________________
મહામુનિ શ્રી મહાવીર
૧૧૭
ત્રીજું ચોમાસું કર્યું. ચોમાસાના ચાર મહિના અષાઢ સુદ ચૌદસથી કારતક સુદ ચૌદસ સુધી એક સ્થાને વાસ કરે તેનું નામ ચોમાસું કર્યું ગણાય. આ ચાર માસ દરમ્યાન શ્રી મહાવીરે બે માસક્ષમણું કરેલાં અને કાયોત્સર્ગ મુદ્રાએ ધ્યાનમાં રહેલા. ચોમાસાના કાળ દરમ્યાન શ્રી વર્ધમાન સ્વામી હાલતાચાલતા પણ નહોતા. ચોમાસું બેસતું કે તુરતજ તેઓ આત્મામાં ઊંડે ઊંડે ઊતરવા મથતા, સંસાર સાથેનો તેમને તમામ પ્રકારને સંબંધ કપાઈ જતો
મેરાક સંનિવેશે આપત્તિ –ગહત્યાગ ર્યા પછી ચોથા વર્ષ ચંપાથી નીકળીને શ્રી મહાવીર કાલાય સંનિવેશ, પત્તકાલય અને કુમાર સંનિવેશ નામે ગામમાં થઈને મોરાક નામે સંનિવેશમાં આવ્યા. ગશાલક તેમની સાથે હતો. પ્રભુ સર્વ કાલે પ્રાયઃ મૌનમાંજ મસ્ત રહેતા હતા, તે જોઈને ગોશાલક પણ તે મુજબ વર્તવા લાગે. બન્નેની આકૃતિઓ નિહાળી ત્યાંના કેટવાળને આ બન્ને જાસુસ હેવાની શંકા ગઈ.
તે સમયે જાસુસી જાળ આજના જેટલી જ વિસ્તારપૂર્વક પથરાયેલી હતી. નાનાં રાજ્યને પાડોશી રાજ્યોને પુષ્કળ ભય રહેતો. કોઈ અજાણ્યા પુરુષ રાજ્યની હદમાં પ્રવેશે કે તરત ચરપુરુષો તેની પાછળ પડતા અને શંકા જતાં તેમને પકડતા પણ ખરા. મેરાક ગામના કેટવાળને પણ શ્રી મહાવીર ને ગોશાલકને પરરાજ્યના જાસુસો ગણીને પકડયા ને તેમની પાસેથી બાતમી મેળવવા બન્નેને દોરડાં વડે બાંધી કૂવામાં ઉતારી ડૂબકી ખવરાવવા માંડી. ગમે તેવા વિકટના પ્રસંગે પણ શ્રી મહાવીર મૌનમાં જ રહેતા. તેઓ “હા કે ના” સર પણ ! સ્વાથી ઉચ્ચાર ન કરતા, તેમની પાછળ ગોશાલક પણ મૌનમાં રહેતાં શિખ્યો, પણ મારપીટ આગળ તે બૂમ પાડીને ભાગી જતો.
એ સમયે સમા અને જયંતિકા નામની પ્રભુ શ્રી પાશ્વનાથના શાસનની સાધ્વીઓ વિહાર કરતી તે પ્રદેશમાં આવી, તેમણે ગામલોકો
