Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra // anaMtalabdhinidhAna zrI gautamasvAmine namaH / / // yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarebhyo namaH // // kobAtIrthamaMDana zrI mahAvIrasvAmine namaH // AcArya zrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira Websiet : www.kobatirth.org Email: Kendra@kobatirth.org www.kobatirth.org punitapreraNA va AzIrvAda rASTrasaMta zrutoddhAraka AcAryadeva zrImat padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. zrI jaina mudrita graMtha skeniMga prakalpa graMthAMka : 1 mahAvIra zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA, gAMdhInagara - zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA, gAMdhInagara-382007 (gujarAta) (079) 23276252, 23276204 pheksa: 23276249 jaina / / gaNadhara bhagavaMta zrI sudharmAsvAmine namaH / / // cAritracUDAmaNi AcArya zrImad kailAsasAgarasUrIzvarebhyo namaH / / amRtaM ArAdhanA tu kendra kobA vidyA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only Wan zahara zAkhA AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira zahara zAkhA AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira traNa baMgalA, Tolakanagara parivAra DAiniMga haoNla kI galI meM pAlaDI, ahamadAbAda - 380007 (079) 26582355
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad rAjacaMdra praNita. bhAvano madha-mI.mI.). zrImada rAjacaMdra Azrama, ra 2 . For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad rAjacaMdra praNIta bhAvanAbodha-mokSamALA... aMtargata siMdhubidarUpa bArabhAvanA ane bAlAvabodha zikSApATha. kartAzrImad rAjacaMdra ravajIbhAI prakAzaka :rAvajIbhAI chaganabhAI desAI zrImad rAjacaMdra Azrama, pisTa borIA; sTezana agAsa, vAyA ANaMda. For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org '' " jeNe AtmAne jANyA teNe sava jANyuM. ' --nigraMtha pravacana. punarmudraNa vrata 3000 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir jJAna, dhyAna, vairAgyamaya, uttama jahAM vicAra; e bhAve zubha bhAvanA, te Utare bhavapAra. vikrama saMvata 2020 prakAzaka : rAvajIbhAI chaganabhAI desAI zrImad rAjacaMdra Azrama; pesTa merIA; sTezana agAsa; vAyA ANaMda. mudraka : jayaMtI phlAla; vasaMta prinTiMga presa. ghIkAMTA roDa, amadAvAda. vIra sa Mvata 2490 sane 1964 For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mumukSuone mokSamArgamAM pragati karavAmAM A mekSamALA sarva rIte sahAyaka thAo e A prakAzanane hetu che. For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org ahA satpuruSanAM vacanAmRta, mudrA ane sattamAgama. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suSupta cetanane jAgRta karanAra, paDatI vRttine sthira rAkhanAra, darzanamAtrathI paNa nirdeza apUrva svabhAvane preraka, svarUpa pratIti, apramatta saMyama, ane pUrNa vItarAga nirvikalpa svabhAvanAM " kAraNabhUta, chelle ayeAgI svabhAva pragaTa karI anaMta avyAbAdha svarUpamAM sthiti karAvanAra ! trikALa jayaMvata vage ! OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH zrImad rAjacaMdra.' For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ke ' - . jArI rAjI re ka : jo karI che rAha . che vikAsa zrImad rAjacaMdra varSa 16 muM janma : vavANI A dehatsarga : rAjakoTa vi. saM. 1924, kArataka suda 15 vi. saM. 157, citra vada 5 For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir anukramaNikA bhAvanAbedhaDa-dvAdazAnuprekSAsvarUpa darzana viSaya. kharuM sukha zAmAM che ? prathama darzana bArabhAvanA prathama citra anityabhAvanA dvitIya citra azaraNabhAvanA tRtIya citra ekavabhAvanA caturtha citra anyatvabhAvanA paMcama citra azucibhAvanA aMtardarzana pakacitra nivRttiodha saptama citra Azrava bhAvanA aSTama citra saMvarabhAvanA navama citra nirjarAbhAvanA dazama citra lekasvarUpa bhAvanA mokSamALA-(bAlAvabodha) :zikSApATha. viSaya. upaghAta ... vAMcanArane bhalAmaNa sarvamAnya dharma (kAvya) karmanA camatkAra ... mAnava deha anAthImuni bhAga 1 For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zikSApATha. } 7 8 ra 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 viSaya. anAthImuni bhAga 2 bhAga 3 "" sat deva tattva sat dharmAM tattva sadguru tattva bhAga 1 . "" uttama gRhastha jinezvaranI bhakti bhAga 1 "" bhAga 2 33 ,, bhaktine upadeza (kAvya) kharI mahattA bAhubaLa cAragati saMsArane cAra upamA bhAga 1 bhAga 2 www. kobatirth.org bArabhAvanA kAmadeva zrAvaka "" "" ,, satya satsaMga parigrahane sa kAcavA tattva samajavuM yatnA pratyAkhyAna rAtribhAjana sajIvanI rakSA bhAga 1 bhAga 2 .. : : : : ... ... : : Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only :: : : :: pRSTha 75 G 80 81 83 84 e; 85 0 92 92 94 95 98 100 102 103 105 107 110 112 114 115 117 118 121
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra zikSApADa. 32 33 34 35 36 30 38 39 40 41 42 43 44 rAga 45 sAmAnya maneratha (kAvya) 4 kapilamuni bhAga 1 47 R 48. 49 p pa 5 53 54 55 pa 56 viSaya. vinayavaDe tattvanI siddhi sudarzana zeDa brahmacaya viSe subhASita ( kAvya ) navakAramaMtra anAnupUrvI sAmAyika vicAra bhAga 1 r "" "" 77 >" ,, pratikramaNa vicAra bhikhArIne kheda bhAga 1 re "" www. kobatirth.org "" anupama kSamA >> 22 22 ,, 3 25 "" tRSNAnI vicitratA ( kAvya ) mahAvIra zAsana azuci kAne kahevI sAmAnya nitya niyama ... kSamApanA vairAgya e dharmanuM svarUpa che : pramAda viveka eTale zuM ? jJAnIoe vairAgya zA mATe epyA? ... : 440 : Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only : : ... pRSTha 122 124 126 127 129 131 133 135 137 139 140 142 144 145 146 147 149 1para 153 155 156 158 161 163 164 165
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - 38 zikSApATha vidhya. 58 dharmanA matabheda bhAga 1 59 , , , 2 60 ,, , , 3 61 sukhaviSe vicAra bhAga 1 62 ,, , , 2 166 168 170 173 175 176 19 pa 180 183 185 1617 68 amUlya tattva vicAra (kAvya) jitendriyatA ... brahmacaryanI nava vADa sanata kumAra bhAga 1 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : 186 188 10 12 13 73. batrIza yoga ... mokSa sukha dharma dhyAna bhAga 1 15 108 200 >> , 2 "76 202 jJAnasaMbadhI be bela bhAga 1 178 204 40 81 paMcamakALa ... 82thI98 tasvAvadha bhAga 1 thI 17 ... 99 samAjanI agatya 209 211 234 For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTha 235 236 237 238 zikSApATha. vipaya. 100 manonigrahanAM vigha 101 smRtimAM rAkhavA yogya mahAvAka 102 vividha prazno bhAga 1 103 , , , 2 104 105 , , , 5 107 jinezvaranI vANI (kAvya) .... 108 pUrNa mAlikA maMgala (kAvya)... 23 241. 106 24ra. 243. For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ene dvitIya jharaNAM udarathI vizeSa ) * * zuddhipatraka pRSTha paMki azuddha 6 14 ane 13 8 dvitiya 14 9 jaraNuM 17 16 uparathI 19 23 vizeSa 21 6 namirAjarSi 10 he vipra ? 18 "he priya ? 36 1 bhavanane 40 2 prapaca 47 24 yatipaNuM pALavuM 49 10 zelaDIne 50 17 zAstrathI 65 12 bhalA 70 4 pALo 74 12 meDikala 43 4 pASANa ja 6 kakuMba 16 AsrAya 15 mAnanane 106 12 "a" eTale "trIhi." 15 huM 112 17 "artha 115 12 prakAranAM namirAjarSi he vipra ! "he vipra ! bhuvanane prapaMca yatipaNuM pAmavuM tema pALavuM zelaDInI zistrathI bhalA. pAme maMDikala pipaNa kuTuMba AnAtha mAnane "aja eTale trIhi." artha ' prakAramAM For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pRSTa paMkti azuddha 124 14 uttarAdhyanamAM 128 3 aMguThA 24 eka 129 15 AnupUrvI 131 7 AnupUvInI 137 7 nAkhe 140 20 tyAMja 141 18 prazcAttApa 142 11 jArA 146 22 nI 147 7 kapila- 149 18 UtarAya nahIM 153 17 zikSApAThapATha 157 9 ene 1 64 sava 167 11 kutarkavAdi 174 15 batAvatA 176 21 sthati 177 20 beThe 15 10 anata 196 23 majAnA 199 5 karmanA phaLa zuddha uttarAdhyayanamAM aMgUThA u0-eka anAnupUrvI anAnupUrvInI nAkho tyAMja te pazcAttApa jarA nathI kapila utarAya nahIM. zikSApATha ane sarva kutarkavAdI batAvavA sthiti beThe anaMta majAnAM karmanA phaLanA For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad rAjacaMdra praNIta bhAvanAmeAdha dvAdazAnuprekSAsvarUpadana kharuM sukha zAmAM che ? game tevA tuccha viSayamAM praveza chatAM ujavI AtmAonA svataHvega vairAgyamAM jhaMpalAvuM e che. khAdya dRSTithI jyAM sudhI ujajavaLa AtmAe saMsAranA mAyika prapoMcamAM darzana de che tyAM sudhI, te kathananI siddhatA Rcit durlabha che; teApaNa sUkSma dRSTithI avaleAkana karatAM e kathananu pramANa kevaLa sulabha che, e niHsazaya che. eka nAnAmAM nAnA jaMtuthI karIne eka madonmatta hAthI sudhInAM saghaLAM prANIe, mAnavIe ane devadAnavIe e saghaLAMnI svAbhAvika icchA sukha ane AnaMda prApta karavAmAM che. ethI karIne tee tenA udyogamAM guMthAyA rahe che; paraMtu vivekabuddhinA udaya vinA temAM tee vibhrama pAme che. tee saMsAramAM nAnA prakAranAM sukhane Azapa kare che. ati avaleAkanathI ema siddha che ke te Aropa vRthA che. e Aropane anArepa karavAvALAM viralAM mAnavIe vivekanA prakAzavaDe adbhuta paNa anya viSaya prApta karavA kahetAM AvyAM che. je sukha bhayavALAM che te sukha te sukha nathI paNa duHkha che. je vastu prApta karavAmAM mahA tApa che, For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha vastu bhegavavAmAM ethI paNa vizeSa tApa rahyA che, temaja pariNAme mahA tApa, anaMta zeka, ane anaMta bhaya che; te vastunuM sukha te mAtra nAmanuM sukha che; vA nathI ja. Ama hovAthI tenI anuraktatA vivekIo karatAM nathI. saMsAranAM pratyeka sukhavaDe virAjita rAjezvara chatAM paNa satya tattvajJAnanI prasAdI prApta thavAthI tene tyAga karIne egamAM paramAnaMda mAnI satya mane vIratAthI anya pAmara AtmAone bhatRhari upadeza che ke - bhoge rogabhayaM kule cyutibhayaM vitte nRpAlAdyaM, mAne dainyabhayaM bale ripubhayaM rUpe taruNpA bhayaM, zAstre vAdabhayaM guNe khalabhayaM kAye kRtAMtAdbhayaM, sarva vastu bhayAnvitaM bhuSi nRNAM vairAgyamevAbhayaM. bhAvArtha -bhegamAM rogano bhaya che, kuLane paDavAne bhaya che; lakSmImAM rAjAne bhaya che; mAnamAM dInatAne bhaya che; baLamAM zatruno bhaya che; rUpathI strIne bhaya che; zAstramAM vAdano bhaya che; guNamAM khaLane bhaya che; ane kAyA para kALane bhaya che; ema sarva vastu bhayavALI che, mAtra eka vairAgya ja abhaya che. !!! mahAyogI bhatRharinuM A kathana sRSTimAnya eTale saghaLA ujajavaLa AtmAo sadeva mAnya rAkhe tevuM che. emAM AkhA tatvajJAnanuM dahana karavA emaNe sakaLa tattvavettAenAM siddhAMtarahasyarUpa ane svAnubhavI-saMsArakanuM tAdaza citra ApyuM che. eNe je je vastuo para bhayanI chAyA prazya karI te te vastu saMsAramAM mukhya sukharUpe manAI che. AkhA tihAra je vasa For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha saMsAranuM sarvottama sAhitya je bega te te roganuM dhAma TharyuM; manuSya uMca kuLathI sukha mAne tevuM che tyAM paDatIne bhaya dekhADayo; saMsAracakramAM vyavahArane ThATha calAvavAne daMDarUpa lakSamI te rAjA ItyAdikanA bhayathI bharelI che. kaI paNa kRtya karI yazakIrtithI mAna pAmavuM ke mAnavuM evI saMsAranA pAmara jIvonI abhilASA che te tyAM mahA dInatA ne kaMgAliyatane bhaya che; baLa-parAkramathI paNa evA ja prakAranI utkRSTatA pAmavI ema cahAvuM rahyuM che te tyAM zatrune bhaya rahyo che, rUpa-kAMti e bhegIne mAhinIrUpa che to tyAM tene dhAraNa karanArI strIo niraMtara bhayavALI ja che; aneka prakAre guMthI kADhelI zAstra jALa temAM vivAdano bhaya rahyo che; koIpaNa sAMsArika sukhane guNa prApta karavAthI je AnaMda lekhAya che, te khaLa manuSyanI niMdAne lIdhe bhayAnvita che; jemAM anaMta priyatA rahI che evI kAyA te eka samaye kALarUpa siMhanA mukhamAM paDavAnA bhayathI bharI che. Ama saMsAranAM manahara paNa capaLa sAhitye bhayathI bharyA che. vivekathI vicAratAM jyAM bhaya che tyAM kevaLa zeka ja che; jyAM zeka hoya tyAM sukhane abhAva che; ane jyAM sukhane abhAva rahyo che. tyAM tiraskAra kare yathocita che. yogIndra bhatRhari eka ja ema kahI gayA che ema nathI. kALAnusAra sRSTinA nirmANasamayathI bhatRharithI uttama, bhartuhari samAna ane bhatRharithI kaniSTha evA asaMkhya tattvajJAnIo thaI gayA che. e koI kALa ke deza nathI ke jemAM kevaLa tatvajJAnIonuM upajavuM thayuM nathI. e tatva For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha vettAoe saMsArasukhanI hareka sAmagrIne zokarUpa gaNAvI che; e emanA agAdha vivekanuM pariNAma che. vyAsa, vAlmIki, zaMkara, gautama, pAtaMjali, kapila ane yuvarAja zuddhodane pitAnA pravacanamAM mArmika rIte ane sAmAnya rIte je upadezya che. tenuM rahasya nIcenA zabdomAM kaMIka AvI jAya che ahA loko! saMsArarUpI samudra anaMta ane apAra che ene pAra pAmavA puruSArthane upaga karo! upaga kare !!" ema upadezavAmAM emane hetu pratyeka prANIone zekathI mukta karavAnuM hatuM. e saghaLA jJAnIo karatAM parama mAnya rAkhavA egya sarvajJa mahAvIranAM vacana sarva sthaLe e ja che ke, saMsAra ekAMta ane anaMta zekarUpa temaja dukhaprada che. aha, bhavya leke ! emAM madhurI mahinI na ANatAM ethI nivRtta thAo ! nivRtta thAo !! mahAvIrane eka samaya mAtra paNa saMsArane upadeza nathI. enAM saghaLAM pravacanamAM eNe e ja pradarzita karyuM che; tema tevuM svAcaraNathI siddha paNa karI ApyuM che. kaMcanavarNa kAyA, yazodA jevI rANI, aDhaLaka sAmrAjyalakSmI ane mahA pratApI svajana parivArano samUha chatAM tenI mAhinIne utArI daI jJAnadarzanagaparAyaNa thaI eNe je adbhutatA darzAvI che te anupama che. enuM e ja rahasya prakAza karatAM pavitra "uttarAdhyAyana sUtramAM AThamA adhyayananI pahelI gAthAmAM kapila kevaLInI samIpe tavAbhilASInA mukhakamaLathI For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org bhAvanAmeAdha Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAvIra kahevarAve che ke :~ adhuve asAlayaMmi saMsAraMmi dukhkhapaurAe, kiM nAma huja kammaM jeNAhaM duggaI na gacchijJA. adhruva ane azAzvata saMsAramAM aneka prakAranAM duHkha che, huM evI zuM karaNI karuM ke je karaNIthI karI durgati prati na jAuM ?' e gAthAmAM e bhAvathI prazna thatAM kapilamuni pachI AgaLa upadeza calAve : * adhruve asAsayaMmi 'A mahad tattvajJAnaprasAdIbhUta vacanA pravRttimukta yAgIzvaranA satata vairAgyaveganAM che. ati buddhizALIne sa`sAra paNa uttamarUpe mAnya rAkhe che chatAM, te buddhizALIe tene tyAga kare che; e tattvajJAnanA stutipAtra camatkAra che. e ati medhAvIe aMte puruSArtha nI sphuraNA karI mahAyeAga sAdhI AtmAnA timirapaTane TALe che. saMsArane zAkAbdhi kahevAmAM tattvajJAnIonI bhramaNA nathI, paraMtu e saghaLA tattvajJAnIe kaMI tattvajJAnacaMdranI sALe kaLAethI pUrNa hAtA nathI; A ja kAraNathI sajJa mahAvIranAM vacana tattvajJAnane mATe je pramANa Ape che te mahadbhuta, sa-mAnya ane kevaLa maMgaLamaya che. mahAvIranI tulya RSabhadeva jevA je je sajJa tIrthaMkarA thayA che temaNe niHspRhatAthI upadeza ApIne jagatarhuitaSiNI padavI prApta karI che. saMsAramAM ekAMta ane je anata bharapUra tApa che te tApa traNa prakAranA che. Adhi, vyAdhi ane upAdhi. ethI mukta thavA mATe pratyeka tattvajJAnIe kahetA AvyA che. saMsAratyAga, zama, dama, dayA, zAMti, kSamA, dhRti, aprabhutva, For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org bhAvanAmeAdha gurujananA vinaya, viveka, nispRhatA, brahmacarya, samyaktva ane jJAna enu sevana karavuM, krodha, leAla, mAna, mAyA, anurAga, aNurAga, viSaya, hiMsA, zAka, ajJAna, mithyAtva e saghaLAMnA tyAga karaveA. Ama sa dazanAne sAmAnya rIte sAra che. nIcenA be caraNamAM e sAra samAveza pAmI jAya che. prabhu bhajo nIti so, parA paropakAra. 6 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " khare ! e upadeza stutipAtra che. e upadeza ApavAmAM kAI e koI prakAranI ane keAI e kaI vicakSaNatA darzAvI che. e saghaLA uddeze te samatulya dazya thAya tevuM che. paraMtu sUkSma upadezaka tarIke zramaNa bhagavaMta te siddhArtha rAjAne putra prathama paDhavInA dhaNI thaI paDe che. nivRttine mATe je je viSA pUrve jaNAvyA te te viSayeAnuM kharuM svarUpa samajIne sarvAMze maMgaLamayarUpe bedhavAmAM e rAjaputra vadhI gayA che. e mATe ane anaMta dhanyavAdA chAje che ! e saghaLA viSayAnuM anukaraNa karavAnuM zuM prayeAjana vA zuM pariNAma ? enA niveDA have laIe. saghaLA upadezakA ema kahetA AvyA che ke, enu pariNAma mukti prApta karavI; ane prayAjana duHkhanI nivRtti. e ja mATe sa danamAM sAmAnyarUpe muktine anupama zreSTha kahI che. 'sUtrakRtAMga dvitIyAMganA prathama zrutaskaMdhanA chaThThA adhyayananI ceAvIzamI gAthAnA trIjA caraNamAM kahyuM che keH-- 4 nivvANaseTThA jaha savvadhammA. badhAya dharmoMmAM muktine zreSTha kahI che. 2 For Private And Personal Use Only ,
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAkheAdha sArAMze mukti eTale sAMsAranA zeAkathI mukta thavuM te. pariNAmamAM jJAnadazanArdika anupama vastuo prApta karavI. jemAM paramasukha ane paramAnane akhaMDa nivAsa che, janma maraNanI viTaMkhanAneA abhAva che, zAkanA ne duHkhanA kSaya che; evA e vijJAnI viSayanuM vivecana anya prasaMge karazuM. A paNa vinA vivAde mAnya rAkhavuM joI e ke, te anaMta zAka ane anaMta duHkhanI nivRtti enA e ja saMsArika viSayathI nathI. rudhirathI rudhiranA DAgha jate nathI; paNa jaLathI tene abhAva che; tema zrRMgArathI vA zruMgAramizrita dhamathI saMsAranI nivRtti nathI; eja mATe vairAgyajaLanu AvazyakapaNuM niHsazaya Thare che; ane eja mATe vItarAganAM vacanamAM anurakta thavuM ucita che; nidAna ethI viSayarUpa viSane janma nathI. pariNAme e ja muktinu kAraNa che. e vItarAga sajJanA vacanane vivekabuddhithI zravaNa, manana ne nididhyAsana karI huM mAnavI ! AtmAne ujjavaLa kara. prathama darzana vairAgyameAdhinI keTalIka bhAvanAe emAM upadezIzuM. vairAgyanI ane AtmahitaiSI viSayeAnI sudraDhatA thavA mATe khAra bhAvanA tattvajJAnIo kahe che. 1. anityabhAvanAH--zarIra, vaibhava, lakSmI, kuTuMba parivArAdika sarva vinAzI che. jIvaneA mULa dharma avinAzI che, ema citavavuM te pahelI anityabhAvanA For Private And Personal Use Only
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha 2. azaraNubhAvanA -saMsAramAM maraNa samaye jIvane zaSNu. rAkhanAra koI nathI. mAtra eka zubha dharmanuM ja zaraNa satya che; ema ciMtavavuM te bIjI azaraNabhAvanA. . . saMsArabhAvanA -A AtmAe saMsArasamudramAM paryaTana karatAM karatAM sarva bhava kIdhA che. e saMsArI jajIrathI huM kyAre chUTIza? e saMsAra mAre nathI; huM mekSamacI chuM ema citavavuM te trIjI saMsArabhAvanA. 4. ekatvabhAvanA -A mAro AtmA ekale che, te ekale AvyA che, ekalo jaze, pitAnAM karelAM karma ekale bhagavaze, aMtaHkaraNathI ema ciMtavavuM te ethI ekatvabhAvanA. pa. anyatyabhAvanA -A saMsAramAM koI keInuM nathI ema citavavuM te pAMcamI anyatvabhAvanA. 6. azucibhAvanA -A zarIra apavitra che, maLa mUtranI khANa che, ga jarAnuM nivAsadhAma che, e zarIrathI huM jyAre chuM ema ciMtavavuM te chaThThI azucibhAvanA. 7. AsavabhAvanA -rAga, dveSa, ajJAna, mithyAtva ItyAdika sarva Asava che ema ciMtavavuM te sAtamI AsavabhAvanA. 8. sasvarabhAvanA -jJAna, dhyAnamAM pravartamAna thaIne jIva navAM karma bAMdhe nahi te AThamI sanvarabhAvanA. 9. nirjarAbhAvanA -jJAnasahita kriyA karavI te nirjarAnuM kAraNa che emAM ciMtavavuM te navamI nijAbhAvanA. For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha 10. lekavarUpabhAvanA-caudasa ja lekanuM svarUpa vicAravuM te dazamI lekasvarUpabhAvanA. 11. bodhadulabhabhAvanA -saMsAramAM bhamatAM AtmAne samyakajJAnanI prasAdI prApta thavI durlabha che; vA samyajJAna pAmyo te cAritra sarvaviratipariNAmarUpa dharma pAma durlabha che ema citavavuM te agIAramI bedhadurlabhabhAvanA. 12. dharma durlabhabhAvanA -dharmanA upadezaka tathA zuddha zAstranA bedhaka evA guru ane evuM zravaNa maLavuM durlabha che ema ciMtavavuM te bAramI dharmadurlabhabhAvanA. ema mukti sAdhya karavA mATe je vairAgyanI AvazyakatA che te vairAgyane draDha karanArI bAra bhAvanAomAMthI keTalIka bhAvanAo A dazanAMtargata varNavIzuM, keTalIka bhAvanAo keTalAka viSayamAM vaheMcI nAMkhI che, keTalIka bhAvanAo mATe anya prasaMganI agatya che; ethI te vistArI nathI. prathama citra anityabhAvanA ( upajAti ) vidyuta lakSmI prabhutA pataMga, AyuSya te te jaLanA taraMga; puraMdarIyApa anaMga raMga, zuM rAcIe tyAM kSaNane prasaMga ! For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha vizeSArtha-lakSmI vIjaLI jevI che. vIjaLIne jhabakAre jema thaIne olavAI jAya che, tema lamI AvIne cAlI jAya che. adhikAra pataMganA raMga jevo che. pataMgane raMga jema cAra divasanI caTakI che, tema adhikAra mAtra thoDA kALa rahI hAthamAMthI jatuM rahe che. AyuSya pANInAM meja jevuM che. pANIne hiloLe AvyuM ke ga tema janma pAmyA ane eka dehamAM rahyA ke na rahyA tyAM bIjA dehamAM paDavuM paDe che. kAmaga AkAzamAM utpanna thatA iMdranA dhanuSya jevA che. jema iMdridhanuSya varSAkALamAM thaIne kSaNavAramAM laya thaI jAya che, tema yauvanamAM kAmanA vikAra phaLIbhUta thaI jarAvayamAM jatA rahe che; TUMkAmAM he jIva! A saghaLI vastu ene saMbaMdha kSaNabhara che; emAM premabaMdhananI sAMkaLe baMdhAIne zuM rAcavuM? tAtparya e saghalAM capaLa ane vinAzI che, tuM akhaMDa ane avinAzI che, mATe tArA jevI nitya vastune prApta kara! bhikhArIno kheda daSTAMta -e anitya ane svapnavat sukha para eka daSTAMta kahIe chIe. eka pAmara bhikhArI jaMgalamAM bhaTakate hatuM, tyAM tene bhUkha lAgI, eTale te bicAro lathaDI khAte khAte eka nagaramAM eka sAmAnya manuSyane ghera pahoMce tyAM jaIne teNe aneka prakArathI AjIjI karI; tenA kAlAvAlAthI karuNuddha thaI te gRhapatinI strIe tene gharamAMthI jamatAM vadheluM miSTAnna bhejana ANuM ApyuM. evuM bhejana maLavAthI bhikhArI bahu AnaMda pAmate pAmate For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAmeAdha 12 nagaranI bahAra Avye. AvIne eka jhADa taLe beThe. tyAM jarA svaccha karIne eka bAjue ati vRddhatAne pAmele evA peAtAnA jaLanA ghaDA mUkaco; eka bAjue peAtAnI phATItUTI milana geiDI mUkI ane eka bAjue peAte te bheAjana laIne beThA. rAjI rAjI thatAM keI divase teNe nahi dITheluM evuM bhAjana eNe khAIne pUruM karyuM. bhAjanane svadhAma paheAMcADacA pachI ezike eka paththara mUkIne te sUte. bhojananA madathI jarA vAramAM tenI AMkhA micAI gaI. te nidrAvaza thaye tyAM tene eka svapna AvyuM. peAte jANe mahA rAjariddhi pAmyA che; tethI teNe suMdara vastrAbhUSaNa dhAraNa karyA che, deza AkhAmAM tenA vijayane ke vAgI gaye che, samIpamAM tenI AjJA avalaMbana karavA anucara ubhA thaI rahyA che; AjubAju chaDIdAre pAkAre che; eka uttama mahAlayamAM suMdara palaMga para teNe zayana kayu che; devAMganA jevI strIe tene pAcaMpana kare che, eka bAjuthI manuSyA pakhAvaDe sugaMdhI pavana DhALe che, ema ene apUrva sukhanI prAptivALuM svapna prApta thayuM. svapnAvasthAmAM tenA romAMca ullusI gayAM. te jANe pAte kharekhara tevuM sukha bhAgave che evuM te mAnavA lAgyA. evAmAM sUrya deva vAdaLAMthI DhaMkAI gayeA; vIjaLInA jhabakArA thavA lAgyA; megha mahArAja caDhI AvyA; satra aMdhakAra vyApI gayA; mUzaLadhAra varasAda paDaze evA dekhAva thaI gayA; ane gAjavIjathI eka saghana kaDAkeA thayeA. kaDAkAnA prakhaLa avAjathI bhaya pAmIne satvara te pAmara bhikhArI jAgRta << khamA ! khamA !" For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha thaI gayo. jAgIne jue che to nathI te deza ke nathI te nagarI, nathI te mahAlaya ke nathI te palaMga, nathI te cAmara chatra dharanArA ke nathI te chaDIdAre, nathI te strIonAM vRda ke nathI te vastrAlaMkAre, nathI te paMkhA ke nathI te pavana, nathI te anucare ke nathI te AjJA, nathI te sukhavilAsa ke nathI te madenmattatA, jue che te je sthaLe pANIne vRddha ghaDe paDyo hato te ja sthaLe te paDayo che. je sthaLe phATI tUTI gAdaDI paDI hatI te sthaLe te phATatUTI godaDI paDI che. bhAI te jevA hatA tevA ne tevA dekhAyA. pite jevAM malina ane aneka jALI-gokhavALAM vastra dhAraNa karyA hatAM tevAM ne tevAM te ja va zarIra upara virAje che. nathI talabhAra ghaTayuM ke nathI javabhAra vadhyuM. e saghaLuM joIne te ati zeka pApe. je sukhADaMbaravaDe meM AnaMda mAnya te sukhamAMnuM to ahIM kazuM nathI. arere ! meM svapnanA bhoga bhogavyA nahIM ane mithyA kheda mane prApta thayo. bicAre te bhikhArI ema glAnimAM AvI paDyo. te pramANu zikSA -svapnaprAptimAM jema te bhikhArIe sukhasamudAya dIThA, bhogavyA ane AnaMda mAnya, tema pAmara prANIo saMsAranA svapnavata sukhasamudAyane mahAnaMdarUpa mAnI beThA che. jema te sukhasamudAya jAgRtimAM te bhikhArIne misyA jaNAyA, tema tattvajJAnarUpI jAgRtivaDe saMsAranAM sukha tevAM jaNAya che. svapnane bhoga na bhogavyA chatAM jema te bhikhArIne zekanI prApti thaI, tema pAmara bhavya saMsAramAM sukha mAnI bese che, ane bhogavyA tulya gaNe che, paNa te For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha bhikhArInI peThe pariNAme kheda, pazcAttApa ane ardhagatine pAme che. svapnAnI eke vastunuM satyatva nathI, tema saMsAranI eke vastunuM satyatva nathI. banne capala ane zekamaya che. AvuM vicArI buddhimAna puruSe Atmazreyane zedhe che. iti zrI "bhAvanAbodha " graMthanA prathama darzananuM prathama citra anitya bhAvanA" e viSaya para sadaSTAMta vairAgyapadezArtha samApta thayuM. dvitiya citra azaraNabhAvanA (upajAti) sarvajJane dharma suzarNa jANI, ArAdha ArAdhaka prabhAva ANuM; anAtha ekAMta sanAtha thAze, enA vinA keI na bAMhya hAze. vizeSArtha -sarvajJa jinezvaradeve nispRhatAthI bodhela dharma uttama zaraNarUpa jANIne mana, vacana ane kAyAnA prabhAvavaDe he cetana! tene tuM ArAdha, ArAdha. te kevala anAtharUpa che te sanAtha thaIza. enA vinA bhavATavIbramaNamAM tArI bAMhya kaI sahAnAra nathI. je AtmAe saMsAranAM mAyika sukhane ke avadarzanane zaraNarUpa mAne te adhogati pAme, temaja sadaiva anAtha rahe e badha karanArUM bhagavAna anAthI muninuM caritra prAraMbhIe chIe, ethI azaraNabhAvanA sudaDha thaze. For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha anAthI muni | daSTAMta aneka prakAranI lIlAthI yukta magadha dezane zreNika rAjA azvakrIDAne mATe meDikukSa e nAmanA vanamAM nIkaLI paDyo. vananI vicitratA manahAriNI hatI. nAnA prakAranAM tarukuja tyAM AvI rahyAM hatAM, nAnA prakAranI komaLa vallikAe ghaTATopa thaI rahI hatI, nAnA prakAranAM paMkhIo AnaMdathI tenuM sevana karatAM hatAM; nAnAM prakAranAM pakSionA madhurAM gAyana tyAM saMbhaLAtAM hatAM; nAnA prakAranAM phUlathI te vana chavAI rahyuM hatuM, nAnA prakAranAM jaLanA jaraNa tyAM vahetAM hatAM, TUMkAmAM sRSTi sauMdaryatAnA pradarzanarUpa heIne te vana naMdanavananI tulyatA dharAvatuM hatuM. tyAM eka taru taLe mahA samAdhivata paNa sukumAra ane sukhacita munine te zreNike beThelA dIThA. enuM rUpa dekhIne te rAja atyaMta AnaMda pAmyuM. e atulya upamA rahita rUpathI vismaya pAmIne manamAM tenI prazaMsA karavA lAge. aho ! A munine kevo adbhuta varNa che! aho! enuM kevuM manahara rUpa che! aho! A AryanI kevI adbhuta saumyatA che! ahe! A kevI vismayakAraka kSamAnA dharanAra che! aho AnA aMgathI vairAgyanI kevI uttama phuraNa che ! ahA ! AnI kevI nilebhatA jaNAya che! aho! A saMyati kevuM nirbhaya aprabhutva-namrapaNuM dharAve che! ahA ! enuM bheganuM asaMgapaNuM kevuM sudraDha che! ema citavata citavate, mudita thato thato, stuti karate karate, dhImethI cAlatA cAlata, pradakSiNA daIne te munine vaMdana karIne ati samIpe nahIM tema ati dUra nahIM nirlobhana rAvata, mukita mA daIne For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAmeAdha 15 ema te beThe. pachI e hAthanI aMjila karIne vinayathI teNe munine pUchyu, " huM A ! tame praza'sA karavA ceAgya evA taruNa che; bhAgavilAsane mATe tamAruM vaya anukULa che; saMsAramAM nAnA prakAranAM sukha rahyAM che; Rtu RtunA kAgabhAga, jaLa saMbaMdhI kAma@Aga, temaja manehAriNI zrIenA mukhavacananuM madhuruM. zravaNa chatAM e saghaLAMne! tyAga karIne munitvamAM tame mahA udyama kare che enuM zuM kAraNa ? te mane anugrahathI kaheA. " rAjAnAM vacanane AvA artha sAMbhaLIne munie kahyuM, "huM anAtha hatA. he mahArAjA ! mane apUrva vastune prApta karAvanAra tathA yAga kSemanA karanAra, mArA para anukaMpA ANanAra, karuNAthI karIne paramasukhane denAra, suna--mitra lezamAtra paNa kAI na thayA. e kAraNu anAthIpaNAnuM hatuM." zreNika, muninAM bhASaNathI smita hasI paDayo. are! tamAre mahA riddhivaMtane nAtha kema na heAya ? leA, kAI nAtha nathI teA huM thauM chuM. " bhayatrANu ! tame bhAga bhAgave. huM saMyati ! mitra ! jJAtie karI durlabha evA tamArA manuSyabhava sulabha karo !" HH anAthIe kahyuM, paraMtu are zreNika, magadhadezanA rAjA ! tuM pAte anAtha che te mArA nAtha zuM thaIza ? nirdena te dhanADhaca kayAMthI banAve ? abudha te buddhidAna kacAMthI Ape ? ajJa te vidvatA kayAMthI Dhe ? vadhyA te. saMtAna kayAMthI Ape? jyAre tuM pAte anAtha che, tyAre mArA nAtha kacAMthI thaIza ? For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha muninAM vacanathI rAjA ati AkuLa ane ati vismita thaye. kaI kALe je vacananuM zravaNa thayuM nathI evAM vacananuM yatimukhapratithI zravaNa thayuM ethI te zaMkAgrasta thayo. "huM aneka prakAranA azvane bhegI chuM, aneka prakAranA madonmatta hAthIeno dhaNuM chuM, aneka prakAranI senA ane AdhIna che; nagara aMtaHpura ane grAma catuSpAdanI mAre kaMI nyUnatA nathI; manuSya saMbaMdhI saghaLA prakAranA bhege mane prApta che. anucaro mArI AjJAne rUDI rIte ArAdhe che; pAMca prakAranI saMpatti mAre ghera che; sarva manavAMchita vastuo mArI samIpe rahe che. Avo huM jAjvalyamAna chatAM anAtha kema hAuM? rakhe he bhagavana? tame mRSA belatA he." munie kahyuM: "he rAjA! mArA kahelA arthanI upapattine tuM barAbara samaja nathI. tuM pite anAtha che, paratuM te saMbaMdhI tArI ajJatA che. have huM kahuM chuM. te avya ane sAvadhAna citta karIne tuM sAMbhaLa, sAMbhaLIne pachI tArI zaMkAne satyAsatya nirNaya karaje. meM pite je anAthapaNAthI munitva aMgIkRta karyuM che te huM prathama tane kahuM chuM." kauzaMbI nAme ati jIrNa ane vividha prakAranA bhedanI upajAvanArI eka suMdara nagarI che. tyAM riddhithI paripUrNa dhanasaMcaya nAmane mAre pitA raheto hato. prathama yauvanavayane viSe he mahArAjA! atulya ane upamA rahita mArI AMkhane viSe vedanA utpanna thaI. duHkhaprada dAhavara Akhe zarIre pravartamAna thaye. zastrathI paNa atizaya tI te rega vairInI piThe mArApara kapAyamAna thayA. mAruM mastaka te AMkhanI For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha asahya vedanAthI duHkhavA lAgyuM. IdranA vajanA prahAra sarakhI, bIjAne paNa raudra bhaya upajAvanArI, evI te atyaMta parama dAruNa vedanAthI huM bahu zekAta hate. zArIrika vidyAnA nipuNa, ananya maMtramULInA sujJa vedyarAja mArI te vedanAne nAza karavAne mATe AvyA; aneka prakAranA auSadhopacAra karyA paNa te vRthA gayA. e mahA nipuNa gaNAtA vidyarAje mane te daradathI mukta karI zakyA nahIM. e ja he rAjA ! mAruM anAthapaNuM hatuM. mArI AMkhanI vedanA TALavAne mATe mArA pitAe sarva dhana ApavA mAMDayuM, paraMtu tethI karIne paNa mArI vedanA TaLI nahIM. he rAjA! e ja mArUM anAthaHpaNuM hatuM. mArI mAtA putranA zeke karIne ati duHkhAte thaI paraMtu te paNa mane te daradathI mUkAvI zakI nahIM, e ja he mahArAjA ! mAruM anAthapaNuM hatuM. eka udarathI utpanna thayelA mArA ceSTha ane kaniSTha bhAI e pitAthI banato parizrama karI cUkyA paNa mArI vedanA TaLI nahIM, he rAja! e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. eka uparathI utpanna thayelI mArI jyeSThA ane kaniSThA bhaginIothI mAruM duHkha TaLyuM nahIM. he mahArAjA! e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. mArI strI je pativratA, mArA para anurakta ane premavaMtI hatI, te AMkhe paripUrNa AMsu bharI mArA hRdayane siMcatA bhIjAvatI hatI. anna, pANI ane nAnA prakAranAM aMghelaNa cuvAdika suMgadhI dravya, aneka prakAranAM phUla caMdanAdikanAM vilepana mane jANatA ajANatAM karyA chatAM paNa huM te yauvanavaMtI strIne bhegavI na zakyo. mArI samIpathI kSaNa paNa che. 2 For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha aLagI nahAtI rahetI, anya sthaLe jatI nahotI, he mahArAja! evI te strI paNa mArA rogane TALI zakI nahIM. e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. ema koIne premathI, koInA auSadhathI, keIna vilApathI ke keInA parizramathI e roga upazame nahIM. meM e veLA punaH punaH asahya vedanA bhegavI. pachI anaMta saMsArathI kheda pAmyuM. eka vAra je huM A mahA viDaMbanAmaya vedanAthI mukta thAuM te khetI, daMtI ane nirAraMbhI pratrajyAne dhAraNa karuM, ema citavate huM zayana karI gaye. jyAre rAtri atikramI gaI tyAre huM mahArAjA ! mArI te vedanA kSaya thaI gaI ane huM nirogI thaye. mAta, sAta ane svajana, baMdhavAdikane prabhAte pUchIne meM mahA kSamAvata iMdriyane nigraha karavAvALuM, ane Are bhepAdhithI rahita evuM aNagAratva dhAraNa karyuM. tyAra pachI huM AtmA parAtmAne nAtha thaye. sarva prakAranA jIvana huM nAtha chuM." anAthI munie Ama azaraNabhAvanA te zreNika rAjAnA mana para daDha karI. have bIje upadeza tene anukULa kahe che. he rAjA! A ApaNe AtmA ja duHkhanI bharelI vaitaraNa karanAra che. ApaNe AtmA ja krUra zAmalI vRkSanA duHkhane upajAvanAra che. ApaNe AtmA ja manavAMchita vasturUpI dudhanI devAvALI kAmadhenu gAyanAM sukhano upajAvanAra che. ApaNe AtmA ja naMdanavananI peThe AnaMdakArI che. ApaNe AtmA ja karmane karanAra che. ApaNe AtmA ja te karmane TALanAra che. ApaNe AtmA ja duHkha For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha pArjana karanAra che. ApaNe AtmA ja supArjana karanAra che. ApaNo AtmA ja mitra ne ApaNe AtmA ja vairI che. ApaNe AtmA ja kaniSTha AcAre sthita ane ApaNe AtmA ja nirmaLa AcAre sthita rahyo che. te tathA bIju aneka prakAre te anAthI munie zreNika rAjA pratye saMsAranuM anAthapaNuM kahI batAvyuM. pachI zreNika rAjA ati saMteSa pAme. yuga hAthanI aMjali karIne ema be ke, "he bhagavan! tame mane bhalI rIte upadeze. tame jema hatuM tema anAthapaNuM kahI batAvyuM. he mahAkaSi ! tame sanAtha, tame sabaMdhava ane tame sadharma che, tame sarva anAthanA nAtha che. te pavitra saMyati! huM kSamAvuM chuM. jJAna rUpI tamArI zikSAne vAMchuM chuM. dharmadhyAnamAM vinna karavAvALuM bhoga bhogavavA saMbaMdhInuM meM tamane he mahA bhAgyavaMta ! je AmaMtraNa kIdhuM te sabaMdhIno mAre aparAdha mastake karIne kSamAvuM chuM. evA prakArathI stavIne rAjapuruSakesarI paramAnaMda pAmI remayanA vikasita mULasahita pradakSiNA karIne vinaye karI vaMdana karIne svasthAnake gaye. pramANuzekSA -aho bhavya ! mahA tapodhana, mahA muni, mahA prajJAvata, mahA yazavaMta, mahA nigraMtha ane mahAzrata anAthI munie magadha dezanA rAjAne potAnA vItaka caritrathI je bodha Ape che te khare! azaraNabhAvanA siddha kare che. mahA muni anAthIe sahana karyA tulya vA ethI ati vizeSe asahya duHkha anaMta AtmAo sAmAnya daSTithI bhegavatA dekhAya che, tatsaMbaMdhI tame kiMcit vicAra karo! For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 20 bhAvanAmeAdha saMsAramAM chavAI rahelI anaMta azaraNutAneA tyAga karI satya zaraNarUpa uttama tattvajJAna ane parama suzIlane sevA. aMte e ja muktinA kAraNarUpa che. jema saMsAramAM rahyA anAthI anAtha hatA, tema pratyeka AtmA tattvajJAnanI uttama prApti vinA sadaiva anAtha ja che! sanAtha thavA puruSA karavA e ja zreya che ! Rti zrI bhAvanAmeAdha graMthanA prathama darzanamAM dvitIya citra azaraNa bhAvanAnA upadezAthe mahA nigraMthanuM caritraparipUrNatA pAmyuM. tRtIya citra ekatvabhAvanA ( upajAti ) zarIramAM vyAdhi pratyakSa thAya, te koI anya laI nA zakAya; e bhAgave eka sva Atma pAte, ekatva ethI nayasujJa gAte vizeSA--zarIramAM pratyakSa dekhAtA rAgAdika je upa drava thAya che te snehI, kuTuMbI, jAyA ke putra keAIthI laI zakAtA nathI; e mAtra eka peAtAne AtmA pete ja bhAgave che. emAM koIpaNa bhAgIdAra thatuM nathI. temaja pApa puNyAdi saghaLA vipAke ApaNA AtmA ja bheLave che, e ekale Ave che, ekalo jAya che; evuM siddha karIne vivekane bhatrI rIte jANavAvALA puruSA ekatvane niraMtara zeAdhe che. For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha daSTAMta -mahA puruSanA te nyAyane acaLa karanAra namirAjarSi ane zakredrano vairAgyapadezaka saMvAda ahIM AgaLa pradarzita karIe chIe. namirAjarSi mithilA nagarInA rAje. zvara hatA. strI putrAdikathI vizeSa duHkhane samUha pAmyA nahotA chatAM ekatvanA svarUpane paripUrNa pichAnavAmAM rAje zvare kiMcit vibhrama karyo nathI. zakeMdra prathama namirAjaSi jyAM nivRttimAM virAjyA che, tyAM viprarUpe AvIne parIkSA nidAne potAnuM vyAkhyAna zarU kare che - vipra -he rAjA ! mithilA nagarIne viSe Aje prabala kelAhala vyApI rahyo che. hRdayane ane manane udvegakArI vilApanA zabdothI rAjamaMdira ane sAmAnya ghara chavAI gayAM che. mAtra tArI dIkSA e ja e saghaLAMnA duHkhano hetu che. paranA AtmAne je duHkha ApaNAthI utpanna thAya te duHkha saMsAraparibhramaNanuM kAraNa gaNune tuM tyAM jA. bheLo na thA. namirAja (gaurava bharelAM vacanethI) he vipra ! tu je kahe che te mAtra ajJAnarUpa che. mithilA nagarImAM eka bagIce hatuM tenI madhyamAM eka vRkSa hatuM. zItaLa chAyAthI karIne te ramaNIya hatuM, patra puSpa ane phaLathI te sahita hatuM, nAnA prakAranAM pakSIone te lAbhadAyaka hatuM, vAyunA halAvavA thakI te vRkSamAM rahenArAM paMkhIo duHkhAta ne zaraNarahita thayAthI AkaMda kare che. vRkSane pitAne mATe thaIne ja te vilApa karatAM nathI; pitAnuM sukha gayuM e mATe thaIne teo zekArtA che. For Private And Personal Use Only
