________________
૧૪૮
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર થતાં આત્માની વ્યાપકતા ખીલવા સાથે વાતાવરણમાં આર્કતા પ્રસરવી શરૂ થાય છે. પ્રતિમા કરીને પારણા માટે ફરતા શ્રી મહાવીર મહામુનિ આનંદ નામે ગૃહસ્થને આંગણે ગયા. તે ગૃહસ્થનો બહુલા નામે દાસીએ તેમને ઠંડું અન્ન વહેરાવ્યું. હાથ પ્રસારી તે લઈને શ્રી મહાવીર ચ લતા થયા.
ભયંકર ઉપસર્ગોની દિશામાં–સાનુયષ્ટિકથી વિહરતા શ્રી મહાવીર મહાતપવી પ્લેચ્છોથી ભરપૂર એવી દઠભૂમિના આંગણે પધાર્યા. તે પ્રદેશની હવા ગરમ ને પાણી ઘણાં ગંદાં હતાં. તે ભૂમિના પિટલ ન મે ગામના પેઢાલ નામે એક નાનકડા ઉદ્યાનમાં આવેલા પોલાસ નામક ચૈત્યમાં અદમ તપ ( ત્રણ ઉપવાસ) આદરીને શ્રી મહાવીરે પ્રવેશ કર્યો. તે ચત્યના એક ખૂણે પડેલી એક શિલા પર તેઓ ઉભા રહ્યા. ચત્ય અવાવરુ હતું, તેથી ત્યાં અંધારું જગવતું અર સંગીત તરતું હતું. પ્રથમ ઉપવાસની પહેલી અનુપમ નિશાએ શ્રી મહાવીરસ્વામી મહાભકા પ્રતિમા અંગીકાર કરીને તે ચૈત્યના એકાન્ત નિરવ શિલાતળે ધ્યા માં રહ્યા. ચત્યની આસપાસ ઉજજડ એવું ઉદ્યાન હતું. ઉદ્યાનમાં ફૂલેની મહેકમાં ગૂંજતા ભ્રમરને બદલે મૂકાયેલી વેલીઓની દોર પર રમતા વિષભર્યા જ હતા. ઉદાનની આસપાસ આવેલા ગામના અનાર્ય માનવ સંપ કે સંયમના સાત્વિક પરમાણુઓને સંગીનાકાર સમર્પવાને બદલે, અસંયમ અને અશાન્તિના ભયંકર મેહક ચિત્રો વડે વાતાવરણમાં તરતા પ્રાણભર સંગીતને મેહભીનું કરતા હતા. મેહભીની હવા, વિષભર્યા છે, ને તિમિરલીયા ચેત્ય એ સર્વને મળે ઝળહળતી કો લેકત્તર વિભૂતિના સ્વરૂપમાં સમભાવે ઝઘમગતા મહારત્ન જેવા શ્રી મહાવીર એકાન્ત શાન્ત ચિત્ત ધ્યાનમાં તરતા હતા.
આ સમયે સ્વર્ગપતિ ઇન્દ્રનું ધ્યાન અડગને અતૂલ બલી શ્રી મહાવીરની તેજભીની છાયા પ્રતિ ખેંચાયું. ભૂકથી સ્વર્ગ વેગળું છે,
