________________
૧૬૦
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર નહિ કરી શક્વાને કારણે અંતરની નાની પેટી ગલીઓમાંથી અકળાઈને બહાર નીકળ્યા હશે.
જે હે તે હે ! કિન્તુ ઉક્ત ઉપસર્ગોની તુલના અંતરના વિકારો સાથે કરી શકાય એમ છે અને તે કરવી જરૂરી છે. ભાવિક વર્ગ દેવના આ ઉપસર્ગને સાચા માની લે અને તે બરાબર છે, પરંતુ આજનો અભ્યાસી વર્ગ તેમ માનવાની કદાચ ના પણ પાડે.
સંગમ તે મુક્તક અને આલોકની મથે (સંગમ સ્થાને) ઝૂલતે આત્મા અને તેના તેજોબળ વડે અંતરમાં તબૂ તાણીને બેઠેલા કામ, ક્રોધ, મોહ, લોભ આદિ રિપુઓને પરાજય. શ્રી વીરે કરેલા વિજયને “મારવિજય ) પણ કહી શકાય. કારણ કે આત્માની અનંતશક્તિ સામે મોરાઓનું કામ કરતા વિકારે પર વિજય મેળવવો તેને મારવિજય” તરીકે અપ્નાવી લેવામાં કશું જ ખોટું કે વધારે પડતું નથી. શ્રી ગૌતમબુદ્દે પણ આજ રીતે “મારવિજય” કરેલો કહેવાય છે.
વીસ ઉપદ્રવ પૂરા થતાં દિશાઓમાં અજવાળાં પથરાયાં. પૂર્વમાં ઉષાનો કસુંબી પાલવ ફરફરવા લાગ્યો. ચત્યનું વાતાવરણ આત્મસંગીત વડે મઘમઘવા લાગ્યું. દિનકરના તેજે કમલદલ ઉઘડે, સૂર્યોદય થતાં શ્રી વીરનાં નયન કમલ ઊઘડયાં. ત્યાંથી સ્નેહનાં કિરણો વર્ણતાં હતાં. સ્નેહભીની એ આંખો જ્યાં ઠરતી, ત્યાં આનંદ મંગળ વર્તાતો,
આજનું વિજ્ઞાન આ વિષયમાં શી દરખાસ્ત રજુ કરી શકે તેમ છે. આત્મવાદને પોકળવાદ કઈ રીતે સાબિત કરી શકે તેમ છે. વિશ્વમાં વહેતે લાગણીઓને ઝરે આત્મા હેવાનું સબળ પ્રમાણ છે. ચેતન સાથે ઝૂઝતો જડવાદનો પરાજય થયો છે અને થવાને જ. જડની તાકાત એમાં ભરાયેલી તાકાત જેટલી, જ્યારે આત્માની તાકાત સનેહ અને સૌન્દર્યના અખૂટ ખજાના જેટલી.
