________________
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર
(૩) માહનીય—આ ક` મંદિરા સમાન છે. મદિરાથી બેભાન થયેલા માણસ યુદ્દા તદ્દા બકે છે, તેમ મેહથી મસ્ત બનેલ માણસ ક વ્યાક વ્યને સમજી શકતા નથી.
૧૩૨
(૪) અતરાય—આ રાજાના ભ’ડારી જેવું છે. રાજાની ઇચ્છા દાન કરવાની હાય, પણ ભંડારી બહાનાં કાઢી દાન ન દેવા દે, તેમ આ ક શુભકાર્યોમાં વિઘ્નભૂત થાય છે.
(૫) વેદનીય—મનુષ્ય સુખ-દુઃખતા જે અનુભવ કરે છે, તે આ કર્માંના પરિણામે; સુખ એ શાતાવેદનીય કનું પરિણામ છે અને દુઃખ એ અશાતાવેદનીય કનું.
(૬) આયુષ્યક—જીવનને ટકાવી રાખનારૂં કમ એ આયુષ્ય ક' છે. દેવ, મનુષ્ય, તિર્યંચ અને નારકનું આયુષ્ય પ્રાપ્ત થવું' એ આ કર્મીનું ફળ છે.
(૭) નામક —સારી ગતિ, સારૂં શરીર, પૂર્ણ ૠન્દ્રિયા વિગેરે પ્રાપ્ત થાય છે, એ શુભ નામક ના કારણે અને ખરાબ ગતિ, ખરાબ શરીર અને ઇન્દ્રિયાની હીનતા વગેરે; એ અશુભ નામકર્મના કારણે.
(૮) ગાત્રક —-ઉચ્ચાત્ર, નીચાત્રની પ્રાપ્તિ થાય છે તે આ કર્મીના કારણે, શુભકર્માંથી ઉચ્ચ ગાત્ર અને અશુભ કર્મથી નીચ ગાત્ર પ્રાપ્ત થાય છે.
'
ઉકત આફ કર્મોના અનેકાનેક ભેદાનભેદ છે. એનું વન કર્મીગ્રંથ, કમ્મપયડી, આદિ ગ્રંથામાં ઘણા જ વિસ્તારથી કરવામાં આવ્યું છે.
ઉપરનાં કર્મોનું બારીક રીતે અવલાકન કરનાર સહજ જોઇ શકશે ૬-જગતમાં જે નાના પ્રકારની વિચિત્રતા દેખાય છે, એ આ કર્મોને જ પ્રભાવે છે. એક સુખી એક દુ:ખી, એક રાજા એક ર્ક, એક કાણે એક અપગ, એક મેટરમાં બેસે, એક પાછળ દોડે, એક મહેલમાં રહે