM graha je sthAne beThA hoya, tenAthI 2-3-4-12-10 ATalAme sthAne bIjo graha hoya, tenI sAthe tAtkAlika mitratA kahiye tathA 5-6-7~~8-9 e sthAne beThelA graha tAtkAlika zatru kahiye. kuMDalIma mitra hoya ane aharniza mitra hoya to zradhimitra thAya. tema Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (282) / zatru paNa badhe ThekANe hoya to adhizatru jANavo. pratiSThA dIkSA kuMDalImA traNa zubha graha balavAna hoya ane bIjA hIna balI hoya to paNa muhUrta karavU. ema AraMbhasiddhinI TIkAmAM kayuM che. lagnakuMDalImAM budha raviye rahita. 1-4-7-10 pA cAra sthAnake ho ya to lagnanA so doSane haNe. zukra keMdrasthAne 1-4-7-10 hoya. krUragrahe rahita hoya to hajAra doSa haNe. guru paNa 1-4-7-10 e sthAnaka balavAna hoya to lagnanA lakSa doSa haNe. A rIte AraMbhasiddhinI nahAnI TIkAmAM kA che. tema moTA pratiSThAkalpamA 5.9 guru, zukrarnu ebuMja phala kahuM che. valI pratiSThAkalpamA meSa tathA varakhano caMdra athavA sUrya hoya ane zani balavAna hoya ane maMgala budha hInabalI hoya topaNa pratiSThA karavI. vAra tithi nakSatra caMdrabala jovU nahIM. lagna balavAna levu. 3-6-11 sUrya hoya. 1-4-9-10-5 guru athavA zukra hoya to bIjA doSa jeTalA hoya tene TAle ne zubha phala Ape. e graMthamAM lagnakuMDalImAM rAhu athavA ketu 1-4 hoya te uttama kaho; paNa bIjA graMthomAM to uttama jovAmAM Avato nathI. sarve graha zatrunA gharamAM hoya to pratiSThA neSTa jANavI. lagna vA sAtame caMdramA, rAhu vA, ketu yukta hoya to te adhama phalane Ape.lagne vA, caMdra yukta, guru hoya to nirvighnapaNe pratiSThA thAya, caMdra zukra yukta a thavA zukranI caMdra upara dRSTi hoya te sArA phalane Ape. covIza prabhujI rAzI nakSatra. lAMchana. ruSabhadevajI. dhanarAzI. uttarASADhA. vRSabha. ajitanAthajI. vRSabharAzI, rohiNI. haritanuM. saMbhavanAthajI. mithuna. mRgazIrSa. . azvanu. abhinaMdanajI. mithuna. punarvasu. vAMdarAnu. sumatinAthajI. siMharAzI. maghA. krauMcapakSi. padmaprabhujI. citrA. kamalanuM. kanyA . Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (283 ) supArzvaprabhujI. tulA. vizAkhA. sAthIyo. caMdraprabhujI. vRzcika, anurAdhA. caMdranuM. suvidhinAthajI. dhanarAzI. maccha. zItalanAthajI. dhanarAzI. pUrvASADhA. zrIvatsa. zreyAMzanAthajI, makara. zravaNa.. geMDAnu. vAsupUjyajI. kuMbha. zatabhiSA- pADA. vimalanAthajI. mIna. uttarAbhAdra. varAhanu anaMtanAthajI. mInarAzI khatI. siMcANA. dharmanAthajI. karkarAzI. puSya. vajra. zAMtinAthajI. meSa.. azvinI. haraNa-. kuMthunAthajI, vRSabha. kRtikA. __bakarAna. aranAthajI, mInarAzI. naMdAvRtanu. mallinAthajI. meSarAzI. AzvinI. kalazana. munIsuvratajI. makara, zravaNa, kAcavA, naminAthajI. meSarAzI. azvinI, kamalanu, neminAthajI, bheSarAzI, zaMkhanu, pArzvanAthajI, tulArAzI, vizAkhA, sarpanuM mahAvIrasvAmI, kanyArAzI, uttarAphAlgunI, siMhanu, covIze prabhunI rAzI malatI eka pArnu vijayAnaMdasUrimahAja pAse joyu hatuM, temAM nIce pramANe rAzIvAlAne bhagavAn anukUla kahyA ke. meSarAzIne 1-3-4-5-7-9-10-11-12-16-19-20-21-23 vRSabharAzIne 2-9-6-7-8-11-12-13-14-17-18-20022-24 mithunarAzInez-3-4-5-6-7-9-10-12-13-14-16-18-19-20,21,22,23 ivriliittimet revatI. vizAkhA, karkarAzIne1-2-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15.16-17-18-19.21-23 20-22 24 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (284) siMhane1-2-3-4-5-7-8-9-10.11-12-13-14-16-17.18-19-21-23 * kanyAne 1-2-3-4-6-8-9-10.11-12-13-14-15-17-18.20-22-24 tolAne 