________________
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
૪
ત્યાંથી ચ્યવીને બ્રાહ્મણકુંડ નામે ગામના તત્ત્વજ્ઞ બ્રાહ્મણ ઋષભદત્તની દેવાનંદા નામે પ્રિયતમાના ઉદરમાં તીર્થંકરપણે ઉત્પન્ન થયો. તે અષાઢ સુદ છઠ્ઠની અંશતઃ અજવાળી રાતે દેવાનદાએ સૌદ સુંદર સ્વપ્નચિત્રા જોયાં, સ્વપ્નાને તેણે ભાવિના શુભની આગાહીરૂપ મ:ન્યાં અને હર્ષાનંદપૂર્ણાંક ગ નું પોષણ કરવા લાગી. રત્નને અજવાળે જેમ તિમિર ભેદાય, તેમ ગર્ભાસ્થ ખાલરત્નના અલૌકિક આત્મ અજવાળે ઋષભદત્ત બ્રાહ્મણનું દારિદ્ર ભેદાઇ ગયુ. તે અઢળક સ`પત્તિનો માલિક બન્યો. કિંતુ ક્ષત્રિયકુળભૂષણ રત્નનો જન્મ બ્રાહ્મણ કુળમાં લગભગ અસંભવિત હતા. મહારત્નને પકવવાનું જે શારીરિક બંધારણુ ક્ષાત્રતેજના તાણાવાણા વડે ગુંથાયલી નારીનુ હાય છે, તેવું બધારણ બ્રાહ્મણકુળને સાંપડયું, કયાંય વાંચ્યું' કે સાંભળ્યું નથી ? તે ગર્ભાસ્થ બાળના આત્મ-પ્રકાશ વધુ જોરપૂર્ણાંક બહારની દુનિયાના વાતાવરણમાં તરતા થયા. તે પ્રકાશના આકર્ષણે એક દેવ તે બ્રાહ્મણને આંગણે આવ્યા. તેજસ્વી બાલદિવાકરનું તેણે ત્રિશલા નામે ક્ષત્રિયાણીની કુક્ષીમાં સંક્રમણ કર્યુ અને ત્રિશલાદેવીના ગર્ભને જયણાપૂર્ણાંક દેવાનંદાની કુક્ષીમાં મૂકી દીધેા.
અનેકને આ સ્થળે શંકા ઉદ્ભવશે કે ‘ ગર્ભ માંના બાળકનું અપકવ ઋતુએ કઇ રીતે સંક્રમણ થતું હશે ? ગની અદલાબદલીની વાત કઈ રીતે માની શકાષ ? ’ જે બનાવને માનવી પોતાની માનુષી-શકિત વડે માપી શકતા નથી. અને જે બનાવ તેને પેાતાની તમામ પ્રકટ શકિતએની હદ બહારના લાગે છે, તેને તે સદા શંકાની નજરે જ જૂએ છે. માનવી અલ્પ છે, તેની બુદ્ધિ પરિમિત છે, ‘ અહં' ને ‘સ્વાર્થી ’ના દુર્ગામ ડુંગરાની પાર તરતાં સત્યાથી તે અજ્ઞાન છે. આત્માની દુનિયાનાં અજવાળાં તેણે પીધાં નથી, અને તેથી તે આત્માને સામાન્ય એવા પ્રસંગાને પણ શંકાભરી આંખે જ વાંચે છે. શરીરની દુનિયા કરતાં આત્માની દુનિયાનુ સામ અનેકગણું છે. શરીરવશ પ્રાણીને