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha vipraH-paNa A je ! agni ne vAyunA mizrathI tAruM nagara, tArAM aMtaHpura, ane maMdire baLe che, mATe tyAM ja ane te agnine zAMta kara. namirAja -he vipra ! mithilA nagarInA, te aMtaHpuranA ane te maMdiranA dAjhavAthI mAruM kaMI paNa dAjhatuM nathI; jema sutpatti che tema huM vartu . e maMdirAdikamAM mAruM alpa mAtra paNa nathI. meM putra, strI AdikanA vyavahArane chAMDayo che. mane emAMnuM kaMI priya nathI ane apriya paNa nathI. vipra --paNa he rAjA! tArI nagarIne saghana killo karAvIne, paLa, keThA, ane kamADa bhegaLa karAvIne ane zatallI khAI karAvIne tyAra pachI jaje. namirAja -(hetu kAraNa che ) he vipra ! zuddha zraddhArUpI nagarI karIne, sampararUpI bhegaLa karIne, kSamArUpI zubha gaDha karIza; zubha manogarUpa koThA karIza, vacanagarUpa khAI karIza, kAyAgarUpa zatazrI karIza. parAkramarUpI dhanuSya karIza; IryAsamitirUpa paNa cha karIza, dhIrajarUpa kamAna sahAvAnI muThI karIza; satyarUpI cApavaDe karIne dhanuSyane bAMdhIza; tArUpa bANa karIza; karmarUpI vairInI senAne bhedIza; laukika saMgrAmanI mane rUci nathI. huM mAtra tevA bhAvasaMgrAmane cAhuM chuM. vipraH--(hetu kAraNa pre.) he rAjA! zikharabaMdha UMcA AvAsa karAvIne, maNikaMcanamaya gavAkSAdi mukAvIne taLAvamAM 1. hetu ane kAraNathI prerAyelA. For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha krIDAkaravAnA mane hara mahAlaya karAvIne pachI jaje. namirAja -(hetu kAraNa pre) te je je prakAranA AvAsa gaNAvyA che te prakAranA AvAsa mane asthira ane azAzvata jaNAya che. mArganA ghararUpa jaNAya che. te mATe jyAM svadhAma che, jyAM zAzvatatA che, ane jyAM sthiratA che tyAM huM nivAsa karavA cAhuM chuM. vipra -(hetuM kAraNa pre.) he kSatriya ziromaNi! aneka prakAranA taskaranA upadravane TALIne, nagarInuM e dvAre kalyANa karIne te jaje. namirAja -he vipra ? ajJAnavaMta manuSya anekavAra mithyA daMDa de che. cerInA nahIM karanAra je zarIrAdika pudgala te lekane viSe baMdhAya che; ane cerInA karanAra je iMdriyavikAra tene koI baMdhana karI zakatuM nathI. te pachI ema karavAnuM zuM avazya ? vipra -he kSatriya ! je rAjAo tArI AjJA avalaMbana karatA nathI ane je narAdhipe svataMtratAthI varte che tene tuM tAre vaza karIne pachI jaje. namirAja -(hetu kAraNa preTa) daza lAkha subhaTane saMgrAmane viSe jItavA e durlabha gaNAya che, te paNa evA vijaya karanArA puruSe aneka maLI Ave, paNa eka svAtmAne jItanAra maLanAra anaMta durlabha che. te daza lAkha subhaTathI vijaya meLavanAra karatAM eka svAtmAne jItanAra puruSa paramatkRSTa che. AtmA saMghAte yuddha karavuM ucita che. bahira yuddhanuM For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 bhAvanAbedha zuM prayojana che? jJAnarUpa AtmA vaDe phodhAdika AtmAne jItanAra stutipAtra che. pAMce IMdriyone, krodhane, mAnane, mAyAne, temaja lobhane jItavAM dehyalAM che. jeNe maneyegAdika jItyuM teNe sarva jItyuM. vipraH--(hetu kAraNa pre) samartha yajJo karI, zramaNa, tapasvI, brAhmaNadikane bhejana ApI, suvarNAdika dAna daI, manojJa bhaMga bhegarI he kSatriya ! tuM tyAra pachI jaje. namirAja -(hetu kAraNa pre) mahIne mahIne je daza lAkha gAyanAM dAna de to paNa te daza lAkha gAyanAM dAna karatAM saMyama grahaNa karI saMyamane ArAdhe che te, te karatAM vizeSa maMgaLa prApta kare che. vipra-nirvAha karavA mATe bhikSAthI suzIla pravrajyAmAM asahya parizrama veThavo paDe che, tethI te pratrajyA tyAga karIne anya pravrayAmAM ruci thAya che, mATe e upAdhi TALavA tuM gRhasthAzramAM rahI pauSadhAdikavratamAM tatpara raheje. he manuSyanA adhipati! huM ThIka kahuM chuM. namirAja -(hetu kAraNa pre.) he vipra! bAla avivekI game tevAM ugra tapa kare paraMtu samyakUzrutadharma tathA cAritradharmanI tulya na thAya. ekAda kaLA te seLa kaLA jevI kema gaNAya? vipra -aho kSatriya! suvarNa, maNi, muktAphaLa, vastrAlaMkAra ane azvAdikanI vRddhi karIne pachI jaje. namirAja -(hetu kAraNa preo) meru parvata jevA kadAcit For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbadhA 25 sonA rUpAnA asaMkhyAtA parvata hoya to paNa lobhI manuSyanI tRSNA chIpatI nathI. kiMcit mAtra te saMtoSa pAmato nathI. tRSNa AkAzanA jevI anaMta che. dhana, suvarNa, catuSpAda ItyAdi sakaLa loka bharAya eTaluM lebhI manuSyanI tRSNa TALavA samartha nathI. lebhanI evA kaniSThatA che. mATe saMteSanivRttirUpa tapane vivekI puruSe Acare che. vipraH--(hetu kAraNa pre) he kSatriya! mane adbhuta Azcarya upaje che ke, tuM chatA bhegane choDe che. pachI achatA kAmabhegane viSe saMka9pa vikalpa karIne haNAIza, mATe A saghaLI muni-saMbaMdhInI upAdhi mUka. namirAja -(hetu kAraNa pre) kAmaga che te zalya sarakhA che, kAmaga che te viSa sarakhA che, kAmaga che te sarSanI tulya che, jenI vAMchanAthI jIva narakAdi ardhagatine viSe jAya che, tema ja krodhe karIne ane mAne karIne mAThI gati thAya che. mAyAe karIne sadgatine vinAza hAya che; lobha thakI A leka paralokane bhaya hoya che, mATe he vipra! ene tuM mane baMdha na kara. mAruM hRdaya kaI kALe caLanAra nathI; e mithyA mahinImAM abhiruci dharAvanAra nathI. jANI joIne jhera koNa pIe? jANI joIne dIpaka laIne kuve ki paDe? jANI joIne vibhramamAM kANuM paDe? huM mArA amRta jevA vairAgyane madhura rasa apriya karI e jherane priya karavA mithilAmAM AvanAra nathI. maharSi nimirAjanI sudraDhatA joI zakeMdra paramAnaMda pApe, pachI brAhmaNanA rUpane chAMDIne iMdrapaNAne vaikriya karyuM. For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha vaMdana karIne madhura vacane pachI te rAjaSazvaranI stuti karavA lAH "he mahAyazasvi! meTuM Azcarya che ke te kodhane jI. Azcarya, teM ahaMkArane parAjaya karyo. Azcarya, teM mAyAne TALI. Azcarya te lebha vaza kIdhe. Azcarya, tAruM saraLapaNuM. Azcarya, tAruM nirmamatva. Azcarya, tArI pradhAna kSamA. Azcarya, tArI nirlobhatA. he pUjya ! tuM A bhavane viSe uttama chuM, ane parabhavane viSe uttama hoIza. karmarahita thaIne pradhAna siddhagatine viSe paravarIza." e rIte stuti karatAM karatAM, pradakSiNA karatAM karatAM, zraddhAbhaktie te RSinA pAdAMbujane vaMdana karyuM. pachI te suMdara mukuTavALo zakedra AkAza vATe gaye. pramANuzikSA-viprarUpe namirAjane vairAgya tAvavAmAM idra zuM nyUnatA karI che? kaMIe nathI karI. saMsAranI je je latAe manuSyane caLAvanArI che, te te lalutA saMbaMdhI mahA gauravathI prazna karavAmAM te puraMdare nirmaLa bhAvathI stutipAtra cAturya calAvyuM che. chatAM nirIkSaNa karavAnuM to e che ke namirAja kevaLa kaMcanamaya rahyA che. zuddha ane akhaMDa vairAgyanA vegamAM emanuM vahana emaNe uttaramAM dazita karyuM che, "he priya ! tuM je je vastuo mArI che, ema kahevarAve che te te vastuo mArI nathI. huM eka ja chuM, ekale janAra chuM, ane mAtra prazaMsanIya ekatvane ja cAhuM chuM." AvA rahasyamAM namirAja pitAnA uttarane ane vairAgyane daDhIbhUta karatA gayA che. evI parama pramANazikSAthI bhayuM te maharSinuM caritra che. banne mahAtmAone paraspara saMvAda zuddha ekatvane siddha karavA tathA anya vastuone For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha 27 tyAga karavAnA upadezAthe ahIM darzita karyo che. ene paNa vizeSa daDhIbhUta karavA namirAja ekatva zAthI pAmyA, te viSe kiMcit mAtra nimirAjane ekatvasaMbaMdha ApIe chIe. e, videha deza jevA mahAna rAjyanA adhipati hatA. aneka yauvanavatI mane hAriNI strIonA samudAyamAM te gherAI rahyA hatA. darzanamehanIyane udaya na chatAM e saMsAralabdha rUpa dekhAtA hatA. keI kALe enA zarIramAM dAhajavara nAmanA reganI utpatti thaI. AkhuM zarIra jANe prajavalita thaI jatuM hoya tevI baLatarA cApata thaI gaI rome rome sahastra vIMchInI DaMza vedanA samAna duHkha utpanna thayuM. vaidyavidyAnA pravINa puruSanA auSadhopacAranuM aneka prakAre sevana karyuM, paNa te saghaLuM vRthA gayuM, leza mAtra paNa e vyAdhi e che na thatAM adhika thato gaye. auSadha mAtra dAhavaranAM hitaiSI thatAM gayAM. koI auSadha evuM na maLyuM ke jene dAhavarathI kiMcit paNa dveSa hoya ! nipuNa vaide kAyara thayA ane rAjezvara paNa e mahA vyAdhithI kaMTALe pAmI gayA. tene TALanAra puruSanI zodha cobAju cAlatI hatI. mahAkuzaLa eka vaida maLe; teNe malayAgiri caMdananuM vilepana karavA sUcavana karyuM. manoramA rANIo te caMdanane ghasavAmAM rokAI. te caMdana ghasavAthI hAthamAM paherelAM kaMkaNane samudAya pratyeka rANI kane khaLabhaLATa karavA maMDI paDayo. mithilezanA aMgamAM eka dAhavaranI asahya vedanA te hatI ane bIjI A kaMkaNanA kolAhalathI utpanna thaI khaLabhaLATa khamI zakyA nahIM eTale teNe rANuone AjJA karI ke tame caMdana na For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha ghase; kAM khaLabhaLATa kare che? mArAthI e khaLabhaLATa sahana thaI zakatuM nathI. eka mahAvyAdhithI huM prahAye chuM; ane A bIjo vyAdhitulya kelAhala thAya che, te asahya che. saghaLI rANuoe ekekuM kaMkaNa maMgaLa dAkhala rAkhI kaMkaNa samudAyano tyAga karyo eTale te khaLabhaLATa zAMta thaye; namirAje rANIone kahyuM: "tame zuM caMdana ghasavuM baMdha karyuM ?" rANuoe jaNAvyuM ke "nA. mAtra kolAhala zAMta thavA mATe ekekuM kaMkaNa rAkhI, bIjAM kaMkaNa parityAgI ame caMdana ghasIe chIe. kaMkaNane samUha have ame hAthamAM rAkhe nathI, tethI khaLabhaLATa thatuM nathI. " rANuonAM ATalAM vacane sAMbhaLyAM tyAM te namirAjane romeroma ekatva siddha thayuM; vyApI gayuM ane mamatva TaLI gayuM. "khare! jhAjhAM mance jhAjhI upAdhi jaNAya che. have je A eka kaMkaNathI leza mAtra paNa khaLabhaLATa thatuM nathI; kaMkaNanA samUha vaDe karIne mAthuM pheravI nAkhe e khaLabhaLATa thatuM hatuM. ahe cetana ! tuM mAna ke ekatvamAM ja tArI siddhi che. vadhAre maLavAthI vadhAre upAdhi che. saMsAramAM anaMta AtmAnA saMbaMdhamAM tAre upAdhi bhegavavAnuM zuM avazya che? teno tyAga kara ane ekatvamAM praveza kara.je! A eka kaMkaNa have khaLabhaLATa vinA kevI uttama zAMtimAM rame che? aneka hatAM tyAre te kevI azAMti bhagavatuM hatuM? tevI ja rIte tuM paNa kaMkaNurUpa che. te kaMkaNanI peThe tuM jyAM sudhI snehI kuTuMbIrUpI kaMkaNusamudAyamAM paDyo rahIza tyAMsudhI bhavarUpI khaLabhaLATa sevana karavA paDaze ane je A kaMkaNunI vartamAna sthitinI For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha peThe ekatvane ArAdhIza te siddhagatirUpI mahA pavitra zAMti pAmIza." ema vairAgyanA pravezamAM ne pravezamAM te namirAja pUrva jAtinI smRti pAmyA. pravrayA dhAraNa karavA nizcaya karI teo zayana karI gayA. prabhAte mAMgalyarUpa vAjiMtrane dhvani prakaLedAhavarathI mukta thayA. ekatvane paripUrNa sevanAra te zrImAna namirAja RSine abhinaMdana he! (zArdUlavikrIDita) ' rANuM sarva maLI sucaMdana ghasI. ne carcavAmAM hatI, bhUjhayo tyAM kakaLATa kaMkaNataNe, zrotI namI bhUpatI; saMvAde paNa IdrithI draDha rahyo. ekatva sAcuM karyuM, evA e mithilezanuM carita A, saMpUrNa atre thayuM vizeSArtha-rANIone samudAya caMdana ghasIne vilepana karavAmAM kAryo hate; tatsamayamAM kaMkaNanA khaLabhaLATane sAMbhaLIne namirAja bUjha. idranI sAthe saMvAdamAM paNa acaLa rahyo ane ekatvane siddha karyuM. evA e mukti sAdhaka mahAvairAgInuM caritra "bhAvanAbedha" the tRtIya citre pUrNatA pAmyuM. caturtha citra anyatvabhAvanA (zArdUlavikrIDita) nA mArAM tana rU5 kAMti yuvatI, nA putra ke bhrAta nA nA mArAM bhUta nehi svajana ke, nA getra ke jJAta nA; nA mArAM dhana dhAma yauvana dharA, e meha ajJAtvanA; re! re! jIva vicAra ema ja sadA, anyatvadA bhAvanA For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha vizeSArtha-A zarIra te mAruM nathI, A rUpa te mAruM nathI, A kAMti te mArI nathI, A strI te mArI, nathI, A putra te mArA nathI, A bhAIo te mArA nathI, A dAsa te mArA nathI, A nehIe te mArA nathI, A saMbaMdhIo te mArA nathI, A gotra te mAruM nathI, A jJAti te mArI nathI, A lakSmI te mArI nathI, A mahAlaya te mArAM nathI, A yauvana te mAruM nathI, ane A bhUmi te mArI nathI, mAtra e meha ajJAnapaNAne che. siddhagati sAdhavA mATe he jIva! anyatvane bedha denArI evI te anyatvabhAvanAne vicAra kara ! vicAra kara ! mithyA mamatvanI bhramaNa TALavA mATe, ane vairAgyanI vRddhine mATe prabhAvathI manana karavA gya rAjarAjezvara bharatanuM caritra ahIM AgaLa TAMkIe chIe - daSTAMta -jenI azvazALAmAM ramaNIya, catura ane aneka prakAranA tejI azvanA samUha zelatA hatAjenI gajazALAmAM aneka jAtinA madanmatta hastio jhUlI rahyA hatA; jenA aMtaHpuramAM navayauvanA sukumArikA ane mugdhA strIo sahastragame virAjI rahI hatI, jenA dhananidhimAM caMcaLA e upamAthI vidvAnoe oLakhelI samudranI putrI lakSmI sthirarUpa thaI hatI, jenI AjJAne deva devAMganAo AdhIna thaIne mukuTapara caDAvI rahyAM hatAM, jene prAzana karavAne mATe nAnA prakAranAM Sasa bhejano paLe paLe nirmita thatAM hatAM, jenA kemala karNanA vilAsane mATe jhINAM ane For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAmeAdha 31 madhurasvarI gAyane karanArI vArAMganA tatpara hatI; jene nirIkSaNa karavA mATe aneka prakAranA nATaka ceTaka hatAM; jenI yazaskItti vAyurUpe prasarI jaI AkAza jevI vyApta hatI; jenA zatruone sukhathI zayana karavAne vakhata AnyA nahatA; athavA jenA vairInI vinatAenAM nayanAmAMthI sadaiva AMsu TapakatAM hatAM; jenAthI keAI zatruvaTa dAkhavavA tA sama naheAtuM; paNa sAmA nirdoSatAthI AMgaLI ciMdhavAe paNa kAI samartha naheAtuM; jenI samakSa aneka maMtrIenA samudAya tenI kRpAnI niyaMtraNA karatA hatA; jenAM rUpa, kAMti ane saudaya e maneAhAraka hatAM, jene aMge mahAna baLa, vIya, zakti ane udma parAkrama uchaLatAM hatAM; kIDA karavAne mATe jene mahA suga dhImaya bAgabagIcA ane vaneApavana hatAM; jene tyAM pradhAna kuLadIpaka putranA samudAya hatA; jenI sevAmAM lAkhA game anucarA sajja thaI ubhA rahetA hatA; je puruSa jyAM jyAM praveza karate, tyAM tyAM khamA khamA, kaMcanaphUla ane mauktikanA thALathI vadhAvAtA hatA; jenA kukumavarNI pAdapaMkajane sparza karavAne iMdra jevA paNa talasI rahetA hatA; jenI AyudhazALAmAM mahA yazomAna divya cakranI utpatti thaI hatI; jene tyAM sAmrAjyanA akhaMDa dIpaka prakAzamAna hatA; jene zire mahAna cha khaMDanI prabhutAneA tejasvI ane caLakATamAna mukuTa virAjita hatA. kahevAnA hetu ke jenAM daLanA, jenA nagara purapATaNane, jenA vaibhavanA ane jenA vilAsane saMsAra sabaMdhe kAI paNa prakAre nyUnabhAva nahotA eve te zrImAna rAjarAjezvara bharata peAtAnA suMdara Adaza For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 32. agA sUkSma rIte kAra khullAM bhAvanAbedha bhuvanamAM vastrAbhUSaNathI vibhUSita thaI manahara siMhAsana para beThe hatA. cAre bAjunAM dvAra khulelAM hatAM. nAnA prakAranA dhUpane dhUmra sUma rIte prasarI rahyo hato; nAnA prakAranA sugaMdhI padArtho dhamadhamI rahyA hatA; nAnA prakAranAM susvarayukta vAjiMtro yAMtrika kaLAvaDe svara kheMcI rahyAM hatAM; zItala maMda ane sugaMdhI ema trividha vAyunI laharIo chUTatI hatI; AbhUSaNAdika padArthonuM nirIkSaNa karatAM karatAM e zrImAna rAjarAjezvara bharata te bhuvanamAM apUrvatAne pAme. enA hAthanI eka AMgaLImAMthI vIMTI nIkaLI paDI. bharatanuM dhyAna te bhaNa kheMcAyuM; ane AMgaLI kevaLa aDavI jaNAI nava AMgaLIe vIMTIvaDe karIne je manoharatA dharAvatI hatI te maneharatA vinA A AMgaLI parathI bharatezvarane addabhuta mULattara vicAranI preraNA thaI zA kAraNathI A AMgaLI AvI lAgavI joIe? e vicAra karatAM vIMTInuM nIkaLI paDavuM e kAraNa ema tene samajAyuM. te vAtane vizeSa pramANabhUta karavA bIjI AMgaLInI vIMTI teNe kheMcI lIdhI. e bIjI AMgaLImAMthI jevI vIMTI nIkaLI tevI te AMgaLI azalya dekhAI, vaLI e vAtane siddha karavAne teNe trIjI AMgaLImAMthI paNa vIMTI seravI lIdhI, ethI vizeSa pramANa thayuM. vaLI ethI AMgaLImAMthI vIMTI kADhI lIdhI eTale eNe paNa evo ja dekhAva dIdhe; ema anukrame daze AMgaLIo aDavI karI mUkI. aDavI thaI javAthI saghaLIne dekhAva azabhya dekhAye. atrya dekhAvAthI rAjarAjezvara anyatvabhAvanAmAM gadagadita thaI ema be - For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha 33 ahohe! kevI vicitratA che ke bhUmimAMthI utpanna thayelI vastune TIpIne kuzaLatAthI ghaDavAthI mudrikA banI; e mudrikA vaDe mArI AMgaLI suMdara dekhAI; e AMgaLImAMthI mudrikA nIkaLI paDatAM ethI viparIta dekhAva dIdhe; viparIta dekhAvathI azubhya ane aDavApaNuM bedarUpa thayuM. abhya jaNAvAnuM kAraNa mAtra vIMTI nahIM e ja TharyuM ke? je vIMTI hata to to evI abhA na jeta. e mudrikA vaDe mArI A AMgaLI zebhA pAmI; e AMgaLI vaDe A hAtha zobhe che; ane e hAtha vaDe A zarIra zobhA pAme che. tyAre emAM huM zobhA konI gaNuM? ati vismayatA! mArI A manAtI manahara kAMtine vizeSa dIpta karanAra te maNi mANikayAdinA alaMkAro ane raMgaberaMgI vastro TharyA. e kAMti mArI tvacAnI zebhA TharI; e tvacA zarIranI guptatA DhAMkI suMdaratA dekhADe che; ahoho! A mahA viparItatA che ! je zarIrane huM mAruM mAnuM chuM te mAtra tvacA vaDe, te tvacA kAMti vaDe ane te kAMti vastrAlaMkAravaDe zebhe che, tyAre zuM mArA zarIranI te kaMI zabhA nahIM ja ke? rudhira, mAMsa, ane hADane ja kevaLa e mALe ke? ane e mALe te huM kevaLa mAra mAnuM chuM. kevI bhUla! kevI bhramaNuM! ane kevI vicitratA che ! kevaLa huM parapudgalanI zebhAthI zakuM chuM. keIthI ramaNikatA dharAvatuM zarIra te mAre mAruM kema mAnavuM? ane kadApi ema mAnIne huM emAM mamatvabhAva rAkhuM te paNa kevaLa duHkhaprada ane vRthA che. A mArA AtmAne e zarIrathI eka kALe viyega che! AtmA jyAre bIjA dehane dhAraNa me. 3 For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 34 bhAvanAbedha karavA paravaraze tyAre A deha ahIM rahevAmAM kaMI zaMkA nathI. e kAyA mArI na thaI ane nahIM thAya tyAre huM ene mArI mAnuM chuM ke mAnuM e kevaLa mUrkhatA che. jene eka kALe viyega thavAnuM che, ane je kevaLa anyatvabhAva dharAve che temAM mamatvapaNuM zuM rAkhavuM? e jyAre mArI thatI nathI, tyAre mAre enuM thavuM zuM ucita che? nahIM nahIM, e jyAre mArI nahIM tyAre huM ene nahIM, ema vicAruM, daDha karuM, ane pravartana karuM, ema vivekabuddhinuM tAtparya che. A AkhI sRSTi anaMta cIjathI ane anaMta padArthothI bharI che, te saghaLA padArtha karatAM jenA jeTalI koI paNa vastu para mArI priyatA nathI; te vastu te mArI na thaI, te pachI bIjI kaI vastu mArI hoya? aho ! huM bahu bhUlI gaye. mithyA mehamAM lathaDI paDyo. te nava yauvanAo, te mAnelA kuLadIpaka putra, te aDhaLaka lakSmI, te cha khaMDanuM mahAna rAja, e mArAM nathI. emAMnuM lezamAtra paNa mAruM nathI, emAM mAre kiMcit bhAga nathI. je kAyAthI huM e saghaLI vastuone upaga lauM chuM, te bhagya vastu jyAre mArI na thaI tyAre bIjI mArI mAnela vastu-nehI, kuTuMbI ItyAdika--mArAM zuM thanAra hatAM? nahIM kaMI ja nahIM. e mamatvabhAva mAre joItuM nathI ! e putra, e mitra, e kalatra e vibhava ane e lakSmIne mAre mArAM mAnavAM ja nathI! huM ene nahIM ne e mArAM nahIM! puNyAdika sAdhIne meM je je vastu prApta karI te te vastu mArI na thaI, e jevuM saMsAramAM kayuM khedamaya che? mArAM ujha puNyatvanuM pariNAma A ja ke? chevaTe e saghaLAMne viyega For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha 35 ja ke? puNyatvanuM e phaLa pAmIne enI vRddhine mATe je je pApa karyA te te mArA AtmAe bhegavavAM ja ke? te paNa ekalAe ja ke ? emAM kaI sahIyArI nahIM ja ke ? nahIM nahIM. e anyatva-bhAvavALA mATe thaIne huM mamatvabhAva darzAvI AtmAne anahitaiSI thaI ene raudra narakano bhaktA karuM e jevuM kayuM ajJAna che? evI kaIbramaNa che? e ke aviveka che? trezaThazalAkA puruSemAne huM eka gaNAya; tyAM AvAM kRtya TALI zakuM nahIM, ane prApta karelI prabhutAne baI besuM, e kevaLa ayukta che, e putrone, e pramadAona e rAjavaibhavano ane e vAhanAdika sukhane mAre kaze anurAga nathI ! mamatva nathI!" vairAgyanuM rAjarAjezvara bharatanA aMtaHkaraNamAM AvuM citra paDyuM ke timira paTa TaLI gayuM. zukaladhyAna prApta thayuM. azeSa karma baLIne bhasmIbhUta thayAM !! mahA divya ane sahasa-kiraNathI paNa anupama kAMtimAna kevaLajJAna pragaTa thayuM. te ja veLA eNe paMcamuSTi kezalecana karyuM. zAsanadevIe ene saMtasAja ApyuM ane te mahA virAgI sarvajJa sarva dazI thaI, catuti, ceviza daMDaka, temaja Adhi, vyAdhi, ane upAdhithI virakta thaye. capaLa saMsAranA sakaLa sukhavilAsathI eNe nivRtti karI, priyApriya gayuM ane te niraMtara stavavAyegya paramAtmA thaye. pramANuzikSA-ema e cha khaMDane prabhu, devanA deva je aDhaLaka sAmrAjya lakSamIne bhaktA, mahAyune dhaNuM, aneka ratnanI yuktatA dharAvanAra, rAjarAjezvara bharata Adarza. For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 36 bhAvanAmeAdha bhavanane viSe kevaLa anyatvabhAvanA upajavAthI zuddha virAgI thayA ! kharekhara bharatezvaranuM manana karavA yeAgya caritra saspeMsAranI zekAtA ane audAsinyatAne pUrepUrA bhAva, upadeza ane pramANa darzita kare che. kahA ! ene tyAM kaI khAmI hatI ? nahAtI ene tyAM navayauvanA strIenI khAmI, ke naheAtI rAjariddhinI khAmI, nahAtI vijayasiddhinI khAmI, ke nahAtI kuTuMba parivAranI khAmI, nahAtI rUpa kAMtinI khAmI ke nahAtI yazaskIttinI khAmI, AgaLa kahevAI gayelI tenI riddhinu ema punaH smaraNu karAvI pramANathI zikSAprasAdIne! lAbha ApIe chIe ke, bharatezvare vivekathI anyatvanA svarUpane joyuM, jANyu, ane saka cukavat sa MsAra parityAga karI tenuM mithyA mamatva siddha karI ApyuM. mahA vairAgyanI acaLatA nima matvatA, ane AtmazaktinuM praphullita thavuM, A mahA yAgIzvaranA caritramAM rahyuM che. eka pitAnA seA putramAM navANu AgaLa Atmasiddhine sAdhatA hatA sAmA A bharatezvare siddhi sAdhI. pitAe paNa e ja siddhi sAdhI. bharatezvarI rAjyAsana-bhAgIe uparA upara AvanAra e ja AdabhuvanamAM te ja siddhi pAmyA kahevAya che. e sakaLa siddhi sAdhaka maMDaLa anyatvane ja siddha karI ekatvamAM praveza karAve che. abhivadana hA te paramAtmAe ne ! For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir s bhAvanAbodha (zArdUlavikrIDita) dekhI AMgaLI Apa eka aDavI, vairAgyavege gayA, chAMDI rAjasamAjane bharatajI, kaivalyajJAnI thayA, cothuM citra pavitra e ja carite, pAmyuM ahIM pUrNatA; jJAnInAM mana teha raMjana kare, vairAgya bhAve yathA, vizeSA -pitAnI eka AMgaLI aDadhI dekhIne virAgyanA pravAhamAM jeNe praveza karyo, rAjasamAjane cheDIne kevalyajJAna prApta karyuM, evA te bharatezvaranuM caritra dhAraNa karIne A cothuM citra pUrNatA pAmyuM. te je joIe te vairAgyabhAva darzAvIne jJAnI puruSanAM manane raMjana karanAra thAo ! paMcama citra azucibhAvanA (gItivRtta) khANa mUtra ne maLanI, rega jarAnuM nivAsanuM dhAma; kAyA evI gaNIne, mAna tyajIne kara sArthaka Ama, vizeSArtha-maLa ane mUtranI khANarUpa, raMga ane vRddhatAne rahevAnA dhAmanA jevI kAyAne gaNuM he citanya ! tenuM mithyA mAna tyAga karIne sanatkumAranI peThe tene saphaLa kara ! e bhagavAna sanatakumAranuM caritra ahIM AgaLa azuci bhAvanAnI pramANikatA batAvavA mATe AraMbhAze. For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha daSTAMta -je je riddhi siddhi ane vaibhava bharatezvaranA caritramAM varNavyAM, te te vaibhavAdikathI karIne yukta sanatkumAra cakravatI hatA. tenAM varNa ane rUpa anupama hatAM. eka veLA sudharmasabhAmAM te rUpanI stuti thaI ke be devene te vAta rucI nahIM, pachI teo te zaMkA TALavAne viprarUpe sanatakumAranA aMtaHpuramAM gayA. sanatkumArane deha te veLA meLathI bharyo hato tene aMge mardanAdika padArthonuM mAtra vilepana hatuM. eka nAnuM paMcIyuM paheryuM hatuM. ane te snAnamaMjana karavA mATe beThA hatA. viprarUpe AvelA devatA tenuM manahara mukha kaMcanavarNa kAyA ane caMdra jevI kAMti joIne bahu AnaMda pAmyA; jarA mAthuM dhuNAvyuM, eTale cakavatIe pUchayuM; tame mAthuM kema dhuNAvyuM? dee kahyuM, ame tamArA rUpa ane varNa nirIkSaNa karavA mATe bahu abhilASI hatA. sthaLe sthaLe tamArA varNa rUpanI stuti sAMbhaLI hatI; Aje te vAta amane pramANabhUta thaI ethI ame AnaMda pAmyA. mAthuM dhuNAvyuM ke jevuM lekamAM kahevAya che tevuM ja rUpa che. ethI vizeSa che, paNa ochuM nathI. sanatkumAra svarUpavarNanI stutithI prabhutva lAvI bolyA, tame A veLA mAruM rUpa joyuM te bhale, paraMtu huM jyAre rAjasabhAmAM vastrAlaMkAra dhAraNa karI kevaLa sajaja thaIne siMhAsana para besuM , tyAre mAruM rUpa, ane mAre varNa jevA gya che; atyAre to huM kheLabharI kAyAe beThe chuM. je te veLA tame mArA rUpa, varNa jue te addabhuta camatkArane pAme ane cakita thaI jAo. devoe For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha 39 kahyuM, tyAre pachI ame rAjasabhAmAM AvIzuM, ema kahIne tyAMthI cAlyA gayA. sanatkumAre tyAra pachI uttama ane amUlya vastrAla kAra dhAraNa karyA. aneka upacArathI jema pitAnI kAyA vizeSa AzcaryatA upajAve tema karIne te rAjasabhAmAM AvI siMhAsana para beThA. AjubAju samartha maMtrIo, subhaTe, vidvAne ane anya sabhAsade yogya Asane besI gayA che. rAjezvara cAmarachatrathI ane ane khamA khamAthI vizeSa zobhI rahyo che temaja vadhAI rahyo che. tyAM pelA devatAo pAchA viprarUpe AvyA. adbhuta rUpavarNathI AnaMda pAmavAne badale jANe kheda pAmyA che, evA svarUpamAM teoe mAthuM dhuNAvyuM. cakravartIe pUchyuM, ahe brAhmaNe! gaI veLA karatAM A veLA tame judA rUpamAM mAthuM dhuNAvyuM enuM zuM kAraNa che? te mane kahe. avadhijJAnAnusAre vipre kahyuM ke, he mahArAjA! te rUpamAM ane A rUpamAM bhUmi AkAzane phera paDI gaye che. cakravattae te spaSTa samajAvavA kahyuM. brAhmaNe kahyuM, adhirAja ! prathama tamArI kamaLa kAyA amRta tulya hatI. A veLA e jhera rUpa che. tethI jyAre amRta tulya aMga hatuM tyAre AnaMda pAmyA hatA. A veLA jheratulya che tyAre kheda pAmyA. ame kahIe chIe te vAtanI siddhatA karavI hoya to tame hamaNAM tAMbUla thuMke tatkALa tepara makSikA besaze ane paradhAma prApta thaze. sanata kumAre e parIkSA karI te satya TharI; pUrvita karmanA pApane je bhAga temAM A kAyAnA madasaMbaMdhInuM For Private And Personal Use Only
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha meLavaNa thavAthI e cakavatInI kAyA jheramaya thaI gaI. vinAzI ane azucimaya kAyAne A prapaMca joIne sanakumAranA aMtaHkaraNamAM vairAgya utpanna thaye. kevaLa A saMsAra tajavA egya che. AvIne AvI azuci strI, putra mitrAdina zarIramAM rahI che. e saghaLuM mohamAna karavAyegya nathI, ema bolIne te cha khaMDanI prabhutA tyAga karIne cAlI nIkaLyA. sAdhurUpe jyAre vicaratA hatA tyAre mahA roga utpanna thayA. tenA satyatvanI parIkSA levAne kaI deva tyAM vaidarUpe AvyA. sAdhune kahyuM, huM bahu kuzaLa rAjavaida chuM; tamArI kAyA regane bhaMga thayelI che, je IcachA hoya te tatkALa huM te regane TALI ApuM. sAdhu belyA, "he vaida! karmarUpI roga mahAnmatta che; e rega TALavAnI tamArI je samarthatA hoya te bhale mAre e rega TALe. e samarthatA na hoya te A rega che rahyo." devatAe kahyuM. e rega TALavAnI samarthatA huM dharAvatA nathI. pachI sAdhue pitAnI labdhinAM paripUrNa baLavaDe ghUMkavALI aMguli karI te regane kharaDI ke tatkALa te rega vinAza pAme; ane kAyA pADI hatI tevI banI gaI. pachI te veLA deve pitAnuM svarUpa prakAzya dhanyavAda gAI vaMdana karI pitAne sthAnake gaye. pramANuzikSA-raktapitta jevA sadaiva lehIparUthI gaddagatA mahA reganI utpatti je kAyAmAM che, paLamAM vaNasI javAne jene svabhAva che, jenA pratyeka reme piNAbabbe rogane nivAsa che; tevA sADAtraNa karoDa romathI te bharelI hovAthI karaDe regane te bhaMDAra che ema vivekathI siddha For Private And Personal Use Only
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha che. annAdinI nyUnAdhikatAthI te pratyeka roga je kAyAmAM dekhAva de che, maLa, mUtra, naraka, hADa, mAMsa, paru ane lemathI jenuM baMdhAraNa TakayuM che; tvacAthI mAtra jenI mane haratA che, te kAyAne moha khare! vibhrama ja che! sanata kumAre jenuM leza mAtra mAna karyuM, te paNa jethI saMkhAyuM nahIM te kAyAmAM aho pAmara! tuM zuM mehe che? "e meha maMgaLadAyaka nathI." Ama chatAM paNa AgaLa upara manuSyadehane sarvadehattama kahevuM paDaze. enAthI siddha gatinI siddhi che ema kahevAnuM che. tyAM AgaLa niHzaMka thavA mATe ahIM nAma mAtra vyAkhyAna ApyuM che. AtmAnAM zubha karmano jyAre udaya Avyo tyAre te manuSyadeha pAme. manuSya eTale be hAtha, be paga, be AMkha, be kAna, eka mukha, be oSTha, eka nAkavALA dehane adhIzvara ema nathI. paNa ene marma jude ja che. je ema aviveka dAkhavIe te pachI vAnarane manuSya gaNavAmAM deSa ze? e bicArAe te eka pUMchaDuM paNa vadhAre prApta karyuM che. paNa nahIM, manuSyatvane marma Ama che: vivekabuddhi jenA manamAM udaya pAmI che, te ja manuSya; bAkI badhAya e sivAyanAM te dvipAdarUpe pazu ja che. medhAvI puruSe niraMtara e mAnavatvane Ama ja marma prakAze che. vivekabuddhinA udayavaDe muktinA rAjamArgamAM praveza karAya che. ane e mArgamAM praveza e ja mAnavadehanI uttamatA che. topaNa smRtimAna 1 ki. A pAThA"e kiMcita stutipAtra nathI. 2 juo, mekSamALA zikSA pATha. 4 mAnavadeha. For Private And Personal Use Only
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 42 bhAvanAmeAdha thavuM yathAcita che ke, te deha kevaLa azucimaya te azucimaya ja che. enA svabhAvamAM anyatva nathI. bhAvanAkheAdha graMthe azucibhAvanAnA upadeza mATe prathama darzananA pAMcamA citramAM sanat kumAranuM dRSTAMta ane pramANazikSA pUrNatA pAmyAM. atardazana:-54 citra nivRttibAdha (harigIta chaMda) anaMta saukhya nAma du:kha tyAM rahI na mitratA !! anaMta du:kha nAma saukhya, prema tyAM, vicitratA ! UghADa nyAya taMtra nihALa re! nihALa tuM; nivRtti zIghrameva dhAri te pravRtti bhALa tuM.. vizeSAH--jemAM ekAMta ane ana`ta sukhanA taraMga uchaLe che tevAM zIla jJAnane mAtra nAmanA du:khathI kaMTALI jaIne mitrarUpe na mAnatAM temAM abhAva kare che; ane kevaLa anaMta duHkhamaya evAM je saMsAranAM nAmamAtra sukha temAM tArA paripUNuM prema che e kevI vicitratA che! ahA cetana! have tuM tArA nyAyarUpI netrane ughADIne nihALa re ! nihALa !!! nihALIne zIghrameva nivRtti eTale mahA vairAgyane dhAraNa kara, ane mithyA kAma bhAganI pravRttine khALI de ! evI pavitra mahAnivRttine draDhIbhUta karavA ucca virAgI yuvarAja bhRgAputranuM manana karavA ceAgya caritra ahIM AgaLa pratyakSa che. kevA duHkhane sukha mAnyuM che ? ane kevA sukhane duHkha mAnyuM che ? tAdRzya te yuvarAjanAM mukhavacana siddha karaze. For Private And Personal Use Only
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha 43 daSTAMtA-nAnA prakAranAM manahara vRkSathI bharelAM udyAno vaDe sugrIva e nAme eka suzobhita nagara che. te nagaranA rAjyAsanapara balabhadra e nAme eka rAjA thaye, tenI priyavaMdA paTarANInuM nAma mRgA hatuM. e patipatnIthI balazrI nAme eka kumAre janma lIdho hato; mRgAputra evuM enuM prakhyAta nAma hatuM. janakajanetAne te ati vallabha hatA. e yuvarAja gRhasthAzramamAM rahyAM chatAM saMyatinA guNane pAmyA hatA; ethI karIne damIzvara eTale yatimAM agresara gaNAvA egya hatA. te mRgAputra zikharabaMdha AnaMdakArI prAsAdane viSe potAnI prANapriyA sahita deguMdaka devatAnI pere vilAsa karatA hatA. niraMtara pramoda sahita manathI vartatA hatA. caMdrakAMtAdika maNi temaja vividha ratnathI prAsAdane paTazALa jaDita hate. eka divasane samaye te kumAra pitAnA gokhane viSe rahyA hatA. tyAM nagaranuM nirIkSaNa paripUrNa thatuM hatuM. jyAM cAra rAjamArga ekatvane pAmatA hatA, evA cokamAM traNa rAjamArga ekaThA manyA che tyAM tenI daSTi deDI. mahA tapa, mahA niyama, mahA saMyama, mahA zIla, ane mahA guNanA dhAmarUpa eka zAMta tapasvI sAdhune tyAM teNe joyA. jema jema veLA thatI jAya che, tema tema te munine mRgAputra nirakhI nirakhIne jue che. e nirIkSaNa uparathI te ema belyA jANuM chuM ke AvuM rUpa meM kyAMka dIThuM che; ane ema belatAM bolatAM te kumAra zenika pariNAmane pAmyA. mehapaTa TaLyuM; ne upazamatA pAmyA. jAtismRtijJAna prakAzita thayuM. pUrvita jAtinI For Private And Personal Use Only
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha smRti upajavAthI te mRgAputra, mahA riddhinA bhaktA, pUrvanA cAritranA smaraNane paNa pAmyA. zIghrameva te viSayane viSe aNurAcatA thayA; saMyamane viSe rAcatA thayA. mAtA pitAnI samIpe AvIne te bolyA ke "pUrvabhavane viSe meM pAMca mahAvratane sAMbhaLyAM hatAM. narakane viSe je anaMta duHkha che te paNa meM sAMbhaLyAM hatAM, tiryaMcane viSe je anaMta duHkha che te paNa meM sAMbhaLyAM hatAM. e anaMta dukhathI kheda pAmIne huM tenAthI nivartavAne abhilASI thaye chuM. saMsArarUpI samudrathI pAra pAmavA mATe he gurujane ! mane te pAMca mahAvrata dhAraNa karavAnI anujJA dyo." - kumAranAM nivRttithI bharelAM vacana sAMbhaLIne mAtA pitAe bhega bhegavAnuM AmaMtraNa karyuM. AmaMtraNa vacanathI kheda pAmIne mRgAputra ema kahe che ke "ahe mAta! ane ahe tAta! je bhegenuM tame mane AmaMtraNa kare che te bhega meM bhagavyA, te bhega viSaphaLa-kipAkavRkSanAM phaLanI upamAthI yukta che. bhagavyA pachI kaDavA vipAkane Ape che. sadeva duHkhatpattinAM kAraNa che. A zarIra che te anitya ane kevaLa azucimaya che, azucithI utpanna thayuM che; jIvano e azAzvata vAsa che; anaMta duHkhane hetu che; rega, ja, ane kalezAdikanuM e zarIra bhAjana che, e zarIrane viSe huM kema rati karuM? bALapaNe e zarIra chAMDavuM che ke vRddhapaNe evo jene niyama nathI. A zarIra pANunA phINanA buddabudA jevuM che; evA zarIrane viSe sneha kema cagya hoya? manuSyatvamAM e zarIra pAmIne koDha javara vagere vyAdhine temaja jarA maraNane viSe prahAvuM rahyuM che, temAM huM kema prema bAMdhu ? For Private And Personal Use Only
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha janmanuM duHkha, jarAnuM duHkha, reganuM duHkha, maraNanuM duHkha, kevaLa duHkhanA hetu saMsArane viSe che; bhUmi, kSetra AvAsa, kaMcana, kuTuMba, putra, pramadA, baMdhava, e sakaLane chAMDIne mAtra leza pAmIne A zarIrathI avazyameva javuM che. jema kiMpAkavRkSanAM phaLanuM pariNAma sukhadAyaka nathI, ema bheganuM pariNAma paNa sukhadAyaka nathI; jema keI puruSa mahA pravAsane viSe anna jaLa aMgIkAra na kare eTale ke na le ane kSudhA tRSAe karIne duHkhI thAya tema dharmanA anAcaraNathI parabhavane viSe jatAM te puruSa duHkhI thAya; janma jarAdikanI pIDA pAme; mahA pravAsamAM paravaratAM je puruSa anna jaLAdika le te puruSa kSudhAtRSAthI rahita thaI sukhane pAme; ema dharmane AcaranAra puruSa parabhava pratye paravaratAM sukhane pAme; a95 kamarahita hoya; azAtA vedanIya rahita hAya, he gurujane ! jema keI gRhasthanuM ghara prajvalita thAya che, tyAre te gharane dhaNI amUlya vastrAdikane laI jaI jIrNa vastrAdikane chAMDI rahevA de che, tema loka baLate dekhIne jINuM vastrarUpa jarA maraNane choDIne amUlya AtmAne te baLatAthI (tame AjJA Ape eTale huM) tArIza." mRgAputranAM vacana sAMbhaLIne zekArUM thaelAM enA mAtApitA bolyAM, "he putra ! A tuM zuM kahe che? cAritra pALatAM bahu durlabha che. kSamAdika guNane yatie dharavA paDe che, rAkhavA paDe che; yatnAthI sAcavavA paDe che. saMyatie mitramAM ane zatrumAM samabhAva rAkhavuM paDe che, saMyatine pitAnA AtmA upara ane parAtmA upara samabuddhi rAkhavI For Private And Personal Use Only
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 46 bhAvanAbedha paDe che, athavA sarva jagat upara sarakho bhAva rAkhavo paDe che. evuM e prANAtipAtavirati prathama vrata, yAvat jIvatAM sudhI, pALatAM durlabha te pALavuM paDe che; saMyatine sadevakALa apramAdapaNuthI mRSA vacananuM vajavuM, hitakArI vacananuM bhAkhavuM, evuM pALatAM duSkara bIjuM vrata avadhAraNa karavuM paDe che; saMyatine dAMta zedhanAne arthe eka saLInuM paNa adatta varjavuM, nirvagha ane doSarahita bhikSAnuM AcaravuM, evuM pALatAM duSkara trIjuM vrata avadhAraNa karavuM paDe che, kAmaganA svAdane jANavA ane abrahmacaryanuM dhAraNa karavuM te tyAga karIne brahmacaryarUpa ceAthuM vrata saMyatine avadhAraNa karavuM temaja pALavuM bahu durlabha che, dhana dhAnya, dAsanA samudAya, parigraha mamatvanuM vajana saghaLA prakAranA AraMbhane tyAga, kevaLa e nirmamatvathI pAMcamuM mahAvrata saMyatine dhAraNa karavuM ati ati vikaTa che, rAtribhejananuM varjana, vRtA dika padArthanuM vAsI rAkhavAnuM tyAgavuM te ati duSkara che." he putra! tuM cAritra cAritra zuM kare che? cAritra jevI dukhaprada vastu bIjI kyI che? kSudhAnA pariSaha sahana karavA, tRSAnA pariSaha sahana karavA; TADhanA pariSaha sahana karavA; uSNu tApanA pariSaha sahana karavA; DAMsa macharanA pariSaha sahana karavAnuM Akroza pariSaha sahana karavA upAzrayanA pariSaha sahana karavA; tRNAdikasparzanA pariSaha sahana karavA; melanA pariSaha sahana karavA. nizcaya mAna ke he putra! evuM cAritra kema pALI zakAya ? vadhanA pariSaha, baMdhanA pariSaha, kevA vikaTa che? bhikSAcarI kevI durlabha che? yAcanA karavI kevI For Private And Personal Use Only
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha durlabha che? yAcanA karavA chatAM na pamAya e alAbha pariSaha ke durlabha che ? kAyara puruSanA hRdayane bhedI nAkhanAruM kezalecana kevuM vikaTa che? te vicAra kara, karmaverI prati raudra evuM brahmacarya vrata kevuM durlabha che? khare! adhIravaMta AtmAne e saghaLAM ati ati vikaTa che." "priya putra! tuM sukha bhogavavAne yogya che. ati ramaNIya rIte nirmaLa snAna karavAne tAruM sukumAra zarIra gya che. priya putra! nizcaya tuM cAritra pALavAne samartha nathI. yAvat jIvatAM sudhI emAM visAme nathI. saMyatinA guNano mahA samudAya leDhAnI peThe bahu bhAre che. saMyamane bhAra vahana kare ati ati vikaTa che. AkAzagaMgAne sAme pUre javuM jema dehaluM che, tema yauvana vayane viSe saMyama mahA duSkara che. pratisrota javuM jema durlabha che, tema yauvanane viSe saMyama mahAdurlabha che. bhujAe karIne jema samudra taTe durlabha che, tema saMyama guNasamudra tare yauvanamAM mahA durlabha che. veLune kavaLa jema nIrasa che, tema saMyama paNa nIrasa che. khaDagadhArA para cAlavuM jema vikaTa che, tema tapa AcaravuM mahA vikaTa che. jema sarpa ekAMta dRSTithI cAle che, tema cAritramAM Isamiti mATe ekAMtika cAlavuM mahA durlabha che. he priya putra! jema leDhAnA java cAvavA durlabha che, tema saMyama AcaratAM durlabha che. jema agninI zikhA pIvI durlabha che, tema yauvanane viSe yatipaNuM aMgIkAra karavuM mahA durlabha che, kevaLa maMda saMghayaNanA dhaNI kAyara puruSe yatipaNe pALavuM durlabha che. jema trAjave karI meru For Private And Personal Use Only
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 48 bhAvanAmeAdha pata tALavA durlabha che, tema nizcaLapaNAthI, niHzaMkatAthI davidhi yatidhama pALavA duSkara che. bhujAe karI svayaMbhU ramaNa samudra jema taravA duSkara che, tema je nathI upazamavata tene upazamarUpI samudra taravA dohIleA che. " '' "he putra! zabda, rUpa, gaMdha, rasa, sparza e pAMca prakAre manuSya saMbaMdhI bhega bhagavIne bhuktabhAgI thaI ne vRddhapaNAmAM tuM dharma Acaraje. " mAtApitAne bhAgasaMbaMdhI upadeza sAMbhaLIne te mugAputra mAtApitA pratye ema eTalI uThayAH- 8 viSayanI vRtti na heAya tene saMcama pALavA kaI e duSkara nathI. A AtmAe zArIrika ane mAnasika vedanA azAtArUpe anaMtavAra sahI che, bhAgavI che. mahA duHkhathI bharelI bhayane upajAvanArI ati raudra vedanA A AtmAe bheAgavI che. janma, jarA, maraNu e bhayanAM dhAma che. catutirUpa sasArATavImAM bhamatAM ati raudra du:kho meM bhagavyAM che. he gurujane ! manuSya lAkamAM je agni atizaya uSNa manAyeA che, te agnithI anaMtagaNI uSNa tApavedanA narakane viSe A AtmAe bheAgavI che. manuSyaleAkamAM je TADha ati zItaLa manAI che, e TADhathI anatagaNI TADha narakane viSe azAtAe A AtmAe bhegavI che. lehamaya bhAjana, tene viSe uMcA paga bAMdhI nIcuM mastaka karIne devatAe vaikriya karelA vAkuvA khaLatA agnimAM Ada karatAM, A AtmAe atyutra duHkha bhAgaLyAM che. mahAdavanA agni jevA maru dezamAM jevI veLu che te veLu jevI vajramaya For Private And Personal Use Only
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha veLu kadaMba nAme nadInI veLu che, te sarakhI uNa veLune viSe pUrve mArA A AtmAne anaMta vAra bALe che." "AkaMda karatAM pacavAnA bhAjanane viSe pacavAne arthe mane anaMtI vAra nAkhe che. narakamAM mahA raudra paramAdhAmIoe mane mArA kaDavA vipAkane mATe anaMtIvAra UMcA vRkSanI zAkhAe bAMdhyuM hatuM. baMdhava rahita evA mane lAMbI karavate karIne chedyo hate. ati tINuM kaTake karIne vyApta UMcA zAlmali vRkSane viSe bAMdhIne mane kheda pamADayo hate. pAze karIne bAMdhI AghApAcho kheMcave karI mane ati duHkhI karyo hato. mahA asahya ketune viSe zelaDIne peThe AnaMda karatA huM ati zaidratAthI pIDAyo hato. e bhegavavuM paDayuM te mAtra mArAM azubha karmanA anaMtI vAranA udayathI ja hatuM. zvAnane rUpe sAmanAmA paramAdhAmIe kIdhe, zabalanAmA paramAdhAmIe te zvAnarUpe mane bhayapara pADyo, jIrNa vastranI pare phADayo; vRkSanI pare chedyo; e veLA huM ati ati taraphaDate hate." "vikarALa khaDage karI, bhAlAe karI, tathA bIjA zasa vaDe karI ane te pracaMDIoe vikhaMDa kIdho hato. narakamAM pApakarma janma laIne viSama jAtinA khaMDanuM duHkha bhogavyAmAM maNa rahI nathI. parataMtre karI anaMta prajavalita rathamAM rejhanI peThe parANe mane jetaryo hato. mahiSanI peThe devatAnA vakriya karelA agnimAM huM banyuM hatuM. bhaDathuM thaI azAtAthI atyujha vedanA bhagavate hato. TaMka-gIdha nAmanA vikarALa pakSIonI sANasA sarakhI cAMcathI cuMthAI anaMta valavalATathI kAyara thaI ma. 4 For Private And Personal Use Only
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 50 bhAvanAkheAdha huM vilApa karatA hatA. tRSAne lIdhe jalapAnanuM ciMtana karI vegamAM doDatAM, vaitaraNInuM chapalAnI dhAra jevuM anaMta duHkhada pANI pAmyA hatA, jenAM pAMdaDAM tIvra khaDaganI dhAra jevAM che, mahA tApathI je tapI rahyuM che te asipatravana huM pAmyA hatA; tyAM AgaLa pU kALe mane anaMta vAra chedyo hatA. sugarathI karI, tIvra zastrathI karI, trizUlathI karI, muzaLathI karI, temaja gaThThAthI karIne mArAM gAtra bhAMgyAM hatAM. zaraNarUpa sukha vinA huM azaraNurUpa anaMta duHkha pAmyA hatA. vastranI peThe mane charapalAnI tIkSNa dhAre karI, pALIe karI ane kAtaraNIe karIne kApyA hatA. mArA khaDAkhaMDa kaTakA karyA hatA. mane tIrache chevo hatA. cararara karatI mArI tvacA utArI hatI. ema huM anaMta duHkha pAmyeA hateA." " paravazatAthI mRganI peThe ana MtavAra pAzamAM huM sapaDAyeA hatA. paramAdhAmIe mane magaramaccharUpe jALa nAMkhI anata veLA duHkha ApyuM hatuM. sicANArUpe paMkhInI peThe jALamAM khAMdhI anaMta vAra mane huNyA hatA. pharazI ItyAdika zAstrathI karIne mane anaMta vAra vRkSanI peThe kuTIne mArA sUkSma cheda karyo hatA. mugarAdikanA prahAravatI leAkAra jema lehane TIpe tema mane pUrvakALe paramAdhAmIee ana tI vAra TIpyA hatA. tAMbu, letuM ane sIsuM agnithI gALI teneA kaLakaLatA rasa mane anaMta vAra pAyA hatA. ati raudratAthI te paramAdhAmIe mane ema kahetA hatA ke, pU bhavamAM tane mAMsa priya hatuM te le A mAMsa. ema mArA zarIranA aDAkhaDa kaTakA meM antI vAra ganyA hatA. For Private And Personal Use Only
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbedha madhanI vallabhatA mATe paNa ethI kaMI ochuM duHkha paDayuM nahotuM. ema meM mahA bhayathI, mahA trAsathI ane mahA duHkhathI kaMpAyamAna kAyAe karI anaMta vedane bhegavI hatI. je sahana karatAM ati tIvra, raudra ane utkRSTa kALathitinI vedanA, sAMbhaLatAM paNa ati bhayaMkara, anaMta vAra te narakamAM meM bheLavI hatI. jevI vedanA manuSyalokamAM che tevI dekhAtI paNa tethI anaMtagaNa adhika azAtAdanI narakane viSe rahI hatI. sarva bhavane viSe azAtAdanI meM bhegavI che. meSAnameSa mAtra paNa tyAM zAtA nathI." e pramANe mRgAputre vairAgyabhAvathI saMsAra paribhramaNa duHkha kahyAM. enA uttaramAM tenAM janaka janetA ema bolyAM ke, "he putra! je tArI IcchA dIkSA levAnI che te dIkSA grahaNa kara; paNa cAritramAM rogatpatti veLA vaidaka kaNa karaze? duHkhanivRtti keNa karaze? e vinA bahu dehIluM che." mRgAputre kahyuM, "e kharuM, paNa tame vicAre ke aTavImAM mRga temaja paMkhI ekaluM hoya che, tene rega utpanna thAya che tyAre tenuM vaiduM koNa kare che? jema vanamAM mRga vihAra kare tema huM cAritravanamAM vihAra karIza, ane samadaza bhede zuddha saMyamane anurAgI thaIza. dvAdaza prakRti tapa AcarIza; temaja mRgacaryAthI vicArIza. mRgane vanamAM regane upadrava thAya che, tyAre tenuM vaiduM koNa kare che?" ema punaH kahI te belyA ke "keNa te mRgane auSadha de che? keNa te mRgane AnaMda, zAMti ane sukha pUche che? koNa te mRgane AhAra jI ANI Ape che? jema te dahIluM jana thAya che temaja bI. paNa tame For Private And Personal Use Only
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir para bhAvanAbedha mRga upadravamukta thayA pachI gahanavane jyAM sarovara hAya che tyAM jAya che, tRNapANI AdinuM sevana karIne pAchuM jema te mRga vicare che tema huM vicArIza. sArAMza, erUpa mRgacaryA huM AcarIza. ema huM mRganI peThe saMyamavaMta hoIza. aneka sthaLe vicarate yati mRganI heThe apratibaddha rahe. mRganI peThe vicarIne mRgacaryA sevIne, sAvadya TALIne yati vicare. jema mRga, tRNu jaLAdikanI gocarI kare tema yati gecarI karIne saMyamabhAra nirvAha kare. durAhAra mATe gRhasthane hIle nahIM, niMdA kare nahIM e saMyama huM AcarIza." "pa purA dAruhe putra! jema tane sukha thAya tema kare!" ema mAtA pitAe anujJA ApI. anujJA maLyA pachI mamatvabhAva chedIne jema mahA nAga kaMcuka tyAgI cAlyo jAya che, tema te mRgAputra saMsAra tyAgI saMyamadharmamAM sAvadhAna thayA. kaMcana, kAminI, mitra, putra, jJAti ane sagAMsaMbaMdhIne parityAgI thayA. vastrane dhuNI, jema raja khaMkherI nAkhIe tema te saghaLA prapaMca tyAgIne dIkSA levAne mATe nIkaLI paDayA. pAMca mahAvratayukta thayA. paMca samitithI suzobhita thayA. trigukhatyAnugupta thayA. nirahaMkArI thayA; strIAdikanA saMgarahita thayA. sarvAtmabhUtamAM ene samAnabhAva thayo. AhAra jaLa prApta thAo ke na thAo, sukha upaje ke duHkha, jIvitavya che ke maraNa he, keI stuti kare ke keI niMdA kare, keImAna gho ke kaI apamAna ghI, te saghaLAM para te samabhAvI thayA. riddhi, rasa ane sukha e trigAravanA ahapadathI te virakta thayA. For Private And Personal Use Only
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAmeAdha 53 manadaMDa, vacanadaMDa ane tanadaMDanivartAvyA. cAra kaSAyathI vimukta thayA. mAyAzalya nidAnazalya tathA mithyAtvazalya e trizalyathI te virAgI thayA. sapta mahA bhayathI te abhaya thayA. hAsya ane zAkathI nivaryoM. nidAna rahita yA; rAgadveSarUpI aMdhanathI chUTI gayA. vAMchA rahita thayA; sa prakAranA vilAsathI rahita thayA, karavAlathI kAI kApe ane kAI caMdana vilepana kare te para samabhAvI thayA. pApa AvavAnAM saghaLAM dvAra teNe rubyAM. zuddha aMtaHkaraNa sahita dharmadhyAnAdika vyApAre te prazasta thayA. jinendra zAsanatattva parAyaNa thayA. jJAne karI, AtmacAritre karI, samyaktve karI, tape karI, pratyeka mahAvratanI pAMca bhAvanA ema pAMca mahAvratanI pacIsa bhAvanAe karI ane nimaLatAe karI te anupama vibhUSita thayA. samyak prakArathI ghaNA varSa sudhI AtmacAritra parisevIne eka mAsa anazana karIne te mahAjJAnI yuvarAja bhRgAputra pradhAna meAkSagatie paravaryAM. pramANazikSAH--tattvajJAnIoe sapramANa siddha karelI dvAdazabhAvanAmAMnI saMsArabhAvanAne draDha karavA mRgAputranuM caritra ahIM varNavyuM. saMsArATavImAM paribhramaNa karatAM anata duHkha che e vivekasiddha che; ane emAM paNa meSAnumeSa jemAM sukha nathI evI narakAdheAtinAM anaMta duHkha yuvajJAnI yegIMdra mRgAputre janakajanetA prati varNavyAM che, te kevaLa saMsAra mukta thavAnA virAgI upadeza pradarzita kare che. AtmacAritra avadhAraNa karatAM tapapariSahArdikanA bahiMdu:khane du:kha mAnyuM che; ane mahAgatinA paribhramaNurUpa anaMta For Private And Personal Use Only
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54. bhAvanAbodha duHkhane bahirbhAva mohinIthI sukha mAnyuM che; e je kevI bramavicitratA che? AtmacAritranuM duHkha te duHkha nahIM paNa parama sukha che, ane pariNAme anaMta sukha taraMga prAptinuM kAraNa che, temaja bhegavilAsAdikanuM sukha te kSaNika ane bahidRzya sukha te kevaLa duHkha ja che. pariNAme anaMta duHkhanuM kAraNa che, ema sapramANa siddha karavA mahAjJAnI mRgAputrane vairAgya ahIM darzAvyuM che. e mahA prabhAvika, mahA yazemAna mRgAputranI peThe tapAdika ane AtmacAritrAdika zuddhAcaraNa kare te uttama sAdhu trilekamAM prasiddha ane pradhAna evI parama siddhidAyaka siddhagatine pAme. saMsAramamatvane duHkhavRddhirUpa mAnI, tattvajJAnIo te mRgAputranI peThe jJAnadarzanacAritrarUpa divya ciMtAmaNine parama sukha ane paramAnaMdane kAraNe ArAdhe che. maharSi mRgAputranuM sarvottama caritra (saMsArabhAvanArUpe) saMsAraparibhramaNanivRttane, ane tenI sAthe aneka prakAranI nivRttino upadeza kare che; e uparathI nivRtti bAdha aMtardazananuM nAma rAkhI AtmacAritranI uttamatA varNavatAM A mRgAputra caritra ahIM AgaLa pUrNatA pAme che. saMsAra paribhramaNanivRtti ane sAvadya upakaraNa nivRttine pavitra vicAra tattvajJAnIo niraMtara kare che. iti aMtardarzane saMsArabhAvanArUpa paNa citre mRgAputra caritra samApta. For Private And Personal Use Only
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha 55 saptama citra AzravabhAvanA dvAdaza avirati, SoDaza kaSAya, nava nekaSAya, paMca mithyAtva ane paMcadaza vega e saghaLAM maLI sattAvana AzradvAra eTale pApane praveza karavAnAM pranALa che. daSTAMta - mahAvidehamAM vizALa puMDarikiNa nagarInA rAjyasiMhAsana para puMDarika ane kuMDarika be bhAIo sthira hatA. eka veLA mahA tatvavijJAnI munirAja vihAra karatAM tyAM AvyA. muninAM vairAgya vacanAmRtathI kuMDarika dIkSAnurakta thaye; ane ghera AvyA pachI puMDarikane rAja seMpI cAritra aMgIkRta karyuM. sarasanirasa AhAra karatAM ceDA kALe te rogagrasta thaye; tethI te cAritrapariNAme bhaMga thaye. paMDarikiNa mahA nagarInI azakavADImAM AvIne eNe e mukhapaTI vRkSe vaLagADI mUkyAM. niraMtara te paricitavana karavA maMDyo ke puMDarika mane rAja Apaze ke nahi Ape? vanarakSake kuMDarikane oLakhe. teNe jaIne puMDarikane vidita karyuM ke, Akula vyAkula thato tamAre bhAI azeka bAgamAM rahyA che. puMDarike AvI kuMDarikanA manabhAva joyA; ane tene cAritrathI DAlata joI keTaleka upadeza ApI pachI rAja seMpI daIne ghera Avyo. kuMDarikanI AjJAne sAmaMta ke maMtrI koI avalaMbana na karatAM, teNe sahasa varSa pravrajyA pALI patita thaye te mATe tene dhikkAratA hatA. kuMDarike rAjyamAM AvyA pachI ati AhAra karyo. rAtrie ethI For Private And Personal Use Only