1-2-3-4-5-7-9-10-11-12-15-16-17-19.20-21-23 vRzcikane 2.5.6.8.1112.13,14.15.16,17.18.19.20-21.22-24 dhanane 1.3.5.6.7.8.9.10.12.13.14.15.16.18.19.21-22-23.24 makarane2-3-4-5-6-8-11-13-14-15-16-17-18-19-20-21-22-23-24 kuMbhane 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-12-15-16-17-19-23-24 ' mInane 1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-13-14-17-18-20-21-22-23-24 A mujaba pAnAmAM joyuM tema lakhyaM che. valI bIjI rIte paNa che, te bIjA zAstraMthI joi levu. __ A mujaba pratiSThA dIkSAnAM muhUrta joi kAma karavAthI kalyANa thAya che. mArA jovAmAM Avyu tema lakhya che. vizeSa jovu hoya to jainanA jyotipanA graMtha ghaNA cha temAM jovaM. prazna:-188 zrAvaka rAtre sUe tyAre zuM karaNI kare ? uttaraH-zrAvaka rAtre sUtI vakhate nIce pramANe karaNI karIne sUe e vidhi dharmasaMgraha graMthamAM nIce mujaba che. prathama devarnu smaraNa karavU te A pramANe. namo vIyarAyANaM, savvannUNaM; telukAiyANaM, jahaTia vatthuvAINaM. arthaH-sarva vastunA jANa, traNa lokane pUjanika ane yathAsthita vastunA prarUpaka evA vItarAga devane namaskAra thAo.. gurunu ramaraNa A pramANedhanyAste grAma nagara janapadAdayo yepu sadIya dharmAcAryA viharatItyA. di caityavaMdanAdinA vA namaskaraNaM smRtiH * artha:--dhanya te grAma, nagara, janapadAdika ke, jene viSe mhArA dharmAcArya vicare che, ityAdi kahA~ caityavaMdana kare athavA navakAra vaDe smaraNa kare. Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 285) cAra zaraNa karavA te A pramANekSINarAgAdi doSaughAH, sarvajJA vizvapUjitA // yathArthavAdinArhataH, zaraNyA zaraNaM mama // 1 // artha-kSINa karyA che rAgAdi doSanA samUho jemaNe, sarva vastunA jANa, vizve pUjelA, yathArthavAdI ane zaraNa karavAne yogya evA arihaMta bhagavAna, mane zaraNa thAro // 1 // dhyAnAmidagdhakarmANi, sarvajJA sarvadarzinaH // anaMtasukha vIryeghAH, siddhAzca zaraNaM mama // 2 // arthaH-dhyAna rUpI amiye karI bAlI nAkhyA che karma jemaNe,sarva vastunA jANanAra tathA dekhanAra, anaMta sukha anaMta vIrya yukta evA siddha bhagavAna, maMne zaraNa thAo // 2 // sAdhujInuM zaraNa A pramANejJAnadarzanacAritra, yutA svapara tArakAH // jagatpUjyAH sAdhavazva, bhavaMtu zaraNaM mamaH // 3 // arthaH-jJAna, darzana, caritra karI yukta, parane ane potAne tAranAra anetraNa jagatne pUjanika evA sAdhunuM mane zaraNa thAo. // 3 // dharmanu zaraNa A pramANesaMsAra duHkhasaMhartA, karcA mokSasukhasya ca // jinapraNItadharmazca, sadaiva zaraNaM mama // 4 // arthaH-saMsAra rUpI duHkhano nAza karanArA ane mokSasukhane karanArA ( ApanArA) evA jinapraNIta dharmanuM mane sadAya zaraNa thAo, e rIte cAra zaraNa karIne pachI A pramANe bhAvanA bhAvecauraMgo jiNadhammo, na kao cauraMgasaraNamAva na kayaM // cauraMga bhavaccheo, na katro hA hArio dhammoti // 5 // arthaH-dAna, zIla, tapa ane bhAva rUpa cAra aMgavAlo dharma meM na koM! cAra zaraNa paNa na kayauM ! ane cAra gati rUpa bhavano cheda Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( 286 ), paNa na karyo, hA iti khede ! huM dharma hArI gayo ! ! ! // 5 // have duSkRtyanI gardA te A pramANejaM maNa vaya kAehiM, kayakArI aNumaIhiM AyariyaM // dhammaviruddhamasuddhaM, savvaM garihAmi taM pAva // 6 // * arthaH- mana vacana kAyAnA yogathI je koi dharma viruddha arthAt prabhunI zrAjJA bahAranuM kRtya kartuM hoya, karAvyuM hoya temaja anumocaM hoya te sarva pApanI huM gardA karuM huM // 6 // . sukRtyanuM anumodana