________________
મુનિરાજના ઉપદેશ
**
પડયા.માંદગી વધી ગઇ. બીજા સાધુઓને તેણે સહાયની યાચનાકરી.કિન્તુ તે સાધુ પંથથી નિરાળા હાઇ સાધુઓએ પેાતાની ધર્મ-નીત પ્રમાણે તેના સામું પણ ન જોયુ. મરીચિ આથી ચીડાઇ ગયો. તેણે વિચાર કર્યો. “ શું આ સાધુએ પોતાને પવિન અને અહિંસક કહાવે છે? મેટા વ્રતધારીના નામે જગતમાં પૂજાય છે? પ્રભુશ્રી ઋષભદેવના જ અમે સર્વે શિષ્યો છીએ તો પછી તેમણે મને મદદ કેમ ન આપી ? ’ ખરે? વિવેકભ્રષ્ટનો વિનિપાત જાન્હવી જેવા જ ગણાય ? સાધુધર્મીના પવિત્ર આસન પરથી ગબડનાર, આજે સાધુએને નિ દવા લાગ્યો. એટલા માટે શાસ્ત્રકારો દબાણ કરે છે કે “તમારા મૂળ ધના ધોરી માર્ગાપર અશ્વો દોડાવા.’
૧૩
મરીચિ ક`યોગે સાજો થયો. પેાતાની આપત્તિમાં સહાયરૂપ બને, એવા એક શિષ્યની તેણે જરૂર જણાઈ. તરત કપિલ નામે એક રાજપુત્ર તેને આવી મળ્યો. તેણે મરીચિ પાસે ધોધની ભિક્ષા માગી, મરીચિએ તેને દાદાના સાચા અને સમ્યકત્વ ધમ સમજાવ્યો. ગબડતાં ગબડતાંયે એક વખત ઊભા થઇ ફરી ચાલવાની કેટલી મહેચ્ચ ભાવના ? એ ભાવનામાંજ ઉદ્ધારનું બીજ છુપાયુ છે જેમ આત્માનું સાચું ખમીર, ખારા ઉદધિમાં છુપાયેલા અમાલ ચિંતામણી રત્ન છે તેમ. કપિલે મરીચિને પ્રશ્ન કર્યા, “ મને સમજાવા છે તે ધર્મ આપ કેમ નથી પાળતા ? કારણકે મને તે આકરા અને અલધ્ધ લાગે
*
""
છે. મૂળ ભાવનો પરચો બતાવતો મરીચિ
સહજ રીતે ખેલ્યો,
95
“ ત્યારે મને પણ તમારાજ ધર્મ સ્વીકૃત હો ? એમ ખેલી કપિલે મરીચિ પાસે મરીચિતાજ ધર્મ અગીકાર કયો. મરીચિએ કપિલને તે ધર્મની દીક્ષા આપતાં વિચાર કયો કે, “ મારા ધમ પણ નિષ્પ્રાણ તો નથીજ માટે મારા ધર્મના વેલા પણ ભલે ફાલે. ” કાપલ મરીચિતા સાચેા શિષ્ય બન્યો.
*
કપિલને ધ વ્રતની પ્રતિજ્ઞા આપતાં માત્ર મનમાં કરેલા વિચાર
