________________
ત્યામધમ
૧૨૭
ૐ ન ભુરા તરફ દ્વેષ વર્ષાવે અને ચિત્ત જ્યારે રાગદ્વેષથી પર તે ત્યારે. આત્માની વ્યાપકતા છતી થવા માંડે અને જીવમાત્ર પ્રત્યે આપણી આંખમાં સ્નેહ ઊભરાતા થાય. જે સ્નેહના અવલંબન વડે આપણું જીવન ધન્ય બને અને ભટકવાના વારા ખતમ થાય.
શ્રી મહાવીર સમભાવી હતા. જે સ્નેહથી તેમણે ચડકૌશિકનામને ખૂઝગ્યેા હતેા, એ સ્નેહ આજે આપણામાં જાગૃત થાય તે જગતના જીવમાત્રનાં સુખદુ:ખનુ નિદાન આપણને હાથ લાગે, શત્રુમિત્ર પ્રત્યેની સમદૃષ્ટિના અભ્યાસે જ આત્મધમ પ્રગટ થઈ શકે તેમ છે. સારા માઠાના ભેદભાવની કાતિય અસર તળે આત્માનુ સુમલ સ'ગીત દૃખાય છે અને તેના વિકાસ સ્થગિત થઇ જાય છે.
$
ત્યાગધઃ—દુનિયાના અન્ય ધર્મોની અપેક્ષાએ મહાન ગણાતા જૈન ધમ` ખાસ કરીને ત્યાગને મહત્ત્વ આપે છે. આલમના અન્ય ધર્મો ત્યાગ માર્ગ છે, પ્રમાણે છે; પરંતુ તે એટલા દરજ્જા સુધી નહિ, જેટલા દરજ્જે જેતે ત્યાગને અપનાવ્યેા છે. જૈનધમ માં ત્યાગનાં સૂક્ષ્મ તત્ત્વા ભળેલાં છે એટલે જ તે આજના પરિગ્રહવાદના જમાનામાં પણ ટકી રહ્યો છે જ્યારે સ્થૂલ ત્યાગને માણનારા કેટલાય ધર્મી આજે નહિવત બની રહ્યા છે અને કેટલાક ઉપર ખ્રિસ્તીધમ ની છાયા ફરી વળી છે.
ત્યાગ વડેજ દુનિયા તરાયઃ—જેમ કેડ ઉપર એને વધારેતેમ પન્થ કાપવા કઠિન પડે, તે રીતે જેમ સાંસારિક અંધનેને સ્વીકાર તેમ મુક્તિ મંદિરના મિનારા દૂર ત્યાગ એટલે ત્યજવું ને દીક્ષા લે તેનું નામ સંસારત્યાગ. સંસારત્યાગ્યા. અટલે શરીર ત્યાગ્યું, દુનિયાની મારામારી ત્યાગી. લક્ષ્મીના મેહ ત્યાગ્યે, માતા-પિતા પુત્ર-પત્ની ગિનીના સંબંધ ત્યાગ્યા. સવું પ્રકારનાં જૂઠ્ઠાણું ત્યાગ્યાં. આ ત્યાગ મન-વચન અને કાયાથી કરવાના, નહિ કે દેખાવ પૂરતે શરી