________________
રાજકુાર : મહાવીર
૭૯
પુત્રવધૂને જોઇ અર્ધા -અર્ધો થઇ જતાં. તેમનું માતૃહૃદય કુળના વહેતા અખંડ પ્રવાહની તીરે નિત્ય આનંદ માણતું. સંસારમાં રમતા શ્રી મહાવીરને એક પુત્રી થઇ, તેનું નામ પ્રિયદર્શીના પાડવામાં આવ્યું. પ્રિયદર્શીના ઘણા સમય માતા ત્રિશલાને ખાળે રમતી, જ્યારે તે ભૂખી થતી ત્યારે જ યશોદા માતા તેને યાદ આવતી. સંસારની રમતમાં વધુ માન સ્વામીને બે-ચાર વર્ષ વીતી ગયાં, તેમની તેજ વી નજર દુનિયાના સુખ-દુઃખો પર પડી. જન્મ વડે જીવનને શાશ્વત ઉદ્દેશ પૂર્ણ કરવાની પોતાની તેમ તેમને યાદ આવી. પણ તે સાથે માતાપિતાની હયાતિમાં સંસાર પર નહિ બનવાની લીધેલી પ્રતિજ્ઞા તેમના માર્ગોમાં આવીને ઊભી. સમય વીતતાં શ્રી મહાવીર્ અઠ્ઠાવીસ વર્ષ - । થયા, તે અરસામાં તેમનાં જનક-જનની સ્વર્ગવાસી થયા. માતા(પતાના અવસાનથી નંદિવન-મહાવીર અને સુદનાને ઘણું જ દુઃખ થયું. સ’સારીજના પ્રત્યેના રાગમાંથી દુઃખનાં અનેક ઝરણાંઓ ફૂટે છે. સંસારમાં સયોગ જેટલુ જ વિયોગનું મહાત્મ્ય હોવું જોઇએ. મરતાં-મરતાં જ અમરતા વરાય છે. શ્રી મહાવીર શાંત અને સ્વસ્થ હતા. વ્હાલસોયાં માતા-પિતા જતાં તેમને એક આંચકા લાગ્યા, પણ તે પછી તેમને આત્મપ્રકાશ તે આંચકાની આસપાસ જળપ્રલયના જેમ ફરી વળ્યો. વિશ્વ આખાને ચાહતુ. અતર એક-બે વ્યક્તિમાં નિજના સ્નેહસાગર ઉટાવી દે, તો તેથા વિશ્વના જીવોને કેટલું સહન કરવું પડે, નંદિવન ઘરમાં મેટા હોવાથી સઘળેા કારભાર તેમા શિરે આવ્યો. માતા-પિતા અવારનવાર યાદ આવતાં તેએ એકાંતમાં બેસીને રડી લેતા; પૂજ્ય પિતૃજનાના વિયાગ તેમને વધુ સાલવા લાગ્યા. પણ તેથી શું ? જન્મ-મરણનુ શાશ્વત ચક્ર ફરતું ફરતું એક દિવસ માનવીને મુકત કરી શકે છે, પણ જો તે સ્થિર બની જાય તે માનવપ્રાણીની શો દશા થાય ?
