________________
૧૪૪
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
બદલામાં તેમની કૃપા મેળવીને તેમની જ છાયામાં બેસી જતું. તેમના એકજ અબેલ બોલમાં બ્રહ્માંડભરના સોની સુરભિ હેકતી હતી. તેઓ દીક્ષાકાળ દરમ્યાન કદી બેલ્યા જ નથી, એમ કહીએ તે પણ ચાલે, છતાં હજારે આદર્શ વકતાઓ કરતાં તેમણે આત્માની પ્રશમરસભીની છવહા વડે અનેક અબોલના હયાં હલાવી દીધેલાં. મહાવીરનું ઇન્દ્રદીધું બિરુદ આજે તેમની છાયામાં ચમકતું હતું.
અનાર્યભૂમિમાં પણ શ્રી મહાવીર એકજ ગામ કે નગરમાં લાંબે કાળ નજ ઠેરતા. બે ચાર દિવસ વ્યતીત થતા તેઓ આગળ વધતા. * તેમને કોઈ પ્રદેશનું બંધન હતું. જયાં જતા ત્યાં તેઓ નવા તરીકે ઓળખાતા અને જૂના થવા માટે તેમને અનેક પ્રકારની યાતનાઓ સહન કરવી પડતી. જેમાં તેમને દુઃખ પડતું તેમ તેમનું આત્મત્વ વિશેષ દીપ્તિમાન થતું સ્વયં દુ:ખની શોધમાં નીકળીને દુઃખથી પાછા પડે તે સુખદુઃખથી પર વર્તતું આનંદનું સમાધિમય દર્શન કઈ રીતે લાધી શકે ?
નવમું ચોમાસું-નવ વર્ષાકાળ શ્રી મહાવીરને ઉક્ત અનાર્ય પ્રદેશમાં હરતાં ફરતાં વ્યતીત થયા. વરસાદ ટાણે તેઓ ઘટાદાર વૃક્ષ નીચે કે ભાગીતૂટી કે' કુટિરના એકાત પ્રદેશમાં સ્વસ્થ ચિત્તે ઊભા રહેતા અને તે પ્રસંગે ડાંસ, મચ્છર, ચાંચડ આદિ તરફથી થતા ઉપસર્ગો શુકલધ્યાને રહીને સહન કરતા. શુકલધ્યાનનું વેન પરમાણુબદ્ધ જીવન્ત પ્રકાશ સંગીત પ્રતિપળે ને પ્રત્યેક સ્થાને તેમના અંતર સરવરમાં ગૂજતું રહેતું. જ્યાં જ્યાં વિચરતા તે તે પ્રદેશને તેમનાં શુકલ-વિચાર કણી અજવાળી દેતા. વરસાદ અટકતા ત્યારે શ્રી મહાવીર સ્વામી જયણાપૂર્વક આગળ ડગ મૂકતા.
કાઈને આ સ્થળે શંકા થાય કે વર્ષાકાળમાં સાધુને સ્થિર રહેવાનું શાસ્ત્રનું ફરમાન છે તે શ્રી મહાવીર પોતે વર્ષા સમયે કઈ રીતે વિહાર ચાલુ રાખી શકે ? તેના સમાધાનમાં એજ કહેવાનું કે સાધુ સમુદાય