karavuM te zrA pramANe zrahavA savvaMci ya vIyarAyavayaNANusArI jaM sukayaM // kAlataeva tivihaM, zraNumoe so tayaM savvaM // 7 // arthaH athavA vItarAganA vacanane anusAre traNa kAlamA je sarva kRtya kayu~, te sarva mana vacana kAyA karI anumoduM kuM. // 7 // have sarva jIvo khamAvavA te A pramANekhAmemi savva jIvA, savve jIvA khamaMtu me // mitti me savva bhUesu, veraM majhaM na kejai // 8 // artha:- sarva jIvone huM khamAvuM huM. sarva jIvo mhArA upara kSamA ka rajo. mhAre sarva jIvonI sAthe mitratA he paNa koinI sAthe vairabhAva nathI. // 8 // zrI pramANe karyA pachI cAra AhArano tyAga na hoya to, gaMThasI sahita paJcakhANa kare, tathA sarva vrata saMkSepa rUpa bArebata aMgIkAra karI dezAvakA zikanuM paJcakhkhANa kare. te paNa gaMThasI sUdhInI mayArdA rAkhe. tathA zeSa pApasthAna varjavA mATe A pramANetahA kohaM ca mANaM ca, mAyA lohaM taheva ya // pijjaM dosaM ca vajjemi, zrambhakhkhANaM taheva ya // 9 // araI ra pesUnnuM, paraparivArya taheva ya // mAyAmosaM ca micchantaM, pAvaThANANi vajjimoti // 10 // Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (287 ) artha:-tema ja krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, ( karaha), abhyAkhyAna, paizunya, rati, arati, para parivAda, mAyA mRSAvAda ane mithyAtvazalya e pApasthAnakane huM varju chu.|| 9 // 10 // A pramANe pApasthAnane varjine pachI vozirAvavA mATe zrA pramANe gAthA kahejai me huja pamAno, imassa dehassa imAi rayaNIe // AhAra-muvahi deha, savvaM tiviheNaM vosariyaM // 11 // arthaH-jo A rAtrIne viSe mhAraM maraNa thAya to cAra prakArano AhAra, upadhi te dhana, dhAnya, ghara, rAca racIlAM ane kuTuMba temaja A deha e sarvane mana vacana kAyAe karI vozirAvaM chu. // 11 // A pramANe karI navakAra pUrvaka traNa gAthAo kahI che, tenuM nAma nathI, paNa anumAnathI nIcenI saMbhave cheegohaM natyi me koi, nAhamannassa kassai / evaM adINa maNaso, appANa maNusAsai // 12 // ego me sAsao appA, nANa desaNa sNjushro|| sesA me bAhirA bhAvA, savva saMjoga lakhkhaNA // 13 // saMjoga mUlA jIveNa, pattA dukhkha paraMparA tamhA saMjoga saMbaMdhaM, sabve tiviheNa vosariyaM // 14 // artha:-hu~ eka chu, mhAru koi nathI, tema hu~ paNa koino nathI, e prakAre adIna manathI AtmAne zIkhAmaNa Ape. // 12 // jJAna darzana yukta evo eka mhAro AtmA zAzvata che, bAkInA (tana dhana ane kuM. TuMbAdika ) sarva bAhyabhAvo saMyoga rUpa lakSaNavAlA che // 13 // saMyoga rUpa mUlathI jIva duHkhanI paraMparAne pAmyo che. te kAraNa mATe sarva saMyoga saMbaMdhane mana vacana kAyAnA yogathI vozirAvaM kuN|| 14 // ___ A pramANe bhAvIne je puruSa athavA je strIe zIla pAlyAM che. Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / 258) temanAM caritra bhAvI kAmane zAMta kare, pachI navakAra maMtra samarato sue, te paNa strInI joDe nahIM. A niyama gaMThasI athavA muTThasI karIe chIe tema eka navakAra gaNI na pAle, tyAM sUdhI abhigraha che. A vidhi bahu sArI lAge che. maraNa thAya to ArAdhaka thai jAya. mATe roja karavA yogya che, mAMdagAne avasare to vizeSa karavA yogya che. ||dohaa|| parama deva paramAtamA, buddhi Atmaguru rAya // eha paramapada sevatAM, anupAnaMda thavAya // 1 // iti zrIbharuca nagara nivAsI zeTha anupacaMda malukacaMda saMgrahita zrI praznottara ratnaciMtAmaNi samApta. dara ravivAre prasiddha thatuM ekaluM aThavADika patra-vArSika lavAjama TapAla sAthai rupiyA traNa, patra vyahavAra-mAlIka-jaina. 1. 11 amadAvAda