________________
મુનિરાજને ઉપદેશ
૧૧ એ જળ આરંભ ઈચ્છતા નથી, ત્યારે તેણે સંસારને અનુસરનાર તરીક પરિમિત જળ પાન, સ્નાનાદિકની વૃત્તિ આદરી. સાધુના ઉત્કૃષ્ટ ધર્મને ત્યાગી, તાપસના સામાન્ય ધર્મને તે નેતા બન્યો, છતાંયે પિતામાં રહેલા બે જન્મ પહેલાંના સુસંસ્કારના સુપ્રતાપે તેણે ઉત્કૃષ્ટ સાધુ ધર્મના મૂલ્યાંકન તે લેશમાત્ર ઊભું આંકયા નહીં.
* પ્રશંસા, પ્રણામ અને મદ-મરીચિ નવા વેશે પ્રભુશ્રી ઋષભદેવની સાથે વિચારવા લાગ્યો. એકદા પ્રભુશ્રી વિનીતા નગરીમાં પધાર્યા. ચક્રવતી ભરત પરમ પૂજ્ય પિતાને વાંદવા ચાલે દેવરચિત દિવ્ય વૃતિમંત આસન પર બિરાજતા તીર્થ પિતા શ્રી ઋષભદેવ અખંડ ધારે સદ્ધર્મને બોધ આપી રહ્યા હતા. પિતાના જ્ઞાનપ્રકાશની પવિત્રાતામાં મુગ્ધ બનેલ ચક્રવતી ભરત પ્રભુને પૂછવા લાગ્યો, “ભગવન ! આ સભામાં આપ સમાન થનાર કેઈ તીર્થકર હશે?” તેજકિરણલંકૃત તીર્થ પિતા બોલ્યા. “રાજન ! આ સભામાં ત્રિદંડી મરીચિ કે જે તારો પુત્ર છે, તે આ અવસર્પિણી કાળમાં ચોવીસમા શ્રી મહાવીર તીર્થકર રૂપે પ્રકાશમાન થશે. એટલું જ નહીં, કિન્તુ તીર્થકર થતાં પહેલાં આ ભારત વર્ષમાં ત્રિપૃષ્ઠ નામે અતુલ પરાક્રમી વાસુદેવ થશેઃ અને તે પછી પશ્ચિમ મહાવિદેહમાં પ્રિય મિત્ર નામે ચક્રવતી થશે.”
પ્રભુની સત્ય વાણી સાંભળી ભરત ચક્રવતી, તુરતજ સભામાં બેઠેલા પોતાના પુત્ર અને હાલમાં ત્રિદંડીના વિશે વિચરતા મરીચિ તાપસને નમસ્કાર કરવા ઊભો થા. તાપસની પાસે જઈ તે બોલ્યો, “મરીચિ ! નમસ્કાર તમારા ભાવિ તીર્થકર પદને. નહિ કે આજે અપનાવેલા પરિવ્રાજકના નવા વેશને. તમે તીર્થકર થવાના છો માટે તમને ધન્ય છે. તમારી વાસુદેવ પદવી પણ તમારા થનારા ઉદયમાં અગત્યનો ભાગ ભજવશેજ ચક્રવતી પણું પણ તમને તમારા ભાવિના ધર્મચક્રની પ્રાપ્તિમાં જરૂર લાભદાયક જ નીવડશે.”
મરીચિ વિચારમાં લીન બન્યો. પિતાની એક એક અવસ્થા માટે