________________
૧૮૨
વિરોધાર શ્રી મહાવીર
ઝડપભેર શેડ ઉભા થયા, જે એડીમાં ચંદન કેદી હતી તેને
બે લી નાખ્યાં, અંદર આખો ફેકી. ત્રણ દિવસની શુધિત ચંદન, પકડથલી હાથણી માફક એક ખૂણામાં અશ્ર ગાળતી બેઠી હતી. માથાના તેના વાળ કપાઈ ગયા હતા. ચંદનાની હાલત જોતાં શેઠનું હૈયું ભરાઈ આવ્યું. ત્રણ દિવસની ભૂખી બાળાને ભોજન કરાવવાનું ગણત્રીએ તેઓ રડામાં ગયો. ત્યાં કાંઈ ન મળ્યું. છેવટે એક ખૂણામાં અડદ જોયા. અડદનું સૂપડું લઈને શેઠ ચંદના પાસે આવ્યા. તેને તે વડે ત્રણ દિવસની ભૂખ ભાગવા કહ્યું અને પોતે લુહારને તેડવા ગયા.
શેઠ ગયા. ચંદન એકલી પડી. તેણે પોતાની સ્થિતિ તરફ નજર કરી. કર્મને વિચિત્રતા તેને ખ્યાલ આધે. પછી તેની નજર ખૂણામાં પડેલા અડદના સૂપડા તરફ ગઈ. ત્રણ ઉપવાસને અંતે મળેલ પાકુળ; જોતાં જ તેના મનમાં એક વિચાર કર્યો. આ બકુળા છે. મહભિક્ષુકને હરાવ્યા બાદ પારણું કરું તે કેવું! બીજી જ પળે તેણે તે વિચ ર મકકમ કર્યો ને હાભિક્ષુકની શોધમાં આસપાસ નજર નાખવા માંડી.
મહભિક્ષક શ્રી મહાવીર કૌશામ્બીના રાજમાર્ગ પર જ આવે છે અને ભિક્ષા રવીકાર્યા વિના પાછા જાય છે. આ રીતે પાંચ માસ વીતી ગયા. છ માસને ફક્ત પાંચ દિવસ બાકી હતા. ઉચ્ચ પ્રકારના અભિગ્રહને પકવતે કાળ પૂરો થયે હતો એટલે કે મહાપુરુષની પ્રતિજ્ઞા નિષ્ફ જતી જ નથી. જેવું તે પ્રતિજ્ઞાનું સ્વરૂપ છે. તે પ્રમાણે તેને પરિપકવ થવામાં સમય લાગે.
મહાભિક્ષુકની શોધમાં આસપાસ નજર નાખતી ચંદના પગમાં બેડી સાથે ઓરડા ને ઊંબરની મધ્યમાં ઊભી છે. તે ધન્ય પળે, તેજ ગલીમાં મહાભિક્ષ મહાવીરે પગલાં કર્યો. ઘર પછી ઘર વટાવતા તેને ચંદનબાળાના એ રડા સન્મુખ આવી ઊભા. તેમણે જોયું કે મારી પ્રતિજ્ઞાનું અજબ સ્વરૂપ ધરાવતું આજે આ ધરાતલે કોઈ હોય તો