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha karIne te bahu pIDA ane vamana thayuM; abhAvathI pAse koI AvyuM nahIM, ethI tenA manamAM pracaMDabhAva Avyo. teNe nizcaya karyo ke, A daradathI mane je zAMti thAya te pachI prabhAte e saghaLAne huM joI laIza. evAM mahA durgAnathI marIne sAtamI narake te apaThANa pAthare tetrIza sAgara mane AyuSya anaMta duHkhamAM jaI upa. kevAM viparIta AzradvAra !! Iti saptama citra AvabhAvanA samApta. aSTama citra sasvarabhAvanA sampara bhAvanAH-upara kahyAM te AzravadvA; ane pApaprinAlane sarva prakAre revA (AvatA karma samUhane aTakAvavA) te svarabhAva. dRSTAMta -(1) (kuMDarikane anusaMbaMdha) kuMDarikanAM mukhapaTI ItyAdi sAjane grahaNa karIne puMDarike nizcaya karyo ke, mAre maharSi guru kane javuM ane tyAra pachI ja annajaLa grahaNa karavAM. aNuvAre caraNe paravaratAM pagamAM kaMkara, kaMTaka khuMcavAthI lohInI dhArAo cAlI te paNa te uttama dhyAne samatA bhAve rahyo. ethI e mahAnubhAva puMDarika cavIne samartha sarvArthasiddha vimAne tetrIza sAgaropamanA atyujha AyuSya devarUpe u5. AzravathI zI kuMDarikanI duHkhadazA! ane sajvarathI zI puMDarikanI sukhadazA !! For Private And Personal Use Only
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha pa7 anyanI sAthe ke pati karala AvI mAtA dAMtaH-(2) zrI vajI svAmI kevaLa kaMcanakAminInA dravyabhAvathI parityAgI hatA. eka zrImaMtanI rumiNuM nAmanI manohAriNI putrI vAsvAmInA uttama upadezane zravaNa karIne mohita thaI ghera AvI mAtA pitAne kahyuM ke, je huM A dehe pati karuM te mAtra vAsvAmIne ja karuM, anyanI sAthe salaMgna thavAnI bhAre pratijJA che. rukamiNIne tenAM mAtApitAe ghaNuMe kahyuM, "ghelI ! vicAra te kharI ke, munirAja te vaLI paraNe? eNe te AzradvAranI satya pratijJA grahaNa karI che." to paNa rukamiNIe kahyuM na mAnyuM. nirupAye dhanAvA zeThe keTaluMka dravya ane surUpa kRmiNane sAthe lIdhI; ane jyAM vAsvAmI virAjatA hatA tyAM AvIne kahyuM ke, "A lakSmI che tene tame yathAruci upayoga kare; ane vibhava vilAsamAM vAparo ane A mArI mahA sukamalA miNI nAmanI putrIthI pANI grahaNa kare;" ema kahIne te potAne ghera AvyA. yauvanasAgaramAM taratI ane rUpanA aMbArarUpa rukamigNIe vajIsvAmIne aneka prakAre bhega saMbaMdhi upadeza karyo, bheganAM sukha aneka prakAre varNavI dekhADayAM manamehaka hAvabhAva tathA aneka prakAranA anya caLAvavAnA upAya karyA; paraMtu te kevaLa vRthA gayA; mahA suMdarI rukamiNa pitAnA mehakaTAkSamAM niSphaLa thaI. udmacaritra vijayamAna vAsvAmI merunI peThe acaLa ane aDola rahyA. rukamiNanA mana, vacana ane tananA sarva upadeza ane hAvabhAvathI te lezamAtra pIgaLyA nahIM. AvI mahAvizALa draDhatAthI rumi For Private And Personal Use Only
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 58 bhAvanAbodha NIe baMdha pAmI nizcaya karyo ke, A samartha chadriya mahAtmA koI kALe calita thanAra nathI. leha patthara pIgalAvavA sulabha che, paNa A mahApavitra sAdhu vAsvAmIne pIgaLAvavA saMbaMdhInI AzA nirarthaka chatAM ardhagatinA kAraNarUpa che. ema suvicArI te kRmiNIe pitAe ApelI lakSamIne zubha kSetre vAparIne cAritrane grahaNa karyuM, mana, vacana ane kAyAne aneka prakAre damana karI AtmArtha sAdhe. ene tatvajJAnIo sasvarabhAvanA kahe che. iti aSTama citra sajvarabhAvanA samApta. navama citra nirjarAbhAvanA dvAdaza prakAranAM tapavaDe karI karmaghane bALIne bhasmIbhUta karI nAkhIe, tenuM nAma nijAbhAvanA kahevAya che. tapanA bAra prakAramAM cha bAhya ane cha AtyaMtara prakAra che. anazana, udarI, vRttisaMkSepa, rasaparityAga, kAyakaleza ane saMlInatA e cha bAhya tapa che. prAyazcitta, vinaya, vaiyAvacca, zAstrapaThana, dhyAna ane kAryotsarga e cha AtyaMtara tapa che. nijA be prakAre che. eka akAma nirjarA ane dvitIya satAmanija rA. nirjarAbhAvanA para eka vipraputranuM daSTAMta kahIzuM. - daSTAMta -koI brAhmaNe potAnA putrane saptavyasanabhakti jANIne pitAne gherathI kADhI mUkyo. te tyAMthI nIkaLI paDyo For Private And Personal Use Only
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAe dha pahe ane jaIne teNe taskarama`DaLIthI snehasabaMdha joDayo. te maMDaLInA agresare tene svakAmaneA parAkramI jANIne putra karIne sthApyA. e vipraputra duSTadamana karavAmAM draDhaprahArI jaNAyA. e uparathI enuM upanAma draDhaprahArI karIne sthApyuM. te draDhaprahArI taskaramAM agresara thayeA. nagara grAma bhAMgavAmAM alavattara chAtIvALA Dho. teNe ghaNA prANIonA prANa lIdhA. eka veLA peAtAnA saMgatisamudAyane laIne teNe eka mahA nagara lUTayuM. draDhabahArI eka viprane ghera beThA hatA. te viprane tyAM ghaNA premabhAvathI kSIrabhAjana karyuM hatuM. te kSIrabhAjananAM bhAjanane te vipranAM maneArathI mALakaDAM viTAI vaLyAM hatAM. draDhaprahArI te bhAjanane aDakavA maDayo, eTale brAhmaNIe kahyuM, e mUkhanA mahArAjA! abhaDAva kAM ? amAre pachI kAma nahIM Ave, eTaluM paNa tuM samajateA nathI ?' draDhaprahArIne A vacanathI pracaMDa krodha vyApyA ane teNe te dIna strIne kALadhama pamADI. nahAtA nahAtA brAhmaNa sahAyatAe dhAye, tene paNa teNe parabhava prApta karyAM. eTalAmAM gharamAMthI gAya doDatI AvI, ane teNe zIMgaDe karI draDhaprahArIne mAravA mAMDayo; te mahA duSTe tene paNa kALane svAdhIna karI. e gAyanA peTamAMthI eka vAcharaDu nIkaLI paDayuM; tene taraphaDatuM dekhI draDhaprahArInA manamAM bahu bahu pazcAttApa thayeA. mane dhikkAra che ke meM mahA aghAra hiMsAe karI ! mArI e mahApApathI kAre chUTakA thaze? khare! AtmasAka sAdhavAmAM ja zreya che ! evI uttama bhAvanAe teNe 5McamuSTi kezaluMcana karyuM. For Private And Personal Use Only
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha nagaranI bhAgoLe AvI ugra kAlsage rahyA. AkhA nagarane pUrve saMtAparUpa thayA hatA; ethI leke e ene bahu vidhe saMtApavA mAMDayA. jatAM AvatAMnAM dhULaDhephAM ane patthara, IMTALA ane taravAranI muSTikAvaDe te ati saMtApa prApta thayA. tyAM AgaLa lekasamudAye deDha mahinA sudhI tene parAbhavyA; pachI thAkyA, ane mUkI dIdhA. draDhaprahArI tyAMthI kAyotsarga pALI bIjI bhAgoLe evA ja ugra kAryotsargathI rahyA. te dizAnA leoe paNa ema ja parAbhavyA; deDha mahine chaMcheDI mUkI dIdhA. tyAMthI kAtsarga pALI draDhaprahArI trIjI paLe rahyA. teoe paNa mahA parAbhava Ape, tyAMthI doDha mahIne mUkI dIdhAthI cethI paLe doDha mAsa sudhI rahyA. tyAM aneka prakAranA pariSahane sahana karIne te kSamAdhara rahyA. chaThuM mAse anaMta karma samudAyane bALI virodhI vizedhIme te karma rahita thayA. sarva prakAranA mamatvane teNe tyAga karyo. anupama kaivalya jJAna pAmIne te muktinA anaMta sukhAnaMdayukta thayA. e nirAbhAvanA draDha thaI. have - dazama citra lekasvarUpabhAvanA lekasvarUpabhAvanA -e bhAvanAnuM svarUpa ahIM AgaLa saMkSepamAM kahevAnuM che. jema puruSa be hAtha daI paga pahoLA karI ubho rahe tema lekanAla kiMvA lekasvarUpa jANavuM. tIrachA thALane AkAre te leka svarUpa che. kivA mAdalane UbhA mUkayA For Private And Personal Use Only
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bhAvanAbodha samAna che. nIce bhuvanapati, vyaMtara ane sAta naraka che; tIrache aDhI dvIpa AvI rahelA che. uMce bAra devaloka, nava priyaka, pAMca anuttara vimAna ane te para anaMta sukhamaya pavitra siddhagatinI paDozI siddhazilA che. te kAlekaprakAzaka sarvajJa, sarvadazI ane nirUpama kevalyajJAnIoe bhAkhyuM che. saMkSepe lokasvarUpa bhAvanA kahevAI pApa pranAlane rokavA mATe AzravabhAvanA ane svarabhAvanA, tapa mahAlI mATe nijarAbhAvanA ane lekasvarUpanuM kiMcit tattva jANavA mATe lokasvarUpabhAvanA A dazane A cAra citre pUrNatA pAmI. dazama citra samApta jJAna, dhyAna, vairAgyamaya, uttama jahAM vicAra e bhAve zubha bhAvanA, te utare bhava pAra bhAvanA samApta For Private And Personal Use Only
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA upeAdhAta nigraMtha pravacanane anukULa thaI svalpatAthI A graMtha gUMthuM chuM. pratyeka zikSAviSayarUpI maNikAthI A pUrNAhuti pAmaze, ADaMbarI nAma e ja gurutvanuM kAraNa che, ema samajatAM chatAM pariNAme aprabhutva raheluM hAvAthI ema kareluM che te ucita thAo ! uttama tattvajJAna ane parama suzIlane upadeza karanArA puruSA kaI ochA thayA nathI; tema A graMtha kaI tethI uttama vA samAnarUpa nathI; paNa vinayarUpe te upadezake!nA radhara pravacane AgaLa kaniSTha che. A paNu pramANabhUta che ke, pradhAna puruSanI samIpa anucaranuM avazya che; tema tevA dhuraMdhara graMthanuM upadezakhIja ropAvA, aMtaHkaraNu kAmala karavA A graMthanuM pratyeAjana che. A prathama krena ane bIjA anyadanAmAM tattvajJAna temaja suzIlanI prApti mATe ane pariNAme anaMta sukhatarga prApta karavA mATe je je sAdhyasAdhanA zramaNa bhagavata jJAtaputre prakAzyAM che, tenA sva5tAthI kiMcit tattva saMcaya karI temAM mahApuruSAnAM nAnAM nAnAM caritre ekatra karI A bhAvanAbeAdha ane A meAkSamALAne vibhUSita karI che. te-- " vidagdhamukhamaMDana bhavatu, " ( saMvat 1943). --kartA puruSa For Private And Personal Use Only
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA zrImadunA patromAMthI - mokSamALA viSe mokSamALA ame soLa varasa ane pAMca mAsanI uMmare traNa divasamAM racI hatI. 67mA pATha upara zAhI DhaLAI jatAM te pATha pharI lakha paDyo hato, ane te ThekANe "bahu puNyakerA puMjathI'nuM amUlya tAtvika vicAranuM kAvya mUkayuM hatuM. jena mArgane samajAvavA temAM prayAsa karyo che. jinekta mArgathI kaMI paNa nyUnAdhika temAM kahyuM nathI. vItarAga mArga para AbAlavRddhanI ruci thAya, tenuM svarUpa samajAya, tenuM bIja hRdayamAM pAya, tevA hetue bAlAvabodharUpa yojanA tenI karI che. te zilI tathA te badhAne anusaravA paNa e namane Apela che. ene prajJAvadha bhAga bhinna che, te koI karaze. e chapAtAM vilaMba thayela tethI grAhakanI AkuLatA TALavA "bhAvanAbodha" tyAra pachI racI upahArarUpe grAhakone Ape hato. mokSamALAmAM zabdAMtara athavA prasaMgavizeSamAM kaI vAkayAMtara karavAnI vRtti thAya te karaze. upaghAtaAdi lakhavAnI vRtti hoya te lakhaze. jIvana caritranI vRtti upazAMta karaze. upaghAtathI vAMcakane, zretAne ala5 95 matAMtaranI vRtti vismaraNa thaI jJAnI puruSanA AtmasvabhAvarUpa parama For Private And Personal Use Only
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 64 mekSamALA dharmanA vicAra karavAnI sphuraNA thAya evA lakSa sAmAnya paNe rAkhaze; sahaja sUcana che. sa0 1956 vaizAkha vada 9 budha, vavANI. O O * meAkSamALAnA pATha ame mApI mApIne lakhyA che. pharI AvRtti aMge sukha upaje tema pravarterto, keTalAMka vAkaya nIce lITI dorI che tema karavA jarUra nathI. zrotA-vAMcakane manatAM sudhI ApaNA abhiprAye na doravA lakSa rAkhavuM. zrotA-vAMcakamAM peAtAnI meLe abhiprAyane ugavA devA. sArAsAra teAla karavAnuM vAMcanAra zrotAnA peAtAnA para cheDI devuM. ApaNe temane derI temane peAtAne ugI zake evA abhiprAyane thaMbhI na devA 1956 bhAdrapada vada-vaDhavANa kempa. zikSaNapaddhati ane mukhamudrA A eka syAdvAdatattvAvamedha vRkSanuM bIja che. A graMtha tattva pAmavAnI jijJAsA utpanna karI zake evuM emAM kaI aMze paNa daivata rahyuM che. e samabhAvathI kahuM chuM. pAThaka ane vAMcaka vargane mukhya bhalAmaNa e che ke, zikSApAThe pAThe karavA karatAM jema bane tema manana karavA; tenAM tAtparya anubhavavAM, jemanI samajaNamAM na AvatAM hoya temaNe jJAtA zikSaka ke muniethI samajavA, ane e yeAga vAI na heAya te pAMca sAta vakhata te pAThe vAMcI javA. For Private And Personal Use Only
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA eka pATha vAMcI gayA pachI adha ghaDI te para vicAra karI aMtaHkaraNane pUchavuM ke zuM tAtparya maLyuM ? te tAtparyamAMthI heya, reya ane upAdeya zuM che ? ema karavAthI A graMtha samajI zakAze. hRdaya kamaLa thaze; vicArazakti khIlaze ane jena tatva para rUDI zraddhA thaze. A graMtha kaMI paThana karavArUpa nathI; manana karavArUpa che. artharUpa keLavaNI emAM ja che. te pejanA " bAlAvabodha rUpa che "vivecana ane * prajJAvabodha' bhAga bhinna che; A emane eka kakaDo che; chatAM sAmAnya tavarUpa che. svabhASA saMbaMdhI jene sAruM jJAna che; ane navatatva tema ja sAmAnya prakaraNagraMthe je samajI zake che; tevAone A graMtha vizeSa bodhadAyaka thaze. ATalI to avazya bhalA maNa che ke nAnA bALakane A zikSApAThanuM tAtparya samajaNarUpe savidhi ApavuM. jJAnazALAnA vidyArthIone zikSApATha mukhapATha karAvavA, ne vAraMvAra samajAvavA. je je graMthanI e mATe sahAya levI ghaTe te levI. eka be vAra pustaka pUrNa zIkhI rahyA pachI avaLethI calAvavuM. A pustaka bhaNI huM dhAruM chuM ke, sujJavarga kaTAkSa daSTithI nahIM joze. bahu uMDAM utaratAM A mekSAmALA melanAM kAraNarUpa thaI paDaze! madhyasthatAthI emAM tattvajJAna ane zIla bedhavAne uddeza che. A pustaka prasiddha karavAno mukhya hetu ucharatA bALame. 5 For Private And Personal Use Only
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA yuvAne avivekI vidyA pAmI AtmasiddhithI bhraSTa thAya che te bhraSTatA aTakAvavAno paNa che. manamAnatuM uttejana nahIM hovAthI lokonI bhAvanA kevI thaze e vicAryA vagara A sAhasa karyuM che, huM dhAruM chuM ke te phaLadAyaka thaze. zALAmAM pAThakane bheTa dAkhala ApavA umaMgI thavA ane avazya jena zALAmAM upayoga karavA mArI bhalAmaNa che. te ja pAramArthika hetu pAra paDaze. prathamavRttinuM arpaNapatra:-puNya prabhAvaka sujJa dharmAnurAgI bhAIzrI nemacaMdabhAI vasanajI (mAMgaroLa nivAsI), muMbaI A pustaka prasiddha karAvavAmAM ApanI pUrepUrI AkAMkSA hatI. tema e mATe Ape pUratuM uttejana paNa ApyuM che. jinezvara bhagavAnanAM praNeta karelAM tattva para Apane bahu anurAga che. dharma ane dharmanehIonI unnati jovAnI ApanI bahu abhilASA che. udAratAne Apane guNa stutipAtra che. A graMtha prasiddhakartAne mATe Ape upakAra buddhi darzAvI che. temaja madhyastha buddhithI satya vastu prahaNa karavAnI IcchA rAkhe che. jene jJAnazALA sthApavA muMbaI khAte ApanuM prayojana cAlu che. I. I. suMdara kAraNathI prasiddhakartAe A graMtha Apane bahu mAnapUrvaka arpaNa karyo che. prathamavRttinuM Azraya patra -A pustaka prasiddha karavAmAM meTAmAM meTe Azraya te zeTha nemacaMda vasanajIne che. paraMtu ethI prathama ane prabaLa Azraya eka sujJa bAIe For Private And Personal Use Only
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA paNa Ape che, tethI teone upakAra bhUlI ja ucita nathI. e bAI te merabInA mulaka mazahUra marahUma maMtrI kIracaMda vakhatacaMdanA patnI ane rAjakoTa nivAsI zA. odhavajI khImajInAM putrI che. e bAInA svargavAsI putra ghelAbhAInA smaraNArthe eka uttama graMtha prasiddhimAM mUkavAne emane hetu haze; ane zepa vizedhathI e saMbaMdhI A pustaka prasiddha kartAne kahyuM, te sAthe saharSa sAro Azraya Ape. AvAM zubha kAmamAM eene uttama prayAsa thAya e bahu vakhANavAlAyaka che. bAIvargamAM e DahApaNa A dezamAM ochuM ja che. marahUma kiIracaMda vakhatacaMda vi. saM. 1920mAM paraloka prApta thayA. eo jaina dharmanA utsAhI ane eka prakAranA bhAvika hatA. eoe morabInA pradhAnapadamAM nAmAMkitatA meLavI che. emanA svargavAsathI bAInA manamAM zeka ghoLAyA karato hato. ane te jyAM kevaLa visAre paDayo hato tyAM bIje zeka ubhuM thaye; eTale ke emanA priya putra ghelAbhAIne svargavAsa thaye. ethI zeka ke utpanna thAya te vAta pratyakSa anubhavanI che; tepaNa bAIe saMsArane anityabhAva, kALanI gahana gati ane bhAvi prabaLa mAnIne dhIraja dharI hRdayamAM eka prakArano puNya bhAva utpanna karyo, ane anAthane upakAra kartA thAya evuM sAta hajAra rUpiyA kharca sadAvrata bAMdhyuM. jenI yojanA sArI hovAthI bahu kALa sudhI cAlaze. jinezvara bhagavaMta prabhuta mArganI vRddhine mATe 4pa0 rUA. khaca mahAna bhagavatIsUtra ahIMnA sthAnakamAM ApavA pejanA karI. saMvatsarInA pAraNane For Private And Personal Use Only
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 68 mokSamALA kharca eka rUAno prativarSa thAya che. te haMmezane mATe cAlu rahe evI cejanA paNa eoe karI che. pAlaNapura ItyAdi sthaLe jatAM teoe sArI udAratA karI che. ema yathAzakti uttama kAma teoe karyo che. e daSTie jotAM teoe pitA taraphane uMca prakArano eka dharma bajAvyo che. prasiddhakartA kRtajJabhAva mAnIne Azrayapatra pUrNa karatAM vijJapti kare che ke zaktimAna puruSe zAsanane prakAza kare. vakhata nahIM cUkI jaina tattva darzAve evA graMthe prasiddha kare. AvAM uttama kAmamAM A bAIe pagaluM bharyuM che, tethI temane zAbAzI ghaTe che. vizeSa lakhavAnuM prayojana paNa zuM! merabI, surata, amadAvAda, lImaDI, muMbaI, bhAvanagara, mAMDavI, rAjakeTa, jetapura, vAMkAnera vagere sthaLethI maLelA Azraya mATe upakAra mAnuM chuM. -prasiddhakatta. For Private And Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrImad rAjacaMdra praNIta meAkSamALA [ pustaka bIjI ] zikSApATha 1. vAMcanArane bhalAmaNaH-- vAMcanAra ! huM Aje tamArA hastakamaLamAM AvuM chuM. mane yatnapUrvaka vAMcajo. mArAM kahelAM tattvane hRdayamAM dhAraNa karo. huM je je vAta kahuM te te vivekathI vicAro; ema karaze! te! tame jJAna, dhyAna, nIti, viveka, sadguNu ane AtmazAMti pAmI zakaze. tame jANatA haze! ke, keTalAMka ajJAna manuSyA nahIM vAMcavA yAgya pustakA vAMcIne peAtAneA vakhata khAI de che, ane avaLe raste caDhI jAya che. A lokamAM apakIrti pAme che, temaja paralokamAM nIca gatie jAya che. tame je pustake bhaNyA che!, ane haju bhaNeA che, te pustake mAtra saMsAranAM che; paraMtu A pustaka te bhava parabhava annemAM tamAruM hita karaze. bhagavAnanAM kahelAM vacanene emAM thaDA upadeza karyo che. tame keAI prakAre A pustakanI azAtanA karazo nahIM, tene phADaze| nahIM, DAgha pADaze| nahIM ke bIjI kAI paNa rIte bigADaze nahIM, vivekathI saghaLuM kAma lejo. vicakSaNa puruSAe kahyuM che ke viveka tyAM ja dharma che. For Private And Personal Use Only
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SAvavuM. mokSamALA tamane eka e paNa bhalAmaNa che ke, jeone vAMcatAM nahIM AvaDatuM hoya ane tene IcachA hoya te A pustaka anukrame tene vAMcI saMbhaLAvavuM. tame je vAtanI gama pALe nahIM te DAhyA purUSa pAsethI samajI leje. samajavAmAM ALasa ke manamAM zaMkA karaze nahIM. tamArA AtmAnuM AthI hita thAya, tamane jJAna, zAMti ane AnaMda maLe, tame parepakArI, dayALu, kSamAvAna, vivekI ane buddhizALI thAo evI zubha yAcanA arhat bhagavAna kane karI A pATha pUrNa karuM chuM. zikSApATha 2. sarvamAnyadharma:- (copAI) dharmatattva je pUchayuM mane, te saMbhaLAvuM snehe tane; je siddhAMta sakaLane sAra, sarvamAnya sahune hitakAra. bhAkhyuM bhASaNamAM bhagavAna, dharma na bIje dayA samAna; abhayadAna sAthe saMtoSa, gho prANIne, daLavA deSa. satya zILa ne saghaLAM dAna, dayA heIne rahyAM pramANa; dayA nahIM te e nahIM eka, vinA sUrya kiraNa nahIM dekha. puSpapAMkhaDI jyAM dubhAya, jinavaranI tyAM nahIM AjJAya; sarva jIvanuM Iracha sukha, mahAvIranI zikSA mukhya. sava darzane e upadeza, e ekAMte, nahIM vizeSa; sarva prakAre jinane bAdha, dayA dayA nirmaLa avidha! For Private And Personal Use Only
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA - 71 e bhavatAraka suMdara rAha, dhariye tariye karI utsAha, dharma sakaLanuM e zubha mULa, e vaNa dharma sadA pratikULa. tattvarUpathI e oLakhe, te jana pahoce zAzvata sukhe; zAMtinAtha bhagavAna prasiddha, rAjacaMdra karuNAe siddha. zikSApATha 3. karmanA camatkAra:- huM tamane keTalIka sAmAnya vicitratAo kahI jauM chuM; e uparathI vicAra karaze te tamane parabhavanI zraddhA draDha thaze. eka jIva suMdara palaMge puSpazAmAM zayana kare che, ekane phATela geDI paNa maLatI nathI. eka bhAta bhAtanAM bhejanethI tRpta rahe che, ekane kALI jAranA paNa sAMsA paDe che. eka agaNita lakSmIne upabhega le che, eka pheTI badAma mATe thaIne ghera ghera bhaTake che. eka madhurAM vacanathI manuSyanAM mana hare che, eka avAcaka je thaIne rahe che. eka suMdara vastrAlaMkArathI vibhUSita thaI phare che, ekane kharA ziyALAmAM phATeluM kapaDuM paNa eDhavAne maLatuM nathI. eka regI che, eka prabaLa che, eka buddhizALI che, eka jaDabharata che, eka manahara nayanavALo che, eka aMdha che, eka lUle che, eka pAMgaLe che, eka kIrtimAna che, eka apayaza bhegave che, eka lAkha anucare para hukama calAve che, eka teTalAnA ja TuMbA sahana kare che, ekane joIne AnaMda upaje che, ekane jatAM vamana thAya che, eka saMpUrNa idrivALe che, eka apUrNa che. ekane dIna duniyAnuM leza bhAna nathI, ekanAM duHkhane kinAre paNa nathI. For Private And Personal Use Only
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7ra mokSamALA eka garbhAdhAnathI harA, eka ja ke muo, eka muela avataryo, eka se varSane vRddha thaIne mare che. koInAM sukha, bhASA ane sthiti sarakhAM nathI. mUrkha rAjagAdI para khamA khamAthI vadhAvAya che, samartha vidvAne dhakkA khAya che ! Ama AkhA jagatanI vicitratA bhinna bhinna prakAre tame juo che; e uparathI tamane kaMI vicAra Ave che? meM kahyuM che, chatAM vicAra Avato hoya to kahe te zA vaDe thAya che ? pitAnAM bAMdhelAM zubhAzubha karmavaDe. karmavaDe A saMsAra bhamavuM paDe che. parabhava nahIM mAnanAra pote e vicAra zA vaDe kare che ? e vicAre te ApaNe A vAta e paNa mAnya rAkhe. zikSApATha 4. mAnavadeha - 'tame sAMbhaLyuM te haze ke vidvAne mAnavadehane bIjA saghaLA deha karatAM uttama kahe che. paNa uttama kahevAnuM kAraNa tamArA jANavAmAM nahIM hoya mATe tye huM kahuM, - A saMsAra bahu duHkhathI bhareluM che. emAMthI jJAnIo tarIne pAra pAmavA prayajana kare che. mekSane sAdhI teo anaMta sukhamAM virAjamAna thAya che. e mekSa bIjA koI dehathI maLanAra nathI. deva, tiryaMca ke naraka e eke gatithI 1. juo, bhAvanAbedha, paMcamacitra-pramANazikSA. For Private And Personal Use Only
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 73 mekSa nathI; mAtra mAnavadehathI mokSa che. tyAre tame pUchaze ke saghaLAM mAnavIono mokSa kema thatuM nathI ? ene uttara paNa huM kahI dauM. jeo mAnavapaNuM samaje che teo saMsArakane tarI jAya che. mAnavapaNuM vidvAno ane kahe che ke, jenAmAM vivekabuddhi udaya pAmI hoya. te vaDe satyAsatyane nirNaya samajIne parama tatva, uttama AcAra ane sadharmanuM sevana karIne teo anupama mokSane pAme che. manuSyanA zarIranA dekhAva uparathI vidvAno tene manuSya kahetA nathI, paraMtu tenA vivekane laIne kahe che. be hAtha, be paga, be AMkha, be kAna, eka mukha, be hoTha ane eka nAka e jene hoya tene manuSya kahe ema ApaNe samajavuM nahIM. je ema samajIe te pachI vAMdarAne paNa manuSya gaNavo joIe. eNe paNa e pramANe saghaLuM prApta karyuM che. vizeSamAM eka pUMchaDuM paNa che, tyAre zuM ene mahA manuSya kahe? nahIM, mAnavapaNuM samaje te ja mAnava kahevAya. jJAnIo kahe che ke, e bhava bahu durlabha che; ati puNyanA prabhAvathI e deha sAMpaDe che; mATe ethI utAvaLe AtmasArthaka karI levuM. ayamaMtakumAra, gajasukumAra jevAM nAnAM bALake paNa mAnavapaNAne samajavAthI mokSane pAmyA. manu dhyamAM je zakti vadhAre che te zaktivaDe karIne madenmatta hAthI jevA prANIne paNa vaza karI le che; e ja zaktivaDe je teo pitAnAM manarUpI hAthIne vaza karI le te keTaluM kalyANa thAya : kaI paNa anya dehamAM pUrNa sadvivekano udaya thato For Private And Personal Use Only
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA nathI ane mekSanA rAjamArgamAM praveza thaI zakatuM nathI. ethI ApaNane maLele e bahu durlabha mAnavadeha saphaLa karI le avazya che. keTalAka mUrkha durAcAramAM, ajJAnamAM viSayamAM ane aneka prakAranA madamAM maLela mAnavadeha vRthA gumAve che. amUlya kaustubha hArI bese che. e nAmanA mAnava gaNAya, bAkI te vAnararUpa ja che. metanI paLa nizcaya ApaNe jANuM zakatA nathI, mATe jema bane tema dharmamAM tvarAthI sAvadhAna thavuM. zikSApATha 5. anAthI muni, bhAga 1 - aneka prakAranI riddhivALe magadha dezano zreNika nAme rAjA azvakrIDAne mATe maMDikukSa e nAmanA vanamAM nIkaLI paDyo. vananI vicitratA mane hAriNI hatI. nAnA prakAranAM vRkSe tyAM AvI rahyAM hatAM; nAnA prakAranI kemaLa velIo ghaTATopa thaI rahI hatI, nAnA prakAranAM paMkhIo AnaMdathI tenuM sevana karatAM hatAM; nAnA prakAranAM phUlathI te vana chavAI rahyuM hatuM; nAnA prakAranAM jaLanAM jharaNa tyAM vahetAM hatAM; TUMkAmAM e vana naMdanavana jevuM lAgatuM hatuM. te vanamAM eka jhADa taLe mahA samAdhivata paNa sukumAra ane sucita munine te zreNike beThele dIThe. enuM rUpa joIne te rAjA atyaMta AnaMda pAmyo. upamA rahita rUpathI vismati thaIne manamAM tenI prazaMsA karavA lAgyuM. A munine kevuM adbhuta vaNuM che ! enuM kevuM manahara rUpa che! enI kevI adbhuta For Private And Personal Use Only
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 75 saumyatA che! A kevI vismayakAraka kSamAne dharanAra che! AnA aMgathI vairAgyane ke uttama prakAza che! AnI kevI nirlobhatA jaNAya che ! A saMyati kevuM nirbhaya namrapaNuM dharAve che ! e bhegathI ke virakta che! ema citavato citavate, mudita thate te, stuti karate karate, dhImethI cAlato cAlate, pradakSiNA deIne te munine vaMdana karIne ati samIpe nahIM tema ati dUra nahIM ema te zreNika beThe. pachI be hAthanI aMjali karIne vinayathI teNe te munine pUchayuM ke "he Arya ! tame prazaMsA karavA gya evA taruNa che; bhegavilAsane mATe tamArI vaya anukULa che; saMsAramAM nAnA prakAranAM sukha rahyAM che; Rtu RtunA kAmaga, jaLa saMbaMdhInA vilAsa, temaja mane hAriNe strIonAM mukhavacananuM madhuruM zravaNa chatAM e saghaLAMne tyAga karIne munitvamAM tame mahA udyama kare che enuM zuM kAraNa? te mane anugrahathI kahe." rAjAnAM AvAM vacana sAMbhaLIne munie kahyuM: "he rAjA! huM anAtha hato. mane apUrva vastune prApta karAvanAra tathA ega kSemane karanAra, mArA para anukaMpA ANanAra, karuNAthI karIne parama sukha denAra, e mAre kaI mitra thaye nahIM, e kAraNa mArA anAthIpaNAnuM hatuM." ( zikSApATha 6, anAthI muni, bhAga 2 - zreNika, muninAM bhASaNathI smita hasIne beH "tamAre mahA riddhivaMtane nAthe kema na hoya ? je koI nAtha nathI te huM thauM chuM. he bhayatrANa! tame bhega bhega. he saMyati ! For Private And Personal Use Only
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir s meAkSamALA ,, mitra, jJAtie karIne durlabha che evA tamArA manuSyabhava sulabha kare ! " anAthIe kahyuH " are zreNika rAjA ! paNa tuM pote anAtha che, teA mAre nAtha zuM thaIza ? nina te dhanADhaca kAMthI banAve ? abudha te buddhidAna kayAMthI Ape? ajJa te vidvatA kayAMthI de ? vadhyA te saMtAna kacAthI Ape ? jayAre tuM pAte anAtha che; tyAre mArA nAtha kayAMthI thaIza ?" muninAM vacanathI rAjA ati AkuLa ane ati vismita thayeA. koI kALe je vacananuM zravaNa thayuM nathI te vacananuM timukhathI zravaNu thayuM ethI te za Mkita thayA ane AlyA : "huM aneka prakAranA azvane bhAgI chuM, aneka prakAranA madeAnmatta hAthIonA dhaNI chuM, aneka prakAranI senA mane AdhIna che; nagara, gAma, a MtaHpura ane catuSpAdanI mAre kaI nyUnatA nathI; manuSya saMbaMdhI saghaLA prakAranA bhAga pAmyA chuM; anucare mArI AjJAne ruDI rIte ArAdhe che; pAMce prakAranI sa'patti mAre ghera che; aneka manavAMchita vastue mArI samIpe rahe che. AveA huM mahAna chatAM anAtha kema heAuM ? rakhe he bhagavAna! tame tRSA khelatA hA. " munie kahyuM: " rAjA! mAruM kahevuM tuM nyAyapUrvaka samayeA nathI. have huM jema anAtha thayA; ane jema meM saMsAra tyAgye tema tane kahuM chuM; te ekAgra ane sAvadhAna cittathI sAMbhaLa; sAMbhaLIne pachI tArI zakAnA satyAsatya ni ya karajeH-- kauzAMbI nAme ati jINa ane vividha prakAranI bhavyatAthI bharelI eka suMdara nagarI che. tyAM riddhithI paripUrNa dhanasacaya nAmanA mArA pitA rahetA hatA. he mahArAjA ! For Private And Personal Use Only
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA wf yauvanavayanA prathama bhAgamAM mArI AMkhe ati vedanAthI gherAI Akhe zarIre agni baLavA maMDayo; zastrathI paNa atizaya tIrNa te roga varInI peThe mArA para ke pAyamAna thayuM. mAruM mastaka te AMkhanI asahya vedanAthI du:khavA lAgyuM. vajAnA prahAra sarakhI bIjAne paNa raudra bhaya upajAvanArI, evI te. dAruNa vedanAthI huM atyaMta zekamAM hatuM. saMkhyAbaMdha vaidyazAstranipuNa vaidyarAja mArI te vedanAne nAza karavAne mATe AvyA aneka auSadha upacAra karyA. paNa te vRthA gayA. e mahA nipuNa gaNutA vaidyarAje mane te daradathI mukta karI zakayA, nahIM e ja he rAjA! mAruM anAthapaNuM hatuM. mArI AMkhanI vedanA TALavAne mATe mArA pitAe sarva dhana ApA mAMDayuM paNa tethI karIne mArI te vedanA TaLI nahIM, he rAjA ! e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. mArI mAtA putrane zeke karIne ati duHkhAtta thaI; paraMtu te paNa mane te daradathI mukAvI zakI nahIM, e ja he rAjA! mAruM anAthapaNuM hatuM. eka peTathI janmelA mArA jayeSTha ane kaniSTha bhAIe pitAthI banate parizrama karI cUkyA paNa mArI te vedanA TaLI nahIM, he rAjA! e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. eka peTathI janmelI mArI ceSThA ane kaniSThA bhaginIothI mAruM te duHkha TaLyuM nahIM. he mahArAjA! e ja mAruM anAthapaNuM hatuM. mArI strI je pativratA, mArA para anurakta ane premavatI hatI, te AMsu bharI mAruM haiyuM palALatI hatI, teNe anna pANI ane nAnA prakAranAM aMdhelaNa, cuvAdika sugaMdhI padArtha, temaja aneka prakAranAM phUla caMdanAdikanAM jANItAM ajANItAM vilepana karyA For Private And Personal Use Only
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA chatAM, huM te vilepanathI mAre roga zamAvI na zakyo; kSaNa paNa aLagI rahetI nahotI evI te strI paNa mArA rogane TALI na zakI, e ja he mahArAjA! mAruM anAthapaNuM hatu. ema keInA premathI, keInA auSadhathI, keInA vilApathI ke keInA parizramathI e roga upazamyuM nahIM. e veLA punaH punaH meM asahya vedanA bhegavI; pachI huM prapaMcI saMsArathI kheda pAmyuM. eka vAra je A mahA viDaMbanAmaya vedanAthI mukta thauM to khaMtI, daMtI ane nirAraMbhI pravajyAne dhAraNa karuM, ema citavIne zayana karI gaye. jyAre rAtri atikamI gaI tyAre he mahArAjA ! mArI te vedanA kSaya thaI gaI ane huM nIrogI thayo. mAta, tAta, svajana, baMdhivAdikane pUchIne prabhAte meM mahA kSamAvaMta iMdriyane nigraha karavAvALuM, AraMbhe pAdhithI rahita evuM aNagAratva dhAraNa karyuM. zikSApATha 7. anAthI muni, bhAga 3 - he zreNika rAjA ! tyAra pachI huM AtmA parAtmAne nAtha thaye. have huM sarva prakAranA jIvane nAtha chuM. tuM je zaMkA pAmyuM hatuM te have TaLI gaI haze. ema AkhuM jagata cakravatI paryata azaraNa ane anAtha che. jyAM upAdhi che tyAM anAthatA che, mATe huM kahuM chuM te kathana tuM manana karI jaje. nizcaya mAnaje ke, ApaNe AtmA ja duHkhanI bharelI vitaraNane karanAra che; ApaNe AtmA ja krUra zAmalI vRkSanAM duHkhane upajAvanAra che. ApaNe AtmA ja vaMchita vasturUpI For Private And Personal Use Only
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 79 dudhanI devAvALI kAmadhenu gAyanAM sukhane upajAvanAra che; ApaNe AtmA ja naMdanavananI peThe AnaMdakArI che; ApaNe AtmA ja karma karanAra che. ApaNe AtmA ja te karmane TALanAra che. ApaNe AtmA ja dukhepArjana karanAra che. ApaNe AtmA ja sukhepAna karanAra che. ApaNe AtmA ja mitra ne ApaNe AtmA ja vairI che. ApaNe AtmA ja kaniSTha AcAre sthita ane ApaNe AtmA ja nirmaLa AcAre sthita rahe che. ema AtmaprakAzaka bodha zreNikane te anAthI munie A. zreNika rAjA bahu saMtoSa pAme, be hAthanI aMjali karIne te ema belpe. ke, "he bhagavan! tame mane bhalI rIte upade; tame jema hatuM tema anAthapaNuM kahI batAvyuM. maharSi ! tame sanAtha, tame sabaMdhava ane tame sadharma che. tame sarva anAthanA nAtha che. he pavitra saMyati! huM tamane kSamAvuM , tamArI jJAnI zikSAthI lAbha pApe . dharmadhyAnamAM vigha karavAvALuM bhega bhegavyA saMbaMdhInuM meM tamane he mahA bhAgyavaMta! je AmaMtraNa dIdhuM te saMbaMdhIne mAro aparAdha mastaka namAvIne kSamAvuM chuM." evA prakArathI stuti uccArIne rAjapuruSakesarI zreNika vinayathI pradakSiNA karI svasthAnake gaye. mahA tapodhana, mahA muni, mahA prajJAvaMta, mahA yazavaMta mahA nigraMtha ane mahAmRta anAthI munIe magadha dezanA zreNika rAjAne pitAnAM vItaka caritrathI je bAdha Ape che For Private And Personal Use Only
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 80 meAkSamALA te khare! azaraNu bhAvanA siddha kare che. mahA muni anAthIe bheAgavelI vedanA jevI, ke ethI ati vizeSa vedanA anaMta AtmAone bhegavatA joI e chIe. e kevuM vicAravA lAyaka che ! saMsAramAM azaraNutA ane anaMta anAthatA chavAI rahI che, tenA tyAga uttama tattvajJAna ane parama zIlane sevavAthI ja thAya che. e ja muktinA kAraNarUpa che. jema saMsAramAM rahyA anAthI anAtha hatA; tema pratyeka AtmA tattvajJAnanI prApti vinA sadaiva anAtha ja che. sanAtha thavA sadeva, satyama ane sadgurune jANavA avazyanA che. zikSApATha 8 satRdevatattva :-- traNa tattva ApaNe avazya jANavAM joI e. jyAM sudhI te tattvasaMbaMdhI ajJAnatA hAya che tyAM sudhI Atmahita nathI. e traNa tattva te satadeva, sadgha, sataguru che. A pAThamAM satadevasvarUpa viSe kaMIka kahuM chuM. jeene kaivalyajJAna ane kaivalyadarzIna prApta thAya che; kanA samudAya mahAvratape padhyAna vaDe vizeAdhana karIne jee bALI nAMkhe che; jeee caMdra ane za`khathI ujjavaLa evuM zukladhyAna prApta karyuM che; cakravatI rAnnadhirAja ke rAjaputra chatAM jee saMsArane ekAMta anata zekanuM kAraNa mAnIne tenA tyAga kare che; kevaLa dayA, zAMti, kSamA, nirAgItva ane AtmasamRddhithI trividha tApanA laya kare che; saMsAramAM mukhyatA bhAgavatAM jJAnAvaraNIya,dazanAvaraNIya, meAhanIya ane aMtarAya For Private And Personal Use Only
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA e cAra karma bhasmIbhUta karIne jeo svarUpathI vihAra kare che; sarva karmanAM mULane jeo bALI nAkhe che, kevaLa mAhinI janita karmano tyAga karI nidrA jevI tIvra vastu ekAMta TALI jeo pAtaLAM paDelAM karma rahyA sudhI uttama zIlanuM sevana kare che; vItarAgatAthI karmaprImathI akaLAtA pAmara prANIone parama zAMti maLavA jeo zuddha bAdhabIjane megha dhArAvANathI upadeza kare che; koI paNa samaye kiMcit mAtra paNa saMsArI vaibhavavilAsane svapnAMza paNa jene rahyo nathI; kadaLa kSaya karyA prathama zrImukhavANIthI jeo chadmasthatA gaNuM upadeza karatA nathI; pAMca prakAranA aMtarAya, hAsya, rati, arati, bhaya, jugupsA, zeka, mithyAtva, ajJAna, apratyAkhyAna, rAga, dveSa, nidrA ane kAma e aDhAra dUSaNathI rahita, saccidAnaMda svarUpathI virAjamAna ane mahA udyotakara bAra guNa jeomAM pragaTe che; janma, maraNa ane anaMta saMsAra jeno game che, te sadeva nigraMtha AgamamAM kahyA che. e deSarahita zuddha AtmasvarUpane pAmela hevAthI pUjanIya paramezvara kahevAya che. aDhAra deSamAMno eka paNa deSa hoya tyAM satadevanuM svarUpa nathI. A paramatattva uttama sUtrothI vizeSa jANavuM avazyanuM che. zikSA pATha 9. satadharmatatva:- anAdi kALathI karma jALanAM baMdhanathI A AtmA saMsAramAM rajhaLyA kare che. samaya mAtra paNa tene kharuM sukha nathI. adhogatine e sevyA kare che; ane adhogatimAM paDatA me. 6 For Private And Personal Use Only
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA AtmAne dharI rAkhanAra je vastu tenuM nAma "dharma" kahevAya che. e dharmatatvanA sarvajJa bhagavAne bhinnabhinna bheda kahyA che. temAMnA mukhya be che-1 vyavahAra dharma. 2 nizcaya dhama. vyavahAra dharmamAM dayA mukhya che. cAra mahAvate te paNa dayAnI rakSA vAste che. dayAnA ATha bheda che. 1. dravyadayA. 2. bhAvadayA. 3. svadayA. 4. paradayA. 5. svarUpadayA. 6. anubaMdhadayA 7. vyavahAradayA. 8. nizcayadayA. 1. prathama dravyadayA-keIpaNa kAma karavuM temAM yatnApUrvaka jIvarakSA karIne karavuM te " dravyadayA." - 2. bIjI bhAvadayA-bIjA jIvane durgati jato dekhIne anukaMpA buddhithI upadeza Ape te "bhAvadayA." 3. trIjI svadayA-A AtmA anAdikALathI mithyAtvathI prahAyo che, tattva pAmate nathI, jinAjJA pALI zakato nathI, ema citavI dharmamAM praveza kare te "svadayA." 4. cothI paradayA-chakAya jIvanI rakSA karavI te "padayA." 5. pAMcamI svarUpadayA-sUkSma vivekathI svarUpa vicAraNa karavI te "svarUpadayA" 6. chaThThI anubaMdhadayA-guru ke zikSaka ziSyane kaDavAM kathanathI upadeza Ape e dekhAvamAM te agya lAge che, paraMtu pariNAme karuNAnuM kAraNa che, enuM nAma "anubaMdhadayA." 7. sAtamI vyavahAradayA-upagapUrvaka ane vidhipUrvaka je dayA pALavI tenuM nAma "vyavahAradayA." 8. AThamI nizcayadayA-zuddha sAdhya upayogamAM ekatAbhAva ane abheda upaga te "nizcayadayA." For Private And Personal Use Only
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA e ATha prakAranI dayAvaDe karIne vyavahAradhama bhagavAne abhayadvAna e kahyo che. emAM sarva jIvanuM sukha, satASa, saghaLu vicArapUrvaka jotAM AvI jAya che. bIjo nizcayadha--peAtAnA svarUpanI bhramaNA TALavI, AtmAne AtmabhAve ALakhaveA. A saMsAra te mArA nathI huM ethI bhinna, parama asaga siddhasadaeNza zuddha AtmA chuM, evI AtmasvabhAvavanA te nizcaya dharma che. jemAM kAI prANInuM duHkha ahita ke asateja rahyAM che tyAM dayA nathI; ane yA nathI tyAM dharma nathI. a`tu bhagavAnanAM kahelAM dharmatattvathI sarva prANI abhaya thAya che. 3 zikSApATha 10. sadguru tattva, bhAga 1:-- pitAputra ! tuM je zALAmAM abhyAsa karavA jAya che. te zALAnA zikSaka kANu che? putra--pitAjI, eka vidvAna ane samajI brAhmaNa che. pitA--tenI vANI, cAlacalagata vagere kevAM che? putra--enAM vacana bahu madhurAM che. e keI ne vekathI beAlAvatA nathI ane bahu gaMbhIra che. khele che tyAre jANe mukhamAMthI phUla jhare che. koInuM apamAna karatA nathI; ane amane samajaNuthI zikSA Ape che. avi pitA--tuM tyAM zA kAraNe jAya che te mane kahe joI e. putra--Apa ema kema kaheA che pitAjI ? saMsAramAM For Private And Personal Use Only
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA vicakSaNa thavAne mATe yuktio samajuM, vyavahAranI nIti zIkhuM eTalA mATe thaIne Apa mane tyAM mekale che. pitA-tArA e zikSaka durAcaraNa ke evA hota to? putra-te te bahuM mAThuM thAta? amane aviveka ane kuvacana bolatAM AvaData; vyavahAranIti to pachI zIkhave paNa kezu? pitA-je putra, e uparathI huM have tane eka uttama zikSA kahuM jema saMsAramAM paDavA mATe vyavahAranIti zIkhavAnuM prayojana che, tema dharmatatva ane dharmanItimAM praveza karavAnuM parabhava mATe prayeAjana che. jema te vyavahAranIti sadAcArI zikSakathI uttama maLI zake che, tema parabhava zreyaskara dharmanIti uttama guruthI maLI zake che. vyavahAranItinA zikSaka ane dharmanItinA zikSakamAM bahu bheda che. eka bilerIne kakaDe tema vyavahAra zikSaka ane amUlya kaustubha jema Atmadharma zikSaka che. putra-zirachatra! ApanuM kahevuM vyAjabI che. dharmanA zikSakanI saMpUrNa avazya che. Ape vAraMvAra saMsAranAM anaMta duHkha saMbaMdhI mane kahyuM che; ethI pAra pAmavA dharma ja sahAyabhUta che; tyAre dharma kevA guruthI pAmIe to zreyaskara nIvaDe te mane kRpA karIne kahe. zikSApATha 11. saddagurutatva, bhAga 2 :- pitA-putra! guru traNa prakAranA kahevAya che. 1. kASTa For Private And Personal Use Only
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 85 svarUpa. 2. kAgaLasvarUpa. 3. paththarasvarUpa. 1. kAchasvarUpa guru sarvottama che; kAraNa saMsArarUpI samudrane kASThasvarUpI guru ja tare che; ane tArI zake che. 2. kAgaLasvarUpa guru e madhyama che. te saMsAra samudrane pite tarI zake nahIM, paraMtu kaMI puNya upArjana karI zake. e bIjAne tArI zake nahIM. 3. paththarasvarUpa te pite bUDe ane parane paNa buDADe. kASTasvarUpa guru mAtra vinezvara bhagavaMtanA zAsanamAM che. bAkI be prakAranA je guru rahyA te karmAvaraNane vRddhi karanAra che. ApaNe badhA uttama vastune cAhIe chIe; ane uttamathI uttama maLI zake che. guru je uttama hoya to te bhavasamudramAM nAvikarUpa thaI saddharmanAvamAM besADI pAra pamADe. tattvajJAnanA bheda, svasvarUpabheda, lekAlekavicAra, saMsArasvarUpa e saghaLuM uttama guru vinA maLI zake nahIM, tyAre tane prazna karavAnI IcchA thaze ke, evA gurunAM lakSaNa kayAM kayAM ? te huM kahuM chuM. jinezvara bhagavAnanI bhAkhelI AjJA jANe, tene yathAtathya pALe, ane bIjAne bedhe, kaMcanakAminIthI sarva bhAvathI tyAgI hoya, vizuddha AhArajaLa letA hoya, bAvIza prakAranA pariSaha sahana karatA hoya, kSAMta, dAMta, nirAraMbhI ane jiteMdriya hoya, siddhAMtika jJAnamAM nimagna haya, dharma mATe thaIne mAtra zarIrane nirvAha karatA hoya, nigraMtha paMtha pALatAM kAyara na hoya, saLI mAtra paNa adatta letA na hoya, sarva prakAranA AhAra rAtrie tyAgyA hAya, samabhAvI hoya, ane nirAgatAthI satyapadezaka heAya. TUMkAmAM teone kASThasvarUpa sadguru jANavA. putra! gurUnA AcAra, jJAna e saMbaMdhI For Private And Personal Use Only
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 86 mekSamALA AgamamAM bahu vivekapUrvaka varNana karyuM che. jema tuM AgaLa vicAra karatAM zIkhate jaIza, tema pachI huM tane e vizeSa to bedhate jaIza. putra-pitAjI, Ape mane TUMkAmAM paNa bahu upayogI ane kalyANamaya kahyuM; huM niraMtara te manana karate rahIza. zikSApATha 12. uttama gRhastha:- saMsAramAM rahyA chatAM paNa uttama zrAvako gRhAzramathI AtmasAdhanane sAdhe che; teone gRhAzrama paNa vakhaNAya che. te uttama puruSa, sAmAyika, kSamApanA, covihAra-pratyAkhyAna Iyama niyamane seve che. para patnI bhaNuM mAtu bahenanI daSTi rAkhe che. yathAzakti satpAtre dAna de che. zAMta, madhurI ane komaLa bhASA bole che. sanzAstranuM manana kare che. bane tyAMsudhI upajIvikAmAM paNa mAyA, kapaTa I. karate nathI. strI, putra, mAta, tAta, muni ane guru e saghaLAne yathAgya sanmAna Ape che. mAbApane dharmane bodha Ape che. yatnAthI gharanI svacchatA, rAMdhavuM, sIMdhavuM, zayana I0 rakhAve che. For Private And Personal Use Only
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA pite vicakSaNatAthI vatI strI putrane vinayI ane dhama kare che. saghaLA kuTuMbamAM saMpanI vRddhi kare che. AvelA atithinuM yathAyogya sanmAna kare che. yAcakane kSudhAtura rAkhato nathI. sapuruSone samAgama ane teone bedha dhAraNa kare che. samaryAda, ane saMteSayukta niraMtara vate che. yathAzakti zAstrasaMcaya jenA gharamAM rahyo che. alpa AraMbhathI je vyavahAra calAve che. A gRhasthAvAsa uttama gatinuM kAraNa thAya ema jJAnIo kahe che. zikSApATha 13. jinezvaranI bhakti, bhAga 1 :- jijJAsu-vicakSaNa satya! kaI zaMkaranI, ke brahmAnI, kaI viSNunI, keI sUryanI, keI agninI, kaI bhavAnInI kaI pigambaranI ane keI Isu khristanI bhakti kare che. ene bhakti karIne zuM AzA rAkhatA haze? satya--priya jijJAsu, te bhAvika mokSa meLavavAnI parama AzAthI e devene bhaje che. jijJAsu-kahe tyAre ethI teo uttama gati pAme ema tamAruM mata che? satya--enI bhaktivaDe teo mekSa pAme ema huM kahI zakato nathI. jeone te paramezvara kahe che teo kaMI For Private And Personal Use Only
