________________
૧૮ ૦
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર આનું નામ વિધિનું વૈચિય! કર્મને અજબ લીલા ! ઉષાનો કસુંબી પ્રકાશ પૃથ્વીપટે રેલાય, તે પહેલાં સુભટ વસુમતીને લઈને કૌશામ્બીનાં દ્વારમાં દાખલ થઈ ગયો.
પ્રહરેક દિવસ ચઢતાં તેણે વસુમતીને વેચવા ભરબજારમાં ઊભી કરી. તેવામાં તે જ માર્ગથી પસાર થતા કૌશામ્બીના શેઠ ધનાવહે તે કન્યાને જોઈ. સુભટને મે માગ્યા દામ આપી ધનાવહ શેઠ વસુમતીને પિતાને ઘેર લઈ ગયે. શેઠ ધર્મપ્રેમી અને આબરૂદાર હતા. ઘેર - આવીને તેણે પોતાની પાની મૂળાને બોલાવી. વસુમતીને પુત્રીની જેમ ઉછેરવાની આજ્ઞા કરી. શેઠે વસુમતીને તેના કુળ-માતા-પિતા-ગામ વગેરે સંબંધી પ્રશ્નો કર્યા, પણ કુળવતી કન્યા એકેયને ઉત્તર ને આપવાને બદલે પ્લાન વદને શાંત ઊભી રહી. છતાં કુલની સંસ્કારિત તેના મુખ ઉપર તરતી હતી અને તેને લઈને શેઠે તેને કુળવાન માની લીધી.
રાજકન્યા વણિકને ઘેર ઊછરવા લાગી. ચંદન શાશિતલ સ્વભાવ શી કૌશામ્બીના જનેમાં ચંદનાને નામે ઓળખાવા લાગી.
વય વધતાં શી વાર ! અને તેમાં ય રાજકન્યા. ધીમે ધીમે ચંદનાનું સૌન્દર્ય ખીલવા લાગ્યું. કેશકલાપ તેનો પગ એ ડીએ સ્પર્શવા લાગે. રમતિયાળ અને નિર્દોષ તેના મુખભાવ અજાણ્યાને જાણે તેવા હતા. વિકસતા તેના સૌન્દર્ય પ્રતિ મૂળ! શેઠાણની આંખ ખેંચાઈ. સ્ત્રી સહજ સ્વભાવથી તેણે વિચાર્યું. આ કન્યા સ્વરૂપવતી થાય અને મેટી વયે આ એકલા ઘરમાં રહે તેથી મને લાભ તો નથી જ. તે છતાં તે છૂપી નજરથી ચંદનાની હીલચાલ તપાસવા લાગી.
દિવસ ઉનાળાને હતે. ધનાવહ શેક કામથી થાકીને ઘેર આવ્યા હતા. ઘેર આવતાવેંત તેમણે સેવકને હાક મારી. સેવક હાજર ન હોવાથી ચંદન, આવી પિતાજી કરતી ગઈ. શેઠે તેને એક લેટ પણ
