________________
૧૫૫
મહામુનિ શ્રી મહાવીર શરૂ કરાવ્યો, “હે ભાઈ, તું શાને અહીં દુઃખી થાય છે ! સંસારમાં ચાલ. ભોગે ભોગવ. અમને ત્યજીને તું અહીં શું પામવા આવ્યો છે? અમારૂં ઘડપણ છે, તું અમને નહિ સાચવે તે અત્યારે અમારૂં કોણ સગ થશે! હે હાલા પુત્ર ! અમારાથી તારી આ સ્થિતિ નજરે જોઈ નથી જતી. કહેવું માન, જીદ ન કર.” કણેન્દ્રિયના સ્વભાવ મુજબ ઉકત શબ્દો હવે મહાવીરે સાંભળ્યા હશે. પણ તે શબ્દો. હવે તેમના અંતરમાં કોઈ પણ પ્રકારની નિર્બળ લાગણી જન્માવી શકે તેમ ન હતા, કારણ કે તેમની આસપાસ અને અંતરમાં એકજ શુભ ભાવ રમત હતો. “વિશ્વના જીવમાત્રને સ્નેહનું અમીપાન કરાવવું.’ તેથી તેમને સાનુકૂળ કે પ્રતિકૂળ સર્વ તેમના તે સ્નેહભાવમાં ઓગળી જતું, ને તેમનો શુભ ભાવ વધુ વિકસિત થતું.
રાત્રિના ત્રીજા પ્રહરે હવા વધુ ઠંડી બની. આકાશના તારાઓ વિશવ ચમકવા લાગ્યા, ચત્યની ચોપાસ સમતાનો પયગામ તરવા લાગે. અજબ ગી શ્રી વીરના એકએક શ્વાસોચ્છવાસમાંથી મુક્તિનું માધુર્ય ફરવા લાગ્યું. દેવનું મેં લેવાઈ ગયું. શું કરવું ને ક્યાં જવું તે હવે તેને પજવવા લાગ્યું. વળી પાછો તેને પિતાના દેવત્વનો ખ્યાલ આવ્યો ને દાવ અજમાવવા તે તત્પર બન્ય..
તેણે આ વખતે એક છાવણું પ્રગટ કરી. તે તે છવણીને ભોજન પૂરું પાડવાના મુખ્ય સાધન તરીકે જરૂરી ચૂલા માટે તેણે શ્રી વીરના બે પાદ-તલ વચ્ચે રહેલી જગા પસંદ કરી. એડીને એડી અડાડીને ઊભા રહેતાં આગળના ભાગમાં જે જગા ખાલી રહે છે તે જગામાં તેણે એક રસાઈઆ મારફત લાકડાં વાવ્યાં અને પછી અનિ પ્રગટાવ્યો. તીખી અગ્નિઝાળથી વીરની ચામડી દાઝી અને માંસના -અથવા કસોટીમાં ઘડાવવા જેવું જ-કેઈને પણ લાગે તેવું છે. તે પછી આવા મહાતપસ્વીના મન ઉપર શું અસર કરી શકે તે સહેજે સમજી શકાય તેમ છે.