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA mokSane pAmyA nathI; te pachI upAsakane e mekSa kayAMthI Ape? zaMkara vagere karmakSaya karI zakyA nathI ane dUSaNa sahita che, ethI te pUjavAyogya nathI. jijJAsue dUSaNo kayAM kayAM te kahe ? satya' "ajJAna, kAma, hAsya, rati, arati vagere maLIne aDhAra' dUSaNamAMnuM eka dUSaNa hoya to paNa te apUjya che. eka samartha paMDite paNa kahyuM che ke, "paramezvara chuM" ema mithyA rIte manAvanArA puruSe pote pitAne Thage che; kAraNa, paDakhAmAM strI hovAthI teo viSathI Dare che; zastra dhAraNa karelAM hovAthI draSI Thare che. japamALA dhAraNa karyAthI teonuM citta vyagra che ema sUcave che. "mAre zaraNe Ava, huM sarva pApa harI lauM" ema kahenArA abhimAnI ane nAstika Thare che. Ama che te pachI bIjAne teo kema tArI zake? vaLI, keTalAka avatAra levArUpe paramezvara kahevarAve che te tyAM amuka karmanuM prayojana te parathI siddha thAya che.' jijJAsu-bhAI tyAre pUjya kaNa ane bhakti konI karavI ke je vaDe AtmA svazaktine prakAza kare ? satya-zuddha saccidAnaMdasvarUpa anaMta siddhanI 1. diA0 pAThAtra "ajJAna, nidrA, miyAtva, rAga, dveSa, avirati, bhaya, zoka, jugupsA, dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, vIryA tarAya bhegAMtarAya ane upabhegAMtarAya, kAma, hAsya rati, ane arati e aDhAra.' 2. di. A0 pAThA -" tyAM teone amuka karmanuM bhogavavuM bAkI che ema siddha thAya che. 3. di. A0 pAThA. "siddha bhagavAnanI" For Private And Personal Use Only
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 89 bhaktithI, temaja sadUSaNarahita, kama malahIna, mukta, nirAgI sakaLa bhayarahita, sajJa, sarvadezI jinezvara bhagavAnanI bhaktithI Atmazakti prakAza pAme che. jijJAsueenI bhakti karavAthI ApaNane te mAkSa Ape che ema mAnavuM kharuM ? satya--bhAI jijJAsu, te anaMtajJAnI bhagavAna te nirAgI ane nirvikAra che. ene stuti, niMdAnuM ApaNane kaI phaLa ApavAnuM prayAjana nathI. ApaNA AtmA, je kama daLathI gherAyeleA che, temaja ajJAnI ane mehAMdha thayelA che, te TALavA anupama puruSAnI AvazyakatA che. sa kadaLa kSaya karI 'anaMta jIvana, anaMta vI, anaMta jJAna ane anaMta danathI svasvarUpamaya thayA ' evA jinezvaranuM svarUpa AtmAnI nizcayanaye riddhi hAvAthI e puruSAtA Ape che. taravAra hAthamAM levAthI jema zoya ane bhAMgathI nize| utpanna thAya che, tema e guNaciMtavanathI AtmA svasvarUpAnaMdanI zreNie caDhatA jAya che. darpaNu hAthamAM letAM jema mukhAkRtinuM bhAna thAya che tema siddha ke jinezvarasvarUpanAM ciMtavanarUpa paNuthI AtmasvarUpanuM bhAna thAya che. 1. anaMtajJAna, anaMta darzana, ana MtacAritra, anaMtavIya, ane svasvarUpamaya thayA. 2. te bhagavAnanuM smaraNa, ciMtavana, dhyAna ane bhakti. e purUSAtA Ape che.' For Private And Personal Use Only
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org up Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mAtamALA zikSApATha 14. jinezvaranI bhakti, bhAga 2H jijJAsu--A satya ! siddhasvarUpa pAmelA te jinezvarA te saghaLA pUjya che; tyAre nAmathI bhakti karavAnI kaMI jarUra che ? satya--hA, avazya che. anata siddhasvarUpane dhyAtA je zuddhasvarUpanA vicAra thAya te te kAya paraMtu e je je vaDe te svarUpane pAmyA te kAraNu kayuM ? e vicAratAM ugra tapa, mahAna vairAgya, anaMta dayA, mahAna dhyAna e saghaLAMnuM smaraNa thaze; eonAM attIrthaMkara padamAM je nAmathI teo vihAra karatA hatA te nAmathI teenA pavitra AcAra ane pavitra caritrA aMtaHkaraNamAM udaya pAmaze. je udaya pariNAme mahA lAbhadAyaka che. jema mahAvIranuM pavitra nAma smaraNa karavAthI te kaNa ? kayAre ? kevA prakAre siddhi pAmyA ? e caritrAnI smRti thaze; ane ethI ApaNe vairAgya, viveka ityAdikanA udaya pAmIe. jijJAsu---paNu leAgasamAM te cAvIza jinezvaranAM nAma sUcavana karyAM che ? ene hetu zuM che te mane samajAve. satya--A kALamAM A kSetramAM je ceAvIza jinezvarA thayA emanAM nAmanuM smaraNa, caritrAnuM smaraNa karavAthI zuddha tattvanA lAbha thAya e enA hetu che. vairAgInuM caritra vairAgya khAdhe che. anaMta cAvIzInAM anaMta nAma siddha svarUpamAM samadre AvI jAya che. vatamAnakALanA ceAvIza tIrthaMkaranAM nAma A kALe levAthI kALanI sthitinu bahu sUkSmajJAna For Private And Personal Use Only
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA paNa sAMbharI Ave che. jema eonAM nAma A kALamAM levAya che, tema vIzI vIzInAM nAma kALa pharatAM ane vIzI pharatAM levAtAM jAya che eTale amuka nAma levAM ema kaMI nizcaya nathI; paraMtu teonA guNa ane puruSArtha smRti mATe vartatI covIzInI smRti karavI ema tatva rahyuM che. teonAM janma, vihAra, upadeza e saghaLuM nAma nikSepa jANI zakAya che e vaDe ApaNe AtmA prakAza pAme che. sarSa jema moralInA nAdathI jAgRta thAya che, tema AtmA pitAnI satya riddhi sAMbhaLatAM mahanidrAthI jAgRta thAya che. jijJAsu-mane tame jinezvaranI bhakti saMbaMdhI bahu uttama kAraNa kahyuM. Adhunika keLavaNIthI jinezvaranI bhakti kaMI phaLadAyaka nathI ema mane AsthA thaI hatI te nAza pAmI che. jinezvara bhagavAnanI avazya bhakti karavI joIe e huM mAnya rAkhuM chuM. satya-jinezvara bhagavAnanI bhaktithI anupama lAbha che, enAM kAraNa mahAna che; "enA upakArathI enI bhakti avazya karavI joIe. enAM puruSArthanuM maraNa thAya ethI kalyANa thAya che. vagere vagere meM mAtra sAmAnya kAraNe yathAmati kahyAM che. te anya bhAvikone paNa sukhadAyaka thAo.' 1. diva A0 pAThAtra temanA parama upakArane lIdhe paNa teonI bhakti avazya karavI joIe. vaLI teonA puruSArthanuM smaraNa thatAM paNa zubhavRttiono udaya thAya che. jema jema zrI jinanA svarUpamAM vRtti laya pAme che, tema tema parama zAMti pragaTe che. ema jinabhaktinAM kAraNe atre saMkSepamAM kahyAM che, te AtmArthIoe vizeSapaNe manana karavA cogya che. For Private And Personal Use Only
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra mekSamALA zikSApATha 15. bhaktine upadeza:- (toTaka chaMda) zubha zItaLatAmaya chAMya rahI, manavAMchita jyAM phaLapaMkti kahI; jinabhakti praha taruka9pa ahe,bhajIne bhagavaMta bhavaMta lahe. 1 nija AtmasvarUpa mudA pragaTe, manatApa utApa tamAma maTe; atinijaratA vaNadAma graho, bhajIne bhagavaMta bhavaMta lahe. 2 samabhAvI sadA pariNAma thaze, jaDa maMda adhogati janma jaze, zubha maMgaLa A paripUrNa cahe, bhajIne bhagavaMta bhavaMta lahe. 3 zubha bhAvavaDe mana zuddha kare, navakAra mahApadane samare; nahi eha samAna sumaMtra kahe, bhajIne bhagavaMta bhavaMta lo. 4 karaze kSaya kevaLa rAga kathA, dharaze zubha tattvasvarUpa yathA; nRpacaMdra prapaMca anaMta dahe, bhajIne bhagavaMta bhavaMta lahe. 5 zikSApATha 16. kharI mahattA - keTalAka lakSamIthI karIne mahattA maLe che ema mAne che; keTalAka mahAna kuTuMbathI mahattA maLe che ema mAne che; keTalAka putra vaDe karIne mahattA maLe che ema mAne che; keTalAka adhikArathI mahattA maLe che ema mAne che. paNa e emanuM mAnavuM vivekathI jotAM mithyA che. e jemAM mahattA karAve che temAM mahattA nathI, paNa laghutA che. lakSmIthI saMsaramAM khAnapAna, mAna anucare para AjJA, vaibhava, e saghaLuM maLe che ane e mahattA che, ema tame mAnatA hazo, paNa For Private And Personal Use Only
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA eTalethI ene mahattA mAnavI joItI nathI. lakSmI aneka pApa vaDe karIne pedA thAya che. AvyA pachI abhimAna, bebhAnatA ane mUDhatA Ape che. kuTuMbasamudAyanI mahattA meLavavA mATe tenuM pAlaNapaSANu karavuM paDe che. te vaDe pApa ane duHkha sahana karavo paDe che. ApaNe upAdhithI pApa karI enuM udara bharavuM paDe che. putrathI karIne kaMI zAzvata nAma rahetuM nathI. ene mATe thaIne paNa aneka prakAranAM pApa ane upAdhi veThavI paDe che, chatAM ethI ApaNuM maMgaLa zuM thAya che? adhikArathI parataMtratA ke amalamada ane ethI julama, anIti, lAMca temaja anyAya karavA paDe che ke thAya che; kaho tyAre emAMthI mahattA zAnI thAya che? mAtra pApajanya karmanI. pApI karma vaDe karI AtmAnI nIca gati thAya che; nIca gati. che tyAM mahattA nathI paNa laghutA che. AtmAnI mahattA to satyavacana, dayA, kSamA paropakAra ane samatAmAM rahI che. lakSmI I. e to karmamahattA che. ema chatAM lakSmIthI zANu puruSe dAna de che. uttama vidyAzALAo sthApI paraduHkha bhaMjana thAya che. eka strIthI karIne temAM mAtra vRtti rekI parastrI tarapha putrIbhAvathI jue che. kuTuMbavaDe karIne amuka samudAyanuM hitakAma kare che. putravaDe. tene saMsArabhAra ApI pite dharmamAgamAM praveza kare che. adhikArathI DahApaNavaDe AcaraNa karI rAjA prajA banenuM hita karI dharmanItine prakAza kare che; ema karavAthI keTalIka kharI mahattA pamAya che; chatAM e mahattA cakkasa nathI. maraNabhaya. 1 di0 Asa pA-"eka paraNelI strImAM ja." For Private And Personal Use Only
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA mAthe rahyo che. dhAraNa dharI rahe che. jelI yojanA ke viveka vakhate hadayamAMthI jate rahe evI saMsAra mahinI che; ethI ApaNe ema niHsaMzaya samajavuM ke satya vacana, dayA, kSamA, brahmacarya ane samatA jevI AmahattA keI sthaLe nathI. zuddha paMca mahAvratadhArI bhikSuke je riddhi ane mahattA meLavI che te brahmadatta jevA cakravatIe lamI, kuTuMba, putra ke adhikArathI meLavI nathI, ema mAruM mAnavuM che ! zikSApATha 17. bAhubaLa:- bAhubaLa eTale pitAnI bhujAnuM baLa ema ahIM artha karavAne nathI; kAraNa bAhubaLa nAmanA mahApuruSanuM A eka nAnuM paNa adbhuta caritra che. RSabhadevajI bhagavAna sarvasaMga parityAga karI bharata, bAhubaLa nAmanA pitAnA be putrane rAjya seMpI vihAra karatA hatA. tyAre bharatezvara cakavata thaye. Ayudha zALAmAM cakranI utpatti thayA pachI pratyeka rAjya para pitAnI AmrAya besADI ane chakhaMDanI prabhutA meLavI. mAtra bAhubaLe ja e prabhutA aMgIkAra na karI ethI pariNAmamAM bharatezvara ane bAhubaLane yuddha maMDAyuM. ghaNA vakhata sudhI bharatezvara ke bAhubaLa e bannemAMthI ekake haThayA nahIM; tyAre krodhAvezamAM AvI jaI bharatezvare bAhubaLa para caka mUkayuM. eka varSathI utpanna thayelA bhAIpara te cakra prabhAva na karI zake, e niyamathI pharIne pAchuM bharatezvaranA hAthamAM AvyuM. bharate caka mUkvAthI bAhu For Private And Personal Use Only
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA pa baLane khabahu krodha Avyo. teNe mahA baLavattara muSTi upADI. tatkALa tyAM tenI bhAvanAnuM svarUpa . te vicArI gayA ke "huM A bahu niMdanIya karuM chuM. AnuM piraNAma kevuM duHkhadAyaka che ! bhale bharatezvara rAjya bhAgavA. mithyA parasparane nAza zA mATe karavA ? A muSTi mAravI ceAgya nathI; tema ugAmI te have pAchI vALavI paNa ceAgya nathI. " ema kahI teNe pAMca muSTi kezabuMcana kayuM; ane tyAMthI munitvabhAve cAlI nIkaLyeA. bhagavAn AdIzvara jyAM aThThANuM dIkSita putrAthI temaja A -AryothI vihAra karatA hatA tyAM javA IcchA karI; paNa manamAM mAna AvyuM. tyAM huM jaIza teA mArAthI nAnA aThThANuM bhAIne vaMdana karavuM paDaze. tethI tyAM te javuM ceAgya nathI. pachI vanamAM te ekAgra dhyAne rahyo. haLave haLave bAra mAsa thaI gayA. mahA tapathI kAyA hADakAnA mALeA thaI gaI. te sUkA jhADa jevA dekhAvA lAgyA, paraMtu jyAMsudhI mAnananA aMkura tenAM aMtaHkaraNuthI khasyA naheAte tyAMsudhI te siddhi na pamyA. brAhmI ane suMdarIe AvIne tene upadeza karyAM; " A vIra ! have mardonmatta hAthI parathI utareA; enAthI te bahu zeAdhyuM. " eenAM A vacanAthI bAhubaLa vicAramAM paDacA. vicAratAM vicAratAM tene bhAna thayuM ke (c satya che. huM mAnarUpI madonmatta hAthI parathI hajI kayAM utaryAM chuM ? have ethI utaravuM e ja maMgaLakAraka che" ema kahIne teNe vaMdana karavAne mATe pagaluM bhayuM, ke te anupama divya kaivalyakamaLAne pAmyA. vAMcanAra! jue mAna e kevI durita vastu che!! For Private And Personal Use Only
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA zikSApATha 18. cAra gati - zAtA vedanIya azAtA vedanIya vedatAM zubhAzubha karmanAM phaLa bhegavavA A saMsAravanamAM jIva cAra gatimAM bhamyA kare che. e cAra gati khacIta jANavI joIe. 1. narakagati-mahAraMbha, madirApAna, mAMsabhakSaNa ItyAdika tIvra hiMsAnA karanAra ja aghAra narakamAM paDe che. tyAM leza paNa zAtA, vizrAma ke sukha nathI. mahA aMdhakAra vyApta che. aMgachedana sahana karavuM paDe che, agnimAM baLavuM paDe che. ane charapalAnI dhAra jevuM jaLa pIvuM paDe che. anaMtaduHkhathI karIne jyAM prANuMbhUte sAMkaDa, azAtA ane vilavilATa sahana karavo paDe che. je duHkhane kevaLajJAnIo paNa kahI zakatA nathI. ahehe !! te duHkha anaMtIvAra A AtmAe bhegavyAM che. 2. tiryaMcagati-chala, jUTha, prapaMca ityAdika karIne jIva siMha, vAgha, hAthI, mRga, gAya, bheMsa, baLada ityAdika zarIra dhAraNa kare che. te tiryaMcagatimAM bhUkha, tarasa, tApa, vadhabaMdhana, tADana, bhAravahana karavA ItyAdikanAM duHkhane sahana 3. manuSyagati--"khAdya, akhAdya viSe vivekarahita che; lajajAhIna, mAtA-putrI sAthe kAmagamana karavAmAM jene pApA 1. diA0 pAThA -saMsAravanamAM jIva zAtA vedanIya azAtavedanIya veto zubhAzubha karmanA phaLa bhogavavA A cAra gatimAM bhamyA kare che." For Private And Personal Use Only
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA pApanuM bhAna nathI; niraMtara mAMsabhakSaNa, cerI, parastrIgamana vagere mahApAtaka karyA kare che e to jANe anArya dezanAM anArya manuSya che; AryadezamAM paNa kSatriya, brAhmaNa, vaizya pramukha matihIna, daridrI, ajJAna ane regathI pIDita manuSya che." mAna-apamAna ItyAdika aneka prakAranAM duHkha teo bhogavI rahyAM che. 4. devagati-paraspara vera, jhera, kaleza, zeka, matsara, kAma, mada, kSudhA, ityAdikathI devatAo paNa AyuSya vyatIta karI rahyA che, e devagati. ema cAra gati sAmAnyarUpe kahI. A cAre gatimAM manuSya gati sauthI zreSTha ane durlabha che; AtmAnuM parama hita mokSa e gatithI pamAya che. e manuSya gatimAM paNa keTalAMya duHkha ane AtmasAdhanamAM aMtarAye che. eka taruNa sukumArane reme rome lAlaceLa suyA veMcavAthI je asahya vedanA upaje che te karatAM AThagaNI vedanA garbha sthAnamAM jIva jyAre rahe che tyAre pAme che. maLa, mUtra, lehI, parumAM lagabhaga nava mahinA ahorAtra mUrNAgata sthitimAM vedanA bhegavI jogavIne janma pAme che. janma samaye garbha sthAnanI vedanAthI anaMtaguNI vedanA utpanna thAya che. tyAra pachI bAlAvasthA pamAya che. maLa, mUtra, dhULa ane nagnAvasthAmAM aNasamajaNathI rajhaLI, raDIne te bAlAvasthA pUrNa thAya che; ane yuvAvasthA Ave che. dhana upArjana karavA mATe nAnA prakAranA pApamAM paDavuM paDe che. jyAMthI utpanna thayo che tyAM eTale viSaya vikAramAM vRtti jAya che. unmAda, ALasa, me. 7 For Private And Personal Use Only
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ke vaLI laI laDI mokSamALA abhimAna, niMdaSTi, saMga, viyAga ema ghaTamALamAM yuvA vaya cAlI jAya che. tyAM vRddhAvasthA Ave che. zarIra kaMpe che, mukhe lALa jhare che, tvacA para karacalI paDI jAya che, sUMghavuM, sAMbhaLavuM ane dekhavuM e zaktio kevaLa maMda thaI jAya che, keza dhavaLa thaI kharavA maMDe che. cAlavAnI Aya rahetI nathI. hAthamAM lAkaDI laI laDathaDI khAtAM cAlavuM paDe che. kAM te jIvanaparyata khATale paDyAM rahevuM paDe che. zvAsa, khAMsI ItyAdika rega AvIne vaLage che, ane thoDA kALamAM kALa AvIne kaLIo karI jAya che. A dehamAMthI jIva cAlI nIkaLe che. kAyA hatI na hatI thaI jAya che. maraNa samaye keTalI badhI vedanA che? caturgatinAM duHkhamAM je manuSyadeha zreSTha temAM paNa keTalAM duHkha rahyAM che. tema chatAM upara jaNAvyA pramANe anukrame kALa Ave che ema nathI. game te vakhate te AvIne laI jAya che. mATe ja pramAda vinA vicakSaNa puruSe AtmakalyANane ArAdhe che. rahevuM paDe che. kALamAM zikSApATha 19. saMsArane cAra upamA; bhAga 1: saMsArane mahA tattvajJAnIo eka samudranI upamA paNa Ape che. saMsArarUpI samudra anaMta ane apAra che. ahA ! leke! ene pAra pAmavA puruSArthano upayoga karo! upayoga kare ! Ama emanAM sthaLe sthaLe vacane che. saMsArane samudranI upamA chAjatI paNa che. samudramAM jema mejAnI choLo uchaLyA kare che, tema saMsAramAM viSayarUpI aneka mojA uchaLe che. samudranA jaLane uparathI jema sapATa dekhAya che, tema saMsAra For Private And Personal Use Only
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA paNa saraLa dekhAva de che. samudra jema kayAMka bahu UMDe che, ane kayAMka bhamarIo khavarAve che, tema saMsAra kAmaviSayaprapaMcAdikamAM bahu UMDe che, te meharUpI bhamarIo khavarAve che. DuM jaLa chatAM samudramAM jema UbhA rahevAthI kAdavamAM khUMpI jaIe chIe tema saMsAranA leza prasaMgamAM te tRSNa. rUpI kAdavamAM khUMcavI de che. samudra jema nAnA prakAranA kharAba ane tophAnathI nAva ke vahANane jokhama pahoMcADe che, tema strIrUpI kharAbA ane kAmarUpI tophAnathI saMsAra AtmAne jokhama pahecADe che. samudra jema agAdha jaLathI zItaLa dekhAte chatAM vaDavAnaLa nAmanA agnine temAM vAsa che, tema saMsAramAM mAyArUpI agni banyA ja kare che. samudra jema comAsAmAM vadhAre jaLa pAmIne UMDe utare che, tema pAparUpI. jaLa pAmIne saMsAra UMDo utare che, eTale majabuta pAyA karate jAya che. 2. saMsArane bIjI upamA agninI chAje che. agnithI karIne jema mahAtApanI utpatti che, ema saMsArathI paNa trividha tApanI utpatti che. agnithI baLe jIva jema mahA vivilATa kare che tema saMsArathI baLele jIve anaMta duHkharUpa narakathI asahya livilATa kare che. agni jema sarva vastune bhakSa karI jAya che, tema saMsAranA mukhamAM paDelAMne te bhakSa karI jAya che. agnimAM jema jema ghI ane iMdhana hemAya che tema tema te vRddhi pAme che; tema saMsAramAM tIvra 1. di. A. pAThA-tevI ja rIte saMsArarUpa agnimAM tIvra mahinarUpa ghI ane viSayarUpa Idhana homAtAM te vRddhi pAme che. For Private And Personal Use Only
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 100 mokSamALA mohinIrUpa ghI ane viSayarUpa iMdhana homAya che tema tema te vRddhi pAme che. 3. saMsArane trIjI upamA aMdhakAranI chAje che. aMdhakAramAM jema sIMdarI, sarpanuM bhAna karAve che, tema saMsAra satyane asatyarUpa batAve che. aMdhakAramAM jema prANIo Ama tema bhaTakI vipatti bhegave che, tema saMsAramAM bebhAna thaIne anaMta AtmAo caturgatimAM Ama tema bhaTake che. aMdhakAramAM jema kAca ane hIrAnuM jJAna thatuM nathI, tema saMsArarUpI aMdhakAramAM viveka avivekanuM jJAna thatuM nathI. jema aMdhakAramAM prANuo chatI AMkhe aMdha banI jAya che, tema chatI zaktie saMsAramAM teo mehAMdha banI jAya che. aMdhakAramAM jema ghuvaDa ItyAdikano upadrava vadhe che tema saMsAramAM lebha, mAyAdikano upadrava vadhe che. aneka bhede jotAM saMsAra te aMdhakArarUpa ja jaNAya che. zikSApATha 20. saMsArane cAra upamA; bhAga 2:- 4. saMsArane cethI upamA zakaTacakanI eTale gADAnAM paiDAMnI chAje che. cAlatAM zakaTacaka jema pharatuM rahe che, tema saMsAramAM praveza karatAM te pharatArUpe rahe che. zakaTacaka jema dharI vinA cAlI zakatA nathI, tema saMsAra mithyAtvarUpI dharI vinA cAlI zakato nathI. zakaTacaka jema ArAvaDe karIne rahyuM che, tema saMsAra zaMkA, pramAdAdika ArAthI Takyo che. aneka prakArathI ema zakaTacakanI upamA paNa saMsArane lAgI zake che. For Private And Personal Use Only
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 101 saMsArane jeTalI adhaupamA Ape eTalI theDI che. e cAra upamA ApaNe jANI. have emAMthI tattva levuM gya che. 1. sAgara jema majabuta nAva ane mAhitagAra nAvikathI tarIne pAra pamAya che, tema saddharma rUpI nAva ane saddagururUpI nAvikathI saMsArasAgara pAra pAmI zakAya che. sAgaramAM jema DAhyA purUe nirvigha rasto zodhI kADhayo hoya che, tema jinezvara bhagavAne tattvajJAnarUpa uttama rAha batAvyA che, je nirvidhra che. 2. agni jema sarvane bhakSa karI jAya che, paraMtu pANIthI bujhAI jAya che, tema vairAgya jaLathI saMsAraagni bujhavI zakAya che. 3. aMdhakAramAM jema dIvo laI javAthI prakAza thaI joI zakAya che, tema tattvajJAnarUpI nibUjha dI saMsArarUpI aMdhakAramAM prakAza karI satya vastu batAve che. 4. zakaTacaka jema baLada vinA cAlI zakatuM nathI, tema saMsAracaka rAga, dveSa vinA cAlI zakatuM nathI. ema e saMsAradaradanuM upamAvaDe nivAraNa anupAna sAthe kahyuM. te AtmahitaSIe niraMtara manana karavuM ane bIjAne bedhavuM. 1. diA pAThA -evI rIte saMsArane. For Private And Personal Use Only
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org 103 meAkSamALA zikSApATha 21. bAra bhAvanAH-- vairAgyanI ane tevA AtmahitaiSI viSayAnI sudRDhatA thavA mATe bAra bhAvanA ciMtavavAnuM tattvajJAnIe kahe che. 1. zarIra, vaibhava, lakSmI, kuTuMba, parivArAdika sarva vinAzI che. jIvaneA mULa dhama avinAzI che; ema ci MtavavuM te pahelI anityabhAvanA. ( > Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 2. saMsAramAM maraNa samaye jIvane zaraNa rAkhanAra keAI nathI, mAtra eka zubha dharmonuM ja zaraNa satya che; ema ciMtavavuM te AjI ' azaraNubhAvanA.' 3. A AtmAe saMsArasamudramAM paryaTana karatAM karatAM sarva bhava kIdhA che. e saMsArI ja jIrathI huM kayAre chUTIza ? e sa`sAra mAre nathI, huM meAkSamayI chuM; ema ciMtavavuM te trIjI ' sa'sArabhAvanA. " 4. A mAre AtmA ekalA che, te ekale Avye che, ekaleA jaze; peAtAnAM karelAM kama ekalA bhAgavaze; ema citavavuM te ceAthI ' ekatvabhAvanA. ' pa. A saMsAramAM kAI keAInuM nathI ema ciMtavavuM te pAMcamI * anyatvabhAvanA. " ema 6. A zarIra apavitra che, maLamUtranI khANa che, rAga jarAne rahevAnuM dhAma che, e zarIrathI huM tyAre chuM, ciMtavavuM te chaThThI - azucibhAvanA. ' ' 7. rAga, dveSa, ajJAna, mithyAtva ityAdika sava Asrava che, ema citavavuM te sAtamI ' AsavabhAvanA. > For Private And Personal Use Only
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 203 8. jJAna, dhyAnamAM jIva pravartamAna thaIne navAM karma bAMdhe nahi, evI citavanA karavI e AThamI "sakhvarabhAvanA.". - 9 jJAnasahita kriyA karavI te nirAnuM kAraNa che, ema citavavuM te navamI "nijarAbhAvanA." 10. lekasvarUpanuM utpatti, sthiti, vinAza svarUpa vicAravuM te dazamI "lekasvarUpabhAvanA." 11. saMsAramAM bhamatAM AtmAne samyakajJAnanI prasAdI prApta thavI durlabha che; vA samyajJAna pAmyA, te cAritra sarva virati pariNAmarUpa dharma pAma durlabha che; evI citavanA te agyAramI bedhadurlabhabhAvanA." 12. dharmanA upadezaka tathA zuddha zAstranA bedhaka evA guru ane evuM zravaNa maLavuM durlabha che, te bAramI "dharmadurlabhabhAvanA." A bAra bhAvanAe mananapUrvaka niraMtara vicAravAthI sapuruSe uttama padane pAmyA che, pAme che ane pAmaze. zikSA pATha 22. kAmadeva zrAvaka:- mahAvIra bhagavaMtanA samayamAM dvAdazatratane vimaLa bhAvathI dhAraNa karanAra vivekI ane nijhathavacanAnurakta kAmadevanAmane eka zrAvaka teone ziSya hato. sudharmAsabhAmAM Indra eka veLA kAmadevanI dharmaacaLatAnI prazaMsA karI. evAmAM tyAM eka tuccha buddhimAna deva beThe hato te beH "e to 1. "teNe evI sudaDhatAne avizvAsa batAve, ane kahyuM ke jyAMsudhI parivaha paDavA na hoya tyAMsudhI badhAya sahanzIla ane dharmaDha jaNAya." For Private And Personal Use Only
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 104 mekSamALA samajAyuM! "nArI na maLe tyAM sudhI brahmacArI, temaja jyAM sudhI pariSaha paDayA na hoya tyAMsudhI badhAya sahanazIla ane dharmadaDha." A mArI vAta huM ene caLAvI ApIne satya karI dekhADuM." dharmadaDha kAmadeva te veLA kAryotsargamAM lIna hata, devatAe hAthInuM rUpa vaikiya karyuM ane pachI kAmadevane khUba gUMgho to paNa te acaLa rahyo; eTale muzaLa jevuM aMga karIne kALA varNane sarSa thaIne bhayaMkara kuMkAra karyo, toya kAmadeva kAryotsargathI leza caLe nahIM, pachI aTTahAsya karatA rAkSasano deha dhAraNa karIne aneka prakAranA pariSaha karyA, tepaNa kAmadeva kAryotsargathI caLe nahIM. siMha vigerenAM aneka bhayaMkara rUpa karyA; tepaNa kAyotsargamAM leza hInatA kAmadeve ANuM nahIM. ema rAtrInA cAra pahera devatAe karyA karyuM, paNa te pitAnI dhAraNAmAM phAvyA nahIM. pachI teNe upagavaDe karIne joyuM te merunA zikharanI pere te aDela rahyo dIThe. kAmadevanI adbhuta nizcalatA jANI tene vinaya bhAvathI praNAma karI deSa kSamAvIne te devatA svasthAnake gaye. kAmadeva zrAvakanI dharmadaDhatA ApaNane zuM baMdha kare che te kahyA vagara paNa samajAyuM haze. emAMthI tattvavicAra e levAne che ke, nirgathapravacanamAM praveza karIne daDha rahevuM. kAyetsarga ItyAdika je dhyAna dharavAnAM che te jema bane tema ekAgra cittathI ane daDhatAthI nirdoSa karavAM. caLavicaLa 1. dila A0 pAThA - kAmadeva zrAvakanI dharmadaDhatA evo bedha kare che ke satya dharma ane pratijJAmAM paramadaDha rahevuM ane kAryosUrNAdi jema bane tema ekAgra cittathI ane sudaDhatAthI nirdoSa karavAM." For Private And Personal Use Only
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org meAkSamALA 105 bhAvathI kAyAtsaga bahu doSayukta thAya che. pAIne mATe dha zAkha kADhanArA dhama'mAM dRDhatA kacAMthI rAkhe? ane rAkhe te kevI rAkhe ! e vicAratAM kheda thAya che. zikSApATha 23. satyaH-- sAmAnya kathanamAM paNa kahevAya che ke, satya e A sRSTinuM dhAraNa che; athavA satyanA AdhAre A rasRSTi rahI che. e kathanamAMthI evI zikSA maLe che ke, dhama, nIti, rAja ane vyavahAra e satyavarDa pravartana karI rahyAM che; ane e cAra na heAya te jagatanuM rUpa kevuM bhayaMkara heAya ? e mATe thaI ne satya e sRSTinuM dhAraNa che ema kahevuM e kaI atizayAkti jevuM, ke nahIM mAnavA jevuM nathI. vasurAjAnuM eka zabdanuM asatya belavuM keTaluM duHkhadAyaka thayuM hatuM te tattva vicAra karavA mATe ahIM huM kahuM chuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vasurAjA, nArada ane paryaMta e traNe eka guru pAsethI vidyA bhaNyA hatA. paryaMta adhyApakane putra hatA; adhyApake kALa karyAM. ethI pa ta tenI mA sahita vasurAjAnA darabAramAM AvI rahyo hatA. eka rAtre tenI mA pAse beThI che; ane parvata tathA nArade zAstrAbhyAsa kare che. emAM eka vacana pata * 1. pArka jevA dravyalAbha mATe dha dRDhatA kayAMthI rahI zake? ane rahI zake te ' 2. jagatanuM dhAraNa 3. jagata rahyuM che. 3. dri. A zAkha kADhanAranI dhamamAM kevI rahe ? ' pADA~~~ te prasaMga vicAra karavA mATe ahIM kahIzuM ' For Private And Personal Use Only
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 106 mekSamALA evuM che ke, "ajAtavya.' tyAre nArada be aja te zuM parvata?" pavate kahyuM. "aja te bekaDe." nArada be "ApaNe traNe jaNa tArA pitA kane bhaNatA hatA tyAre tArA pitAe te "ajIte traNa varSanI "vrIhi" kahI che; ane tuM avaLuM zA mATe kahe che? ema paraspara vacanavivAda vacce. tyAre parvate kahyuM: "ApaNane vasurAjA kahe te kharuM." e vAtanI nArade paNa hA kahI ane te tene mATe amuka zarata karI. parvatanI mA je pAse beThI hatI teNe A sAMbhaLyuM. aja" eTale "vrIhi' ema tene paNa yAda hatuM. zaratamAM pitAne putra hAraze evA bhayathI parvatanI mA rAtre rAjA pAse gaI ane pUchyuM; "rAjA! "ji" eTale zuM?", vasurAjAe saMbaMdhapUrvaka kahyuM "aja" eTale "vrIhi." tyAre parvatanI mAe rAjAne kahyuM: "mArA putrathI "bekaDe" kahevAya che mATe tene pakSa karavo paDaze; tamane pUchavA mATe teo Avaze." vasurAjA beH huM asatya kema kahuM? mArAthI e banI zake nahIM." parvatanI mAe kahyuM: "paNa jo tame mArA putrane pakSa nahIM kare te tamane huM hatyA ApIza." rAjA vicAramAM paDI gaye ke, satyavaDe karIne huM maNimaya siMhAsana para addhara besuM chuM. leka samudAyane nyAya ApuM chuM. leka paNa ema jANe che ke, rAjA satyaguNe karIne siMhAsana para aMtarikSa bese che; have kema karavuM? je parvatane pakSa na karuM te brAhmaNI mare chee vaLI mArA gurunI strI che. na cAlatAM chevaTe rAjAe brAhmaNane kahyuM: "tame bhale jAo. huM parvata pakSa karIza" A nizcaya karAvIne parvatanI mA For Private And Personal Use Only
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 1es ghera AvI. prabhAte nArada, parvata ane tenI mA vivAda karatAM rAjA pAse AvyAM. rAjA ajANa thaI pUchavA lAgyo ke "parvata zuM che?" parvate kahyuM: "rAjarthirAja! "aja" te zuM ?te kaho." rAjAe nAradane pUchayuM: "tame zuM kahe che?" nArade kahyuM: "aja" te traNa varSanI "vrIhi," tamane kyAM nathI sAMbhaLatuM? vasurAjA beH "aja" eTale "bekaDo" paNa trIhi,"nahIM. te veLA devatAe sihAsanathI uchALI heThe nAkhe; vasu kALa pariNAma pAmyuM. A uparathI ApaNe saghaLAe satya, temaja rAjAe satya ane nyAya ane grahaNa karavArUpa che, e mukhya bodha maLe che. je pAMca mahAvrata bhagavAne praNIta karyA che; temAMnA prathama mahAvratanI rakSAne mATe bAkInA cAra vrata vADarUpe che; ane temAM paNa pahelI vADa te satya mahAvata che. e satyanA aneka bheda siddhAMtathI zruta karavA avazyanA che. zikSApATha 24. satasaMga - satsaMga e sarva sukhanuM mULa che, "satsaMga maLyo ke tenA prabhAvavaDe vAMchita siddhi thaI ja paDI che. game tevA pavitra thavAne mATe satsaMga zreSTha sAdhana che; satsaMganI eka . 1. dviva A0 pAThA -sAmAnya manuSya satya temaja rAjAe nyAyamAM apakSapAta ane satya banne grahaNa karavA yogya che. 2. "satsaMgane lAbha maLe.' For Private And Personal Use Only
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 108 mekSamALA ghaDI je lAbha de che te kusaMganAM eka koyAvadhi varSa paNa lAbha na daI zakatAM agatimaya mahA pApa karAve che, temaja AtmAne malina kare che. satsaMgano sAmAnya artha eTale ke, uttamane sahavAsa. jyAM sArI havA nathI AvatI tyAM roganI vRddhi thAya che, tema jyAM satsaMga nathI tyAM Atmaroga vadhe che. durgadhathI kaMTALIne jema nAke vastra ADuM daIe chIe, tema kusaMgathI sahavAsa baMdha karavAnuM avazyanuM che; saMsAra e paNa eka prakArane saMga che; ane te anaMta kusaMgarUpa temaja duHkhadAyaka hovAthI tyAgavAyegya che. game te jAtane sahavAsa hoya paraMtu jevaDe Atmasiddhi nathI te satsaMga nathI. AtmAne satya raMga caDhAve te satsaMga. mekSane mArga batAve te mitrI. uttama zAstramAM niraMtara ekAgra rahevuM te paNa satsaMga che; puruSane samAgama e paNa satsaMga che. malina vastrane jema sAbu tathA jala svaccha kare che tema AtmAnI malinatAne zAstrabodha ane puruSane samAgama, TALI zuddhatA Ape che. jenAthI haMmezano paricaya rahI rAga, raMga, gAna, tAna, ane svAdiSTa bhajana sevAtAM hoya te tamane game te priya hoya te paNa nizcaya mAnaje ke, te satsaMga nathI paNa kusaMga che. satsaMgathI prApta thayeluM eka vacana amUlya lAbha Ape che. tattvajJAnIoe mukhya badha e karyo che ke, sarvasaMga parityAga karI, aMtaramAM rahelA sarva vikArathI paNa virakta rahI ekAMtanuM sevana kare. temAM satsaMganI stuti AvI jAya che. kevaLa ekAMta te to dhyAnamAM rahevuM ke gAbhyAsamAM rahevuM te che, paraMtu sama For Private And Personal Use Only
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 109 svabhAvane samAgama, jemAMthI eka ja prakAranI vartanatAne pravAha nIkaLe che te, bhAve ekaja rUpa hovAthI ghaNAM mANaso chatAM, ane parasparano sahavAsa chatAM te ekAMtarUpa ja che; ane tevI ekAMta mAtra saMtasamAgamamAM rahI che. kadApi koI ema vicAraze ke, viSayImaMDaLa maLe che tyAM samabhAva hovAthI ekAMta kAM na kahevI ? tenuM samAdhAna tatkALa che ke teo eka svabhAvI detA nathI. paraspara svArtha buddhi ane mAyAnuM anusaMdhAna hoya che, ane jyAM e be kAraNathI samAgama che te eka svabhAvI ke nirdoSa hotA nathI. nirdoSa ane samasvabhAvI samAgama to parasparathI zAMta munIzvarono che; temaja dharmadhyAnaprazasta a9pAraMbhI puruSane paNa keTaleka aMze che. jyAM svArtha ane mAyA kapaTa ja che tyAM samasvabhAvatA nathI ane te satsaMga paNa nathI. satsaMgathI je sukha, AnaMda maLe che, te ati stutipAtra che. jyAM zAnAM suMdara prazna thAya, jyAM uttama jJAna, dhyAnanI sukathA thAya, jyAM sahunAM caritra para vicAra baMdhAya, jyAM tattvajJAnanA taraganI laharIo chUTe, jyAM saraLa svabhAvathI siddhAMta vicAra carcAya, jyAM mekSajanya kathana para puSkaLa vivecana thAya e satsaMga te mahAdurlabha che. keI ema kahe ke, satsaMgamaMDaLamAM kaI mAyAvI nahi hoya ? te tenuM samAdhAna A che; jyAM mAyA ane svArtha hoya che tyAM, satsaMga ja hete nathI. rAjahaMsanI sabhAno kAga dekhAve kadApi na kaLAya to avazya rAge kaLAze; mauna rahyo te mukhamudrAe kaLAze; paNa te aMdhakAramAM jAya nahIM, temaja mAyAvIo satsaMgamAM For Private And Personal Use Only
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA svArthe jaIne zuM kare? tyAM piTa bharyAnI vAta te heya nahIM. be ghaDI tyAM jaI te vizrAMti leto hoya te bhale ke, jethI raMga lAge, ane raMga lAge nahIM te, bIjIvAra tenuM Agamana hoya nahIM. jema pRthvI para tarAya nahIM, tema satsaMgathI buDAya nahIM; AvI satsaMgamAM camatkRti che. niraMtara evA nirdoSa samAgamamAM mAyA laIne Ave paNa koNa? keIja durbhAgI; ane te paNa asaMbhavita che. satsaMga e AtmAnuM parama "hitiSI' auSadha che. zikSA pATha 25. parigrahane saMkoco - je prANIne parigrahanI maryAdA nathI, te prANI sukhI nathI, tene je maLyuM te ochuM che kAraNa jeTaluM maLatuM jAya teTalAthI vizeSa prApta karavA tenI IcchA thAya che. parigrahanI prabaLatAmAM je kaMI maLyuM hoya tenuM sukha te bhegavAtuM nathI paraMtu hoya te paNa vakhate jAya che. parigrahathI niraMtara caLavicaLa pariNAma ane pApabhAvanA rahe che; akasmAta gathI evI pApabhAvanAmAM AyuSya pUrNa thAya to bahudhA ardhagatinuM kAraNa thaI paDe. kevaLa parigraha te munIzvara tyAgI zake; paNa gRhastha enI amuka maryAdA karI zake. maryAdA thavAthI uparAMta parigrahanI utpatti nathI; ane ethI karIne vizeSa bhAvanA paNa bahudhA thatI nathI; ane vaLI je maLyuM che temAM saMteSa rAkhavAnI prathA paDe che, ethI sukhamAM kALa jAya che. koNa jANe lakSmI AdikamAM kevIe vicitratA rahI che ke jema jema lAbha thato jAya che tema For Private And Personal Use Only
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 111 mekSamALA tema lebhanI vRddhi thatI jAya che; dharma saMbaMdhI keTaluMka jJAna chatAM, dharmanI dRDhatA chatAM paNa parigrahanA pAzamAM paDele puruSa keIka ja chUTI zake che, vRtti emAM ja laTakI rahe che, paraMtu e vRtti keI kALe sukhadAyaka ke AtmahitiSI thaI nathI. jeNe enI TUMkI maryAdA karI nahIM, te bahoLA duHkhanA bhegI thayA che. cha khaMDa sAdhI AjJA manAvanAra rAjAdhirAja, cakavatI kahevAya che. e samartha cakravatImAM subhama nAme eka cakravartI thaI gayuM che. eNe cha khaMDa sAdhI lIdhA eTale cakravartI padathI te manA; paNa eTalethI enI manavAMchA tRpta na thaI haju te tarasyo rahyo. eTale dhAtakI khaMDanA cha khaMDa sAdhavA eNe nizcaya karyo. badhA cakravartI cha khaMDa sAthe che; ane huM paNa eTalAja sAdhuM, temAM mahattA zAnI ? bAra khaMDa sAdhavAthI ciraMkALa huM nAmAMkita thaIza; samartha AjJA jIvanaparyata e khaDe para manAvI zakIza; evA vicArathI samudramAM carmaratna mUkyuM; te upara sarva sainyAdikane AdhAra rahyo hato. carmaratnanA eka hajAra devatA sevaka kahevAya che, temAM prathama eke vicAryuM ke koNa jANe keTalAMya varSe AmAMthI chUTake thaze? mATe devAMganAne te maLI AvuM, ema dhArI te cAlyo gayo; pachI bIje game; trIje ga; ane ema karatAM karatAM hajAre cAlyA gayA; tyAre carmaratna bUDyuM, azva, gaja ane sarva sainya sahita subhama nAmane te cakravatI bUDa; pApabhAvanAmAM ne pApabhAvanAmAM marIne te anaMta dukhathI bharelI sAtamI For Private And Personal Use Only
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 mekSamALA tamatamaprabhA narakane viSe jaIne paDyo. juo! cha khaMDanuM Adhipatya te bhegavavuM rahyuM; paraMtu akasmAt ane bhayaMkara rIte parigrahanI prItithI e cakravatanuM mRtyu thayuM, to pachI bIjA mATe te kahevuM ja zuM? parigraha e pApanuM mULa che; pApane pitA che; anya ekAdazavratane mahA doSa de eve ene svabhAva che. e mATe thaIne AtmahitiSIe jema bane tema tene tyAga karI maryAdApUvaka vartana karavuM. zikSApATha 26. tatva samajavuM:- zAstranAM zAstro mukha pATha hoya evA puruSe ghaNA maLI zake; paraMtu jeNe ceDAM vacane para prauDha ane vivekapUrvaka vicAra karI zAstra jeTaluM jJAna hRdayagata karyuM hoya tevA maLavA durlabha che. tane pahoMcI javuM e kaMI nAnI vAta nathI. kUdIne dariye oLaMgI ja che. artha eTale lakSmI, artha eTale tattva ane artha eTale zabdanuM bIjuM nAma. AvA arthazabdanA ghaNA artha thAya che. paNa "artha eTale "tatva" e viSaya para ahIM AgaLa kahevAnuM che. jeo nigraMthapravacanamAM AvelAM pavitra vacane mukhapATha kare che, te teonA utsAhabaLe saphaLa upArjana kare che, paraMtu je tene marma pAmyA hoya te ethI e sukha, AnaMda, viveka ane pariNAme mahaddabhUta phaLa pAme che. abhaNa puruSa suMdara akSara ane tANelA mithyA lITA e benA bhedane jeTaluM jANe che, teTaluM ja mukhapAThI anya graMtha vicAra ane nirgatha pravacanane bheda For Private And Personal Use Only
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 113 rUpa mAne che; kAraNa teNe apUrNAMka nitha vacanAmRtA dhAryAM nathI; tema te para yathArtha tattvavicAra karyAM nathI. yadghi tattvavicAra karavAmAM samarthAM buddhiprabhAva joIe che, tApaNuM kaMI vicAra karI zake; paththara pIgaLe nahIM teApaNu pANIthI palaLe temaja je vacanAmRte mukhapAThe karyAM. hAya te a sahita hAya tA bahu upayAgI thaI paDe; nahIM te pApaTavALu rAmanAma. peTane koI paricaye rAmanAma kahetAM zikhavADe; paraMtu pApaTanI khalA jANe ke rAma te dADama ke drAkSa. sAmAnyA samajyA vagara evuM thAya che. kacchI vaizyAnuM dRSTAMta eka kahevAya che te kaMIka hAsyayukta che kharuM; paraMtu emAMthI uttama zikSA maLI zake tema che; eTale ahIM kahI jauM chuM. kacchanA koI gAmamAM zrAvaka dharma pALatA rAyazI, devazI ane khetazI ema traNa nAmadhArI ozavALa rahetA hatA. niyamita rIte te saMdhyAkALe, ane paroDhiye pratikramaNa karatA hatA. paroDhiye rAyazI ane sadhyAkALe devazI pratikramaNa karAvatA hatA. rAtri saMbaMdhI pratikramaNa rAyazI karAvatA; ane sakha dhe - rAyazI paDikkamaNuM DAyami,' ema tene khelAvavuM paDatuM; temaja devIne 'devasI paDimaNuM DAyami,' ema sabaMdha hAvAthI khelAvavuM paDatuM. ceAgAnuyAge ghaNAnA AgrahathI eka divasa saMdhyAkALe khetazIne khelAvavA esA . khetazIe jyAM devasI paDikkamaNuM DAyami' ema AvyuM, tyAM khetazI paDikkamaNuM DAyami,' e vAkaco lagAvI dIdhAM! e sAMbhaLI badhA hAsyagrasta thayA ane pUchyuM Ama kAM? : me. Ta For Private And Personal Use Only
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA khetazI belyaH vaLI Ama te kema! tyAM uttara maLyuM ke, khetazI paDikkamaNuM ThAryAmi' ema tame kema bole che ? khetazIe kahyuM huM garIba chuM eTale mAruM nAma AvyuM tyAM pAdharI takarAra laI beThA, paNa rAyazI ane devazI mATe te kaI divasa belatA paNa nathI. e bane kema 'rAyazI paDikkamaNuM ThAryAmi" ane "devasI paDikkamaNuM ThAryama" ema kahe che te pachI huM khetazI paDikAmaNuM" ema kAM na kahuM? enI bhadrikatAe te badhAne vinoda upajAvya; pachI arthanI kAraNa sahita samajaNa pADI eTale khetazI pitAnA mukhapAThI pratikramaNathI zaramAye. A te eka sAmAnya vArtA che; paraMtu arthanI khUbI nyArI che. tatvajJa te para bahu vicAra karI zake. bAkI te gaLa ga ja lAge, tema nitha vacanAmRta paNa salphaLa ja Ape. aho ! paNa marma pAmavAnI vAtanI to balihArI ( zikSApATha 27. yatnA - jema viveka e dharmanuM mULatattva che, tema yatnA e dharmanuM upatatva che. vivekathI dharma tattva prahaNa karAya che; ane yatnAthI te tattva zuddha rAkhI zakAya che te pramANe vartana karI zakAya che. pAMca samitirUpa yatnA to bahu zreSTha che; paraMtu gRhasthAzramIthI te sarva bhAve pALI zakAtI nathI; chatAM jeTalA bhAvAze pALI zakAya teTalA bhAvAMze paNa asAvadhAnIthI pALI zakatA nathI. jinezvara bhagavaMte badhelI For Private And Personal Use Only
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 115 sthaLa ane sUkrama dayA pratye jyAM bedarakArI che tyAM bahu doSathI pALI zakAya che. e yatnAnI nyUnatAne lIdhe che. utAvaLI ane vegabharI cAla, pANI gaLI tene saMpALa rAkhavAnI apUrNa vidhi, kASThAdika iMdhanane vagara khaMkheryo, vagara joye upaga, anAjamAM rahelA sUkama jatuonI apUrNa tapAsa, pUjyA pramAryA vagara rahevA dIdhelAM ThAma, asvaccha rAkhelA eraDA, AMgaNAmAM pANInuM DhaLavuM, eMThanuM rAkhI mUkavuM, pATalA vagara dhakhadhakhatI thALI nIce mUkavI, ethI pitAne asvacchatA, agavaDa, anArogyatA ItyAdika phaLa thAya che, ane mahApApanAM kAraNa paNa thaI paDe che. e mATe thaIne kahevAne bodha ke cAlavAmAM, besavAmAM, uThavAmAM, jamavAmAM ane bIjA hareka prakAranAM yatnAne upayoga karo. ethI dravya ane bhAve banne prakAre lAbha che. cAla dhImI ane gaMbhIra rAkhavI, ghara svaccha rAkhavAM, pAchuM vidhisahita gaLAvavuM, kASTAdika iMdhana khaMkherIne nAMkhavAM e kaMI ApaNane agavaDa paDatuM kAma nathI, tema temAM vizeSa vakhata jato nathI. evA niyama dAkhala karI dIdhA pachI pALavA muzkela nathI. ethI bicArA asaMkhyAta niraparAdhI jatuo bace che. pratyeka kAma yatnApUrvaka ja karavuM e vivekI zrAvakanuM kartavya che. zikSA pATha 28. rAtribhejana - ahiMsAdika paMcamahAvrata jevuM bhagavAne rAtribhejana tyAgavrata kahyuM che. rAtrimAM je cAra prakAranA AhAra che te abhakSarUpa For Private And Personal Use Only
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA che. je jAtine AhArane raMga hoya che, te jAtinA tamaskAya nAmanA jIva te AhAramAM utpanna thAya che. rAtribhojanamAM e sivAya paNa aneka deSa rahyA che. rAtre jamanArane raIne mATe agni saLagAvavI paDe che, tyAre samIpanI bhItapara rahelAM niraparAdhI sUkSma jaMtuo nAza pAme che. IMdhanane mATe ANelAM kASThAdikamAM rahelAM jatuo rAtrie nahIM dekhAvAthI nAza pAme che; temaja sarpanA jherane, koLiyAnI lALane ane maccharAdika sUkSma jaMtune paNa bhaya rahe che. vakhate e kuTuMbAdikane bhayaMkara roganuM kAraNa paNa thaI paDe che. rAtribhojanane purANadika matamAM paNa sAmAnya AcArane khAtara tyAga karyo che, chatAM teomAM paraMparAnI ruDhithI karIne rAtribhejana pesI gayuM che, paNa e niSedhaka te che ja. zarIranI aMdara be prakAranAM kamaLa che te sUryanA astathI saMkeca pAmI jAya che; ethI karIne rAtribhojanamAM sUkSma jIvabhakSaNarUpa ahita thAya che, je mahAroganuM kAraNa che, e keTaleka sthaLe Ayurvedane paNa mata che. satparuSe te divasa be ghaDI rahe tyAre vALu kare; ane be ghaDI divasa caDhayA pahelAM game te jAtane AhAra kare nahIM. rAtribhejanane mATe vizeSa vicAra munisamAgamathI ke zAstrathI jANave. e saMbaMdhI bahu sUkSma bhede jANavA avazyanA che. cAre prakAranA AhAra rAtrine viSe tyAgavAthI mahaduphaLa che. e jinavacana che. For Private And Personal Use Only
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 117 - zikSApATha 29. sarva jIvanI rakSA, bhAga 1:- - dayA je eke dharma nathI. dayA e ja dharmanuM svarUpa che. jyAM dayA nathI tyAM dharma nathI. jagatitaLamAM evA anartha kAraka dharmamAM paDyA che ke, jeo jIvane haNatAM leza pApa thatuM nathI, bahu to manuSyadehanI rakSA kare, ema kahe che, tema e dharmamatavALA jhanunI ane madAMdha che, ane dayAnuM leza svarUpa paNa jANatA nathI. eo je potAnuM hRdayapaTa prakAzamAM mUkIne vicAre to avazya temane jaNAze ke eka sUkSmamAM sUphama jatune haNavAmAM paNa mahA pApa che. je mane mAre AtmA priya che te tene paNa tene AtmA priya che. huM mArA vyasana khAtara ke lAbha khAtara evA asaMkhyAtA jIvone bedhaDaka haNuM chuM e mane keTaluM badhuM anaMta duHkhanuM kAraNa thaI paDaze ? teomAM buddhinuM bIja paNa nahIM hovAthI e vicAra karI zakatA nathI. pApamAM ne pApamAM nizadina magna che. veda ane viSNuvAdika paMthemAM paNa sUkSma dayA saMbaMdhI kaMI vicAra jovAmAM AvatA nathI, te paNa eo kevaLa dayAne nahIM samajanAra karatAM ghaNuM uttama che. bAdara chavAnI rakSAmAM e ThIka samajyA che; paraMtu e saghaLA karatAM ApaNe kevA bhAgyazALI ke jyAM eka puSpapAMkhaDI dUbhAya tyAM pApa che e kharuM tattva samajyA ane yajJayAgAdika hiMsAthI te kevaLa virakta rahyA chIe. banatA prayatnathI jIva bacAvIe chIe, chatAM cAhIne jIva haNavAnI ApaNuM leza IcchA nathI. anaMtakAya abhakSyathI bahu karI ApaNe virakta ja chIe. A kALe e saghaLe puNyapratApa siddhArtha bhUpALanA putra mahA For Private And Personal Use Only
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 118 mokSamALA viranA kahelA paramatattvadhanA yogabaLathI vadhe che. manuSya riddhi pAme che, suMdara strI pAme che, AjJAMkita putra pAme che, bahALe kuTuMba parivAra pAme che, mAnapratiSThA temaja adhikAra pAme che, ane te pAmavAM kaMI durlabha nathI; paraMtu kharuM dharma tatva ke tenI zraddhA ke tene cheDo aMza paNa pAmavo mahA durlabha che. e riddhi ItyAdika avivekathI pApanuM kAraNa thaI anaMta duHkhamAM laI jAya che, paraMtu A theDI zraddhAbhAvanA paNa uttama padavIe pahoMcADe che. Ama dayAnuM satpariNAma che. ApaNe dharmatavayukta kuLamAM janma pAmyA chIe to have jema bane tema vimaLa dayAmaya vartanamAM AvavuM. vAraMvAra lakSamAM rAkhavuM ke, sarva jIvanI rakSA karavI. bIjAne paNa evo ja yukti prayuktithI baMdha Apa. sarva jIvanI rakSA karavA mATe eka bedhadAyaka uttama yukti buddhizALI abhayakumAre karI hatI te AvatA pAThamAM huM kahuM chuM; ema ja tattvabedhane mATe yauktika nyAyathI anArya jevA dharmamatavAdione zikSA ApavAne vakhata maLe te ApaNe kevA bhAgyazALI! zikSApATha 30. sarva jIvanI rakSA, bhAga:-ra magadha dezanI rAjagRhI nagarIne adhirAjA zreNika eka vakhate sabhA bharIne beThe hato. prasaMgopAtta vAtacitanA prasaMga gamAM mAMsalubdha sAmate hatA te bolyA ke, hamaNAM mAMsanI vizeSa sastAI che. A vAta abhayakumAre sAMbhaLI. e uparathI e hiMsaka sAmatene bodha devAne teNe nizcaya karyo. sAMje For Private And Personal Use Only
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 119 mekSamALA sabhA visarjana thaI rAjA aMtaHpuramAM gayA, tyAra pachI kartavya mATe jeNe jeNe mAMsanI vAta uccArI hatI, tene tene ghera abhayakumAra gayA. jene ghera jAya tyAM satkAra karyA pachI teo pUchavA lAgyA ke, Apa zA mATe parizrama laI amAre ghera padhAryA! abhayakumAre kahyuMH mahArAjA zreNikane akasmAt mahA roga utpanna thaye che. vaidya bheLA karavAthI teNe kahyuM ke, kamaLa manuSyanA kALajAnuM savA TAMkabhAra mAMsa hoya te A rega maTe. tame rAjAne priyamAnya che mATe tamAre tyAM e mAMsa levA Avyo chuM. sAmate vicAryuM ke kALajAnuM mAMsa huM muA vinA zI rIte ApI zakuM ? ethI abhayakumArane pUchyuM: mahArAja, e to kema thaI zake ? ema kahI abhayakumArane keTaluMka dravya pitAnI vAta rAjA AgaLa nahIM prasiddha karavA AvyuM te te abhayakumAra le gaye. ema saghaLA sAmaMtane ghera abhayakumAra pharI AvyA. saghaLA mAMsa na ApI zakyA, ane pitAnI vAta chupAvavA dravya ApyuM. pachI bIje divase jyAre sabhA bheLI thaI tyAre saghaLA sAmaMta pitAne Asane AvIne beThA. rAjA paNa siMhAsana para virAjyA hatA. sAmaMto AvI AvIne gaI kAlanuM kuzaLa pUchavA lAgyA. rAjA e vAtathI vicimata thaye. abhayakumAra bhaNI joyuM eTale abhayakumAra beH mahArAja ! kAle ApanA sAmaMto sabhAmAM bolyA hatA ke hamaNA mAMsa sastuM maLe che tethI teone tyAM levA gaye hatuM tyAre saghaLAe mane bahu dravya 1. di. A0 pAThA -mATe te pratyeka sAmaMta ApatA gayA ane te" For Private And Personal Use Only
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 120. mokSamALA ApyuM; paraMtu kALajAnuM savA paisAbhAra mAMsa na ApyuM. tyAre e mAMsa satuM ke moMdhuM? badhA sAmate sAMbhaLIne zaramathI nIcuM joI rahyA; koIthI kAMI belI zakAyuM nahIM. pachI abhayakumAre kahyuM: A kaMI meM tamane duHkha ApavA karyuM nathI paraMtu bodha ApavA karyuM che. ApaNane ApaNuM zarIranuM mAMsa ApavuM paDe to anaMta bhaya thAya che, kAraNa ApaNA dehanI ApaNane priyatA che; tema je jIvanuM te mAMsa haze tene paNa jIva tene vahAlo haze. jema ApaNe amUlya vastuo ApIne paNa pitAne deha bacAvIe chIe tema te bicArAM pAmara prANIone paNa hAvuM joIe. ApaNe samajavALA, bolatAM cAlatAM prANI chIe. te bicArAM avAcaka ane aNasamajaNa vALAM che. temane mAtarUpa duHkha ApIe e kevuM pApanuM prabaLa kAraNa che? ApaNe A vacana niraMtara lakSamAM rAkhavuM ke, sarva prANIne pitAne jIva vahAle che ane sarva jIvanI rakSA karavI e je ekake dharma nathI. abhayakumAranA bhASaNathI zreNika mahArAjA saMtoSAyA. saghaLA sAmate paNa baMdha pAmyA. teoe te divasathI mAMsa na khAvAnI pratijJA karI, kAraNa eka te te abhakSya che, ane keI jIva haNAyA vinA te AvatuM nathI e mATe adharma che; mATe abhaya pradhAnanuM kathana sAMbhaLIne teoe abhayadAnamAM lakSa ApyuM je AtmAnA parama sukhanuM kAraNa che. For Private And Personal Use Only
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 121 zikSApATha 31. pratyAkhyAna :- paccakhANu" nAmane zabda vAraMvAra tamArA sAMbhaLavAmAM AvyuM che. ene mULa zabda "pratyAkhyAna" che, ane te amuka vastu bhaNI citta na karavuM e je niyama kare tene badale vaparAya che. pratyAkhyAna karavAne hetu mahA uttama ane sUkSma che. pratyAkhyAna nahIM karavAthI game te vastu na khAo ke na bhego tepaNa tethI, saMvarapaNuM nathI, kAraNa ke tatvarUpe karIne icchAnuM rudhana karyuM nathI. rAtre ApaNe bhejana na karatA hoIe; paraMtu tene je pratyAkhyAnarUpe niyama na karyo hoya te te phaLa na Ape; kAraNa ApaNI IcchA khullI rahI. jema gharanuM bAraNuM ughADuM hoya ane zvAnAdika janAvara ke manuSya cAlyuM Ave tema icchAnAM dvAra khullAM hoya te temAM karma praveza kare che. eTale ke e bhaNI ApaNuM vicAra chUTathI jAya che, te karmabaMdhananuM kAraNa che; ane je pratyAkhyAna hoya te pachI e bhaNI daSTi karavAnI IcchA thatI nathI. jema ApaNe jANIe chIe ke vAMsAne madhya bhAga ApaNAthI joI zakAto nathI, mATe e bhaNI ApaNe dRSTi paNa karatA nathI; tema pratyAkhyAna karavAthI amuka vastu khavAya ke bhegavAya tema nathI eTale e bhaNI ApaNuM lakSa svAbhAvika jatuM nathI; e karma AvavAne ADe koTa thaI paDe che. pratyAkhyAna karyA pachI vismRti vagere kAraNathI keI doSa AvI jAya to tenAM prAyazcitta nivAraNa paNa mahAtmAoe kahyAM che. pratyAkhyAnathI eka bIjo paNa maTe lAbha che; te e For Private And Personal Use Only
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 mekSamALA ke amuka vastuomAM ja ApaNe lakSa rahe che, bAkI badhI vastuone tyAga thaI jAya che, je je vastu tyAga karI che te te saMbaMdhI pachI vizeSa vicAra, grahavuM, mUkavuM ke evI kaMI upAdhi rahetI nathI. e vaDe mana bahu bahALatAne pAmI niyamarUpI saDakamAM cAlyuM jAya che. azva je lagAmamAM AvI jAya che, te pachI game te prabaLa chatAM tene dhArele raste laI javAya che, tema mana e niyamarUpI lagAmamAM AvavAthI pachI game te zubha rAhamAM laI javAya che; ane temAM vAraMvAra paryaTana karAvavAthI te ekAgra, vicArazIla ane vivekI thAya che. manane AnaMda zarIrane paNa nIrogI kare che. vaLI abhakSya, anaMtakAya, parastrIAdika niyama karyAthI paNa zarIra nIrogI rahI zake che. mAdaka padArtho manane avaLe raste dore che. paNa pratyAkhyAnathI mana tyAM jatuM aTake che; ethI te vimaLa thAya che. pratyAkhyAna e kevI uttama niyama pALavAnI pratijJA che? te A uparathI tame samajyA haze. vizeSa sadguru mukhathI ane zAstrAvalekanathI samajavA huM badha karuM chuM. zikSApATha 32. niyamavaDe tattvanI siddhi che :- rAjagRhI nagarInA rAjyasana para jyAre zreNika rAjA virAjamAna hatuM, tyAre te nagarImAM eka caMDALa rahetuM hatuM, eka vakhate e caMDALanI strIne garbha rahyo; tyAre tene kerI khAvAnI IcchA utpanna thaI teNe te lAvI ApavA caMDALane For Private And Personal Use Only
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 123 kahyuM. caMDALe kahyuM, A kerIne vakhata nathI, eTale mAre upAya nathI, nahIM te huM game teTale UMce hoya tyAMthI mArI vidyAnA baLavaDe karIne lAvI tArI IcchA siddha karuM. caMDALaNIe kahyuM ke rAjAnI mahArANInA bAgamAM eka akALe kerI denAra AMbe che; te para atyAre kerIo lacI rahI haze, mATe tyAM jaIne e karI lAve. pitAnI strInI IrachA pUrI pADavA caMDALa te bAgamAM gaye. gupta rIte AMbA samIpa jaI maMtra bhaNIne tene namAvya; ane kerI lIdhI. bIjA maMtravaDe karIne tene have tema karI dIdhuM. pachI te ghera Avyo ane tenI strInI IcchA mATe niraMtara te caMDALa vidyAbaLe tyAMthI kerI lAvavA lAgyuM. eka divase pharatAM pharatAM mALInI daSTi AMbA bhaNI gaI. kerIonI corI thayelI joIne teNe jaIne zreNika rAjA AgaLa namratApUrvaka kahyuM. zreNikanI AjJAthI abhayakumAra nAmanA buddhizALI pradhAne yuktivaDe te caMDALane zodhI kADho. pitA AgaLa teDAvI pUchyuM, eTalAM badhAM mANase bAgamAM rahe che chatAM tuM kevI rIte caDhIne e kerI laI gaye ke je vAta kaLavAmAM paNa na AvI? te kahe. caMDALe kahyuM Apa mAre aparAdha kSamA karaje. huM sAcuM belI jauM chuM ke mArI pAse eka vidyA che tenA vegathI huM e kerIo laI zake. abhayakumAre kahyuM, mArAthI kSamA na thaI zake, paraMtu mahArAjA zreNikane e vidyA te Apa to teone evI vidyA levAne abhilASa hovAthI tArA upakAranA badalAmAM huM aparAdha kSamA karAvI zakuM. caMDALe ema karavAnI hA kahI. pachI abhayakumAre caMDALane zreNika For Private And Personal Use Only
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 mokSamALA rAjA jyAM siMhAsana para beThe hato tyAM lAvIne sAme Ubhe rAkhe; ane saghaLI vAta rAjAne kahI batAvI. e vAtanI rAjAe hA kahI. caMDALe pachI sAmA ubhA rahI tharatharate page zreNikane te vidyAne bedha ApavA mAMDyo; paNa te baMdha lAgyuM nahIM. jhaDapathI ubhA thaI abhayakumAra bAlyA : mahArAja! Apane je e vidyA avazya zIkhavI hoya te sAmA AvI ubhA raho; ane ene siMhAsana Ape. rAjAe vidyA levA khAtara ema karyuM te tatkALa vidyA sAdhya thaI A vAta mAtra bedha levA mATe che. eka caMDALane paNa vinaya karyA vagara zreNika jevA rAjAne vidyA siddha na thaI te temAMthI tattva e grahaNa karavAnuM che ke, vidyAne sAdhya karavA vinaya karo. AtmavidyA pAmavA nigraMthaguruno je vinaya karIe te kevuM maMgaLadAyaka thAya! vinaya e uttama vazIkaraNa che. uttarAdhyanamAM bhagavAne vinayane dharmanuM mULa kahI varNavyuM che. gurune, munine, vidvAnane, mAtApitAne ane pitAthI vaDAne vinaya kare e ApaNI uttamatAnuM kAraNa che. zikSApATha 33. sudarzana zeTha:- prAcIna kALamAM zuddha ekapatnIvratane pALanArA asaMkhya puruSe thaI gayA che; emAMthI saMkaTa sahI nAmAMkita thayela sudarzana nAmane eka puruSa paNa che. e dhanADhaya, suMdara mukhamudrAvALe, kAMtimAna ane madhya vayamAM hatA. je nagaramAM For Private And Personal Use Only
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 125 te raheto hato, te nagaranA rAjyadarabAra AgaLathI kaMI kAma prasaMgane lIdhe tene nIkaLavuM paDayuM. e jyAre tyAMthI nIkaLe tyAre rAjAnI abhayA nAmanI rANI pitAne AvAsanA gekhamAM beThI hatI. tyAMthI sudarzana bhaNI tenI dRSTi gaI. tenuM uttama rUpa ane kAyA joIne tenuM mana lalacAyuM. eka anucarI mekalIne kapaTabhAvathI nirmaLa kAraNa batAvIne sudarzanane upara belA. keTalAka prakAranI vAtacIta karyA pachI abhayAe sudarzanane bhega bhegavavA saMbaMdhInuM AmaMtraNa karyuM. sudarzane keTaleka upadeza Ape te paNa tenuM mana zAMta thayuM nahIM. chevaTe kaMTALIne sudarzane yuktithI kahyuM: bahena, huM puruSatvamAM nathI ! paNa rANIe aneka prakAranA hAvabhAva karyA. e saghaLI kAmaceSTAthI sudarzana caLe nahIM; ethI kaMTALI jaIne rANIe tene jAte karyo. eka vAra e nagaramAM ujANI hatI; tethI nagara bahAra nagarajane AnaMdathI Ama tema bhamatA hatA. dhAmadhUma macI rahI hatI. sudarzana zeThanA cha devakumAra jevA putra paNa tyAM AvyA hatA. abhayA rANI kapilA nAmanI dAsI sAthe ThAThamAThathI tyAM AvI hatI. sudarzananA devapUtaLAM jevA cha putra tenA jovAmAM AvyA. kapilAne teNe pUchyuM: AvA ramya putre kenA che? kapilAe sudarzana zeThanuM nAma ApyuM. e nAma sAMbhaLIne rANInI chAtImAM kaTAra bheMkAI, tene kArI ghA vAgya. saghaLI dhAmadhUma vItI gayA pachI mAyAkathana goThavIne abhayAe ane tenI dAsIe maLI rAjAne kahyuM tame mAnatA haze ke, mArA rAjyamAM nyAya ane nIti vate che; durjanathI For Private And Personal Use Only
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 mokSamALA mArI prajA duHkhI nathI, paraMtu te saghaLuM mithyA che. aMtaHpuramAM paNa dujane praveza kare tyAM sudhI haju aMdhera che! te pachI bIjA sthaLa mATe pUchavuM paNa zuM ? tamArA nagaranA sudarzana nAmanA zeThe mArI kane bheganuM AmaMtraNa karyuM. nahIM kahevA cagya kathane mAre sAMbhaLavAM paDayAM, paNa meM teno tiraskAra karyo. ethI vizeSa aMdhArUM kayuM kahevAya! rAjA mULe kAnanA kAcA hoya che e te jANe sarvamAnya che, temAM vaLI strInAM mAyAvI madhurAM vacana zuM asara na kare? tAtA telamAM TADhAM jaLa jevAM vacanathI rAjA krodhAyamAna thayA, sudarzanane zULIe caDhAvI devAnI tatkALa teNe AjJA karI dIdhI, ane te pramANe saghaLuM thaI paNa gayuM, mAtra zULIe sudarzana bese eTalI vAra hatI. game tema he, paNa sRSTinA divya bhaMDAramAM ajavALuM che. satyane prabhAva DhAMkyo raheto nathI. sudarzanane zULIe besAryo, ke zULI phITIne tenuM jhaLajhaLatuM senAnuM siMhAsana thayuM; ane devaduMdubhinA nAda thayA; sarvatra AnaMda vyApI gaye. sudarzananuM satyazIla vizvamaMDaLamAM jhaLakI UThayuM. satyazILano sadA jAya che. ziyaLa ane sudarzananI uttama daDhatA e baMne AtmAne pavitra zreNIe caDhAve che! zikSApATha 34. brahmacarya viSe subhASita - (doharA) nirakhIne navayauvanA, leza na viSayanidAna; gaNe kASThanI pUtaLI, te bhagavAna samAna. 1. 1. di. A0 pAThA -jagatanA. For Private And Personal Use Only
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 127 mekSamALA A saghaLA saMsAranI, ramaNI nAyakarUpa; e tyAgI, tyAguM badhuM, kevaLa zekasvarUpa. 2. eka viSayane jItatAM, cha sau saMsAra; nRpati jItatAM jatiye, daLa, pura ne adhikAra. 3. viSayarUpa aMkurathI, TaLe jJAna ne dhyAna; leza madirApAnathI, chAke jyama ajJAna. 4. je nava vADa vizuddhathI, dhare ziyaLa sukhadAI bhava tene lava pachI rahe, tattvavacana e bhAI. 5. suMdara ziyaLa surataru, mana vANI ne deha je naranArI sevaze, anupama phaLa le teha. 6. pAtra vinA vastu na rahe, pAtre Atmika jJAna, pAtra thavA seve sadA, brahmacarya pratimAna. 7. zikSApATha 35. navakAra maMtra:- name arihaMtANuM. name siddhANuM. namo AyariyANuM. name uvajhAyANuM. name e savvasAhUNuM. A pavitra vAkyone nigraMthapravacanamAM navakAra namaskAra maMtra ke paMcaparameSTImaMtra kahe che. ahaMta bhagavaMtanA bAra guNa, siddha bhagavaMtanA ATha For Private And Personal Use Only
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 129 meAkSamALA guNa, AcAyaeNnA chatrIza guNu, upAdhyAyanA paMcavIza guNu, ane sAdhunA sattAvIza guNu maLIne ekaseA ATha guNa thayA. aguThA vinA bAkInI cAra AMgaLIonAM khAra TeravAM thAya che; ane ethI e guNAnuM ciMtavana karavAnI ceAjanA hAvAthI khArane nave guNatAM 108 thAya che. eTale navakAra ama kahevAmAM sAthe evuM sUcavana rahyuM jaNAya che ke, he bhavya ! tArAM e AMgaLInAM TeravAMthI navakAra maMtra nava vAra gaNa.--kAra' eTale 'karanAra' ema paNa thAya che. khArane nave guNatAM jeTalA thAya eTalA guNanA bharelA matra ema navakAra matra tarIke eneA atha thaI zake che; ane paMcaparameSThI eTale A sakaLa jagamAM pAMca vastue parameSkRSTa che. te kaI kaI ? teA kahI batAvI ke arihaMta, siddha, AcAya, upAdhyAya ane sAdhu. ene namaskAra karavAnA je matra te parameSThImatra; ane pAMca parameSThIne sAthe namaskAra heAvAthI paMcaparameSThI matra evA zabda thayeA. A maMtra anAdi siddha manAya che, kAraNa pAMcaparameSThI anAdi siddha che. eTale e pAMca pAtrA AdyarUpa nathI. pravAhathI anAdi che, ane tenA japanAra paNa anAdi siddha che. ethI e jApa paNa anAdi siddha kare che. pra--e paMcaparameSThI matra paripUrNa jANavAthI manuSya uttama gatine pAme che, ema satpuruSA kahe che e mATe tamAruM zuM mata che ? u.--e kahevuM nyAyapUrvaka che, ema huM mAnuM chuM. prayone kayAM kAraNathI nyAyapUrvaka kahI zakAya ? eka te sattama jagabhUSaNanA satya guNanuM e ciMtavana che. For Private And Personal Use Only
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 129 tatvathI jotAM vaLI ahaMtasvarUpa, siddhasvarUpa, AcArya svarUpa, upAdhyAyasvarUpa ane sAdhusvarUpa ene vivekathI vicAra karavAnuM paNa e sUcavana che. kAraNa ke pUjavA gya e zAthI che? ema vicAratAM enAM svarUpa, guNa ItyAdi mATe vicAra karavAnI satparuSane to kharI agatya che. have kaho ke e maMtra ethI keTale kalyANakAraka thAya ? praznakAra-sapuruSe mokSanuM kAraNa navakAra maMtrane kahe che, e A vyAkhyAnathI huM paNa mAnya rAkhuM chuM. ahaMta bhagavaMta, siddha bhagavaMta, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu eono ekeke prathama akSara letAM "asiAusA" evuM mahaddabhUta vAkaya nIkaLe che. jenuM 3% evuM gabiMdunuM svarUpa thAya che, mATe ApaNe e maMtrane avazya karIne vimaLa bhAvathI jApa kara. zikSApATha 36. AnupUrvI:- narakAnupUrvI, tiryaMcAnupUrvI, manuSyAnupUrvI ane devAnupUrvI e anupUrvIo viSene A pATha nathI, paraMtu e nAmanA eka avadhAnI laghu pustakanAM maMtra smaraNane mATe che. | 1 | 2 | 3 | 4 { 5 2 | 1 | 3 | 2 | 4 : 5 3 : 2 ! 1 | 4 | 5 For Private And Personal Use Only
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130 mekSamALA pitA-AvI jAtanAM kaSTakathI bhareluM eka nAnuM pustaka che te joyuM che? putra-hA, pitAjI. pitA-emAM ADA avaLA aMka mUkyA che, tenuM kAMI paNu kAraNa tArA samajavAmAM che? putra-nahIM pitAjI mArA samajavAmAM nathI mATe Apa te kAraNa kaho. pitA-putra! pratyakSa che ke mana e eka bahu caMcaLa cIja che, ane tene ekAgra karavuM bahu bahu vikaTa che. te jyAM sudhI ekAma thatuM nathI tyAM sudhI AtmamalinatA jatI nathI; pApanA vicAre ghaTatA nathI. e ekAgratA mATe bAra pratijJA dika aneka mahAna sAdhane bhagavAne kahyAM che. mananI ekAgratAthI mahA ganI zreNie caDhavA mATe ane tene keTalAka prakArathI nirmaLa karavA mATe puruSoe e eka kepTakAvalI karI che. paMcaparameSThI maMtranA pAMca aMka emAM pahelA mUkyA che; ane pachI lemavilemasvarUpamAM lakSabaMdha enA e pAMca aMka mUkIne bhinna bhinna prakAre koSTako karyA che. ema karavAnuM kAraNa paNa mananI ekAgratA pAmIne nirA karI zake. putra-pitAjI, anukrame levAthI ema zA mATe na thaI zake ? pitA-lemavilema hoya te te beThavatAM javuM paDe ane nAma saMbhAratAM javuM paDe. pAMcane aMka mUkyA pachI bene AMkaDe Ave ke "namo loe savvasAhUNuM" pachI-"name For Private And Personal Use Only
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 13 arihaMtANuM" e vAkya mUkIne "name siddhANuM" e vAkya saMbhAravuM paDe. ema punaH punaH lakSanI dRDhatA rAkhatAM mana ekAgratAe pahoMce che. anakamabaMdha hoya to tema thaI zakatuM nathI, kAraNa vicAra karavo paDato nathI. e sUkSma vakhatamAM mana parameSThImaMtramAMthI nIkaLIne saMsArataMtranI khaTapaTamAM jaI paDe che; ane vakhate dharma karatAM dhADa paNa karI nAkhe che, jethI satparuSee A AnupUrvInI cejanA karI che, te bahu suMdara ane AtmazAMtine ApanArI che. zikSApATha 37. sAmAyikavicAra, bhAga 1 - Atmazaktine prakAza karanAra, samyajJAnadarzanano udaya karanAra, zuddha samAdhibhAvamAM praveza karAvanAra, nijarane amUlya lAbha ApanAra, rAgadveSathI madhyastha buddhi karanAra evuM sAmAyika nAmanuM zikSAtrata che. sAmAyika zabdanI vyutpatti sama-Aya-Ika e zabdothI thAya che; "sama" eTale rAgadveSarahita madhyastha pariNAma, "Aya" eTale te samabhAvanAthI utpanna thate jJAnadarzanacAritrarUpa mekSamArgano lAbha, ane Ika" kahetAM bhAva ema artha thAya che. eTale ke jevaDe karIne mekSanA mArgane lAbhadAyaka bhAva Upaje te sAmAyika. A ane raudra e be prakAranAM dhyAnane tyAga karIne, mana, vacana kAyAnA pApabhAvane rekIne vivekI zrAvaka sAmAyika kare che. mananA pugala doraMgI che. sAmAyikamAM jyAre vizuddha pAThA, taraMgI. For Private And Personal Use Only
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 132 mokSamALA pariNAmathI rahevuM kahyuM che tyAre paNa e mana AkAza pAtAlanA ghATa ghaDyA kare che. temaja bhUla, vismRti, unmAda ItyAdikathI vacanakAyAmAM paNa dUSaNa AvavAthI sAmAyikamAM deSa lAge che. mana, vacana ane kAyAnA thaIne batrIsa doSa utpanna thAya che. daza mananA, daza vacananA, ane bAra kAyAnA ema batrIza deSa jANavA avazyanA che. je jANavAthI mana sAvadhAna rahe che. mananA daza doSa kahuM chuM - 1. avivekadeSa-sAmAyikanuM svarUpa nahIM jANavAthI manamAM e vicAra kare ke AthI zuM phaLa thavAnuM hatuM? AthI te keNu karyuM haze ? evA vikalpanuM nAma "aviveka doSa." 2. yazavAMchASa--pote sAmAyika kare che ema anya manuSya jANe te prazaMsA kare te IchAe sAmAyika kare I. te "yazevAMchASa." 3. dhanavAMchAda-dhananI IcchAe sAmAyika karavuM te "dhanavAMchASa." 4. gavadeSa-mane leke dhamI kahe che ane huM kevI sAmAyika paNa tevI ja karuM chuM? e "garvadoSa." 5. bhayadeSa-huM zrAvakakuLamAM janmyo chuM; mane leke meTA tarIke mAna de che, ane je sAmAyika nahIM karuM to kaheze ke eTaluM paNa nathI karate; ethI niMdA thaze e bhayadoSa." 6. nidAnadeSa-sAmAyika karIne tenAM phaLathI dhana, sI, putrAdika maLavAnuM che te "nidAnadeSa." For Private And Personal Use Only
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org meAkSamALA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 133 7. saMzayadeSa--sAmAyikanuM pariNAma haze ke nahIM hAya ? e vikalpa te saMzayadveSa. ' 8. kAyadoSa--sAmAyika krodhAdikathI karavA besI jAya, ke kaI kAraNathI pachI krodha, mAna, mAyA, leAlamAM vRtti dhare te kaSAyadoSa. ' " 9. avinayadoSa--vinaya vagara sAmAyika kare te * avinayadoSa. ' " 10. abahumAnadoSa--bhaktibhAva ane umaMgapU ka sAmAyika na kare te '* abahumAnadeSa. > zikSApATha 38, sAmAyikavicAra, bhAga raH-- daza doSa mananA kahyA have vacananA daza deSa kahuM chuMH1. kumeladoSa--sAmAyikamAM kuvacana khelavuM te ' kukhela doSa.' * 2. sahusAtkArardoSa-- sAmAyikamAM sAhasathI avicArapUrvaka vAkaca khelavuM te 'sahusAtkArardeSa.' 3. asadArApaNudoSa-bIjAne khATA edha Ape, te asadArApaNudoSa. 4. nirapekSadoSa--sAmAyikamAM zAstranI darakAra vinA vAkaya mele te nirapekSadeSa. ' 5. sa kSepadoSasUtranA pATha ItyAdika TUMkAmAM melI nAkhe, ane yathArtha uccAra kare nahIM te ' sakSepadeSa.' For Private And Personal Use Only
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 134 mokSamALA 6. klezadoSa-koIthI kaMkAza kare te " kalezadaSa." 7. vikathAdeSa-cAra prakAranI vikathA mAMDI bese te vikAdoSa." ( 8. hAsyadeSa-sAmAyikamAM keInI hAMsI, mazkarI kare te "hAsyadoSa." 9. azuddhadaSa-sAmAyikamAM sUtrapATha nyUnAdhika ane azuddha bole te "azuddhadaSa." 10. guNamuNadoSa-gaDabaDagoTAthI sAmAyikamAM sUtrapATha bele je pote paNa pUruM mAMDa samajI zake te muNamuNadoSa." e vacananA daza deSa kahyA; have kAyAnA bAra deSa - 1. agyaAsanadeSa- sAmAyikamAM paga para paga caDhAvI bese e gurnAdikanuM avinayarUpa Asana mATe e pahelo agyaAsanadoSa. 2. calAsanadoSa-DagaDagate Asane besI sAmAyika kare, athavA vAraMvAra jyAMthI UThavuM paDe teve Asane bese te calAsanadoSa." 3. caladaSTideSa-kAyetsargamAM AMkhe caMcaLa rAkhe e caladaSTidoSa." 4. sAvaghakiyAdoSa-sAmAyikamAM kaMI pApa kiyA ke tenI saMjJA kare te "sAvaghakiyASa." 5. AlaMbanadoSa-bhIMtAdi ke eThIMgaNa daI bese ethI For Private And Personal Use Only
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 135 tyAM beThelA jata Adikane nAza thAya ane pitAne pramAda thAya, te "AlaMbanadeSa." 6. AkuMcanaprasAraNadeSa-hAtha paga saMkece, lAMbA kare e Adi te "AkuMcanaprasAraNadeSa." 7. AlasadaSa-aMga maraDe, TacAkA vagADe e Adi te 'AlasaSa." 8. meTanadoSa-AMgaLI vagere vAMkI kare, TacAkA vagADe te "meTanedeSa." 9. maladaSa-gharaDAgharaDakarI sAmAyikamAM caLa karI mela khaMkhere te "maladeSa." 10. vimAsaNudeSa-gaLAmAM hAtha nAkhI bese I. te vimAsaNadoSa." 11. nidrASa-sAmAyikamAM UMgha AvavI te "nidrAdeSa." 12. vastra kecana-sAmAyikamAM TADha pramukhanI bhItithI vastrathI zarIra saMkece te "vastrasaMkicanadeSa." e batrIza dUSaNarahita sAmAyika karavI; pAMca aticAra TALavA. zikSApATha 39. sAmAyikavicAra, bhAga 3:- ekAgratA ane sAvadhAnI vinA e batrIza dezamAMnA amuka deSa paNa AvI jAya che. vijJAnavettAoe sAmAyikanuM For Private And Personal Use Only
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 236 mekSamALA jaghanya pramANu be ghaDInuM bAMdhyuM che. e vrata sAvadhAnIpUrvaka karavAthI paramazAMti Ape che. keTalAkane e be ghaDIne kALa jyAre jato nathI tyAre teo bahu kaMTALe che. sAmAyikamAM navarAza laIne besavAthI kALa jAya paNa kayAMthI ? Adhunika kALamAM sAvadhAnIthI sAmAyika karanArA bahu ja thoDA che. pratikramaNa sAmAyikanI sAthe karavAnuM hoya che tyAre te vakhata ja sugama paDe che. jo ke evA pAmare pratikramaNa lakSa pUrvaka karI zakatA nathI, te paNa kevaLa navarAza karatAM emAM jarUra kaMIka phera paDe che. sAmAyika paNa pUrUM jeene AvaDatuM nathI teo bicArA sAmAyikamAM pachI bahu muMjhAya che. keTalAka bhAre kamIe e avasaramAM vyavahAranA prapaMce paNa ghaDI rAkhe che. AthI sAmAyika bahu doSita thAya che. vidhipUrvaka sAmAyika na thAya e bahu khedakAraka ane karmanI bAhulyatA che. sATha ghaDInA ahorAtra vyartha cAlyA jAya che. asaMkhyAtA divasathI bharelAM anaMtA kALacaka vyatIta karatAM paNa je sArthaka na thayuM te be ghaDInI vizuddha sAmAyika sArthaka kare che. lakSapUrvaka sAmAyika thavA mATe sAmAyikamAM praveza karyA pachI cAra legassathI vadhAre legassano kAyetsarga karI cittanI kaMIka svasthatA ANavI. pachI sUtrapATha ke uttama graMthanuM manana karavuM vairAgyanAM uttama kAvya belavAM, pAchaLanuM adhyayana kareluM smaraNa karI javuM, nUtana abhyAsa thAya to karo. koIne zAstrAdhArathI baMdha Apa; ema sAmAyikIkALa vyatIta kare. munirAjane je samAgama hoya te AgamavANI sAMbhaLavI ane te manana karavI, tema na hoya ane zAstraparicaya For Private And Personal Use Only
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 137 mokSamALA na hoya te vicakSaNa abhyAsI pAsethI vairAgyabAdhaka kathana zravaNa karavuM, kiMvA kaMI abhyAsa kare. e saghaLI vegavAI na hoya to keTaleka bhAga lApUrvaka kAryotsargamAM reka; ane keTaloka bhAga mahApurUSanAM caritrakathAmAM upagapUrvaka reka; paraMtu jema bane tema vivekathI ane utsAhathI sAmAyikIkALa vyatIta kare. kaMI sAhitya na hoya to paMca parameSThImaMtrane jApa ja utsAhapUrvaka kare. paNa vyartha kALa kADhI nAkhe nahIM. dhIrajathI, zAMtithI ane yatnAthI sAmAyika karavuM. jema bane tema sAmAyikamAM zAstraparicaya vadhAro. sATha ghaDInA vakhatamAMthI be ghaDI avazya bacAvI sAmAyika to saddabhAvathI karavuM. zikSApATha 40 pratikramaNa vicAra- pratikamaNa eTale sAmuM javuM-smaraNa karI javuM-pharIthI jeI javuM ema ene artha thaI zake che. 1 "je divase je vakhate pratikramaNa karavA beThA te vakhatanI agAu te divase je je deSa thayA che te eka pachI eka I javA ane tene pazcAttApa kare ke deSanuM smaraNa karI javuM vigere sAmAnya artha paNa che. 1. dvi A0 pAThA- bhAvanI apekSAe je divase je vakhate pratikramaNa karavAnuM thAya, te vakhatanI agAu athavA te divase je je doSa thayA hoya te eka pachI eka aMtarAtmabhAve joI javA ane tene pazcAttApa karI doSathI pAchuM vaLavuM te pratikramaNa. For Private And Personal Use Only
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 mekSamALA uttama munio ane bhAvika zrAvako saMdhyAkALe ane rAtrinA pAchaLanA bhAgamAM divase ane rAtre ema anukeme thayelA deSane pazcAttApa ke kSamApanA Icche che enuM nAma ahIM AgaLa pratikramaNa che. e pratikramaNa ApaNe paNa avazya karavuM; kAraNa AtmA mana, vacana ane kAyAne yogathI aneka prakAranAM karma bAMdhe che. pratikramaNa sUtramAM enuM dehana kareluM che, jethI divasarAtrimAM thayelAM pApane pazcAttApa te vaDe thaI zake che. zuddhabhAva vaDe karI pazcAttApa karavAthI leza pApa thatAM pahelekabhaya ane anukaMpA chUTe che; AtmA kamaLa thAya che. tyAgavA gya vastune viveka Avato jAya che. bhagavAna sAkSIe ajJAna I je je doSa vismaraNa thayA hoya tene pazcAttApa paNa thaI zake che Ama e nirA karavAnuM uttama sAdhana che. enuM Avazyaka" evuM paNa nAma che. Avazyaka eTale avazya karIne karavA ; e satya che. te vaDe AtmAnI malinatA khase che, mATe avazya karavA gya ja che. sAyaMkALe je pratikramaNa karavAmAM Ave che tenuM nAma devasIya paDikakamaNuM eTale divasasaMbaMdhI pApane pazcAttApa; ane rAtrinA pAchalA bhAgamAM je pratikramaNa karavAmAM Ave che te rAI paDikakamaNuM kahevAya che. devasIya ane rAIe prAkRta bhASAnA zabda che. pakhavADIe karavAnuM pratikramaNa te pAkSika ane saMvatsare karavAnuM te sAMvatsarika kahevAya che. satparuSoe janAthI bAMdhela e suMdara niyama che. For Private And Personal Use Only
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 139 keTalAka sAmAnya buddhimAne ema kahe che ke divasa ane rAtrinuM savAre prAyazcittarUpa pratikramaNuM karyuM hoya te kaMI kheTuM nathI, paraMtu e kahevuM pramANika nathI. rAtrie akasmAtu amuka kAraNa ke kALadharma thaI paDe te divasa saMbaMdhI paNa rahI jAya. pratikamaNusUtranI yojanA bahu suMdara che. enAM mULatattva bahu uttama che. jema bane tema pratikramaNa dhIrajathI, samajAya evI bhASAthI, zAMtithI, mananI ekAgratAthI ane yatnApUrvaka karavuM. zikSA pATha 41. bhikhArIne kheda, bhAga 1:- eka pAmara bhikhArI jaMgalamAM bhaTakatuM hatuM. tyAM tene bhUkha lAgI eTale te bicAro lathaDiyAM khAte khAte eka nagaramAM eka sAmAnya manuSyane ghera pahoMcyA. tyAM jaIne teNe aneka prakAranI AjIjI karI; tenA kAlAvAlAthI karuNA pAmIne te gRhasthanI strIe tene gharamAMthI jamatAM vadheluM miSTAnna bhejana ANI ApyuM. bhejana maLavAthI bhikhArI bahu AnaMda pAmate pAmate nagaranI bahAra Avyo; AvIne jhADa taLe beThe; tyAM jarA svaracha karIne eka bAjue ati jUne thayelA pitAne jaLane ghaDe mUka. eka bAjue pitAnI phATITI malina geDI mUkI ane eka bAjue pate te bhojana laIne beThe. rAjI rAjI thatAM eNe te bhejana khAIne pUruM karyuM. ezika pachI eka paththara mUkIne te sUte. For Private And Personal Use Only
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 meAkSamALA bhAjananA madathI jarAvAramAM tenI AMkhA micAI gaI, nidrAvaza thayA eTale tene eka svapnuM AvyuM. peAte jANe mahA rAjariddhine pAmyA che; suMdara vastrAbhUSaNa dhAraNa karyAM che; deza AkhAmAM peAtAnA vijayanA DaMkA vAgI gayA che; samIpamAM tenI AjJA avalaMbana karavA anucarA ubhA thaI rahyA che; AjubAju chaDIdArA khamA khamA peAkAre che; eka ramaNIya mahelamAM suMdara palaMga para teNe zayana karyu` che; devAMganA jevI strIe tenA paga cAMpe che; paMkhAthI eka bAjuethI paMkhAne maMda maMda pavana DhoLAya che; evA svapnAmAM tene AtmA caDhI gayA. te svapnAnA bheAga letAM tenAM rAma ullusI gayAM. evAmAM megha mahArAjA caDhI AvyA, vIjaLInI jhabakArA thavA lAgyA; sUryadeva vAdaLAMthI DhaMkAI gayA; satra aMdhakAra patharAI gayA; muzaladhAra varSAda thaze evuM jaNAyuM ane eTalAmAM gAjavIjathI eka pramaLa kaDAke thayA. kaDAkAnA avAjathI bhaya pAmIne te pAmara bhikhArI bicArA jAgI gayA. zikSA pATha. 42. bhikhArInA kheda, bhAga 2:~ jue che te je sthaLe pANInA khAkharA ghaDA paDayo hatA te sthaLe te ghaDA paDayo che; jyAM phATItUTI gADI paDI hatI tyAM ja paDI che. peAte jevAM milana ane geAkhajALIvALAM kapaDAM dhAraNa karyAM hatAM tevAM ne tevAM zarIra upara vastro birAje che. nathI talabhAra vadhyuM ke nathI javabhAra ghaTayuM. nathI te deza ke nathI te nagarI, nathI te mahela ke For Private And Personal Use Only
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 141 nathI te palaMga nathI te cAmarachatra dharanArA ke nathI te chaDIdAro; nathI te strIo ke nathI vastrAlaMkAre, nathI te paMkhA ke nathI te pavana; nathI te anucare ke nathI te AjJA nathI te sukha vilAsa ke nathI te monmattatA, bhAI te pite jevA hatA tevAne tevA dekhAyA. ethI te dekhAva joIne te kheda pAme. svapnAmAM meM mithyA ADaMbara dIThe. tethI AnaMda mAnya; emAMnuM te ahIM kazuMe nathI; svapnAnA bhega bhegavyA nahIM; ane tenuM pariNAma je kheda te huM bhogavuM chuM. ema e pAmara jIva pazcAttApamAM paDI gaye aho bhavya ! bhikhArInAM svapnA jevAM saMsAranAM sukha anitya che. svapnAmAM jema te bhikhArI e sukha samudAya dIThA ane AnaMda mA tema pAmara prANIo saMsArasvapnane sukha samudAyamAM AnaMda mAne che. jema te sukha samudAya jAgRtimAM mithyA jaNAyA tema jJAna prApta thatAM saMsAranAM sukha tevAM jaNAya che. svapnAnA bhaMga na bhogavyA chatAM jema bhikhArIne khedanI prApti thaI, tema mehAMdha prANIo saMsAramAM sukha mAnI bese che; ane bhagavyA sama gaNe che, paraMtu pariNAme kheda, durgati ane prazcAttApa le che. te capaLa ane vinAzI chatAM svapnanA kheda jevuM tenuM pariNAma rahyuM che. e uparathI buddhimAna purU Atmahitane zodhe che. saMsAranI anityatA para eka kAvya che ke - (upajAti) vidyuta lakSmI prabhutA pataMga, AyuSya te te jaLanA taraMga; puraMdarI cApa anaMgaraMga, zuM rAciye tyAM kSaNane prasaMga? For Private And Personal Use Only
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org 142 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA vizeSAtha :-lakSmI vIjaLI jevI che. vIjaLIne jhabakArA jema thaI ne elavAI jAya che, tema lakSmI AvIne cAlI jAya che. adhikAra pataganA raMga jevA che. pataganA raMga jema cAra divasanI caTakI che; tema adhikAra mAtra thADA kALa rahI hAthamAMthI jatA rahe che. AyuSya pANInAM meAjA jevuM che. pANInA hileALe Avye ke gayA tema janma pAmyA, ane eka dehamAM rahyA ke na rahyA tyAM khIjA dehamAM paDavuM paDe che. kAmalega AkAzamAM utpanna thatA iMdranA dhanuSya jevA che; jema iMdradhanuSya varSAkALamAM thaIne kSaNavAramAM laya thaI jAya che; tema yauvanamAM kAmanA vikAra phaLIbhUta thaI jArA vayamAM jatA rahe che; TUMkAmAM he jIva! e saghaLI vastuonA saMbaMdha kSaNabhara che. emAM premama dhananI sAMkaLe baMdhAI ne zu rAcavuM? tAtparya e saghaLAM capaLa ane vinAzI che, tuM akhaMDa ane avinAzI che; mATe tArA jevI nitya vastune prApta kara ! e edha yathA che. zikSApATha 43. anupama kSamA : kSamA e a Mtatru jItavAmAM khaDga che. pavitra AcAranI rakSA karavAmAM akhtara che. zuddhabhAve asahya duHkhamAM samapariNAmathI kSamA rAkhanAra manuSya bhavasAgara tarI jAya che. kRSNa vAsudevanA gajasukumAra nAmanA nAnA bhAI mahA surUpavAna, sukumAra mAtra bAra varSanI vaye bhagavAna neminAthanI pAsethI saMsAratyAgI thaI smazAnamAM ugra dhyAnamAM For Private And Personal Use Only
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 143 rahyA hatA, tyAre teo eka adbhuta kSamAmaya caritrathI mahAsiddhine pAmI gayA, te ahIM kahuM chuM. somala nAmanA brAhmaNanI surUpavarNa saMpanna putrI vere gajasukumAranuM sagapaNa karyuM hatuM. paraMtu lagna thayA pahelAM gajakumAra to saMsAra tyAgI gayA. AthI potAnI putrInuM sukha javAnA dveSathI te samala brAhmaNane bhayaMkara krodha vyApe. gajasukumArane zodha karato karate e smazAnamAM jyAM mahAmuni gajasukumAra ekAgra vizuddhabhAvathI kAryotsargamAM che, tyAM AvI pahoMcyo. kemaLa gajasukumAranA mAthA para cIkaNuM mATInI vADa karI; ane aMdara dhakhadhakhatA aMgArA bharyA, iMdhana pUryuM eTale mahAtApa thaye. ethI gajasukumArane kemaLa deha baLavA mAMDyo eTale te semala ja rahyo. e veLA gajasukumAranA asahya duHkhamAM kahevuM paNa zuM hoya? paraMtu tyAre te samabhAva pariNAmamAM rahyA. kiMcit kodha ke dveSa enA hRdayamAM janma pAmyuM nahIM. pitAnA AtmAne sthitisthApaka karIne bedha dIdhuM ke je ! tuM enI putrIne para hota te e kanyAdAnamAM tane pAghaDI ApatA. e pAghaDI thaDA vakhatamAM phATI jAya tevI ane pariNAme dukhaH dAyaka thAta. A ene bahu upakAra thaye ke e pAghaDI badala eNe mokSanI pAghaDI baMdhAvI. evA vizuddha pariNAmathI aDaga rahI samabhAvathI te asahya vedanA sahIne sarvajJa sarvadaza thaI anaMta jIvana sukhane pAmyA. kevI anupama kSamAM ane kevuM tenuM suMdara pariNAma! tattvajJAnIonAM vacana che ke, AtmA mAtra svasadubhAvamAM AvavuM joIe ane For Private And Personal Use Only
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 144 mokSamALA te Aje te mekSa hatheLImAM ja che. gajasukumAranI nAmAMkita kSamA ke vizuddha baMdha kare che ! zikSApATha 44. rAga :- zramaNa bhagavAna mahAvIranA agresara gaNadhara gautamanuM nAma tame bahavAra vAMcyuM che. gautamasvAmInA bedhelA keTalAka ziSya kevaLajJAna pAmyA chatAM gautama pote kevaLajJAna pAmatA nahotA, kAraNa bhagavAna mahAvIranAM aMgopAMga, varNa, vANI, rUpa ItyAdika para haju gautamane mohinI hatI. nigraMtha pravacanane niSpakSapAtI nyAya evo che ke, game te vastuparane rAga duHkhadAyaka che. rAga e mehinI ane mehinI e saMsAra ja che. gautamanA hRdayathI e rAga jyAMsudhI khacce nahIM tyAM sudhI teo kevaLajJAna pAmyA nahIM. pachI zramaNa bhagavAna jJAtaputra jyAre anupameya siddhi pAmyA, tyAre gautama nagaramAMthI AvatA hatA, bhagavAnanA nirvANa samAcAra sAMbhaLIne teo kheda pAmyA. virahathI teo anurAga vacanathI belyAH he mahAvIra ! tame mane sAthe to na lIdhe, paraMtu saMbhAye nahIM. mArI prIti sAmI tame daSTi paNa karI nahIM! Ama tamane chAjatuM nahatuM." evA taraMge karatAM karatAM tenuM laza pharyuM ne te nirAga zreNie caDhayA; "huM baha mUrkhatA karuM chuM. e vItarAga nirvikArI ane nirAgI te mArAmAM kema hinI rAkhe? enI zatru ane mitra para kevaLa samAna daSTi hatI; huM e nirAgIne mithyA meha rAkhuM chuM. moha saMsAranuM For Private And Personal Use Only
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vA. mokSamALA 15 prabaLa kAraNa che." ema vicAratAM vicAratAM teo zeka tajIne nirAgI thayA. eTale anaMtajJAna prakAzita thayuM; ane prAMte nirvANa padhAryA. - gautama munine rAga ApaNane bahu sUkSma bedha Ape che. bhagavAna parano meha gautama jevA gaNadharane duHkhadAyaka thaye, te pachI saMsArane, te vaLI pAmara AtmAone meha kevuM anaMta duHkha ApatA haze! saMsArarUpI gADIne rAga dveSa e be rUpI baLada che. e na hoya to saMsAranuM aTakana che. jyAM rAga nathI tyAM dveSa nathI. A mAnya siddhAMta che. rAga tIvra kamabaMdhananuM kAraNa che; enA kSayathI Atmasiddhi che. zikSA pATha 45. sAmAnya manoratha:- (savaiyA) mahinabhAva vicAra adhIna thaI nA nIrakhuM nayane panArI; patharatulya gaNuM paravaibhava, nirmaLa tAtvika lebha samArI! dvAdaza vrata ane dInatA dharI, sAtvika thAuM svarUpa vicAra; e muja nema sadA zubha hemaka, nitya akhaMDa raho bhavahArI. 1 te trizalAtanaye mana citavI, jJAna, viveka, vicAra vadhAruM; nitya vizadha karI nava tattvane, uttama bedha aneka uccAruM. saMzayabIja uge nahIM aMdara, je jinanAM kathane avadhAruM; rAjya, sadA muja eja maratha, dhAra, thaze apavargautAru. 2 me. 10 For Private And Personal Use Only
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 146 mekSamALA zikSApATha. 46. kapilamuni, bhAga 1:- kauzAMbI nAmanI eka nagarI hatI. tyAMnA rAjadarabAramAM rAjyanAM AbhUSaNarUpa kAzyapa nAmano eka zAstrI rahetA hatA. enI strInuM nAma zrIdevI hatuM. tenA udarathI kapila nAmane eka putra janmyA hatA. te paMdara varSane thayo tyAre tenA pitA paradhAma gayA. kapila lADapAlamAM ucharelo hovAthI kaMI vizeSa vidvattA pAmyo nahato, tethI tenA pitAnI jage kaI bIjA vidvAnane maLI. kAzyapazAstrI je pUjI kamAI gayA hatA te kamAvAmAM azakta evA kapile khAIne pUrI karI. zrIdevI eka divasa gharanA bAraNAmAM UbhI hatI, tyAM be cAra nAkara sahita potAnA patinI zAstrIya padavI pAmele vidvAna jate tenA jevAmAM Avyo. ghaNA mAnathI jatA A zAstrIne joIne zrIdevIne pitAnI pUrva sthitinuM smaraNa thaI AvyuM. jyAre mArA pati A padavIpara hatA tyAre huM kevuM sukha bhagavatI hatI! e mAruM sukha te gayuM paraMtu mAro putra paNa pUruM bhae nahIM. ema vicAramAM DolatAM DolatAM tenI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu kharavA maMDayAM. evAmAM pharato pharato kapila tyAM AvI pahoMcyuM; zrIdevIne raDatI joI tenuM kAraNa pUchayuM. kapilanA bahu AgrahathI zrIdevIe je hatuM te kahI batAvyuM. pachI kapila bolyA "je mA ! huM buddhizALI chuM, paraMtu mArI buddhine upaga jevo joIe te thaI zakyo nachI, eTale vidyA vagara huM e padavI pAmyuM nahIM. tuM kahe tyAM jaIne have huM mArAthI banatI vidyA sAdhya karuM." For Private And Personal Use Only
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 147 zrIdevIe kheda sAthe kahyuM: "e tArAthI banI zake nahIM, nahIM te AryAvartanI maryAdA para AvelI zrAvastI nagarImAM iMdradatta nAmane tArA pitAne mitra rahe che, te aneka vidyArthI one vidyAdAna de che; je tArAthI tyAM javAya te dhArelI siddhi thAya kharI." eka be divasa rokAI sajaja thaI, astu kahI kapilajI paMthe paLyA. - avadha vItatAM kapila-zrAvastIe zAstrIjIne ghera AvI pahoMcyA. praNAma karIne pitAne itihAsa kahI batAvyuM. zAstrIjIe mitraputrane vidyAdAna devAne mATe bahu AnaMda dekhADo. paNa kapila AgaLa kaMI pUMcha nahotI ke temAMthI khAya, ane abhyAsa karI zake; ethI karIne tene nagaramAM yAcavA javuM paDatuM hatuM, yAcatAM yAcatAM bapora thaI jatA hatA, pachI raI kare, ane jame tyAM sAMjane thoDo bhAga raheto hate; eTale kaMI abhyAsa karI zakato nahote, paMDite tenuM kAraNa pUchayuM tyAre kapile kahI batAvyuM. paMDita tene eka gRhastha pAse teDI gayA. ene haMmezAM bhejana maLe evI ThavaNa eka vidhavA brAhmaNane tyAM te gRhastha kapilanI anu. kaMpA khAtara karI dIdhI. jethI kapilane te eka citA ochI thaI. zikSApATha 47. kapilamuni, bhAga 2:- e nAnI ciMtA ochI thaI, tyAM bIjI meTI jaMjALa UbhI thaI. bhadrika kapila have yuvAna thaye hate; ane jene tyAM te jamavA jato te vidhavA bAI paNa yuvAna hatI. tenI For Private And Personal Use Only
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 148 mekSamALA sAthe tenA gharamAM bIjuM kaI mANasa nahatuM. hamezane para sparanI vAtacItane saMbaMdha vadhe. vadhIne hAsya vinadarUpe thaye; ema karatAM karatAM bannene prIti baMdhAI kapila tenAthI lukhkhAekAMta bahu aniSTa cIja che !! - vidyA prApta karavAnuM te bhUlI gaye. gRhastha taraphathI maLatAM sIdhAMthI banenuM mAMDa pUruM thatuM hatuM, paNa lUgaDAMlattAnA vAMdhA thayA. gRhasthAzrama mAMDI beThA jevuM kapile karI mUkayuM. game te chatAM haLukarmI jIva hevAthI saMsAranI vizeSa lotALanI tene mAhitI paNa nahotI. paisA kema pidA karavA te bicAro te jANato paNa nahato. caMcaLa strIe tene rasto batAvyo ke, muMjhAvAmAM kaMI vaLavAnuM nathI; paraMtu upAyathI siddhi che. A gAmanA rAjAne e niyama che ke, savAramAM pahele jaI je brAhmaNa AzIrvAda Ape tene te be mAsA senuM Ape che. tyAM je jaI zake ane prathama AzIrvAda ApI zake, to te be mAsA rasanuM maLe. kapile e vAtanI hA kahI. ATha divasa sudhI AMTA khAdhA paNa vakhata vItyA pachI jAya eTale kaMI vaLe nahIM. ethI teNe eka divasa nizcaya karyo ke, je huM cekamAM sUvuM te cIvaTa rAkhIne uDAze. pachI cokamAM sUto. adharAta bhAgatAM caMdrane udaya thaye. kapile prabhAta samIpa jANIne mUDIo vALIne AzIrvAda devA mATe deDatAM javA mAMDayuM. rakSapALe cAra jANIne tene pakaDI rAkhyo. eka karatAM bIjuM thaI paDyuM. prabhAta thaye eTale rakSapALe tene laI jaIne rAjAnI samakSa Ubhe rAkhe. kapila bebhAna je Ubho rahyo For Private And Personal Use Only
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 149 rAjAne tenAM cAranAM lakSaNu bhAsyAM nahIM. ethI tene saghaLu vRttAMta pUchyuM. caMdranA prakAzane sUrya samAna gaNanAranI bhadrikatApara rAjAne dayA AvI. tenI daridratA TALavA rAjAnI IcchA thaI. ethI kapilane kahyuM. AzIrvAdane mATe thaI tAre je eTalI badhI tarakhaDa thaI paDI che, teA have tArI IcchA pUratuM tuM mAgI le; huM tane ApIza. kapila theDIvAra mUDha jevA rahyo. ethI rAjAe kahyuM, kema vipra, ka'I mAgatA nathI ? kapile uttara ApyA; mAruM mana hajI sthira thayuM nathI; eTale zuM mAgavuM te sUjhatuM nathI. rAjAe sAmenA bAgamAM jaI tyAM besIne svasthatA pUrvaka vicAra karI kapilane mAgavAnuM kahyuM. eTale kapila te bAgamAM jaine vicAra karavA beThA. zikSApATha 48. kapilamuni, bhAga 3:-- e mAsA senuM levAnI icchA hatI te kapila have tRSNAtaraMgamAM ghasaDAyeA. pAMca maheAra mAgavAnI IcchA karI tA . tyAM vicAra AvyA ke pAMcathI kAMI pUruM thanAra nathI mATe pacavIza maheAra mAgavI. e vicAra paNa karyAM. paMcavIza maheArathI kaI AkhuM varSa UtarAya. nahIM mATe seA maheAra mAgavI. tyAM vaLI vicAra pharyAM. sA maheAre e varSoM UtarI, vaibhava bhAgavI, pAchAM duHkhanAM duHkha mATe eka hajAra maheAranI yAcanA karavI ThIka che; paNa eka hajAra maheAre cheAkarAM chaiyAMnAM e cAra kharca Ave ke evuM thAya te pUruM paNa zuM thAya ? mATe daza hajAra maheAra mAgavI ke jethI jiMdagI paryaMta paNa ciMtA For Private And Personal Use Only
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 150 mokSamALA nahi. tyAM vaLI IchA pharI. daza hajAra mahera khavAI jAya eTale pachI mUDI vagaranA thaI rahevuM paDe. mATe eka lAkha mahAranI mAgaNuM karuM ke jenA vyAjamAM badhA vaibhava bhegavuM; paNa jIva ! lakSAdhipati te ghaNAya che. emAM ApaNe nAmAMkita kyAMthI thavAne mATe kareDa mahora mAgavI ke jethI mahAna zrImaMtatA kahevAya. vaLI pAche raMga pharyo. mahAna zrImatatAthI paNa ghera amala kahevAya nahIM mATe rAjAnuM adhuM rAjya mAgavuM; paNa je adhuM rAjya mAgIza teya rAjA mArA tulya gaNaze; ane vaLI huM ene yAcaka paNa gaNAIza. mATe mAgavuM te AkhuM rAjya mAgavuM. ema e tRSNAmAM DULe; paraMtu tuccha saMsArI eTale pAchA vaLe, bhalA jIva ! ApaNe evI kRtaghatA zA mATe karavI paDe ke je ApaNane IcchA pramANe ApavA tatpara thaye tenuM ja rAjya laI levuM ane tene ja bhraSTa kare ? kharuM jotAM te emAM ApaNuM ja bhraSTatA che. mATe adhuM rAjya mAgavuM; paraMtu e upAdhiye mAre nathI joItI. tyAre nANAMnI upAdhi paNa kyAM ochI che ? mATe karoDa lAkha mUkIne so base mahera ja mAgI levI. jIva, se base mahora hamaNuM Avaze te pachI viSaya vibhavamAM ja vakhata cAlyA jaze; ane vidyAbhyAsa paNa dharyo raheze; mATe pAMca mahora hamaNAM te laI javI pachInI vAta pachI. are! pAMca maheranIe hamaNAM kaMI jarUra nathI, mAtra be mAsA sonuM levA AvyuM hatuM te ja mAgI levuM. A to jIva bahu thaI. tRSNA samudramAM te bahu gaLakAM khAdhAM. AkhuM rAjya mAgatAM paNa tRSNa chIpatI nahotI, mAtra saMtoSa ane For Private And Personal Use Only
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 151 vivekathI te ghaTADI te ghaTI. e rAjA je cakravatI hatI te pachI huM ethI vizeSa zuM mAgI zakata? ane vizeSa jyAM sudhI na maLata tyAM sudhI mArI tRSNA samAta paNa nahIM jyAM sudhI tRSNA samAta nahi tyAM sudhI huM sukhI paNa na hatI. eTalethI e mArI tRSNa TaLe nahIM to pachI be mAsAthI karIne kyAMthI TaLe? ene AtmA savaLIe Avyo ane te bolyo, have mAre e be mAsAnuM paNa kaMI kAma nathI. be mAsathI vadhIne huM keTale sudhI pahoMce ! sukha te saMteSamAM ja che. tRSNa e saMsAravRkSanuM bIja che. ene he jIva, tAre zuM khapa che? vidyA letAM te viSayamAM paDI gaye; viSayamAM paDavAthI A upAdhimAM paDyo; upAdhi vaDe karIne anaMta tRSNa samudranA taraMgamAM tuM paDayo. eka upAdhimAMthI A saMsAramAM ema anaMta upAdhi veThavI paDe che. ethI ene tyAga kara ucita che. satya saMtoSa jevuM nirupAdhi sukha eke nathI. ema vicAratAM vicAratAM, tRSNA zamAvavAthI te kapilanAM aneka AvaraNa kSaya thayAM. tenuM aMtaHkaraNa praphullita ane bahu vivekazIla thayuM. vivekamAM ne vivekamAM uttama jJAnavaDe te svAtmane vicAra karI zakyo. apUrvazreNie caDhI te kaivalyajJAnane pAmyo kahevAya che. tRSNa kevI kaniSTha vastu che! jJAnIo ema kahe che ke tRSNa AkAzanA jevI anaMta che; niraMtara te navayauvana rahe che. kaMIka cAhanA jeTaluM maLyuM eTale cAhanAne vadhArI de che. saMteSa e ja kalpavRkSa che; ane e ja mAtra manevAMchitatA pUrNa kare che. For Private And Personal Use Only
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 152 mekSamALA zikSApATha 49. tRSNAnI vicitratA - (manahara chaMda) (eka garIbanI vadhatI gayelI tRSNa.) hatI dInatAI tyAre tAkI paTelAI ane, maLI paTelAI tyAre tAkI che zeThAIni; sAMpaDI zeThAI tyAre tAkI maMtritAI ane, AvI maMtritAI tyAre tAkI nRpatAIne. maLI nRpatAI tyAre tAkI devatAI ane, dIThI devatAI tyAre tAkI zaMkarAIne; ahe! rAjacaMdra mAne mAno zaMkarAImaLI; vadhe tRSNAI, teya jAya na marAIne (2) karacalI paDI dADhI DAcAMtaNe dATa vaLe, kALI kezapaTI viSe, vetatA chavAI gaI sUMghavuM, sAMbhaLavuM ne, dekhavuM te mAMDI vALyuM, tema dAMta AvalI te, kharI ke khavAI gaI vaLI keDa vAMkI, hADa gayAM, aMgaraMga ga, UThavAnI Aya jatAM lAkaDI levAI gaI, are! rAjacaMdra ema, yuvAnI harAI paNa, manathI ne teya rAMDa, mamatA marAI gaI kareDona karajanA, zirapara DaMkA vAge, regathI ruMdhAI gayuM, zarIra sukAIne; For Private And Personal Use Only
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 1pa3 purapati paNa mAthe, pIDavAne tAkI rahyo, peTa taNuM veTha paNa, zake na purAIne. pitR ane paraNuM te, macAve aneka dhaMdha, putra, putrI bhAkhe khAuM khAuM duHkhadAIne, are ! rAjacaMdra toya jIva jhAvA dAvA kare, ja jALa chaMDAya nahIM, tajI tRSanAIne. thaI kSINa nADI avAcaka je rahyo paDI, jIvana dIpaka pApe kevaLa jhaMkhAIne; chellI Ise paDayo bhALI bhAIe tyAM ema bhAkhyuM, have TADhI mATI thAya te to ThIka bhAIne. hAthane halAvI tyAM te khIjI budde sUcavyuM che, belyA vinA besa bALa tArI caturAIne! are! rAjacaMdradekhe dekha AzApAza ke? jatAM gaI nahIM Deze mamatA marAIne! zikSApATha pATha 50. pramAda:- dharmanI anAdaratA, unmAda, ALasa, kaSAya, e saghaLAM pramAdanAM lakSaNa che. bhagavAne uttarAdhyayana sUtramAM gautamane kahyuM ke, he gautama? manuSyanuM AyuSya DAbhanI aNI para paDelA jaLanA biMdu jevuM che. jema te biMdune paDatAM vAra lAgatI nathI tema A manu. For Private And Personal Use Only
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 154 mekSamALA dhyAyu jatAM vAra lAgatI nathI. e bodhanA kAvyamAM jethI kaDI smaraNamAM avazya rAkhavA jevI che. "samarthA gocana pramANa'e pavitra vAkyanA be artha thAya che. eka te he! gautama, samaya eTale avasara pAmIne pramAdana kare ane bIje e ke meSAnameSamAM cAlyA jatA asaMkhyAtamA bhAgane je samaya kahevAya che teTale vakhata paNa pramAda na kare. kAraNa deha kSaNabhaMgura che; kALazikArI mAthe dhanuSyabANa caDhAvIne Ubhe. che. lIdhe ke leze ema ja jALa thaI rahI che tyAM pramAdathI dharma kartavya karavuM rahI jaze. ativicakSaNa puruSe saMsAranI sarvopAdhi tyAgIne aherAtra dharmamAM sAvadhAna thAya che; paLane paNa pramAda karatA nathI. vicakSaNa puruSo ahorAtranA cheDAbhAgane paNa niraMtara dharmakartavyamAM gALe che, ane avasare avasare dharmakartavya karatA rahe che. paNa mUDha puruSe nidrA, AhAra majazekha ane vikathA temaja raMgarAgamAM Ayu vyatIta karI nAkhe che. enuM pariNAma teo adhogatirUpa pAme che. jema bane tema yatnA ane upagathI dharmane sAdhya kare egya che. sATha ghaDInA ahorAtramAM vIza ghaDI te nidrAmAM gALIe chIe. bAkInI cALIza ghaDI upAdhi, TelaTappA ane rajhaLavAmAM gALIe chIe. e karatAM e sATha ghaDInA vakhatamAMthI be cAra ghaDI vizuddha dharmakartavyane mATe upagamAM laIe te banI zake evuM che. enuM pariNAma paNa kevuM suMdara thAya ? - paLa e amUlya cIja che. cakavatI paNa eka paLa For Private And Personal Use Only
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 155 pAmavA AkhI riddhi Ape te paNa te pAmanAra nathI. eka paLa vyartha khAvAthI eka bhava hArI javA jevuM che. ema tatvanI dRSTie siddha che ! - zikSApATha 51. viveka eTale zuM ?:- laghu ziSya-bhagavana! Apa amane sthaLe sthaLe kahetA Ave che ke viveka e mahAna zreyaskara che. viveka e aMdhArAmAM paDelA AtmAne oLakhavAne dIve che. viveka vaDe karIne dharma Take che. viveka nathI tyAM dharma nathI te viveka eTale zuM? te amane kaho. guru-AyuSyamane ! satyAsatyane tene svarUpe karIne samajavAM tenuM nAma viveka. - laghu ziSya-satyane satya ane asatyane asatya kahevAnuM te badhAya samaje che. tyAre mahArAja ! eo dharmanuM mULa pAmyA kahevAya? guru--tame je vAta kahI che tenuM eka daSTAMta Apa joIe. laghu ziSya-ame pote kaDavAne kaDavuM ja kahIe chIe, madhurAne madhuruM kahIe chIe, jherane jhera ne amRtane amRta kahIe chIe. guru-AyuSyamo ! e badhAM dravya padArtha che; paraMtu AtmAne kaI kaDavAza, kaI madhurAza, kayuM jhera ane kayuM amRta che e bhAvapadArthonI ethI kaMI parIkSA thaI zake ? - laghu ziSyo-bhagavana! e saMbaMdhI to amAruM lakSa paNa nathI. For Private And Personal Use Only
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 1pa6 mekSamALA guru-tyAre e ja samajavAnuM che ke jJAnadazanarUpa AtmAnA satya bhAva padArthane ajJAna ane AdarzanArUpa asat vastue gherI lIdhA che. emAM eTalI badhI mitratA thaI gaI che ke parIkSA karavI ati ati durlabha che. saMsAranAM sukha anaMtI vAra AtmAe bhagavyAM chatAM temAMthI haju paNa mahinI TaLI nahIM, ane tene amRta jevo gaye e aviveka che, kAraNa saMsAra kaDo che; kaDavA vipAkane Ape che, temaja vairAgya je e kaDavA vipAkanuM auSadha che, tene kaDa ga; A paNa aviveka che. jJAna darzanAdi guNa ajJAna, adazane gherI laI je mitratA karI nAMkhI che te oLakhI bhAva amRtamAM AvavuM, enuM nAma viveka che. kahe tyAre have viveka e kevI vastu TharI ! laghu ziSya-aho ! viveka e ja dharmanuM mULa ane dharma rakSaka kahevAya che, te satya che. AtmasvarUpane viveka vinA oLakhI zakAya nahIM e paNa satya che. jJAna, zIla, dharma, tattva ane tapa e saghaLAM viveka vinA udaya pAme nahIM e ApanuM kahevuM yathArtha che. je vivekI nathI te ajJAnI ane maMda che. te ja purUSa matabheda ane mithyAdarzanamAM lapeTAI rahe che. ApanI viveka saMbaMdhInI zikSA ame niraMtara manana karIzuM. zikSA pATha para. jJAnIoe vairAgya zA mATe che ? saMsAranA svarUpa saMbaMdhI AgaLa keTaluMka kahevAmAM AvyuM che. te tamane lakSamAM haze. For Private And Personal Use Only
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 1pa7 jJAnIoe ene anaMta khedamaya, anaMta duHkhamaya, avyavasthita, caLavicaLa ane anitya kahyo che. A vizeSaNo lagADavA pahelAM emaNe saMsAra saMbaMdhI saMpUrNa vicAra kare jaNAya che. anaMta bhavanuM paryaTana, anaMtakALanuM ajJAna, anaMta jIvanane vyAghAta, anaMta maraNa, anaMta zeka e vaDe karIne saMsAracakramAM AtmA bhamyA kare che. saMsAranI dekhAtI IMdravAraNuM jevI suMdara mahinIe AtmAne taTastha lIna karI nAMkhe che. e jevuM sukha AtmAne kyAMya bhAsatuM nathI. hinIthI satyasukha ene enuM svarUpa jevAnI eNe AkAMkSA paNa karI nathI. pataMganI jema dIpaka pratye mohinI che tema AtmAnI saMsAra saMbaMdhe mAhinI che. jJAnIo e saMsArane kSaNabhara paNa sukharUpa kahetA nathI. tala jeTalI jagyA paNa e saMsAranI jhera vinA rahI nathI. eka bhuMDathI karIne eka cakravartI sudhI bhAve karIne sarakhApaNuM rahyuM che, eTale cakavatanI saMsAra saMbaMdhamAM jeTalI mahinA che, teTalI ja balake tethI vizeSa bhuMDane che. cakravatI jemAM samagra prajApara adhikAra bhagave che, tema tenI upAdhi paNa bhogave che. muMDane emAMnuM kazuMye bhegavavuM paDatuM nathI. adhikAra karatAM UlaTI upAdhi vizeSa che. cakravatIne potAnI patnI pratye prema eTale che, teTalo ja balake tethI vizeSa bhuMDane pitAnI bhuMDaNI pratye prema rahyo che. cakravatI bhegathI jeTale rasa le che, teTalo ja rasa bhuMDa paNa mAnI beThuM che. cakravartInI jeTalI vaibhavanI bahALatA che, teTalI ja upAdhi che. muMDane enA vaibhavanA pramANamAM che. banne janmyAM che ane banne maravAnAM che. For Private And Personal Use Only
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 158 mekSamALA Ama ati sUkSma vicAre kSaNikatAthI, rogathI, jarAthI bane prAhita che. dravya cakavatI samartha che. mahA puNyazALI che. zatAvedanI bhegave che, ane bhuMDa bicAruM azAtA vedanI bhegavI rahyuM che. baMnene azAtA-zAtA paNa che; paraMtu cakravatI mahA samartha che. paNa jo e jIvanaparyata mehAMdha rahyo te saghaLI bAjI hArI javA jevuM kare che. muMDane paNa temaja che. cakravatI lAghApuruSa hovAthI bhuMDathI e rUpe enI tulanA ja nathI; paraMtu A svarUpe che. bhega bhagavavAmAM paNa bane tuccha che; bannenAM zarIra para mAMsAdikanAM che. saMsAranI A uttamottama padavI AvI rahI tyAM AvuM duHkha, kSaNikatA, tucchatA, aMdhapaNuM e rahyuM che te pachI bIje sukha zA mATe gaNavuM joIe ? e sukha nathI, chatAM sukha gaNe te je sukha bhayavALAM ane kSaNika che te duHkha ja che. anaMta tApa, anaMta zeka, anaMta duHkha joIne jJAnIee A saMsArane pUMTha dIdhI che te satya che. e bhaNI pAchuM vALI jevA jevuM nathI, tyAM duHkha, duHkha ne duHkha ja che. duHkhane e samudra che. vairAgya e ja anaMta sukhamAM laI janAra utkRSTa bhUmi che. bIje te je sukhAka, ane zikSApATha pa3. mahAvIrazAsana :- hamaNAM je zAsana pravartamAna che te zramaNa bhagavaMta mahAvIranuM praNIta kareluM che. bhagavAna mahAvIrane nirvANa 1. mekSamALA prathamavRtti vIrasaMvata 2414 eTale saM. 1944mAM chapAI che. For Private And Personal Use Only
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 159 padhAryA ra414 varSa thaI gayAM. magadha dezanA kSatriyakuMDa nagaramAM trizalAdevI kSatriyANInI kukhe siddhArtha rAjAthI bhagavAna mahAvIra jamyA. mahAvIra bhagavAnanA meTA bhAInuM nAma naMdIvardhamAna hatuM. mahAvIra bhagavAnanI strInuM nAma yAdA hatuM. trIza varSa teo gRhasthAzramamAM rahyA. ekAMtika vihAre sADAbAra varSa eka pakSa tapAdika samyakAcAre, emaNe azeSa ghanaghAtI kamane bALIne bhasmIbhUta karyA ane anupameya kevaLajJAna ane kevaLadarzana RjuvAlikA nadIne kinAre pAmyA. ekaMdara bahotera varSanI lagabhaga Ayu bhogavI sarva kama bhasmIbhUta karI siddhasvarUpane pAmyA. vartamAna covIsInA e chellA jinezvara hatA. eonuM A dharmatIrtha pravarte che. te 21,000 varSa eTale paMcakALanI pUrNatA sudhI pravartaze; ema bhagavatIsUtranAM pravacana che. A kALa daza apavAdathI yukta hovAthI e dharmatIrtha para aneka vipattio AvI gaI che, Ave che, ane pravacana pramANe Avaze paNa kharI. jenasamudAyamAM paraspara matabheda bahu paDI gayA che. paraspara niMdAthethI ja jALa mAMDI beThA che. viveka vicAre madhyastha puruSa matamatAMtaramAM nahIM paDatAM jaina zikSAnAM mULa tattva para Ave che; uttama zIlavAna munio para bhAvika rahe che. satya ekAgratAthI pitAnA AtmAne dame che. vakhate vakhate zAsana kaMI sAmAnya prakAzamAM Ave che; For Private And Personal Use Only
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 160 mekSamALA paNa kALaprabhAvane lIdhe te joIe evuM prakuTilata na thaI zake. "vaMja nA chinA' evuM uttarAdhyayana sUtramAM vacana che; eno bhAvArtha e che ke chellA tIrthakara (mahAvIra svAmI)nA ziSya vAMkA ane jaDa thaze ane temanI satyatA viSe keIne besavuM rahe tema nathI. ApaNe kayAM tattvano vicAra karIe chIe? kyAM uttama zIlane vicAra karIe chIe? niyamita vakhata dharmamAM kayAM vyatIta karIe chIe? dharma tIrthanA udayane mATe kayAM lakSa rAkhIe chIe ? kayAM dAjhavaDe dharmatane zodhIe chIe ? zrAvaka kuLamAM jagyA ethI karIne zrAvaka, e vAta ApaNe bhAve karIne mAnya karavI joItI nathI; ene mATe joItA AcAra, jJAna, zodha ke emAMnAM kaMI vizeSa lakSaNe heya tene zrAvaka mAnIe te te yathAyogya che. dravyAdika keTalAka prakAranI sAmAnya dayA zrAvakane ghera jame che ane te pALe che, e vAta vakhANavA lAyaka che; paNa tattvane keIka ja jANe che, jANyA karatAM jhAjhI zaMkA karanAra ardhadagdha paNa che; jANIne ahaM pada karanArA paNa che; paraMtu jaNane tattvanA kAMTAmAM taLanArA keIka viralA ja che. "paraspara AmnAyathI kevaLa, manaHparyava ane paramAvadhijJAna" viccheda gayAM. daSTivAda viccheda gayuM; siddhAMtane ghaNe bhAga vicacheda gaye; mAtra thoDA rahelA bhAga para sAmAnya samajaNathI zaMkA karavI yogya nathI. je zaMkA thAya te vizeSa jANanArane pUchavI, tyAMthI manamAna uttara na maLe te paNa jinavacananI zraddhA caLavicaLa karavI nahIM. anekAMta zailInA svarUpane viralA jANe che. For Private And Personal Use Only
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 161 bhagavAnanAM kathanarUpa maNinA gharamAM keTalAka pAmara prANIe doSarUpI kANu zeAdhavAnuM mathana karI adhogatijanya ka AMdhe che. lIleAtarIne badale tenI sukavaNI karI levAnuM kANe, kevA vicArathI zeAdhI kADhayuM haze ? A viSaya mahu mATe che. e samadhI ahIM AgaLa kaI kahevAnI ceAgyatA nathI. TUMkAmAM kahevAnuM ke ApaNe ApaNA AtmAnA sAka arthe matabhedamAM paDavuM nahIM. uttama ane zAMta munine samAgama, vimaLa AcAra, viveka, dayA, kSamA enuM sevana karavuM. mahAvIra tI ne arthe ane te vivekI edha kAraNa sahita ApaveA. tuccha buddhithI zakita thavuM nahIM, emAM ApaNuM parama maMgaLa che, e visarjana karavuM nahIM.. zikSApATha 54 azuci kAne kahevI?-- jijJAsu--mane jaina munienA AcAranI vAta bahu rucI che. eenA jevA keAI darzananA satAmAM AcAra nathI. game tevA ziyALAnI TADhamAM amuka vastra vaDe tene reDavavuM paDe che; unALAmAM game tevA tApamAM tapatAM chatAM pagamAM teene pagarakhAM ke mAthA para chatrI levAtI nathI. UnI retImAM AtApanA levI paDe che. yAvajjIva UnuM pANI pIe che. gRhasthane ghera teo besI zakatA nathI. zuddha brahmacarya pALe che. phUTI badAma paNa pAse rAkhI zakatA nathI. ayeAgya vacana teethI beAlI zakAtuM nathI. vAhana teo laI zakatA nathI. AvA pavitra AcAre, khare! meAkSadAyaka che, paraMtu me. 11 For Private And Personal Use Only
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 162 mokSamALA nava vADamAM bhagavAne snAna karavAnI nA kahI che e vAta te mane yathArtha besatI nathI. satya-zA mATe besatI nathI? jijJAsu-kAraNa ethI azuci vadhe che. satya-kaI azuci vadhe che? jijJAsu--zarIra malina rahe che e. satya-bhAI zarIranI malinatAne azuci kahevI e vAta kaMI vicArapUrvaka nathI. zarIra pote zAnuM banyuM che e to vicAra karo. rakta, pitta, maLa, mUtra, lemane e bhaMDAra che. te para mAtra tvacA che; chatAM e pavitra kema thAya? vaLI sAdhue evuM kaMI saMsArI kartavya karyuM na hoya ke jethI teone snAna karavAnI AvazyakatA rahe. jijJAsu-paNa snAna karavAthI teone hAni zuM che? satya--e te sthaLabuddhine ja prazna che. nahAvAthI asaMkhyAtA ja tune vinAza, kAmAgninI pradIsatA, vratane bhaMga, pariNAmanuM badalavuM, e saghaLI azuci utpanna thAya che ane ethI AtmA mahA malina thAya che. prathama ene vicAra kare joIe. zarIranI, jIvahiMsAyukta je malinatA che te azuci che. anya malinatAthI to AtmAnI ujajavaLatA thAya che, e tattvavicAre samajavAnuM che; nahAvAthI vratabhaMga thaI AtmA malina thAya che ane AtmAnI malinatA e ja azuci che. jijJAsu-mane tame bahu suMdara kAraNa batAvyuM. sUkSma For Private And Personal Use Only
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA vicAra karatAM jinezvaranAM kathanathI bodha ane atyAnaMda prApta thAya che. vAru, gRhasthAzramIone jIvahiMsA ke saMsAra kadvyathI thayelI zarIranI azuci TALavI joIe ke nahIM? satya samajaNapUrvaka azuci TALavI ja joIe. jena jevuM ekake pavitra darzana nathI, ane te apavitratAno bodha karatuM nathI paraMtu zaucAzaucanuM svarUpa samajavuM joIe. zikSApATha 55. sAmAnya nityaniyama:- prabhAta pahelAM jAgRta thaI, namaskAra maMtranuM smaraNa karI mana vizuddha karavuM. pApa vyApAranI vRtti rokI rAtri saMbaMdhI thayelA dezanuM upagapUrvaka pratikramaNa karavuM. pratikramaNa karyA pachI yathAvasara bhagavAnanI upAsanA stuti tathA svAdhyAyathI karIne manane ujavala karavuM. mAtapitAno vinaya karI, Atmahitane lakSa bhulAya nahIM, tema yatnAthI saMsArI kAmamAM pravartana karavuM. pite bhajana karatAM pahelAM satpAtre dAna devAnI parama AturatA rAkhI te vega maLatAM yAcita pravRtti karavI. AhAra, vihArane niyamita vakhata rAkhavo temaja sat zAstranA abhyAsane ane tAtvika graMthanA mananano paNa niyamita vakhata rAkha. sAyaMkALe saMdhyAvazyaka upagapUrvaka karavuM. cevihAra pratyAkhyAna karavuM. niyamita nidrA levI. For Private And Personal Use Only
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA - sUtA pahelAM aDhAra pApasthAnaka, dvAdazatradoSa ane sava jIvane kSamAvI, paMcaparameSThI maMtranuM smaraNa karI, mahAzAMtithI samAdhibhAve zayana karavuM, - A sAmAnya niyama bahu lAbhadAyaka thaze. e tamane saMkSepamAM kahyA che. sUkSma vicArathI ane temAM pravartavAthI e vizeSa maMgaLadAyaka che. zikSApATha 56. kSamApanA :- he bhagavAna! huM bahu bhUlI gaye, meM tamArAM amUlya vacanane lakSamAM lIdhAM nahIM. tamArAM kahelAM anupama tatvane meM vicAra karyo nahIM, tamArA praNIta karelA uttama zIlane sevyuM nahIM. tamArAM kahelAM dayA, zAMti, kSamA ane pavitratA meM oLakhyAM nahIM. he bhagavan! bhUlya, AthaDyo, rajhaLe ane anaMta saMsAranI viTakhUnAmAM paDyo chuM. huM pApI chuM. huM bahu madanmatta ane kamarajathI karIne malina chuM. he paramAtmA! tamArAM kahelAM tattva vinA mAre mekSa nathI. huM niraMtara prapaMcamAM paDayo chuM. ajJAnathI aMdha thaye chuM; mArAmAM vivekazakti nathI ane huM mUDha chuM, huM nirAzita chuM, anAtha chuM. nirogI paramAtmA! huM have tamAre tamArA dharmanuM ane tamArA muninuM zaraNu grahuM chuM. mArA aparAdha kSaya thaI huM. te sarva pApathI mukta thavuM e mArI abhilASA che. AgaLa karelAM pApane huM have pazcAttApa karuM chuM. jema jema huM sUkSma vicArathI UMDo utaruM chuM tema tema tamArA tatvanA For Private And Personal Use Only
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 165 camatkAre mArA svarUpane prakAza kare che. tame nirAgI, nirvi kArI, sacidAna dasvarUpa, sahajAnaMdI, anaMtajJAnI, ane tadazI ane traileAkayaprakAzaka che. huM mAtra mArA hitane arthe tamArI sAkSIe kSamA cAhuM chuM. eka paLa paNa tamArAM kahelAM tattvanI zaMkA na thAya, tamArA kahelA rastAmAM aheArAtra huM rahuM, e ja mArI AkAMkSA ane vRtti thAo ! he savajJa bhagavAna ! tamane huM vizeSa zuM kahuM? tamArAthI kAMI ajANyuM nathI. mAtra pazcAttApathI huM karmAMjanya pApanI kSamA IcchuM chuM." OM zAMtiH zAMtiH zAMtiH * ^-------- zikSApATha pa7, vairAgya e dharmanuM svarUpa che: eka vastra lAhIthI karIne raMgAyuM. tene jo lehIthI dhAI e te te dhoI zakAnAra nathI; paraMtu vizeSa ragAya che. jo pANIthI e vastrane dheAIe te te malinatA javAnA saMbhava che. e dRSTAMta parathI AtmA para vicAra laI e. AtmA anAdikALathI saMsArarUpI leAhIthI malina thayA che. malinatA rAma rAma utarI gaI che! e malinatA ApaNe viSaya zRMgArathI TALavA dhArIe te te TaLI zake nahIM. lAhIthI jema leAhI dhAvAtuM nathI, tema zRgArathI karIne viSayajanya AtmamalinatA TaLanAra nathI e jANe nizcayarUpa che. aneka dha mate A jagatamAM cAle che, te saMbaMdhI apakSapAte vicAra karatAM AgaLathI ATaluM vicAravuM avazyanuM che, ke jyAM strIe bhegavavAne upadeza karyAM hAya, lakSmIlIlAnI zikSA ApI hAya, raMga, rAga, gulatAna ane eza For Private And Personal Use Only
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA ArAma karavAnuM tattva batAvyuM hoya tyAMthI ApaNA AtmAnI sat zAMti nathI. kAraNa e dharmamata gaNIe te A saMsAra dhamamatayukta ja che. pratyeka gRhasthanuM ghara e ja vaijanAthI bharapUra hoya che. chekarA haiyAM, strI, raMga, rAga, tAna tyAM jAmyuM paDayuM hoya che. ane te ghara dhamamaMdira kahevuM te pachI adharmasthAnaka kayuM? ane, jema vatIe chIe tema vartavAthI khoTuM paNa zuM? kaI ema kahe ke pelAM dharmamaMdiramAM te prabhunI bhakti thaI zake che to teone mATe khedapUrvaka ATale ja uttara devAne che ke, te paramAtmatatva ane tenI vairAgyamaya bhaktine jANatA nathI. game tema che paNa ApaNe - ApaNuM mULa vicAra para AvavuM joIe. tattvajJAnanI dRSTie AtmA saMsAramAM viSayAdika malinatAthI paryaTana kare che. te malinatAne kSaya vizuddha bhAva jaLathI hevo joIe. ahaMtanAM kahelAM tatvarUpa sAbu ane vairAgyarUpI jaLathI uttama AcArarUpa paththara para rAkhIne Atmavastrane dhanAra nigraMtha guru che. AmAM je vairAgya jaLa na hoya te badhAM sAhitye kaMI karI zakatAM nathI, mATe vairAgyane dharmanuM svarUpa kahI zakAya. yadi ahaMta praNIta tattva vairAgya ja badhe che, to teja dharmanuM svarUpa ema gaNavuM. zikSApATha 58. dharmanA matabheda, bhAga 1:- A jagatItaLa para aneka prakArathI dharmanA mata paDelA che. tevA matabheda anAdikALathI che, e nyAyasiddha che. paNa For Private And Personal Use Only
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 167 mokSamALA e matabhede kaMI kaMI rUpAMtara pAmyA jAya che. e saMbaMdhI keTaloka vicAra karIe. keTalAka paraspara maLatA ane keTalAka paraspara viruddha che, keTalAka kevaLa nAstikanA pAtharelA paNa che. keTalAka sAmAnya nItine dharma kahe che. keTalAka jJAnane ja dharma kahe che. keTalAka ajJAna e dharmamata kahe che. keTalAka bhaktine kahe che, keTalAka kriyAne kahe che, keTalAka vinayane kahe che ane keTalAka zarIra sAcavavuM ene dharmamata kahe che. e dharmamatasthApake e ema baMdha karyo jaNAya che ke, ame je kahIe chIe te sarvajJavANIrUpa ane satya che. bAkInA saghaLA mate asatya ane kutarkavAdi che, paraspara tethI te matavAdIoe gya ke agya khaMDana karyuM che. vedAMtanA upadezaka A ja bodhe che; sAMkhyane paNa A ja bedha che. baudhane paNa A ja bodha che; nyAyamatavALAne paNa A ja bAdha che; vaizeSikane A ja bodha che; zaktipaMthIne A ja badha che; vaiSNavAdikane A ja baMdha che; IslAmIne A ja bodha che; ane krAIsTane A ja bAdha che ke A amAruM kathana tamane sarvasiddhi Apaze. tyAre ApaNe have zuM vicAra kare? - vAdI prativAdI ane sAcA hotA nathI, tema baMne beTA hotA nathI. bahu te vAdI kaMIka vadhAre sAce ane prativAdI kaMIka ocho kheTe hoya. kevaLa banenI vAta khoTI hovI 1. athavA prativAdI kaMIka vadhAre sAro ane vAdI kaMIka eAcho khoTo hoya. For Private And Personal Use Only
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 168 mekSamALA na joIe. Ama vicAra karatAM te eka dharmamata sAce Thare; bAkInA khoTA Thare. jijJAsu-e eka Azcaryajanaka vAta che. sarvane asatya ane sarvane satya kema kahI zakAya ? je sarvane asatya ema kahIe to ApaNe nAstika karIe ane dharmanI saccAI jAya. A to nizcaya che ke dharmanI saccAI che, tema sRSTi para tenI AvazyakatA che. eka dharmamata satya ane bAkInA sarva asatya ema kahIe te te vAta siddha karI batAvavI joIe. sarva satya kahIe to te e retInI bhIMta karI; kAraNa te ATalA badhA matabheda zA mATe paDe? sarva eka ja prakAranA mate sthApavA zA mATe yatna na kare ? ema a nyanA virodhAbhAsathI thoDIvAra aTakavuM paDe che. te paNa te saMbaMdhI yathAmati huM kaMI khulAso karuM chuM. e khulAse satya ane madhyasthabhAvanAne che. ekAMtika ke matAMtika nathI pakSapAtI ke avivekI nathI paNa uttama ane vicAravA jevuM che. dekhAve e sAmAnya lAgaze; paraMtu sUkSama vicArathI bahu bhejavALe lAgaze. zikSapATha 59. dharmanA matabheda, bhAga 2:- ATaluM te tamAre spaSTa mAnavuM ke game te eka dharma A sRSTi para saMpUrNa satyatA dharAve che. have eka dazanane satya kahetAM bAkInA dharmamatane kevaLa asatya kahe paDe; paNa huM ema kahI na zakuM. zuddha AtmajJAnadAtA nizcayana vaDe For Private And Personal Use Only
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 169 te te asatyarUpa Thare; paraMtu vyavahAranaye te satya TharAvI zakAya nahIM. eka satya ane bAkInA apUrNa ane sadeSa che ema huM kahuM chuM. temaja keTalAka kutarkavAdI ane nAstika che te kevaLa asatya che; paraMtu jee paraleka sabaMdhI ke pApa saMbadhI kaI paNa eAdha ke bhaya batAve che te jAtanA dhamatane apUrNa ane sadoSa kahI zakAya che. eka darzana je nirdoSa ane pUNa kahevAnuM che tenI vAta hamaNAM eka mAjI rAkhIe. have tamane zakA thaze ke sadoSa ane apUrNa evuM kathana enA prava ke zA mATe edhyuM haze ? tenuM sAmAdhAna thavuM joI e. e dha matavALAonI jyAM sudhI buddhinI gati paheAMcI tyAM sudhI temaNe vicAra karyAM. anumAna, tarka ane upamAdika AdhAravaDe tene je kathana jaNAyuM te pratyakSarUpe jANe siddha che evuM temaNe darzAvyuM. je pakSa lIdhe temAM mukhya ekAMtika vAda lIdheA. bhakti, vizvAsa, nIti, jJAna ke kriyA emAMnA eka viSayane vizeSa vaLye, ethI bIjA mAnavAyeAgya viSaye temaNe dUSita karI dIdhA. vaLI je viSaye temaNe varNavyA te sarva bhAva bhede teoe jANyA naheAtA, paNa peAtAnI mahAbuddhi anusAre bahu vaLyA. tArkika siddhAMta dRSTAMtAdikathI sAmAnya buddhivALA AgaLa ke jaDabharata AgaLa teoe siddha karI batAvyo. kIrti, leAkahita, ke bhagavAna manAvavAnI AkAMkSA emAMnI ekAdi paNa emanA mananI bhramaNA heAvAthI atyutra udya For Private And Personal Use Only
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 170 mekSamALA mAdikathI teo jaya pAmyA. keTalAke zRMgAra ane laherI sAdhanathI manuSyanAM mana haraNa karyA. duniyA mahinAmAM te mULe DUbI paDI che, eTale e laherI darzanathI gADararUpe thaIne teoe rAjI thaI tenuM kahevuM mAnya rAkhyuM. keTalAke nIti tathA vairAgyAdi guNa dekhI te kathana mAnya rAkhyuM. pravartakanI buddhi teo karatAM vizeSa hovAthI tene pachI bhagavAnarUpa ja mAnI lIdhA. keTalAke vairAgyathI dharmamata phelAvI pAchaLathI keTalAMka sukhazIliyAM sAdhanane baMdha besI dIdhe. pitAne mata sthApana karavAnI mahAna bhramaNAo ane pitAnI apUrNatA ItyAdika game te kAraNathI bIjAnuM kaheluM pitAne na rucyuM eTale teNe jude ja rAha kADhayo. Ama aneka matamatAMtaranI jALa thatI gaI. cAra pAMca peDhIno eka dharma pALe eTale pachI te kuLadharma thaI paDyo. ema sthaLe sthaLe thatuM gayuM. zikSApATha 60. dharmanA matabheda, bhAga 3:- je eka darzana pUrNa ane satya na hoya te bIjA dharmamatane apUrNa ane asatya koI pramANathI kahI zakAya nahIM, e mATe thaIne je eka darzana pUrNa ane satya che tenAM tattvapramANathI bIjA matanI apUrNatA ane ekAMtikatA jaIe. e bIjA dharmamamAM tatvajJAna saMbaMdhI yathArtha sUkSama vicAre nathI. keTalAka jagatakartAne baMdha kare che, 1. pAThAntara-lekechita. For Private And Personal Use Only
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 17 paNa jagatkartA pramANavaDe siddha thai zakatA nathI. keTalAka jJAnathI mekSa che ema kahe che te ekAMtika che; temaja kriyAthI meAkSa che ema kahenArA tenA yathArtha svarUpane jANatA nathI ane e bannenA bhedya zreNibaMdha nathI kahI zakayA e ja emano sajJatAnI khAmI jaNAI Ave che. sadeva tattvamAM kahelAM aSTAdaza dUSNeAthI e dha matasthApake rahita naheAtA ema eenAM gUMthelAM caritra parathI paNa tattvanI STie dekhAya che. keTalAka matAmAM hiMsA, abrahmacarya I apavitra viSayAne bedha che te te sahajamAM apUrNa ane sarAgInAM sthApelAM jovAmAM Ave che. koI e kaMI nahIM e rUpa meAkSa, koI e sAkArameAkSa ane keAI e amuka kALa sudhI rahI patita thavu e rUpe meAkSa mAnyA che; paNa emAMthI koI vAta teonI sapramANa thaI zakatI nathI. eenA 'apUrNa` vicAronuM khaMDana yathA jovA jevu che ane te nigraMtha AcAyaeNnAM zAstrAthI maLI zakaze.' veDha sivAyanA bIjA matAnA pravatake, emanA ciratrA, vicAra| ItyAdika vAMcavAthI apUrNa che ema jaNAI Ave che vede, pravartaka bhinna bhinna karI nAMkhI edhaDakatAthI vAta mamAM nAMkhI gabhIra DALa karyAM che. chatAM emanA { 1 dvi. A. pAThA---- eenAM vicArAnuM apUrNa paNuM nispRha. tattvavettAoe darzAvyuM che te yathAsthita jANavuM ceAgya che.' 2 'va - mAnamAM je vede che te ghaNA prAcIna graMtho che tethI te matanuM prAcInapaNuM che. paraMtu te paNa hiMsAe karIne dUSita heAvAthI apUrNa che, temaja sarAgInAM vAkaya che. ema spaSTa jaNAya che.' For Private And Personal Use Only
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 172 mokSamALA puSkaLa mane vAMcavAthI e paNa apUrNa ane ekAMtika jaNAI Avaze." je pUrNa darzana viSe atre kahevAnuM che te jaina eTale nIrAgInAM sthApana karelAM darzana viSe che. enA bodhadAtA sarvajJa ane sarvadazI hatA. kALabheda che to paNa e vAta siddhAMtika jaNAya che. dayA, brahmacarya, zIla, viveka vairAgya jJAna kriyAdi enAM jevAM pUrNa ekake e varNavyAM nathI. tenI sAthe zuddhaAtma jJAna, tenI koTio, jIvanAM ovana, janma, gati vigati, nidvAra, pradeza,kALa, tenAM svarUpa e viSe evo sUkSma bedha che ke je vaDe tenI sarvajJatAnI niHzaMkatA thAya. kALabhede paramparAsnAyathI kevaLajJAnAdi jJAne jovAmAM nathI AvatAM chatAM je je jinezvaranAM rahelAM siddhAMtika vacane che te akhaMDa che. teonA keTalAka siddhAMto evA sUkSama che ke, je ekeka vicAratAM AkhI jiMdagI vahI jAya tevuM che AgaLa upara keTaluMka e saMbadhI kahevAnuM che. - jinezvaranAM kahelAM dharmatatvathI kaI paNa prANIne leza kheda utpanna thatuM nathI. sarva AtmAnI rakSA ane sarvottama zaktine prakAza emAM rahyo che. e bhede vAMcavAthI, samajavAthI ane te para ati ati sUkSma vicAra karavAthI Atmazakti prakAza pAmI jainadarzananI sarvajJatAnI sarvotkRSTa paNAnI hA kahevarAve che. bahu mananathI sarva dhamamata jANI pachI tulanA karanArane A kathana avazya siddha thaze. e sarvajJa darzananAM mULata ane bIjA matanA mULata viSe ahIM vizeSa kahI zakAya teTalI jagyA nathI. For Private And Personal Use Only
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 173 zikSApATha 61. sukha viSe vicAra, bhAga 1 :- eka brAhmaNa daridrAvasthAthI karIne bahu pIDAte hato. teNe kaMTALIne chevaTe devanuM upAsanA karI lakSmI meLavavAno nizcaya karyo. pite vidvAna hovAthI upAsanA karavA pahelAM vicAra karyo ke kadApi deva te kaI tuSTamAna thaze; paNa pachI te AgaLa sukha kayuM mAgavuM ? tapa karI pachI mAgavAmAM kaMI sUje nahIM, athavA jUnAdhika sUje te karele tapa paNa nirarthaka jAya; mATe eka vakhata AkhA dezamAM pravAsa kare. saMsAranA mahapuruSanAM dhAma, vaibhava ane sukha jevAM. ema nizcaya karI te pravAsamAM nIkaLI paDyo. bhAratanAM je je ramaNIya ane riddhimAna zahero hatAM te joyAM. yuktiprayuktio rAjAdhirAjanAM aMtaHpura, sukha ane vaibhava joyAM. zrImaMtanA AvAsa, vahIvaTa, bAgabagIcA ane kuTuMba parivAra joyA; paNa ethI tenuM kaI rIte mana mAnyuM nahIM. keIne strInuM duHkha, keIne patinuM duHkha, koIne ajJAnathI duHkha, koIne vahAlAMnA viyoganuM duHkha, keIne nirdhanatAnuM duHkha, keIne lakSamInI upAdhinuM duHkha, keIne zarIrasaMbaMdhI duHkha, koIne putranuM duHkha, keIne zatrunuM duHkha, keIne jaDatAnuM duHkha, keIne mAbApanuM duHkha, keIne vaidhavya duHkha, kaIne kuTuMbanuM duHkha, koIne potAnA nIca kuLanuM duHkha, keIne prItinuM duHkha,. keIne IrSyAnuM dukha, koIne hAninuM duHkha, ema eka be vizeSa ke badhAM duHkha sthaLe sthaLe te vipranA jovAmAM AvyAM. ethI karIne enuM mana keI sthaLe mAnyuM nahIM; jyAM jue tyAM duHkha te kharuM ja. keI sthaLe saMpUrNa sukha tenA jovAmAM For Private And Personal Use Only
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 174 mokSamALA AvyuM nahIM. have tyAre zuM mAgavuM? ema vicAratAM vicAratAM eka mahAdhanADhayanI prazaMsA sAMbhaLIne te dvArikAmAM AvyuM. dvArikA mahAriddhimAna, vaibhavayukta, bAgabagIcAvaDe karIne suzobhita ane vastIthI bharapUra zahera tene lAgyuM. suMdara ane bhavya AvAsa te, ane pUchate pUchate te pelA mahAdhanADhayane ghera gaye. zrImaMta mukhagRhamAM beThA hatA. teNe atithi jANIne brAhmaNane sanmAna ApyuM; kuzaLatA pUchI ane bhajananI teone mATe jamA karAvI jarA vAra javA daI dhIrajathI zeThe brAhmaNane pUchyuM, ApanuM Agamana kAraNa je mane kahevA jevuM hoya te kahe. brAhmaNe kahyuM hamaNAM Apa kSamAM rAkhe; Apane saghaLI jAtane vibhava, dhAma, bAgabagIcA ItyAdika mane dekhADavuM paDaze, e joyA pachI Agamana kAraNa kahIza. zeThe enuM kaMI marmarUpa kAraNe jANIne kahyuM, bhale AnaMdapUrvaka ApanI IcchA pramANe kare. jamyA pachI brAhmaNe zeThane pite sAthe AvIne dhAmAdika batAvatA vinaMti karI. dhanADhaye te mAnya rAkhI ane pote sAthe jaI bAgabagIcA, dhAma, vaibhava, e saghaLuM dekhAyuM. zeThanI strI, putre paNa tyAM brAhmaNanA jovAmAM AvyA. yogyatApUrvaka teoe te brAhmaNano satkAra karyo. eonAM rUpa, vinaya ane svacchatA temaja madhuravANuM joIne brAhmaNa rAjI thaye. pachI tenI dukAnane vahIvaTa che. eka vahIvaTiyA tyAM beThelA joyA. teo paNa mAyALu, viyI ane namra te brAhmaNanA jovAmAM AvyA. ethI te bahu saMtuSTa thayo. enuM mana ahIM kaMIka saMtoSAyuM. sukhI to jagatamAM A ja jaNAya che ema tene lAgyuM. For Private And Personal Use Only
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 175 zikSApATha 62. sukha viSe vicAra, bhAga 2 - kevAM enAM suMdara ghara che! tenI svacchatA ane jALavaNI kevI suMdara che ! kevI zANuM ane mane jJA tenI suzIla strI che ! tenA kevA kAMtimAna ane kahyAgarA putra che ! kevuM saMpIluM tenuM kuTuMba che ! lakSmInI mahera paNa ene tyAM kevI che ! AkhA bhAratamAM enA jevo bIje kaI sukhI nathI. have tapa karIne je huM mAruM te A mahAdhanADhaya jevuM ja saghaLuM mAguM, bIjI cAhanA karuM nahIM. divasa vItI gayo ane rAtri thaI. sUvAno vakhata thaye. dhanADhaya ane brAhmaNa ekAMtamAM beThA hatA; pachI dhanADhaye viprane Agamana kAraNa kahevA vinaMti karI. ' vipra-huM gherathI evo vicAra karI nIkaLe hato ke badhAthI vadhAre sukhI keNa che te jovuM; ane tapa karIne pachI enA jevuM sukha saMpAdana karavuM. AkhA bhArata ane tenAM saghaLAM ramaNIya sthaLo joyAMparaMtu kaI rAjAdhirAjane tyAM paNa mane saMpUrNa sukha jovAmAM AvyuM nahIM. jyAM joyuM tyAM Adhi, vyAdhi ane upAdhi jovAmAM AvI. A bhaNI AvatAM ApanI prazaMsA sAMbhaLI, eTale huM ahIM AvyuM ane saMtoSa paNa pAme. ApanA jevI riddhi, saputra, kamAI, strI, kuTuMba, ghara vagere mArA jevAmAM kyAMya AvyuM nathI. Apa pote paNa dharmazIla, sadguNa ane jinezvaranA uttama upAsaka che. ethI huM ema mAnuM chuM ke ApanA jevuM sukha bIje nathI. bhAratamAM Apa vizeSa sukhI che. upAsanA karIne For Private And Personal Use Only
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 176 mokSamALA kadApi deva kane yAcuM te ApanA jevI sukhasthiti yAcuM. dhanADhaya-paMDitajI, Apa eka bahu marmabharelA vicArathI nIkaLyA che, eTale avazya Apane jema che tema svanubhavI vAta kahuM chuM; pachI jema tamArI IcchA thAya tema karaje. mAre tyAM Ape je je sukha joyAM te te sukha bhAratasaMbaMdhamAM kyAMya nathI e Ape kahyuM te tema haze; paNa kharuM e mane saMbhavatuM nathI, paraMtu mAre siddhAMta Ave che ke jagatama kaI sthaLe vAstavika sukha nathI. jagata duHkhathI karIne dAjhatuM che. tame mane sukhI juo cho paNa vAstavika rIte huM sukhI nathI. vipra-ApanuM A kahevuM kaI anubhavasiddha ane mArmika haze. meM aneka zAstro joyAM che; chatAM marmapUrvaka vicAre AvA lakSamAM levA parizrama ja lIdhe nathI. tema mane e anubhava sarvane mATe thaIne thayo nathI. have Apane zuM duHkha che? te mane kaho. dhanADhaya--paMDitajI, ApanI IcchA che te huM kahuM chuM te lakSapUrvaka manana karavA jevuM che; ane e uparathI kaMI rasto pAmavA jevuM che. zikSApATha 63. sukha viSe vicAra, bhAga 3:-- - je sthati hamaNAM mArI Apa jue che tevI sthiti lakSmI, kuTuMba ane strIsaMbaMdhamAM AgaLa paNa hatI. je vakhatanI huM vAta karuM chuM te vakhatane lagabhaga vIza varSa thayAM. vyApAra ane vaibhavanI bahoLAza e saghaLuM vahIvaTa For Private And Personal Use Only
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 177 avaLo paDavAthI ghaTavA maMDyuM. keTayAvadhi kahevAte huM uparAcAparI kheTanA bhAra vahana karavAthI lakSmI vagarane mAtra traNa varSamAM thaI paDaze. jyAM kevaLa savaLuM dhArIne nAMkhyuM hatuM tyAM avaLuM paDayuM. evAmAM mArI strI paNa gujarI gaI te vakhatamAM mane kaMI saMtAna nahotuM. jabarI khoTane lIdhe mAre ahIMthI nIkaLI javuM paDayuM. mArA kuTuMbIoe thatI rakSA karI, paraMtu te Abha phATayAnuM thIgaDuM hatuM. annane ane dAMtane vera thavAnI sthitie huM bahu AgaLa nIkaLI paDe. jyAre huM tyAMthI nIkaLe tyAre mArA kuTuMbIo mane rekI rAkhavA maMDyAM ke te gAmane daravAjo paNa dIThe nathI, mATe tane javA daI zakAya nahIM. tAruM kamaLa zarIra kaMI paNa karI zake nahIM ane tuM tyAM jA ane sukhI thA te pachI Ava paNa nahIM, mATe e vicAra tAre mAMDI vALa. ghaNA prakArathI teone samajAvI, sArI sthitimAM AvIza tyAre avazya ahIM AvIza, ema vacana daI jAvAbaMdara huM paryaTane nIkaLI paDyo. prArabdha pAchAM vaLavAnI taiyArI thaI daivayoge mArI kane eka damaDI paNa rahI nahotI. eka ke be mahinA udarapoSaNa cAle tevuM sAdhana rahyuM nahotuM. chatAM jAvAmAM huM game tyAM mArI buddhie prArabdha khIlavyAM. je vahANamAM huM beThe hate. te vahANanA nAvike mArI caMcaLatA ane namratA joIne pitAnA zeTha AgaLa mArA duHkhanI vAta karI. te zeThe mane belAvI amuka kAmamAM beThavya; jemAM huM mArA piSaNathI gaNuM pedA karato hato. e vepAramAM mAruM citta jyAre me. 12 For Private And Personal Use Only
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sthira thayuM temAM kAvya gIthI ArA 178 mokSamALA sthira thayuM tyAre bhArata sAthe e vepAra vadhAravA meM prayatna karyo ane temAM phALe. be varSamAM pAMca lAkha jeTalI kamAI thaI pachI zeTha pAsethI rAjIkhuzIthI AjJA laI meM keTalAka mAla kharIdI dvArikA bhaNuM AvavAnuM karyuM. thaDe kALe tyAM AvI pahoMce tyAre bahu leka sanmAna ApavA mane sAmAM AvyA hatA. huM mArA kuTuMbIone AnaMdabhAvathI jaI maLe. teo mArA bhAgyanI prazaMsA karavA lAgyAM. jAvethI lIdhelA mAle mane ekanA pAMca karAvyA. paMDitajI ! tyAM keTalAka prakArathI mAre pApa karavAM paDyAM hatAM; pUruM khAvA paNa huM pAmyuM nahoto; paraMtu ekavAra lakSmI sAdhya karavAne je pratijJAbhAva karyo hato te prArabdhagathI paLe. je duHkhadAyaka sthitimAM huM hato te duHkhamAM zuM khAmI hatI? strI, putra e te jANe nahAtAM ja; mAbApa AgaLathI paraloka pAmyAM hatAM. kuTuMbIonA viyegavaDe ane vinA damaDIe jAte je vakhate huM game te vakhatanI sthiti ajJAnadaSTithI AMkhamAM AMsu ANuM de tevI che, A vakhate paNa dharmamAM lakSa rAkhyuM hatuM. divasane amuka bhAga temAM rekate hatuM, te lakSmI ke evI lAlace nahIM, paraMtu saMsAraduHkhathI e tAranAra sAdhana che ema gaNIne, metane bhaya kSaNa paNa dUra nathI; mATe e kartavya jema bane tema karI levuM, e mArI mukhya nIti hatI. durAcArathI kaMI sukha nathI mananI tRpti nathI; ane AtmAnI malinatA che. e tattva bhaNuM meM mAruM lakSa doreluM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 179 meAkSamALA zikSApATha 64. sukha viSe vicAra, bhAga 4:---- ahIM AvyA pachI huM sArA ThekANAnI kanyA pAmyA. te paNa sulakSaNI ane maryAdazIla nIvaDI; e vaDe karIne mAre traNa putra thayA. vahIvaTa pramaLa heAvAthI ane nANuM nANuAMne vadhAratuM hAvAthI daza varSamAM huM mahAkeTacAvadhi thaI paDayo. putranI nIti, vicAra ane buddhi uttama rahevA meM bahu sudara sAdhanA geAThavyAM, jethI tee A sthiti pAmyA * che. mArAM kuTuMbIone ceAgya ceAgya sthaLe geAThavI teenI sthitine sudharatI karI. dukAnanA meM amuka niyameA bAMdhyA. uttama dhAmane! AraMbha karI lIdheA, A phakta eka mamatva khAtara karyuM. gayeluM pAchuM meLavyuM. ane kuLa paraMparAnuM nAmAMkitapaNuM jatuM aTakAvyuM, ema kahevarAvavA mATe A saghaLuM me kayuM; ene huM sukha mAnate nathI. jo ke huM bIjA karatAM sukhI chu, tANu e zAtAvedanI che; satsukha nathI. jagatamAM bahudhA karIne azAtAvedanI che. me dharmamAM mArA kALa gALavAnA niyama rAkhyA che. satzAstronAM vAMcana, manana, satpuruSAnA samAgama, yamaniyama, eka mahinAmAM bAra divasa brahmacarya, anatuM guptadAna, e Adi dharUpe mAre kALa gALuM chu. sava vyavahArasaMbaMdhInI upAdhimAMthI keTalAka bhAga bahu aze me tyAgyA che. putrAne vyavahAramAM yathAyAgya karIne huM nitra tha thavAnI icchA rAkhu chuM. hamaNAM ni tha thaI zakuM tema nathI; emAM saMsArameAhinI ke evuM kAraNa nathI; para Mtu te paNa dharmAMsaMbaMdhI kAraNa che. gRhasthadhanAM AcaraNa mar3e kaniSTha thaI gayAM che; ane munie te sudhArI zakatA nathI. gRhastha For Private And Personal Use Only
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 180 mekSamALA gRhasthane vizeSa edha karI zake; AcaraNathI paNa asara karI zake. eTalA mATe thaI ne dhama saMbaMdhe gRhastha vane huM ghaNuM bhAge edhI yamaniyamamAM ANuM chuM. dara saptAhe ApaNe tyAM pAMcase jeTalA sagRhasthAnI sabhA bharAya che. ATha divasane navA anubhava ane bAkInA AgaLanA dharmAnubhava emane e traNa muhUrta bekhuM chuM. mArI strI dharmazAstranA keTalAka Adha pAmelI hAvAthI te paNa srIvane uttama yamaniyamanA bedha karI sAptAhika sabhA bhare che. putra paNa zAstranA banate paricaya rAkhe che. vidvAnonuM sanmAna, atithinuM sanmAna, vinaya ane sAmAnya satyatA, ekaja bhAva evA niyame mahudhA mArA anucarA paNa seve che, ee badhA ethI zAtA bhAgavI zake che. lakSmInI sAthe mArI nIti, dharma, sadguNa, vinaya eNe janasamudAyane bahu sArI asara karI che. rAjA sahita paNa mArI nItivAta aMgIkAra kare tevuM thayuM che. A saghaLuM AtmaprazaMsA mATe hu` kahetA nathI e Ape smRtimAM rAkhavuM; mAtra ApanA pUchelA khulAsA dAkhala A saghaLu saMkSepamAM kahetA jauM chuM. zikSApATha 65. sukha viSe vicAra, bhAga 5:-- A saghaLAM uparathI huM sukhI chuM ema Apane lAgI zakaze ane sAmAnya vicAre mane bahu sukhI mAnA te mAnI zakAya tema che. dhama, zIla ane nItithI temaja zAsrAvadhAnathI mane je AnaMda Upaje che te avaNu nIya che. paNa tattva For Private And Personal Use Only
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 181 daSTithI huM sukhI na manAuM. jyAM sudhI sarva prakAre bAhya ane atyaMtare parigraha meM tyAgyA nathI tyAMsudhI rAga doSano bhAva che, jo ke te bahu aMze nathI, paNa che; to tyAM upAdhi paNa che. sarvasaMgaparityAga karavAnI mArI saMpUrNa AkAMkSA che; paNa jyAM sudhI tema thayuM nathI tyAMsudhI haju kaI gaNAtAM priyajanane viyega, vyavahAramAM hAni, kuTuMbanuM dukha e cheDe aMze paNa upAdhi ApI zake. pitAnA deha para mota sivAya paNa nAnA prakAranA rogano saMbhava che. mATe kevaLa nitha bAhyAbhyatara parigrahane tyAga abhyAraMbhane tyAga e saghaLuM nathI thayuM tyAM sudhI huM mane kevaLa sukhI mAnatA nathI. have Apane tatvanI daSTie vicAratAM mAluma paDaze ke lakSmI, strI, putra ke kuTuMba e vaDe sukha nathI, ane ene sukha gaNuM te jyAre mArI sthiti patita thaI hatI tyAre e sukha kyAM gayuM hatuM? jene viyega che, je kSaNabhaMgura che ane jyAM ekatva ke avyAbAdhapaNuM nathI te sukha saMpUrNa nathI. eTalA mATe thaIne huM mane sukhI kahI zakato nathI. huM bahu vicArI vicArI vyApAra vahIvaTa karatA hatA. topaNa mAre AraMbhepAdhi, anIti ane leza paNa kapaTa sevavuM paDyuM nathI, ema te nathI. aneka prakAranAM AraMbha ane kapaTa mAre sevavAM paDyAM hatAM. Apa je dhAratA che ke devapAsanAthI lakSmI prAma karavI. te te je puNya na hoya te kaI kALe maLanAra nathI. puNyathI lakSmI pAmI mahAraMbha, kapaTa ane mAna pramukha vadhAravA te mahApApanAM kAraNa che; pApa narakamAM nAkhe che. pApathI AtmA, pAmela mahAna manuSyadeha eLe gumAvI de che. eka For Private And Personal Use Only
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 182 mokSamALA te jANe puNyane khAI javAnuM bAkI vaLI pApanuM baMdhana karavuM, lakSmInI ane te vaDe AkhA saMsAranI upAdhi bhegavavI te huM dhAruM chuM ke vivekI AtmAne mAnya na hoya. meM je kAraNathI lakSmI upArjana karI hatI, te kAraNa meM AgaLa Apane jaNAvyuM hatuM. jema ApanI IcchA hoya tema kare. Apa vidvAna che, huM vidvAnane cAhuM chuM. ApanI abhilASA hoya te dharmadhyAnamAM prasakta thaI sahakuTuMba ahIM bhale rahe. ApanI upajIvikAnI saraLa rojanA jema kahe tema huM rucipUrvaka karAvI ApuM. ahIM zAstrAdhyayana ane vastune upadeza kare. mithyAraMbhe pAdhinI lelupatAmAM huM dhAruM chuM ke na paDe, pachI ApanI jevI IcchA. paMDita--Ape ApanA anubhavanI bahu manana kakvA jevI AkhyAyikA kahI. Apa avazya ke mahAtmA che. puNyAnubaMdhI puNyavAna jIva che; vivekI che; ApanI zakti adbhuta che, huM daridratAthI kaMTALIne je IcchA rAkhato hato te ekatika hatI. AvA sarva prakAranA vivekI vicAra meM karyA nahatA. A anubhava, AvI vicArazakti huM game te vidvAna chuM chatAM mArAmAM nathI ja. e huM satya ja kahuM chuM. Ape mAre mATe je pejanA darzAvI te mATe Apane bahu upakAra mAnuM chuM. ane namratApUrvaka e huM aMgIkAra karavA harSa batAvuM chuM. huM upAdhine cAhate nathI. lakSmIne phaMda upAdhi ja Ape che. ApanuM anubhavasiddha kathana mane bahu rucyuM che. saMsAra baLate ja che, emAM sukha nathI. Ape nirupAdhika munisukhanI prazaMsA kahI te satya che. te sanmArga pariNAme sarvo For Private And Personal Use Only
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 183 pAdhi, Adhi vyAdhi ane sa ajJAnabhAva rahita evA zAzvata meAkSanA hetu che. zikSApATha 66. sukha viSe vicAra, bhAga 6:-- adrian dhanADhaya--Apane mArI vAta rucI ethI huM nirabhimAnapUrvaka Ana Mda pAmuM chuM. Apane mATe huM ceAgya ceAjanA karIza. mArA sAmAnya vicArA kathAnurUpa ahIM huM kahevAnI AjJA lauM chuM jee kevaLa lakSmIne upArjana karavAmAM kapaTa, leAbha ane mAyAmAM muMjhAyA paDayA che te bahu duHkhI che. tene te pUrA upayAga ke adhurA upayoga karI zakatA nathI. mAtra upAdhi ja bhagave che. te asaMkhyAta pApa kare che; tene kALa acAnaka laIne upADI jAya che. adhegati pAmI te jIva anaMta saMsAra vadhAre che. maLelA manuSyadeha e nirmUlya karI nAkhe che jethI te nira'tara duHkhI ja che. jeNe peAtAnAM upajIvikA jeTalAM sAdhanamAtra alpArabhathI rAkhyAM che, zuddha eka patnIvrata, sa teASa, parAtmAnI rakSA, yama, niyama, parApakAra, a5rAga, alpadravyamAyA ane satya temaja zAstrAdhyayana rAkhyuM che, je satpuruSAne seve che, jeNe nigra thatAne maneAratha rAkhyA che, bahu prakAre karIne saMsArathI je tyAgI jevA che, jenA vairAgya ane viveka utkRSTa che te pavitratAmAM sukhapUrvaka kALa niga mana kare che. sarva prakAranA Ara bha ane parigrahathI jee rahita thayA For Private And Personal Use Only
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 184 mokSamALA che, dravyathI, kSetrathI, kALathI ane bhAvathI jeo apratibaMdhapaNe vicare che, zatru-mitra pratye je samAna daSTivALA che ane zuddha AtmadhyAnamAM jemano kALa nirgamana thAya che, athavA svAdhyAya dhyAnamAM je lIna che, evA jiteMdriya ane jitakaSAya te nigraMthe parama sukhI che. save ghanaghAtI karmane kSaya jemaNe karyo che, cAra karma pAtaLAM jenAM paDyAM che, je mukta che, je anaMtajJAnI ane anaMtadarzI che te te saMpUrNa sukhI ja che. mokSamAM teo anaMta jIvananAM anaMtasukhamAM sarva karma viraktatAthI virAje che. Ama sandurue kahele mata mane mAnya che. pahele te mane tyAjya che. bIjo hamaNAM mAnya che; ane ghaNe bhAge e grahaNa karavAne mAre badha che. trIje bahu mAnya che. ane je te sarvamAnya ane saccidAnaMda svarUpa che. ema paMDitajI ApanI ane mArI sukhasaMbaMdhI vAtacIta thaI. prasaMgopAtta te vAta carcatA jaIzuM. te para vicAra karIzuM. A vicAre Apane kahyAthI mane bahu AnaMda thayo che. Apa tevA vicArane anukULa thayA ethI vaLI AnaMdamAM vRddhi thaI che. paraspara ema vAtacIta karatAM karatAM harSabhera pachI teo samAdhibhAvathI zayana karI gayA. je vivekIo A sukhasaMbaMdhI vicAra karaze teo bahu tatva ane AtmazreNinI utkRSTatAne pAmaze. emAM kahelA apAraMbhI nirAraMbhI ane sarvamukta lakSaNe lakSapUrvaka manana karavA jevAM che. jema bane tema apAraMbhI For Private And Personal Use Only
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 185 thaI samabhAvathI janasamudAyanA hita bhaNI vaLavuM. parepakAra, dayA, zAMti, kSamA ane pavitratAnuM sevana karavuM e bahu sukhadAyaka che. nirgathatA viSe to vizeSa kahevArUpa ja nathI. muktAtmA te anaMta sukhamaya ja che. zikSA pATha 67. amUlya tattvavicAra:-- ( harigIta chaMda ) bahu puNyakerA puMjathI zubha deha mAnavano maLe, toye are! bhavacakano ATo nahi eke Ta; sukha prApta karatAM sukha TaLe che leza e lakSe lahe, kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAva maraNe kAM aha rAcI rahe ? 1 lakSamI ane adhikAra vadhatAM, zuM vadhyuM che te kahe? zuM kuTuMba ke parivArathI vadhavApaNuM, e naya grahe; vadhavApaNuM saMsAranuM nara dehane hArI ja, ene vicAra nahIM ahoho! eka paLa tamane have !!! 2 nirdoSa sukha, nirdoSa AnaMda, je game tyAMthI bhale, e divya zaktimAna jethI jajIrethI nIkaLe; paravastumAM nahi muMjha, enI dayA mujane rahI, e tyAgavA siddhAMta ke pazcAtu duHkha te sukha nahIM. 3 huM koNa chuM? kyAMthI thaye? zuM svarUpa che mAruM kharuM? kenA saMbaMdhe vaLagaNa che? rAkhuM ke e paraharuM? enA vicAra vivekapUrvaka zAMta bhAve je karyA, te sarva Atmika jJAnanAM siddhAMtatatva anubhavyAM. 4 For Private And Personal Use Only
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 186 mokSamALA te prApta karavA vacana konuM satya kevaLa mAnavuM ? nirdoSa naranuM kathana mAne teha" jeNe anubhavyuM; re! Atma tAre ! Atma tAre! zIdhra ene oLakho, sarvAtmamAM samadaSTi gho A vacanane hRdaye lakhe. 5 zikSApATha 68. jitendriyatA:-- jyAM sudhI jIva svAdiSTa bhojana cAhe che, jyAM sudhI nAsikA sugaMdhI cAhe che, jyAM sudhI kAna vArAMganAnAM gAyana ane vAjiMtra cAhe che, jyAM sudhI AMkha nepavana jevAnuM lakSa rAkhe che, jyAM sudhI tvacA sugaMdhIlepana cAhe che, tyAM sudhI te manuSya nirAgI, nirbhaya, niHparigrahI, nirAraMbhI ane brahmacArI thaI zakatuM nathI. manane vaza karavuM e sarvottama che. enA vaDe saghaLI iMdriye vaza karI zakAya che. mana jItavuM bahu bahu durghaTa che. eka samayamAM asaMkhyAtA jana cAlanAra azva te mana che. ene thakAvavuM bahu durlabha che. enI gati capaLa ane na jhAlI zakAya tevI che. mahA jJAnIoe jJAnarUpI lagAma vaDe karIne ene khaMbhita rAkhI sarva jaya karyo che. uttarAdhyayanasUtramAM namirAja maharSie zakeMdra pratye ema kahyuM ke daza lAkha subhaTane jItanAra kaMIka paDyA che; paraMtu svAtmAne jItanAra bahu durlabha che, ane te daza lAkha subhaTane jItanArA karatAM atyuttama che. mana ja sarvopAdhinI janmadAtA bhUmikA che. mana ja For Private And Personal Use Only
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA baMdha ane mokSanuM kAraNa che. mana ja sarva saMsAranI mAhinIrUpa che. e vaza thatAM AtmasvarUpane pAmavuM leza mAtra durlabha nathI. manavaDe IdriyanI lapatA che. bhajana, vAjiMtra, sugaMdhI, strInuM nirIkSaNa, suMdara vilepana e saghaLuM mana ja mAge che. e mahinI ADe te dharmane saMbhAravA paNa detuM nathI. saMbhAryA pachI sAvadhAna thavA detuM nathI. sAvadhAna thayA pachI patitatA karavAmAM pravRtta, lAgu thAya che. emAM nathI phAvatuM tyAre sAvadhAnImAM kaMI nyUnatA pahoMcADe che. jeo e nyUnatA paNa na pAmatAM aDaga rahIne mana jIte che te sarva siddhine pAme che. | mana akasmAtu keIthI ja jItI zakAya che. nahIM to gRhasthAzrame abhyAsa karIne ja jitAya che; e abhyAsa nirgathatAmAM bahu thaI zake che, chatAM sAmAnya paricaya karavA mAMgIe te tene mukhya mArga A che ke, te je duriccha kare tene bhUlI javI; tema karavuM nahIM, te jyAre zabdasparzAdi vilAsa che tyAre ApavA nahIM. TUMkAmAM ApaNe ethI derAvuM nahIM paNa ApaNe ene deravuM; ane daravuM te paNa makSa mArgamAM. jitendriyatA vinA sarva prakAranI upAdhi ubhI ja rahI che. tyAge na tyAgyA jevuM thAya che, lekalajajAe tene seva paDe che. mATe abhyAsa karIne paNa manane jItIne svAdhInatAmAM laI avazya Atmahita karavuM For Private And Personal Use Only
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 188 mekSamALA zikSApATha 69 brahmacaryanI navavADa:- jJAnIoe thoDA zabdamAM kevA bheda ane kevuM svarUpa batAvyuM che? e vaDe keTalI badhI Atmonnati thAya che? brahmacarya jevA gaMbhIra viSayanuM svarUpa saMkSepamAM ati camatkArika rIte ApyuM che. brahmacaryarUpI eka suMdara jhADa ane tene rakSA karanArI je nava vidhi tene vADanuM rUpa ApI AcAra pALavAmAM vizeSa smRti rahI zake evI saraLatA karI che. e navavADa jema che tema ahIM kahI jauM chuM. 1. vasati-je brahmacArI sAdhu che temaNe jyAM strI, pazu ke paDaMga ethI karIne je saMyukta vasati hoya tyAM rahevuM nahIM. strI be prakAranI che. manuSyanuM ane devAMganA. e pratyekanA pAchA be be bheda che. eka to mULa ane bIjI strInI mUrti ke citra. e prakArano jyAM vAsa hoya tyAM brahmacArI sAdhue na rahevuM, pazu eTale ticiNI gAya, bheMsa ItyAdika je sthaLe hoya te sthaLe na rahevuM ane pataMga eTale napusaMka ene vAsa hoya tyAM paNa na rahevuM. evA prakArane vAsa brahmacaryanI hAni kare che. teonI kAmaceSTA hAvabhAva ityAdika vikAre manane bhraSTa kare che. 2. kathA-kevaLa ekalI strIone ja ke eka ja strIne dharmopadeza brahmacArIe na kare. kathA e mehanI utpattirUpa che. strInA rUpa saMbaMdhI graMtha, kAmavilAsa saMbaMdhI graMthe, ke jethI citta caLe evA prakAranI game te zRMgAra saMbaMdhI kathA brahmacArIe na karavI. For Private And Personal Use Only
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 189 3. Asana-strIonI sAthe eka Asane na besavuM. jyAM strI beThI hoya tyAM be ghaDI sudhImAM brahmacArIe na besavuM. e strIonI smRtinuM kAraNa che; ethI vikAranI utpatti thAya che; ema bhagavAne kahyuM che. 4. iMdriyanirIkSaNa-strIonAM aMgopAMga brahmacArI sAdhue na jevAM; enAM amuka aMga para daSTi ekAgra thavAthI vikAranI utpatti thAya che. pa. kuDayAMtara-bhIMta, kanAta ke trATAnuM aMtara vacamAM heya ne strIpuruSa jyAM maithuna seve tyAM brahmacArIe rahevuM nahIM. kAraNa zabda, ceSTAdika vikAranAM kAraNa che. 6. pUrva kIDA-pite gRhasthAvAsamAM game tevI jAtanA zaMgArathI viSayakIDA karI hoya tenI smRti karavI nahIM; tema karavAthI brahmacarya bhaMga thAya che. 7. prata-dUdha, dahIM, ghUtAdi, madhurA ane cIkAza-- vALA padArthone bahudhA AhAra na kara. ethI vIryanI vRddhi ane unmAda thAya che ane tethI kAmanI utpatti thAya che, mATe brahmacArIe tema karavuM nahIM. 8. atimAtrAhAra-peTa bharIne AhAra kare nahIM? atimAtrAnI utpatti thAya tema karavuM nahIM ethI paNa, vikAra vadhe che. 98 vibhUSaNa-snAna, vilepana, puSpAdika brahmacArIe grahaNa karavuM nahIM. ethI brahmacaryane hAni utpanna thAya che. ema bhagavaMte navAvADa vizuddha brahmacaryane mATe kahI che. For Private And Personal Use Only
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 190 meAkSamALA mahudhA e tamArA sAMbhaLavAmAM AvI haze, paraMtu gRhasthAvAsamAM amuka amuka divasa brahmacarya dhAraNa karavAmAM abhyAsIone lakSamAM rahevA ahIM AgaLa kaMIka samajaNupUrNAMka kahI che. zikSApATha 70 sanat kumAra, bhAga 1: cakravatInA vaibhavamAM zI khAmI haiAya ? sanatkumAra e cakravatI hatA. tenAM vaNu ane rUpa atyuttama hatAM. eka veLA sudhama sabhAmAM te rUpanI stuti thaI. e devAne te vAta rucI nahIM; pachI teo te zaMkA TALavAne viprarUpe sanatkumAranA aMtaHpuramAM gayA. sanatkumAranA deha te veLA kheLathI bharyAM hatA. tene aMga manArdika padArthonuM mAtra vilepana hatuM. eka nAnuM paciyuM paheryuM hatuM; ane te snAnama jana karavA mATe beThA hatA. viprarUpe AvelA devatA tenuM manehara sukha, kaMcanavI kAyA ane caMdra jevI kAMti joI te bahu AnaMda pAmyA ane mAthuM dhuNAvyuM, eTale cakravartIe pUchyuM, tame mAthuM zA mATe dhuNAvyuM ? devee kahyu, ame tamAru rUpa ane vaNu nirIkSaNa karavA mATe bahu abhilASI hatA. sthaLe sthaLe tamArA vaNu rUpanI stuti sAMbhaLI hatI; Aje te ame pratyakSa joyuM ethI amane pUrNa AnaMda upajyeA. mAthu dhuNAvyuM enuM kAraNa e ke jevuM leAkeAmAM kahevAya che tevuM ja rUpa che. ethI vizeSa che, paNa echuM nathI. sanatkumAra svarUpavaNanI stutithI prabhutva lAvI elyA, tame A veLA mAru rUpa joyuM te bhale, paraMtu huM rAjasabhAmAM vastrAlaMkAra dhAraNa For Private And Personal Use Only
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 191 mekSamALA karI kevaLa sajaja thaIne jyAre siMhAsana para besuM chuM, tyAre mAruM rUpa ane mAre varNa jevA gya che; atyAre te huM kheLabharI kAyAe beThe chuM; je te veLA tame mArAM rUpa, varNa jue te adbhuta camatkArane pAme ane cakita thaI jAo. devee kahyuM, tyAre ame rAjasabhAmAM AvIzuM, ema kahIne tyAMthI cAlyA gayA. sanatakumAre tyAra pachI uttama vastrAlaMkAra dhAraNa karyA. aneka upacArathI jema potAnI kAyA vizeSa AzcaryatA upajAve tema karIne te rAjasabhAmAM AvI siMhAsana para beThA. AjubAju samartha maMtrIo, subhaTe, vidvAne ane anya sabhAsade yogya Asane besI gayA che. rAjezvara cAmara chatrathI ane khamA khamAthI vizeSa zebhI rahyA che tema ja vadhAI rahyA che. tyAM pilA devatAo pAchA viprarUpe AvyA. addabhuta rUpa varNathI AnaMda pAmavAne badale jANe kheda pAmyA che evA svarUpamAM teoe mAthuM dhuNAvyuM. cakravatIe pUchayuM, aho brAhmaNe ! gaI veLA karatAM A veLA tame judA rUpamAM mAthuM dhuNAvyuM enuM zuM kAraNa che, te mane kahe. avadhijJAnAnusAra vipre kahyuM ke, he mahArAjA ! te rUpamAM ane A rUpamAM bhUmi AkAzano phera paDI gaye che. cakravartIe te spaSTa samajAvavAne kahyuM. brAhmaNoe kahyuM: adhirAja ! prathama tamArI kamaLa kAyA amRta tulya hatI. A veLA jhera tulya che. jyAre amRta tulya aMga hatuM tyAre AnaMda pAmyA ane A veLA jhera tulya che tyAre kheda pAmyA. ame kahIe chIe te vAtanI For Private And Personal Use Only
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 mokSamALA siddhatA karavI hoya te tame tAMbUla thuMke; tatkALa te para mAkhI besaze ane paraloka pahoMcI jaze. zikSApATha 71. sanata kumAra, bhAga 2 -- sana kumAre e parIkSA karI te satya karI pUrvita karmanAM pApano je bhAga, temAM A kAyAnA madasaMbaMdhInuM melavaNa thavAthI e cakravartInI kAyA jheramaya thaI gaI hatI. vinAzI ane azucimaya kAyAne A prapaMca joIne sanakumArane aMtaHkaraNamAM vairAgya utpanna thaye. kevaLa A saMsAra tajavAyogya che. AvI ne AvI azuci strI, putra, mitrAdinAM zarIramAM rahI che. e saghaLuM mehamAna karavA gya nathI, ema bolIne te cha khaMDanI prabhutA tyAga karIne cAlI nIkaLyA. sAdhurUpe jyAre vicAratA hatA tyAre mahArega utpanna thaye. tenA satyatvanI parIkSA levAne kaI deva tyAM vaidarUpe Avyo. sAdhune kahyuM, huM bahu kuzaLa rAjavaida chuM; tamArI kAyA regane. bhaMga thayelI che, je IcchA hoya te tatkALa huM te rogane TALI ApuM. sAdhu bolyA, "he vida! karmarUpI rega mahenmatta che; e roga TALavAnI tamArI je samarthatA hoya te bhale mAre e rega TALe. e samarthatA na hoya te A rega bhale rahyo." devatA che, e roga TALavAnI samarthatA huMdharAvato nathI. sAdhue pitAnI labdhinA paripUrNa prabaLavaDe zkavALI aMguli karI te regane kharaDI ke tatkALa te rogane nAza thaye; ane kAyA pAchI hatI tevI banI gaI. pachI te For Private And Personal Use Only
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA veLA deve potAnuM svarUpa prakAyuM; dhanyavAda gAI vaMdana karI te pitAne sthAnake gaye. raktapitta jevA sadaiva lehI paruthI gaddagatA mahA reganI utpatti je kAyAmAM che, paLamAM vaNasI javAne jene svabhAva che, jenAM pratyeka reme paNa babe rogane nivAsa che, tevA sADA traNa karoDa remathI bharelI hovAthI rogane te bhaMDAra che. ema vivekathI siddha che. anna vagerenI nyUnAdhikatAthI te pratyeka raMga je kAyAmAM dekhAva de che, maLa, mUtra, naraka, hADa, mAMsa, paru ane zleSmathI jenuM baMdhAraNa TakyuM che, tvacAthI mAtra jenI manaharatA che, te kAyAne moha khare! vibhrama ja che! sanat kumAre jenuM leza mAtra mAna karyuM, te paNa jethI saMkhAyuM nahIM te kAyAmAM aha pAmara! tuM zuM mehe che? e meha maMgaLadAyaka nathI. zikSApATha 72. batrIza yoga -- sapuruSe nIcenA batrIzagane saMgraha karI AtmAne ujajavaLa karavAnuM kahe che. 1. "ziSya pitAnA je thAya tene mATe tene zrutAdika jJAna ApavuM.' 2. pitAnA AcAryapaNAnuM je jJAna hoya teno anyane bodha Ape ane prakAza karo." 1. "mokSasAdhaka yoga mATe ziSya AcArya pAse AlecanA karavI." 2. dviA0 pAThA, "AcAryo AlecanA bIjA pAse prakAzavI nahIM." me. 13 For Private And Personal Use Only
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 3. ApattikALe paNa dharmanuM daDhapaNuM tyAgavuM nahIM. 4. leka, paralokanAM sukhanAM phalanI vAMchanA vinA tapa karavuM. 1. zikSA maLI te pramANe yatnAthI vartavuM; ane navI zikSA vivekathI grahaNa karavI. 6. mamatvane tyAga kare. 7. gupta tapa karavuM. 8. nirlobhatA rAkhavI. 9. pariSaha upasargane jItavA. 10. saraLa citta rAkhavuM. 11. AtmasaMyama zuddha pALa. 12. samakita zuddha rAkhavuM. 13. cittanI ekAgra samAdhi rAkhavI. 14. kapaTarahita AcAra pALave. 15. vinaya karavA yogya puruSane yathAyogya vinaya kare. 16. saMteSathI karIne tRSNAnI maryAdA TUMkI karI nAMkhavI. 17. vairAgyabhAvanAmAM vimagna rahevuM. 18. mAyA rahita vartavuM. 19. zuddha karaNamAM sAvadhAna thavuM. 20. sasvarane Adara ane pApane kavAM. 21. pitAnA deSa samabhAvapUrvaka TALavA. 22. sarva prakAranA viSayathI virakta rahevuM. 23. mUla guNe paMcamahAla vizuddha pALavAM. 24. uttara guNe paMcamahAvrata vizuddha pALavAM. For Private And Personal Use Only
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 15 25. utsAhapUrvaka kAryotsarga kare. 26. pramAda rahita jJAna, dhyAnamAM pravarnAna karavuM. 27. haMmezAM AtmacAritramAM sUkSma upagathI vartavuM. 28. dhyAna, jiteMdriyatA arthe ekAgratA pUrvaka karavuM. 29. maraNAMta duHkhathI paNa bhaya pAma nahIM. 30. strI AdikanA saMgane tyAga. 31. prAyazcitta vizuddhi karavI. 32. maraNakAle ArAdhanA karavI. e ekeke vega amUlya che. saghaLA saMgraha karanAra pariName ane te sukhane pAme che. zikSApATha 73. mokSasukha:-- keTalIka A suSTi maMDaLa para paNa evI vastuo ane manecachA rahI che ke je keTalAka aMze jANatAM chatAM kahI zakAtI nathI. chatAM e vastuo kaMI saMpUrNa zAzvata ke anaMta bhedavALI nathI. evI vastunuM jayAre varNana na thaI zake tyAre anaMta sukhamaya mekSa saMbaMdhI te upamA kyAMthI ja maLe? bhagavAnane gautamasvAmIe mekSanA anaMta sukha viSe prazna karyo tyAre bhagavAne uttaramAM kahyuM, gautama! e anaMtasukha! huM jANuM chuM, paNa te kahI zakAya evI ahIM AgaLa kaMI upamA nathI. jagatamAM e sukhanA tulya keIpaNa vastu ke sukha nathI. ema vadI eka bhIlanuM daSTAMta nIcenA bhAvamAM ApyuM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 196 mokSamALA eka jaMgalamAM eka bhadrika bhIla tenAM bALabaccAM sahita rahetuM hatuM. zahera vagerenI samRddhinI upAdhinuM tene leza bhAna paNa nahotuM. eka divase keI rAjA azvakIDA mATe pharato pharate tyAM nIkaLI AvyuM tene bahu tRSA lAgI hatI; jethI karIne sAnavaDe bhIla AgaLa pANI mAgyuM. bhIle pANI AvyuM, zItaLa jaLathI rAjA saMtoSAye. potAne bhIla taraphathI maLelA amUlya jaLadAnano pratyupakAra karavA mATe thaIne bhIlane samajAvIne sAthe lIdhe. nagaramAM AvyA pachI bhale jIMdagImAM nahIM joyelI vastumAM tene rAkhyo. suMdara mahelamAM, kane aneka anucare, manahara chatrapalaMga ane svAdiSTa bhejanathI maMdamaMda pavanamAM, sugaMdhI vilepanamAM tene AnaMda AnaMda karI Ape. vividha jAtinAM hIrAmANeka, mauktika, maNiratna ane raMga beraMgI amUlya cIje niraMtara te bhIlane jovA mATe mokalyA kare; bAgabagIcAmAM pharavA haravA mekale. ema rAjA tene sukha ApyA karato hato. keI rAtre badhAM sUI rahyAM hatAM tyAre te bhIlane bALabaccAM sAMbharI AvyA eTale te tyAMthI kaMI lIdhA karyA vagara ekAeka nIkaLI paDayo. jaIne pitAnAM kuTuMbane mo. te badhAMye maLIne pUchayuM ke tuM kyAM hato? bhale kahyuM, bahu sukhamAM. tyAM meM bahu vakhANavA lAyaka vastuo joI kuTuMbIo-paNa te kevI ? te te amane kahe. bhIla-zuM kahuM, ahIM evI ekake vastu ja nathI. kuTuMbIo--ema hoya ke? A zaMkhalA, chIpa, kaDAM kevAM majAnA paDayAM che, tyAM kaI evI jovA lAyaka vastu hatI? bhIla-nahIM, nahIM bhAI, evI cIja te ahIM ekake For Private And Personal Use Only
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 197 nathI. enA semA bhAganI ke hajAramA bhAganI paNa manahara cIja ahIM nathI. kuTuMbIo-tyAre te tuM bolyA vinA beTho rahe. tane bramaNa thaI che; AthI te pachI sAruM zuM haze? he gautama! jema e bhIlarAjavaibhavasukha bhogavI AvyuM hate; temaja jANatA hata; chatAM upamA yogya vastu nahIM maLavAthI te kaMI kahI zakato nahote, tema anupameya mokSane, saccidAnaMda svarUpamaya nirvikArI mekSanAM sukhanAM asaMkhyAtamA bhAgane paNa egya upameya nahIM maLavAthI huM tane kahI zakate nathI. makSanA svarUpa viSe zaMkA karanArA te kutarkavAdI che, eone kSaNika sukhasaMbaMdhI vicAra ADe sasukhane vicAra nathI. keI Atmika jJAnahIna ema paNa kahe che ke, AthI keI vizeSa sukhanuM sAdhana tyAM rahyuM nahIM eTale anaMta avyAbAdha sukha kahI de che. A enuM kathana vivekI nathI. nidrA pratyeka mAnavIne priya che; paNa temAM teo kaMI jANI ke dekhI zakatA nathI ane jANavAmAM Ave to mAtra svapAdhinuM miyApaNuM Ave; jenI kaMI asara paNa thAya. e svapnA vagaranI nidrA jemAM sUkSma sthala sarva jANI ane dekhI zakAya ane nirupAdhithI zAMta UMgha laI zakAya te tenuM te varNana zuM karI zake? ene upamA paNa zI Ape? A te sthaLa daSTAMta che; paNa bAla, avivekI e parathI kaMI vicAra karI zake e mATe kahyuM che. For Private And Personal Use Only
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 198 mekSamALA bhIlanuM daSTAMta, samajAvavA rUpe bhASAbhede pheraphArathI tamane kahI batAvyuM. zikSApaTha 74. dharmadhyAna, bhAga 1 -- bhagavAne cAra prakAranAM dhyAna kahyAM che. Ad, raudra, dharma ane zukala. pahelAM be dhyAna tyAgavA yogya che. pAchaLanAM be dhyAna AtmasArthakarUpa che. zrutajJAnanA bheda jANavA mATe, zAstravicAramAM kuzaLa thavA mATe, nigraMtha-pravacananuM tattva pAmavA mATe, puruSoe sevavA gya, vicAravA gya ane prahaNa karavA cogya dharmadhyAnanA mukhya seLa bheda che. pahelA cAra bheda kahuM chuM. huM mAnarfast (AjJAviya), 2 gAvAthavijhA ( apAyaricaya), 3 vivAvinara (vipAkavicaya), 4 naMdAvAda (saMsthAnavicaya). 1 AjJAvicaya-AjJA eTale sarvajJa bhagavaMte dharmatattva saMbaMdhI je je kahyuM che te te satya che; emAM zaMkA karavA jevuM nathI; kALanI hInatAthI, uttama jJAnanA viccheda javAthI, buddhinI maMdatAthI ke evA anya koI kAraNathI mArA samajavAmAM te tattva AvatuM nathI. paraMtu ahaMta bhagavaMte aMza mAtra paNa mAyAyukta ke asatya kahyuM nathI ja kAraNa eo nirAgI, tyAgI, ane nispRhI hatA. mRSA kahevAnuM kaMI kAraNa emane hatuM nahIM, tema e sarvajJa, sarvadazI hovAthI ajJAnathI paNa mRSA kahe nahIM. jyAM ajJAna ja nathI, tyAM e saMbaMdhI mRSA kyAMthI hoya? evuM je citana karavuM te "AjJAvicaya" nAme prathama bheda che. ra apAyavicayarAga, For Private And Personal Use Only
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 19 zreSa, kAma, krodha ethI je dukha utpanna thAya che tenuM je ciMtavana karavuM te "apAyaricaya" nAme bIje bheda che. apAya eTale duHkha. 3 vipAkavicaya-huM je je kSaNe kSaNe duHkha sahana karuM chuM, bhavATavImAM paryaTana karuM chuM, ajJAnAdika pAmuM chuM, te saghaLuM karmanAM phaLa udaya vaDe karIne che, e dharma dhyAnane trIje bheda che. A saMsthAnaviya-traNalakanuM svarUpa ciMtavavuM te. lakasvarUpa supratiSThakane AkAre che; jIva ajIve karIne saMpUrNa bharapUra che. asaMkhyAta jananI keTAnukeTIe tIra che leka che; jyAM asaMkhyAtA dvIpa-samudra che. asaM. khAtA tiSIya, vANavyaMtarAdikanA nivAsa che.utpAda, vyaya ane dhruvatAnI vicitratA emAM lAgI paDI che. aDhIdvIpamAM jaghanya tIrthakara vIza, utkRSTA ekase sittera haya, tathA kevaLI bhagavAna ane nigraMtha munirAja vicare che, teone "vaMdAmi, namaMsAmi, sakAremi, samANemi, kallANuM, maMgaLa, devayaM, ceIyaM, pajavAsAmi" ema temaja tyAM vasatAM zrAvaka, zrAvikAnAM guNagrAma karIe. te tIrachA lekathakI asaMkhyAta guNe adhika Urdhva leka che. tyAM aneka prakAranA devatAonA nivAsa che. pachI Ilatu prAzmarA che. te pachI muktAtmAe virAje che. tene vaMdAmi, yAvat pajajuvAsAmi." te Urdhva lekathI kaMIka vizeSa adhe leka che, tyAM anaMta duHkhathI bharelA narakAvAsa ane bhuvanapatinAM bhuvanAdika che. e traNa lekanAM sarva sthAnaka A AtmAe samyaktvarahita karaNathI anaMtIvAra janmamaraNa karI pazI mUkyAM che; ema je ciMtana karavuM te "saMsthAnavicaya" nAme dharma dhyAnane ce bheda che. e cAra For Private And Personal Use Only
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 200 mokSamALA bheda vicArI samyaktva sahita zrata ane cAritra dharmanI ArAdhanA karavI. jethI e anaMta janma maraNa TaLe. e dharmadhyAnanA cAra bheda smaraNamAM rAkhavA. zikSApATha 75. dharmadhyAna, bhAga 2 -- dharmadhyAnanAM cAra lakSaNa kahuM chuM. 1 AjJAruci-eTale vItarAga bhagavAnanI AjJA aMgIkAra karavAnI ruci upaje te. 2. nisargaruci-AtmA svAbhAvikapaNe jAtismaraNAdika jJAne karI zruta sahita cAritra dharma dharavAnI ruci pAme tene nisargaci kahI che. 3 sUtraruci--zrutajJAna ane anaMta tatvanA bhedane mATe bhAkhelAM bhagavAnanA pavitra vacananuM jemAM gUMthana thayuM che te sUtra zravaNa karavA, manana karavA ane bhAvathI paThana karavAnI ruci upaje te sUtraruci. 4 upadezaruci- ajJAne karIne upAjelAM karma jJAna karIne khapAvIe, temaja jJAnavaDe karIne navAM karma na bAMdhIe; mithyAtve karIne upAsya karma te samyabhAvathI khapAvIe, samyabhAvathI navAM kama na bAMdhIe; avairAgye karIne upAjya karma te vairAgye karIne khapAvIe ane vairAgyavaDe karIne pAchAM navAM karma na bAMdhIe; kaSAye karI upAjya karma te kaSAya TALIne khapAvIe, kSamAdithI navAM kama na bAMdhIe; azubha yoge karI upAjya karma te zubha yoge karI khapAvIe, zubha yoge karI navAM karma na bAMdhIe; pAMca IdriyanA svAdarUpa Asave karI upAryo karma te saMvare karI khapAvIe; tArUpa saMvare karI For Private And Personal Use Only
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 201 navAM karma na bAMdhIe; te mATe ajJAnAdika AsavamArga chAMDIne jJAnAdika saMvara mAga grahaNa karavA mATe tIrthakara bhagavaMtane upadeza sAMbhaLavAnI ruci Upaje tene upadezaruci kahIe. e dharmadhyAnanAM cAra lakSaNa kahevAyAM. dharmadhyAnanAM cAra AlaMbana kahuM chuM. 1 vAMcanA, 2 pUchanA, 3 parAvartAnA, 4 dharmakathA. 1 vAMcanA eTale vinaya sahita nirjarA tathA jJAna pAmavAne mATe sUtra siddhAMtanA marmanA jANanAra guru ke puruSa samIpe sUtra tatvanuM vAMcana laIe tenuM nAma vAMcanAlaMbana, 2 pRchanA-apUrva jJAna pAmavA mATe, jinezvara bhagavaMtane mArga dIpAvavAne tathA zaMkAzalya nivAravAne mATe temaja anyanA tatvanI madhyastha parIkSAne mATe yathAyogya vinaya sahita gurnAdikane prazna pUchIe tene pRcchanA kahIe. 3 parAvartanA--pUrve jinabhASita sUtrArtha je bhaNyA hoIe te smaraNamAM rahevA mATe, nijAne arthe zuddha upayoga sahita zuddha sUtrArthanI vAraMvAra sajhajhAya karIe tenuM nAma parAvartanAlaMbana. 4 dharmakathA-vItarAga bhagavAne je bhAva jevA praNeta karyA che te bhAva tevA laIne, jhahIne, vizeSa karIne nizcaya karIne, zaMkA, kaMkhA ane vitigicchA rahitapaNe, pitAnI nijArAne arthe sabhAmaLe te bhAva tevA prata karIe tene dharmakathAlaMbana kahIe. jethI sAMbhaLanAra, sadahanAra bane bhagavaMtanI AjJAnA ArAdhaka thAya. e dharma dhyAnanA cAra AlaMbana kahevAyAM. dharmadhyAnanI cAra anuprekSA kahuM chuM. 1 ekavAnuprekSA, anityAnuprekSA, 3 azaraNAnuprekSA, For Private And Personal Use Only
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 202 mokSamALA 4 saMsArAnuprekSA e cArene baMdha bAra bhAvanAnA pAThamAM kahevAI gaye che. te tamane smaraNamAM haze. zikSApATha 76, dharmadhyAna, bhAga 3:- dharmadhyAna, pUrvAcAryoe ane Adhunika munIzvaroe paNa vistArapUrvaka bahu samajAvyuM che. e dhyAnavaDe karIne AtmA munitvabhAvamAM niraMtara praveza kare che. - je je niyame eTale bheda, AlaMbana ane anuprekSA kahI te bahu manana karavA jevI che. anya munIzvarenA kahevA pramANe meM sAmAnya bhASAmAM te tamane kahI; e sAthe niraMtara lakSa rAkhavAnI AvazyakatA che ke emAMthI ApaNe kaye bheda pAmyA; athavA kayA bhedabhaNuM bhAvanA rAkhI che? e seLa bhedamAMne game te bheda hitasvI ane upagI che; paraMtu jevA anu kamathI le joI e te anukramathI levAya to te vizeSa AtmalAbhanuM kAraNa thaI paDe. sUtrasiddhAMtanAM adhyayane keTalAka mukhapATha kare che, tenA artha, temAM kahelAM mULata bhaNuM je teo lakSa pahoMcADe te kaMIka sUkSmabheda pAmI zake. keLanAM patramAM, patramAM patranI jema camatkRti che tema sUtrAthane mATe che. e upara vicAra karatAM nirmaLa ane kevaLa dayAmaya mAgane je vItarAgapraNIta tattvabodha tenuM bIja aMtaHkaraNamAM ugI nIkaLaze. te aneka prakAranAM zAstrAvalekanathI, praznottarathI, vicArathI ane sapuruSanA samAgamathI piSaNa pAmIne vRddhi thaI vRkSarUpe thaze. For Private And Personal Use Only
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA - 203 nirjarA ane AtmaprakAzarUpa pachI te vRkSa phaLa Apaze. zravaNa, manana ane nididhyAsananA prakAre vedAMtavAdIoe batAvyA che, paNa jevA A dharmadhyAnanA pRthak pRthak La bheda kahyA che tevA tatvapUrvaka bheda keI sthaLe nathI, e apUrva che. emAMthI zAstrane zravaNa karavAne, manana karavAne, vicAravAne, anyane baMdha karavAne, zaMkA, kaMkhA TALavAne, dharmakathA karavAne, ekatva vicAravAno, anityatA vicAravAne, azara NatA vicAravAne, vairAgya pAmavAne, saMsAranAM anaMta duHkha manana karavAno ane vItarAga bhagavaMtanI AjJAvaDe karIne AkhA kAlekanA vicAra karavAno apUrva utsAha maLe che. bhede bhede karIne enA pAchA aneka bhAva samajAvyA che. emAMnA keTalAka bhAva samajavAthI tapa, zAMti, kSamA, dayA, vairAgya ane jJAnane bahu bahu udaya thaze. * tame kadApi e seLa bhedanuM paThana karI gayA haze te paNa pharI pharI tenuM parAvartana karaje. zikSApATha 77. jJAnasaMbaMdhI be bela, bhAga 1:- je vaDe vastunuM svarUpa jANIe te jJAna. jJAna zabdane A artha che. have yathAmati vicAravAnuM che ke e jJAnanI kaMI AvazyakatA che? je AvazyakatA che te te prAptinAM kaMI sAdhana che? je sAdhana che to tene anukULa, deza, kALa, bhAva che? je dezakALAdika anukULa che to kayAMsudhI anukULa che ? vizeSa vicAramAM e jJAnanA bheda keTalA che? jANavArUpa che For Private And Personal Use Only
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 204 melamALA zuM ? enA vaLI bheda keTalA che? jANavAnAM sAdhana kyAM kyAM che? kaI kaI vATe te sAdhane prApta karAya che? e jJAnano upaga ke pariNAma zuM che? e jANavuM avazyanuM che. 1. jJAnanI zI AvazyakatA che? te viSe prathama vicAra karIe. A caturdaza rajIvAtmaka lekamAM, catutimAM anAdikALathI sakarmasthitimAM A AtmAnuM paryaTana che. meSAnumeSa paNa sukhane jyAM bhAva nathI evAM narakani. gedAdika sthAnaka A AtmAe bahu bahu kALa vAraMvAra sevana karyA che; asahya duHkhane punaH punaH ane kahe anaMtIvAra sahana karyA che. e utApathI niraMtara tapato AtmA mAtra svakarma vipAkathI paryaTana kare che. paryaTananuM kAraNa anaMta duHkhada jJAnAvaraNIyAdi karmo che; jevaDe karIne AtmA svasvarUpane pAmI zakatuM nathI; ane viSayAdika mehabaMdhanane svasvarUpa mAnI rahyo che. e saghaLAnuM pariNAma mAtra upara kahyuM te ja che ke anaMta duHkha anaMta bhAve karIne sahevuM game teTaluM apriya, game teTaluM khedadAyaka ane game teTaluM raudra chatAM je duHkha anaMtakALathI anaMtIvAra sahana karavuM paDyuM te duHkha mAtra sahyuM te ajJAnAdika kamathI; e ajJAnAdika TALavA mATe jJAnanI paripUrNa AvazyakatA che. zikSApATha 78. jJAnasaMbaMdhI be bela, bhAga 2 - 2. have jJAnaprAptinAM sAdhane viSe kaMI vicArI karIe. apUrNa paryApivaDe paripUrNa AtmajJAna sAdhya thatuM nathI e For Private And Personal Use Only
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 205 mATe thaIne cha paryAmi yukta je deha te AtmajJAna sAdhya karI zake. e deha te eka mAnavadeha che. A sthaLe prazna UThaze ke mAnavadeha pAmelA aneka AtmAo che, to te saghaLA AtmajJAna kAM pAmatA nathI? enA uttaramAM ApaNe mAnI zakIzuM ke jeo saMpUrNa AtmajJAnane pAmyA che teonAM pavitra vacanAmRtanI teone zruti nahi hoya. zrati vinA saMskAra nathI. je saMskAra nathI te pachI zraddhA kayAMthI hoya? ane jyAM e eke nathI tyAM jJAnaprApti zAnI hoya? e mATe mAnavadehanI sAthe sarvajJavacanAmRtanI prApti ane enI zraddhA e paNa sAdhanarUpa che. sarvajJavacanAmRta akarmabhUmi ke kevaLa anAryabhUmimAM maLatAM nathI te pachI mAnavadeha zuM upagane? e mATe thaIne AryabhUmi e paNa sAdhanarUpa che, tattvanI zraddhA upajavA ane baMdha thavA mATe nigraMtha gurunI avazya che. dravya karIne je kula mithyAtvI che, te kuLamAM thayele janma paNa AtmajJAna prAptinI hAnirUpa che. kAraNa dhamamatabheda e ati duHkhadAyaka che. paraMparAthI pUrva je e grahaNa kareluM je darzana temAM ja satyabhAvanA baMdhAya che; ethI karIne paNa AtmajJAna aTake che. e mATe bhaluM kuLa paNa jarUranuM che. e saghaLAM prApta karavA mATe thaIne bhAgyazALI thavuM. temAM satpaSya eTale puNyAnubaMdhI puNya ItyAdi uttama sAdhana che. e dvitIya sAdhana bheda kahyo. 3. je sAdhana che to tene anukULa deza, kALa che? e trIjA bhedane vicAra karIe. bhAratamAM mahAvideha I. karmabhUmi ane temAM paNa AryabhUmi e dezabhAve anukULa For Private And Personal Use Only
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA che. jijJAsu bhavya ! tame saghaLA A kALe bhAratamAM che; mATe bhAratadeza anukULa che. kALabhAva pramANe mati ane zruta prApta karI zakAya eTalI anukULatA che; kAraNa, A duSama paMcamakALamAM paramparAsnAyathI paramAvadhi, mana:paryaya ane kevaLa e pavitrajJAna jevAmAM AvatAM nathI. eTale kALanI paripUrNa anukULatA nathI. 4. dezakALAdi je anukULa che te kayAM sudhI che? ene uttara ke zeSa raheluM siddhAMtika matijJAna, zrutajJAna, sAmAnya matathI kALabhAve ekavIza hajAra varSa sudhI rahevAnuM. temAMthI aDhI sahastra gayAM, bAkI sADA aDhAra hajAra varSa rahyAM; eTale paMcama kALanI pUrNatA sudhI kALanI anukULatA che. dezakALa te laIne anukULa che. zikSApATha 79. jJAnasaMbaMdhI be bela, bhAga 3: have vizeSa vicAra karIe - 1. AvazyakatA zI ? e mahad vicAranuM Avartana punaH vizeSatAthI karIe. mukhya avazya svasvarUpasthitinI zreNie caDhavuM e che. jethI anaMta duHkhane nAza thAya. du:khanA nAzathI AtmAnuM eyika sukha che; ane sukha niraMtara AtmAne priya ja che; paNa je svasvarUpika sukha che te. deza, kALa, bhAvane laIne zraddhA, jJAna I utpanna karavAnI AvazyakatA che. samyaphabhAva sahita uccagati, tyAMthI mahAvidehamAM mAnavadehe janma, tyAM samyakRbhAvanI punaH unnati, tatvajJAnanI For Private And Personal Use Only
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 207 vizuddhatA ane vRddhi, chevaTe paripUrNa AtmasAdhana jJAna ane tenuM satya pariNAma kevaLa sarva duHkhane abhAva eTale akhaMDa, anupama anaMta zAzvata pavitra mokSanI prApti. e saghaLA mATe thaIne jJAnanI AvazyakatA che. 2. jJAnanA bheda keTalA che ane vicAra kahuM chuM. e jJAnanA bheda anaMta che; paNa sAmAnya daSTi samajI zake eTalA mATe thaIne sarvajJa bhagavAne mukhya pAMca bheda kahyA che. te jema che tema kahuM chuM. prathama mati, dvitIya zruta, tRtIya avadhi, caturtha mana:paryava ane pAMcamuM saMpUrNa svarUpa kevaLa enA pAchA pratibheda che. tenI vaLI atIndriya svarUpe anaMta bhaMgajALa che. 3. zuM jANavArUpa che? ene have vicAra karIe. vastunuM svarUpa jANavuM tenuM nAma jyAre jJAna, tyAre vastuo te anaMta che, ene kaI paMktithI jANavI? sarvajJa thayA pachI sarvadarzitAthI te puruSa, te anaMta vastunuM svarUpa sarva bhede karI jANe che ane dekhe che; paraMtu teo e sarvajJa zreNine pAmyA te kaI kaI vastune jANavAthI? anaMta zreNio jyAM sudhI jANI nathI tyAM sudhI kaI vastune jANatAM jANatAM te anaMta vastuone anaMta rUpe jANIe? e zaMkAnuM samAdhAna have karIe. je anaMta vastuo mAnI te anaMta aMge karIne che. paraMtu mukhya vastutva svarUpe tenI be zreNio che. jIva ane ajIva. vizeSa vastutva svarUpe navatatva kiMvA padravyanI zreNie jANavA rUpa thaI paDe che. je paMktie caDhatAM caDhatAM sarva bhAve jaNAI kaleka svarUpa hastA For Private And Personal Use Only
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 208 mokSamALA malakAvat jANuM dekhI zakAya che. eTalA mATe thaIne jANavArUpa padArtha te jIva ane ajIva che. e jANavArUpa mukhya be zreNie kahevAI zikSApATha. 80. jJAnasaMbaMdhI be bela, bhAga 4:- 4. enA upabheda saMkSepamAM kahuM chuM. jIva e caitanya lakSaNe ekarUpa che. dehasvarUpa ane dravyasvarUpe anaMtAnaMta che. deha svarUpe tenA IndriyAdika jANavA rUpa che. tenI saMsarga riddhi jANavArUpa che. temaja "ajIva" tene rUpI arUpI pagala, AkAzAdika vicitra bhAva, kALacaka Ive jANavArUpa che. jIvAjIva jANavAnI prakAratare sarvajJa sarvadarzIe nava zreNirUpa navatatva kahyAM che. jIva, ajIva, puNya, pApa, Asava, saMvara, nirjarA, baMdha, mekSa. emAMnA keTalAMka grAhyarUpa, keTalAMka jANavArUpa, keTalAMka tyAgavArUpa che. saghaLAM e to jANavArUpa to che ja. 5. jANavAnAM sAdhanaH sAmAnya vicAramAM e sAdhane je ke jANyAM che, te paNa vizeSa kaMIka jANIe. bhagavAnanI AjJA ane tenuM zuddha svarUpa yathAtathya jANavuM. svayaM keIka ja jANe che. nahIM te nigraMtha jJAnI guru jaNAvI zake. nirAgI jJAtA sarvottama che. eTalA mATe zraddhAnuM bIja repanAra ke tene piSanAra guru e sAdhanarUpa che; e sAdhanAdikane mATe saMsAranI nivRtti eTale zama, dama, brahmacaryAdika anya sAdhane che. e sAdhane prApta karavAnI vATa kahIe to paNa cAle. For Private And Personal Use Only
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 209 6. e jJAnane upayoga ke pariNAmanAM uttarane Azaya upara AvI gayuM che; paNa kALabhede kaMI kahevAnuM che ane te eTaluM ja ke divasamAM be ghaDIne vakhata paNa niyamita rAkhIne jinezvara bhagavAnanA kahelA tattvabodhanI paryaTanA kare. vItarAganA eka saiddhAMtika zabda parathI jJAnAvaraNIyane bahu kSapazama thaze ema huM vivekathI kahuM chuM. zikSApATha 81. paMcamakALa:- kALacaka nA vicAre avazya karIne jANavA cogya che. jinezvare e kALacakanA be mukhya bheda kahyA che. 1 utsapiNI, 2 avasarpiNI. ekekA bhedanA cha cha ArA che. Adhunika vartana karI rahele Are paMcamakALa kahevAya che ane te avasarpiNI kALane pAMcame Are che. avasarpiNI eTale utarate kALa; utaratA kALanA pAMcamA ArAmAM kevuM vartana A bharatakSetre thavuM joIe tene mATe puruSoe keTalAka vicAre jaNAvyA che, te avazya jANavA joIe. e paMcamakALanuM svarUpa mukhya A bhavamAM kahe che? nigraMtha pravacana parathI manuSyanI zraddhA kSINa thatI jaze. dharmanAM mULa tamAM matamatAMtara vadhaze. pAkhaMDI ane prapaMcI manuM maMDana thaze. janasamUhanI ruci adhama bhaNI vaLaze. satya, dayA haLave haLave parAbhava pAmaze. mehAdika dezenI vRddhi thatI jaze. daMbhI ane pApiSTa guruo pUjyarUpa thaze. duSTavRttinAM manuSya potAnA pheMdAmAM phAvI jaze. mIThA paNa me. 14 For Private And Personal Use Only
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 210 meAkSamALA dhR vaktA pavitra manAze. zuddha brahmacaryAdika zIlayukta puruSA malina kahevAze. AtmikajJAnanA bhedo haNAtA jaze; hetu vagaranI kriyA vadhatI jaze. ajJAnakriyA bahudhA sevAze; vyAkuLa viSayAnAM sAdhanA vadhatAM jaze. ekAMtika pakSe sattA dhIza thaze. zrRMgArathI dha manAze. kharA kSatriyA vinA bhUmi zekagrasta thaze. nirmAlya rAjavaMzIo vezyAnA vilAsamAM meha pAmaze. dhama, kama ane kharI rAjanIti bhUlI jaze; anyAyane janma Apaze; jema lUMTAze tema prajAne lUTaze. peAte pApiSTha AcaraNeA sevI prajA AgaLa te paLAvatA jaze. rAjabIjane nAme zUnyatA AvatI jaze. nIca maMtrIenI mahattA vadhatI jaze. ee dIna prajAne cUsIne bhaDAra bharavAnA rAjAne upadeza Apaze. ziyaLabha'ga karavAnA dhama rAjAne aMgIkAra karAvaze. zauryo. dvika sadguNNAne nAza karAvaze. mRgayAdika pApamAM aMdha banAvaze. rAjyAdhikArIe peAtAnA adhikArathI hajAraguNI ahuMpadatA rAkhaze. vipreA lAlacu ane leAlI thaI jaze. sadvidyAne dATI deze; saMsArI sAdhanAne dharma TharAvaze. vaizyA mAyAvI, kevaLa svArthI ane kaThera hRdayanA thatA jaze. samagra manuSyavanI savRttie ghaTatI jaze. akRta ane bhayaMkara kRtyA karatAM teonI vRtti aTakaze nahIM. viveka, vinaya, saraLatA ityAdi sadguNlRA ghaTatA jaze. anukaMpAne nAme hInatA thaze. mAtA karatAM patnImAM prema vadhaze; pitA karatAM putramAM prema vadhaze; pativrata niyamapUrvaka pALanArI suMdarIe ghaTI jaze. snAnathI pavitratA gaNAze; dhanathI uttamakuLa gaNAze. guruthI For Private And Personal Use Only
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 211 ziSyA avaLA cAlaze. bhUminA rasa ghaTI jaze. sakSepamAM kahevAnA bhAvA ke uttama vastunI kSINatA che; ane kaniSTha vastune udaya che. pacamakALanuM svarUpa AmAMnuM pratyakSa sUcavana paNa keTaluM badhuM kare che ? manuSya saddha tattvamAM paripUrNa zraddhAvAna nahIM thaI zake; saMpUrNa tattvajJAna nahIM pAmI zake; jaMbusvAmInA nirvANa pachI daza nirvANI vastu A bharatakSetrathI vyavaccheda gaI. paMcamakALanuM AvuM svarUpa jANIne vivekI purUSa tattvane grahaNa karaze; kALAnusAra dharmatattvazraddhA pAmIne uccagati sAdhI pariNAme mekSa sAdhaze, nigraMthapravacana, nitra thaguru I dhama tattva pAmavAnAM sAdhanA che. enI ArAdhanAthI kanI virAdhanA che. zikSApATha 82. tattvAvamAdha, bhAga 1:-- dazavaikALikasUtramAM kathana che ke jeNe jIvAjIvanA bhAva nathI jANyA te abudha sayamamAM sthira kema rahI zakaze ? e vacanAmRtanuM tAtparya ema che keH tame AtmA anAtmAnAM svarUpane jANe, e jANavAnI paripUrNa AvazyakatA che. AtmA anAtmAnuM satya svarUpa nitra thapravacanamAMthI prApta thaI zake che; aneka matAmAM e e tattvA viSe vicArA darzAvyA che te yathArtha nathI. mahA prajJAvaMta AcAryoe karelAM vivecana sahita prakArAMtare kahelAM mukhya navatattvane viveka For Private And Personal Use Only
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 21ra mokSamALA buddhithI je ya kare che, te satparuSa AtmasvarUpane oLakhI zake che. syAdvAdazailI anupama ane anaMtabheda bhAvathI bharelI che; e zilIne paripUrNa te sarvajJa ane sarvadaza ja jANI zake; chatAM eonAM vacanAmRtAnusAra Agama upagathI yathAmati navatatvanuM svarUpa jANavuM avazyanuM che. e navatatva priya zraddhAbhAve jANavAthI parama vivekabuddhi, zuddha samyaktva ane prabhAvika AtmajJAnane udaya thAya che. navatattvamAM kAlekanuM saMpUrNa svarUpa AvI jAya che. je pramANe jenI buddhinI gati che, te pramANe teo tatvajJAna saMbaMdhI daSTi pahoMcADe che; ane bhAvAnusAra teonA AtmAnI ujvalatA thAya che. te vaDe karIne teo AtmajJAnane nirmaLa rasa anubhave che. jenuM tattvajJAna uttama ane sUkSma che, temaja suzIlayukta je tattvajJAnane seve che te puruSa mahabhAgI che. e navatatvanAM nAma AgaLanA zikSApAThamAM huM kahI gaye chuM; enuM vizeSa svarUpa prajJAvaMta AcAryone mahAna graMthethI avazya meLavavuM; kAraNa siddhAMtamAM je je kahyuM che, te te vizeSa bhedathI samajavA mATe sahAyabhUta prajJAvaMta AcAryaviracita graMtha che. e gurugamyarUpa paNa che. naya, nikSepa ane pramANabheda navatatvanA jJAnamAM avazyanA che; ane tenI yathArtha samajaNa e prajJAvaMtoe ApI che. For Private And Personal Use Only
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 213 zikSApATha 83. tavAvabedha, bhAga 2:-- sarvajJa bhagavAne kAlekanA saMpUrNa bhAva jANyA ane joyA. tene upadeza bhavya lokone karyo. bhagavAne anaMta jJAnavaDe karIne kAlekanAM svarUpa viSenA anaMtabheda jANyA hatA paraMtu sAmAnya mAnavIone upadezathI zreNie caDhavA mukhya dekhAtA nava padArtha teoe darzAvyA. ethI lekAlekanA sarva bhAvane emAM samAveza AvI jAya che. nirgathapravacanane je je sUkSma bodha che, te tatvanI daSTie navatatvamAM samAI jAya che; temaja saghaLA dharmanA sUkSma vicAra e navatattvavijJAnanA eka dezamAM AvI jAya che. AtmAnI je anaMta zaktio DhaMkAI rahI che tene prakAzita karavA ahaMta bhagavAnane pavitra baMdha che. e anaMta zaktio tyAre praphullita thaI zake ke jyAre navatatva vijJAnamAM pArAvAra jJAnI thAya. sUkSma dvAdazAMgI jJAna paNa e navatatva svarUpa jJAnane sahAyarUpa che. bhinna bhinna prakAre e navatatva svarUpa jJAnane bedha kare che; ethI A niHzaMka mAnavA yaMgya che ke navatattva jeNe anaMta bhAva bhede jANyA te sarvajJa ane sarvadazI thaye. e navatattva tripadIne bhAve levA yogya che; heya, reya ane upAdeya. eTale tyAga karavA gya, jANavA gya ane grahaNa karavA yogya, ema traNa bheda navatattva svarUpanA vicAramAM rahelA che. prazna -je tyAgavArUpa che tene jANIne karavuM zuM? je gAma na javuM tene mArga zAmATe pUcha? For Private And Personal Use Only
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 214 mekSamALA uttaraH--e tamArI zaMkA sahajamAM samAdhAna thaI zake tevI che. tyAgavArUpa paNa jANavA avazya che. sarvajJa paNa sarva prakAranA prapaMcane jANI rahyA che. tyAgavArUpa vastune jANavAnuM mULatattva A che ke je te jANI na hoya te atyAjya gaNI kaI vakhata sevI javAya. eka gAmathI bIje pahoMcatAM sudhI vATamAM je je gAma AvavAnAM hoya tene rasto paNa pUcha paDe che, nahIM te jyAM javAnuM che tyAM na pahoMcI zakAya. e gAma jema pUchajyAM paNa tyAM vAsa karyo nahIM tema pApAdika ta jANavAM paNa grahaNa karavAM nahIM. jema vATamAM AvatAM gAmane tyAga karyo tema tene paNa tyAga kare avazya che. zikSApATha 84. tattvAdha, bhAga 3: navatatvanuM kALabhede je satparuSe gugamyatAthI zravaNa, manana ane nididhyAsana pUrvaka jJAna kare che, te satparuSe mahA puNyazALI temaja dhanyavAdane pAtra che. pratyeka sujJapuru ne mAre vinayabhAvabhUSita e ja baMdha che ke navatattvane svabuddhianusAra yathArtha jANavAM. mahAvIra bhagavaMtanA zAsanamAM bahu matamatAMtara paDI gayA che, tenuM mukhya A eka kAraNa paNa che ke tattvajJAna bhaNIthI upAsaka varganuM lakSa gayuM. mAtra kiyAbhAva para rAcatA rahyA, jenuM pariNAma daSTigocara che. vartamAna zepamAM AvelI pRthvInI vasati lagabhaga deDha abajanI gaNAI che temAM sarva gachanI maLIne jena prajA mAtra vIza lAkha che. e prajA te For Private And Personal Use Only
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 21pa zramaNopAsaka che. emAMthI huM dhAruM chuM ke navatatvane paThanarUpe be hajAra puruSe paNa mAMDa jANatA haze, manana ane vicArapUrvaka te AMgaLIne Terave gaNI zakIe teTalA puruSe paNa nahIM haze. jyAre AvI patita sthiti tattvajJAna saMbaMdhI thaI gaI che tyAre ja matamatAMtara vadhI paDayA che. eka laukika kathana che ke "so zANe eka mata" tema aneka tattvavicAraka puruSanA matamAM bhinnatA bahudhA AvatI nathI. e navatatva vicAra saMbaMdhI pratyeka munione mArI vijJapti che ke viveka ane gurugamatAthI enuM jJAna vizeSa vRddhimAna karavuM. ethI teonAM pavitra paMca mahAvrata dRDha thaze; jinezvaranAM vacanAmRtanA anupama AnaMdanI prasAdI maLaze; munivaAcAra pALavAmAM saraLa thaI paDaze; jJAna ane kriyA vizuddha rahevAthI samyaktvane udaya thaze pariNAme bhavAMta thaI jaze. zikSApATha 85. tattvAvabodha, bhAga 4 - je je zramaNopAsaka navatattva paThanarUpe paNa jANatA nathI teoe avazya jANavAM. jANyA pachI bahu manana karavAM. samajAya teTalA gaMbhIra Azaya gurugamyatAthI sabhAve karIne samajavA. AtmajJAna ethI ujavaLatA pAmaze; ane yamaniyamAdikanuM bahu pAlana thaze. navatatva eTale tenuM eka sAmAnya gUMthanayukta pustaka hoya te nahIM, paraMtu je je sthaLe je je vicAre jJAnIoe For Private And Personal Use Only
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 216, meAkSamALA praNIta karyA che, te te vicArA navatattvamAMnA amuka eka e ke vizeSa tattvanA heAya che. kevaLIbhagavAne e zreNiothI sakaLa jagamaMDaLa darzAvI dIdhuM che; ethI jema jema nayAdi bhedathI e tattvajJAna maLaze tema tema apUrva Ana Mda ane niLatAnI prApti thaze; mAtra viveka, gurugamyatA ane apramAda joIe. e navatattvajJAna mane bahu priya che. enA rasAnubhavIe paNa mane sadaiva priya che. kALabhede karIne A vakhate mAtra ti ane zruta e e jJAna bharatakSetre vidyamAna che; bAkInAM traNa jJAna paraMparAsnAyathI jovAmAM AvatAM nathI; chatAM jema jema pUrNa zraddhAbhAvathI e navatattvajJAnanA vicArenI guphAmAM utarAya che, tema tema tenA aMdara adbhuta AtmaprakAza, AnaMda, sama tattvajJAnanI sphuraNA, uttama vinAda ane gaMbhIra caLakATa diMga karI daI, zuddha samyajJAnane te vicArA bahu udaya kare che. syAdvAdavacanAmRtanA anaMta suMdara Azaya samajavAnI paraMparAgata zakti A kALamAM A kSetrathI vicchedra gayelI chatAM te paratve je je suMdara AzayA samajAya che te te Azaye ati ati gaMbhIra tattvathI bharelA che. punaH punaH te Azaye manana karatAM cArvAkamatinA caMcaLa manuSyane paNa saddhama mAM sthira karI de tevA che. saMkSepamAM sarva prakAranI siddhi, pavitratA, mahAzIla, niLa UMDA ane gaMbhIra vicAra, svaccha vairAgyanI bheTa e tattvajJAnathI maLe che. For Private And Personal Use Only
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA. 217 zikSApATha 86. tavAvabedha, bhAga 5:- eka vAra eka samartha vidvAnathI nigraMthapravacananI samaskRti saMbaMdhI vAtacIta thaI tenA saMbaMdhamAM te vidvAne jaNAvyuM ke ATaluM huM mAnya rAkhuM chuM ke mahAvIra e eka samartha tattvajJAnI purUSa hatA; emaNe je bodha karyo che, te jhIlI laI prajJAvaMta purUSae aMga, upAMganI cejanA karI che; tenA je vicAro che te camatkRti bharelA che; paraMtu e uparathI AkhI sRSTinuM jJAna emAM rahyuM che ema huM kahI na zakuM. ema chatAM jo tame kaMI e saMbaMdhI pramANu ApatA he te huM e vAtanI kaI zraddhA lAvI zakuM. enA uttaramAM meM ema kahyuM ke huM kaMI jena vacanAmRtane yathArtha te zuM paNa vizeSa bhede karIne paNa jANa nathI; paNa je sAmAnya bhAve jANuM chuM ethI paNa pramANa ApI zakuM khare. pachI navatattvavijJAna saMbaMdhI vAtacIta nIkaLI meM kahyuM emAM AkhI sRSTinuM jJAna AvI jAya che; paraMtu yathArtha samajavAnI zakti joI e. pachI teoe e kathananuM pramANa mAgyuM, tyAre ATha kama meM kahI batAvyAM tenI sAthe ema sUcavyuM ke e sivAya enAthI bhinnabhAva darzAve evuM navamuM karma zodhI Ape. pApanI ane puNyanI prakRtio kahIne kahyuM A sivAya eka paNa vadhAre prakRti zodhI Ape. ema kahetAM kahetAM anukrame vAta lIdhI. prathama jIvanA bheda kahI pUchyuM emAM kaMI nyUnAdhika kahevA mAge che ? AjIvana dravyane bheda kahI pUchyuM kaMI vizeSatA kahe? ema navatatva saMbaMdhI vAtacIta thaI tyAre teoe thoDIvAra vicAra karIne For Private And Personal Use Only
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 218 mekSamALA kahyuM. A te mahAvIranI kahevAnI addabhuta camatkRti che ke jIvane eka navo bheda maLato nathI; tema pApapuNyAdikanI eka prakRti vizeSa maLatI nathI; ane navamuM karma paNa maLatuM nathI. AvA AvA tattvajJAnanA siddhAMta jainamAM che e mAruM lakSa nahetuM. AmAM AkhI sRSTinuM tatvajJAna keTaleka aMze AvI zake kharuM. zikSA pATha 87. tavAvabedha, bhAga 6 - ene uttara A bhaNIthI ema thayuM ke haju Apa ATaluM kahe che te paNa jenanA tatvavicAre ApanA hRdaye AvyA nathI tyAMsudhI; paraMtu huM madhyasthatAthI satya kahuM chuM ke emAM je vizuddhajJAna batAvyuM che te kayAMya nathI; ane sarva mateo je jJAna batAvyuM che te mahAvIranA tatvajJAnanA eka bhAgamAM AvI jAya che. enuM kathana syAdvAda che, ekapakSI nathI. tame ema kahyuM ke keTaleka aMze sRSTinuM tattvajJAna emAM AvI zake kharuM, paraMtu e mizravacana che. amArI samajA vavAnI alapajJatAthI ema bane kharuM, paraMtu ethI e tamAM kaMI apUrNatA che ema te nathI ja. A kaMI pakSapAtI kathana nathI. vicAra karI AkhI sRSTimAMthI e sivAyanuM eka dazamuM tattva zedhatAM keI kALe te maLanAra nathI. e saMbaMdhI prasaMge pAtta ApaNe jyAre vAtacIta ane madhyastha carcA thAya tyAre ni:zakatA thAya. vavAnI che ema rimAMthI eka pachI eka For Private And Personal Use Only
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 219 uttaramAM teoe kahyuM ke A uparathI mane ema te niHzaMkatA che ke jena abhuta darzana che. zreNipUrvaka tame mane keTalAka navatatvanA bhAga kahI batAvyA ethI huM ema bedhaDaka kahI zakuM chuM ke mahAvIra guptabhedane pAmelA puruSa hatA. ema sahajasAja vAta karIne " upannavA." "vighanevA," dhuvA," e labdhivAkaya mane teoe kahyuM. te kahI batAvyA pachI teoe ema jaNAvyuM ke A zabdanA sAmAnya arthamAM te kaI camatkRti dekhAtI nathI; UpajavuM, nAza thavuM ane acaLatA, ema e traNe zabdone artha che. paraMtu zrImAna gaNadharIe to ema darzita karyuM che ke e vacane gurumukhathI zravaNa karatAM AgaLanA bhAvika ziSyone dvAdazAMgInuM Azayabharita jJAna thatuM hatuM. e mATe meM kaMIka vicAro poMcADI joyA chatAM mane te ema lAgyuM ke e banavuM asaMbhavita che, kAraNa ati ati sUkSma mAneluM saiddhAM. tika jJAna emAM kayAMthI samAya? e saMbaMdhI tame kaMI lakSa pahoMcADI zakaze? e te ema ja zabdane mukhathI dvArA zikSApATha 88. tavAvabodha bhAga 7:- uttaramAM meM kahyuM ke A kALamAM traNa mahAjJAna paraMparAsnAyathI bhAratamAM jovAmAM AvatAM nathI, tema chatAM huM kaMI sarvajJa ke mahAprajJAvaMta nathI; chatAM mAruM jeTaluM sAmAnya lakSa pahoMce teTaluM pahoMcADI kaMI samAdhAna karI zakIza, ema mane saMbhava rahe che. tyAre teNe kahyuM, je tema saMbhava For Private And Personal Use Only
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 220 mekSamALA 6 2 - A thatA hAya tA e tripadI jIva para 8 nA ne 'hA ' vicAre Utare. te ema ke jIva zuM utpattirUpa che ? teA ke nA. jIva zuM vijJatA rUpa che ? te ke nA. jIva zuM dhruvatArUpa che ? te ke nA. Ama eka vakhata utArI ane bIjI vakhata jIva zuM utpattirUpa che? te ke hA. jIva zu vidmatArUpe che? teA ke hA. jIva zu varUpa che? teA ke hA. Ama utArA. vicAra| AkhA ma`DaLe ekatra karI yeAjyA che. e jo yathA kahI na zakAya te aneka prakArathI dUSaNa AvI zake. vijJa rUpe hAya e vastu dhruvarUpe hAya nahIM, e pahelI zaMkA. je utpatti, vinnatA ane dhruvatA nathI teA jIva kayAM pramANathI siddha karaze! ? e bIjI zakA. vidnatA ane dhruvatAne paraspara virodhAbhAsa e trIjI za'kA, jIva kevaLa dhruva che teA utpattimAM hA kahI e asatya ane ceAthe virodha. utpanna yukta jIvaneA dhruva bhAva kaheAtA utpanna kANe karyuM ? e pAMcame viredha anAdipaNuM jatuM rahe che e chaThThI zaMkA. kevaLa dhruva vinnarUpe che ema kaheA tA cArvAkamizra vacana thayuM e sAtameA dveSa. utpatti ane vinnarUpa kaheze te kevaLa cArvAkane siddhAMta e AThamA doSa. utpattinI nA, vijJatAnI nA ane dhruvatAnI nA kahI pAchI traNenI hA kahI enA punaHrUpe cha doSa. eTale saravALe cauda doSa. kevaLa dhruvatA jatAM tI.... karanAM vacana truTI jAya e paMdarame doSa. utpatti dhruvatA letAM kartAnI siddhi thatAM sajJa vacana truTI jAya e seALame dekha. utpatti vizrvarUpe pApapuNyAdikane abhAva eTale dharmAM dharma saghaLuM gayuM e sattarame doSa, utpatti viSra ane For Private And Personal Use Only
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA sAmAnya sthitithI (kevaLa acaLa nahIM) triguNAtmaka mAyA siddha thAya e aDhArame deSa. zikSApATha 890 tattvAvabedha, bhAga 8:- eTalA deSa e kathano siddha na thatAM Ave che. eka jainamunie mane ane mArA mitramaMDaLane ema kahyuM hatuM ke jaina saptabhaMgI naya apUrva che, ane ethI sarva padArtha siddha thAya che. nAsti, astinA emAM agamyabheda rahyA che. A kathana sAMbhaLI ame badhA ghera AvyA pachI yojanA karatAM karatAM A labdhivAkayanI jIva para pejanA karI. huM dhAruM chuM ke evA nAsti astinA banne bhAva jIva para nahi UtarI zake. labdhivAkyo paNa lezarUpa thaI paDaze. yadi e bhaNI mArI kaMI tiraskAranI dRSTi nathI. AnA uttaramAM ame kahyuM ke Ape je nAsti ane ati naya jIva para utAravA dhAryo te sanikSepa zailIthI nathI, eTale vakhate emAMthI ekAMtika pakSa laI javAya; tema vaLI huM kaMI syAdvAdazailIne yathArtha jANanAra nathI. maMdamatithI leza bhAga jANuM chuM. nAsti asti naya paNa Ape zilIpUrvaka utAryo nathI eTale huM tarkathI je uttara daI zakuM te Apa sAMbhaLo. utpattimAM "nA" evI je pejanA karI che te ema yathArtha thaI zake che ke "jIva anAdi anaMta che." vighatAmAM nA" evI je pejanA karI che te ema yathArtha thaI zake ke ene kaI kALe nAza nathI." For Private And Personal Use Only
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org 232 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA dhruvatAmAM 'nA' evI je yAjanA karI che te ema yathA thaI zake ke eka dehamAM te devane mATe rahenAra nathI.' zikSApATha 90, tattvAvamAdha, bhAga 9H-- utpattimAM 'hA' evI je ceAjanA karI che te ema cathA thaI zake ke ' jIvanA meAkSa thatAM sudhI eka dehamAMthI cyavana pAmI te bIjA dehamAM Upaje che. ' ' vivratAmAM 'hA' evI je yAjanA karI che te ema cathA thaI zake ke te je dehamAMthI Avye tyAMthI vijJa pAmyA; ' vA kSaNa kSaNa prati enI Atmika riddhi viSayAdika maraNavaDe rUMdhAI rahI che, e rUpe vinnatA cAjI zakAya che. C dhruvatAmAM 'hA' evI je ceAjanA kahI che te ema cathA thaI zake ke dravye karI jIva keAI kALe nAzarUpa nathI, trikALa siddha che.' have ethI karIne ceAjelA doSa paNa huM dhAruM chuM ke TaLI jaze. 1. jIva vijJarUpe nathI mATe dhruvatA siddha thaI. e pahele deSa Tacai. 2. utpatti, vinnatA ane dhruvatA e bhinna bhinna nyAye siddha thaI eTale jIvanuM satyatva siddha thayuM e khInne doSa gayA. 3. jIvanA satyasvarUpe dhruvatA siddha thaI eTale vinnatA gaI. e trIjo doSa gayA. For Private And Personal Use Only
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 223 4. dravyabhAve jIvanI utpatti asiddha thaI e doSa ga. pa. anAdi jIva siddha thaye eTale utpatti saMbaMdhIne pAMcame deSa gaye. 6. utpatti asiddha thaI eTale kartA saMbaMdhIne chaThTho deSa ga. 7. dhruvatA sAthe vinnatA letAM abAdha thayuM eTale cArvAkamizravacanane sAtame deSa ga. 8. utpatti ane vinnatA pRthaka pRthak dehe siddha thaI mATe kevaLa cArvAkasiddhAMta e nAmane AThamA deSa ga. 9 thI 14. zaMkAne parasparane vidhAbhAsa jatAM cauda sudhInAM deSa gayA. 15. anAdi anaMtatA siddha thatAM syAdvAdavacana satya thayuM e paMdarame doSa ga. 16. kartA nathI e siddha thatAM jinavacananI satyatA rahI e sAme deSa ga. 17. dharmAdharma, dehAdika punarAvartana siddha thatAM sattarame deSa gaye. 18. e sarva vAta siddha thatAM triguNAtmaka mAyA asiddha thaI e aDhArame doSa ga. For Private And Personal Use Only
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 224 mekSamALA zikSApATha 91. tavAvabodha, bhAga 10 -- ApanI yajelI yejanA dhAruM chuM ke AthI samAdhAna pAmI haze. A kaMI yathArtha zilI utArI nathI, topaNa emAM kaMI paNa vinoda maLI zake tema che. e upara vizeSa vivecana mATe bahoLo vakhata joIe eTale vadhAre kahete nathI; paNa eka be TUMkI vAta Apane kahevAnI che te je A samAdhAna cagya thayuM hoya te kahuM. pachI teo taraphathI manamAnate uttara maLe, ane eka be vAta je kahevAnI hoya te saharSa kahe ema teoe kahyuM. pachI mArI vAta saMjIvana karI labdhi saMbaMdhI kahyuM. Apa e labdhi saMbaMdhI zaMkA karo ke ene klezarUpa kaho te e vacanone anyAya maLe che. emAM ati ati ujavaLa Atmika zakti, gurUgamyatA ane vairAgya joIe che. jyAM sudhI tema nathI tyAM sudhI labdhi viSe zaMkA rahe kharI, paNa huM dhAruM chuM ke A veLA e saMbaMdhI kahelA be bela nirarthaka nahIM jAya. te e ke jema A pejanA nAsti ati para cha jeI tema emAM paNa bahu sUkSma vicAra karavAnA che. dehe dehanI pRthak pRthak utpatti, cyavana, vizrAma, garbhAdhAna, paryApti, iMdriya, sattA, jJAna, saMjJA, AyuSya, viSaya ItyAdi ane karma prakRti pratyeka bhede letAM je vicAre e labdhithI nIkaLe te apUrva che. jyAM sudhI lakSa pahoMce tyAMsudhI saghaLA vicAra kare che. paraMtu dravyArthika, bhAvArthika naye AkhI sRSTinuM jJAna e traNa zabdomAM rahyuM che, tene vicAra kaI ja kare che, te sadgurumukhanI na karavAnA che. dehe ke iMdriya, sattA letAM For Private And Personal Use Only
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 225 pavitra lakhyirUpe jyAre Ave tyAre dvAdazAMgI jJAna zA mATe na thAya? jagata ema kahetAM jema manuSya eka ghara, eka vAsa, eka gAma, eka zahera, eka deza, eka khaMDa, eka pRthvI e saghaLuM mUkI daI asaMkhyAta dvIpa samudrayuktAdikathI bharapUra vastu ekadama kema samajI jAya che? enuM kAraNa mAtra eTaluM ja ke te e zabdanI bahoLatAne samakyuM che. kiMvA lakSanI amuka bahaLatAne samanyuM che, jethI jagata ema kahetAM evaDo mATe marma samajI zake che; temaja Rju ane saraLa satpAtra ziSya nirgatha guruthI e traNa zabdonI gamyatA laIdvAdazAMgI jJAna pAmatA hatA. ane te labdhi alpajJatAthI viveke jotAM kalezarUpa paNa nathI. zikSApATha 92. tattvAvabodha, bhAga 11:-- emaja navatatvasaMbaMdhI che. je madhyavayanA kSatriyaputra jagata anAdi che, ema bedhaDaka kahI kartAne uDADyo haze, te puruSe zuM kaMI sarvajJatAnA gupta bheda vinA karyuM haze ? tema enI nirdoSatA viSe jyAre Apa vAMcaze tyAre nizcaya evo vicAra karaze ke e paramezvara hatA. kartA nahete ane jagata anAdi hatuM te tema kahyuM, enA apakSapAtI ane kevaLa tattvamaya vicAre Ape avazya vidhavA yogya che. jaina darzananA avarNavAdIo mAtra jainane nathI jANatA me. 15 For Private And Personal Use Only
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALAM eTale anyAya Ape che, te huM dhAruM chuM ke mamatvathI adhe. gati sevaze. A pachI keTalIka vAtacIta thaI prasaMgopAtta e tattva vicAravAnuM vacana laIne saharSa huM tyAMthI UThayo hato. tattvAvabodhanA saMbaMdhamAM A kathana kahevAyuM. anaMta bhedathI bharelA e tattva vicAre jeTalA kALabhedathI jeTalAya jaNAya teTalA seya karavA, grAhyarUpa thAya teTalA prahavA; ane tyAgarUpa dekhAya teTalA tyAgavA. e tane je yathArtha jANe che, te anaMta catuSTayathI virAjamAna thAya che e huM satyatAthI kahuM chuM. e navatattvanAM nAma mUkavAmAM paNa aradhuM sUcavana mekSanI nikaTatAnuM jaNAya che! zikSApATha 93. tattvAvabodha, bhAga 12:- e te tamArA lakSamAM che ke jIva, ajIva e anukramathI chevaTe mekSa nAma Ave che. have te eka pachI eka mUkI jaIe te jIva ane mekSane anukrame AzcaMta rahevuM paDaze. jIva, ajIva, puSya, pApa, Asava, saMvara, nijarA, baMdha, mekSa. meM AgaLa kahyuM hatuM ke e nAma mUkavAmAM jIva ane mokSane nikaTatA che. chatAM A nikaTatA te na thaI paNa jIva ane ajIvane nikaTatA thaI paraMtu ema nathI. ajJAnavaDe te For Private And Personal Use Only
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org meAkSamALA 227 e bannene ja nikaTatA rahI che. jJAna vaDe jIva ane mekSane nikaTatA rahI che jemake:~ athava bo mekSa/ puNya navatattva nAma. phara pApa 12.8015] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sava -0000 basa jara have jue e bannene kaI nikaTatA AvI che ? hA. kahelI nikaTatA AvI gaI che. paNa e nikaTatA te dravyarUpa che. jyAre bhAve nikaTatA Ave tyAre sarva siddhi thAya. e nikaTatAnuM sAdhana saparamAtmatattva, sadgurutattva ane saddhama tattva che. kevaLa eka ja rUpa thavA jJAna, darzana ane cAritra che. e cakrathI evI paNa AzaMkA thAya ke jyAre banne nikaTa che tyAre zuM bAkInAM tyAgavAM ? uttaramAM ema kahuM chuM ke jo sa tyAgI zakatA hai| te tyAgI dyo, eTale meAkSarUpa ja thazeA. nahIM te heya, jJeya, upAdeyanA Adha lyA, eTale Atmasiddhi prApta thaze. zikSApATha 94. tattvAvabAdha, bhAga 13:je je huM kahI gayA te te kaI kevaLa jainakuLathI janma For Private And Personal Use Only
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 228 mokSamALA pAmelA puruSane mATe nathI, paraMtu sarvane mATe che, tema A paNa niHzaMka mAnaje ke huM je kahuM chuM te apakSapAta ane paramArtha buddhithI kahuM chuM. tamane je dharmatatva kahevAnuM che, te pakSapAta ke svArthabuddhithI kahevAnuM mane kaMI prayajana nathI. pakSapAta ke svArthathI huM tamane adharmatatva badhI adhogatine zA mATe sAdhuM? vAraMvAra huM tamane nigraMthanAM vacanAmRte mATe kahuM chuM, tenuM kAraNa te vacanAmRta tattvamAM paripUrNa che, te che. jinezvarane evuM kaI paNa kAraNa nahotuM ke je nimitte teo mRSA ke pakSapAtI badhe; tema e ajJAnI na hatA, ke ethI mRSA badhAI javAya. AzaMkA karaze ke e ajJAnI nahotA e zA uparathI jaNAya? te tenA uttaramAM eonA pavitra siddhAMtonA rahasyane manana karavAnuM kahuM chuM, ane ema je karaze te to punaH AzaMkA leza paNa nahIM kare. jenamatapravarta kee mane kaMI bhUrazI dakSaNA ApI nathI; tema e mArA kaMI kuTuMba parivArI paNa nathI. ke e mATe pakSapAte huM kaMIpaNa tamane kahuM. temaja anya mata pravartake prati mAre kaMI varabuddhi nathI ke mithyA enuM khaMDana karuM. banemAM huM te maMdamati madhyastharUpa chuM. bahu bahu mananathI ane mArI mati jyAMsudhI pahoMcI tyAM sudhInA vicArathI huM vinayathI ema kahuM chuM, ke priya bha! jena jevuM eke pUrNa ane pavitra darzana nathI; vItarAga je eke deva nathI, tarIne anaMta duHkhathI pAra pAmavuM hoya te e sarvajJa darzanarUpa kalpavRkSane se. For Private And Personal Use Only
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 29 zikSApATha 95. tattvAvabodha, bhAga 14:- jena e eTalI badhI sUkSma vicAra saMkaLanAthI bhareluM darzana che ke jemAM praveza karatAM paNa bahu vakhata joIe. upara uparathI ke kaI pratipakSInA kahevAthI amuka vastu saMbaMdhI abhiprAya bAMdhave ke Apa e vivekInuM kartavya nathI. eka taLAva saMpUrNa bharyuM hoya tenuM jaLa uparathI samAna lAge che; paNa jema jema AgaLa cAlIe chIe tema tema vadhAre vadhAre UMDApaNuM AvatuM jAya che; chatAM upara te jaLa sapATa ja rahe che, tema jagatanA saghaLA dharmamate eka taLAvarUpa che. tene uparathI sAmAnya sapATI joIne sarakhA kahI devA e ucita nathI. ema kahenArA tattvane pAmelA paNa nathI. jenanA akakekA pavitra siddhAMta para vicAra karatAM AyuSya pUrNa thAya, te paNa pAra pAmIe nahIM tema rahyuM che. bAkInA saghaLA dharma matenA vicAra jinapraNIta vacanAmRtasiMdhu AgaLa eka biMdurUpa paNa nathI, jena jeNe jA ane sevyo te kevaLa nirAgI ane sarvajJa thaI jAya che. enA pravartake kevA pavitra puruSo hatA ! enA siddhAMte kevA akhaMDa saMpUrNa ane dayAmaya che? emAM dUSaNa kAMIja nathI. kevaLa nirdoSa to mAtra jenuM darzana che. e ekake pAramArthika viSaya nathI ke je jenamAM nahIM heya ane evuM eke tattva nathI ke je jenamAM nathI. eka viSayane anaMta bhede paripUrNa kahenAra te jainadarzana che. prajanabhUtatattva enA jevuM kyAMya nathI. eka dehamAM be AtmA nathI; tema AkhI sRSTimAM be jene eTale jenanI tulya eke For Private And Personal Use Only
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 230 mekSamALA darzana nathI. Ama kahevAnuM kAraNa zuM? te mAtra tenI paripUrNatA, nirAgItA, satyatA ane jagatahitasvitA. zikSApATha 96. tattvAvabedha, bhAga 15:- nyAyapUrvaka ATaluM mAre paNa mAnya rAkhavuM joIe ke jyAre eka darzanane paripUrNa kahI vAta siddha karavI hoya tyAre pratipakSanI madhyasthabuddhithI apUrNatA darzAvavI joIe. ane e be vAta para vivecana karavA jeTalI ahIM ja nathI; te paNa thoDuM thoDuM kaheto Avyo chuM. mukhyatve je vAta che te A che ke e mArI vAta jene rucikara thatI na hoya ke asaMbhavita lAgatI hoya teNe jainatattvavijJAnI zAstro ane anya tattvavijJAnI zAstro madhyasthabuddhithI manana karI nyAyane kATe telana karavuM. e uparathI avazya eTaluM mahAvAkya nIkaLaze, ke je AgaLa nagArA para DAMDI ThekIne kahevAyuM hatuM te kharuM hatuM. jagata gADariye pravAha che. dharmanA matabheda saMbaMdhInA zikSApAThamAM darzita karyA pramANe aneka dharmamatanI jALa lAgI paDI che. vizuddhAtmA keIka ja thAya che. vivekathI tattvane kaIka ja zedhe che. eTale mane kaMI vizeSa kheda nathI ke jenatattvane anyadarzanIo zA mATe jANatA nathI? e AzaMkA karavArUpa nathI. chatAM mane bahu Azcarya lAge che ke kevaLa zuddha paramAtmatatvane pAmelA, sakaLa dUSaNa rahita, mRSA kahevAnuM jene For Private And Personal Use Only
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 23 kaMI nimitta nathI evA puruSanAM kahelAM pavitradarzanane pote te jANyuM nahIM, pitAnA AtmAnuM hita to karyuM nahIM, paNa avivekathI matabhedamAM AvI jaI kevaLa nirdoSa ane pavitra darzanane nAstika zA mATe kahyuM haze? yadi huM samajuM chuM ke e kahenArA enAM tatvane jANatA nahatA. vaLI enA tatvane jANavAthI pitAnI zraddhA pharaze, tyAre leke pachI pitAnA AgaLa kahelA matane gAMThaze nahIM. je laukika matamAM pitAnI AjIvikA rahI che, evA vedonI mahattA ghaTADavAthI pitAnI mahattA ghaTaze; pitAnuM miththA sthApita kareluM paramezvarapada cAlaze nahIM, ethI jainatatvamAM praveza karavAnI rucine mULathI baMdha karavA lokone evI bhramabhUrakI ApI ke jena nAstika che. leke te bicArA gabharugADara che; eTale pachI vicAra paNa kyAMthI kare? e kahevuM keTaluM anarthakAraka ane mRSA che te jeNe vItarAgapraNIta siddhAMte vivekathI jANyA che, te jANe, mAruM kahevuM maMdabuddhi vakhate pakSapAtamAM laI jAya. zikSApATha 97. taravAvabodha, bhAga 16:- pavitra jaina darzanane nAstika kahevarAvavAmAM teo eka dalIlathI mithyA phAvavA Icche che, ke jenadarzana yA jaganA kartA paramezvarane mAnatuM nathI, ane je paramezvarane nathI mAnatA te te nAstika ja che. A vAta bhadrikajanene zIvra caMTI rahe che. kAraNa teomAM yathArtha vicAra karavAnI preraNA nathI. paNa jo e uparathI ema vicAravAmAM Ave ke jene For Private And Personal Use Only
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 232 mekSamALA jagatane tyAre anAdi anaMta kahe che te kyA nyAyathI kahe che? jagakartA nathI ema kahevAmAM emanuM nimitta zuM che? ema eka pachI eka bhedarUpa vicArathI teo jainanI pavitratA para AvI zake. jagat racavAnI paramezvarane avazya zI hatI? racyuM te sukha duHkha mUkavAnuM kAraNa zuM hatuM? racIne mata zA mATe mUkayuM? e lIlA batAvavI kene hatI? racyuM te kayA karmathI ra...? te pahelAM racavAnI IrachA kAM nahatI ? Izvara koNa? jagatanA padArtha kezu? ane IcchA koNa? racyuM te jagatamAM eka ja dharmanuM pravartana rAkhavuM hatuM, Ama bramaNAmAM nAkhavAnI avazya zI hatI ? kadApi e badhuM mAne ke e bicArAnI bhUla thaI! haze! kSamA karIe, paNa evuM doDha DahApaNa kayAMthI sUryuM ke ene ja mULathI ukheDanAra evA mahAvIra jevA puruSane janma Ape? enAM kahelAM darzanane jagamAM vidyamAnatA ApI? potAnA paga para hAthe karIne kuhADo mAravAnI ene zuM avazya hatI ? eka te jANe e prakAre vicAra ane bAkI bIjA prakAre e vicAra ke jenadarzanapravata}ne enAthI kaMI dveSa hato? e jagatkartA heta te ema kahevAthI eonA lAbhane kaMI hAni pahoMcatI hatI? jagatkartA nathI, jagat anAdi anaMta che ema kahe. vAmAM emane kaMI mahattA maLI jatI hatI? AvA aneka vicAre vicAratAM jaNAI Avaze ke jema jagatanuM svarUpa hatuM temaja te pavitra puruSoe kahyuM che. emAM bhinnabhAva kahevA emane lezamAtra prayajana nahatuM. sUmamAM sUkSma jaMtunI rakSA jeNe praNIta karI che, eka rajakaNathI karIne For Private And Personal Use Only
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 233 AkhA jaganA vicAre jeNe sarva bhede kahyA che, tevA puruSanAM pavitra darzanane nAstika kahenArA kaI gatine pAmaze e vicAratAM dayA Ave che " zikSApATha 98. tavAvabedha, bhAga 17:- je nyAyathI jaya meLavI zakatuM nathI te pachI gALe bhADe che. tema pavitra jainanA akhaMDa tattvasiddhAMte zaMkarAcArya, dayAnaMda saMnyAsI vagere jyAre tenI na zakyA tyAre pachI jena nAstika hai, se cArvAkamaeNse utpanna huA hai" ema kahevA mAMDayuM, paNa e sthaLe kaI prazna kare, ke mahArAja! e vivecana tame pachI kare. evA zabdo kahevAmAM kaMI vakhata, viveka ke jJAna joItuM nathI; paNa Ano uttara Ape ke jaina vedathI kaI vastumAM Utarate che; enuM jJAna, ene bodha, enuM rahasya, ane enuM sazIla kevuM che te ekavAra kaho! ApanA vedavicAre kaI bAbatamAM jenathI caDhe che? Ama jyAre marmasthAna para Ave tyAre maunatA sivAya teo pAse bIjuM kaMI sAdhana rahe nahIM. je puruSonAM vacanAmRta ane cegabaLathI A sRSTimAM satya, dayA, tatvajJAna ane mahAzIla udaya pAme che, te puruSa karatAM je puruSa zRMgAramAM rAcyA paDyA che, sAmAnya tattvajJAnane paNa nathI jANatA, jene AcAra paNa pUrNa nathI tene caDhatA kahevA, paramezvarane nAme sthApavA ane satyasvarUpanI avarNa bhASA belavI, paramAtmasvarUpa pAmelAne nAstika kahevA, e emanI keTalI badhI karmanI bahALatAnuM sUcavana kare che ! paraMtu jagat mehAMdha For Private And Personal Use Only
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 234 mekSamALA, che, matabheda che tyAM aMdhAruM che; mamatva ke rAga che tyAM satya. tatva nathI e vAta ApaNe zA mATe na vicAravI! huM eka mukhya vAta tamane kahuM chuM ke je mamatvarahitanI ane nyAyanI che, te e che ke game te darzanane tame mAne. game te pachI tamArI daSTimAM Ave tema jainane kahe, sarva darzananAM zAstratattvane jue, tema jainatattvane paNa jue. svataMtra Atmika zaktie je yaMgya lAge te aMgIkAra kare. mAruM ke bIjA game tenuM bhale ekadama tame mAnya na kare paNa tatvane vicAre. zikSApATha 99. samAjanI agatya - AMglabhaumie saMsArasaMbaMdhI aneka kalAkauzalyamAM zAthI vijaya pAmyA che? e vicAra karatAM ApaNane tatkAla jaNAze ke teone bahu utsAha ane utsAhamAM anekanuM maLavuM. kaLAkauzalyanA e utsAhI kAmamAM e aneka puruSanI ubhI thayelI sabhA ke samAje pariNAma zuM meLavyuM? te uttaramAM ema Avaze ke lakSmI, kIti ane adhikAra. e emanAM udA. haraNa uparathI e jAtinAM kaLAkauzalya zedhavAne huM ahIM baMdha karate nathI, paraMtu sarvajJa bhagavAnanuM kaheluM gupta tatva pramAdasthitimAM AvI paDyuM che, tene prakAzita karavA tathA pUrvAcAryonAM gUMthelAM mahAna zAstro ekatra karavA, paDelA gacchanA matamatAMtarane TALavA temaja dharmavidyAne praphullita karavA eka mahAna samAja sadAcaraNa zrImaMta ane dhImaMta bannene maLIne sthApana karavAnI avazya che ema darzAvuM chuM, pavitra syAdvAdamatanuM DhaMkAyeluM tattva prasiddhimAM ANavA jyAM sudhI prayojana For Private And Personal Use Only
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mekSamALA 235 nathI, tyAMsudhI zAsananI unnati paNa nathI. lakSamI, kIrti ane adhikAra saMsArI kaLAkauzalyathI maLe che, paraMtu A dharmakaLAkauzalyathI te sarva siddhi sAMpaDaze. mahAna samAjanA aMtargata upasamAja sthApavA, matamatAMtara tajI, vADAmAM besI rahevA karatAM ema karavuM ucita che. huM IcchuM chuM ke te kRtyanI siddhi thaI jenAMtarga7 matabheda TaLe, satya vastu upara manuSyamaMDaLanuM lakSa Ave ane mamatva jAo! zikSApATha 100. manigrahanAM vidhra - vAraMvAra je baMdha karavAmAM AvyuM che temAMthI mukhya tAtparya nIkaLe che te e che ke AtmAne tAre ane tAravA mATe tattvajJAnane prakAza karo tathA salhIlane se. e prApta karavA je je mArga darzAvyA che te mArga ane nigrahatAne AdhIna che. manonigrahatA thavA lakSanI bahaLatA karavI yacita che. e bahALatAmAM vidyarUpa nIcenA deSa che - 1. ALasa. 10. ApavaDAI 2. aniyamita UMgha. 11. tuccha vastuthI AnaMda 3. vizeSa AhAra. 12. rasagAravalubdhatA. 4. unmAda prakRti. 13. atibhega. 5. mAyAprapaMca, 14. pArakuM aniSTa IcchavuM. 6. aniyamita kAma. 15. kAraNa vinAnuM raLavuM. 7. akaraNaya vilAsa. 16. jhAjhAne sneha. 8. mAna. 17. agyasthaLe javuM. 9 maryAdA uparAMta kAma. 18. ekake uttama niyama sAdhya na kare. For Private And Personal Use Only
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 236 mekSamALA aSTAdaza pApasthAnaka tyAMsudhI kSaya thavAnAM nathI ke jyAM sudhI A aSTAdaza vidhrathI manane saMbaMdha che. A aSTAdaza deSa javAthI mane nigrahatA ane dhArelI siddhi thaI zake che. e doSa jyAM sudhI manathI nikaTatA dharAve che tyAM sudhI keIpaNa manuSya AtmasArthaka karavAnuM nathI. ati bhegane sthaLe sAmAnya bhaga nahIM, paNa kevaLa bhegatyAgavata jeNe dharyuM che, temaja e ekke dezanuM mULa jenA hRdayamAM nathI te puruSa mahabhAgI che. ----------- zikSApATha 101. smRtimAM rAkhavAgye mahAvAkayo: 1. eka bhede niyama e ja A jagatano pravartaka che. 2. je manuSya satyunAM caritrarahasyane pAme che te manuSya paramezvara thAya che. 3. caMcaLa citta e ja sarva viSama duHkhanuM mULiyuM che. 4. jhAjhAne meLApa ane ceDA sAthe ati samAgama e ane samAna duHkhadAyaka che. 5. samasvabhAvInuM maLavuM ene jJAnIo ekAMta kahe che. 6. iMdriye tamane jIte ane sukha mAne te karatAM tene tame jItavAmAM ja sukha, AnaMda ane paramapada prApta karaze. 7. rAga vinA saMsAra nathI ane saMsAra vinA rAga nathI. 8. yuvAvayane sarvasaMgaparityAga paramapadane Ape che. 9. te vastunA vicAramAM pahoMce ke je vastu atIndriya svarUpa che. 10. guNInA guNamAM anurakta thAo. For Private And Personal Use Only
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org mekSamALA zikSApATha 102, vividha prazno, bhAga 1:-- Aje tamane huM keTalAka prazno ni`thapravacanAnusAra uttara ApavA mATe pUchuM chuM. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir te kaheA. pra0--kahA dharmanI agatya zI che? u--anAdikALathI AtmAnI kamajALa TALavA mATe. pra0-jIva pahelA ke kama? -- u--mane anAdi che ja. jIva pahelA hAya tA e vimaLa vastune maLa vaLagavAnuM kaMI nimitta joI e. ka pahelAM kahA te jIva vinA karyAM karyAM. kANe? e nyAyathI anne anAdi che ja. pra jIva rUpI ke arUpI ? urUpI paNa khare; ane arUpI paNa khare. pra0--rUpI kayA nyAyathI ane arUpI kayA nyAyathI 237 u--deha nimitte rUpI ane svasvarUpe arUpI, pra--deha nimitta zAthI che? 90--svakarmanA vipAkathI. pra--karmanI mukhya prakRtie keTalI che ? u--ArTa. pra0--kaI kaI ? 90--jJAnAvaraNIya, dazanAvaraNIya, vedanIya, meAhanIya, nAma, geAtra, AyuSya ane aMtarAya. pra0~~e AThe karmAnI sAmAnya samaja kaheA. For Private And Personal Use Only
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 238 www. kobatirth.org mAkSamALA u.--jJAnavaraNIya eTale AtmAnI jJAna saMbaMdhInI je anaMtazakti che tene AcchAdana kare te. dazanAvaraNIya eTale AtmAnI je anaMta daza nazakti che tene AcchAdana kare te. vedanIya eTale dainimitte zAtA, azAtA e prakAranAM vedanIya kathI avyAbAdha sukharUpa AtmAnI zakti jenAthI rAkAI rahe te. meAhanIya karma thI AtmacAritrarUpa zakti rekAI rahI che. nAmakarmathI amUrtirUpa divya zakti rokAI rahI che. gotraka thI aTala avagAhanArUpa Atmazakti rAkAI rahI che. AyukamathI akSaya sthiti guNu kAI rahyo che. aMtarAya kathI anaMta dAna, lAbha, vIya, bhAga, upabhAga,-zakti rAkAI rahI che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zikSApATha 103. vividha prazno, bhAga 2H-- pra--e karmo TaLavAthI AtmA kAM jAya che? u--anaMta ane zAzvata sAkSamAM. pra0~~A AtmAnA meAkSa keAIvAra thayeA che? u~tA. janma ene nathI. pra--kAraNa ? umAkSa thayelA AtmA kamalarahita che. ethI puna pra0--kevalInAM lakSaNa zuM? Go- -cAra ghanaghAtI ka`nA kSaya ane cArakane pAtaLAM pADI je puruSa trayeAdaza guNasthAnakavartI vihAra kare che. For Private And Personal Use Only
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 239 pra-guNasthAnaka keTalAM? u0-cauda. pra-tenAM nAma kahe ? u0- 1. mithyAtva guNasthAnaka. 9 anivRttibAdara 2. sAsvAdana guNasthAnaka. guNasthAnaka. 3. mizra guNasthAnaka. 10. sUkSmasAparAya 4. aviratisamyagdaSTi guNasthAnaka. guNasthAnaka. 5. dezavirati guNasthAnaka 11. upazAMtamUha 6. pramattasaMyata guNasthAnaka. guNasthAnaka. 7. apramattasaMyata guNasthAnaka. 12. kSINameha guNasthAnaka. 8. apUrvakaraNa guNasthAnaka. 13. sAgakevaLI guNasthAnaka. 14. agakevaLI guNasthAnaka zikSApATha 104. vividha prazno, bhAga 3:- pra--kevalI ane tIrthakara e banemAM phera che? u0---kevalI ane tIrthakara zaktimAM samAna che; paraMtu tIrthakare pUrve tIrthakara nAmakarma upAryuM che, tethI vizeSamAM bAra guNa ane aneka atizaya prApta kare che. pra--tIrthaMkara paryaTana karIne zA mATe upadeza Ape che? e to nizagI che. utIrthakaranAmakarma je pUrve bAMdhyuM che te davA mATe teone avazya tema karavuM paDe che. For Private And Personal Use Only
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 240 mokSamALA praha-hamaNAM pravarte che te zAsana kevuM che? u0-zramaNa bhagavAna mahAvIranuM. pra-mahAvIra pahelAM jainadarzana hatuM? u0-hA. pra-te ke utpanna karyuM hatuM? u0-te pahelAMnA tIrthakaree. pra-teonA ane mahAvIranA upadezamAM kaMI bhinnatA kharI ke ? u tattvasvarUpe eka ja. pAtrane laIne upadeza hovAthI ane kaMIka kALabheda hovAthI sAmAnya manuSyane bhinnatA lAge kharI; paraMtu nyAyathI jotAM e bhinnatA nathI. pra-ene mukhya upadeza zuM che? u0-AtmAne tAre, AtmAnI anaMtazaktione prakAza kare; ene kamarUpa anaMta duHkhathI mukta kare. pra-e mATe teoe kayAM sAdhane darzAvyAM che? u0-vyavahAranayathI sadeva, sadharma ane satyunuM svarUpa jANavuM; sadaivanA guNagrAma karavA; trividha dharma Acara ane nirgatha guruthI dharmanI gamyatA pAmavI. pra--trividha dharma karyo ? - u0-samyajJAnarUpa, samyagdarzanarUpa ane sabhyaznacAritrarUpa. For Private And Personal Use Only
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA 241 zikSApATha 105. vividha prazno, bhAga 4 - - prava-AvuM jainadarzana jyAre sarvottama che tyAre sarva AtmAe enA bedhane kAM mAnatA nathI? u-kamanI bAhulyatAthI, mithyAtvanAM jAmelAM daLi yAMthI ane satsamAgamanA abhAvathI. - prava - jaina munionA mukhya AcAra zuM che? u--pAMca mahAvrata, dazavidhi yatidharma, saMsadazavidhi saMyama, dazavidhi vaiyAvRtya, navavidhi brahmacarya, dvAdaza prakArane tapa, krodhAdika cAra prakAranA kaSAyano nigraha; vizeSamAM jJAna, darzana, cAritranuM ArAdhana ItyAdi aneka bheda che. pra-jenamunionA jevA ja saMnyAsIonAM paMca yAma che; bauddhadharmanAM pAMca mahAzIla che. eTale e AcAramAM te jainamunio ane saMnyAsIo temaja bauddhamunio sarakhA kharA ke ? u0-nahIM. pra--kema nahIM ? u-eonAM paMca yAma ane paMca mahAzIla apUrNa che. mahAvratanA pratibheda jainamAM ati sUkSma che. pilA benA. sthaLa che. pra-daSTAMta dekhItuM ja che. paMca cAmIe kaMdamULAdika abhakSya khAya che; sukhazayyAmAM paDhe che; vividha jAtanA vAhana ane puSpane upabhega le che; kevaLa zItaLa jaLathI vyavahAra kare che. rAtrie bhejana le che. emAM thate asaMkhyAtA me. 16 For Private And Personal Use Only
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 242 mekSamALA jaMtune vinAza, brahmacaryane bhaMga enI sUkSamatA teonA jANavAmAM nathI. temaja mAMsAdika abhakSya ane sukhazIliyAM sAdhanethI bauddhamunio yukta che. jaina munio te kevaLa ethI virakta ja che. zikSApATha 106. vividha prazno, bhAga - pra-veda ane jaina darzanane pratipakSatA kharI ke? u-jenane kaMI asamaMjasabhAve pratipakSatA nathI; paraMtu satyathI asatya pratipakSI gaNAya che, tema jaina darzanathI vedane saMbaMdha che. pra-e bemAM satyarUpa tame kene kahe che? u-pavitra jenadazanane. pra-veda darzanIo vedane kahe che tenuM kema? u0-e te matabheda ane jenanA tiraskAra mATe che. paraMtu nyAyapUrvaka banenAM mULatatve Apa joI jaje. pra-ATaluM te mane lAge che ke mahAvIrAdika jinezvaranuM kathana nyAyanA kAMTA para che; paraMtu jagakartAnI teo nA kahe che, ane jagata anAdi anaMta che ema kahe che te viSe kaMI kaMI zaMkA thAya che ke A asaMkhyAta dvIpasamudrayukta jagata vagara banAvyuM kyAMthI hoya? u0-Apane jyAM sudhI AtmAnI anaMta zaktinI leza paNa divya prasAdI maLI nathI tyAM sudhI ema lAge che, For Private And Personal Use Only
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir meAkSamALA 243 paraMtu tattvajJAne ema nahIM lAge. 'sammatitaka" graMthane Apa anubhava karaze eTale e zakA nIkaLI jaze. pra0----paraMtu samatha vidvAnA potAnI mRSA vAtane paNa dRSTAMtAdikathI siddhAMtika karI de che; ethI e truTI zake nahIM paNa satya kema kahevAya ? u.--paNa Ane kaI mRSA kathananuM prayAjana nahAtuM, ane paLabhara ema mAne, ke ema ApaNane zaMkA thaI ke e kathana mRSA haze teA pachI jagakartAe evA puruSane janma paNa kAM ApyA ? nAmameALaka putrane janma ApavA zuM prayeAjana hatuM? tema vaLI e satpuruSA sarvajJa hatA; jagatakartA siddha hAta tA ema kahevAthI teone kaI hAni nahAtI. zikSApATha 107, jinezvaranI vANI: manahara chaMda anaMta anaMta bhAva bhedathI bharelI bhalI, anata anaMta naca nikSepe vyAkhyAnI che; sakaLa jagata hitakAriNI hAriNI mADu, tAriNI bhavAbdhi meAkSacAriNI pramANI che; upamA ApyAnI jene tamA rAkhavI te bya, ApavAthI nija mati mapAI ne mAnI che; ahe!! rAjacaMdra, khALa khyAla nathI pAmatA e, jinezvara taNI vANI jANI teNe jANI che. 1. For Private And Personal Use Only
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mokSamALA zikSApATha 1.08. pUrNa mAlikA maMgala :-- upajAti tapAdhyAne ravirUpa thAya, e sAdhine sema rahI sahAya; mahAna te maMgaLa paMkti pAme, Ave pachI te budhanA praNAme. nirgatha jJAtA guru siddhi dAtA, kAM te svayaM zuka prapUrNa khyAtA; triga tyAM kevaLa maMda pAme, svarUpa siddha vicarI virAme. [ kSamALA samAsa. ] For Private And Personal Use Only
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only